Grundtvig Scoop 17

GrundtvigScoop
nr. 17 - jaargang 9
december 2013
[Groendtvie skoep]
Beste Lezer,
Dec 2013: het is zo ver: de allerlaatste maand
en call (30/12) voor het indienen van aanvragen voor LLP/Grundtvig! Op 1 jan 2014 start
de opvolger: Erasmus+, waarin de naam
Grundtvig voor het veld ‘volwassenenvorming’ blijft bestaan – alleszins tot 2020.
lisering van de mensen die werken in de volwasseneneducatie krijgt dé klemtoon. Kleinen grootschalige samenwerkingsinitiatieven
blijven mogelijk; het genereren van impact
erdoor wordt een absolute vereiste.
mus +. Of ik nog in je brievenbus zal binnen
dwarrelen, is onzeker. Ik dank in elk geval
iedereen die ooit zijn steentje bijdroeg aan
mij, Grundtvig-Scoop – niet alleen door een
artikeltje te schrijven maar ook door me elke
keer helemaal of slechts een klein beetje te
lezen !
Het nieuwe programma brengt een reeks
veranderingen met zich mee – professiona-
Tot 2015 zullen de huidige Grundtvig-projecten blijven lopen. We onderzoeken op
dit moment ook op welke manier we als
agentschap de beste ondersteuning kunnen
bieden voor een goede uitvoering van Eras-
IN DIT NUMMER
Sensitisation training with reference to migration, racism, discrimination, culture and diversity
Een Grundtvig-workshop: een onvergetelijke
ervaring voor 50-plussers!
GRUNDTVIG LP: Culture for Waterfronts
Open to Yourope
GRUNDTVIG-nascholing: waar is die cursus?
GRUNDTVIG Workshops
Verslag GRUNDTVIG-Workshop: Movers & shakers for literacy - multiple intelligences
ETNA = Exploring Technologies New Approaches
in Art-education for senior adults
ERASMUS+/GRUNDTVIG: wat verandert er?
PIAAC en het belang van volwasseneneducatie
GRUNDTVIG-selectie 2013
Inschrijvingsstrook
Verder wens ik je een mooi, gezond en gelukkig 2014 en veel succes met Erasmus+/
Grundtvig !
Navorming: Italiaanse vakdidactiek
Supporting parents of children with multiple
disabilites
GRUNDTVIG LP: CULTURE FOR WATERFRONTS:
EEN UNIEKE ERVARING
Twee jaar geleden stapte de openbare bibliotheek van Oostende in een Grundtvig-Leerpartnerschap. Ondertussen zijn ze er een pak
ervaringen rijker door geworden. Martine Vandermaes wil graag haar ervaringen met anderen delen. Een moment van zelfreflectie…
De bibliotheek van Oostende investeert al
10 jaar in unieke projecten rond digitale geletterdheid. Acties rond levenlang leren behoren tot de kerntaken van onze openbare
bibliotheek, inzetten op e-inclusie evenzeer.
Begin 2011 sprak de directeur Cultuur van de
stad Oostende, mevrouw Martine Meire, mij
over een Europees project. Ik kreeg de contactgegevens van een Poolse dame; e-mails
werden verstuurd. Kort daarna beslisten we
dat de bib van Oostende voor het eerst een
aanvraag zou indienen om deel te nemen
aan een Grundtvig Leerpartnerschap. Culture for Waterfronts bracht partners uit 7
lidstaten samen die op heel verschillende
domeinen actief zijn: toerisme, theater, so-
cio-culturele praktijk,
volwassenenonderwijs én openbaar bibliotheekwerk. Uniek
is dat alle partners
gevestigd zijn in een
stad die aan het water
ligt; dit unieke gegeven is soms een hindernis, vaak een kans
en steeds een uitdaging. De expertise die
wij in onze bib in de voorbije jaren hadden
opgebouwd vormde ons entreekaartje voor
dit Leerpartnerschap. Wat is me 2 jaar later
vooral bijgebleven van dit LP?
De kans om naar andere lidstaten te reizen
en van binnenuit de werking en de acties
van een organisatie te ontdekken is uniek.
