Ketenanalyse (4.A.1)

CO2 Prestatieladder
Ketenanalyse CO2-emissies
© 2014 CGI GROUP INC.
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
PROPRIETARY AND CONFIDENTIAL
The information contained in this document is legally privileged and confidential to CGI and to the receiving
party. This document cannot be reproduced in any form or by any mechanical or electronic means, including
electronic archival systems, without the written approval of CGI. The receiving party is exempt from this
restriction for evaluation purposes only.
If you have received this document by mistake, note that the reading, the reproduction or the distribution of
this document is strictly forbidden. You are hereby requested to inform us by telephone at +31 (0)88 564
0000 and to return this document by certified mail.
Revision History
Version
Date
Author
Description
0.9
27-8-2012
C Theunissen
Input voor certificering
1.0
3-9-2012
C Theunissen
Input voor becommentariëring ketenanalyse
1.1
3-7-2013
C Theunissen
Bijgewerkt na overname CGI: lay-out en bedrijfsbeschrijving
aangepast.
Correcties na becommentariëring ketenanalyse DNV KEMA
verwerkt.
2.0
28-10-2013
C Theunissen
Bijgewerkt n.a.v. resultaten fiscaal jaar 2013,
Update Data Centers en Mobility verwerkt.
3.0
15-10-2014
C Theunissen
Bijgewerkt n.a.v. resultaten fiscaal jaar 2014,
Update Data Centers en Mobility verwerkt.
© 2014 CGI GROUP INC.
1
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
Inhoud
1
Introductie _______________________________________________________________ 2
1.1
SCOPE __________________________________________________________________ 2
1.2
VERANTWOORDELIJKHEDEN ______________________________________________ 2
1.3
DEFINITIES EN AFKORTINGEN ______________________________________________ 2
2
Bepaling relevante Scope 3 emissies _________________________________________ 3
2.1
WAARDEKETEN CGI ______________________________________________________ 3
2.2
RELEVANTE CATEGORIEËN SCOPE 3 EMISSIES ______________________________ 4
2.3
KEUZE KETENANALYSES __________________________________________________ 7
3
Ketenanalyse 1: Lease auto’s _______________________________________________ 8
3.1
PARTNERS IN DE KETEN __________________________________________________ 8
3.2
KWANTIFICERING VAN CO₂-EMISSIE ________________________________________ 9
3.3
REDUCTIEMOGELIJKHEDEN EN DOELSTELLINGEN __________________________ 12
4
Ketenanalyse 2: Outsourced Datacenters ____________________________________ 14
4.1
PARTNERS IN DE KETEN _________________________________________________ 14
4.2
KWANTIFICERING VAN CO₂-EMISSIE _______________________________________ 15
4.3
REDUCTIEMOGELIJKHEDEN EN DOELSTELLINGEN __________________________ 16
5
Referenties _____________________________________________________________ 18
© 2014 CGI GROUP INC.
i
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
1
Introductie
Vermindering van de CO₂ - uitstoot is één van de belangrijkste doelstellingen van CGI’s MVO-beleid. Om dit
beleid bij de buitenwereld nog meer onder de aandacht te brengen heeft CGI in 2012 het niveau 4-certificaat
voor de CO₂-Prestatieladder behaald.
In dit document wordt de eis zoals gesteld in vraag 4A1 beantwoord: “…doel is inzicht te geven in de meest
materiële emissies uit scope 3 en hieruit 2 analyses van GHG-genererende (ketens van) activiteiten voor te
leggen”.
1.1
Scope
1
Opgesteld in het kader van de CO₂-prestatieladder v2.0 .
Scope van dit document is CGI Nederland BV.
Referentiejaar voor de emissies is 2011. Aangezien niet alle informatie uit 2011 beschikbaar is, is dit
referentiejaar niet consequent toegepast: afwijkingen worden in de tekst aangegeven.
1.2
Verantwoordelijkheden
Caroline Tjan – Corporate Responsibility Lead NL
Cecile Theunissen – Corporate Responsibility Manager NL
1.3
Definities en afkortingen
Afkorting
Betekenis
CEMS
Central Energy Management System
CiMS
Chargepoint interactive Management System
IBOR
Integraal beheer Openbare Ruimte
1
Bij het opstellen van dit document en initiële versie certificering is handboek v2.0 gehanteerd.
© 2013 CGI GROUP INC.
2
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
2
v3.0
Bepaling relevante Scope 3 emissies
2.1
Waardeketen CGI
In 2012 heeft de overname van het voormalige Logica door CGI plaatsgevonden, waar CGI NL onderdeel van
uitmaakt. Deze overname heeft geen invloed gehad op de activiteiten, waardoor de eerder vastgestelde
scope als Logica NL kan worden gehandhaafd: de scope van de CO₂ prestatieladder certificering, en
daarmee ook deze analyse, is CGI Nederland. Uitgangsjaar voor dit document is 2011: CGI Nederland, toen
nog Logica Nederland, had in 2011 4.470 medewerkers en 11 kantoorlocaties in gebruik.
CGI is een dienstverlenend bedrijf dat zakelijke dienstverlening, systeemintegratie en outsourcing biedt aan
haar klanten over de hele wereld. Het internationale hoofdkantoor bevindt zich in Montreal (Canada), het
hoofdkantoor van CGI Nederland is gevestigd in Rotterdam. Door nadruk te leggen op een duurzame
bedrijfsvoering wordt een bijdrage geleverd aan de omzetontwikkeling en een efficiënte bedrijfsvoering. CGI
is een duurzame leverancier èn een geloofwaardige aanbieder van duurzame diensten. Logica rapporteerde
sinds 2008 haar CO₂-emissie en reductieaanpak in het MVO-jaarverslag, het eerste CGI CSR rapport is
gepubliceerd in 2012. In de Environmental Reporting Principles wordt beschreven hoe deze emissiecijfers tot
stand zijn gekomen.
In dit document zal verder worden ingegaan op de emissies behorende bij scope 3: overige indirecte
emissies. Hierbij wordt de indeling gehanteerd van het Handboek CO₂-prestatieladder, waarbij Business
2
Travel onder Scope 2 valt : zie figuur. Door middel van een analyse van CO₂ emissies over de gehele keten
kan worden bepaald hoe CGI Nederland invloed kan uitoefenen op indirecte CO₂ uitstoot.
Figuur 1 Overzicht scopes en emissies in de waardeketen [bron: Handboek CO₂-Prestatieladder 2.0, SKAO,
23 juni 2011]
2
Het MVO-jaarverslag hanteert de GHG-protocol indeling.
© 2014 CGI GROUP INC.
3
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
2.2
v3.0
Relevante categorieën scope 3 emissies
De volgende, in eerder figuur weergegeven, scope 3 activiteiten spelen een rol binnen de waardeketen van
CGI Nederland:
Upstream activiteiten:
 Waste generation in operations
Het overgrote deel van de afvalstroom bestaat uit geprint papier, printer toner, elektronisch afval
en voedsel.
Terugdringen van de afvalstromen is onderdeel van het ISO14001 Milieuprogramma: er wordt
dan ook voortdurend gezocht naar mogelijkheden voor reductie en bewustwording van
medewerkers. Toner en papierverbruik wordt verminderd door de introductie van MPF printers
met ‘follow me’ en standaardinstellingen voor dubbelzijdig en z/w prints. Daarnaast wordt al het
afval grotendeels gescheiden ingezameld.
In Nederland hebben we in 2011 46.426 kg papier verbruikt. Het papier heeft het EU Eco Label
en van al het verbruikte papier is in 2011 99% gerecycled. Dit komt overeen met een CO2emissie van ongeveer 61 tCO₂.
Een indicatie van de verschillende afvalsoorten en hun bijdrage aan CO₂-emissie:
kg
46.426
tCO₂3
61
Plastic bekertjes
4823
14
Blikjes
649
0,01
Verbruik 2011
Papier
Voor een meer nauwkeurige rapportage over de bijdrage van afval aan de CO₂-emissie is een
opzet gemaakt die onderscheid maakt tussen papier, plastic bekertjes, algemeen plastic, glas,
voedsel, blikjes, e-waste, water en overig. Aangezien in 2011 het grootste deel van onze IT
assets zijn geleased, is de hoeveelheid e-waste klein en daardoor niet meegenomen.

