Nummer 17, december 2014 (pdf, 664 kB)

Het Platform VO-HO organiseert een conferentie met als onderwerp
‘De metamorfose van de studiekiezer’
Een conferentie met en door professionals vo en ho, studenten en scholieren
Het op tijd kiezen van de juiste studie lijkt voor scholieren belangrijker dan ooit. Onder meer
bindend studieadvies, selectie aan de poort en de afschaffing van de basisbeurs dwingen
jongeren hun toekomst uitgestippeld te hebben voordat ze de ‘deadline’ van 15 jaar bereiken.
Mogen we van hen wel verwachten dat ze op jonge leeftijd al precies weten wat ze willen?
Wat gaat er om in het hoofd en het hart van de (toekomstige) studenten wanneer ze
geconfronteerd worden met de druk om de juiste keuze voor de toekomst te maken?
Hoe kunnen vo en ho de (toekomstige) studenten bij dit proces begeleiden?
Kom er achter op 11 december 2014!
Uitnodiging conferentie Platform VO-HO 11 december 2014
1
Wanneer
Donderdag 11 december 2014 van 14.30uur – 18.30uur
Waar
Het Ludger College in Doetinchem
Doelgroep
(Vak)docenten, mentoren, begeleiders, decanen, coördinatoren,
leidinggevenden en onderwijs(des)kundigen van Platformscholen bovenbouw
havo en vwo en vertegenwoordigers van hbo en wo, studenten en scholieren
Programma
14.30 - 15.00 uur
Ontvangst
15.00 - 16.30 uur
Interactieve presentatie en theatervoorstelling door YoungWorks en
DNL Theatercollectief
16.30 – 16.45 uur
Pauze
16.45 - 17.30 uur
Verdieping in groepen op drie thema’s, m.m.v. leerlingen en studenten:
1) De keuzestress van de prestatiegeneratie
2) LOB: kiezen of ervaren?
3) Studiekeuzecheck: zelfreflectie of selectie?
17.30 – 18.30 uur
Informele afsluiting met een broodje en een drankje
De metamorfose van de studiekiezer
Een conferentie met en door professionals vo en ho, studenten en scholieren
De vijftiende conferentie van het Platform VO-HO in de regio
Nijmegen en Arnhem gaat over de jong volwassene, die als
studiekiezer het proces doormaakt van leerling tot aankomend
student.
Het eerste deel van de conferentie wordt verzorgd door Yvonne
van Sark, partner/adviseur van YoungWorks, in samenwerking
met DNL theatercollectief.
Samen nemen zij de aanwezigen mee in de turbulente leefwereld
van jongeren. Een levendige presentatie wordt ondersteund met
prikkelende scènes over de druk waar (aankomende) studenten
mee worden geconfronteerd om de juiste keuze voor de toekomst
te maken. Een programma met veel vaart waarin u kunt
meedenken, meepraten en ervaringen uitwisselen.
YoungWorks is het volwassen bureau voor jongerencommunicatie, gespecialiseerd in het verbinden van
organisaties met jongeren tussen de 10 en 25 jaar. DNL verzorgt interactieve voorstellingen en workshops
voor – onder meer – onderwijsorganisaties over persoonlijke en maatschappelijke thema’s.
In het tweede deel van de conferentie gaan we in kleine groepen aan de slag met een nadere verdieping op
het thema (ronde tafel sessies). Daarbij profiteren we van ieders kennis en actuele ervaringen. Want behalve
professionals uit vo en ho doen ook leerlingen en studenten volwaardig mee in de gesprekken en discussies.
Aan de gesprekstafels staan drie subthema’s centraal. Met een aantal ‘quotes’ her en der verspreid in de
nieuwsbrief, geven we u alvast een voorproefje op mogelijke discussie.
1) De keuzestress van de prestatiegeneratie
2) LOB: kiezen of ervaren?
3) Studiekeuzecheck: zelfreflectie of selectie?