Via de presentaties krijg je een ruime kijk op
de context waarin een organisatie werkt en
hoe structuren participatie van de doelgroep
bevorderen. Naarmate de partners elkaar
Martine Vandermaes
beter leren kennen worden de gesprekken
achteraf boeiender. Helemaal leuk was dat
we vaststelden dat door onze deelname aan
dit LP onze partners de meerwaarde van de
samenwerking met een bibliotheek bleken
te ontdekken. Zo startte onze Zweedse partner een samenwerking met een openbare
bibliotheek rond een project over stadsvernieuwing; de Weense partner onderzoekt
momenteel welke mogelijkheden er zijn
met hun openbare bibliotheek op lokaal
vlak. (Lees verder op pagina 2)
1
GRUNDTVIG LP: CULTURE FOR WATERFRONTS:
EEN UNIEKE ERVARING (Vervolg van pagina 1)
Door de vragen van de partners leerde ik op
een andere manier naar mijn eigen werking
kijken, want hun perspectief en referentiekader is totaal verschillend. ‘Think out of the
box’ werd zo heel concreet. Een uitdaging,
maar zeer verrijkend. Ik heb het meest opgestoken van het traject dat je samen aflegt.
Aanvankelijk is het zoeken en wennen in
een groep waar iedereen een verschillende
achtergrond en aanpak heeft. Naarmate het
LP vordert, merk je dat er een evenwicht gevonden wordt. Ook de adressen in je mail-
ger aan de pols’ houdt
van hetgeen er in Europa
gebeurt.
Op 7 oktober 2013 verscheen de ‘Schriftelijke
Verklaring 0016/2013 ,
op grond van artikel 123
van het Parlement, over
de invloed van openbare
bibliotheken in Europese
gemeenschappen’.
Dankzij dit Grundtvig-project kon ik deze
oproep delen, niet alleen met collega’s uit
bibliotheken in Europa, maar ook met andere organisaties die overtuigd zijn van de
meerwaarde die de bib biedt voor Europa en
haar inwoners.
De ervaringen binnen dit leerpartnerschap
hebben mij er alvast nog meer bewust van
gemaakt dat sector- en grensoverschrijdende partnerschappen niet altijd eenvoudig
zijn, maar een absolute meerwaarde bieden
voor de betrokken organisaties en groepen.
Het smaakt naar meer!
account, de vrienden op Facebook of de
contacten via LinkedIn evolueren sterk naarmate het Grundtvig project verder loopt: alles krijgt meer kleur en een nieuw netwerk
groeit. De wereld wordt een stuk kleiner en
Europa concreter, het gaat niet alleen om
gezichten, maar ook over inhoud: wie is op
dit ogenblik met wat bezig? Je komt in een
nieuw netwerk terecht waardoor je de ‘vin-
Punt 6 stelt: ‘De Commissie wordt dan ook
verzocht de essentiële diensten die openbare
bibliotheken aan plaatselijke gemeenschappen en achtergestelde groepen leveren met
betrekking tot digitale inclusie, sociale inclusie, een leven lang leren en trajecten naar de
arbeidsmarkt, alsook de rol die deze diensten
spelen bij de verwezenlijking van de doelstellingen van de EU, te erkennen’.
GRUNDTVIG-WORKSHOPS
Lesgevers / personeel / directies… die werken
rond mensen met laaggeletterdheid, kunnen
nog tot eind augustus 2014 deelnemen aan
een GRUNDTVIG-workshop in één van de 34
LLP-landen. In zo’n workshop ontmoet je een
groep collega’s (max 20) uit verschillende landen die gezamenlijk op interactieve wijze over
laaggeletterdheid willen leren volgens het aangegeven thema van de WS. Bedoeling is om
inzicht te verwerven in (goede) praktijken van
andere landen. Bovendien kan je er je netwerking uitbreiden, een beter zicht krijgen op je eigen aanpak, je talenkennis en je interculturele
competenties verbeteren !
2
Je kan zelf kiezen welke WS je wil volgen (zie
de WS-catalogus op www.epos-vlaanderen.
be => Grundtvig => acties => workshops).
Bovendien is je deelname, reis- en deelnamekost volledig GRATIS ! Contacteer de
WS-organisator en vraag of je kan deelnemen. Indien hij je deelname aanvaardt,
zal je meer informatie ontvangen zodat
je goed voorbereid kan vertrekken !
Tot slot: ‘laaggeletterdheid’ moet je interpreteren als mensen die moeite hebben met lezen, rekenen of digitale basiscompetenties.
http://www.oostende.be/product.
aspx?id=15595
http://baken.bakenoostende.be/
EuropeanPartners
Martine Vandermaes
Bibliothecaris
Stad Oostende
NAVORMING: ITALIAANSE VAKDIDACTIEK IN FIRENZE
Gudrun Vanderbeke
Gudrun Vanderbeke, leraar Italiaans in CVO
3 hofsteden Kortrijk-Menen-Tielt volgde in
augustus 2013 een intensieve cursus Italiaanse vakdidactiek in Firenze.