Employee commuting
Aangezien er binnen CGI geen onderscheid wordt gemaakt in woon-werk en zakelijk gereden
kilometers, wordt de uitstoot veroorzaakt door leaseauto’s en eigen vervoer gerekend tot
respectievelijk scope 1 en 2. De CO₂-reductiemaatregelen zoals beschreven in de CO₂ Reduction
Roadmap zijn dus zowel van toepassing op zakelijke als woon-werk gereden kilometers.
De CO₂-emissie veroorzaakt door Openbaar Vervoer (trein, bus, tram en metro) is opgenomen in
de CO₂-rapportage 2011 en bedroeg 768 tCO₂ in 2011.
3
Conversiefactoren: papier 1317 kg CO₂ per ton, plastic 2919 kg CO₂ per ton, metal 18 kg CO₂ per ton.
[Bron conversiefactoren: CO₂-emissie per afvaltype per type verwerkingsproces, CE Delft i.o.v. Sita]
© 2014 CGI GROUP INC.
4
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
Emissions (tCO₂)
Public transport travel

2008
523
2009
523
2010
629
2011
768
Purchased goods and services
Dit betreft producten en diensten ter ondersteuning van medewerkers, zoals kantoorartikelen,
catering en receptie/beveiliging.
Zowel de cateraar als leverancier van receptie/beveiligingsmedewerkers hebben een beleid
gericht op reductie van CO₂ emissie. Catering is niet op alle locaties aanwezig en wordt alleen
gebruikt door op kantoor aanwezig personeel. De totale footprint scope 1 & 2 van de leverancier
was 14.669 tCO₂ in 2010. Een grove schatting zou kunnen zijn dat 5% hiervan zou kunnen
worden toegeschreven aan activiteiten voor CGI.
Ingekochte kantoorartikelen zijn zeer divers en in omvang (inkoopwaarde ongeveer €100.000)
vergeleken met de overige scope 3 activiteiten te verwaarlozen. De indirecte bijdrage die hierdoor
wordt geleverd wordt dan ook niet verder hier uitgewerkt.

