intervieW clp Meer gevaarsinformatie in logistieke keten

stoffenregelgeving: INTERVIEW clp
Gevolgen CLP en oplossingen
Meer gevaarsinformatie
in logistieke keten
Op 19 november vond bij de logistieke dienstverlener H.Essers in België het seminar
‘The impact of CLP on your supply chain’ plaats. Daarbij bleek enerzijds dat de ADRregels voor het transport los staan van de CLP-reglementering, maar anderzijds dat
CLP wel impact heeft op de IT en de opslag bij logistieke dienstverleners. Maarten
Goossens van H. Essers vertelt hoe nieuwe types dienstverlening zoals late product
differentiation een oplossing kunnen bieden.
Tekst: Louise Wagenaar
Fotografie: H.Essers
De Europese CLP-verordening (zie kader ‘CLP’) verplicht
producenten van chemische producten onder andere
om meer informatie over de gevaarseigenschappen te
verschaffen op het etiket en de verpakking van hun
producten. Volgens CLP worden namelijk meer stoffen
en mengsels als gevaarlijk ingedeeld dan volgens de
huidige/oude regels. En in sommige gevallen krijgen
producten een hogere gevarenklasse. De fabrikanten
moeten ook nieuwe pictogrammen gebruiken en er
worden eisen gesteld aan de leesbaarheid, de tekstpositionering, etc. Al die verplichte informatie moet nu
vermeld worden in de taal van élk land waar het product
verkocht wordt.
Afwachten
Ook de logistieke dienstverleners moeten zich bij de
opslag van chemische producten voorbereiden op de
komst van CLP. Men weet dat er veranderingen op stapel
staan, maar kan soms nog niet goed inschatten wat de
impact zal zijn voor hun eigen operaties, zo blijkt op het
CLP-seminar in het Belgische Wilrijk, georganiseerd door
logistieke dienstverlener H.Essers en de Belgische
chemiefederatie Essenscia. Dat is ook niet verwonderlijk.
Saskia Walraedt van Essenscia erkent dat zelfs binnen de
sector de afwachtende houding meer regel dan
uitzondering is. En dat terwijl de impact soms heel groot
kan zijn. Walraedt vergelijkt de invoering van CLP met
een puzzel die bestaat uit vier stukjes: verzamelen van
data, indeling van formuleringen, etikettering en eisen
aan het veiligheidsinformatieblad, verpakking en opslag.
Ieder stukje kent zo zijn uitdagingen, dus zorg dat de
basis in orde is: zorg voor teamwork, plan alles goed in,
en reserveer budget!
H.Essers is gespecialiseerd in opslag en transport van
gevaargoed. Het bedrijf ondervindt momenteel indirect
de gevolgen van de vernieuwde CLP-wetgeving,
specifiek op haar transportactiviteiten. Maarten
Goossens, business development manager chemie: “De
nieuwe CLP-gevarenpictogrammen zijn ruitvormig en
de achtergrondkleur is wit in plaats van het vertrouwde
oranje. Dit zorgt voor verwarring bij onze klanten;
goederen worden bijvoorbeeld geweigerd omdat een
pictogram verkeerd geïnterpreteerd wordt. Daarom
hebben wij onze eigen magazijniers en chauffeurs een
CLP-opleiding gegeven, zodat zij deze verwarring
kunnen ondervangen. Deze opleiding bieden wij nu aan
het operationele personeel van onze klanten aan. Die
mensen moeten natuurlijk ook op de hoogte zijn van de
vernieuwde realiteit.”
ADR - CLP
CLP brengt een andere stoffenindeling met zich mee
dan het ADR, maar de ADR-regels staan hoe dan ook los
van de CLP-reglementering. De impact voor de transporteurs blijkt dus gering. Maar voor bedrijven die chemische producten (ook) opslaan heeft CLP zeer grote
consequenties, zoals blijkt uit de reacties op het seminar.
13 - februari 2014 / Gevaarlijke Lading
verplaatst moet worden, om de segregatieregels te
(blijven) respecteren. Deze proactieve aanpak werpt
vruchten af: enerzijds helpen wij onze klanten bij het
zoeken naar de juiste oplossing, anderzijds limiteren wij
de risico’s van extra werklast als gevolg van late reacties
van onze klanten.” Binnen H.Essers wordt CLP gedragen
door business development, operations, EQS (Environment, Quality & Safety) en IT.
