Jaarboek CMV 2013-2014 - Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

2 0 1 3
|
2 0 1 4
JAARBOEK CMV
Projecten Onderzoek en Innovatie
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Culturele en Maatschappelijke Vorming
JAHRBUCH KSP
Projekte Forschung und Innovation
HAN Fachhochschule
Kulturelle Sozialpädagogik
d
Inhou
Inhalt
4
Voorwoord
5
Vorwort
6
SamenWerken aan 1 toekomst
7
Eenzaamheid kent geen tijd, doorbreek de eenzaamheid
8
Initiatiefnemend Wageningen
9
Driestroom, realisering van Het Kunstcafé
10
Jacobiberg: Workshops back on the map!
11
Narnia – ein pädagogischer Tiergarten
12
Mehr Ruhe im Schulalltag!
12
Erfolgreich von Haft zu Freiheit
13
Offene Ganztags-betreuung – mehr Spaß für Kinder und Mitarbeiter
14
Die Auswirkungen des G8 Schulsystems auf den CVJM Kreisverband Moers
15
Lust auf Radio?
16
CMV Festival
18
De Laar voor elkaar
19
Deze vuist op deze vuist
20
Verhalen spreken boekdelen
21
Be diverse!
22
Buurthuis van de toekomst
23
Playing for Success, drievoudig duurzaam!
24
De Vasim, een zoektocht naar samenwerkingen
25
Oefening baart kunst!
26
MIK goes Urban
27
Kunst en cultuur van binnenuit!
28
Winterdip, skip je winterdip
29
Ontdek, beleef en ervaar Popronde!
3
oord
w
r
o
Vo
Het Nederlandse woord van het jaar 2013 is het uit het Engels
afkomstige ‘selfie’
Een ‘selfie’ is een fotografisch zelfportret, vaak gemaakt
met de camera, smartphone of webcam op armlengte
en gepubliceerd op een sociaalnetwerksite. ‘Selfie’ is ook
het thema van het (afstudeer-)festival 2013-2014 van de
opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming van
de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Op het eerste
gezicht lijkt dit een willekeurig gekozen thema te zijn.
Toegegeven, ‘selfie’ is een belangrijk onderdeel van de
huidige jeugdcultuur, maar lijkt verder weinig van doen te
hebben met de opleiding tot CMV’er. Maar zoals het ook
met de ‘selfies’ zelf is, als je bereid bent iets verder te kijken,
dan zie ineens veel meer.
Een ‘selfie’ is weliswaar een zelfportret, maar wel een
bijzonder zelfportret. Het zelfportret wordt pas een
‘selfie’ wanneer deze via Twitter, Instagram, Facbook
etc. gepubliceerd is. Het feit dat de maker het zelfportret
deelt met vrienden, bekenden, onbekenden, de wereld,
maakt het tot een ‘selfie’. Maar er is nóg iets bijzonders
aan een ‘selfie’. Het zelfportret wordt meestal gemaakt en
gepubliceerd omdat de maker zichzelf fotografeert tegen
de achtergrond van iets bijzonders (een mooi gebouw, een
natuurlijke omgeving, in een groep met andere mensen)
of in gezelschap van anderen (vrienden, een bekende
Nederlander, een opvallend persoon). De ‘selfie’ is ook vaak
een buitengewoon creatieve uiting: de vorm en inhoud
zijn vaak technisch imperfect, maar geven weerslag van
de omstandigheid waarin het portret geschoten is. Gekke
bekken, scheve foto’s, bewogen objecten, veel vogel- of
kikkerperspectief zorgen voor een nieuwsgierige spanning
in de ‘selfie’. Een zelfportret tegen een neutrale achtergrond
is niet zo interessant en krijgt minder aandacht op Twitter,
Instagram of Facebook.
4
Daarmee is een ‘selfie’ een prachtige metafoor voor de
CMV’er van vandaag. De CMV’er wil zich laten zien. Ieder
jaar doen we dat in Nijmegen door de vele evenementen,
presentaties en festivals die de studenten organiseren.
We zijn trots op de opleiding en dat willen we laten zien.
Maar de CMV’er van vandaag (en de toekomst) is zich
er van bewust dat hij midden in de samenleving staat en
verbindingen legt voor zichzelf en voor anderen. Door
zijn (vaak creatieve) interventies is de CMV’er bij uitstek
degene die burgers, ouderen, jongeren, vluchtelingen,
hulpbehoevenden, achtergestelden en ‘onaangeraakten’
uit hun (sociale) isolement kan halen en weet te verbinden
met anderen en de samenleving als geheel. Niet door
zichzelf op de voorgrond te plaatsen, maar midden tussen
anderen, in verbinding met anderen of in een bredere
(maatschappelijke) omgeving. Bij de kanteling van het
werk in het sociale domein als gevolg van de transitie
van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving, van
geïnstitutionaliseerde hulp- en dienstverlening naar
zelfredzaamheid en collectieve verantwoordelijkheid is de
CMV’er bij uitstek de sociale professional om individuen en
groepen hierin te begeleiden. Juist hierdoor is de CMV’er als
werker in het sociale domein nu en in de toekomst “Meer
van Waarde”.
