gierzwaluwen - Haagse Vogelbescherming

•
•
•
•
•
klop loodslabben langs dakkapellen niet volledig aan;
plaats holle houtbeton neststenen als u een
scheur in de muur laat repareren;
plaats houten of houtbetonnen nestkasten die
onder een overstekende goot of dakoverstek
geplaatst kunnen worden;
er bestaan speciale gierzwaluwdakpannen die
in de plaats van een kapotte pan gelegd kunnen worden (deze bestaan in vele soorten en
kleuren);
bij afwijkende pannenmaat kunt u een ventilatiepan van uw type pannen aanschaffen en het
ventilatieroostertje uitzagen, zodat een invliegopening van 3,5 cm hoog en 6,5 cm breed
ontstaat.
Meer informatie
Haagse Vogelbescherming
T:
06 - 46 42 68 09
E:
[email protected]
Url:
www.haagsevogels.nl
•
•
•
•
•
ze er weer: de gierzwaluwen! Voor
plaats de nestkasten en neststenen zo hoog
mogelijk (minimaal 3 meter). De jonge gierzwaluwen moeten bij het verlaten van het nest een
flinke vrije val kunnen maken;
als u zelf een houten gierzwaluwkast maakt,
moet de invliegopening niet lager dan twee
centimeter boven het bodemoppervlak zijn;
verf nooit een kast aan de binnenkant;
zorg dat de kast niet in de volle zon komt te
hangen. De temperaturen zullen dan te hoog
oplopen;
bij het plaatsen van nestdakpannen deze niet
lager dan halverwege op het dak aanbrengen;
de dakhelling moet niet minder zijn dan 45
graden.
5
gierzwaluwen
Ieder voorjaar zo rond eind april zijn
Enkele bijzonderheden
•
Onderdak voor
de liefhebbers is de zomer pas echt
begonnen als ze in groepjes luid
gierend door de straten scheuren. Ze
kunnen een vliegsnelheid van rond
de 120 km bereiken.
De gierzwaluw is een echte zomergast. Begin augustus zijn ze bijna
allemaal naar het zuiden getrokken
voor een reis van zo’n 7000 km naar
zuidelijk Afrika.
6
1
Kenmerken
Gierzwaluwen zijn helemaal bruinzwart met een
lichte keelvlek en ze zijn groter dan alle andere
zwaluwsoorten. Ze zijn eigenlijk geen familie van
de andere zwaluwsoorten maar behoren tot een
aparte familie: die van de gierzwaluwen.
Hun vleugels zijn in verhouding zeer lang, zodat ze
in de vlucht precies op
kleine ankertjes lijken.
De snavel is kort en
breed, maar de eigenlijke mondopening
is veel groter dan de
snavel breed is.
De poten zijn kort en
zwak, met vier naar
voren gerichte tenen,
waarmee ze zich aan een muur kunnen vastklemmen. Lopen gaat heel onbeholpen. De combinatie
van korte pootjes en lange vleugels maakt het de
gierzwaluw vrijwel onmogelijk om
weer op te stijgen als hij (per ongeluk) op de grond gekomen is.
Nestbouw
onze steden waar we namaakrotsen voor hem
hebben gebouwd. Oude gebouwen met kieren,
scheuren, kapotte dakpannen, ventilatiegaten en
constructiefoutjes voorzien in broedgelegenheid.
Ze bekleden de nestholte met pluisjes, draadjes,
sprietjes en veertjes die ze in de
vlucht vangen en met speeksel aan
elkaar kleven tot een komvormig
nestje. Daar leggen ze twee, hooguit drie witte eitjes in.
Broedzorg
2
Een gierzwaluwgezin eet per dag
20.000 insecten
De ouders broeden om beurten
en na drie weken komen de jongen uit: kaal met
enorme bekken die voortdurend gevuld moeten
worden. Met wijd opengesperde snavels vliegen de
ouders rond om vliegende insecten in hun keelzak
te verzamelen tot een bal die ze aan hun jongen
voeren. Zo’n bal bleek bij onderzoek 543 insecten te
bevatten. De jongen krijgen op een mooie zomerdag wel 30 ballen toegestopt.
Samen met de insecten die de
ouders zelf eten, komt dat op zo’n
20.000 insecten per dag. Daar kan
geen spuitbus tegenop.
Een gierzwaluw
eet, slaapt en paart
in de lucht
De gierzwaluw is van oorsprong
een rotsbroeder die in de holten en
spleten broedt.
Hij is dan ook al eeuwenlang een broedvogel in
Dat is langer dan bij andere vogelsoorten, want bij
het verlaten van het nest moet de jonge gierzwaluw perfect kunnen vliegen. Als hij zich in de peilloze diepte stort moet hij van de ene op de andere
seconde leren vliegen. Als alles gaat zoals het moet,
zal hij anderhalf jaar aan een stuk
blijven vliegen.
Hij zal pas weer op een nest landen
als hij op tweejarige leeftijd geslachtsrijp is.
Plaatstrouw
De gierzwaluw is zeer plaatstrouw
en weet de nestplaats van vorig jaar tot op de centimeter terug te vinden. Het grootste deel van hun
verblijf hier wordt besteed aan het grootbrengen
van jongen.
Doordat oude panden afgebroken, gerenoveerd of
geïsoleerd worden, neemt het aantal natuurlijke
nestplaatsen voor gierzwaluwen jaarlijks verder af.
Behouden en creëren
Onder normale omstandigheden
blijven jonge gierzwaluwen zes weken op het nest.
U kunt de gierzwaluwen op diverse manieren helpen om nestgelegenheid te behouden of te creëren.
• sluit kieren in bestaande muren en daken niet
potdicht af als u daar geen last van hebt;
• laat een kapotte dakgoot zo repareren dat
op de plaats van de oude invliegopening een
nieuwe gemaakt wordt;
3
4
Vliegen, vliegen, vliegen