In onze vakgroep Italiaans werken wij ieder
jaar onze cursussen bij. Wij zoeken naar
het beste materiaal maar soms moeten we
ons tevreden stellen met wat we hebben ook al is dit materiaal niet altijd even aantrekkelijk voor de cursist, “onze klant”.
Door je horizon te verruimen, krijg je een
nieuwe input. Tijdens de cursus in Firenze
kreeg ik heel wat nieuwe, frisse ideeën. We
voerden taakgerichte opdrachten zelf uit
waarbij we onmiddellijk het resultaat zagen;
dit was steeds verrassend en vooral verrijkend.
Ik koos precies deze navorming in Firenze
omdat het programma het meest beantwoordde aan de noden die we hebben in
ons CVO. Ik had al op voorhand een heel vlot
contact met de Italiaanse directie; ze beantwoordde mijn vragen telkens onmiddellijk.
Ik wou duidelijk een navorming in Italië
omwille van het intensief taalbad dat erbij
hoort; net voor de start van het schooljaar is
dit mooi meegenomen. Het deed deugd en
ik apprecieerde het dat onze “schoonheidsfoutjes” steeds door de Italiaanse leerkrachten werden gecorrigeerd en geanalyseerd.
Deze cursus heeft me doen nadenken over
mijn manier van lesgeven; ik besef nog meer
dat we moeten proberen onze lessen nog
taakgerichter te maken en de cursisten nog
veel meer aan bod te laten komen.
Mijn gastorganisatie was eerder “pover”
uitgerust. De lesgevers waren wel heel bekwame en enthousiaste mensen die iets te
vertellen hadden. Wij kregen veel materiaal
en links die onmiddellijk bruikbaar zijn in de
klas.
De lessen verliepen heel stipt: iedereen ging
vlot naar zijn lokaal wanneer de bel rinkelde.
Het instituut in het hartje van Firenze was
gemakkelijk en vlot bereikbaar. Naar opmerkingen en bedenkingen omtrent de cursus/
uurregeling werd geluisterd en er werd meteen naar een oplossing gezocht.
Vanuit ons CVO is er het verlangen om “Europees” te werken en ik hoopte in Italië leerkrachten te ontmoeten waarmee we in de
(nabije) toekomst een project kunnen starten. De ervaring ginder was fantastisch : het
klikte zo goed dat we beloofden elkaar verder te ontmoeten. De contacten zijn gelegd
en de rest volgt wel. Ik praat erover met mijn
directie en de collega’s talen (omdat we het
kunnen uitbreiden naar andere talen).
De Comenius- en Grundtvig-databank met
het cursusaanbod is duidelijk en overzichtelijk!
Ik vind het heel spijtig dat we als leraar in de
toekomst niet meer zelf een aanvraag kunnen indienen maar dat dit zal gebeuren via
de directie. Als dit ingekaderd wordt in het
beleid van de school, dan hoop ik dat de directies “Europees” zullen denken, dat ze het
volgen van deze cursussen zullen aanmoedigen en dat iedereen de kans zal krijgen om
dit te doen.
Gudrun Vanderbeke
CVO 3 hofsteden Kortrijk-Menen-Tielt
‘SUPPORTING PARENTS OF CHILDREN WITH MULTIPLE DISABILITIES’
Van 2011 tot 2013 participeerde het team
kinderen van thuisbegeleiding ’t Spoor in
een Grundtvig Leerpartnerschap rond ondersteuning voor gezinnen met een kind
met meervoudige beperking. Hun partners
waren uit Hongarije (Gezenguz), Duitsland
(Frühberatungsstelle für entwicklungsgefährdete Kinder der Caritas Darmstadt) en
Nederland (Adelante kinderrevalidatie). Het
blijkt een vruchtbaar project geweest te zijn.
Het verslag van de voorbije 2 jaar vindt u
via de website van ’t Spoor: http://tspoor.net
Enkele presentaties die tijdens dit project
werden opgesteld, kan u consulteren: de
Marte Meo-methode die werd voorgesteld
door de collega’s van Duitsland, de neurohydrotherapie die werd
toegelicht door het
Hongaarse team en
de Basic Stimulation,
die ’t Spoor zelf voorstelde. Dankzij dit
Grundtvig-project
wordt o.a. de Marte
Meo-methode (video
home analysis) nu
ook in ’t Spoor toegepast.
