RPS K o rt b e s t e K | Juni 2014 RPS K o rt b e s t e K | Juni 2014 Minister Schultz: ‘Blijven investeren in hoge normen’ ‘Is het veilig als er overal groene bordjes hangen?’ Start dijkverbetering Eemdijken en Zuidelijke Randmeren Hoogleraar Ira Helsloot zet veiligheidsaanpak op scherp tijdens Rotterdams Peil Onder grote belangstelling gaf minister Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) woensdag 14 mei 2014 in Eemdijk het officiële startsein voor de dijkverbetering langs de Zuidelijke Randmeren en de Eem door Waterschap Vallei en Veluwe. De dijkversterking, die een gebied van Bunschoten-Spakenburg tot Amersfoort moet beschermen, is één van de 88 projecten van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. RPS voert de voorbereidende werkzaamheden (ontwerpen en berekeningen) uit en neemt de uitvoeringsbegeleiding voor haar rekening. Bedrijven die serieus hun verantwoordelijkheid voor veiligheid willen nemen, moeten zich niet blind staren op het naleven van de regelgeving van de overheid. Met het reserveren van een veiligheidsbudget dat vrij beschikbaar is en een kritischere blik naar toeleveranciers maken bedrijven grotere stappen in hun eigen veiligheidsbeleid. Dat betoogde Ira Helsloot, hoogleraar Besturen van Veiligheid aan de Radboud Universiteit Nijmegen, donderdag 22 mei 2014 tijdens de tweede editie van ‘Rotterdams Peil’. Een ontmoetingsplatform van RPS waar de groei van de haven, industrie en stad centraal staat. Engeland Bij een dijkdoorbraak zou de maatschappelijke schade in het gebied 50 miljoen euro bedragen en één tot vijf dodelijke slachtoffers veroorzaken. Minister Schultz: “Veel mensen denken dat zij goed beschermd zijn. Dat het bij hen thuis niet zal gebeuren. Maar we mogen er in Nederland niet blind op vertrouwen dat het wel goed komt.” De minister wijst naar Duitsland en Engeland. “Je ziet wat er dan kan gebeuren. Mensen moesten daar geëvacueerd worden. Feit is dat tweederde deel van ons land direct wordt bedreigd door hoogwater. Daarom moeten we blijven investeren in hoge normen”, zegt ze stellig. Windkracht 11 Totaal 22 kilometer dijk tussen Amersfoort en Nijkerk wordt verbeterd, waardoor de dijk een noordwesterstorm van windkracht 11 aankan. De Grebbeliniedijk is de eerste in de uitvoering en vormt tevens een pilotproject, zowel in engineering als in uitvoering. In totaal wordt daar bijna 500 meter aan nieuwe damwand geplaatst en ruim 300 meter aan oude damwanden versterkt. Deze damwanden hebben een waterkerende functie. Er moet met dit soort constructieve elementen gewerkt worden, omdat dijkversterking met grond op deze plekken niet mogelijk is. Tweede Wereldoorlog Voor Waterschap Vallei en Veluwe was het dijkversterkingsproject een unieke kans om de Grebbelinie in oude glorie te herstellen. Deze linie, die voor het laatste werd gebruikt in de Tweede Wereldoorlog, maakte het mogelijk het achterland onder water te zetten om de vijand tegen te houden. “Naast het verhogen van de veiligheid proberen we de natuurgebieden mooier achter te laten”, legt de minister uit. Cruciaal De dijkverbetering langs de Zuidelijke Randmeren en Eem is een van de 29 projecten van het Tweede Hoogwaterbeschermingsprogramma dat in uitvoering is. “Tot 2017 verbeteren we door heel Nederland 366 kilometer dijk”, weet de minister. “Daarbij zoeken we naar maatwerk voor passende oplossingen. Dat is ingrijpend voor de mensen die er wonen en werken, maar cruciaal voor de