Protestantse Gemeente Lochem

Samenspraak5
mei 2014
Protestantse Gemeente Lochem
Inhoud
Kerkdiensten1
Meditatie2
Pastoraat4
Persoonlijk7
Vieren8
Jeugd10
Leren
11
Beheer13
Bestuur16
Berichten18
Agenda19
Oecumenisch leesrooster
19
Het volgende nummer verschijnt uiterlijk 7 juni.
Inleveren kopij maandag 26 mei voor 19.00 uur
bij de redactie: [email protected]
24e jaargang, nr. 5, mei 2014
Kerkdiensten
Zondag 4 mei
Witte kerk
10.00 uur: ds. C.M. Veenhuizen
Gudula kerk
19.30 uur: Dodenherdenking RvK
Zondag 11 mei
Gudula kerk
10.00 uur: ds. J. Woltinge, Maurik
Zondag 18 mei
Gudula kerk
10.00 uur: ds. C.M. Veenhuizen, Heilig avondmaal
Zondag 25 mei
Gudula kerk
10.00 uur: ds. J.L. Brevet
19.00 uur: Vesper
Donderdag 29 mei, Hemelvaartsdag
Witte kerk
10.00 uur: ds. J.W. Drost
Zondag 1 juni
Witte kerk
10.00 uur: drs. L. van Wijk
Zondag 8 juni, pinksteren
Gudula kerk
10.00 uur: ds. C.M. Veenhuizen, ds. J.W. Drost
Bij alle diensten is kerktelefoon aanwezig, tenzij anders aangegeven.
Wilt U naar elke dienst uw liedboek van huis meenemen?
Dan grijpen onze gasten niet mis!
Na de dienst is er koffiedrinken.
1
2
Meditatie
Bijbels tellen
Tien koekjes in een trommel,
Tien rozen in een vaasje
Tien plagen en de farao
was zonder meer het haasje…
Liedbundel ‘Alles andersom’, Mar van der Velden
Bijbelschrijvers gebruiken vaak getallen om ons dingen duidelijk te maken. Een
getal zegt méér dan je op het eerste gezicht zou zeggen. We zijn net Pasen voorbij en het getal ‘drie’ is natuurlijk met ons Opstandingsfeest verbonden. ‘Na drie
dagen’ (of liever nog: ‘op de derde dag’) stond Jezus op. ‘Drie’ wijst in de bijbel
op een bijzonder moment, een bijzonder getal. Het is ‘de overwinning van de
verdeeldheid van het tweetal’, zoals Alfred Bronswijk in zijn inmiddels klassieke
boekje ‘Symbolen’ schrijft. Drie is het getal van de heelheid, de harmonie, de
heiligheid, opgetild worden boven het dagelijkse leven, waarin we allerlei kloven
ervaren. De grens tussen leven en dood bijvoorbeeld (verdeeldheid, twee). Die
kloof wordt op die derde dag overbrugd. Denk bijvoorbeeld ook aan de Drieeenheid Vader, Zoon en Heilige Geest, waarbij de Heilige Geest als het ware de
brug is tussen de goddelijke Vader en de ‘aardse’ Zoon.
Maar hoe kom je nu op het idee om te schrijven over zoiets als ‘Bijbels tellen’?
Wel, afgelopen week hoorde ik dat de jeugdkerk bezig was geweest het getal ‘40’
te ontleden. Ze waren er niet helemaal uit gekomen, begreep ik. Dus ik dacht:
waarom zou ik niet een beetje helpen?
We zouden eigenlijk onze zoektocht moeten beginnen met een quiz. Waar komen
we dat getal tegen? En dan gaat het niet om obscure, slechts met www.biblija.net
te vinden tekstplaatsen, maar om het grote geheel. Dan zijn er drie plaatsen waar
ik dat getal ‘veertig’ kan bedenken: de watervloed in Genesis die veertig dagen
en nachten duurde, het volk dat veertig jaar door de woestijn trekt, en Jezus die
veertig dagen in de woestijn verblijft. Wat wil dat daar zeggen, 40? Als ik er een
ander handboek op nasla, zegt dat: ‘Veertig wijst op een tijd van crisis, vooral tussen de HEER en zijn volk. Zo kunnen veertig dagen en nachten een periode van
boete, vasten, straf, beproeving of lijden zijn.’ Dat is het geval in de bovenstaande
voorbeelden. En we weten dit ook wel. De veertig dagentijd voor Pasen heeft dat
karakter ook in de kerk en wordt daarom gemarkeerd door de kleur van de inkeer:
paars. Maar zijn we er dan? Weten we nu wat ‘40’ inhoudt? Nee. Goed, rekent
u bijbels even mee… 40 is 4 x 10. Vier is het getal van de windstreken en de
seizoenen, van de vier letters van de naam van de HEER. Het is het getal van de
Meditatie
3
volkomenheid, het alles omvattende. Tien was in de oudheid al de basis van alle
getallen. De basis van het leven, zou je kunnen zeggen. Waar het om gaat, waar je
het mee moet doen. In de bijbel is dat niet anders. Tien plagen treffen Egypte. In
die plagen wordt alles wat het leven ‘leven’ maakt getroffen, tot en met het leven
van de nieuwe generatie toe. Er zijn Tien Geboden (Tien Woorden) die de basis
zouden moeten vormen voor een mensenleven. Tien is drie en zeven. Drie, zo
zagen we al in het begin, is het getal van de heiligheid, van heelheid en harmonie
(verdeeldheid wordt overbrugd). En zeven is het getal van de volheid. Zeven dagen zitten er in een week. Dan is de week compleet, af. Ik moet ook denken aan
een woord van Jezus, als Petrus hem vraagt hoe vaak hij een broeder of zuster
vergeving moet schenken. Hij zet hoog in, denkt hij: ‘Tot zeven maal?’ ‘Welnee’,
zegt Jezus. ‘Niet tot zeven maal, maar tot zeventig maal zeven maal’. Wat zoiets
als ‘altijd’ betekent. Als iemand bij je komt en hij of zij vraagt om vergeving, dan
mag je niet weigeren.