Bij Norbert Dentressangle moesten de gegevens over
alle chemische producten die op de site aanwezig zijn,
worden gecontroleerd en aangepast. Blondé: “De
invoering van CLP is bij ons in de eerste plaats verwezenlijkt door de afdeling Quality, Environment, Health &
Safety. Daarvoor hebben we dat team uitgebreid van
drie naar vijf mensen. We hebben bijvoorbeeld een
chemicus aangeworven om ons te komen helpen om de
vele duizenden productgegevens aan te passen volgens
de nieuwe classificatie en de nieuwe H- en P-zinnen. Dat
zal een jaar tijd kosten.” Een andere kostenpost voor het
bedrijf is de opleiding van alle personeelsleden om
minstens de betekenis van de nieuwe symbolen te
kennen.
Bram Blondé is operations director chemicals & ports
logistics van logistiek dienstverlener Norbert Dentressangle en was tot voor kort verantwoordelijk voor de site
van Welkenraedt, vlakbij het drielandenpunt. Dit is een
zeer grote site met 55.000 palletplaatsen voor verpakte
chemische producten. “Daar zijn wij al twee jaar aan het
werk om aanpassingen door te voeren om de veranderingen door de CLP-verordening op te vangen. We zijn
hierin meegetrokken door de meest vooruitstrevende
klanten, die willen voorkomen dat producten met oude
etiketten straks nog ergens in de keten aanwezig zijn en
niet meer verkocht kunnen worden zonder heretikettering of een andere ingreep. De sector kent echter ook
heel wat slow movers. Een van de moeilijkheden voor ons
is dat wij het oude en het nieuwe indelingssysteem nu
parallel moeten hanteren in ons magazijn,” aldus Blondé.
IT-systemen en magazijn
De eerste impact die H.Essers en Norbert Dentressangle
ondervonden, was op het vlak van IT. H.Essers heeft het
warehousemanagementsysteem al aangepast, zodat de
vernieuwde SDS-gegevens probleemloos ingeladen
kunnen worden. Goossens: “Wij inventariseren momenteel bij onze klanten hoever ze zijn met de nieuwe
classificatie, zodat wij duidelijk kunnen inschatten wat
de impact zal zijn op de operaties en administratie. Door
de CLP-classificatie kan het zijn dat bestaande voorraad
Gevaarlijke Lading / februari 2014 - 14
De grootste impact heeft CLP echter op de manier van
opslag in de magazijnen. “Omdat er producten zijn die
vroeger niet als gevaarlijk waren ingedeeld maar onder
CLP wel, en omdat andere van gevarenklasse veranderen, moeten deze ook op een andere manier worden
opgeslagen. Onze site in Welkenraedt is ingedeeld in
vijftien cellen, die telkens op een andere manier zijn
uitgerust, afhankelijk van het product dat er wordt opgeslagen. Bijvoorbeeld: ontvlambare vloeistoffen worden
ondergebracht in een magazijn waarbij het blussysteem
werkt met schuim boven elke palletplaats. Andere
producten worden opgeslagen onder een automatisch
sprinklersysteem gebaseerd op water. Wij hadden onze
site ingedeeld in die vijftien cellen, gebaseerd op de
volumes aan producten. Na CLP zien we dat er verschuivingen optreden en dat onze voorziene ruimtes soms
niet meer volstaan. We moeten dus wijzigingen in het
gebouw doorvoeren om hieraan te kunnen voldoen. Dat
gaat gepaard met zeer grote investeringen,” aldus
Blondé. Hij wijst erop dat elke wijziging van het gebouw
ook telkens weer moet gebeuren volgens de huidige
bouwreglementen. Gewoonlijk houdt dat een extra
kostenverhoging in.
Bijkomende diensten
Ook H.Essers heeft een soortgelijke exercitie achter de
rug. Het heeft een splinternieuw magazijn gebouwd op
zijn site in Wilrijk, dat specifiek dient voor de opslag van
licht ontvlambare producten (Vlarem-klassen P1 en P2).
Het gebouw heeft een zeer goed presterende blus­
schuiminstallatie, brandwerende compartimenten en
verhoogde dokvloeren om gelekte vloeistoffen te
kunnen opvangen. Daar kunnen dus de producten met
de hoogste gevarenklassen worden opgeslagen. Dat
nieuwe gebouw maakt intussen deel uit van een site van
135.000 m² waar vooral chemische producten worden
opgeslagen. Goossens erkent dat de regelgeving voor
het opslaan van gevaargoed alsmaar strenger wordt: “En
dat is maar goed ook. Het is onze taak om de goederen
in de veiligste omstandigheden op te slaan en te
behandelen. CLP is evenzeer een verordening ter
verbetering van de veiligheid, maar dan meer de
veiligheid door de gehele goederenketen heen. CLP
heeft niet rechtstreeks een gevolg voor onze infrastructuur, maar door de hernieuwde classificatie kan een
product dat voorheen niet als gevaarlijk bestempeld
werd, plots bijvoorbeeld als corrosief beschouwd
worden. Hierdoor moet er een heuse interne verhuizing
plaatsvinden, zodat ieder product onder de juiste
temperatuur en blusconditie opgeslagen blijft. Dergelijke verhuizingen zijn nu gaande en in het verschiet.”