veiligheid in de komende decennia.” Meer informatie? Mail Reinoud van Oosten ([email protected]). Louche uitzendbureaus Hoe kunnen bedrijven morgen beginnen met het adagium van Helsloot? “Investeer allereerst in een vrij beschikbaar budget voor de veiligheidsmensen. RPS ondersteunt Hollands Noorderkwartier bij assetmanagement primaire keringen Het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier heeft RPS gevraagd het assetmanagement van de primaire waterkeringen vorm te geven. Hiervoor gaat RPS instandhoudingsplannen opstellen. Daarmee krijgt het hoogheemraadschap meer grip op de functionele kwaliteit van de keringen en de meerjarenkosten die hieraan gekoppeld zijn. Gisratio Het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier werkt al enkele jaren met het onderhouden beheerpakket Gisratio van RPS. Gisratio koppelt onderhoudsactiviteiten aan beheerobjecten in GIS en genereerd kaarten en kostenoverzichten. De software is bij tien waterschappen in gebruik. Optimaal beheer Het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier is dit voorjaar gestart met de implementatie van alle aspecten voor het beheer en onderhoud van de primaire keringen. Voor het optimaal beheren van deze assets wil het hoogheemraadschap inzicht krijgen in de strategische, tactisch en operationele planning en kosten. Hiervoor schrijft RPS de instandhoudingsplannen voor dijken en duinen. Onzinnig veiligheidsbeleid In de goed bezochte RDM Campus in Rotterdam ging het over het thema veiligheid. Zeker in het havengebied wordt veel gedaan aan het voorkomen van crisissituaties. Helsloot vindt dat de overheid en bedrijven zich niet moeten ingraven in onzinnig veiligheidsbeleid. “Denk je dat het veilig is als je overal groene bordjes hebt hangen?” Meer regels leiden volgens de hoogleraar niet tot meer veiligheid. Als zij leiden tot bovenmatige investeringen kan het effect zelfs negatief uitpakken, stelt hij op basis van onderzoek. Helsloot ziet liever dat bedrijven zinvolle veiligheidsmaatregelen nemen op basis van eigen verantwoordelijkheid. Daarmee kun je gerichter prioriteiten stellen en adequater problemen oplossen. Er ligt nu te veel focus op het bijhouden van de geplande onderhoudsschema’s en het volgen van dikke veiligheidsprotocollen. Maar veiligheid komt niet uit je papier”, weet de hoogleraar. In de tweede plaats pleit Helsloot ervoor dat bedrijven de verantwoordelijkheid voor de hele productieketen voor hun rekening nemen. “Kijk eens kritisch naar je toeleveranciers die vaak op prijs en niet op hun veiligheidsbeleid uitgekozen worden. Daar zit een groot probleem.” Hij noemt de ontwikkeling van louche uitzendbureaus in de glastuinbouw als voorbeeld. “Dat probleem was binnen een maand over, toen er ketenaansprakelijkheid werd georganiseerd.” Blauwdruk Breekt er ondanks alle voorzorgsmaatregelen toch een crisis uit, dan vormen vertrouwen, eerlijkheid en oprechtheid de sleutelwoorden in een goede communicatie met de omgeving. Dat stelde Henk Jans in de tweede presentatie van de dag. Volgens de arts, die aan de basis heeft gestaan van de medische milieukunde in Nederland, bestaat er voor communicatie in crisissituaties geen blauwdruk. “Burgers en bestuurders raken snel in paniek als ze geconfronteerd worden met gevaarlijke stoffen. Te veel informatie leidt tot onzekerheid, maar met de mededeling ‘er is geen gevaar voor de gezondheid’ kan een woordvoerder ook steeds moeilijker uit de voeten. Dit roept