De Max-methode en onderwijsloopbaanbegeleiding (OLB) Roel Buisseret Eddy Marchand Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 1 Maak kennis met Max, onze mascotte Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 2 Ontwikkeling van de MAX-methode Wat is een doeltreffend schoolbeleid? Het theoretisch antwoord op die vraag… Als we weten wat werkt op school, werkt dat dan ook in een veranderende omgeving?: diversiteit, onderwijshervormingen, digital natives,… De Antwerpse context De Merksemse context De schoolcontext Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 3 De Antwerpse context Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 4 De Antwerpse context Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 5 De Antwerpse context Ongekwalificeerde uitstroom: Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 ?? 6 De Antwerpse context Ongekwalificeerde uitstroom: 28% “Het is een vicieuze cirkel”, zegt professor Frank Vandenbroucke. “Ongekwalificeerde uitstroom leidt tot jonge ouders zonder werk. Die krijgen kinderen met een hoog risico op armoede. Dat leidt dan weer tot achterstand op school, en daaruit volgt opnieuw ongekwalificeerde uitstroom.” (GVA/ 16-9-’13) Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 7 Is de verander(en)de context een probleem of een kans? Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 8 Het is hard werken, waarom al die moeite? Het gaat hier om de leerlingen! Er is geen tijd te verliezen, we morsen niet met het talent van onze toekomst. (ongekwalificeerde uitstroom!) Essentieel in ons pedagogisch project! Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 9 Hoe begin je eraan? Waarop richten we onze pijlen? INSTROOM DOORSTROOM UITSTROOM ? ? ? Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 10 Hoe begin je eraan? Waarop richten we onze pijlen? INSTROOM DOORSTROOM UITSTROOM Te accepteren! ? ? Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 11 Hoe begin je eraan? Waarop richten we onze pijlen? INSTROOM DOORSTROOM UITSTROOM Te accepteren ? Niet nivelleren! Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 12 Hoe begin je eraan? Waarop richten we onze pijlen? INSTROOM Te accepteren Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... DOORSTROOM UITSTROOM Lesgeven met Niet nivelleren! effect! 6-5-2014 13 Lesgeven met effect? Hoe doe je dat? Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 14 Ja, het zal wel, maar… Iedereen enthousiast in het leraarslokaal? Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 15 Een heel proces in MXM… teksten lezen cijfers opzoeken data interpreteren overleggen inspiratie opdoen ideeën ontwikkelen vergaderen kijken luisteren verder ontwikkelen Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... Individueel Werkgroepen Vakgroepen Kernteam Hele team 6-5-2014 16 …met toch vrij snel al resultaten Beginsituatieanalyse Visietekst Projectomschrijving (STAM-project) SMART uitgeschreven doelstellingen Pedagogische studiedagen Professionaliseringstraject Uitwerking didactische modellen per graad Infosessies voor verschillende doelgroepen Uitbouw kenniscentrum Betrokkenheid vakgroepen/ werkgroepen Kwaliteitszorg: actieplannen Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 17 En het proces loopt door Voortdurende kwaliteitszorg (PDCA) Horizontale en verticale uitbreiding Max-methode Vernieuwd evaluatiebeleid op vraag van het team SCL- en GIPS-principe ook in andere vakken Projectmatige aanpak wint terrein Toenemende ICT-integratie Toenemende betrokkenheid ouders ( niet enkel bij slecht nieuws!) Max-methode nu ook onderdeel van stage voor aspirant-leerkrachten Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 18 De Max-methode: 2 evenwaardige pijlers Pijler 1: didactiek (preventief) 2012-13 Pijler 2: zorg (handelingsgericht werken) Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 19 De Max-methode: 2 evenwaardige pijlers Pijler 1: didactiek (preventief) Competentiegerichte lesblokken 2012-13 Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 20 De Max-methode: 2 evenwaardige pijlers Pijler 1: didactiek (preventief) Op maat van de graad Competentiegerichte lesblokken MAX-MORGEN, MAX-BLOKKEN MAX-MODULE 2012-13 Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 21 De Max-methode: 2 evenwaardige pijlers Pijler 1: didactiek (preventief) Competentiegerichte lesblokken