Download - Financial Investigator

// THEMA NIEUWE WET -EN REGELGEVING
REGELGEVING:
GEVOLGEN VAN EEN TSUNAMI
Door Roger Coenen
Financiële regelgeving houdt de gemoederen al jaren bezig. De gevolgen
worden steeds duidelijker en de impact op marktpartijen is enorm. MiFID 2,
bijvoorbeeld, gaat grote invloed hebben op de marktinfrastructuur.
hogere kapitaalseisen neer te leggen bij
marktpartijen. De auteur is van mening
dat regelgeving zeker op zijn plaats is. De
in de jaren ’80 van de vorige eeuw ingezette deregulering van de financiële
markten heeft uiteindelijk geleid tot de
financiële crisis die begon in 2007. Deze
crisis bleef niet beperkt tot de financiële
markten, maar breidde zich uit tot diep in
de reële economie. De vrijheden die sommige partijen meenden te moeten
nemen, moesten worden gestopt en
helaas waren toezichthouders ook niet
altijd alert genoeg.
Foto: Mylette Effecten
Als een
soort grote
gemene deler, zijn twee
basisprincipes te onderkennen, die we bij alle nieuwe
regelgeving terugzien: meer
transparantie en verbetering van de stabiliteit van
financiële markten.
FINANCIËLE REGELGEVING
TSUNAMI
Op 16 april jl. gaf Robert Jenkins (voormalig extern adviseur voor de Bank of
England) in een opiniestuk in de Financial Times zijn visie op toezichthouders:
pogingen om vloedgolven, die soms worden veroorzaakt door financiële markten,
tegen te houden, zijn tevergeefs. Anders
gezegd: stop met het bestrijden van de
gevolgen, maar pak de oorzaken en veroorzakers aan. En doe dit op een betere,
hardere en meer gestructureerde wijze.
Deze visie leidt meteen tot de kern van
de tsunami aan regelgeving die de financiële markten overspoelt, nu en in de
komende jaren. Wordt een volgende
financiële crisis – uit welke hoek dan ook –
voorkomen door meer regels in te voeren?
Het antwoord is kortweg: neen. Hooguit
kan een volgende crisis minder hard aankomen door risico’s te spreiden en
Op 15 april jl. keurde het Europees Parlement verscheidene hervormingen goed
die moeten gaan zorgen voor een betere
beheersing en spreiding van risico’s en
voor meer transparantie. Er gaat een
aanzienlijke hervorming van de financiële
markten plaatsvinden. In de Verenigde
Staten (VS) kennen we de Dodd-Frank Act
(DFA) uit 2010. Een wet die voor financiële
stabiliteit moet zorgen. In het Verre Oosten wordt ook hard gewerkt aan de regulering van financiële markten. Als een
soort grote gemene deler, zijn twee
basisprincipes te onderkennen, die we bij
alle nieuwe regelgeving terugzien: meer
transparantie en verbetering van de stabiliteit van financiële markten.
Opvallend is dat het merendeel van de
regelgevende initiatieven uit Europa
komt. Denk aan: AIFMD, CRD 4, IORP, Solvency 2, MiFID 2, UCITS 5 en FTT. Naast de
Roger Coenen
NUMMER 3 / 2014
FINANCIAL
INVESTIGATOR
49
// THEMA NIEUWE WET- EN REGELGEVING
DFA kent de VS ook nog de veel bekritiseerde FATCA wetgeving.
Een aantal van de genoemde regelgevende initiatieven heeft grensoverschrijdende gevolgen. Een Europese financiële
instelling die een derivatentransactie wil
aangaan met een Amerikaanse tegenpartij krijgt tegenwoordig te maken met
zowel EMIR als de DFA. De VS erkent EMIR
op sommige vlakken niet als gelijkwaardig aan de DFA. Nog steeds zijn beide
continenten in onderhandeling om
gelijkwaardigheid overeen te komen. Met
name de Amerikanen, de CFTC voorop,
zijn veel strenger in het toelaten van
niet-VS partijen op hun markt. Dit zorgt
al geruime tijd voor marktfragmentatie
met als gevolg separate liquiditeitsstromen voor ‘U.S. persons’ en ‘non-U.S. persons’. Europese partijen haalden hun
handel weg uit de VS en doen exclusief
zaken met Europese tegenpartijen. Deze
‘regulatory arbitrage’ is al geruime tijd
onderwerp van gesprek, maar tot op
heden blijven daadwerkelijke oplossingen achterwege.