eerder wantrouwen dan vertrouwen op.” Risicogestuurd onderhoud Voor een efficiënt beheer van de keringen worden per element, zoals bekleding of afrastering, de functionele randvoorwaarden bepaald. Dit gebeurt ook voor de mogelijke interventieniveaus op basis van beleid. Hiervoor voert RPS een RAMS-analyse (Reliability, Availability, Maintainability, Safety) uit. En bepaalt RPS per element de optimale onderhoudsstrategie. Zo zal Gebruik Afhankelijk onderhoud (GAO) beter geschikt zijn voor een weg op een kering en Defect Afhankelijk onderhoud (DAO) voor dijkpalen. Relatiecommunicatie Om het vertrouwen van de omgeving te winnen ontkomt de boodschapper er volgens Jans niet aan de bedrijfs- of bestuursreputatie in de schaduw te zetten. “We hebben geen zorgeloze samenleving zonder risico. Zorg daarom dat je weet waar de omgeving zich druk om maakt en deel het risico wat mensen voelen. Dan hoef je ook niet alles te vertellen.” De arts meent dat bedrijven in tijden van crisis af moeten van reputatiemanagement en zich meer moeten richten op relatiecommunicatie. “Zorg dat je contact hebt met je omgeving en weet waar mensen zich zorgen om maken. Neem mensen mee in hun risicoverhaal. Dan kunnen we een crisis sneller oplossen.” Meer informatie? Mail Stef van Remmen ([email protected]). KORT 2 Windpark Krammer moet Zeeland duurzaamheidsimpuls geven ‘Je krijgt een ideale tandem’ 4 Commandeurspolder is weer veilig én mooi RPS werkt mee aan kansen otter in Noord- en Zuid-Holland OVERNAME ARTIKELEN Artikelen mogen alleen worden overgenomen, gekopieerd, enz. na uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van RPS. Ondanks uiterste zorgvuldigheid kunnen enkele gegevens achterhaald of anderszins niet volledig juist zijn. Betrouwbaar meetnet “Samen met Utrecht willen we een consistent en betrouwbaar meetnet beheren en handhaven”, zegt projectleider Lotte Rippen van RPS. “Dit doen we door de gemeente volledig te ontzorgen bij het uitlezen van de meetnetten, het gestructureerd verwerken van de meetreeksen en het implementeren van losse projecten.” 6 5 Tweejarig samenwerkingsverband met gemeente voor 400 meetlocaties Validatietool Utrecht beschikt over een uitgebreid meetnet (400 meetlocaties) voor het stedelijk water. Dat meetnet omvat meetpunten in rioleringen, grondwater, drainage, wadi’s, IT-riolering en zandfilters. Daarnaast worden op een COLOFON RPS | Postbus 75 | 4140 AB Leerdam | t +31 345 63 96 96 | e [email protected] | VORMGEVING & DTP Studio Vuur & Vlam 3 RPS gaat stedelijk water Utrecht monitoren De gemeente Utrecht heeft een samenwerkingsovereenkomst van twee jaar gesloten met RPS voor het monitoren van het stedelijk water. Ook de aanschaf van de daarvoor bestemde apparatuur is onderdeel van het partnership, waarvoor de gemeente een Europese aanbesteding uitschreef. Hoogleraar Ira Helsloot 2 3 In het veld: Pascal Rooster 6 Rotterdams Peil: ‘Is het veilig als er overal groene bordjes hangen?’ ijks van RPS Algemeen directeur Frank Vrol BESTEK 1 RPS gaat stedelijk water Utrecht monitoren 5 Minister Schultz: ‘Blijven investeren in hoge normen’ RPS ondersteunt Hollands Noorderkwartier bij assetmanagement primaire keringen Meer informatie? Mail Oscar van Dam ([email protected]). 