Maar goed: terug naar die tien. Tien is dus, als we ons lesje bijbels rekenen besluiten, heiligheid maal volheid of ‘dat wat nodig is om te leven’. Tien wil dan
zeggen: dat wat nodig is om je leven te leven, zodanig dat het wordt opgetild door
God, door onze Heer, door het geloof. ‘Meer dan het gewone’ zou je ook kunnen
zeggen. En 40 betekent dan: de tijd die je nodig hebt om te beseffen hoe je je leven
‘meer dan het gewone’ kunt laten zijn.
Inmiddels zijn we op weg naar de vijftigste dag, Pinksteren. Wat ‘tien’ op de
bijbelse abacus betekent, heb ik u inmiddels voorgelegd. Maar als u nu weet, dat
‘vijf’ het getal is van het feest, van de bruidegom, waar zou 50 dan naar kunnen
verwijzen als we het hebben over ‘de vijftigste dag’, Pinksteren? In de volgende
Jan Willem Drost
Samenspraak geef ik u een oplossing.
(Tip: gebruik eventueel Johannes 2:1-11, en tel het aantal discipelen dat Jezus
voor de bruiloft verzameld heeft, in hoofdstuk 1:5!)
4
Pastoraat
Op het moment van schrijven zitten we net voor de bijeenkomst waarop we de
aanbevelingen voor het bezoekwerk tegen het licht zullen houden (24 april).
En op 21 mei is al weer de slotbijeenkomst van het pastoraat.
Corien Veenhuizen
Ouderenpastoraat in Samenspraak
Met de blijde komst van ds. Jan Willem Drost, speciaal voor gemeenteleden van
20 – 50 jaar, voel ik mij natuurlijk nog iets meer speciaal aangesteld voor een hele
groep onder ons. We zouden eens ondersneeuwen. Vandaar dat ik de komende tijd
iedere maand voor ouderen wat wil aankondigen bijv. of wil vertellen of vragen
over het ouderenpastoraat. Zo kan ik deze maand melden dat er al weer voor de
derde keer in mei een 90+middag zal zijn voor negentigers onder ons, die een
middag naar de Hooiplukker kunnen en willen komen ter leringh ende vermaeck.
Eveneens in mei hebben we op de Zwiepsehof weer een groothuisbezoek, op de
bovenste verdieping, naast de lift. Jennny Heijink stopt de uitnodigingen gewoon
in de bus waar zij denkt dat dat wel gepast is. Gisteren vertelde Bertha van de
Berg toevallig dat ze van haar man Bertus pas een “schrijfsel” was tegen gekomen. Hij schreef eens op wat hij beleefde in de buik van zijn moeder nog voor hij
was geboren toen hij met zijn moeder in de kerk zat. Bertha zoekt het op en wie
weet, leest u er de volgende keer meer over. En gistermorgen bij het overleg met
Corien het “potje NIVEA” weer eens gerepeteerd. De letters op dat potje staan
voor Niet Invullen Voor Een Ander. Gistermiddag op twee bezoeken al het potje
NIVEA erin gegooid omdat werd ingevuld wat de ander wel zou denken als zij…
dát dacht of dát zou zeggen. Hebt u dat potje ook in huis op uw tafel staan nu het
“preekrooster” voor de rest van het jaar ook weer met een nieuwe eigen voorganger is ingevuld, kan ik u al wel zeggen dat, net als vorig jaar, in de herfst weer
een zangdienst op zondagmorgen staat gepland waarin we vooral vele, oude en
vertrouwde geloofsliederen zullen zingen. Wordt vervolgd, een hartelijke groet,
Marieke van der Meer
Slotactiviteit!
Op woensdagmiddag 21 mei willen we onze slotactiviteit van dit seizoen houden.
We gaan fietsen, ook brengen we een bezoek aan de volkssterrenwacht Phoenix
aan de Ampsenseweg in Lochem. Aan het eind van de fietstocht wordt er voor een
broodje gezorgd. Er kan ook een auto meerijden.
Pastoraat
5
We verzamelen om half twee op het Graafschapterrein. De activiteit is bedoeld
voor alle wijkhoofden en pastorale wijkmedewerkers. Graag opgeven voor 17 mei
bij Ennie Dinkelman, tel. 471354 of [email protected].
Diny, Diny en Ennie
Namens de wijken Armhoede en Nettelhorst, Permanente educatie
Op 15 mei en op 19 mei zal ik verschillende cursussen volgen in Amsterdam. Er
is een cursus die heet: “De wereld op de stoep”. Deze gaat over de sociologische
veranderingen, de diaconale uitdagingen en de missionaire mogelijkheden van
vandaag de dag. Aan de hand van het boek “Zwevende gelovigen” van dr. Joep de
Hart worden we bijgepraat over hoe en waarom mensen vandaag de dag op zoek
zijn naar geloof. Hoe je aan kunt kijken tegen de theorieen over de secularisatie
(ontkerkelijking) en wat mensen dan wel zoeken als antwoord op hun levens- en
zinvragen. Ook over hoe de diaconieen weer bevraagd worden in de tijd van crisis, er ontstaan nieuwe initiatieven, hoe gaan we daar als gemeente mee om. En
missionair gezien: allerlei grenzen veranderen, we kijken niet alleen naar binnen
maar juist ook naar buiten de kerkgrenzen. Wat doet dat met onze inhoud, waar
praten we dan over in de kerk? Een andere cursus gaat over “de zwijgende God
als thema”. Dit gaat niet alleen over hoe dit een ervaringsfeit van hedendaagse
gelovigen is maar over hoe dit thema ook in de bijbel al aanwezig is. Mogelijk zal
Corien Veenhuizen
ik u er later nog meer over melden.
Een prachtig begin!
Op 30 maart jl. was het vroeg uit de veren. Niet alleen voor ons op de Veerstraat
in Druten, maar ook voor vrienden, familie en gemeenteleden. Maar iedereen was
er ruim op tijd. En – niet minder belangrijk – iedereen zag er, ondanks het uurtje
minder slaap, ook naar uit. Het was weer indrukwekkend de zegen te ontvangen
en voor het eerst als predikant van de Protestantse gemeente Lochem voor te gaan.