Coen van der Linden
Onderwijsmanager
Opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Nijmegen, augustus 2014
ort
w
r
o
V
Das Niederländische Wort des Jahres 2013 ist das aus dem
Englischem kommende Wort ‘Selfie’
Ein “Selfie” ist ein fotographisches Selbstporträt, oft mit
einer Kamera, Smartphone oder Webcam auf Armlänge
gemacht und auf der Seite eines sozialen Netzwerkes
veröffentlicht. “Selfie” ist auch das Thema des (Abschluss-)
Festivals des Studienganges Kulturelle Sozialpädagogik
(KSP) der Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Auf
den ersten Blick scheint dies ein willkürlich gewähltes
Thema zu sein – und zugegeben – “Selfie” ist zwar ein
wichtiger Bestandteil der heutigen Jugendkultur, hat aber
scheinbar wenig zu tun mit der Ausbildung zu einem KSP’er
(Kulturellem Sozialpädagogen). Aber so wie es mir dem
“Selfie” selbst ist, wenn du bereit bist hinter die Kulissen zu
schauen, siehst du plötzlich viel mehr.
Ein “Selfie” ist zwar ein Selbstporträt, aber ein besonderes.
Das Selbstporträt wird dann erst ein “Selfie” wenn es über
Twitter, Instagram, Facebook etc. veröffentlicht wird. Durch
das Teilen des Selbstporträts mit Freunden, Bekannten,
Unbekannten, der Welt, wird es ein “Selfie”. Das “Selfie”
hat aber noch eine Besonderheit: das Selbstporträt wird
meistens gemacht und veröffentlicht, weil der Macher
sich selbst vor einem speziellen Hintergrund fotografiert
(ein schönes Gebäude, eine natürliche Umgebung, in
einer Gruppe mit anderen Menschen) oder in Gesellschaft
von anderen (Freunden, bekannten Personen, einer
auffallenden Persönlichkeit). Das “Selfie” bringt oft
eine außergewöhnliche Kreativität zum Ausdruck: Form
und Inhalt sind technisch oft nicht perfekt, geben aber
die Situation wieder, in der das Porträt gemacht ist.
Komische Grimassen, schiefe Fotos, bewegende Objekte,
viel Vogel- bzw. Froschperspektiven sorgen für eine
neugierige Spannung im “Selfie”. Ein Selbstporträt vor
einem neutralem Hintergrund ist nicht so interessant und
bekommt weniger Aufmerksamkeit auf Twitter, Instagram
oder Facebook.
Damit ist ein “Selfie” eine wunderbare Metapher für
den KSP’er von heute. Der KSP’er will sich zeigen. Das
machen wir jedes Jahr in Nijmegen durch die vielen
Events, Präsentationen und Festivals die die Studenten
organisieren. Wir sind stolz auf den Studiengang und
möchten das auch zeigen. Der KSP’er von heute (und
der Zukunft) ist sich darüber bewusst, dass er mitten in
der Gesellschaft steht und zur Aufgabe hat andere und
sich selbst mit anderen zu verbinden. Durch seine (oft
kreativen) Interventionen ist der KSP’er ausgezeichnet
ausgerüstet, um Bürger, Senioren, Jugendliche, Flüchtlinge,
Hilfebedürftige, Zurückgestellte und ‘Unangetastete’, aus
ihrer sozialen Isolation zu holen und mit anderen bzw.
der Gesellschaft als Ganzes zu verbinden. Nicht durch
sich selbst in den Vordergrund zu stellen, sondern mitten
zwischen die Anderen, in Verbindung mit den Andern
oder in eine breitere (gesellschaftliche) Umgebung. Bei der
Veränderung der sozialen Arbeit als Folge des Übergangs
vom Versorgungsstaat zur Partizipationsgesellschaft,
von der institutionalisierten Hilfe- und Dienstleistung zur
Selbstständigkeit und kollektiver Verantwortlichkeit, ist der
KSP’er der soziale Professional um Individuen und Gruppen
darin zu begleiten. Gerade dadurch ist der KSP’er als
Sozialarbeiter jetzt und in der Zukunft, Mehr-Wert.
Coen van der Linden
Unterricht Manager
Studiengang Kulturelle Sozialpädagogik
HAN Fachhochschule
Nijmegen, August 2014
5
r
jec tg
e pr o
oe p
ter
n Ot
e
d
s
roo
Anne llen
o
Elfi M erhaer t
V
e
en
Hild
Hof t
n
a
v
Lynn
D
SamenWerken aan 1 toekomst
De opdrachtgever
De opdracht
Het resultaat
New Dutch Connections
Utrecht
De projectgroep is met de volgende project
opdracht aan de slag is gegaan: welke
methode kan New Dutch Connections
inzetten om bedrijven te verbinden aan
het empowermenttraject Ondernemen
In je Eigen Toekomst, waardoor de
ontwikkelwens van alleenstaande
minderjarige asielzoekers kan worden
gerealiseerd?
Uit het onderzoek kwam naar voren dat het
raadzaam is om een goede voorbereiding
te treffen als er contacten worden gelegd
met bedrijven. De projectgroep heeft
een stappenplan ontwikkeld waarin
medewerkers handvatten krijgen voor het
inrichten van gesprekken met bedrijven.
Het helder krijgen van vraag en aanbod en
het toewerken naar een win-winsituatie
komen hierin aan bod. Met het stappenplan
heeft New Dutch Connections een
gestructureerde methode in handen om
haar netwerk uit te breiden.
