Vlaams Forum Verkeersveiligheid – 10 juni 2014 Verslag

Vlaams Forum Verkeersveiligheid – 10 juni 2014
Verslag 39ste bijeenkomst plenaire vergadering
Aanwezig: Aline Carpentier, Nele Claessens, Stijn Claeys, Stijn Daniëls, Werner De Dobbeleer,
Lodewijk De Witte, Eef Delhaye, Anneliese Heeren, Dries Keunen, Eddy Klynen, Pascal Lammar, Marc
Nuyttemans, Jan Pauwels, Geert Popelier, Thomas Rayen, Greta Remy, Ellen Reyniers, Wouter Van
den Berghe, Marleen Van der Velden, Patricia Van Impe, Ignace Van Overbeke, Koen Van
Wonterghem, Stijn Vancuyck, Miguel Vertriest, Rudi Wagelmans, Gerdine Westland, Hermans
Willemse
Verontschuldigd: Hilde Bruynseels, Johan Cobbaut, Els Cools, Michel Cornelis, Nathalie Cornelis, Dirk
Covemaeker, Katia De Geyter, Isabelle De Maegt, Kirsten De Mulder, Kristof De Pauw, Delphine
Eeckhout, Luc Henau, Karel Hofman, Paul Kenis, Yves Mannaerts, Willy Miermans, Koen Ricour, Bavo
Smits, Jan Soenen, Jacques Spreutels, An Volckaert, Peter Wiels
AGENDA:
1. Goedkeuring verslag vorige vergadering
Lodewijk De Witte (voorzitter VFV)
2. Voortgang opmaak Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen
Pascal Lammar (Dep. MOW)
3. Initiatieven in het kader van de regionalisering verkeersveiligheid
Greta Remy (dep. MOW) en Eddy Klynen (VSV)
4. Voetgangersrapport
Aline Carpentier (Steunpunt Verkeersveiligheid)
5. Voorstelling ‘Agence wallonne pour la sécurité routière (AWSR)’
Patrick Derweduwen (AWSR) - GEANNULEERD
6. Overzicht actua en internationaal nieuws
Werner De Dobbeleer (VSV)
7. Varia
- Vlaams Congres Verkeersveiligheid 2014
- Volgende vergadering
Verslag: Stijn Dhondt
Pagina 1 van 6
Pagina 2 van 6
1. Goedkeuring verslag vorige vergadering
Er zijn geen opmerkingen op het verslag.
2. Voortgang opmaak Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen
Pascal Lammar (departement MOW) geeft aan de hand van de presentatie in bijlage een overzicht
van de opmaak van het Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen. Op basis van de informatie die reeds is
aangebracht door GOCA en het BIVV is een eerste versie van de achtergrondnota bezorgd aan het
Steunpunt Verkeersveiligheid. Een overzicht van de meest belangrijke gegevens kan men
terugvinden in de presentatie.
De nota wordt nog verder aangevuld met informatie die door de VSV, de (federale) politie en AWV
wordt aangeleverd. De bedoeling is dit document in de zomer te finaliseren. Indien actoren nog data
wensen aan te leveren, is dit nog steeds mogelijk en wenselijk, maar wel op korte termijn.
Het Forum gaf volgende opmerkingen:
- Worden de cijfers steeds in hun context geplaatst, bijv. vergrijzing van de samenleving,
wijzigingen aan regelgeving?
Tendensen en plotse veranderingen zullen steeds gekaderd worden ten opzichte van
relevante gewijzigde regelgeving of andere evoluties die veranderingen in de cijfers kunnen
verklaren.
- Het slaagpercentage van het praktijkexamen was vroeger verschillend tussen mannen en
vrouwen (evaluatie maneuvers op privéterrein). Sinds 2007 is dit onderscheid niet meer te
zien (geïntegreerde evaluatie van rijvaardigheden op de weg). Als dergelijke kleine wijziging
in de manier van evalueren zo’n effect heeft, moeten we ons dan ook niet de vraag stellen of
we eenzelfde oefening moeten maken voor het theoretisch rijexamen? Moet ook dit niet
worden herbekeken?
o Het klopt inderdaad dat mannen blijkbaar beter de technische vaardigheden
onder de knie hadden, die specifiek werden geëvalueerd voor 2007. De nieuwe
manier van evalueren had de bedoeling om een realistischere test af te kunnen
nemen.