Onze ‘mannen’, Joas, Thidde en Senne, waren verrast dat ook zij een (dubbel)
cadeau kregen, de vele bloemen lonkten ons tegemoet en als klap op de vuurpijl
was daar ook nog de fiets om Lochem mee te verkennen en te ‘bewerken’. Tot in
de avond na de dienst verschenen er nog mensen op de oprit van de Veerstraat
met een emmer bloemen die ze uit de Gudula hadden meegenomen. Het was een
geweldig begin waarvoor wij u zeer, zeer dankbaar zijn.
Jan Willem Drost, Gerjon Elings, Joas, Thidde en Senne
6
Pastoraat
Kennis maken: ‘Wie ben ik?’, het vervolg
De dienst van 30 maart jl. had als thema ‘Wie ben ik?’ Daarvan is toen wel iets
duidelijk geworden hoop ik. Inmiddels ben ik op mijn fiets ‘op reis’ door Lochem
om kennis te maken met mensen of ergens te gaan eten. Maar wellicht zijn meer
mensen die willen weten ‘wie die dominee en zijn vrouw toch zijn’? Daarom
willen Gerjon en ik graag op 17 juni van 20-22 uur iedereen uitnodigen om wat
uitgebreider te komen kennis maken. We zullen zelf iets vertellen, maar komen op
de avond zelf ook ongetwijfeld nog met iets ‘creatiefs’ in uw richting. De avond
Jan Willem Drost
vindt plaats in ‘De Hooiplukker’. Van harte welkom!
Afwezigheid ministerie
Van 23 mei tot 28 mei is Corien Veenhuizen voor een korte vakantie afwezig.
Vervolgde kerk
‘Wij moeten een verandering aanbrengen in ons denken’
De ranglijst van christenvervolging laat zien dat de vervolging niet afzwakt, maar
toeneemt en opschuift. De landen waar eerst helemaal niets aan de hand was, zoals de Centraal-Afrikaanse Republiek’, zijn nu ontwricht door gruwelijk geweld.
Die toename heeft vooral met de toenemende invloed van de Islam te maken.
Deze situatie zal zo blijven zolang we moslims ‘terroristen’ en ‘de vijand’ blijven
noemen. Als we geen verandering aanbrengen in ons denken blijft de vijandschap
tussen Christendom en de Islam bestaan. Wat je onderdrukt en afwijst gaat vaak
juist groeien. Dat zie je ook met de vervolgde kerk gebeuren. Die groeit tegen de
verdrukking in, maar datzelfde gebeurt op plekken waar de radicale Islam wordt
verdrukt. Bovenstaande gedachten zijn uitgesproken door Anne van der Bijl, oprichter van de internationale organisatie ‘Open Doors’, die in ongeveer 50 landen
werkzaam is. Open Doors ondersteunt vervolgde christenen die in materiële of
geestelijke nood verkeren. Van der Bijl zegt: ‘ik voel me niet geroepen om voor
iemand partij te kiezen, maar wél om mensen oprecht lief te hebben. Omdat God
hen liefheeft. Ook al word je onheus bejegend, denk aan je eigen houding: wees
jij dan een christen. Doe zoals Jezus deed’. Duidelijk toch?
Loes van Maaren
Namens de werkgroep,
Persoonlijk
7
In Memoriam
Ida Marina Grietje Kolthof-Huisman
In de vroege uren van 18 april 2014, de Goede Vrijdag, is Iet Kolthof-Huisman
overleden op de leeftijd van 84 jaar. Ze werd als jongste telg geboren in Kampen,
waar haar vader woninginrichter was. Iet was een sportieve meid: haar lievelingssport was schaatsen en als dat niet kon, deed ze graag aan tafeltennis en atletiek.
Toen ze ongeveer 25 jaar was, verhuisden haar ouders naar Apeldoorn, om daar
de zorg voor hún ouders op zich te nemen. Een leven tussen ouders en grootouders is natuurlijk niet het leven waar een jonge vrouw van droomt. In 1958 kwam
daar verandering in, toen ze Henk Kolthof leerde kennen. Het klikte direct tussen
die twee en een jaar later trouwden ze. Met uitzondering van een periode van
ongeveer 3 jaar in Tilburg, woonden ze vanaf 1960 in Lochem. Hun huwelijk
werd bekroond met een dochter (Ida) en een zoon (Berto). Iet was lid van diverse
verenigingen, als laatste van de NvvH en een volksdansgroep voor dames. Met het
klimmen der jaren werd haar gezondheid natuurlijk wat minder, maar ze vond van
zichzelf dat ze nog heel veel kon. Daarbij was Henk steeds in de buurt, want ze
waren altijd samen onderweg. In januari viel Iet met haar fiets en werd duidelijk
dat ze ongeneeslijk ziek was. Het kostte haar even tijd om die boodschap te verwerken, want ze hield nog zo van het leven. Maar gaandeweg kon ze aanvaarden
wat onvermijdelijk was, al bleef ze zich zorgen maken om haar kinderen en haar
geliefde Henk. Iet hield ook van de IJssel. Ze was aan de rand van die IJssel geboren en ze heeft bijna haar hele leven in de omgeving van de IJssel geleefd en zocht
die vaak op. Haar rouwbrief was daarom afgedrukt tegen de achtergrond van een
foto van de IJssel bij Kampen. Op 25 april was het afscheid, in De Omarming
in Zutphen. Dochter Ida sprak, ook namens haar broer Berto, warme woorden
over haar moeder. Boven de rouwbrief stond ‘De Heer is mijn Herder’ en ik las
uit Psalm 139. Waarin de verwondering én het vertrouwen klinkt dat we gekend
worden door een trouwe Leidsman. De uitvaartdienst stond in het teken van de
hoop en het vertrouwen dat we ook over de randen van dit leven gedragen mogen
worden, als op de vleugels van een grote vogel. Voorouders van Iet waren vuurtorenwachter op Texel. Het was hun taak licht te ontsteken zodat mensen op zee
veilig thuis konden komen. De wens van een veilig Thuis voor Iet werd door haar
kinderen met het aansteken van 2 kaarsen aan het licht gebracht. Haar doopnamen
vertelden ons haar verhaal: Haar derde voornaam, Grietje, betekent ‘parel’ en die
naam herinnert ons er aan dat Iet Kolthof op haar manier geschitterd heeft: als
echtgenote, als moeder en schoonmoeder, als vriendin, kortom: als mens.