De begeleider
Renate Sluijs
“Coming together is a beginning,
keeping together is progress,
working together is success”
6
t gr
rojec
De p
oe p
en
llems j
i
W
ai
ska
Mari ique Carp
n
k
i
Dom Alferdinc en
ie
euw
Soph
an Le
v
a
r
i
Zaph
Eenzaamheid kent geen tijd, doorbreek de eenzaamheid
De opdracht
De projectgroep heeft in de gemeente
Aalten onderzoek gedaan naar de
eenzaamheid onder jongvolwassenen van
18 t/m 35 jaar en 65-plussers. Door het
verzamelen van verhalen van inwoners,
zijn ervaringen met eenzaamheid in kaart
gebracht.
“Maar als er echt iets is, dan weet
ik niet goed hoe ik daar met mijn
vrienden over moet praten”
Het resultaat
Het resultaat is het spel ‘Hoe is ’t?’.
Dit is een creatieve methode die kan
worden ingezet als een nieuwe manier
van interviewen, met als doel om
in gesprek te gaan met mensen en
eenzaamheid bespreekbaar te maken. Deze
interviewmethode kan door het Lectoraat
LDvK in verder onderzoek worden ingezet.
De opdrachtgever
Lectoraat Lokale
Dienstverlening vanuit
Klantperspectief HAN
Nijmegen
De begeleider
Paul Vogels
7
t gr
rojec
De p
oe p
el
Heuv
n
e
d
lt
n van Kuppeve
e
o
r
e
J
n
ne va
Lisan elouw
R
Jacky en
ijn
Jill W
Initiatiefnemend Wageningen
De opdrachtgever
De opdracht
Het resultaat
Lectoraat Lokale
Dienstverlening vanuit
Klantperspectief HAN
Nijmegen
Breng de wensen en behoeften van
kwetsbare inwoners van Wageningen
op het gebied van zorg, welzijn en
ondersteuning in kaart. Wat willen ze, hoe
willen ze dat en wat kunnen ze zelf? Dit in
het kader van de veranderend beleid op het
gebied van zorg en welzijn.
Het onderzoek heeft tot een aantal
conclusies geleid: kwetsbare burgers
hebben vooral behoefte aan vertrouwdheid
(het hebben van een vaste verzorger of
vast team) en grotere toegankelijkheid
van gemeenschapsactiviteiten (zowel op
het gebied van mobiliteit als financiën).
Verder willen zij duidelijkheid over de
veranderingen van hun zorg en hierover
graag meepraten en meebeslissen.
De projectgroep heeft een ontwerp
gemaakt van een bijeenkomst voor
bewoners en professionals om met elkaar in
dialoog te gaan. Dit ontwerp is in de vorm
van een pilot uitgevoerd.
De begeleider
Jopie Hendricks
Samen bloemen laten bloeien
8
t gr
rojec
p
e
D
oe p
a
Schra
r
Anne Tangelde
e
d
j
i
n
r
Ma
Dijkla
e
n
n
Daye
Driestroom,
realisering van
Het Kunstcafé
De opdracht
Onderzoek welke mogelijkheden er
liggen voor Het Kunstcafé om financieel
zelfredzaam te worden en hoe dit
vormgegeven kan worden binnen de
kaders van de Wet maatschappelijke
ondersteuning. De integratie van mensen
met een beperking in de maatschappij
speelt hierbij een belangrijke rol.
“Nothing is absolute. Everthying
changes, everything moves,
everything revolves, everything
flies and goes”
Frida Kahlo
Het resultaat
De opdrachtgever
Het resultaat is een beleidsadvies in
combinatie met een pilot. De pilot wordt
uitgevoerd in de Chuck A Luck in Presikhaaf,
ontworpen door Berlijnse architecten
van Raumlabor. Bij het beleidsadvies en
de pilot staat een nieuw verdienmodel
voor Het Kunstcafé centraal. Door middel
van ruildiensten-handel en nieuwe
samenwerkingspartners kan Het Kunstcafé
in de toekomst zelfredzaam zijn.
Driestroom
Velp
De begeleider
Elize van Heuveln
9
De s
t ude
nt
a Ma
Yask
llek
Jacobiberg: Workshops back on the map!
De opdrachtgever
De opdracht
Het resultaat
Jacobiberg
Arnhem
Onderzoek de wensen en behoeften
van het voortgezet onderwijs in Arnhem
betreffende workshopmarketing vanuit
culturele instellingen. En beoordeel in
hoeverre Popcentrum Jacobiberg hierop aan
kan sluiten met de mogelijkheden die er zijn.
Door middel van onderzoek is in kaart
gebracht hoe de Jacobiberg haar huidige
aanbod vermarkt, wat de wensen en
behoeften zijn van het voortgezet onderwijs
in Arnhem betreffende workshopmarketing
door culturele instellingen en in hoeverre
de Jacobiberg hierop kan aansluiten met
de middelen waarover zij beschikken.
Het resultaat is een onderzoeksrapport
met een aantal aanbevelingen, plus een
promotiefilmpje en workshopflyer.
De begeleider
Jessica Spikker
Altijd het belang van de organisatie
in het oog houden
10
e
r upp
jektg
o
r
P
Die
h
öhlic
h Fr
Judit enke
H
Lena
er
Möll
y
k
c
a
J
Narnia – ein pädagogischer Tiergarten
Der Auftraggeber
Die Aufgabe
Das Ergebnis
Don-Bosco-Heim gGmbH
Viersen
Die Tür zu Narnia öffnet den Weg in
eine andere Welt. Der Tiergarten Narnia,
welchen wir für das Kinderheim DonBosco in Viersen entwickelt haben, soll den
dort lebenden Kindern und Jugendlichen
einen Ort der Freude und Geborgenheit
sein. Narnia wird Ponys, Schafen, Hühner,
Kaninchen und Meerschweinchen
beheimaten. Durch unsere Forschung haben
wir die Grundlagen für das Projekt ermittelt
und das Konzept genau auf das Heim
abgestimmt.