5 RPS K o rt b e s t e K | Juni 2014 aantal locaties de gevallen neerslag en het oppervlaktepeil gemeten. Ook is een aantal troebelheidssensoren geïnstalleerd. Het achtergrondmeetnet in het grondwater bestaat uit 200 peilbuizen. RPS gaat alle meetpunten in Utrecht minimaal drie keer per jaar uitlezen. Om te controleren of de meetdata voldoende betrouwbaar is voor de planning en het beheer valideert RPS de verkregen data van de verschillende meetpunten met de validatietool van de gemeente Utrecht. Cruciaal belang Lotte benadrukt dat het van groot belang is het doel van de metingen niet uit het oog te verliezen, en de samenhang van de verschillende meetreeksen en meetpunten te (her)kennen. “Een meetreeks kan er goed uitzien, maar vertegenwoordigt deze reeks ook de metingen die worden verwacht wanneer we kijken naar de omgeving en de data van andere meetpunten? Inzicht krijgen en houden in relaties tussen verschillende meetpunten is de komende twee jaar van cruciaal belang bij het beoordelen van de kwaliteit en betrouwbaarheid van de afzonderlijke meetreeksen.” Meer informatie? Mail Lotte Rippen ([email protected]). 1 RPS K o rt b e s t e k | Juni 2014 RPS K o rt b e s t e k | Juni 2014 RPS K o rt b e s t e k | Juni 2014 ‘Je krijgt een ideale tandem’ ‘Je mag jezelf nooit blind vertrouwen’ Commandeurspolder is weer veilig én mooi Gemeente Rotterdam en RPS kritisch in zoektocht aannemer voor gebouwbeheer Galecopperbrug ontsnapt niet aan aandacht RPS RPS rondt kadeverbeteringstraject succesvol af De lokale overheid is van oudsher gewend het gebouwbeheer en -onderhoud zelf te organiseren. Toch wagen steeds meer gemeenten de sprong in het diepe om dit geheel uit te besteden aan één marktpartij. Rotterdam is zo’n gemeente. Samen met RPS gingen de Rotterdammers op zoek naar de beste aannemers die willen werken op basis van een prestatiecontract. “Vanuit een regierol willen we ons op specifieker op onze kerntaken concentreren”, duidt teamcoördinator Technisch Beheer Rob van der Grient van de gemeente Rotterdam de keuze. “Onderhoud doen met zo weinig mogelijk mensen en door zo min mogelijk schakels wordt het devies. Dus moet er zo effectief en efficiënt mogelijk gewerkt worden.” Verlengstuk Rotterdam heeft tot nu toe het beheer en onderhoud van zo’n vierhonderd gebouwen onderverdeeld in vijf clusters. Vier clusters zijn al aanbesteed en de voorbereidingen voor het aanbestedingstraject voor het vijfde cluster zijn in volle gang. De eisen van Rotterdam zijn scherp. De geselecteerde aannemer wordt verantwoordelijk voor het technisch beheer en onderhoud van de gebouwen en installaties. Rotterdam zoekt geen onderhoudspartij, maar een pro-actieve gebouwbeheerder die als verlengstuk van de gemeente werkt en duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan. NEN 2767 Voor Rotterdam geen makkelijke zoektocht. “Veel gemeenten zijn nog niet voldoende ingericht op hoe ze dit soort contracten op de markt moeten zetten”, weet Rob. “Want hoe bepaal je de inhoud en vertaal je dat in een prestatiecontract? En hoe ga je om met conditiemeting volgens NEN 2767 (instrument voor het objectief en uniform meten van de fysieke kwaliteit van bouwdelen en gebouwen, red.). Dan is het prettig dat je een beroep kunt doen op de expertise van RPS.” De teamcoördinator vervolgt: “Ook bij het beoordelen van de prestatiecontracten en het implementeren daarvan is het prettig dat zo’n onafhankelijke partij ondersteunt. Omdat we al een tijdje samenwerken, weet RPS welke kant wij op willen. Daardoor krijg je een ideale tandem.” Prestatiefactoren Rob benadrukt dat het werken met prestatiecontracten ook aan de kant van de aannemer een