Leased assets
Het overgrote deel van de totale CO₂-emissie wordt veroorzaakt door CGI’s wagenpark. Om dit
terug te dringen is een reductieprogramma opgezet, met onder andere de Green Lease Policy,
waarbij alleen zuinige auto’s worden aangeboden. Ook is er een proef gestart met de inzet van
elektrische auto’s.
4
Daarnaast levert de samenwerking met TAXI-E voor alle korte ritten binnen Amsterdam,
Amstelveen en van en naar Schiphol een bijdrage aan emissiereductie voor vervoer.
Reductie van CO₂-emissie door leaseauto’s is onderdeel van het Milieuprogramma.
Naast directe CO₂-uitstoot als gevolg van verbranding vertegenwoordigt productie, onderhoud en
afvalverwerking van de auto en tussenkomst van de leasemaatschappijen een indirecte CO₂
bijdrage.
Uitgaande van een gemiddelde van 800 nieuwe leaseauto’s vertegenwoordigt dit een indirecte
CO₂-emissie van ongeveer 3.680 tCO₂ per jaar. Deze berekening is opgebouwd uit 3.000 tCO₂
voor productie (18% van de Well-to-well emissie) en 680 tCO₂ voor leasemaatschappijen (10%
CO₂ bedrijfsvoering ten behoeve van CGI * 3 leasemaatschappijen). Zie paragraaf 3.2 voor de
achtergrond van deze berekeningen.
4
Taxi-e rijdt met volledig elektrische taxi’s
© 2014 CGI GROUP INC.
5
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
Daarnaast worden IT assets nog deels geleased. Met de leasemaatschappij of een derde partij
gespecialiseerd in afvoer van IT zijn afspraken gemaakt voor de afhandeling bij einde
leasecontract. Dit deel wordt echter afgebouwd en vervangen door eigen aangekochte IT.
Downstream activiteiten:
 Processing of sold products
De CGI IT oplossingen die uiteindelijk bij de klant in productie worden genomen veroorzaken
indirecte CO₂-emissie door verbruik van energie.
Er wordt door CGI geen eigen software ontwikkeld: alleen software op bestaande platvormen, in
opdracht van klanten. Daarnaast is energieverbruik van software nog onvoldoende
kwantificeerbaar: er zijn nog geen geaccepteerde meetstandaarden.
Indien de klant zijn dat center uitbesteed, kan CGI door middel van de inrichting of keuze van het
dat center en de keuze voor groene stroom deze indirecte CO₂-emissie beïnvloeden. Emissies uit
energieverbruik van IT hardware, in operationeel beheer bij CGI maar geplaatst in uitbestede
datacentra, wordt meegenomen in Scope 2 aangezien we hier operationele controle over
hebben. GHG emissies voortkomend uit energieverbruik voor koeling en energiebeheer voor
deze IT hardware wordt meegenomen in scope 3, aangezien we geen operationele controle over
deze koeling- en energiebeheerssystemen hebben. Dit energieverbruik is sinds 2010 onderdeel
van de CO₂ rapportage en wordt berekend door de PuE factor (Power Usage Efficiency factor)
toe te passen op het energieverbruik van IT hardware, volgens de volgende formule:
energieverbruik van koeling en energiebeheer van IT hardware is (PuE factor van outsourced
data center -/- 1) X energieverbruik IT hardware, onder operationeel beheer van CGI. In 2011
leverde dit een bijdrage van 2% aan de totale CO₂-uitstoot.
Fuel combustion (1)
tCO₂ 2011
4%
3% 2%2%
Company owned and lease car travel
(business & commute) (1)
Electricity offices & Logica data centers
(2)
10%
District heating (2)
3%
Employee owned cars (business &
commute) (2)
10%
Air travel (2)
Public transport travel (3)
66%
Outsourced data centers (3)
Figuur 2 tCO₂ 2011 [overgenomen uit Rapport CO₂ emissies 2011, CGI, 2012]
© 2014 CGI GROUP INC.
6
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
De absolute bijdrage in emissie bedroeg:
kWh

tCO₂
2010
1.704.000
775
2011
950.668
433
Use of products
CGI levert IT en zakelijke diensten die uiteindelijk een impact kunnen hebben op de
milieuprestaties van de klant. Voorbeelden hiervan zijn
- IBOR, waarbij energie- en onderhoudskosten worden bespaard door het op afstand beheren
van objecten in publieke ruimten.
-
CiMs, een infrastructuur voor elektrische laadpunten voor elektrisch rijden, en
-
SPITS, gericht op het slimmer, zuiniger en veiliger maken van voertuigen.
-
CEMS, helpt netbeheerders de onbalans in energienetten te voorkomen en daarmee de
opmars van Smart Grids mogelijk te maken.
Dit heeft een positieve impact op het milieu. De besparing in energie door elektrisch rijden wordt
door stichting e-laad (gebruiker van CiMs), live gepubliceerd, maar het aandeel dat CGI hierin
heeft gehad is moeilijk te kwantificeren. Het potentieel op dit vlak is echter groot.
2.3
Keuze ketenanalyses
De rangorde op basis van de selectiecriteria is als volgt bepaald:
Omvang5
Invloed
Risico
Kritisch
Rangorde
75
+
++
+
+
5
Employee
commuting
Purchased goods
and services
Leased assets
768
++
++
+
+
4
733
++
+
+
+
6
3680
+++
+++
+++
+++
1
Processing of
sold products
Use of products
433
+
++
+++
+++
2
(reductie)
+++
++
+
++
3
Geschatte Emissie (tCO₂)
Waste
Grootste bijdragers in materiële emissie en tevens hoogst geëindigd in de rangorde zijn Leased assets.
e
Daarnaast is Processing of sold products door hoge inschatting van risico en kritisch als 2 genoemd in de
rangorde. Meest geschikt als onderwerp voor ketenanalyse zijn dan ook:
 Inkoop van Leaseauto’s