Durch eine pädagogische Fachkraft soll aus
Narnia ein vielfältiges und erlebnisreiches
Abenteuer entstehen, wo Kind und Tier
einen gemeinsamen Nutzen voneinander
entwickeln. Die Kinder kümmern sich um
die Tiere und übernehmen Verantwortung
für ihr Wohlergehen, diese wiederum
vermitteln den Kindern Liebe, Geborgenheit
und Akzeptanz.
Der Begleiter
Huub Gulikers
Ein kulturpädagogisches Projekt,
das Mitarbeitern, Klienten und der
Gemeinde Viersen ein gemeinsames
Erlebnis bietet
11
pe
t gr u p
k
e
j
o
r
Die P
en
erbet
ra V
Sand Woods
ka
Anni
Mehr Ruhe im Schulalltag!
Der Auftraggeber
Die Aufgabe
Das Ergebnis
Offener Ganztag der
Liebfrauengrundschule
Goch
In den letzten Jahren wurde
immer deutlicher, dass Kinder im
Grundschulalter großem Stress
durch schulischen Druck ausgesetzt
sind. Um diesem entgegenzuwirken
erforschte die Projektgruppe, ob das
bestehende Ganztagesangebot der
Liebfrauengrundschule den Bedürfnissen
der Kinder angepasst ist.
Die Forschung ergab, dass die
Grundstimmung der Schüler positiv war,
ein großer Anteil jedoch über Müdigkeit
klagte und 77% der Kinder sich Zeit für
Ruhe wünschte. Dies wurde angegangen,
indem Veränderungen in der Tagesstruktur
der Kinder gemacht wurden. Außerdem
wird eine halbe Stunde Traumzeit am Tag
angeboten, die die Betreuer gestalten und
an der die Kinder bei Bedarf teilnehmen
können. Zusätzlich bekam das Team der
OGS einen Traumkoffer geschenkt, mit
vielen verschiedenen Materialien und Ideen,
um jederzeit an jedem Ort eine Ruhe-Oase
für die Kinder schaffen zu können.
Die Begleiterin
Liselotte de Bruijn
Traumzeit begeistert alle!
Erfolgreich von Haft zu Freiheit
Der Auftraggebe
EXIT-Enter Life e.V.
Köln
Die Begleiterin
Liselotte de Bruijn
12
t ude
De r S
nt
ölle
Jan T
Die Aufgabe
Wie finden Jugendliche nach einer Haftzeit zurück ins
Leben? Vor allem jungen Menschen fällt dieser Übergang
schwer. EXIT-Enter Life e.V. arbeitet mit jungen Menschen
im Gefängnis, in Form von kreativen und kulturellen
Projekten. Wie kann diese Arbeitsform auf den Bereich
e
r upp
jektg
o
r
P
Die
es
ientg
nsen
nW
na Li
i
r
Katri
a
h
-Kat
Anna
Offene Ganztagsbetreuung
– mehr Spaß für Kinder und
Mitarbeiter
Die Aufgabe
Das Ergebnis
Die Kinder im Offenen Ganztag haben
sehr unterschiedliche Bedürfnisse. Auch
die Mitarbeiter bemerken dies und
möchten – durch zeitliche und räumliche
Verbesserungen – besser auf die Kinder
eingehen können. Mit unserem Projekt
wollen wir auf die Nachmittagsbetreuung
einwirken, um Kindern als auch Mitarbeitern
ein angenehmeres, kompetenz- und
bedürfnisorientiertes (Arbeits-) Umfeld zu
schaffen.
Aufbauend auf die Resultate unserer
Forschung entwickelten wir die
„Wunschbox“ – eine Innovation, die dem
Auftraggeber als bedürfnisorientierte
Ergänzung der Nachmittagsbetreuung
dient. Die „Wunschbox“ geht mit den
beinhalteten Aktivitäten zum Thema
Entspannung und Action nicht nur auf die
unterschiedlichen Bedürfnisse der Kinder
ein, sondern auch auf die sekundäre
Zielgruppe der Mitarbeiter.
Die Innovation bezieht sich gleichermaßen
auf die Forschungsergebnisse bezüglich
ihrer Bedürfnisse und trägt somit zur
Verbesserung der Arbeitsqualität im
Offenen Ganztag der Karl-Leisner
Grundschule Kleve bei.
Die ‘Wunschbox’ – ein Stück
mehr kindgerechte und bedürfnisorientierte Freizeitgestaltung im
Offenen Ganztag
des Übergangsmanagements übertragen
werden?
Das Ergebnis
Die Forschung zeigte, dass den Klienten
nur ein unzureichendes Hilfesystem zur
Verfügung steht. Die jungen Menschen
reagieren oft mit Ablehnung und
Widerstand auf derzeitige Angebote. Es
fehlt an Bezugspersonen, Freizeitbetreuung
und zwangfreien Strukturen. Ein
Freizeitprogramm, was Individualität
zulässt, die Grenzen zwischen Haft
und Freiheit überschreitet und Raum
für informelles lernen schafft, soll dem
entgegentreten.