Uitnodiging conferentie Platform VO-HO 11 december 2014
2
Inschrijven
Inschrijven kan tot uiterlijk 3 december. U kunt hiervoor de tabel in de
begeleidende mail invullen en retourneren
Informatie
Voor nadere informatie kunt u zich wenden tot:
Steef Woldinga, T 06 - 209 68 678, E [email protected]
Inez Vereijken, T 024 - 361 61 44, E [email protected]
De gastheer van de conferentie aan het
woord:
Het Ludger College is een echte streekschool. Het
is een brede scholengemeenschap voor mavo,
havo en vwo (gymnasium en atheneum). Er zijn
twee locaties, vlakbij het centrum van Doetinchem:
één voor de onderbouw en één voor de hogere
klassen.
Het huidige Ludger College is in 1993 ontstaan uit
een fusie van het St-Ludgercollege en de St.Willibrordmavo. Beide scholen hadden voor de
fusie al een lange traditie in Doetinchem.
In het schooljaar 2013-2014 bedroeg het aantal
leerlingen 1.870. Bijna 40 % van de leerlingen
woont in Doetinchem; de overige leerlingen wonen
in kleinere plaatsen (onder andere Doesburg, ’sHeerenberg, Wehl en Zelhem) en in een groot
aantal plattelandskernen. Het Ludger College
bedient daarmee een groot voedingsgebied.
In de visie van de school is de vormgeving van een
onderwijsleerproces een zaak van hoogwaardig
vakmanschap. Vakdocenten maken in gezamenlijk
overleg nadrukkelijk keuzes welke methode of
didactiek het meest kansrijk is voor de leerlingen.
De secties zijn op het Ludger College van wezenlijk belang voor de uitwerking van onze visie, zowel
inhoudelijk als didactisch. De leerlingen, van hun
kant, leren stapsgewijs meer verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leerproces. Het
uiteindelijke doel hiervan is om de leerlingen beter
voor te bereiden op het vervolgonderwijs en op hun
rol in de maatschappij.
Het Ludger College wil als school een gemeenschap zijn. Deze gemeenschap krijgt vorm door
respect te tonen voor elkaars opvattingen en
mogelijkheden, door betrokken te zijn bij ieders
persoonlijke ontwikkeling, door waardering te
hebben voor ieders bijdrage en door lief en leed te
delen.
LOB speelt een belangrijke rol op onze school.
Voor havo zijn er nauwe contacten met
bijvoorbeeld de HAN. In havo wordt invulling
gegeven aan het project ‘Van leerling naar student’.
Het vwo onderhoudt goede contacten met de
Radboud Universiteit in Nijmegen. In de
profielschets voor onze nieuwe conrector onderwijs
werd LOB expliciet genoemd.
Het Platform is voor onze school belangrijk. Veel
van onze leerlingen gaan naar de HAN of naar de
Radboud Universiteit. Binnen Doetinchem werken
de decanen nauw samen, denk bijvoorbeeld aan
het gemeenschappelijk organiseren van de
opleidingenmarkt. Wij vinden het bijzonder plezierig u in het kader van de ‘conferentie Platformscholen’ te mogen verwelkomen op onze school.
Gerrie Hermsen, decaan
Quotes bij de conferentie subthema
‘De keuzestress van de prestatiegeneratie’
‘In de VS wordt pijnlijk duidelijk dat selectief
hoger onderwijs leidt tot stress onder
middelbare scholieren: zij moeten zo vroeg
mogelijk beginnen met het opbouwen van een
cv, anders maken ze geen schijn van kans op
een plekje bij een Ivy League-University.
En zonder mooie naam op je diploma krijg je
geen topbaan. Je zou wel gek zijn als je je aan
deze rat race zou onttrekken.’
(Jeroen van Baar: ‘…Nee hoor, lang leve de
zesjescultuur’, NRC Handelsblad, 6-1-2014)
‘Studiekeuze is een voorlopige keuze,
jongeren zijn volop in ontwikkeling’
(Tom Luken in ‘We verwachten teveel van
jongeren’, door Heleen Hupkens; Onderwijs &
Arbeid november 2011)
Uitnodiging conferentie Platform VO-HO 11 december 2014
3
Nieuwe aansluitcoördinator van de
Radboud Universiteit in beeld
Welkom
Mijn naam is Inez
Vereijken en ik ben per
1 mei 2014 gestart als
beleidsmedewerker
onderwijs bij de
Radboud Universiteit.