Outsourced Datacenters
5
Berekende omvang dient als zwaarst gerekend te worden.
© 2014 CGI GROUP INC.
7
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
Ketenanalyse 1: Lease auto’s
3
Uit de CO₂ rapportage blijkt dat emissies veroorzaakt door zakelijk en woon-werkverkeer met auto de grootste
bijdrage leveren aan de CO₂ uitstoot van CGI Nederland: in 2011 bedroeg de hoeveelheid CO₂ emissie
veroorzaakt door leaseauto’s 15.808 tCO₂. Daarnaast zorgden medewerkers met eigen vervoer nog voor een
additionele 2.312 tCO₂. Dit dekt alleen de CO₂ emissie veroorzaakt door verbranding van benzine of diesel.
De Green Lease Policy (update: per 2013 Het nieuwe leasebeleid) is erop gericht deze uitstoot terug te
dringen door te kiezen voor auto’s met een zuinig energielabel. Mede door de introductie van Smart Working
wordt getracht het aantal gereden kilometers, en hiermee dus de CO₂-emissie veroorzaakt door
brandstofverbruik, te verminderen. Ook wordt werknemers een innovatieve en flexibele manier van werken
geboden: een mix van flexibel en effectief werken op een CGI kantoor, bij klanten in combinatie met het
werken vanuit huis of andere geschikte locaties op een gezonde en effectieve manier.
De scope 3 emissie die indirect wordt veroorzaakt door auto’s kan worden beïnvloed door het beleid
(arbeidsvoorwaarden): door het bieden van alternatieven zoals smart working en openbaar vervoer wordt de
keuze voor een leaseauto minder logisch.
Ook kan bij het afsluiten van de mantelovereenkomsten met de leasemaatschappijen zowel rekening worden
gehouden met eigen (scope 1&2) emissie als de emissies veroorzaakt eerder of later in de keten.
Tenslotte kan CGI bijdragen aan reductie van indirecte emissies door haar klanten in deze markt te
ondersteunen door inzet van ICT-oplossingen die bijdragen aan CO₂-reductie.
3.1
Partners in de keten
In deze keten kunnen de volgende actoren worden onderscheiden:
Leasemaatschappij
Autoproducent
CGI
Onderhoudsmaatschappij
....
Afvalverwerker
Brandstofleverancier
CGI faciliteert het gebruik van leaseauto’s door bepaling van het leasebeleid en het afsluiten van contracten
met leasemaatschappijen. Werknemers van CGI kunnen een keuze maken uit de aangeboden auto’s en zijn
de uiteindelijke berijders. Daarnaast kunnen ze ervoor kiezen gebruik te maken van een eigen auto met
kilometervergoeding. Daarnaast ontwikkelt CGI ICT-oplossingen die bijdragen aan reductie van CO₂ op
gebied van mobiliteit. (Update: In het nieuwe leasebeleid worden overige vormen van mobiliteit zoals OV
middels Reisbalans en NS gefaciliteerd)
CGI heeft mantelovereenkomsten met een drietal leasemaatschappijen. Deze zijn eigenaar van de auto’s en
verantwoordelijk voor aanschaf, onderhoud en activiteiten na afloop van het leasecontract.
Daarnaast wordt er een contract afgesloten met een brandstofleverancier: de producten die deze leverancier
levert hebben invloed op de CO₂ emissie van CGI.
Overige actoren in de levenscyclus zijn de producenten van auto’s waar de leasemaatschappij de auto’s van
afneemt, onderhoudsmaatschappijen die het onderhoud verrichten, gebruikers of eigenaren na afloop van het
leasecontract en de afvalverwerker die zorg draagt voor recycling aan het einde van de levenscyclus.
© 2014 CGI GROUP INC.
8
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
Tevens zouden hier de EU-richtlijnen en NL fiscale maatregelen als belangrijke actoren genoemd moeten
worden: door het toewijzen van labels en fiscaal voordeel wordt de keuze voor zuinigere auto’s gestimuleerd.
3.2
Kwantificering van CO₂-emissie
De totale bijdrage aan CO₂-emissie bij het gebruik van leaseauto’s bestaat uit:

Material Acquisition & Pre-Processing: CO₂ emissie veroorzaakt
door productie, onderhoud en afvalverwerking einde levenscyclus:

Distribution & Storage: CO₂ emissie bedrijfsvoering
tussenpersonen, 4 jaar (leasemaatschappij):

Use: Directe CO₂ emissie tijdens gebruik CGI, 4 jaar (brandstof):
15.808 tCO₂/jaar

Use: Directe CO₂ emissie tijdens gebruik na lease, 12 jaar
(brandstof):
13.097 tCO₂/jaar