8
Persoonlijk / Vieren
In Marina (dat betekent: van de zee) klinkt de verbinding met het water door.
Naast dat ze geboren is aan de IJssel, kwamen haar voorouders van Texel, dus
Iet wist tot in haar genen wat water is. Met water van de IJssel heb ik haar kist
besprenkeld. Water dat voor alle leven onmisbaar is. Water dat gebruikt is toen Iet
gedoopt werd als wens voor een rijk leven, vol van liefde. En dat ons bij het afscheid er aan mag herinneren dat er na de overtocht een nieuw Leven wacht. Haar
eerste voornaam, Ida, staat voor ‘hardwerkend’. Dat heeft ze in haar leven gedaan.
Erik te Loo
Nu mag ze rusten in vrede. Vieren
Bij de diensten
Zondag 18 mei
In deze zangdienst is er weer de mogelijkheid om uw voorkeur voor nieuwe en
oude liederen op te geven. Het thema is: “de weg, de waarheid en het leven”. De
tekst die centraal staat is: Johannes 14:1-14. In het huis van mijn vader zijn vele
woningen. De andere lezing is: Deuteronomium 6:20-25. In deze dienst vieren we
het Heilig Avondmaal. Als u uw voorkeursliederen zou willen doorgeven voor 13
mei naar Corien Veenhuizen (adresgegevens achterin) dan maken we er samen
een mooie dienst van!
Zondag 25 mei, 19.00 uur
Vesperdienst, m.m.v. Capella Gudula. Capella Gudula is verbonden aan de Gudula kerk als ‘huiskoor’ van de Evensongs. Het semiprofessionele ensemble is
inmiddels ook een begrip ver daarbuiten.
Het koor zingt, waar mogelijk, zonder dirigent en specialiseert zich in het historisch geïnformeerd uitvoeren van de oude Engelse muziek.
Donderdag 29 mei
Hemelvaartsdag, zullen we stilstaan bij de laatste woorden van Jezus uit het Evangelie van Lucas: ‘Ik zal er voor zorgen dat de belofte van mijn Vader aan jullie
wordt ingelost (Lucas 24:49a).’ De leerlingen krijgen er een geestelijke boost van
lezen we, en ze keren ‘begeesterd’ van Betanië terug naar de stad. Wat heeft hen
die laatste ontmoeting opgeleverd? En wat kunnen wij er als gelovigen mee?..
Vieren
9
Licht op liturgie
Vlam van hoop
Op veler verzoek weer eens een aflevering van Licht op liturgie. Dit maal over de
paaskaars. Op het moment dat ik dit schrijf, hebben we net Palmzondag gevierd
waarin we aan het begin van de dienst de uitbundige intocht vierden met prachtige blaasmuziek en waarin we aan het eind naar Goede Vrijdag werden gekeerd
door de lezing uit Filippenzen (Filipp. 2:5-11) en stil te worden. De Passieweek is
begonnen. Een vraag die dan soms gesteld wordt, is: wordt de paaskaars gedoofd
op Goede Vrijdag?
Als we ons er gemakkelijk vanaf willen maken, zeggen we: nee de kaars wordt
niet gedoofd omdat dit geen traditie is die bij de paaskaars hoort. Wat is dan wel
die traditie? De paaskaars wordt traditioneel (lees: in de liturgie sinds de eerste
eeuwen) tijdens de paasnacht brandend binnengebracht nadat ze buiten aan het
paasvuur is aangestoken, om vervolgens tot en met de evangelielezing op Hemelvaartsdag te branden. Dan wordt ze gedoofd en verplaatst naar de doopruimte
om alleen nog tijdens doopvieringen en bij avondwakes te branden. Zo wordt het
verband tussen doop, dood en opstanding gelegd. Ondertussen brandt in de kerk
altijd de godslamp als beeld van Gods aanwezigheid.
In de protestantse liturgie heeft de paaskaars pas zijn intrede gedaan zo ergens
eind jaren zestig van de vorige eeuw, de tijd van liturgische herbronning. Voorreformatorische en zelfs de joodse wortels van de eredienst stonden volop in de
belangstelling. De introductie van de paaskaars ging destijds echter gepaard met
een ander gebruik ervan. Ze verwijst in de protestantse kerken naar de aanwezigheid van Christus en wordt óók op alle zondagen ná Hemelvaartsdag aangestoken.
Dit doen we voordat de dienst begint. We zeggen daarmee: de Heer is voortdurend
aanwezig, wij stervelingen kunnen de opgestane Heer niet aan- en uitzetten. Dit
gebruik heeft dus de kenmerken van de rooms-katholieke godslamp. Ook tijdens
begrafenisdiensten brandt bij ons de paaskaars. In veel kerken is het gebruikelijk
dat de overledene ‘met het zicht op’ de paaskaars wordt opgesteld, op weg naar
de opstanding door er met de voeten naartoe gericht te worden. We zien dus twee
manieren van omgaan met de paaskaars. Een stokoude en een jonge met ruimte
voor nieuwe handelingen.
Maar alleen onder protestanten kan dus de vraag rijzen wat te doen met de oude
kaars op Goede Vrijdag. De vraag luidt meestal: als Jezus sterft, is het doven dan
10
Vieren / Jeugd
geen treffend beeld? Wij hedendaagse, multimediale mensen hebben behoefte aan
dit soort verbeelding, we willen het graag zien en beleven en niet alleen horen om
het te snappen en te kunnen doorleven. Een legitiem argument. Inderdaad is het
dramatisch effect enorm. Het doven laat concreet het sterven zien.
Maar wat drukken we op een dieper niveau uit? We benadrukken sterk de menselijke kant van Jezus, hij overlijdt immers net als ieder mens en daar leggen we
een accent op. Een theologische keuze die te verantwoorden is. Daarnaast wordt
aanschouwelijk gemaakt dat het kwade, het lijden en de dood het laatste woord
hebben. Jezus sterft, wij doven de kaars, het is over en uit. Aj.., hier gaat het mis.
