(3 MB) pdf

Plan isolatie
koopwoningen
D66
Laagdrempelig
een lagere energierekening
voor koopwoningen
Achtergrond
Nederland heeft sinds 2013 een Energieakkoord voor Duurzame Groei.1 Hiermee moet de
hoognodige verduurzaming van de Nederlandse energievoorziening extra vaart krijgen. Dit
Energieakkoord heeft nog te weinig opgeleverd. Volgens de Nationale Energieverkenning wordt het
heel moeilijk om de afspraken uit het Akkoord te halen: van de beoogde 14% duurzame energie in
2020 wordt waarschijnlijk zo’n 12,4% gehaald. Op energiebesparing is de achterstand nog groter:
van de afgesproken energiebesparing van 100 Peta Joule worden er in het meest optimistische
scenario maar 60 gehaald!2
Een grote opgave ligt in het isoleren van de gebouwde omgeving, zoals bestaande woningen. Het
kabinet heeft weliswaar een fonds ingesteld van €300 miljoen voor het isoleren van koopwoningen,
maar het aantal concrete projecten wat hieruit voortvloeit is minimaal.3 Er zijn door het Nationaal
Fonds Energiebesparing in de eerste zes maanden van dit jaar slechts 313 leningen verstrekt voor
een totaalbedrag van 3,6 miljoen euro.
Dit moet anders, en dit moet beter.
Om huiseigenaren te verleiden hun huis energiezuiniger te maken, moet de investering voor isolatie
aantrekkelijker worden. Nu is het nog zo dat de terugverdientijd van deze investeringen vaak langer
is dan de tijd die de huiseigenaar nog in het huis verwacht te blijven wonen.
Uitdaging
Het CPB heeft berekend dat er bijna 3 miljoen oudere koopwoningen zijn waarbij het lonend is om
te investeren in energiebesparende maatregelen.4 Het is echter moeilijk om deze koopwoningen
groepsgewijs aan te pakken, zoals in de sociale huursector is gedaan.5
Dat komt doordat:
Huiseigenaren weinig zicht hebben op de toegevoegde waarde van besparingsmaatregelen
Huiseigenaren weinig inzicht hebben in de terugverdientijd en het energieverbruik
Eigenaren vaak specifieke wensen hebben
Koopwoningen sterk van karakter verschillen
De markt van aanbieders van energiebesparende maatregelen versnipperd is
Bovendien is een grote drempel dat veel woningeigenaren verwachten te verhuizen voordat ze hun
investeringen hebben terugverdiend.
Hierdoor komt de isolatie van koopwoningen te langzaam op gang. Dit is een gemiste kans.
Investeren in isolatie levert meer financieel rendement op dan sparen en geeft een impuls aan
werkgelegenheid en welvaart. Investeren in energiebesparing en isolatie van een koopwoning leidt
tot meer wooncomfort en tot een waardestijging van het huis en een daling van de energierekening.
1 http://www.energieakkoordser.nl/
2 https://www.ecn.nl/nl/energieverkenning/
3 Kamerstuk 33779 nr. 4 (28 oktober 2014)
4 CBS 2009: NL kent 4.1 miljoen koopwoningen, waarvan er 2,9 miljoen voor energiebesparende maatregelen in aanmerking komen.
5 Blok voor Blok aanpak
Wat is er nodig?
Het moet woningeigenaren zo laagdrempelig mogelijk worden gemaakt om hun woning te
verduurzamen.
Dit betekent dat:
De financiering eenvoudiger moet. Dit moet losgekoppeld worden van de hypotheek en
het eigendom van de koopwoning . Daarmee wordt het bezwaar van de verhouding tussen
terugverdientijd en verwachte woningduur ondervangen.
De totale vaste woonlasten moeten dalen door een lagere energierekening.
Het makkelijker moet worden om inzicht te krijgen in de complexiteit en hoeveelheid van de te
nemen maatregelen. Woningeigenaren moeten de kans krijgen om zich de klus zowel technisch
als administratief uit handen te laten nemen.
Het voorstel
Geef netwerkbedrijven, die een bestendiger relatie met ‘de stenen’ hebben dan met de bewoners
of energiemaatschappij, de kans om te bemiddelen in de kosten. Zij zoeken externe financiers:
pensioenfondsen, institutionele beleggers.
Het geld wordt gebruikt om een huis energiezuiniger of energieneutraal te maken.
Verreken dit door het vastrechttarief tijdelijk te verhogen.
De woonlasten stijgen daardoor niet, want het energieverbruik daalt. Met het verschil wordt de
investering terugbetaald. Het totaalbedrag per maand wordt voor de huiseigenaren altijd lager
dan het was.
Woningwaarde stijgt, financiering is gekoppeld aan de woning, niet aan de hypotheek of
eigenaar.
D66 pleit ervoor dat er één of meerdere landelijke pilots komen met 10.000 woningen. Deze pilots
tonen aan of eigenaren van koopwoningen aangezet kunnen worden tot energiebesparing.6 In deze
pilots werken overheid, eigenaren, netwerkbedrijven, installateurs, bouwbedrijven en financiers
samen. Er geldt een maximum aan de investering van €10.000 per woning.
Voorwaarden
In het Energieakkoord is opgenomen dat leningen ten behoeve van energiebesparende maatregelen
via de energierekening kunnen worden terugbetaald. Energieleveranciers willen dit vanaf 2015
administratief mogelijk maken. D66 wil daarom netwerkbedrijven bij wet (tijdelijk) dezelfde ruimte
geven (AMvB Tijdelijk Taken of in kaderwet Stroom). De lening kan dan via een “plus” op het
vastrecht tarief worden terugbetaald, onafhankelijk van de energieleverancier.
Minstens twee regionale netwerkbedrijven moeten aansluiten om een representatieve pilot te
kunnen uitvoeren. De netwerkbedrijven werken als aanjager en nadrukkelijk niet marktverstorend: ze
moeten zorgen voor een ‘level playing field’ waarbij bouwbedrijven, installateurs en financiers gelijke
kansen krijgen. Zodra partijen uit dit idee succesvol kunnen kopiëren treden de netwerkbedrijven
terug, en eindigt hun taak.
De financiering van energiebesparing is hiermee administratief eenvoudig. Netto levert het geen
extra uitgaven op. Budgetneutraal dus, en gemakkelijk.
6 Dit plan is uitgewerkt door Enexis, op verzoek van D66. Enexis heeft ook al aangegeven mee te willen werken aan een pilot.