Handleiding voor Novel Food Dossiers VMT

VMT . 29 AUGUSTUS 2014 . NR 11
WETGEVING & TOEZICHT
Nieuwe
eiwitbronnen
Handleiding voor Novel Food dossiers
Wageningse onderzoekers hebben een handleiding ontwikkeld
voor het samenstellen van een Novel Food dossier voor producenten van nieuwe eiwitten (zoals algen, bietenblad, eendenkroos en insecten). De handleiding geeft inzicht in de eisen die
aan een dossier worden gesteld, en ondersteunt hiermee bedrijven die innovatieve eiwitproducten op de markt willen brengen.
In het Publiek-Privaat Samenwerkingsproject ‘Novel Foods: van Blackbox naar Toolbox’ hebben drie onderzoeksinstituten van
Wageningen UR (LEI, Food & Biobased
Research en Rikilt) een handleiding ontwikkeld voor het samenstellen van Novel
Food dossiers. De handleiding is te gebruiken voor verschillende soorten nieuwe
Verschillende Nederlandse middelgrote en
Deze schrijft voor dat voordat een produ-
eiwitten (3). De onderzoekers hebben de
kleine bedrijven ontwikkelen nieuwe, duur-
cent een nieuw eiwit in de EU op de markt
handleiding ontwikkeld op basis van wette-
zame eiwitten als vervangers van dierlijke
kan brengen, deze een Europese toelatings-
lijke eisen en publiek beschikbare beoorde-
eiwitten in voedingsmiddelen. In de Euro-
procedure moet doorlopen waarbij de vei-
lingen van Europese Novel Food dossiers.
pese Unie (EU) zijn regels vastgesteld voor
ligheid van de nieuwe eiwitten worden
Ook hebben ze hierbij de ervaringen van
de toelating van dergelijke nieuwe voe-
beoordeeld (1,2). De meeste middelgrote en
het bedrijfsleven met het samenstellen van
dingsmiddelen en nieuwe voedselingredi-
kleine bedrijven vinden deze procedure
dossiers voor vier nieuwe eiwitbronnen
ënten (Verordening (EG) nr. 258/97, beter
complex. Dat belemmert de marktintroduc-
(algen, bietenblad, eendenkroos en insec-
bekend als de ‘Novel Food’ verordening).
tie van nieuwe eiwitten.
ten) meegenomen.
Inhoud Novel Food dossier
Volgens de Novel Food Verordening moeten bedrijven die innovatieve eiwitproducten op de EU-markt willen brengen,
bewijzen dat de producten veilig zijn voor
consumptie. Zij kunnen dit bewijs van veiligheid leveren door middel van resultaten
van laboratorium- en dierstudies, wetenschappelijke publicaties, en rapporten met
ervaringen uit niet-EU-landen of vanuit
andere toepassingen zoals diervoeder.
In een dossier moeten gegevens staan over
onder andere de samenstelling, voedingswaarde en het metabolisme van het nieuwe
eiwit, het beoogde gebruik en potentiële
Hele insecten worden gegeten als vervanging van een stuk vlees tijdens de maaltijd, maar zouden ook verwerkt
innamehoeveelheden, concentraties van
kunnen worden in producten zoals gehakt en cake.
mogelijke contaminanten in het nieu-
VMT11 IA Novel Foods.indd 27
027
21-08-14 12:26
VMT . 29 AUGUSTUS 2014 . NR 11
WETGEVING & TOEZICHT
Bietenloof blijft achter bij de productie
van bieten, maar zou ook toegepast
kunnen worden in groentegerechten of
als schuimverbeteraar in milkshakes.
we eiwit, en microbiologische en toxicologi-
den het lastig om een geschikt product te
verdere veiligheidsbeoordeling op de
sche eigenschappen. Specifiek voor eiwitten
kiezen waarvoor ze een Novel Food dossier
markt worden gebracht.
moeten de bedrijven ook naar de potentiële
wilden indienen. Een samengesteld of ver-
allergeniciteit hebben gekeken, daarbij reke-
werkt product vereist andere informatie
Toepassing handleiding
ning houdend met mogelijke kruisreacties
over voedselveiligheid (zoals procesinfor-
Met de ontwikkelde handleiding kunnen
met andere allergenen (2).