Het eindrapport, de presentaties en illustraties van ‘Good Practices’ uit de verschillende Europese deelnemende organisaties
werden gebundeld op een DVD. U kan die
eveneens via de website aanvragen.
3
SENSITISATION TRAINING WITH REFERENCE TO MIGRATION, RACISM,
DISCRIMINATION, CULTURE AND DIVERSITY WITH STRATEGIES FOR
TEACHING ABOUT THESE ISSUES TO DIVERSE AGE GROUPS Tineke Cartreul
Tineke Cartreul werkt als intercultureel
ambtenaar voor de Stad Gent. Zij volgde
van 8 tot 13 september 2013 in IJsland de
cursus ‘Sensitisation training with reference to migration, racism, discrimination,
culture and diversity with strategies for
teaching about these issues to diverse age
groups.’
Het werd een zeer leerrijke ervaring die
een duidelijke impact lijkt te hebben op
haar werk en haar organisatie want in haar
rapport van 7 oktober 2013 vernamen we
het volgende:
Tijdens de training werden heel wat interactieve en coöperatieve leermethodieken
gebruikt; deze sloten goed aan bij het doel
om ons, leraren/trainers, zelf op te leiden.
Deze leermethodieken werden eerst door
de deelnemers toegepast. Nadien werd
besproken op welke manier je ze kan gebruiken in je werk. Het ging voornamelijk
over coöperatieve en interactieve lesmethodieken in klassituaties. We eindigden
met het ontwerpen van onze eigen lesprogramma’s voor verschillende doelgroepen.
De methodieken waren een combinatie
van leren, groepswerk, discussies, oefeningen, spelen, filmfragmenten...
We spraken met de deelnemers af om elkaar op de hoogte te houden van uitgeteste
methodieken. Ik deelde alvast mijn eerste
ervaring over een presentatie die ik heb verbeterd met enkele interactieve elementen.
Deze week zit ik met een ervaren collega
V.l.n.r.: Portugees, Griekse, Turkse, Turkse, Hongaar, Tsjech.
Bezoek aan een steengroeve en afgelegen boerderij in IJsland.
samen om onze gezamenlijke kennis te
delen. Samen zullen we een trainingsprogramma opmaken dat we dit najaar willen
uitvoeren.
Op niveau van mijn afdeling geef ik een
toelichting op het afdelingsoverleg; een
korte terugkoppeling van de Grundtvigtraining is ook naar alle collega’s van de
dienst gegaan (om hen zelf warm te maken
voor dergelijke verrijkende ervaringen).
In onze organisatie zijn we alvast het volgende van plan:
• november: interactieve training aan arbeidsconsulenten en trajectbegeleiders
voor collega’s van de dienst
• november/december: interactieve training interculturele communicatie voor
medewerkers VDAB (2x training)
• januari: sensibiliseringsevenement rond
nieuwe EU-burgers en werk, rond ‘achtergrond doelgroep, interculturele
communicatie,...’
• In samenwerking met COCOM vzw en de
partners van Gent, stad in werking zijn
er reeds plannen om een sensibiliseringscampagne op te stellen. De knowhow van de training zal goed van pas
komen om dit vorm te geven.
Tineke Cartreul
Intercultureel ambtenaar van de Stad Gent
OPEN TO YOUROPE
In de vorige Grundtvig-Scoop kon u een bijdrage lezen van Citizenne (Vormingplus uit Brussel) door An Macharis over hun Grundtvig-LP:
“Open to Yourope: travelling and designing
your own view on Europe”. Dit is een fragment uit het eindverslag van dit LP (vertaald
uit het Engels door R. Reynders):
Open to Yourope
Het is onmogelijk om de magie tussen mensen te beschrijven die zich in dit soort projec-
4
ten voordoet. Het Grundtvig-project onthult
de echte betekenis en de waarde van het informele / non-formele leren. Het geeft mensen een bredere kijk op Europa, het verrijkt het
leven van mensen en maakt ze sterker doordat hun sterktes, talenten en mogelijkheden
naar boven komen. Dit project maakt mensen
echt Europese burgers.
Via het LP ‘Open to Yourope’ zal verdere Europese samenwerking gebeuren en wellicht zal
een aantal partners nog meer interessante resultaten in de non-formele vorming bereiken.