Een van mijn kerntaken in deze functie is de
coördinatie van de aansluiting tussen vwo en wo.
De afgelopen jaren ben ik als adviseur bij een
consultancybureau
betrokken
geweest
bij
strategie- en beleidsontwikkeling van onderwijsinstellingen in de gehele kolom, van po tot wo. Nu
krijg ik de mogelijkheid om van ‘binnenuit’ mijn
steentje bij te dragen aan het onderwijsbeleid van
de Radboud Universiteit.
Mijn voorganger Ad van Hout heeft veel
geïnvesteerd in het verstevigen van de relaties met
het voortgezet onderwijs in de regio en het
verbeteren van de aansluiting tussen het vwo en
het wo. Ik zie het als een mooie uitdaging om zijn
goede werk voort te zetten en samen met de
faculteiten, het vo en ho in de regio te kijken hoe
we deze samenwerking nog verder kunnen
verstevigen.
Quotes bij de conferentie subthema
‘LOB: kiezen of ervaren?
‘Scholieren hebben vanaf jaar 1 behoefte aan
loopbaanoriëntatie en -begeleiding. Zij ervaren
daarbij het opdoen en bespreken van concrete
ervaringen als meest zinvol’.
(uit onderzoek LAKS, project stimulering LOB,
VO-raad april 2013)
‘Neem Luut. Twee jaar geleden lag hij, een
meter negentig lui vlees, bij mij vooraan, op de
eerste bank. Van behoefte aan begeleiding bij
zijn studiekeuze heb ik nooit iets gemerkt. De
beschikbare hulp parkeerde hij in de categorie
‘diefstal van tijd’. Begrijpelijk, want Luut is
intelligent, kent zijn belangstelling, die koppelen
aan een opleiding is een kwestie van doen. De
benodigde informatie is toegankelijk en
beschikbaar, de uiteindelijke keuze zijn zaak.
(Ton van Haperen: ‘LOB weg ermee’,
www.tonvanhaperen,
Het Onderwijsblad nr. 15, 2009)
Recent is toegetreden tot het Platform VO-HO:
Het Rodenborch-College, Rosmalen.
In totaal zijn nu 62 vo-scholen en 5 ho-instellingen
aangesloten bij het Platform VO-HO.
Het Rodenborch-College; de activerende
school
Het Rodenborch-College is een school waar
betekenisvol onderwijs gegeven wordt, waarbij
kennis en kunde samen gaan. We willen dat de
persoonlijke ontwikkeling van onze leerlingen in
alle opzichten tot volle wasdom komt.
Het is onze taak de unieke talenten en de sterke
punten van onze leerlingen te erkennen en te
ontwikkelen. Drie kernwaarden die we hierbij
hanteren zijn: hoogwaardig onderwijs, ruimte
voor talent en oog voor elkaar. LOB levert een
wezenlijke bijdrage aan deze visie, omdat het
leerlingen aanzet tot denken en beslissen. Dit
geldt voor zowel vmbo- t, havo als vwo.
Loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) is
bedoeld om een bijdrage te leveren aan het
loopbaanpad waarbij de doorstroom van de
leerlingen centraal staat; binnen de school, het
oog gericht op het vervolgonderwijs en
uiteindelijk de arbeidsmarkt.
Loopbaanontwikkeling begint met de oriëntatiefase. De oriëntatiefase is de start, waarin de
leerling een aantal studierichtingen, arbeidsgebieden en werksoorten ondervindt. Daarna
komt de verdiepingsfase, waarin de leerling
dieper op een of meerdere studierichtingen
ingaat. Ten slotte komt de beoordeling- of
toetsingsfase. Hierin beoordeelt de leerling
welke keuze gemaakt wordt met oog op het
vervolgonderwijs. Op onze school staan een
aantal LOB- punten centraal:
1. Zelfsturing van de leerling
2. LOB als doorlopende leerlijn
3. Praktijkervaring
Om het lesprogramma hierbij te laten aansluiten wordt uitgegaan van de 5 loopbaancompetenties (Marinka Kuijpers).
Deze loopbaancompetenties dienen als kapstok
voor de activiteiten van LOB.