Der Auftraggeber
Der Offene Ganztag der
Karl-Leisner-Schule
Kleve
Die Begleiterin
Hille Pieper
“Mit meinem
Drogenkonsum
kann ich in
Haft nicht
klarkommen“
13
t ude
De r S
nt
er
kämp
s
h
c
Ko
Ralf
Die Auswirkungen des G8 Schulsystems
auf den CVJM Kreisverband Moers
Der Auftraggeber
Die Aufgabe
Das Ergebnis
CVJM Kreisverband Moers
Moers
Die Schullaufbahn in Gymnasien in
Nordrhein-Westfalen wurde von 9
auf 8 Jahre verkürzt. Zunehmende
Terminfindungsschwierigkeiten, Müdigkeit
und Abgespanntheit bei den Teilnehmern
führten dazu, dass der Vorstand des
CVJM Kreisverbands Moers mich damit
beauftragte, die Zusammenhänge des G8
Schulsystem und der Nutzung der Angebote
des CVJM Moers zu untersuchen.
Das verringerte Zeit- und Energiekontingent
bei den G8 Schülern führt dazu, dass
(selbst) Freizeitaktivitäten ebenfalls
als Druck empfunden werden
können. Deshalb wird in Zukunft das
Konzept der Entschleunigung auf die
jugendlichen Teilnehmer des CVJM
Kreisverbands Moers angewandt. Dazu
werden Entschleunigungsmomente aus
unterschiedlichen kreativen Bereichen
wie Tanz, Musik, Stimmbildung, Drama
und körperlich/ sportliche Übungen in die
Abläufe implementiert, um sich selbst, den
Alltag, aber auch Zeit an sich, zu reflektieren
und zu erfahren.
Die Begleiterin
Hille Pieper
Die G8 Schüler sind reif für
Entschleunigung
14
t gr u p
pe
r
-Beh
n
n
a
atm
a Str
Jessic leßa
u
Jule K
rojek
Die P
Lust auf Radio?
Die Aufgabe
Was ist los mit der Bürgerfunkgruppe
hörpunkt.neuss? Die Freude an der Arbeit
in der Bürgerfunkgruppe in Neuss lässt
zu wünschen übrig. Durch viele bunte
Fragebögen, kreative Interviewsettings und
studieren von Büchern, kamen wir dem
Geheimnis auf die Spur.
Das Ergebnis
Neue Mitglieder sind gewünscht. Doch
die Lage in Deutschland ist nicht einfach.
Ganztagsschulen und Bachelorstudiengänge
verändern das Freizeitverhalten der
Menschen. Das Angebot muss unterhaltsam
und anregend sein, die Atmosphäre
schön. Und es muss Raum für Kreativität
entstehen. Der graue Kellerraum und
Mitglieder, die gerne vom Thema
abschweifen, brauchen Farbe und Struktur.
Künstlerische Mittel bilden die Basis für
unsere Innovation. Ein Farbenfroher
Arbeitsplatz, klare Strukturen für die
Redaktionskonferenz und darin enthalten
viel Einsatz von künsterlischen Mitteln dann
klappts bestimmt auch mit dem Nachwuchs.
Der Auftraggeber
familienforum edith stein,
Neuss
Die Begleiterin
Barbara Eckstein
Mehr Freude an ehrenamtlichen
Engagement durch Farbe und
Kreativität
15
nua
14 ja
ri 20
14
CMV Festival
Thema:
“Ik maak het liefst een selfie
van de mensen om mij heen”
16
014
uni 2
j
8
1
17 l
17
t gr
rojec
De p
oe p
de
r Hei
e
d
n
va
Anne
Mud
Joyce Bruins
la
Angé
De Laar voor elkaar
De opdrachtgever
De opdracht
Het resultaat
Gemeente Arnhem
Boerderij De Kroon
Arnhem
Wijkcentrum Boerderij De Kroon
in de wijk De Laar staat financieel
onder druk. Wijkbewoners willen dat
de maatschappelijke functie van de
boerderij versterkt wordt en behouden
blijft. Aan ons de taak om de huidige
situatie in kaart te brengen en te
onderzoeken hoe burgerparticipatie en
samenwerkingsverbanden met sociale
professionals gestimuleerd kunnen worden.
‘De Laar voor elkaar’, een plan van
aanpak waarin wensen en behoeften voor
de toekomst van de drie grote partijen
binnen Boerderij De Kroon (Zorgboerderij,
Wijkvereniging en Avonturenspeelplaats)
zijn opgenomen. Hierbij wordt een
koppeling gemaakt met de wensen en
behoeften van wijkbewoners uit De Laar
om daarmee burgerparticipatie te vergroten.
Dit plan geeft Boerderij De Kroon en
wijkbewoners handvatten om De Kroon
verder te ontwikkelen tot bruisend centrum
van de wijk.
De begeleider
Hay van der Sterren
Boerderij De Kroon blijft het
centrum van de wijk!
18
t gr
rojec
De p
oe p
sers
Muij rse
o
n
i
G
te
ie Pie
Leon Luiten
e
Riann Jörgens
m
Miria
Deze vuist op deze vuist
De opdracht
Het resultaat
De opdrachtgever
Kunst uit het Vuistje ontwikkelt open en vrij
in te vullen cultuureducatieve lespakketten
zodat de docent zélf invulling kan geven aan
cultuureducatie om leerlingen te stimuleren
creatief te denken. Docenten hebben soms
moeite met die open structuur. Hoe kan
de organisatie voor betere aansluiting
zorgen, zodat de lespakketten goed worden
uitgevoerd?