VERSLAG GRUNDTVIG-WORKSHOP IN EL ESPINAR (SEGOVIA) IN SPANJE :
MOVERS & SHAKERS FOR LITERACY – MULTIPLE INTELLIGENCES Tom Vuerinckx
ondergedompeld in de theoretische en praktische visie van Howard Gardner op meervoudige intelligentie. Het seminarie was niet enkel
educatief en professioneel ontzettend verrijkend, ook het samenzijn met een internationaal gezelschap bestaande uit gemotiveerde
en sociaal geëngageerde professionals gaf een
enorme boost! Ik kan nu al zeggen dat het netwerk dat we er hebben opgebouwd ons in de
toekomst zal blijven inspireren!
Van 2 tot en met 11 november 2013 - dus tien
dagen lang werden we als internationaal team
Kort samengevat was dit Grundtvig project op
en top geslaagd…en het smaakt naar meer!
Tom Vuerinckx
Open Leercentrum Athena
Antwerpen
De accommodatie en het eten waren zeer verzorgd. Bovendien zorgde het tien dagen lang
vertoeven in een wereldstad als Madrid ook
voor een zeer culturele en ludieke vrijetijdsbesteding!
ERASMUS+/GRUNDTVIG: WAT VERANDERT ER ?
In Erasmus+ zijn er slechts 3 acties, 2 daarvan
zijn wellicht voor jou het belangrijkst, nl. KA1
(Key-Activity): de individuele leermobiliteit en
KA2: de strategische partnerschappen. De sectorale LLP-namen zoals Grundtvig blijven bestaan. Zo staat Grundtvig voor het veld ‘(non)
formele volwassenenvorming’. Cross-sectorale
samenwerking wordt aangemoedigd in ERA+.
Professionalisering van diegenen die werken in
de volwasseneneducatie (in de vorm van cursussen, jobshadowing, korte ‘assistentschappen’/opdrachten… ) krijgt dé aandacht, maar:
• Aanvragen dienen te gebeuren vanuit de
organisatie en passen in het strategisch beleid van de organisatie
• Slechts 1 deadline per jaar (17/03 in 2014);
de aanvraag beslaat een periode van 1 of 2
jaar.
• De professionaliseringsactiviteiten zelf duren min 2 dagen tot max 2 maanden
‘unit costs’; co-financiering hoeft niet meer bewezen te worden.
Klein- en grootschalige samenwerkingsprojecten met min 3 landen blijven mogelijk, maar:
De Grundtvig-workshops en de Senior Vrijwilligersprojecten vallen weg.
• De strategische impact wordt een absolute
vereiste
•Langdurige vormingsopdrachten (2-12
maanden) moeten worden ingediend en
ingebed in deze partnerschappen.
• De vroegere LLP/Multilaterale Projecten en
Netwerken worden gedecentraliseerd dwz
dat ze ingediend worden (onder KA2) in het
NA van de coördinator.
• Bij goedkeuring is het enkel de coördinator
die een contract afsluit met zijn NA.
De gedecentraliseerde financiering gebeurt via
GRUNDTVIG-selectie 2013
Het laatste Grundtvig-jaar onder het Europese ‘Een Leven Lang Leren’-programma
gaf ons volgende oogst:
Het aantal aanvragen voor de Leerpartnerschappen bleef vrijwel stabiel. Er konden
er echter slechts 25 worden goedgekeurd ;
dit is 21,88 % minder dan vorig jaar. Voor de
Nascholingsbeurzen was er tot nog toe een
stijging in zowel het aantal aanvragen (nl 30
% - naar 193) als in het aantal goedgekeurde
(nl 18 % - naar 98). Beide aantallen kunnen
nog stijgen want de deadlines voor ‘Bezoeken en Uitwisselingen’ van 30 november
en die van 30 december konden hierin niet
verwerkt worden. Het aantal goedgekeurde
Assistentschappen verminderde lichtjes
(van 6 naar 4), net als het aantal aanvragen
(van 12 naar 10). Er wordt dit jaar slechts
1 Grundtvig-Workshop georganiseerd in
Vlaanderen. Ten slotte ontvingen we geen
aanvragen voor de Grundtvig-Senior Vrijwilligersprojecten (vorig jaar: 3).