Om onze visie te verwezenlijken is netwerken
ontzettend belangrijk. Om die reden zijn wij blij
onderdeel te mogen zijn van het Platform VOHO in de regio Arnhem Nijmegen.
Frank Brouwers, decaan
Uitnodiging conferentie Platform VO-HO 11 december 2014
4
Quotes bij de conferentie subthema
‘LOB: kiezen of ervaren?
‘Ik heb een beroepsinteressetest gedaan.’
Schaterend van het lachen: ‘Daar kwam uit dat
ik begrafenisondernemer moet gaan worden!’
(Leerling Maaslandcollege, in ‘Kiezen moet,
zoeken mag’, Lentiz Onderwijsgroep 2009)
Van de stuurgroep
Ontwikkelingen Groen Onderwijs
Presentatie door Gerlinde van Vilsteren
De vergadering van de Stuurgroep heeft zich in juni
2014 bij gastheer Wageningen Universiteit verdiept
in de ontwikkelingen in het groen onderwijs.
Behalve het inzicht dat vanuit groen perspectief het
niet groene onderwijs geduid wordt als ‘Grijs
onderwijs’ – wat vele leden van de Stuurgroep nog
niet wisten - zijn in het kort de volgende
ontwikkelingen besproken.
(Economische Zaken) en beroepenveld. De
bestuurders van alle instellingen vormen de
Groene Tafel, een viermanschap van bestuurders
voert de regie.
Onder de naam Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) werken beroepsonderwijs en bedrijfsleven samen aan thema’s als
kwalificatiestructuur, examens, beroepspraktijkvorming en opleidingsaanbod. Daarmee optimaliseert SBB de aansluiting van onderwijs op de
arbeidsmarkt met als doel voldoende en
deskundige vakmensen.
Een goede aansluiting onderwijs - arbeidsmarkt is
onderdeel van de Human Capital Agenda. In
sommige sectoren vinden afgestudeerden snel
werk bijvoorbeeld in de levensmiddelenindustrie
(procesoperators), tuinbouw, plantenveredeling
(technologiekant). Op verschillende niveaus en in
verschillende deelsectoren zijn ook tekorten.
Onderwijsvernieuwing
Behalve meerjarige investeringsprogramma’s
spelen er ook diverse OVP’s (onderwijsvernieuwingsprogramma’s) in het groen onderwijs.
Ze zijn gebundeld via het Groen Kennisnet (GKC).
Er zijn er vier: Plant, Dier, Voedsel & Consument
en Natuur & Leefomgeving. Zie ook
www.groenkennisnet.nl. Enerzijds borgen zij de
verworven kennis en opgebouwde zaken uit de
afgeronde GKC-programma’s, zoals diverse
contacten,
netwerken
en
samenwerkingsverbanden. Anderzijds organiseren de OVP’s
actuele kennis voor een up-to-date opleidingsaanbod voor de groene kenniskolom.
Visie
Groen onderwijs kenmerkt zich met een sterke
binding met (regionaal) bedrijfsleven en oriëntatie
op de arbeidsmarkt. Elementen van de visie in het
groene onderwijs zijn:
 Samen innoveren (kennis delen tussen
onderzoek, onderwijs en bedrijfsleven in
gezamenlijke projecten - werkplaatsen, slow
advice)
 Samen investeren (bv. in praktijkleervoorzieningen, ‘delen’ van mensen)
 Samen omslag maken in mindset. bv. naar
meer consument- en ketengericht denken (i.t.t.
alleen productgericht) vanuit het perspectief
van duurzame ontwikkeling.
Samenwerking kennisinstellingen en
bedrijfsleven en aansluiting op arbeidsmarkt
De Groene Tafel is een recent samenwerkingsplatform van groene kennisinstellingen; het is op 1
januari 2014 van start gegaan. In de Groene Tafel
vindt overleg plaats over de kerntaak van de
instellingen: het opleiden van leerlingen en
studenten. Op bovenregionaal en nationaal niveau
voert ze strategisch overleg met overheid
Uitnodiging conferentie Platform VO-HO 11 december 2014
5
Onderzoek en valorisatie
Het programma WURKS: Wageningen UR
Knowledge Sharing richt zich op het stimuleren van
de benutting van kennis van Wageningen
Universiteit in het overige groene onderwijs (vmbo,
mbo, hbo, post-initieel). De vraag of behoefte
vanuit het groene onderwijs, bijvoorbeeld voor de
ontwikkeling van (nieuw) lesmateriaal of het
bijscholen van docenten, is het vertrekpunt voor
WURKS-projecten. Deze samenwerking tussen
vmbo-mbo-hbo en wo vindt men verder alleen
terug in de sectoren Automotive en Chemie.