Professionalisering: SCL- & GIPS-principe 2012-13 Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 22 De MAX-morgen In 2012-’13 gestart in 1A en 1B 1 thema per 4 weken, telkens vanuit een andere invalshoek. Gebundeld in een projectmorgen van 4 lesuren. invalshoeken (vakken): • 1A: cultureel (Nederlands), wetenschappelijk (NW), artistiek (PO), technisch (TO) • 1B: wiskundig (wisk.), maatschappelijk (MAVO), wetenschappelijk (NW) thema’s: bv. reizen, verschillen, energie & milieu, Europa, ruimte, wikken & wegen,… Rollen: leerlingen nemen een rol op, krijgen hiervoor veel talige instructies Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 23 De MAX-blokken In 2013-’14 kwam de uitbreiding van de MAX-morgen naar 2A en 2B (Bvl) Tegelijk invoering van MAX-blokken in de 2de en 3de graad… 2de graad: • MOTA: (moderne talen, 3u/week) in 3 en 4 ASO (Nederlands/ Engels/ Frans) • Wetenschapsblok in 3 en 4 STW (fysica/ chemie/ PO) 3de graad: • MO/PO-blok, gecombineerd met graadsklas voor toegepaste economie (4u/week) in 5 en 6 STW …en de MAX-blokken rond onderwijsloopbaanbegeleiding: • • 2B (bvl): Nederlands – handel – verzorging – voeding zelfconceptverheldering, horizonverruiming, keuzevaardigheid 3e graad ASO: ‘14-’15: MAX-blok voorbereiding ‘verder studeren’ Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 24 De MAX-modules Op basis van passie van de leerling en van de leerkracht. Modules (3u/week) (“vrije ruimte”) Klas-, richting-, en onderwijsniveaudoorbrekend! Gemengde groepen van ASO/TSO/5de /6de jaar Verdiepen of verbreden ‘een wetenschapper’ kan Italiaans leren….‘een talenknobbel’ kan proeven van wetenschappelijk werk….‘een economist’ kan leren koken….‘een STW’er’ kan een mini-onderneming opzetten…. Beloning bovenop diploma: attest extra verworven competenties Leerlingen/lesgevers bepalen samen inhoud en doelstellingen modules: bv. cultuur, culinaire MAX, beeldtaal, Italiaans, ICT, diversiteit in een grootstad, sport,6-5-2014 wetenschappen,… Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 25 De MAX-Methode: Kernprincipes didactiek …zeer activerende lessen (GIPS-principe), met integratie van didactische uitstappen, inzetten op talenten (rollen), inzetten op taalgericht vakonderwijs, inzetten op sociale en ICT-vaardigheden, organische realisatie van VOETEN, competentiegericht evalueren, inzet en integratie van externe experten. En… veel transfer naar de andere lessen! competentie-ontwikkelend onderwijs Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 26 De Max-methode: 2 evenwaardige pijlers Pijler 1: didactiek (preventief) Op maat van de graad Competentiegerichte lesblokken MAX-MORGEN, MAX-MOMENTEN MAX-MODULE Professionalisering: SCL- & GIPS-principe 2012-13 Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 27 De Max-methode: 2 evenwaardige pijlers 2012-13 Trajecten op maat (TOM) Pijler 2: zorg (handelingsgericht werken) Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 28 De Max-methode: 2 evenwaardige pijlers I-klas, PLUS-klas 2012-13 Trajecten op maat (TOM) Pijler 2: zorg (handelingsgericht werken) Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 29 TOM: De I-klas en de PLUS klas • De PLUS-klas - Voor 1ste-jaars - Op basis van diagnosetoetsen (DIATAAL, peilproeven,…) Frans – Nederlands – wiskunde (1 of 2u per week/vak) - Structurele achterstand inhalen (“tot het opgelost is”) - Soms ook tactisch ingezet als extra examenvoorbereiding • De I-klas (Inhaal – Inspanning) - Voor 2de t/m 6de-jaars (voor alle vakken) - 1ste en 8ste lesuren: extra studie onder toezicht (1 tot 4u/week) - Gerichte remediëringsopdrachten, altijd feedback (cyclisch) - Beperkt in de tijd (“tot het opgelost is”) - Aanmelding door klassenraad (of door leerkracht) - Kan deliberatievoorwaarde zijn - Ouders worden betrokken - Soms ook tactisch ingezet als correctie voor studie-attitude - Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 30 De Max-methode: 2 evenwaardige pijlers 2012-13 Trajecten op maat (TOM) STAM-klas Pijler 2: zorg (handelingsgericht werken) Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 31 TOM: De STAM-klas • De STAM-klas (Samen Tot Aan de Meet) - Voor 1ste-jaars - Op advies van klassenraad na D3 (voor lentevakantie) - Doelgroep: leerlingen van wie de slaagkans erg beperkt lijkt - Organisatie van een traject op maat rond de probleemvakken en/ of studiemethodiek - Gedurende 6 