Behalve zich met klassieke opslag en transport bezig te
houden, bereidt H.Essers zich intussen voor om meer
gespecialiseerde diensten te kunnen aanbieden.
Goossens vertelt: “De nieuwe eisen voor etikettering
zorgen voor een verhoogd risico dat de voorraad van
een bepaald product significant aangroeit. Er moet
immers meer informatie op het etiket komen te staan,
waardoor het voorkomt dat er extra referenties/sku’s
(stock keeping units – eenheden voor voorraadbeheer)
gecreëerd moeten worden. Hierdoor dreigt de inventaris
van onze klanten aan te groeien, en dit moet natuurlijk
vermeden worden.”
Late product differentiation
Met die ‘gespecialiseerde diensten’ doelt Goossens
bijvoorbeeld op late product differentiation (LPD): “Dit is
een strategie om producten zo laat mogelijk in het
proces af te werken voor een specifieke klant of markt, in
het ideale geval pas nadat er ook echt een bestelling is
geplaatst. Dit betekent dat wij producten met een
blanco etiket op voorraad nemen; deze worden klant- en
landspecifiek gemaakt in een geautomatiseerd labelconcept wanneer de order bekend is. Deze vorm van late
product differentiation heet label to order. Hierdoor
vermijd je dat de inventaris onnodig aangroeit. Immers,
deze aanpak reduceert het aantal referenties dat
aangemaakt moet worden. Bovendien hoeft er minder
informatie op het etiket komen te staan, bijvoorbeeld
één taal in plaats van twintig. H.Essers past die methode
nu al toe in andere sectoren, zoals chocolade: de
snoeperijen worden vlak voor de verzending verpakt in
zakjes, doosjes en bakjes. Dit heet fill to order.
CLP
CLP (‘classification, labelling and packaging’) is EU-verordening 1272/2008
betreffende de indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels. CLP is de Europese implementatie van het Globally Harmonised System
of Classification and Labelling of Chemicals van de Verenigde Naties (VNGHS). CLP vervangt na een overgangsperiode de Europese richtlijnen voor
indeling en etikettering van stoffen en mengsels: de Stoffenrichtlijn (67/548/
EG) en de Preparatenrichtlijn (1999/45/EG). Vanaf 1 december 2010 is het
verplicht stoffen volgens het oude én het nieuwe systeem in te delen. Voor
mengsels mag nu het oude systeem nog gebruikt worden; de overgangsperiode loopt tot 1 juni 2015. Vanaf die datum geldt dus nog uitsluitend CLP,
voor zowel stoffen als mengsels.
Vierhonderd verpakkingen
H.Essers was betrokken bij de uitwerking van de label-toorder-oplossing voor Axalta Coating Systems (voorheen
DuPont Performance Coatings), producent van verf. Het
bedrijf is half november 2013 begonnen met de concrete
implementatie van de CLP-verordening en loopt daarmee
voor ten opzichte van de meeste andere bedrijven.
Dominique Weyers van Axalta: “Wij combineren de
aanpassingen voor CLP met onze naamsverandering en
willen dit voor eind 2014 afronden. Wij hebben meer dan
vierhonderd verschillende verpakkingstypen; de impact
van de nieuwe wetgeving is dus zeer groot.”
Op al die verpakkingen staan soms wel twintig of dertig
talen. Door de verplichting om nog meer informatie op
de etiketten te zetten, zou dat allemaal niet meer
passen. Er werden verschillende scenario’s uitgewerkt:
ff schrappen van onnodige informatie en witruimte
beperken.
ff vijf talen per etiket, met als gevolg dat er verschillende verpakkingen voor hetzelfde product gemaakt
moeten worden.
ff multipage label: een etiket dat uit twee lagen bestaat
en dat ook weer netjes dichtgeplakt kan worden.
ff label to order; hiervoor was wel een investering nodig
in de nieuwe manier van etiketteren en het gebruik
van twee etiketten (het generieke binnen het bedrijf
én het definitieve voor de eindgebruiker).
Uiteindelijk heeft Axalta gekozen voor een combinatie
van meerdere scenario’s. “De investering voor label to
order was in ons geval te groot in verhouding tot het
aantal producten dat uiteindelijk overbleef”, aldus
Weyers. Goossens besluit: “Gelukkig zien we dat andere
klanten, waar de oplossing wellicht beter bij past, zeker
wel geïnteresseerd zijn.” Dit artikel is ten dele ontleend aan het artikel ‘Impact van
CLP is groot in het magazijn’ van Peter Ooms in Warehouse
& Logistics.
15 - februari 2014 / Gevaarlijke Lading