Dat is nu juist níet de boodschap van de kerk. Wij zeggen toch dat de dood níet
het laatste woord heeft, maar God? Zonder opstanding geen kerk immers. Zoals
in het lied, Midden in de dood (566) verwoord wordt dat we mogen leven, vieren
we Goede Vrijdag terugrekenend vanuit Pasen met ‘vuur dat nooit meer dooft’!
Dit betekent ondertussen níet dat Jezus’ sterven of het kwaad van eenzaam lijden
waarbij God afwezig lijkt, wordt ontkend. Aan existentiële pijn (die velen herkennen of kan overvallen) en het (innerlijk) kwaad wijden we ons als we op Goede
Vrijdag oprecht met Jezus aan het kruis méé lijden. Ook het lied uit Filippenzen
laat tot ons doordringen dat ons leven in het teken van de gekruisigde en opgestane Heer staat. En voor wie behoefte heeft aan verbeelding, zijn dan ook best
goede rituelen te bedenken. Bijvoorbeeld de kaars brandend wegdragen, hiermee
zeggend: ook al zie je het niet, je mag weten dat Hij er is. Of het zo donker mogelijk maken door al het licht uit te doen. De kern is: als op dát moment het enige
wat een mens op de been houdt dat ene vlammetje is, moet op dát moment de
Els Dijkerman
boodschap zijn: God wil het leven! Jeugd
Kinderleerhuis
Op 16 mei is er weer een kinderleerhuis. Van 16.00 uur -17.00 uur op vrijdagmiddag. We gaan verder met verhalen over Jezus, we komen bij elkaar en maken er
weer een gezellig uur van.
Belijdenis doen..
Er is iemand die gevraagd heeft om belijdenis te mogen doen en nu willen we een
groepje vormen om samen over de belangrijke thema’s van het geloof te spre-
Jeugd / Leren
11
ken. Wat is eigenlijk geloven, wat brengt het mij, hoe kan de bijbel in mijn leven
betekenis krijgen, kan ik antwoord krijgen op mijn vragen over het geloof? Dat
kunnen de dingen zijn die aan de orde komen, spreekt je dit aan laat het dan weten
aan Corien Veenhuizen (adregegevens achterin) dan maken we een afspraak om
Corien Veenhuizen
bij elkaar te komen.
Leren
Bezoek aan Etty Hillesum Centrum in Deventer
Zaterdag 29 maart 2014 bezocht een grote groep belangstellenden
(blauwe boekje) het Etty Hillesum Centrum in het Bergkwartier in
Deventer. In de oude synagoge werd een interessante lezing gegeven
over het leven van Etty Hillesum (geboren 1914). Haar vader was Rector van het
Stedelijk Gymnasium in Deventer. Etty ging Rechten en aansluitend Slavistiek in
Amsterdam studeren. Bij de inleiding werd duidelijk gemaakt dat het eerste deel
van het omvangrijke boekwerk (“Het werk”) ging over de ontwikkeling van haar
tot een geëmancipeerde intelligente Hollandse-Joodse vrouw. Het laatste deel van
het standaardwerk is gebaseerd op haar dagboek waarmee ze op 27- jarige leeftijd
in 1941 begon. Het schrijven werd gestimuleerd door o.a. Julius Spier waarmee
ze ook een relatie kreeg. In het begin hebben die dagboeken vaak nog iets van een
puberachtig meisjesschrift. Later weet zij de ontwikkeling te beschrijven hoe dit
meisje een jonge vrouw geworden is en wat zij daarbij geestelijk en lichamelijk
doormaakt. Etty Hillesum was hoogbegaafd, had journalistieke talenten en schrijvers aspiraties. In haar nagelaten werk beschrijft zij ook de puinhopen die ze van
haar leven maakt en haar fanatieke zoektocht naar het wezenlijke en belangrijke
van het leven. In het begin van de oorlog schrijft en overdenkt zij een tijd waar
onmenselijkheid, grauwheid en vernietiging overal aanwezig is. Zij werkte enige
tijd als vrijwilligster in Kamp Westerbork. In juli 1941 schrijft zij dan ook: ”het
gaat om onze ondergang en onze vernietiging, daarover moet men zich geen illusies meer maken “, “…..ik vind het leven zinvol, desondanks zinvol” terwijl zij
zichzelf, haar ziel, haar God in het midden van alles stelt als het stille centrum
van een orkaan. Opmerkelijk is ook haar levensvisie die in grote tekstletters op
de wand van de synagoge is weergegeven: De omstandigheden, de goede en de
slechte moet men aanvaarden, wat niet belemmert dat men zijn leven er aan kan
wijden de slechte te verbeteren …..
12
Leren
Zoals alle andere joden in Nederland moest ook Etty Hillesum zich in Juni 1943
melden in het doorgangskamp Westerbork. Samen met haar ouders en haar twee
broers, waarvan één een geniale pianist was, wordt de familie op transport gesteld
naar het vernietigingskamp. Iedere week worden dan al uit Westerbork 1500 tot
2000 Joden naar het oosten getransporteerd. Uiteindelijk gebeurt dat 98 keer. In
Westerbork schreef Etty meer dan honderd brieven; twee daarvan zijn in oktober
1943 illegaal gedrukt als “Brieven uit Westerbork” Etty was toen al in Auschwitz,
waar ze eind november stierf. Etty schreef veel over racisme en vreemdelingenhaat en problemen in de samenleving die ook nu nog zeer actueel zijn. Het is niet
voor niets dat haar werk en gedachtegoed in vele talen en op vele plaatsen in de
wereld centraal staat. Het is niet voor niets dat het Etty Hillesum Centrum zich al
15 jaar inzet voor “Beter Samen Leven”. Publieksprogramma’s voor jongeren en
volwassenen, die uitdagen om zelf na te denken over onze rol in de samenleving.
Het bezoek aan de nieuwe Synagoge (inmiddels leegstaande Christelijk Gereformeerde Kerk) en de geweldig begeleide stadswandeling over het Joodse leven in
Deventer gaf ons het gevoel een bijzonder leerzame en zinvolle dag te hebben
ervaren. Dit korte verslagje kan niet beter worden afgesloten dan met de woorden
van Etty Hillesum (4 juli 1942) zelf:
“Eén ding is wel zeker: men moet de voorraad liefde op deze aarde helpen vergroten. Ieder beetje haat dat men aan het veel te vele haten toevoegt, maakt de wereld
onherbergzamer en onbewoonbaarder”. Denia Kruijff en Lies Veen bedankt voor
Leo R.G. van Doornum
de organisatie van deze excursie-/lezingdag !!!