o Voor het theoretische examen kan de data een indicatie geven of er op bepaalde
vragen of ‘rubrieken’ slechter of beter gescoord wordt. Als bijv. blijkt dat vooral
vragen over voorrangsregels minder goed worden beantwoord, dan kan dit
betekenen dat we hier meer aandacht moeten aan besteden.
o Ook de manier van vraagstelling moet worden bekeken. Er zijn al heel veel
verbeteringen aangebracht (begeleidende foto’s, korte vragen, eenvoudig
woordgebruik), maar eventueel moeten we kijken of het niet nog beter kan. Een
andere problematiek is dat iemand die goed van buiten kan leren, daarom nog
niet de regels in de praktijk zal toepassen. Hoe kunnen we dit aanpakken?
- Een kanttekening die we bij de cijfers van het BIVV moeten maken, is dat deze afkomstig zijn
van de politie. In de toekomst zal meer en meer beroep gedaan worden op
ziekenhuisgegevens. Door de onderschatting in de politiedata geven deze cijfers vooral bij
zwaargewonden duidelijkere tendensen weer.
Pagina 3 van 6
3. Initiatieven in het kader van de regionalisering verkeersveiligheid
Greta Remy (departement MOW) licht kort de vorderingen toe in het kader van de inkanteling van de
federale bevoegdheden in het Vlaamse niveau. Vanaf 1 juli 2014 worden officieel de bevoegdheden
overgedragen aan Vlaanderen. De inkanteling van deze bevoegdheden zal daarom in deze laatste
weken voor de eigenlijke overdracht een versnelling hoger worden geschakeld.
Eén van de initiatieven die MOW daarbij verwelkomt is het initiatief van de VSV om de rijopleiding te
herzien. Greta Remy nodigt iedereen uit om aan dit initiatief deel te nemen, vooral diegene die reeds
bij de betreffende werkgroep van de Vlaamse Conferentie Regionalisering Verkeersveiligheid (VCRV)
betrokken waren.
Eddy Klynen (VSV) vult hierbij aan dat de VSV de 31 aanbevelingen van de VCRV aan alle verkozen
partijen heeft bezorgd met een uitnodiging voor een gesprek om deze aanbevelingen verder toe te
lichten. Daarnaast heeft de VSV ook 2 specifieke initiatieven genomen.
- Als eerste zal er binnen de stuurgroep rijopleiding (van het VFV) een curriculum ontwikkeld
worden voor de rijopleiding. Hiervoor vindt op 23 juni een eerste overleg plaats.
- Als tweede wil de VSV ook een campagnekalender opstellen voor 2015. Vlaanderen mag niet
achterwege blijven en moet tijdig beginnen met het opstellen van een kalender voor 2015.
Onder andere lokale politiezones gebruiken deze kalender om hun acties op af te stemmen.
De VSV heeft daarom het opstellen van een campagnekalender opgenomen in haar
bijkomende begroting; deze is echter nog niet goedgekeurd.
4. Voetgangersrapport
Aline Carpentier (Steunpunt Verkeersveiligheid) geeft aan de hand van de presentatie (in bijlage) een
toelichting bij het recent gepubliceerde onderzoeksrapport over voetgangersveiligheid in
Vlaanderen. 13% van alle verkeersdoden in Vlaanderen zijn voetgangers, een aandeel dat constant
blijft doorheen de jaren, met vooral jongeren en ouderen als meest getroffen leeftijdsklassen. 70%
van deze ongevallen gebeurt in het snelheidsregime 31-50 km/u. Als voornaamste oorzaken worden
overtredingen en foutief kijkgedrag naar voor geschoven. Een efficiënt preventiebeleid van deze
ongevallen vereist een geïntegreerde benadering van de infrastructuur, het voertuig en de
weggebruiker.
Het Forum gaf volgende opmerkingen:
- Er is een piek bij 15-19 jarigen. Hoe kan deze verklaard worden?
Dat is niet met zekerheid te verklaren, omdat we niet beschikken over blootstellingsgegevens
om het risico te bepalen voor de verschillende leeftijdsgroepen.
Het is mogelijk dat deze groep een hoger risicogedrag vertoont en dan is er nood aan
bijkomende sensibilisatie voor deze groep.
- Wat wordt precies bedoeld met ‘foutief kijkgedrag’?