omslag vergt. Eerst was het makkelijk vanuit het perspectief ‘u vraagt wij draaien’. Nu moeten aannemers zelf kritische prestatiefactoren bepalen in lijn met de kwaliteit die Rotterdam vraagt. “We hebben in de aanbestedingstrajecten gemerkt dat de markt best moeite heeft met dit soort contracten”, ervaart Rob die het derde aanbestedingstraject met vertrouwen ingaat. “We hebben veel geleerd van de eerste twee clusters. Er moet nog veel gebeuren, maar we zijn op de goede weg.” Meer informatie? Mail Johan Smit ([email protected]). Windpark Krammer moet Zeeland duurzaamheidsimpuls geven RPS werkt aan engineering voor kabeltracé Een windmolenpark van 35 windturbines realiseren om het gebruik van windenergie in de provincie Zeeland te bevorderen. De Coöperatieve Windenergie Vereniging Zeeuwind U.A. en Coöperatie Deltawind hebben de krachten gebundeld om dat uiterlijk in 2018 operationeel te hebben. RPS werkt achter de schermen aan de voorbereiding van dit bijzondere duurzaamheidsproject. Duurzaamheidsdoelstelling Met de ontwikkeling van dit Windpark Krammer speelt de coöperatie in op de globale problematiek van de fossiele brandstoffen. Het te ontwikkelen windmolenpark bij de Krammersluizen moet de eilanden Tholen, Flakkee en Schouwen-Duiveland niet alleen groener maken, maar moet vooral een windpark van en voor de regio zijn. Met 35 windturbines bij de Krammersluizen en de Philipsdam worden ruim 70.000 huishoudens in de regio van groene energie voorzien. Daarnaast kunnen inwoners van de regio in de toekomst participeren. De plannen hiervoor worden uitgewerkt. “We dragen de opwekking van groene energie een warm hart toe. Daarvoor initiëren we duurzame energieprojecten zonder winstoogmerk”, zegt projectleider Marco Spaans van Zeeuwind. “Dat twee coöperaties zich ermee bezig houden maakt het een uniek project in Nederland.” Tracéstudie Inmiddels zijn de voorbereidingen voor de start van de bouw van het windmolenpark in 2016 in volle gang. Hiervoor rondde RPS de tracéstudie af. Momenteel is RPS bezig met de engineering voor het kabeltracé. Eerder rondde RPS. Het tracé loopt van het (1)50 kV station Middelharnis (beginpunt), naar het nieuw te bouwen overgangstation nabij Krammersluizencomplex dat binnen de grenzen valt van de provincie Zeeland (eindpunt). Na goedkeuring van de vergunningen volgt de aanbesteding en aanleg van de verbinding. Meer informatie? Mail Raoul Tjin ([email protected]). 2 Pascal Rooster IN HET VELD ‘No suprises, no changes’. Met dit motto is bouwcombinatie Galecom vorig jaar gestart met de renovatie van de 327 meter lange Galecopperbrug. De op één na drukst bereden brug in Nederland zit aan de grens van zijn maximale belasting. Met groot onderhoud wil Rijkswaterstaat het wegdek versterken en de brug verhogen om hogere vrachtschepen te laten passeren. Zoals een deel van het motto luidt, is er alle betrokkenen veel aan gelegen tijdens de werkzaamheden niet verrast te worden. RPS voert dagelijks metingen uit om eventuele bewegingen van de grond en constructies nauwlettend in de gaten te houden. Zwitsers uurwerk Landmeetkundige Pascal Rooster van RPS is in de vroege ochtend bezig met maandelijkse tussenmetingen. Elk van de 150 vooraf bepaalde meetpunten meet hij meerdere keren in. Op kantoor vereffent hij alle waarnemingen met een speciaal softwareprogramma. Onder de Galecopperbrug is het al een drukte van belang. Werklui zijn actief met schilder- en laswerkwerkzaamheden. Grote