De oplossing is een handleiding voor
de interne cultuurcoördinatoren op
school. Deze kan het team van docenten
begeleiden en ondersteunen bij het
uitvoeren van de lespakketten. Met
de werkwijze van Kunst uit het vuistje,
coachingsmethodes, onderbouwende
theorieën, creatieve werkvormen en
evaluatiemethodes biedt dit handvat hulp
aan de interne cultuurcoördinatoren.
Kunst uit het Vuistje
Venlo
De begeleider
Paul Beekers
Kunst als venster
op de wereld om je heen
19
t gr
rojec
De p
oe p
udi
asao
M
l
E
Jaber Post
ke
Nelle ssen
an
Irja J
Verhalen spreken boekdelen
De opdrachtgever
De opdracht
Het resultaat
Lectoraat Lokale
Dienstverlening vanuit
Klantperspectief HAN
Nijmegen
Voor de Bibliotheek en Volksuniversiteit
in Wijchen hebben we de wensen en
behoeften van de volwassen inwoners van
de gemeente Wijchen op het gebied van
vrije tijd in kaart gebracht. Dit onderzoek
hebben we gedaan door middel van de
narratieve methode.
Uit het onderzoek is gebleken dat de
communicatie binnen de organisaties
en met de klant verbeterd kan worden.
Daarnaast kan het aanbod actueler
en ‘meer lokaal’ worden gemaakt. Als
innovatief ontwerp hebben we een
klankbordgroep ontwikkeld, waarin
klanten, burgers en beide organisaties
vertegenwoordigd zijn. Dit bevordert de
communicatie en samenwerking tussen
de verschillende partijen. Ook zorgt deze
klankbordgroep voor actievere deelname
van de burger.
De begeleider
Marion van de Wijdeven
Het fundament voor een nieuwe
samenwerking is gelegd!
20
p
t groe
rojec
o
p
e
D
rber t
ie No
an
Steph eketitsch
i
nF
Eilee
rland
e
o
N
r
Babü
Be
diverse!
De opdracht
Het resultaat
De opdrachtgever
Loesje wil nieuwsgierigheid prikkelen en
creatief denken stimuleren. Dit doet zij
bijvoorbeeld door het plakken van posters
en het organiseren van schrijfworkshops.
Vrijheid van meningsuiting, menings­
vorming en meningsverandering nemen
hierin een belangrijke plaats in. Deze
workshops zijn voor iedereen, maar vooral
hoogopgeleide, autochtone Nederlanders
nemen hieraan deel. Loesje zou ook
graag mensen met een andere (culturele)
achtergrond betrekken, maar hoe doe je
dat? Aan de projectgroep de opdracht om
dit uit te zoeken.
De projectgroep heeft onder andere
schrijfworkshops georganiseerd voor
buitenlandse studenten. Op basis van
deze ervaringen en een aantal interviews
met deskundigen op het gebied van
intercultureel werken, heeft zij een
toolbox ontwikkeld. Deze toolbox bevat
wervingsmethodes, werkvormen en
aanbevelingen om diversiteitgericht en
intercultureel te werken.
Loesje
Arnhem
De begeleider
Rachel Moolenaar
Integratie in een kleurrijke
samenleving
Ja, daar heb je wel wat
zelfvertrouwen voor nodig
21
roje
De p
c t gro
ep
ijk
an Ew v
e
c
Joy
aring
lle H nt
e
b
a
Is
e
van L
Fleur e Roskam
ek
Ma r i
Buurthuis van de toekomst
De opdrachtgever
De opdracht
Het resultaat
ABC Alliantie, De Havelaar
Amsterdam
Op welke manier kan het buurtcentrum
een goede plek zijn voor kleine (buurt)ondernemers en inkomsten genereren
voor het buurtcentrum, zonder daarbij je
maatschappelijke opdracht uit het oog te
verliezen? Een antwoord op deze vraag,
specifiek voor De Havelaar, is kort gezegd
waar deze onderzoeksopdracht over gaat.
‘Buurthuis van de toekomst’ is de titel van
de handreiking die tot stand is gekomen
naar aanleiding van het onderzoek. Een
belangrijk onderdeel van de handreiking
is een overzicht van verschillende kleine
(buurt)ondernemingen, die goed tot
hun recht zouden kunnen komen in De
Havelaar. Ook bevat de handreiking een
aantal praktische tips en werkvormen voor
het team van De Havelaar, zodat zij hun
strategie kunnen bepalen.
De begeleider
Huub Gulikers
Durf te denken, durf te dromen over
De Havelaar van de toekomst
22
roje
De p
c t gro
ep
js
Clari
Lotte er Horst
et
Jonn anssen
J
Lotte ars
eS
Died
Playing for Success, drievoudig duurzaam!
De opdracht
Het resultaat
De opdrachtgever
Verbetermogelijkheden voor een traject ter
bevordering van sociale competenties bij
kinderen van 11 t/m 14 jaar onderzoeken
en ontwerpen. Maak daarbij gebruik van
creatieve werkvormen. De setting hierbij
is het Stadion De Vijverberg van betaald
voetbalclub De Graafschap.
Een methodiek met handleiding,
samenwerkingsplan en werkvormen, gericht
op participatie, empowerment en draagvlak
bij alle betrokkenen, ook nadat het traject
is afgelopen. Hierbij worden deelnemers,
de kinderen, ondersteund door een goed
communicerende omgeving.