Meer info: zie de website van EPOS vzw:
www.epos-vlaanderen.be
COLOFON
Verantwoordelijke uitgever:
Carl Callewaert,
Algemeen Directeur EPOS vzw
Redactie:
EPOS vzw - LLP/Grundtvig
Hendrik Consciencegebouw,
lokaal 6A05
Koning Albert-II-laan 15
1210 Brussel
tel. 02 553 97 46
fax: 02 553 97 50
e-mail:
[email protected]
dep. Cultuur, Jeugd, Media en Sport
Landcommanderij Alden Biesen
e-mail: [email protected]
Grafische vormgeving:
COMMiX graphic solutions, Hoeselt
De belangrijkste succesvolle Grundtvigacties in Vlaanderen blijven de Nascholingsbeurzen (zowel de gestructureerde
cursussen als de non-formele bezoeken en
uitwisselingen) en de Leerpartnerschappen.
5
Martine De Nooze
EEN GRUNDTVIG-WORKSHOP :
EEN ONVERGETELIJKE ERVARING VOOR 50-PLUSSERS !
indrukken, contacten en
informatie waarvan ik nog
lang heb nagenoten.
Van 23 tot 29 juni 2013 nam ik voor de
tweede keer deel aan een Grundtvig Workshop en het werd opnieuw een onvergetelijke en rijke ervaring !
Vier jaar geleden maakte ik voor het eerst
kennis met Grundtvig via een leerkracht
Spaans in het Vlaamse CVO waar ik toen
Spaans studeerde. Ik besloot mij in te
schrijven voor de workshop “El español
a través de su cultura“ aan de talenschool
van A Coruña, Noord-Spanje en ik werd,
tot mijn grote verbazing, verkozen. Na de
workshop keerde ik terug naar huis met
een koffer vol met diverse ervaringen,
Drie jaar later zag ik in
de catalogus een nieuwe
workshop staan: “ La Bahia de Cádiz como integradora de la dimensión
europea” georganiseerd
door de talenschool van
Chiclana (provincie Cádiz) en mijn interesse was
onmiddellijk gewekt. Ik
wou opnieuw mijn kans wagen om Spaans
te leren in een Europese context en in een
voor mij onbekende streek in Spanje.
Het onthaal was zeer hartelijk; de groep
divers qua herkomst (15 deelnemers uit
9 Europese landen), leeftijd (tussen 21 en
65 jaar) en beroep (studenten en gepensioneerden). Dat maakte het op zich al heel
interessant. Alle uiteenzettingen waren
tot in de details voorbereid en waren zeer
boeiend. Niet alleen de lokale taalverschillen maar ook de Europese impact van de
grondwet opgesteld in Cádiz in 1812, de
gastronomie en de lokale tradities (Fla-
menco en karnaval) kwamen uitgebreid
aan bod. Ook de culturele bezoeken waren
zeer leerrijk. Opnieuw was de Spaanse taal
de bindende factor tussen alle verschillende nationaliteiten want de onderlinge communicatie verliep volledig in het Spaans.
Naar ik heb vernomen, zouden de Grundtvig
workshops niet verder gezet worden. Enerzijds kan ik dit gezien de huidige besparingscontext begrijpen. Anderzijds bieden
de workshops de ideale gelegenheid om
contacten te leggen tussen inwoners uit verschillende Europese landen (vooral Oost-Europa !), om elkaar beter te leren kennen en
beter te verstaan. Tussen de 27 landen van
de Europese Unie zijn de cultuurverschillen
namelijk groot ! Waarom alleen de kans geven aan jongeren om in het kader van hun
studies Erasmusprojecten te volgen? Waarom geen deeltje van dit enorme budget besteden aan 50-plussers om ook hen de kans
te geven opnieuw te studeren en hun kennis
over Europa te vergroten? Een workshop
van 5 dagen is hiervoor al voldoende. Dit lijkt
mij alvast een zeer goede investering!
Martine De Nooze
uit Eke
GRUNDTVIG-NASCHOLING: WAAR IS DIE CURSUS ?
Vanaf 1 januari 2014 zal de Europese Commissie de COMENIUS- & GRUNDTVIG-databank
afsluiten. In deze online databank werd het
Europese cursusaanbod weergegeven. Vanaf
2014 zullen organisaties en individuen voorlopig zelf gestructureerde cursussen moeten
zoeken via het internet of hun eigen netwerk
en connecties.
bekendheid zullen geven aan hun cursusaanbod.