Erfenis Europa - Toekomst van een stervende zwaan
Dit boek is geschreven door Christiane Berkvens – Stevelinck.
Wat is de moeite waard om aan de volgende generaties over te dragen? In dit
cultureel testament van een babyboomer worden legaten toegelicht die volgens de
auteur in de bagage van toekomstige Europese burgers paraat moeten zijn. Is het
nadelig de mythe van le bon sauvage (Jean-Jacques Rousseau) niet te kennen of
niet te weten waarom een ruimteschip Ulysses heet? Mist men iets essentieels als
men niet weet hoe Socrates aan zijn einde kwam, wat het Goelag-archipel inhield
en waar Baltische componisten hun inspiratie vandaan halen? Op al deze vragen antwoordt de auteur volmondig: ja! Wie de eigen cultuur onvoldoende kent,
herkent er zichzelf niet, gaat aan de eigen identiteit twijfelen en geniet niet voor
de helft van wat het leven biedt. Dit cultureel testament is verdeeld in een aantal
Leren / Beheer
13
legaten, begrippen waaronder de te overdragen meesterwerken zijn gerangschikt.
Wat is meer de moeite waard om aan de volgende generaties over te dragen dan:
verwondering. nieuwsgierigheid, vertrouwen in de vooruitgang, verantwoordelijkheid, tolerantie, geduld, vrijheid, idealisme, schoonheid en liefde? Deze middag komen aan de orde twee van deze legaten: nieuwsgierigheid en verantwoordelijkheid.
Door: Mw. Prof. Dr. Christiane Berkvens-Stevelinck
Datum: zaterdag 17 mei, 15.00 uur
Plaats: Remonstrantse kerk, Lochem
Platzak en dan .....
De diakenen en de ZWO-groep organiseren een themamiddag in het voorjaar van
2014 op locatie in ‘Het Beloofde Land’, de diaconale groentetuin. Een luchtig,
ludiek programma waar we met veel enthousiasme mee bezig zijn.
• omgaan met minder - het kan ons allemaal overkomen
• hoe help je elkaar - zonder te veroordelen,
• de voedselbank - is dat wel de oplossing?
Naast een lekker kopje koffie of thee en informatie krijgt u de gelegenheid tijdens
een van de workshops mee te denken en te doen.
Door: Diaconie en ZWO
Datum: zaterdag 24 mei, 14.30 uur; om 14.15 uur staat de koffie en thee klaar
Plaats: Boekhorstlaan 2, 7241 SJ Lochem
Algemeen:
voor nadere info: [email protected]
Beheer
Jaarrekening 2013
In deze Samenspraak treft u een samenvatting van de jaarrekening aan. Degenen
die meer inzicht willen hebben, kunnen een uitgewerkte jaarrekening op het kerHet College van Kerkrentmeesters
kelijk bureau ophalen.
14
Beheer
Kerkbalans 2014
De stand aan toezeggingen is per 28 maart: € 203.828,-, tegen begrote inkomsten
van € 210.000,-.
Het aantal rondgedeelde brieven is 1120 en daarvan zijn er 108 niet terug gekomen, terwijl ook 156 toezeggingen onder het gevraagde minimum bleven. Dit is
een enigszins teleurstellend resultaat. De kerkrentmeesters beraden zich over hoe
de geselecteerde groepen binnen de gemeente te benaderen. De opzet van de formulieren heeft voor enige verwarring gezorgd, gedeeltelijk vanwege het gebruik
van de nieuwe SEPA incassomethode.
Aan de positieve kant: dank aan de vele lopers die ook nu er weer op uitgingen en
zeker ook aan de enthousiaste groep die zich nog op het laatste moment, op 12 januari na afloop van de kerkdienst aanmeldde. Een bijeenkomst van lopers vóór de
start, met uitleg van de folder en de opmaak van de formulieren, werd als zinvol
Maarten Boer
ervaren.
Mutaties
Overleden
24-03-2014
07-04-2014
17-04-2014
18-04-2014
G.W. Plekkenpol, Zutphenseweg 116 (31-05-1931)
G.J. Perfors, Rosmolenstraat 1 (06-11-1935)
G. Berenst, Goorseweg 27a (25-08-1967)
I.M.G. Kolthof-Huisman, Graanweg 16 (04-04-1930)
Vertrokken
M.M. Pachter, Keppelskamp 12 naar Eindhoven
Binnenverhuizing
V. Kaemingk, van Paasberg 1 naar Walsteeg 32
G. Meijer-Ilbrink, van de Berkelhof 103 naar Zwiepseweg 107, K40
1.000
-‐67.876
-‐46.250
62.287
-‐5.589
50.750
4.500
Resultaat
-‐6.000
51.092
-‐7.000
47.750
aandeel in lasten federa>e
totaal 345.924
334.450
17195
1.054
10000
6.675
475
110.147
5.700
108.800
overige lasten en baten
streekgemeenten
onSrekkingen aan fondsen en voorzieningen
totaal a-‐b
totaal lasten (b)
toevoegingen fondsen en voorzieningen
rentelasten/bankkosten
kosten beheer en administra>e
salarissen
19.345
-‐15.443
57.614
67.614
-‐7.500
-‐2.500
-‐73.057
368.026
1114
9.106
127.381
20.184
kortl. schulden en overlopende passiva
crediteuren
hypotheken en leningen
voorzieningen
20.250
reserves
passiva
geldmiddelen
kortl. vorderingen en overlopende ac>va
verplich>ngen/bijdragen andere organen
162.697
1.764
2.254
43.526
294.969
fondsen
137.183
2.442
3.628
65.450
278.048
lasten kerkdiensten, catechese etc.