Hierdoor wordt de transfer van wat wordt
geleerd wordt naar het alledaagse leven
in het traject duurzaam gemaakt. En
worden kinderen in staat gesteld middels
een positieve terugkoppeling zich te
blijven ontwikkelen op gebied van sociale
competenties en positief zelfbeeld.
Playing for Success
Oost-Gelderland
Doetinchem
Want wie verdient niet dat
schouderklopje en het gevoel dat
hij of zij het waard is
De begeleider
Karijn Breuning
23
t gr
rojec
De p
oe p
an
eldm sen
V
e
n
Jan
nnis
ne Tö jsers
n
a
s
i
L
ei
rice K
Mau
De Vasim, een zoektocht naar
samenwerking
De opdrachtgever
De opdracht
Het resultaat
Cultuurspinnerij De Vasim
Nijmegen
Door de mogelijke komst van het
Vrijheidsmuseum wil de Cultuurspinnerij
zich meer verankeren binnen de kunst- en
cultuursector van Nijmegen. Dit wil de
Cultuurspinnerij bereiken door middel
van sterke samenwerkingspartners en
-verbanden binnen de programmering
van de publieksevenementen, die ook
afgestemd zijn op de behoeften van de
doelgroep.
Uit het onderzoek is naar voren
gekomen dat co-productie een vorm van
samenwerking is die het meest geschikt is
voor de Cultuurspinnerij, omdat deze het
meest aansluit bij de huidige bedrijfsvoering
en de mogelijkheden van de organisatie.
Er is een product ontwikkeld, een
‘matchmodel’, waarmee wordt gecheckt
welke raakvlakken er zijn tussen de
Cultuurspinnerij en een mogelijke
samenwerkingspartner. Dit maakt het
voor de Cultuurspinnerij gemakkelijker om
samenwerking te zoeken en aan te gaan.
De begeleider
Miriam Jager
Iedere samenwerking is uniek, daar
waar organisaties elkaar versterken!
24
D
r
jec tg
e pr o
oe p
k
Baldu ns
y
d
n
i
L
tje
e Hu
ijk
Riann Schalkw
an
Rik v erbeek
V
Eline
Oefening baart kunst!
De opdracht
Het resultaat
De opdrachtgever
Hoe kan Popcentrum Jacobiberg, met in
acht name van haar missie en visie, met
haar oefenruimtes en andere faciliteiten
voldoen aan de wensen van de muzikanten
die momenteel in Arnhem repeteren?
Uit onderzoek is gebleken dat de faciliteiten
die de Jacobiberg biedt, het beste aansluiten
bij de wensen van jonge en beginnende
muzikanten. Wij hebben een beleidsplan
ontworpen waarmee de Jacobiberg kan
inspelen op de wensen van deze muzikanten
en daardoor doelgroepgericht kan werken.
Tevens hebben we een goed beeld gekregen
van de beweegredenen van muzikanten
bij het kiezen van een oefenruimte.
Implementatie van het beleidsplan leidt tot
minder leegstand van deze oefenruimtes.
Stichting Popcentrum
Jacobiberg
Arnhem
De ideale
oefenruimte
bestaat niet
De begeleider
René Bogers
25
De s
B
t ude
nt
n
Velze
n
a
v
ar t
MIK goes Urban
De opdrachtgevers
De opdracht
Het resultaat
MIK Pieter Brueghel
Veghel
Kunstbalie
Tilburg
Het ontwerpen van een methodiek die het
managementteam van het centrum voor
de kunsten MIK Pieter Brueghel in kan
zetten met als doel jongeren uit de ‘urban
scene’ op artistiek en organisatorisch vlak
te laten participeren en co-creatie tussen de
docenten en deze jongeren te stimuleren.
Het Model voor Actieve Participatie
(MAP). Een op maat gemaakte
participatieladder waarin negen rollen
voor docenten en urban jongeren worden
onderscheiden. Hoe hoger op de ladder,
des te hoger de participatiegraad van
de jongere en hoe minder de docent zijn
oorspronkelijke rol vervult: van docent naar
samenwerkingspartner. Het model kan
worden ingezet voor zowel analyse van
rollen en competenties als het ontwerpen
van nieuw aanbod.
De begeleider
Hay van der Sterren
Je moet het niet voor jongeren
doen, maar mét hen
26
t gr
rojec
De p
oe p
ng
ogeli
H
e
é
Ren rnst
E
Eefje
Kunst en cultuur van
binnenuit!
De opdracht
Het Bureau Cultuur & School heeft
geconstateerd dat zij te weinig programma’s
aanbiedt van de samenwerkingspartners
Cultuurcentrum de Gruitpoort en
Muziekschool Oost-Gelderland. De
onderzoeksopdracht is: In januari 2014
is er een interdisciplinair kunst- en
cultuurprogramma ontwikkeld dat aansluit
bij de wensen en behoeften van scholen
uit de gemeente Doetinchem, waardoor de
regionale activiteiten toenemen.
Door verbindingen te leggen
tussen de organisaties in de
gemeente Doetinchem willen
wij onderstrepen: ‘kunst en
cultuur komt van binnenuit’!