containerschepen doorkruisen het Amsterdam-Rijnkanaal. Bovenop de brug razen auto’s in cadans voorbij. Pascal krijgt er weinig van mee. “Voor mij klinken de geluiden als achtergrondmuziek”, zegt hij met zijn blik gefocust op de meetapparatuur. Dat moet ook wel, want monitoren is millimeterwerk met de precisie van een Zwitsers uurwerk. Al verlangt een complex project als de Galecopperbrug soms ook een pragmatische aanpak buiten de gebaande paden. Zwart-wit Pascal legt uit dat het monitoren van deze verbinding in de A12 allesbehalve een routineklusje is. Doorgaans monitor je deformatiemeetpunten met uitgangspunten buiten het zogenaamde ‘zettingsgebied’. Dat is hier lastig. “Alles wat we buiten de brug plaatsen, beweegt harder dan de brug zelf. Daarom moesten we relatief monitoren. Tijdens de dagelijkse metingen oriënteren we ons eerst op deformatiemeetpunten die op dat moment buiten de invloedzone liggen en vervolgens meten wij de meetpunten die binnen de invloedzone liggen”, legt Pascal uit. “Het is niet echt gebruikelijk dat we ons oriënteren op punten die we later ook moeten monitoren. Meestal gebeurt dit zwart-wit. Die punten zijn stabiel en de te monitoren punten zijn onstabiel. Maar dat gaat hier niet, omdat de brug tot nu toe stabieler is dan zijn omgeving.” daar een slecht gevoel bij.” Extreme afwijkingen heeft Pascal bij de Galecopperbrug nog niet meegemaakt. “In de damwand is wel wat beweging geconstateerd en dat is direct aan de opdrachtgever teruggekoppeld. De brug is stabiel en beweegt ondanks de zware betonwerkzaamheden minder dan verwacht.” De landmeetkundige kijkt uit naar het moment dat de brug een meter omhoog gevijzeld wordt. Dat gebeurt in een boog, zoals een kat die zijn rug kromt. “Op zo’n moment komt er veel kracht op de pijlers te staan. Dát zijn voor ons de spannendste momenten om te monitoren en daar bereiden we ons nu met een goed meetplan op voor.” De kaden van de Commandeurspolder voldoen weer aan de veiligheidseisen en zijn daarmee ook voor de toekomst bestand tegen alle weersomstandigheden. Om deze belangrijke mijlpaal te vieren vond woensdag 9 april de afrondende afhandeling plaats door burgemeester Arnoud Rodenburg van de gemeente MiddenDelfland, dijkgraaf Michiel van Haersma Buma, Adri Bom-Lemstra van Hoogheemraadschap van Delfland en Piet de Bloois, bewoner en deelnemer aan de klankbordgroep. Ook veranderingen in het klimaat, waardoor het steeds vaker regent, maakten aanpassing noodzakelijk. Naast veiligheid waren de belangen van de bewoners en cultuurhistorische waarden van de kaden factoren om rekening mee te houden. “Het gebied is zo oud als het grachtenstelstel van Amsterdam”, vertelt Van Haersma Buma. “We moeten veiligheid creëren voor de komende generaties, maar het karakteristieke van dit landschap mocht niet verloren gaan”, aldus de dijkgraaf. Cultuurhistorische waarde Er was in het bijzijn van RPS, dat een belangrijk aandeel had in dit kadeverbeteringstraject, reden tot een feestje. Aan de werkzaamheden is een flinke periode van voorbereiding vooraf gegaan. Grote delen van de kaden in de polder voldeden in 2005 niet aan de veiligheidseisen die de provincie Zuid-Holland voorschrijft. In dit deel van Nederland daalt de bodem sterk, daarom moesten de kaden worden opgehoogd. Muurvast De Commandeurspolder is onderverdeeld in vier verschillende kades met een totale lengte van 4 km: Zuidgaag, Oostgaag, Middelwatering en Noordvliet. RPS deed voor de