verstoring kringloop - Natuurgidsencursus IVN Ooststellingwerf

Opdracht verstoring kringloop in het adoptieterrein.
Docent:Edo van Uchelen
Cursisten: Margreet van der Valk; Ton Rutten; Janine Moes; Andre van Es
Adoptieterrein: Hoekenbrink
Voorbereiding opdracht.
Deze opdracht hebben wij gezamenlijk gemaakt. Het is een lastige opdracht, daar niet 8
kringloopverstoringen zijn in ons adoptieterrein.
Er zijn maar 2 concrete verstoringen te beschrijven.
1 November ( landelijke natuurwerkdag) hebben wij "boompjes"getrokken in het natte
heidegebied en onderzoek verricht binnen ons terrein naar kringloopverstoring.
Het natuurgebied de Hoekenbrink is een onderdeel van het Drents Fries Wold( ecosysteem)
Verstoorde kringloop( voedsel mineralen)1
-
Oorzaak: afplaggen heidegrond in de buurt van het ven( zie gebiedskaartje).Het afgeplagde
gebied maakt deel uit van het vochtige heidegebied.( biotoop)
Doel afplaggen: verarmen grond ( verwijderen van voedselrijke bodemlaag( organisch
materiaal), veroorzaakt door zure regen( abiotische factor) en bemesting grazers(biotische
factor)
Door vtguájcley:21voedselrijke humuslaag krijgen heideplanten( struik-en dopheide,waarvan
de zaden van oudsher in de grond zitten krijgen weer kans)
Heide gedijt alleen op voedselarme grond)
Tussen bestaande heidevegetatie groeiden door bemesting veel pijpestro( Grassoort)
in de bovenste laag bevinden zich larven van insekten en wormen.Deze larven zijn een
voedsel voor vogels
Het afgeplagde organische materiaal wordt afgevoerd door Staatsbosbeheer en wordt meestal
gebruikt om sloten te dempen ( milieueffect: verhogen grondwater) en als compost verwerkt
op akkerbouwland( positief effect hergebruik).
Maar in het adoptieterrein is de voedselkringloop voor vogels verminderd)
Ander aspect: in nat heidegebied is pijpestro een leefgebied(biotoop) voor adders.
Afplaggen verjaagt ook de adders.
Onze mening:
Het levert een "dubbel"gevoel. Door afplaggen ontstaat weer een mooie heidevegetatie(
Bijv.groei/bloei klokjesgentiaan ( biotoop voor de vlinder Gentiaanblauwtje) en meer
dopheide( biotoop vlinder Heideblauwtje) en een mooi nat heidelandschap, maar misschien
ten kost van minder vogelsoorten en adders.
Deze verstoring wordt veroorzaakt VójiMérstel cultuurlandschap en voor de recreatie.
4
,4‹,,fiv,
»al» ;
MeV, (0101
,f`j
C,A-
km, a ei
av
vett\ w ti 1.e,t
e4
-
j J -e-cc,. C/ dtl- I 00p t -
Verstoorde kringloop( Koolstof) 2
Oorzaak : massaal kappen grove dennen
Het kappen van grove dennen vindt massaal plaats in het droge gebied van de Hoekenbrink(
zie kaartje)
Doel kappen: grove dennen verbruiken veel grondwater. Naaldbomen verliezen in de winter
geen naalden( bladeren).Deze bomen verbruiken veel vocht ( grondwater).
Staatsbosbeheer wil het heidegebied "vernatten" Nat heidegebied levert meer variatie van
flora en fauna op.
Ander doel: herstel van oudsher heide-(cultuur)landschap.
Naaldbomen nemen deel aan de koolstofkringloop door opname koolzuurgas(CO2) uit de
lucht.
Uit koolzuurgas en water maken de naaldbomen met behulp van zonlicht suikers. Bij dit
proces komt zuurstof in de luchtvrij(fotosynthese)
Zuurstof( minimaal 21%) is nodig voor leven op aarde.
Door kappen relatief minder zuurstof produktie
Pa
$o-ctJ
,i?..‘tetit ip Go fik' LU&
oott '2„, t)vi 10Í ;
Onze mening:
Deze verstorende kringloop levert relatief zeer weinig verstoring op.
Meerwaarde: toename nat heidegebied en meer open heidegebied Bijv. toename
Heideblauwtje en Gentiaanblauwtje.
Meer natuurwaarde.
cLe
Staatsbosbeheer laat het
hout( ook hele stammen) in het terrein liggen.
Oor
Veel biotopen voor insekten, veel vogels.
Cr4Ite Vr( I
°
Deze opdracht geeft meer inzicht in de kringlopen in de natuur. Maar het begrip verstr
verstoring is
binnen ons adoptieterrein een zwaar woord. Verstoring bepaalde kringlopen kan ook
naturwdeoplvHtrgenidmluverngop.
JOL,
r
u-nt warmal
vue(cit Ce_4(1191ó0p
Oit
Ger lit,a cle
n
uci J to ficilPi
itcL
u €14tteinl.
-
Voegen meststoffen toe
Schaap of Rund
Plaggen voert mest af ;verarmt de grond
Figuur 1: Verstoorde kringloop door plaggen
c02 x
Figuur 2: Verstoorde kringloop door kappen naaldbomen
--,
„------r
..
\
'-,
L
\,
i}1--
1111
--_,
1
1
/
„Ve-----
--.,
.1.
( ,....
---/----
'',
-\
'
a.)
cp
---K
-£
----
el
cw.
0
r■
_/
`---
\
-0
op
i
li l
.»,
\
, ,
/
A
—
//
<
'\.
N\
Il
fV