matie en gegevens over andere ingrediën-
bedrijven inschatten welke investering
In de handleiding staan specifieke aanbeve-
ten) dan een enkelvoudig of niet-verwerkt
nodig is om nieuwe eiwitproducten te
lingen over welk onderzoek voor bepaalde
product. Daarnaast vinden de bedrijven het
introduceren. Hierdoor kunnen zij eenvou-
dossieronderdelen voor eiwitbronnen kan
moeilijk te voldoen aan de wetenschappelij-
diger de veiligheid van nieuwe eiwitbron-
worden uitgevoerd, op welke wijze dit
ke eisen voor het presenteren van de gege-
nen aantonen en de Novel Food toelatings-
onderzoek moet plaatsvinden en hoe de
vens om te bewijzen dat hun product veilig
procedure mogelijk succesvol doorlopen.
resultaten kunnen worden geïnterpreteerd
is, en om te interpreteren welke informatie
Het project draagt daarmee bij aan de
en gepresenteerd.
uit wetenschappelijke publicaties relevant
Nederlandse concurrentiepositie en het
De handleiding beschrijft algemene criteria
was. Werden er in de literatuur geen ge-
vinden van innovatieve oplossingen voor
voor eiwitproducten. Bedrijven zullen altijd
gevens gevonden, dan lieten de bedrijven
het voorzien in de toenemende vraag naar
moeten overwegen of specifieke product-
aanvullende laboratoriumexperimenten
eiwitten in de wereld.
eigenschappen van een nieuwe eiwitbron
uitvoeren.
moeten worden toegevoegd. Als leidraad
Uiteindelijk heeft een aantal bedrijven tij-
REFERENTIES
geeft de handleiding voorbeelden van
dens het project een groot deel van hun
1. Van der Spiegel, M., Noordam, M. Y., and Van der Fels-
beoordelingen en dossiers die de EFSA of
dossier kunnen samenstellen. Aan de hand
Klerx, H. J. (2013a). Safety of novel protein sources
de competente autoriteiten van de EU-lid-
van de handleiding kunnen deze bedrijven
(insects, microalgae, seaweed, duckweed, and rapeseed)
staten al eerder hebben geëvalueerd (3). Het
hun dossier compleet maken.
and legislative aspects for their application in food and
voldoen aan deze algemene criteria is echter
028
feed production. Comprehensive Reviews in Food Scien-
geen garantie voor goedkeuring, aangezien
Indiening Novel Food dossier
ce and Food Safety. 12: 662-678.
de beoordelingen door EFSA en de compe-
De bedrijven die aan het Novel Food
2. Van der Spiegel, M., Noordam, M. Y., and Van der Fels-
tente autoriteiten van EU-lidstaten niet
dossier project hebben deelgenomen,
Klerx, H. J. (2013b). Voedselveiligheid van nieuwe eiwit-
geheel kunnen worden voorspeld.
beslissen zelf wanneer ze hun dossier wil-
ten. Voeding Nu. 3/4: 14-15.
len indienen voor autorisatie. Wordt een
3. Van Wagenberg, C., Janssens, B., Kalk, C., and Van der
Ervaring van bedrijven
eiwit geautoriseerd, dan geldt deze toe­
Sluis, A. (2014). Guideline for making application dossiers
De aan het project deelnemende bedrijven
lating alleen voor het product van de pro-
for novel proteins. p. 48. Wageningen UR, Wageningen.
hebben de handleiding gebruikt om een
ducent die de toelating heeft aangevraagd.
Novel Food dossier voor hun product
Voor andere producenten is het daarna
samen te stellen. De handleiding gaf de
wel eenvoudiger om een vergelijkbaar
• MARJOLEIN VAN DER SPIEGEL,
bedrijven inzicht in hoe een Novel Food
(c.q. gelijkwaardig) product op de markt
MARYVON NOORDAM, ADDIE VAN DER
dossier is opgebouwd, welke informatie
te brengen. Kan een bedrijf aantonen dat
SLUIS EN ANDEREN •
nodig is voor het samenstellen van een der-
het nieuwe eiwit overeenkomt met een
Dr.ir. M. van der Spiegel, M.Y. Noordam ERT (RIKILT),
gelijk dossier, en hoe deze informatie kan
bestaand voedingsmiddel op de Europese
dr.ir. A.A. van der Sluijs, Wageningen UR,
worden geïnterpreteerd. De bedrijven von-
markt, dan kan het na notificatie zonder
info: [email protected]
VMT11 IA Novel Foods.indd 28
21-08-14 12:26
Bresc a