End-of-Life (meegenomen in eerdere berekening)
3.000 tCO₂/jaar
680 tCO₂/jaar
Voor de gehele levenscyclus van de auto is de totale CO₂ geschat op 271.116CO₂ (berekening:
(3.000+680+15.808)*4jaar + (3.000+13097)*12jaar).
Dit kan als volgt worden toegewezen aan de verschillende actoren:
Autoproducenten (indirecte emissie door productie, onderhoud en afvalverwerking)
Bij de productie van nieuwe auto’s wordt rekening gehouden met het verbruik van brandstof (en dus de
hieraan gerelateerde CO₂-emissie): nieuwe auto’s worden steeds zuiniger wat zorgt voor een daling van de
directe (scope 1&2) CO₂-emissie van CGI.
Figuur 6
Trend CO₂ emissie van BMW Group auto’s in Europa [overgenomen van Objectives, key
facts and figures 2011, BMW Group, 2012]
De directe CO₂ uitstoot van de autoproducenten zelf verschilt enigszins per merk. BMW rapporteert in haar
CR verslag van 2011 een CO₂ emissie van 1.229.025 tCO₂, wat neerkomt op een emissiebijdrage per
6
geproduceerde auto van 0,7 tCO₂, KIA 614 kg per auto . Dit geeft echter een onvolledig beeld: de impact die
7
de productie van de materialen heeft is hierbij bijvoorbeeld niet meegenomen. Per auto zou er nog zo’n 5,6
6
7
http://www.kia.com/nl/content/sustainability/
Grondstoffen per auto op 1,33 ton staal (1,8 tCO₂/ton) en 0,26 ton aluminium (12,25 tCO₂/ton)
© 2014 CGI GROUP INC.
9
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
tCO₂ bij moeten worden geteld voor de productie van staal en aluminium en ook plastic en magnesium zorgt
8
voor extra uitstoot . Hieraan zou de emissie veroorzaakt door grondstofwinning nog aan moeten worden
toegevoegd.
Figuur 7 Overzicht productie [overgenomen van Objectives, key facts and figures 2011, BMW Group,
2012]
In totaal wordt deze CO₂ bijdrage van de totale levenscyclus (productie, onderhoud en afvalverwerking)
9
geschat op 18% van de Well-to-wheel CO₂. Voor CGI zou dit op een geschatte indirecte CO₂e
emissiebijdrage van 3.000 tCO₂ per jaar neerkomen, uitgaande van een Well-to-wheel emissie van 15.808
tCO₂.
De maatregelen die autoproducenten nemen om emissies voor productie, onderhoud en vervuiling aan het
einde van de levenscyclus te reduceren spelen een rol bij het verminderen van indirecte CO₂ uitstoot. De
merken die CGI aanbiedt hebben allen reductiedoelstellingen op dit gebied.
Leasemaatschappijen (indirecte emissie tussenpersonen)
De directe en indirect (scope 1&2) bijdrage die de leasemaatschappijen zelf leveren aan de CO₂-uitstoot in de
keten is relatief laag. Alphabet rapporteerde in het kader van de CO₂-prestatieladder een CO₂ uitstoot van
10
1.463 tCO₂ voor 2010, LeasePlan 3.070 tCO₂ voor 2011 .
Figuur 5 CO₂ emissie Alphabet [overgenomen uit Rapportage Carbon Footprint 2010 CO₂-prestatieladder,
Alphabet, 2012]
8
Bron: MVO Nederland, www.mvonederland.nl
Bron o.a. http://wikimobi.nl/wiki/index.php/Het_werkelijke_broeikaseffect_van_een_auto
10
Bron: Carbon Footprint 2011 LeasePlan Nederland NV, 2012
9
© 2014 CGI GROUP INC.
10
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
De CO₂ emissie die hiervan indirect aan CGI kan worden toegerekend is moeilijk te schatten. Een grove
schatting zou neerkomen op 10% per leasemaatschappij. De verdeling van het wagenpark over de 3
11
leasemaatschappijen is ongeveer gelijk (38% - 38% - 24%) . Voor 3 leasemaatschappijen zou dit op een
geschatte bijdrage komen van 680 tCO₂/jaar (10% * (3/2 * (1.463+3.070)).
De indirecte bijdrage (scope 3) wordt geleverd door toeleveranciers zoals onderhoudsbedrijven en
autoproducenten: CO₂-emissie wordt veroorzaakt door energieverbruik tijdens productie, transport, reguliere
bedrijfsvoering (kantoren, woon-werkverkeer etc.) en afvalverwerking.
De gemiddelde duur van een leasecontract bedraagt 4 jaar.
CGI (directe emissie door fossiele brandstof)
In 2011 is er in totaal 71M km gereden met meer dan 3.000 leaseauto’s. Daarnaast is er 11M km gereden
met eigen vervoer. Over de afgelopen jaren is er een afname te zien van de CO₂-emissie:
tCO₂ car travel
25.000
Employee owned cars
(business & commute)
20.000
15.000
10.000
Company owned and
lease car travel
(business & commute)
5.000
0
2008
2009
2010
2011
Figuur 3 tCO₂ auto’s [afgeleid van Rapport CO₂ emissies 2011, CGI, 2012]
Kanttekening hierbij is dat dit echter afhankelijk is van het aantal medewerkers: per medewerker is het aantal
gereden kilometers (woon-werk en zakelijk) toegenomen, maar het verbruik per km afgenomen.
km afgelegd per
medewerker
19000
18000
17000
16000
15000
2008
2009
2010
2011
Figuur 4 Aantal km per auto afgelegd per mw [afgeleid van Rapport CO₂ emissies 2011, CGI, 2012]
De CO₂-emissie per medewerker veroorzaakt door gereden km per auto laat hierdoor een lichte stijging zien.
11
Gebaseerd op verdeling wagenpark 2011. I.v.m. gevoeligheid van informatie en beperkte invloed op de
nauwkeurigheid van de schattig beschouwd als gelijke verdeling.
© 2014 CGI GROUP INC.
11
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
CGI (reductie emissie)
De bijdrage die CGI levert aan reductie van CO₂ voor haar klanten door oplossingen als CiMS (platform voor
elektrische laadpalen), EMO (fleet monitoring en emissie management systeem) en haar bijdrage aan SPITS
is moeilijk te kwantificeren. De oplossingen kunnen zeer breed ingezet worden, dus hebben een groot
potentieel voor wat betreft CO₂ reductie. De totale CO₂ emissiebesparing van e-Laad wordt live bijgehouden:
12
sinds 1-1-2011 is een CO₂ reductie geleverd van 231.258 kg CO₂ .
De invloed van de brandstofleveranciers op het verminderen van CO₂ uitstoot is moeilijk te kwantificeren.
Gebruik na leaseperiode (directe emissie door fossiele brandstof)
13
De gemiddelde levensduur van een auto bedraagt 16 jaar . Aangezien de gemiddelde duur van een
leasecontract 4 jaar is, zal de auto naar verwachting nog 12 jaar gebruikt worden na einde leasecontract.
14
Gemiddeld aantal kilometers per jaar is geschat op 13.260 . CO₂ bijdrage hierdoor is geschat op 13.097
CO₂/jaar. (afgeleid van CO₂ emissie CGI: (13.260/18.345)km per jaar * 18.120CO₂)
3.3
Reductiemogelijkheden en doelstellingen
CGI heeft als doel de CO₂ uitstoot voor leaseauto’s te verminderen:

Directe emissie door:
a. Terugbrengen van het aantal gereden kilometers, zowel zakelijk als privé kilometers.
De invoering van Smart Working stelt de medewerkers in de gelegenheid meer keuze te
krijgen in waar het werk wordt uitgevoerd. Door het werken op afstand te faciliteren kan het
aantal zakelijk gereden kilometers worden teruggebracht.
b. Door het voeren van een strikter leasebeleid waarin de CO₂ doelstellingen een prominente
plaats innemen. Om de milieudoelstellingen te kunnen realiseren worden aanvullende
maatregelen genomen.

Door het bieden van alternatieven.
Daarnaast wordt er aan nieuwe medewerkers een mobiliteitsbudget beschikbaar gesteld, waarmee
de medewerker zelf zijn vervoer kan organiseren. De keuze voor de (lease) auto als vervoermiddel
wordt hierdoor minder vanzelfsprekend en het aantal leaseauto’s kan worden verminderd.

Door de inzet en het faciliteren van elektrische auto’s.
Gebruik van elektrische auto’s kan de directe CO₂-emissie verlagen. CGI is een proef gestart met
elektrische leaseauto’s om dit te beoordelen. Daarnaast levert CGI het technologisch platform voor de
laadpalen van deze auto’s: door toepassing van deze technologie bij onze klanten kan de overige
indirecte CO₂-emissie tevens worden teruggebracht. Aangezien hier een grote reductie behaald kan
worden is hiervoor een ambitie geformuleerd.

Verbetermogelijkheid is om bij het aangaan van nieuwe mantelovereenkomsten met
leasemaatschappijen ook het MVO-beleid van de leveranciers en aangeboden automerken mee te
12
Bron: http://www.ev-services.net/e-laad/statistics
Bron: CBS 2011
14
Bron: Statline CBS 2011
13
© 2014 CGI GROUP INC.
12
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
nemen en afspraken over CRP op te nemen (CGI’s MVO-beleid voor leveranciers). Dit heeft een
belangrijke rol gespeeld in onze keuze voor1 leaseleverancier.
Voortgang 2013:
In 2013 is er gestart met de voorbereiding van een nieuw mobiliteitsbeleid: één van de belangrijkste
doelstellingen van dit beleid is CO₂ reductie. Dit beleid wordt getoetst d.m.v. een pilot die wordt uitgevoerd
van 1 oktober tot 1 januari. Streefdatum voor invoering van het nieuwe beleid is 1 januari 2014. Meer details
over de verwachte inhoud van dit beleid zullen eind 2013 extern gecommuniceerd worden.
Tevens worden milieucriteria meegenomen bij de selectie van brandstof- en leasemaatschappijen.
Voortgang 2014:
Het mobiliteitsbeleid is inmiddels ingevoerd per 1 mei 2014, na uitgebreide consultatie met onze
Ondernemingsraad. Details van het beleid zijn medio maart gepubliceerd, inclusief uitganspunten en details,
waarbij nadrukkelijk het aantal leaseauto’s en de beperking van de uitstoot van de auto’s (maximale CO 2
uitstoot: 125 gr). Het beleid heeft inmiddels geresulteerd in een gemiddeld lagere CO 2 uitstoot per auto (van
120gr naar 110 gr), waarbij een verdere verlaging naar 90 gr wordt verwacht. Deze wordt, naast de beperking
van het aanbod van meer conventionele auto’s (maximaal 125 gr uitstoot) mede veroorzaakt door de bredere
introductie van hybride auto’s. Daarnaast begint ook het gebruik van alternatieve vormen van vervoer vorm
te krijgen, mede omdat het aantal leaseauto’s afneemt.
We hebben per 1 oktober 2014 gekozen voor 1 leverancier. Met deze leverancier worden duidelijke afspraken
gemaakt over diverse rapportages, waaronder het gereden aantal kilometers en CO2 uitstoot.
Voor 2015 breiden wij de mogelijkheden voor onze members verder uit. Zo denken wij aan het gebruik van
bedrijfsfietsen en de inzet van huurauto’s voor kort gebruik, waarbij de nadruk ligt op het gebruik van de auto
in plaats van het bezit daarvan.
© 2014 CGI GROUP INC.
13
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
4
v3.0
Ketenanalyse 2: Outsourced Datacenters
CGI biedt klanten de mogelijkheid hun datacenteractiviteiten aan CGI uit te besteden. Het energieverbruik wat
hierdoor wordt veroorzaakt valt deels onder scope 2 (IT hardware), deels onder 3 (koeling en energiebeheer),
aangezien er gebruik gemaakt wordt van externe datacenters en cloud omgevingen. Sinds 2010 zijn de
indirecte CO₂-emissies van de Outsourced Datacenters onderdeel van de CO₂-rapportage, scope 3.
Cloudomgevingen worden niet meegenomen, aangezien CGI geen operationeel beheer over de IT hardware
heeft.
Het verminderen van de CO₂ emissie veroorzaakt door de datacenters is onderdeel van de CO₂reductiedoelstellingen. Om de efficiëntie van de totale IT infrastructuur te verbeteren is een project gestart
waarbij lokale serverinfrastructuur wordt uitgefaseerd of gecentraliseerd: de efficiëntie van de datacentra
neemt toe bij hogere utilization, maar de grootste efficiëntiewinst komt hierbij uit de meer energiezuinige
omgeving van een datacenter in plaats van kantoorruimtes.
De efficiëntie in energieverbruik van het datacenter zelf wordt uitgedrukt in Power Usage Effectiveness (PUE).
PUE geeft de ratio van totaal energieverbruik (inclusief faciliteiten) ten opzichte van energiegebruik voor IT en
heeft in het ideale geval een hypothetische waarde van 1. Het indirect energieverbruik van datacenters die
CGI niet in eigen beheer heeft kan dus worden verminderd door afspraken te maken over het verbeteren van
de PUE. De CO₂ emissie kan verder worden verlaagd door afspraken te maken over gebruik van groene
stroom.
4.1
Partners in de keten
In deze keten kunnen de volgende actoren worden onderscheiden:
Producenten hard&software en
faciliteiten datacenter
Leverancier datacenter
CGI
Klant (gebruiker
datacenter)
Afvalverwerker
Leveranciers datacenters
CGI maakt gebruik van externe datacenters: naast de 2 vaste datacenters worden er ook op klant specifieke
oplossingen aangeboden bij andere datacenter leveranciers, zoals MATCH waarbij CGI samen met HP en BT
een groen datacentrum aanbiedt aan de overheid.
CGI
De rol van CGI in deze keten is het aangaan van afnamecontracten met de leveranciers van datacenters en
cloud omgevingen.
Daarnaast biedt CGI services voor het uitbesteden van Infrastructuur & applicatiemanagement aan haar
klanten aan en is derhalve hoofdaannemer/contracteigenaar.
Klanten CGI
De klanten die gebruik maken van deze outsourcing diensten bevinden zich in een breed scala markten,
waaronder overheid, financiële instellingen en industrie.
© 2014 CGI GROUP INC.
14
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
4.2
v3.0
Kwantificering van CO₂-emissie
De totale bijdrage aan CO₂-emissie door outsourced datacentra bestaat uit:

CO₂ emissie veroorzaakt door producenten;

CO₂ emissie verbruikte energie (indirect en direct);

CO₂ emissie veroorzaakt door afvalverwerking einde levenscyclus.
Dit kan als volgt worden toegewezen aan de verschillende actoren:
Leveranciers datacenters
Het grootste deel van de CO₂-emissie wordt veroorzaakt door de 2 grootste leveranciers van outsourced
datacenters. De scope 3 emissie (power management, gebaseerd op PuE) voor CGI NL bedroeg in 2011 433
tCO₂ (DC1: 364 tCO₂, DC2: 68 tCO₂).
Outsourced data center electricity (kWh)
Outsourced data center tCO₂
2010
2011
1.704.000
950.668
775
433
Gemiddeld hebben de datacenters een PUE van 1.46.
Beide datacentra nemen maatregelen om hun CO₂-emissie te verminderen. Deze houden onder andere in:

Gebruik maken van groene stroom;

Reductie van indirecte energie door aanpassingen aan de faciliteiten en bijvoorbeeld Free-cooling
concept, waarbij gebruik wordt gemaakt van buitenlucht voor koeling.
Een indirecte bijdrage aan de emissie van de datacenters wordt veroorzaakt door de producenten van
hard-& software en faciliteiten. Bij klant specifieke oplossingen biedt CGI in samenwerking met een
datacentrumbeheerder én hardware leverancier aan. Bij de 2 vaste datacentra ligt de keuze hiervoor bij
de leverancier. Door producten te kiezen die niet alleen efficiënt omgaan met energie tijdens gebruik ook
te kijken naar levensduur, recycling en energie tijdens het productieproces kan deze indirecte bijdrage
verder worden teruggebracht.
CGI
De bijdrage aan CO₂-emissie door het aanbieden van deze dienst als onderdeel van de reguliere
bedrijfsvoering is moeilijk in te schatten. CGI biedt haar klanten groene datacenters aan en gaat hierbij
specifieke contracten aan met aanbieders van duurzame hardware en datacenters. CGI rapporteert een
aantal keren per jaar en verzorgt innovatiesessies waarin duurzaamheid en CO₂ reductie aan de orde wordt
gesteld.
CO₂ emissie van direct stroomverbruik door externe dataservers wordt gerapporteerd als scope 2 als
onderdeel van het energieverbruik van de kantoren.
Klanten
De CO₂-emissie van klanten in deze keten betreft voornamelijk het energieverbruik dat zij veroorzaken bij de
datacentra: klanten hebben behoorlijke invloed op het energieverbruik door hun eisen. Indien zij virtualisatie
toestaan, of bij hun eisen m.b.t. responsetijden en beschikbaarheid van bijvoorbeeld historische data de
© 2014 CGI GROUP INC.
15
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
consequenties van energieverbruik meenemen en daarmee een tandje verlagen, kan CGI een veel
energiezuinigere oplossing neerzetten.
Daarnaast zal er door klanten gebruik worden gemaakt van desktops of laptops om deze services te
15
gebruiken. Gemiddeld verbruik per jaar van een desktop is 180 kWh, van een laptop 83 kWh . Dit komt neer
16
op een CO₂-emissie van respectievelijk 0,08 tCO₂ en 0,037 tCO₂ . Dit zou nog kunnen worden teruggebracht
door gebruik te maken van zgn. Thin clients.
4.3
Reductiemogelijkheden en doelstellingen
Naast de algemene reductiedoelstelling meer efficiëntie te behalen door het centraliseren van lokale servers
zijn er tevens doelstellingen geformuleerd die betrekking hebben op de externe datacenters zelf, te weten:
 Het verkrijgen van meer accurate data op gebied van energieverbruik en PUE.