136.425
afschrijvingen
pastoraat
3.950
57.850
lasten ov. eigendommen en inventarissen
lasten kerkelijke gebouwen exl afschijvingen
288.200
subsidies en bijdragen
lasten
voorraden
debiteuren
door te zenden collecten
totaal baten (a)
beleggingen
241.697
bijdragen levend geld
232.680
ﬁnanciele vaste ac>va
installa>es en inventarissen
opbrengsten uit s>ch>ngen/kassen/fondsen
237.250
38.087
15.185
onroerende zaken
32.340
rentebaten en dividenden
13.028
35.950
15.000
baten onroerende zaken
balans per 31 december
ac+va
2012
baten
2013
2013
rekening
Balans
rekening
Baten en Lasten
begro>ng
Jaarrekening 2013 (bedragen in €)
Protestantse Gemeente Lochem
totaal
1.514.615
36.513
54.666
382.909
1.578.676
54.256
61.686
393.084
1.069.650
1.578.676
1.514.615
1.040.527
637.756
37.736
10.094
900
46
4.343
887.801
2012
618.428
42.034
19.407
400
46
8.049
826.251
2013
Beheer
15
16
Bestuur
Eten met ds. Jan Willem Drost
Zoals u in Samenspraak heb kunnen lezen, krijgt u de mogelijkheid om te eten
met ds. Jan Willem Drost. U kunt hem daarvoor uitnodigen op een dinsdag- of
woensdagavond. Dit is in de eerste plaats voor gemeenteleden in de leeftijdsgroep
onder de 50 jaar, maar ook bij anderen schuift hij graag aan. U kunt zich daarvoor
aanmelden bij mw. B. Marsman. In de Samenspraak van april staat een verkeerd
emailadres en ook het telefoonnummer is niet juist. Het goede tel. nr is 252776 en
Remco van Donk
het emailadres is: [email protected].
PG Lochem, Fairtrade
In maart heeft de kerkenraad besloten dat we als Protestantse Gemeente Lochem
‘Fairtrade Kerk’ willen worden. Fairtrade betekent letterlijk ‘eerlijke handel’ en
zorgt ervoor dat producten onder eerlijke handelsvoorwaarden worden verhandeld
met respect voor mens en milieu. We sluiten hiermee aan op de lokale campagne
‘Lochem Fairtrade’, waarbij Lochemse bedrijven en organisaties worden gestimuleerd om fairtrade producten te gebruiken. Wij vinden dat we als kerk daarbij niet
mogen ontbreken. In de kerk kunnen we dit op allerlei manieren concreet maken.
In ieder geval door uitsluitend fairtrade koffie en thee bij alle bijeenkomsten in de
eigen gebouwen te schenken. Dat deden we grotendeels allang, maar we zetten de
puntjes op de i. Graag willen we nadenken hoe we ons ‘fairtrade beleid’ kunnen
uitbreiden. Kunnen we ook andere producten gebruiken? En hoe kunnen we het
principe van eerlijke handel breed onder de aandacht brengen en uitdragen? We
zoeken een paar mensen met hart voor deze zaak, die daarover met elkaar willen
nadenken en vervolgens met concrete voorstellen komen. Meld u aan bij Gonny
Dros ([email protected], tel. 258432, Jan van Voorst (j.vanvoorst@euphony.
nl, tel. 252354) of ondergetekende. U kunt ook eerst een kijkje nemen op www.
Ineke Vreemann, scriba
fairtradekerken.nl. Vanuit de kerkenraad
Sinds de vorige Samenspraak waren er alweer twee kerkenraadsvergaderingen:
één van de grote en één van de kleine kerkenraad. In de vergadering van de grote
kerkenraad op 27 maart is op voorstel van de ZWO-groep, vertegenwoordigd door
Gonny Dros, Jan de Hoop en Jan van Voorst, een belangrijk besluit genomen,
namelijk dat we als Protestantse Gemeente Lochem de actie fair trade gemeente
Lochem ondersteunen en ernaar gaan streven om op korte termijn een fair trade
Bestuur
17
kerk te worden. Elders in deze Samenspraak leest u er meer over. Verder is, nu Jan
Willem Drost zijn werkzaamheden is begonnen, de taakverdeling van de predikanten besproken en goedgekeurd als volgt:
• Tot de taken van Jan Willem Drost behoren, naast het voorgaan in diensten (22x)
en het bijwonen van kerkenraadsvergaderingen, o.a. het pastoraat van de groep
20-60-jarigen, de Ruimtevieringen, de meditatie in Samenspraak (om en om met
Corien), geloofsopvoeding van jonge ouders, de 30+-kring, de taakgroep Vieren,
de mannengroep en de werkgemeenschap.
• Corien Veenhuizen neemt naast het voorgaan in diensten (29x) en het bijwonen
van (kleine) kerkenraadsvergaderingen o.a. op zich: de diensten in huize Gudula en de Hoge Weide; de Vespers, pastoraat van 0-20-jarigen en 60-75-jarigen;
het kinderleerhuis en de kindernevendienstvergaderingen; ondersteuning van de
tienernevendienstleiding; jeugdbeleid; de organisatie van het pastoraat; coördinatie van het ministerie; de meditatie in Samenspraak, de taakgroep Vieren, de
uitvaartgroep, de vrouwengroep en het consulentschap in Barchem.
Vanuit de diaconie is er een mooi initiatief: de diaconale tuin gaat produceren voor
de Voedselbank in Zutphen. Verheugend dat de productie zo succesvol is.
Een paar belangrijke data:
- 18 mei Gemeentevergadering, na de kerkdienst, in de Hooiplukker. Met onder
andere presentatie van de jaarrekening, het jaarverslag en een eerste verslag van
de doel-groep Communicatie.
- 17 juni, Kennismakingsavond, speciaal voor de doelgroep van 20- tot 60-jarigen,
Toos de Zeeuw, scriba
met Jan Willem Drost. 18
Berichten
Bedankt
Graag wil ik langs deze weg iedereen hartelijk bedanken, voor de vele kaarten,
telefoontjes en bezoekjes tijdens mijn ziekenhuis opname en herstel thuis. Dit
Carry Beijer
heeft mij heel goed gedaan.