Hiermee wordt niet enkel het kijken zelf bedoeld, maar bijv. ook de plaats van oversteken
(tussen auto’s of enkel op basis van gehoor). Een onderzoek van het BIVV in het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest heeft aangetoond dat de helft van de voetgangers ‘een fout’ hebben
gemaakt. Deze fout is daarom nog geen overtreding, bijv. oversteken op meer dan 30 meter
van een zebrapad, maar ander gedrag was wel veiliger geweest.
- Meer en meer worden voertuigen met een hoog front verkocht (4x4). Wat is de impact van
de bouw van die voertuigen?
Een hoog front verergert de gevolgen van een botsing met kwetsbare weggebruikers. Bij
EuroNCAP worden wagens uitvoerig getest op voetgangersveiligheid, een aantal modellen
haalt steeds positievere scores (vooral niet-terreinwagens). Als consument kan je dus al de
Pagina 4 van 6
-
-
keuze maken voor een wagen die meer aandacht schenkt aan voetgangersveiligheid. De
vraag is echter in hoeverre dit echt meespeelt in het aankoopgedrag.
Wat is de evidentie (bewijslast) voor het invoeren van een zone 30?
In het rapport worden 3 buitenlandse studies aangehaald die allen een positief effect
aantonen. Wel zijn dit waarschijnlijk zones die ook effectief infrastructureel werden
ondersteund en waar niet enkel een verkeersbord werd geplaatst. Cijfers van het BIVV tonen
immers aan dat de toegelaten snelheid in niet-infrastructureel ondersteunde zones 30 niet
gerespecteerd wordt.
Is de leeftijd bekend van de chauffeurs van de tegenpartij?
Deze data zijn niet beschikbaar.
Het is echter ook belangrijk aandacht te schenken aan de ‘derde’ partij, bijv. fout
geparkeerde wagens in de buurt van een zebrapad. Dus naast educatie en sensibilisatie, is
zeker ook handhaving nodig.
De VSV biedt aansluitend op deze discussie aan om een vorming uit te werken voor lokale besturen
rond voetgangersveiligheid. De hierbij aangehaalde opmerkingen zullen worden meegenomen.
5. Voorstelling ‘Agence wallonne pour la sécurité routière (AWSR)’
Patric Derweduwen diende zich te verontschuldigen voor deze bijeenkomst. Het agendapunt wordt
daarom verplaatst naar een latere vergadering.
6. Overzicht actua en internationaal nieuws
Werner De Dobbeleer (VSV) geeft aan de hand van een presentatie (in bijlage) een kort overzicht van
de belangrijkste gebeurtenissen op internationaal vlak.
- UN: Resolutie 'Improving global road safety' als tussenstand van ‘Decade of Action’
- WHO: online overzicht mediacampagnes
- OESO-IRTAD:
o Jaarrapport Verkeersveiligheid 2014
o JTRC aanbevelingen voetgangerveiligheid
o JTRC aanbevelingen fietsveiligheid
- EU: Ongevallencijfers 2013
- ETSC: PRAISE Awards en PIN-rapport
Het Forum gaf volgende opmerkingen:
- Uit de cijfers blijkt duidelijk dat we meer aandacht moeten schenken aan fietsveiligheid. Hoe
staan we tegenover een verplichting van de fietshelm? Bij kinderen en professionele
wielrenners is dit goed ingeburgerd. Dit is grotendeels te wijten aan de verzekering die dit
oplegt. Senioren dragen echter geen helm. Moeten we hier extra inzetten op sensibilisatie of
moeten we hen via andere kanalen bereiken zoals de huisdokter?
- Wat is de impact van e-bikes en wat zal het wettelijk kader zijn? Ook hier moet actie rond
genomen worden.
Pagina 5 van 6
7. Varia
-
-
Alle presentaties, teksten, foto’s en een videoverslag van het Vlaams Congres
Verkeersveiligheid van 13 mei in Oostende zijn te raadplegen op
www.vlaamscongresverkeersveiligheid.be.
Volgende bijeenkomsten 2014:
 dinsdag 23 september (14.00 – 17.00 uur);
 dinsdag 9 december (9.30 – 12.00 uur).
Volgende vergadering:
Dinsdag 23 september om 14.00 uur
Ellipsgebouw – zaal 00-0.04
Pagina 6 van 6