Er zullen uiteraard heel wat cursusorganisatoren zijn die via hun marketing en promotie
Mocht je problemen ondervinden bij het zoeken naar geschikte gestructureerde cursussen
Misschien kan EPALE, the European Platform
for Adult Learning, in de toekomst een oplossing bieden ? Of en hoe de Nationale Agentschappen hulp kunnen bieden, is momenteel
onduidelijk.
in het buitenland: laat dit zeker weten aan het
EPOS/Grundtvig-team !
EPALE
De Europese Commissie zal in 2014
starten met EPALE (European Platform
for Adult Learning). Het wordt een digitaal leerplatform voor mensen die
werken in de volwasseneneducatie.
Welke mogelijkheden dit platform precies zal hebben, is nog onduidelijk. Bedoeling is alleszins om kennis en know
how op het vlak van de volwassenenvorming te verspreiden, netwerking te
bevorderen en bij te dragen tot verbetering van de volwasseneneducatie in
Europa.
Meer info volgt zo gauw die beschikbaar is !
6
ETNA = EXPLORING TECHNOLOGIES AND NEW APPROACHES
IN ART-EDUCATION FOR SENIOR ADULTS. Ewout Vanhoecke
ETNA is een “Leerpartnerschap” binnen
het Grundtvig-programma. In het project
werken zes organisaties uit zes verschillende Europese landen samen aan dezelfde
doelstelling: werken met senioren en hun
de kans bieden om kunst te ontdekken via
interactieve methodes zowel in eigen land
als bij de partners.
De deelnemers zijn zowel senioren met
speciale noden als senioren met een grote interesse in kunst.
Mu-zee-um vzw uit Oostende (BE) werkt in dit
project samen met vijf andere partners: Turner
Contemporary (museum Margate, UK), Essential Existence Gallery (Leipzig, DE), Moravska
Gallerie (Brno, CZ), Humanity (Sofia, BG) en
Multikultura (Krakow, PL)
staan nog Tsjechië en Polen op het programma.
In het eerste jaar van ons
leerpartnerschap
zochten we met onze kerngroep van senioren (16
deelnemers) naar drempelverlagende acties voor
een museumbezoek. Zo
organiseerden we een ontbijtvoormiddag in Mu.ZEE
(Kunstmuseum aan Zee –
Oostende). Na het ontbijt werkten onze deelnemers verschillende acties uit om met de
mensen op een interactieve manier het museum te bezoeken. Ze kregen woordkaarten
waarbij ze associaties met kunstwerken konden maken. Het gebruik van deze kaarten was
belevingsdag
“Verdwalen
in Verhalen” in het Historisch Museum van
Oostende (Stadsmuseum). Op die dag konden bezoekende senioren genieten van korte interactieve rondleidingen, oude volksspelen, volksdans, theater-sketches in het
Oostendse dialect, een Oostends biertje en
niet te vergeten overheerlijke vers gebakken
visjes van de “Oostensche Visbakkers”… een
zonnige dag met een massale opkomst van
ons doelpubliek!
Het mooie aan die lokale projecten is dat onze
ETNA-kernleden een leidende rol nemen in al
deze activiteiten en hun ervaringen kunnen
delen met buitenlandse culturele instellingen
en hun publiek.
In het tweede (en laatste) jaar van ETNA gaan
we aan de slag met “nieuwe” media. Na een op-
Met het project beogen we een verhoging van
de participatie van senioren (50+) in kunsteducatie en het ontdekken van moderne en hedendaagse kunst door middel van interactieve
methoden.
Elke partner zoekt hierin zijn eigen weg… en
dat maakt het project zo interessant! Zo ontdekten we in Margate (UK) hoe gedreven de
kerngroep van senioren (Blank Canvas) met
kunstenares Lucy Steggals samen bouwen
aan een experimentele methode voor kunstworkshops… en zagen we in Leipzig (DE) hoe
zaden van planten meegroeien in hun ETNAproces…
De mobilities maken het ons – zowel staf als
deelnemers – mogelijk om de simultane projecten van dichtbij te beleven. De allereerste
mobiliteit was in Oostende in oktober 2012…
een aftasten van elkaar en elkaars lokale projecten… en vooral een bron van energie voor
het twee jaar durende project! Daarna volgden Bulgarije, Engeland en Duitsland. In 2014
een groot succes en we beslisten om de kaarten te vertalen in de vijf andere partnertalen,
zodat zij deze werkvorm konden hanteren.