laatste twee kades de engineering. Normaliter wordt eerst vanuit de techniek naar de oplossing gezocht, die vervolgens landschappelijk wordt ingepast. Bij dit project was de aanpak juist andersom: er werd eerst getekend en daarna pas gerekend. Met direct vanaf het Burgemeester Arnoud Rodenburg van gemeente Midden-Delfland (links), Adri Bom-Lemstra van Hoogheemraadschap van Delfland (midden) en bewoner Piet de Bloois in actie tijdens de afrondende handeling. Meer informatie? Mail Eric Buishand ([email protected]). begin van de planvorming inbreng van lokale kennis. “Zeven jaar geleden zaten we muurvast met dit project”, erkende dijkgraaf Van Haersma Buma. De voorgenomen standaardoplossingen in 2006 stuitten op grote bezwaren van omwonenden. “Daarom kozen we in 2008 niet voor een standaardaanpak volgens een robuust ontwerp”, weet toenmalig projectleider in de planvormingsfase Soet Huijbregts van het Hoogheemraadschap van Delft. “De bewoners en landschapsontwerper kregen een centrale rol aan de voorkant. RPS keek vervolgens of dat technisch haalbaar was. Dit was een goede wisselwerking.” Snel omschakelen De focus op inspraak van bewoners en maatwerk heeft gezorgd voor oplossingen die de schoonheid van het polderlandschap behouden. Soet: “Het beleid gaf in 2006 geen ruimte voor maatwerk. Toen het bestuur dit erkende, konden we switchen van de oude naar een nieuwe aanpak. We moesten snel omschakelen. Gelukkig kon RPS in samenspraak met de andere partijen deze slag maken. Er is heel zorgvuldig gewerkt. De samenwerking verliep optimaal en de betrokkenheid was groot.” Deze aanpak leidde volgens Soet tot een aanzienlijke kostenbesparing. “Voor het project was een investering van 16 miljoen geraamd en we zijn op 11 miljoen uitgekomen. Het was een complex project. Alles wat we hebben geleerd is heel waardevol voor toekomstige kadeverbeteringsprojecten.” Meer informatie? Mail Youri van den Herik ([email protected]). RPS werkt mee aan kansen otter in Noord- en Zuid-Holland Onlangs is er een otter gesignaleerd in de Nieuwkoopse Plassen in Zuid-Holland en het Vechtplassengebied in Noord-Holland. De aanwezige infrastructuur vormt een bedreiging voor deze diersoort. Wegen zorgen voor versnippering van geschikt leefgebied voor de otters die zich over grote afstanden kunnen verplaatsen. Spannend Pascal typeert landmeten als het verzinnen van een manier om gecontroleerd metingen uit te voeren. “Waar en hoe ik ook meet, ik wil altijd controle inbouwen. Je mag jezelf nooit blind vertrouwen. Mensen maken fouten en die moet je er uithalen. Als ik een punt uitzet en deze niet heb gecontroleerd, dan krijg ik Veilig leefgebied Het is van belang deze versnippering aan te pakken om de ontwikkeling van een levensvatbare otterpopulatie mogelijk te maken. RPS en Alterra Wageningen ondersteunen de provincies Noorden Zuid-Holland de komende maanden bij het creëren van een veilig leefgebied voor otters. 3 Ecoduikers RPS en Alterra Wageningen gaan de knelpunten in de infrastructuur voor de otter vertalen naar inpasbare en realiseerbare maatregelen. Alterra zal in de omgeving van de Nieuwkoopse Plassen en het Vechtplassengebied de belangrijkste knelpunten in beeld brengen. Ook gaat Alterra daarvoor maatregelen vaststellen, zoals het inzetten van ecoduikers in combinatie met afrasteringen. RPS zal de gekozen maatregelen technisch uitwerken. Meer informatie? Mail Jac Hakkens ([email protected]). 4
© Copyright 2024 ExpyDoc