Het verminderen van PUE bij het aangaan van nieuwe contracten met datacenters.

Kanttekening is dat hierbij moet worden gekeken naar het totale energieverbruik bij outsourced
datacentra: energie door eigen IT hardware in scope 2 plus energieverbruik van de faciliteiten in
scope 3.
o
Bij toepassing van virtualisatie daalt het energieverbruik van IT hardware, waardoor bij
gelijkblijvende aanpak van faciliteiten de PuE factor verslechtert - terwijl per saldo het
energieverbruik verminderd.
o
Bij hogere utility van het totale datacentrum daalt de PuE. Hierdoor zou het ongunstig zijn
om gebruik te maken van een in principe zeer energiezuinig, nieuw datacenter wat echter
nog een lage utilization heeft en daardoor een slechte PuE.
Voortgang 2013:
Sinds Q1 2013 worden van beide datacenters rapportages ontvangen van actuele energieverbruiken en
hebben beiden een certificaat duurzame energie kunnen overleggen.
Reductiemaatregelen die de datacenters treffen zijn onderwerp van het kwartaaloverleg tussen CGI en de
datacenters: de PuE waarden zijn gedurende 2012 afgenomen, één van de datacenters is ISO14001
gecertificeerd en de ander is bezig met deze certificering, waarin gecommitteerd wordt aan continue
verbetering.
Verdere verbetermogelijkheden, zoals inkoop van energiezuinige hardware, zal worden onderzocht.
Voortgang 2014:
Beide datacenters leveren in maandelijkse cyclus rapportages aan m.b.t. stroomverbruik van de server racks
op zaal. CGI ontvangt op verzoek per kwartaal de PUE gegevens van beide locaties.
Tijdens de kwartaal meetings die we met beide leveranciers hebben is milieu een agendapunt geworden.
Evoswitch heeft aangegeven hier veel aandacht aan te schenken en heeft recent een aantal windmolens
aangeschaft. Zij bieden klanten de mogelijkheid om 100% windenergie van hun eigen molens af te nemen.
KPN heeft aangegeven bezig te zijn met een project om de boventallige warmte van het Datacenter in
Aalsmeer terug te leveren aan een in de directe omgeving nieuw te bouwen sporthal als verwarming van het
gebouw.
CGI heeft zelf voor meerdere klanten de hardware geconsolideerd tot compacte Blade/Flex chassis
oplossingen waarbij meerdere servers in 1 chassis zitten. Voordeel is minder losse systemen, dus minder
15
16
Bron: Ketenkaart ICT-gebruik kantoortoepassingen, Tebodin, 2010
Uitgaande van conversiefactor 455 g CO₂/kWh voor grijze stroom volgens het Handboek CO₂prestatieladder
© 2014 CGI GROUP INC.
16
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
v3.0
stroomverbruik. Ook worden er steeds meer systemen gevirtualiseerd, waardoor er geen/minder fysieke
servers nodig zijn, wat ook het totale stroomverbruik doet afnemen.
In Q1 2015 zal CGI verhuizen van de locatie Evoswitch Haarlem naar een KPN Datacenter in Haarlem.
Voordelen die dit m.b.t. milieu met zich mee brengt is een lagere PUE waarde en de certificering van ISO
14001 is al op orde.
© 2014 CGI GROUP INC.
17
Proprietary and confidential
Ketenanalyse CO₂ Prestatieladder
5
v3.0
Referenties

Carbon Footprint 2011, LeasePlan Nederland NV, 2012

CO₂-emissie per afvaltype per type verwerkingsproces, CE Delft i.o.v. Sita

Corporate Responsibility Report 2011, CGI, 2012

Corporate Value Chain (Scope 3) Accounting and Reporting Standard, World Resources Institute, 2010

Environmental Reporting Guidelines, CGI, 2012

Facilicom CO₂ footprint 2010

Handboek CO2 prestatieladder v2.0, SKAO, 23 juni 2012

Ketenkaart ICT-gebruik kantoortoepassingen, Tebodin, 2010

CGI’s MVO-beleid voor leveranciers, CGI, 2011

Objectives, key facts and figures 2011, BMW Group, 2012

Rapport CO₂ emissies 2011, CGI, 2012

Rapportage Carbon Footprint 2010 CO₂-prestatieladder, Alphabet, 2012

Sustainability at Athlon Carlease, Athlon Carlease, 2012
© 2014 CGI GROUP INC.
18
Proprietary and confidential