Ook namen onze deelnemers een groep mee
door het museum om te filosoferen. Ook dit
sloeg bijzonder aan! Prachtig om te zien hoe
mensen die nog nooit een museum bezochten volop filosofeerden bij het werk van Phillip Aguirre (kunstenaar).
Daarna
organiseerden
we
een
grote
leiding van onze kernleden in het gebruik van
een tablet en een onderzoek van de mogelijkheden ervan, werken we zelf een APP uit voor
een museumbezoek op maat van senioren.
Een ware uitdaging waarbij we hopen in juni
honderden senioren uit onze regio te laten
kennismaken met een multimediaal museumbezoek! U bent alvast zeer welkom!
Ewout Vanhoecke - Coördinator mu-zee-um
vzw - Oostende
7
PIAAC en het belang van de volwasseneneducatie
Goed nieuws: er wordt meer aandacht gegeven aan het leren en de competenties van
volwassenen ! Want hogere geletterdheid bij
volwassenen lijkt een goede voorspeller te
zijn van hoog inkomen, politieke efficiëntie,
deelname aan vrijwilligersactiviteiten, vertrouwen, werkzekerheid en uitstekende gezondheid !
scoren jongeren significant beter dan ouderen. Deze prestaties zijn des te verontrustender omdat probleemoplossend denken
en het omgaan met ICT heel toekomstgerichte vaardigheden zijn.
zonder diploma slecht scoort, is aanzienlijk.
Het risico op lage vaardigheden hangt in
Vlaanderen vooral sterk samen met oplei-
Het PIAAC-onderzoek levert nieuwe cijfers
om het onderwijsbeleid hierop af te stem-
dingsniveau en migratieachtergrond. Laaggeschoolden hebben een sterk verhoogd
risico op een laag vaardigheidsniveau. Anderzijds vertoont de eerste generatie migranten een verhoogd risico op lage prestaties. Thuistaal en sociaal-economische
status zijn belangrijke bepalende factoren.
Uit de studie blijkt ook het belang van het
behalen van een diploma; de kans dat je
men; het belang van leven lang leren wordt
er door onderstreept.
In vergelijking met voorgaand gelijkaardig onderzoek in 1996 is er een significante daling
van de prestaties van laagst presterenden.
Zo spitste PIAAC (Programme for the International Assessment of Adult Competencies)
zich toe op essentiële maatschappelijke sleutelvaardigheden: het omgaan met teksten,
cijfers en informatiebronnen bij 16- tot 65-jarigen in 24 landen.
Vlaanderen werkte mee aan het PIAAC-onderzoek zodat we onze internationale positie beter kunnen inschatten.
De geletterdheidsprestaties van Vlaamse volwassenen zitten in de goede middenmoot. 15
procent van de volwassenen is laaggeletterd.
De Vlaamse gecijferdheidsprestaties zijn significant beter dan het gemiddelde van de OESO-landen. In onze regio is 14 procent van de
volwassenen laaggecijferd terwijl het OESOgemiddelde 19 procent bedraagt.
Binnen het domein “problemen oplossen in
technologierijke omgevingen” zijn de resultaten verontrustend. 19 procent Vlaamse
volwassenen heeft een laag probleemoplossend vermogen. De probleemgroep is
aanzienlijk groter dan in een gemiddeld
OESO-land. Aan de andere kant van de schaal
INSCHRIJVINGSSTROOK
Mr.
Mevr. voornaam
naam
privé-adres
e-mailadres
onderwijs/vormingsinstelling
adres
Het Vlaamse onderwijs- en vormingsbeleid
wil ‘leven lang leren’ via een veranderd en
gemoderniseerd
volwassenenonderwijs
versterken. Voor ons is het zeker dat de
Grundtvig-acties hieraan in ‘ERASMUS+’ hun
steentje zullen bijdragen !
Grundtvig-Scoop / Grundtvig-Talk
Ik wil graag Grundtvig-Scoop gratis
blijven ontvangen.
ja
neen
Ik wil graag gratis opgenomen worden
in Grundtvig-Talk*
ja
neen
*vzw EPOS / Grundtvig gebruikt GrundtvigTalk, een gratis e-mail-list, om snelle
aankondigingen (uitnodigingen voor
contactseminaries, conferenties e.d.) te
verspreiden.
e-mailadres
8
Deze publicatie kwam tot stand met de steun van de Europese Comissie.
De inhoud van deze publicatie behoort tot de volledige verantwoordelijkheid van de redactie en de uitgever.

Download Report