weken voor eindexamen, inclusief examenvoorbereiding - Tussen 12 en 22 uur per leerling - Engagementscontract: ouders – school – leerling - Samenwerking leerbegeleiding – vakleerkrachten Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 32 De Max-methode: 2 evenwaardige pijlers 2012-13 Trajecten op maat (TOM) Individuele trajecten Pijler 2: zorg (handelingsgericht werken) Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 33 TOM: individuele trajecten Individuele trajecten -STICORDI rond leer- en ontwikkelingsstoornissen -Uitbreidingsleerstof (bv. voor hoogbegaafde leerlingen) -Graadsdeliberatie indien gewenst -Oplossing voor bv. ex-OKAN of andere taalproblematieken Tegelijk ook steeds meer doorgedreven binnenklasdifferentiatie (vaak vanuit de vakmethode). Bv.: -Wiskunde (MATRIX): op 4 snelheden -Nederlands (MARKANT): op 3 snelheden -Frans: 3 snelheden -B-stroom: handelingsplan op individueel niveau Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 34 De Max-methode: 2 evenwaardige pijlers I-klas, PLUS-klas 2012-13 Trajecten op maat (TOM) STAM-klas Individuele trajecten Pijler 2: zorg (handelingsgericht werken) Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 35 De MAX-methode: Kernprincipes zorg De leerling staat centraal, de leerkracht doet ertoe, Handelingsgericht werken, sterk geïndividualiseerd, Engagement: hard werken is de boodschap, einddoel blijft snelle re-integratie in de klas, de zorgcel initiëert samen met betrokken vakleerkrachten inzetten van ICT-ondersteuning, inzetten op diversiteit en hefboomwerking onderwijs, Daarom kansrijke omgevingen, ook bij nood aan extra uitdaging. En… veel transfer naar de andere lessen! doelgerichte remediëring op maat Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 36 De Max-methode: 2 evenwaardige pijlers Pijler 1: didactiek (preventief) Op maat van de graad Competentiegerichte lesblokken MAX-MORGEN, MAX-MOMENTEN MAX-MODULE Professionalisering: SCL- & GIPS-principe I-klas, PLUS-klas 2012-13 Trajecten op maat (TOM) STAM-klas Individuele trajecten Pijler 2: zorg (handelingsplannen) Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 37 Hoe gaat het verder? Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 38 Interessant experiment, en dan? Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 39 Een didactische innovatie… Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 40 Een didactische innovatie leidde tot een nieuw evaluatiebeleid… Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 41 Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 42 Een didactische innovatie leidde tot een nieuw evaluatiebeleid, een andere organisatie,… Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 43 Een didactische innovatie leidde tot een nieuw evaluatiebeleid, een andere organisatie en een positief schoolklimaat! Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 44 Onderwijsloopbaanbegeleiding binnen de Max-methode “Studiekeuze oriëntatie en zelfconceptverheldering” in 2BVL In Max-blokken met 4 vakken Nederlands, voeding, kantoor, verzorging Doorlopen van het volledige proces van talentontdekking tot en met inschrijving op een aansluitende BSO-richting (incl. Onderwijskiezer, snuffelstages, schoolbezoeken,…) Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 45 Onderwijsloopbaanbegeleiding binnen de Max-methode “Compententieverdieping en talentexploratie in tweede graad ASO” In de complementaire ruimte Halfjaarlijkse modules: “Max-middag” Competentiegericht (1 of 2X/ jaar) Talent-exploratie (0 of 1X/ jaar) Wekelijks 2 lesuren: 3de en 4de jaar door elkaar in lesblok Wekelijks 1 lesuur begeleid zelfstandig werken Wekelijks 1 lesuur: portfolio & OLB (3ASO) / voorbereiding OC (4ASO) Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 46 Onderwijsloopbaanbegeleiding binnen jouw schoolcontext “Exploreer in kleine groepjes de opportuniteiten die je vanuit deze methodiek in jouw school ziet?” Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 47 Enkele eerste resultaten …. Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 48 Een enthousiaste stagiair: “Ik zou in de toekomst graag deel uitmaken van zulk een project. Er zit volgens mij een meerwaarde in voor zowel de leerkracht als voor de leerlingen. De leerkracht geeft toch wel vakoverschrijdend les, vaak zijn dit zaken waarin de leerkracht wordt beschouwd als een expert. Hij/zij kan zijn/haar expertise delen met die leerlingen, maar ook veel nieuws leren, zoals dat bij mij het geval was”. Dieter T., student lerarenopleiding, november 2013 Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 49 De MAX-methode: Meten is weten Voortdurend de en de (sub)ontwikkelingen in vraag stellen. PDCA denken doorgedreven invoeren, professionaliseren en ondersteunen. De leerling staat centraal, de leerkracht doet ertoe, Handelingsgericht werken. Enkele voorbeelden van resultaten. Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 50 Sprekende cijfers De voorloper: ‘dubbelaarsklas’ - 2011 I-klas Plusklas dubbelaarsklas STAM-klas (*) Individueel Traject (**) 10-11 --- --- 19 --- --- 11-12 --- --- --- 13 2 12-13 36 44 --- 7 6 13-14 50 34 --- ? 7 Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 51 Sprekende cijfers De volgende stap: de stamklas en ILT sinds 2011-’12 I-klas Plusklas dubbelaarsklas STAM-klas (*) Individueel Traject (**) 10-11 --- --- 19 --- --- 11-12 --- --- --- 13 2 12-13 36 44 --- 7 6 13-14 50 34 --- ? 7 (*) STAM = samen tot aan de meet (**)Individuele trajecten: extra taalondersteuning, vrijstellingen bisjaar, uitgestelde deliberatie tot eind van de graad. Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 52 Sprekende cijfers Weer een stap: de I-klas en Plusklas sinds 2012-’13 I-klas Plusklas dubbelaarsklas STAM-klas Individueel Traject 10-11 --- --- 19 --- --- 11-12 --- --- --- 13 2 12-13 36 44 --- 7 6 13-14 50 34 --- ? 7 Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 53 Sprekende cijfers De verderzetting: I-klas en Plusklas in 2013-’14 I-klas Plusklas dubbelaarsklas STAM-klas Individueel Traject 10-11 --- --- 19 --- --- 11-12 --- --- --- 13 2 12-13 36 44 --- 7 6 13-14 50 34 --- ? 7 Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 54 Sprekende cijfers Effectiviteit van de Plusklas Nederlands 1ste-jaars, lichting 2012-’13 # Lln Diataal score Okt. 2012 Diataal Score Febr.2 013 Diataal Score Okt. 2013 Diataal Score Febr. 2014 Progressie Wel in Plusklas 26 44 (12) 50 (10) 58 (8) 64 (6) +20 Niet in PLUS KLAS 39 55 (1) 59 (1) 64 (2) 69 (1) +14 Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 55 Sprekende cijfers effectiviteit van de STAM-klas # leerlingen A-attest eind schooljaar x A-attest in schooljaar x+1 11-12 13 11 10 12-13 7 6 ? 13-14 8 ? ? Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 56 Sprekende cijfers een overzicht PLUS klas Iklas Dubbelaarsklas STAM klas Indiv. traject UP VT 201011 --- --- 19 --- --- 64 32 201112 --- --- --- 13 2 42 65 201213 44 36 --- 7 6 26 80 201314 37 62 --- 8 9 ? 62 2012-13: 44 (PK) + 36 (IK) + 7 (SK) + 6 (IT) + 40 (VT in SJ) = 133 TOM = 80 leerlingen = 27% van de leerlingen (in 2013-’14 vermoedelijk 36% !) Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 57 Sprekende cijfers attestering A-attest B-attest C-attest # UP (*) # VT (*) 10-11 65% 11% 24% 62 52 11-12 69% 17% 14% 52 60 12-13 82% 10% 8% 33 70 (*) Absolute aantallen ≠ aantal betrokken leerlingen. Leerlingen kunnen >1 UP of VT hebben. Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 58 Sprekende cijfers attestering A-attest B-attest C-attest # UP (*) # VT (*) 10-11 65% 11% 24% 62 52 11-12 69% 17% 14% 52 60 12-13 82% 10% 8% 33 70 C-attesten 2010-’11 • Vlaams gemiddelde: 5,32% • Antwerps gemiddelde: 9,77% • Brussels gemiddelde: 8,07% C-attesten -2/3de op 3 jaar (*) Absolute aantallen ≠ aantal betrokken leerlingen. Leerlingen kunnen >1 UP of VT hebben. Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 59 Parameters die mogelijk verklaren waarom deze onderwijsinnovatie lijkt te werken: Globale aanpak in kleine verschillende simultane kleine stappen met startbetrokkenheid van zorgcel en kernleerkrachten. Vervolguitbreiding in concentrische cirkels. Professionalisering team en de organisatie op niveau van beeldvorming van de leerling, ‘didactiek: wat werkt in de klas’ en benchmarking. Sterke visie van bij de aanvang. Belang van beleidsvoerend vermogen. PDCA-denken sterk aanwezig met focus op een gemeenschappelijk einddoel: leerloopbanen van leerlingen verrijken. Zeer diverse schoolcontext. Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 60 Kunnen we je nog verder inspireren? Volg ons op Twitter: @AtheneumMXM Kom kijken en ideeën uitwisselen: [email protected] Inspiratiedag: Later als ik groot ben.... 6-5-2014 61
© Copyright 2024 ExpyDoc