Op het eerste gezicht lijkt het dat de VS
ruim voorop ligt met het invoeren van
financiële regelgeving. Er kan zeker
gesteld worden dat men strenger is in het
beoordelen van andere jurisdicties. In
figuur 1 wordt een overzicht gegeven van
tijdlijnen omtrent regelgeving op het ge-
bied van derivatenhandel. Hieruit valt af
te leiden dat de VS inderdaad voorop ligt.
Echter, als er in meer detail naar de DFA
wordt gekeken, doemt er een ander beeld
op: per 1 april jl. is pas 52% van alle
voorgeschreven regulering uit de DFA
definitief geworden. Bovendien is 25%
nog niet eens in behandeling genomen.
Dus op de gedachtengang dat in de VS
alles beter en eerder is geregeld, valt
veel af te dingen.
MiFIR vereist dat de
OTC-handel plaats gaat
vinden op een nieuw handelsplatform, beter bekend
als een Organised Trading
Facility (OTF).
MIFID 2
Van MiFID 2 mag een enorme impact worden verwacht voor Europa. MiFID 2 staat
voor Markets in Financial Instruments
Directive en is de hoeksteen van de EU
regulering van de financiële markten. Op
15 april jl. is MiFID 2 goedgekeurd door
het Europees Parlement. Door deze goedkeuring gaat MiFID 2 de zogenoemde
‘Level 2’ fase in. De implementatie datum
zal ergens liggen in de periode eind
2016/begin 2017.
MiFID 2 bestaat uit een ‘Directive’ en een
‘Regulation’. Een ‘Directive’ is een richtlijn en deze is niet direct van toepassing
en behoeft goedkeuring van het nationale parlement. Elke EU-lidstaat kan
kleine aanpassingen of nuances op interpretatie aanbrengen. Een ‘Regulation’
kent directe inwerkingtreding in alle lidstaten en aanpassingen zijn niet mogelijk.
De ‘Directive’ (MIFID) heeft als
kernelementen:
•Beheren van de autorisatie en organisatie van handelsfaciliteiten (‘trading
venues’);
•Specifieke nieuwe controles op ‘High
Frequency Trading’ (HFT) en ‘Algorithmic Trading’ (AT);
•Positielimieten voor commodity derivaten;
•Beleggersbescherming.
De ‘Regulation’ (MiFIR) heeft als
kernelementen:
•Transparantie eisen voor een breder
pallet aan financiële instrumenten.
Onder MiFID 1 waren in principe alleen
aandelen binnen reikwijdte, deze wordt
nu verder verbreed;
•Hervorming derivatenmarkten: OTC
Figuur 1: Overzicht verschillen in tijdlijnen tussen Dodd-Frank en EMIR
Dodd-Frank Act
EMIR
Trade Reporting
31 december 2012
(gefaseerde start)
12 februari 2014
Clearing
Categorie 1: 11 maart 2013 Categorie 2: 10 juni 2013
Categorie 3: 9 september 2013
Verwachting: Q1 2015
Trading
Handel op een Swap Execution Facility (SEF): 15 februari 2014 (gefaseerde start)
Verwachting: begin 2017
(Organised Trading Facilities (OTF)
worden gereguleerd onder MiFID 2)
Bron: Mylette
50
FINANCIAL
INVESTIGATOR
NUMMER 3 / 2014
Veel betrokken
marktpartijen beginnen
te laat met de voorbereiding en de implementatie
van nieuwe regelgeving.
18.000 pagina’s lang. Er is weliswaar nog
een lange weg te gaan tot inwerkingtreding en de precieze implicaties worden
pas duidelijk bij het verschijnen van de
Technische Standaarden, maar dit betekent niet dat marktpartijen stil moeten
blijven zitten. Het is zaak zo snel mogelijk aan de slag te gaan met het inschatten van de impact op de totale organisatie. Het venijn zit zoals gewoonlijk in de
staart, maar hoe eerder men weet wat er
te wachten staat, des te beter men is
voorbereid.
GEVOLGEN VAN REGELGEVING
derivaten dienen verplicht verhandeld
te worden op gereguleerde platformen
(OTF’s);
•Bevorderen van concurrentie in de handel en clearing van financiële instrumenten (geen onderscheid in toetreding voor partijen die opereren als
handelsfaciliteiten en CCP’s);
•Transactierapportage: verplichte rapportage van alle financiële instrumenten die zijn toegelaten tot of zijn verhandeld op een handelsfaciliteit (ook
van toepassing op onderliggende waarden, indices of mandjes).