Vooral vragen die niet onder grote tijdsdruk staan
en waar de student zijn creativiteit in kwijt kan
bieden veel meerwaarde. Dit zijn de ‘zoekvragen’:
verkenningen en onderzoeken die gericht zijn op
het helder krijgen van mogelijkheden. Welke
toekomstrichtingen zijn er? Welke mogelijkheden
zijn er? Hoe denken doelgroepen hierover? Er is
dus een belangrijke vraag, maar niet een urgente.
Daarom is er voldoende tijd en aandacht mogelijk
om de student te begeleiden. Slow Advice staat als
methode naast Fast Advice. Bij Fast Advice vragen
is er een groot belang voor het bedrijf, een vrij grote
tijdsdruk en is een omkaderd eindproduct nodig.
Quotes bij de conferentie subthema
‘Studiekeuzecheck: zelfreflectie of selectie’
‘De studiekeuzecheck is dus een instrument om
te onderzoeken of de gekozen studie echt bij je
past. Niet de opleiding selecteert, maar jijzelf.’
(fragment uit ‘Algemene vragen over de HAN
Studiekeuzecheck, www.han.nl 2014/2015)
Stelling: ‘Matching is een verkapte vorm van
selectie’
(Petra Vissers on Twitter, bij debat studiekeuzecheck @studentenbond, LSVB mei 2014)
‘Een hogeschool mag ervoor kiezen om een
studiekeuzeactiviteit in te zetten als deficiëntieonderzoek. In dat geval krijgt deze activiteit het
karakter van een besluit in plaats van een advies.
De school mag de aspirant-student dan afwijzen
als uit de studiekeuzeactiviteit blijkt dat de
student ongeschikt is voor de studie.
(fragment uit notitie mbo-raad over nadere
toelatingseisen mbo-hbo, 26 juni 2014)
‘Wat ik dus zou doen: bel eens rond naar een
stuk of vijf universiteiten en dan gelijk naar een
stuk of vijf faculteiten per universiteit. Zeg dat je
interesse hebt in de studie en alsnog graag mee
wilt doen met matching en of dat kan. Dan meld
je je aan voor een willekeurige studie die dit
toelaat, doet daar een matching, vraagt daar om
een briefje waarop staat dat je door hun
gematched bent en schrijft je vervolgens in voor
de studie waar je eigenlijk heen wilt.
(blog bijdragen in Forum FOK!, door ‘Lissesleaf’ ,
14 juni 2014)
Slow advice
Het Slow Advice principe werkt als volgt: studenten
worden ingezet voor praktijkvragen/-opdrachten.
Dit is een manier voor bedrijven om
vraagstukken een stap verder te brengen.
Snijvlakken groen en grijs
Wat betreft de combinatie en de snijvlakken groen
– grijs, is er op hbo-niveau steeds meer contact en
een betere samenwerking. Genoemd worden
bijvoorbeeld de recente overleggen tussen Civiele
Techniek HAN en Bos en Natuurbeheer, van Hall
Larenstein op het gebied van duurzaam bouwen en
de samenwerking op het gebied van Natuur en
Gezondheid en Biobased Economy.
Colofon
De nieuwsbrief van het Platform verschijnt twee
maal per jaar.
Redactie:
Steef Woldinga
Inez Vereijken
Marina Beckers
06 - 209 686 78
024 - 361 61 44
06 - 524 159 52
Contact:
Voor aanmelden en afmelden van abonnees,
voor het reageren op de inhoud en voor het
leveren van een bijdrage is ons emailadres:
[email protected]
Uitnodiging conferentie Platform VO-HO 11 december 2014
6