De Bijbel in gewone taal
De Bijbel in gewone taal is de tekst van toen in de woorden van nu. Het
is een betrouwbare vertaling uit de bronteksten, gemaakt door deskundige
vertalers. Het is tegelijk een vertaling die begrijpelijk en aansprekend wil zijn
voor mensen van nu. Steeds meer mensen hebben moeite om de taal van de Bijbel
te begrijpen. En veel mensen vinden het gewoon prettig om de Bijbel te kunnen
lezen in een taal die direct duidelijk is. Deze vertaling zal voor sommige lezers
precies de Bijbel zijn die ze nodig hebben. En voor vele anderen zal het een welkome aanvulling zijn. Vanaf oktober 2014 is de Bijbel in gewone taal beschikbaar,
zie hiervoor ook de documentatie op de leesplank in De Hooiplukker.
Wim Neerhof
Namens de vrijwilligers,
Agenda
Elke woensdagmorgen: Hooiplukker, inloopmorgen
Elke woensdagavond, 19.30 uur, Hooiplukker, Leerhuis
Za 17 15.00 uur
Remonstrantse Kerk Erfenis Europa
Zo 18 ca.11.00 uur Hooiplukker
Gemeentevergadering
Wo 21 13.30 uur
GraafschapterreinSlotactiviteit wijkhoofden en
medewerkers
Za 24 14.30 uur
Boekhorstlaan 2
Platzak en dan…..
Oecumenisch leesrooster
zo
ma
di
wo
do
vr
za
4 - 10 mei
1 Petrus 2:11-17
1 Petrus 2:18-25
1 Petrus 3:1-12
Jesaja 54:1-5
Jesaja 54:6-10
Jesaja 54:11-17
Deuteronomium 28:1-14
11 - 17 mei
Deuteronomium 28:15-29
Deuteronomium 28:30-44
Deuteronomium 28:45-57
Deuteronomium 28:58-69
Deuteronomium 29:1-14
Deuteronomium 29:15-28
Deuteronomium 30:1-10
zo
ma
di
wo
do
vr
za
18 - 24 mei
Deuteronomium 30:11-20
Deuteronomium 31:1-8
Deuteronomium 31:9-23
Deuteronomium 31:24-32:7
Deuteronomium 32:8-18
Deuteronomium 32:19-35
Deuteronomium 32:36-43
zo
ma
di
wo
do
vr
za
1 - 7 juni
1 Petrus 4:12-19
1 Petrus 5:1-14
Joël 1:1-14
Joël 1:15-20
Joël 2:1-11
Joël 2:12-17
Joël 2:18-27
25 - 31 mei
Deuteronomium 32:44-52
Deuteronomium 33:1-11
Deuteronomium 33:12-21
Deuteronomium 33:22-29
Deuteronomium 34:1-12
1 Petrus 3:13-22
1 Petrus 4:1-11
19
20
Gedicht
Als ik ...
als ik alleen maar was
een kop op een karkas
had mijn bestaan geen zin
goddank, zit er iets in
ik weet niet hoe het heet
een ziel? een kern? een pit?
mijn moeder zei: ”’t is God,
die ergens in ons zit ....”
maar ik voel me soms zo leeg
en onze lieve Heer
van wie mij werd verteld
vind ik dan nergens meer
maar als ik op een dag
wat naar de bloemen kijk
dan denk ik telkens weer ...
mijn moeder had gelijk!
(uit: “Liggen in ‘t gras”, Toon Hermans)
Colofon
Protestantse Gemeente Lochem - www.pglochem.nl
Predikant:
Mw. drs. C.M. Veenhuizen, ‘t Veld 13, 7245 XA Laren, tel. 769013, mobiel 06-304 45 725, (maandag vrij) e-mail: [email protected]
Dhr. drs. J.W. Drost, Veerstraat 23, 6651 AW Druten, tel. 06-48574709, e-mail: [email protected]
Pastoraal werker:
Mw. drs. M.S. van der Meer, Van Lutterveltplein 1, 7241 HN, tel. 255455.
e-mail: [email protected]
Coördinator werkgroep uitvaartdiensten:
Dhr. J. Dinkelman, tel. 471354, mobiel 06-578 475 30, e-mail: [email protected]
Kerkenraad:
Dhr. R.A. van Donk, voorzitter, tel. 459514, e-mail: [email protected]
Mw. F.B. Vreemann, scriba, tel. 252541 en mw. A.J. de Zeeuw, scriba, tel. 430733
Postadres: Achterstraat 5, 7241 AV, e-mail: [email protected]
Kerkelijk bureau PGL:
Achterstraat 5, 7241 AV, tel. 250102, e-mail: [email protected].
Openingstijden: woensdag en vrijdag: 10.00-12.00 uur.
Voor o.a. Ledenadministratie, financiële administratie, abonnementen/bezorging Samenspraak,
collectebonnen. Administratief medewerker: Dhr. K. Klein Geltink.
Cantor-organist/cantorij:
Mw. E. Dijkerman MA, Thorbeckelaan 11, 7241 HJ, mobiel 06-391 47 782,
e-mail: [email protected]
Kerkbalans / vrijwillige bijdrage:
Penningmeester Protestantse Gemeente:
a.i. Dhr. J. Reeder, postadres: Achterstraat 5, 7241 AV, tel. 252635, IBAN: NL36 ABNA 0415 7649 98
t.n.v. Protestantse Gemeente Lochem, e-mail: [email protected]
PGL Taakgroep Dienen (diakonie):
Dhr. H.Wesselink, voorzitter, tel. 256463, IBAN: NL08 FVLB 0225 4253 51 t.n.v. TG Dienen PGL
Lochem, e-mail: [email protected]
Gemeente centrum “De Hooiplukker”:
Achterstraat 5, 7241 AV tel. 251768, e-mail: [email protected]
Koster:
Gudula kerk en Witte Kerk: Dhr. K. Klein Geltink, Paul Krügerstraat 6, 7241 DW, tel. 252712 of
250102, e-mail: [email protected]
Autopool kerkbezoek:
Dhr. H. van de Kolk, Rembrandtlaan 131, 7242 DB, tel. 254047
e-mail: [email protected]
Redactie leden Samenspraak:
Dhr. J.H. Breukelman, Poorters Janlaan 7, 7242 AH, tel. 252888.
Dhr. J.A. Nijland, Rembrandtlaan 108, 7242 DE, tel. 254409.
E-mail: [email protected]
Inzending zondagsbrief uiterlijk donderdagavond: email: [email protected]