MiFIR vereist dus dat de OTC-handel plaats
gaat vinden op een nieuw handelsplatform, beter bekend als een Organised Trading Facility (OTF). Het rapporteren van
transacties gaat waarschijnlijk hoofdbrekens opleveren. MiFID 2 beschrijft rapportage naar de toezichthouder als ‘transaction reporting’, terwijl EMIR dit beschrijft
als ‘trade reporting’. Er is nog te weinig
duidelijkheid over wat de precieze implicaties zullen zijn en hoeveel overlap er is
tussen MiFID 2 en EMIR reporting. De
eerste indicaties duiden er echter op dat
er hiaten zullen opdoemen. Het gevolg is
dat er extra rapportageverplichtingen
gaan komen, bovenop de reeds ervaren
rapportagelast van EMIR.
In ieder geval gaat MiFID 2 een enorme
impact hebben op het ‘operating model’
van de meeste financiële instellingen. Er
zullen vele honderden aan MiFID 2-gerelateerde documenten verschijnen. Om
een idee te geven: de MiFID 2 wettekst is
In het navolgende gedeelte wordt puntsgewijs een overzicht gegeven van de
gevolgen van regelgeving:
•Kosten: central clearing en rapportage
van derivatentransacties, de ophanden
zijnde Financial Transaction Tax (FTT),
het aanhouden van meer kapitaal, het
aanpassen van processen, juridisch
advies, het inhuren van extra personeel. Dit zijn allemaal voorbeelden van
kosten die de vloed aan regelgeving
met zich meebrengt. Uiteindelijk
komen deze kosten op het bordje van
de eindbelegger terecht, bijvoorbeeld
een pensioengerechtigde;
•Infrastructuur: de OTC-derivatenmarkt
ondergaat een volledige herstructurering. Vanuit MiFID 2 bekeken, is de
insteek zelfs om deze markt helemaal
te laten verdwijnen zo lijkt het;
•Toezichthouders: wereldwijd wordt door
toezichthouders al veel strenger opgetreden. Sinds de kredietcrisis betaalden banken $100 miljard aan boetes;
•Focus verlegging: strengere regels, niet
alleen bij commodities, maken dat
steeds meer banken zich terugtrekken
uit de handel. Enkele grote VS banken
hebben aangegeven weer een focus te
leggen op de aandelenhandel, waar
regelgeving (nog) niet zo strikt is;
•Juridisch: de centrale clearing verplichting onder EMIR en de DFA en de
implicaties van MiFID 2, maken dat de
derivatenpraktijk bij veel advocatenkantoren drastisch gaat veranderen. De
stroom aan bilaterale contracten zal
aanzienlijk verminderen, zo niet vrijwel
opdrogen;
•‘Operating model’: regelgeving beïn-
vloedt in hoge mate het ‘operating
model’. Elke verandering in regelgeving
is een daadwerkelijke verandering in
het bedrijfsproces.
CONCLUSIE
Regelgeving mag tegenwoordig gerust
‘core business’ worden genoemd. Helaas
leert de praktijk dat bewustwording op
dit gebied nog te wensen over laat. Veel
betrokken marktpartijen beginnen te laat
met de voorbereiding en de implementatie
van nieuwe regelgeving. Non-compliance
is echter geen optie meer, de boetes zijn
eenvoudigweg te hoog om dit te negeren.
Het artikel begon met de vermelding dat
er een tsunami aan regelgeving is. Veel
regen veroorzaakt overstromingen en
overstromingen veroorzaken schade. Wie
geven we dan de schuld, de regen of de
zwakke dijken? Als een tsunami een kerncentrale nagenoeg verwoest, is dat dan
de schuld van de natuur of van slechte
planning en dito toezicht? Wat is vervolgens de juiste reactie van de overheid?
Het reguleren van de regen en de getijden? Neen. Zou dit succesvol zijn?
Wederom neen. Zou men daarom juist de
aandacht moeten vestigen op een verankering dat essentiële faciliteiten solide
worden gebouwd, goed worden bestuurd
en beschermd door dijken? Ja! Ziehier
het pleidooi om de oorzaken en de veroorzakers aan te pakken.
Ten slotte mag voor betrokken marktpartijen gesteld worden dat het niet altijd de
sterkste of de slimste is die wint, maar
diegene die zich het best weet aan te
passen aan veranderingen. Diegene heeft
de beste kans om de golven van verandering te bevaren richting succes. «
Dit artikel is geschreven door Roger
Coenen, Senior Consultant, Financial
Regulation & Risk Management bij
Mylette.
NUMMER 3 / 2014
FINANCIAL
INVESTIGATOR
51

Download Report