Het resultaat
De opdrachtgever
Het ontworpen interdisciplinair kunsten cultuurprogramma bestaat uit vier
combinaties van drie kunstzinnige
disciplines. Elke combinatie bestaat uit
een hoofddiscipline en twee subdisciplines
en is gekoppeld aan kernbegrippen en
kerndoelen. Naast het programma hebben
we een reflectiedocument ontwikkeld. Het
interdisciplinair kunst- en cultuurprogramma
heeft een meerwaarde opgeleverd voor
de organisatie, omdat wij als CMV’ers een
nieuwe en frisse blik konden geven op de
organisatie en vanuit ons eigen oogpunt een
programma hebben ontwikkeld.
Bureau Cultuur & School
Doetinchem
De begeleider
Renate Sluijs
27
r
jec tg
e pr o
oe p
r
r B oo
e
d
n
e va
René n Heesch
va
Ellen ijpenhof
S
n
Sarah e Thijsse
n
e
i
Ma r l
D
Winterdip, skip je winterdip
De opdrachtgever
De opdracht
Het resultaat
Stichting wAarde
Beek-Ubbergen
Stichting wAarde en het ministerie van
Economische Zaken hebben in het kader
van het Programma Draagvlak Natuur
gevraagd om een nieuwe methodiek te
ontwikkelen om de (straat)waarde van
natuur voor het welzijn en de gezondheid
van jongeren in kaart te brengen. Door
toepassing van deze methodiek kunnen
de uitkomsten mogelijk leiden tot nieuwe
initiatieven op het grensvlak van natuur,
welzijn en gezondheid.
Op basis van de ‘Trendwatch-methode’
van Stichting wAarde, waarbij door middel
van narratieve straatinterviews gegevens
over natuurbeleiving worden verzameld,
heeft de projectgroep een nieuwe methode
ontwikkeld met daarin een hoofdrol voor
de ‘Streetwise-activiteit’ om behoeftes
onder jongeren in kaart te brengen. Deze
activiteit is uitgevoerd in de vorm van
de pilot ‘Winterdipfestival’ in de (bijna)
kortste nacht van het jaar. Door middel
van actieonderzoek en creatieve middelen
zijn jongeren in een natuurlijke omgeving
uitgedaagd om na te denken over de
invloed van natuur op hun gezondheid en
welzijn.
De begeleider
Elize van Heuveln
De Streetwise-activiteit,
een doorontwikkeling van
de Trendwatch-methode
28
p
t gr oe
rojec
inke
p
e
D
en Br
t
e
k
e
mi
Anne ijs
u
Jan K atlak
P
p
Steef eperkam
P
Pleun
Ontdek, beleef en ervaar Popronde!
De opdracht
Het resultaat
De opdrachtgever
Popronde is een landelijk reizend festival
dat in 29 steden plaatsvindt. De primaire
doelgroep bestaat uit de muzikanten en
bandjes die tijdens de Popronde spelen. De
secundaire doelgroep zijn de bezoekers.
De organisatie heeft geen helder beeld van
deze groep. Er is daarom een onderzoek
uitgevoerd naar de bezoekers van Popronde
en hun beleving tijdens het festival.
Er is naast literatuuronderzoek, onderzocht
wie de bezoekers van Popronde zijn.
Uit dit onderzoek is geconcludeerd dat
festivalbezoekers onder te verdelen zijn
in drie categorieën. Aan de hand hiervan
hebben we een communicatieplan
opgesteld waarin zowel bekende
pr-middelen als nieuwe creatieve
werkvormen zijn opgenomen. Hierbij wordt
inzichtelijk gemaakt via welke kanalen, welk
type bezoeker kan worden bereikt. Het
communicatieplan zorgt voor efficiëntie en
doelgerichte promotie.
Popronde
Nijmegen
Communiceren
is verbinden
De begeleider
Corin Smaal
29
Studente
n die niet
in dit jaa
staan en
rboek
in het stu
diejaar
2013-201
4 een Pro
jec t
Onderzo
ek en Inn
ovatie he
uitgevoe
bben
rd
Tim Goebel – Regenbogenhaus des SCI, Moers
n
ic h t i n u n d
d ie n
he
n
e
e
t
t
s
en
e in
uc h
b
St u d
r
2014 ation
h
a
J
3
1
m
0
v
d i e s e i e n ja h r 2 u n d I n n o
g
ud
n
t
S
u
h
im
r sc
k t Fo
ben
P r oj e e f ü h r t h a
g
h
dur c
Lisa Hoffmann – filmothek der jugend nrw e.V., Duisburg
Björn Imöhl – Sportamt Rhein-Kreis Neuss, Grevenbroich
Denise Buder, Linn Spiesbach – Praxis TS, Mühlheim an der Ruhr
Jan Bergmann – ka-LIBER e.V., Kamp-Lintfort
Colofon / Impressum
Teksten / Texte
Studenten CMV / KSP
Foto’s / Fotos
Julia Althaus – Freizeitanlage am Aa-See Bocholt e.V., Bocholt
Adem Karaciftci – Stichting Rijnstad, Arnhem
Michel Zink – Stichting De Welle, Nijverdal
Studenten CMV / KSP
Anne-Mieke Zaat
Eindredactie / Redaktion
Hay van der Sterren
Natasja Verkroost
Uitgave / Ausgabe
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming
HAN Fachhochschule
Studiengang Kulturelle Sozialpädagogik
Postbus 6960
6503 GL Nijmegen
[email protected]
Vormgeving en drukwerk / Gestaltung und Druck
De Grafische Werkplaats ROC Nijmegen, Leerbedrijf
Augustus 2014
30