TaraDonker over e-health

INFORMATIEDAG DEPRESSIE
UTRECHT, 12 APRIL 2014
eMental health bij depressie
Dr. Tara Donker, GZ-Psycholoog|| [email protected]
Klinische Psychologie
OVERZICHT
Wat is eMental health?
Geschiedenis van eMental Health
Bevindingen uit onderzoek
Voor- en nadelen
Aanbod in Nederland
Toekomst
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
WAT IS EMENTAL HEALTH?
• Wie heeft er internet thuis?
• Wie heeft er een smartphone?
• Wie heeft dr. Google wel eens geraadpleegd?
• er wel eens gechat met iemand?
• …Hulp gezocht via het internet?
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
WAT IS EMENTAL HEALTH?
E-MAIL
E-HEALTH
INTERNET
COACHING
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
WAT IS EMENTAL HEALTH?
Gestandaardiseerde /geprotocolleerde behandeling
Onafhankelijk
Huiswerkopdrachten
Met of zonder ondersteuning van coach/therapeut
Via chat/email/sms/telefoon… (asynchroon of
synchroon)
24/7 toegankelijk
Anoniem / niet anoniem
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
WAT IS EMENTAL HEALTH?
Eenmalig contact
Onbegeleide zelfhulp
Begeleide zelfhulp (coach geeft
alleen ondersteuning)
Begeleide zelfhulp (coach als
therapeut)
Blended care
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
GESCHIEDENIS
•
•
•
•
1937: eerste zelfhulpbehandeling (bibliotherapie)
1968: eerste zelfhulp LP voor depressie
1972: eerste online therapiesessie in de VS
1997: prof A. Lange, UvA, informatie en
schrijfoefeningen (CGT) via website voor PTSS
• 2000: Interapy, start met PTSS
• >2001: start lancering E-interventions wereldwijd (o.a.
Zweden, Australie, Amerika)
• 2004: NICE aanbeveling: gebruik van eMental
Health
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
GESCHIEDENIS
• 2007: Trimbos, kleurjeleven.nl, gripopjedip.nl
• 2008: Minddistrict (integratie online en face-toface contacten)
• 2010: GGZ richtlijnen aanbeveling gebruik van eMental
Health voor depressie en angst
• 2011: Ministerie van VWS stimuleren om eMental health in
aanbod van GGZ instellingen op te nemen
• 2013: CVZ: eMental Health vergoed vanuit zorgverzekeraar
• Heden: Groeiend aanbod van eMental health in GGZ
instellingen en commerciele bedrijven
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
BEVINDINGEN UIT ONDERZOEK
• Allemaal heel leuk..
•Maar werkt het eigenlijk wel?
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
BEVINDINGEN UIT ONDERZOEK
Hoe weet jij dat het goed is?
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
HOE WEET DE GEBRUIKER OF DEZE GOED ZIJN?
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
Bron:
www.xkcd.com
KEURMERKEN
• Trimbos instituut heeft een keurmerk in ontwikkeling
(“De Keurkring”)
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
BEVINDINGEN UIT ONDERZOEK
Begeleide zelfhulp behandeling = face-to-face
behandeling voor depressie en angst
Geen verschil in uitval tussen de behandelingen
Geen verschil na een jaar follow-up
(Cuijpers et al., 2010, Psych Med)
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
BEVINDINGEN UIT ONDERZOEK
Meta-analyse van Andrews et al. (2010)
Disorder
N
g
95% CI
I2
NNT
MDD
Social phobia
Panic
GAD
All disorders
6
8
6
2
22
0.78
0.92
0.83
1.12
0.88
0.59~0.96
0.74~1.09
0.45~1.21
0.76~1.47
0.76~0.99
0%
0%
50%
0%
8%
2.39
2.07
2.26
1.75
2.15
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
BEVINDINGEN UIT ONDERZOEK
• Onbegeleide zelfhulp is effectief
(d=0.28; Cuijpers et al., 2011; d=0.26; Spek et al., 2007)
• Wel zie je dat mensen de zelfhulp vaker niet
afmaken
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
VOOR- EN NADELEN
• Van gesprekstherapie
• Van online therapie
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
AANBOD IN NEDERLAND
ZORG
Luisterend oog
TERUGVALPREVENTIE
Depressie vrij
BEHANDELING
interapy, beating the blues,
alcohol de baas, minddistrictistrict
SCREENING & PREVENTIE
Alles onder controle, 113online,
minderdrinken, kleur je leven
MENTALE FITHEID
Mentaal vitaal
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
EEN GREEP UIT HET AANBOD IN NEDERLAND
•
•
•
•
•
•
•
•
www.mentaalvitaal.nl (info en oefeningen voor iedereen)
www.hetluisterendoog.nl (chat voor iedereen)
www.hulpmix.nl (migrantenjongeren)
www.pratenonline.nl (jongeren 12-23 jaar)
www.kleurjeleven.nl (verminderen depressieve klachten)
www.molemann.nl (verminderen depressieve klachten)
www.Internettherapie.nl(verminderen depressieve klachten)
www.113online.nl (over suïcide, chat, nabestaanden)
www.interapy.nl (behandeling)
• www.depressievrij.nl (preventieplan maken)
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
EEN GREEP UIT HET AANBOD IN NEDERLAND
Hoe maak ik daar gebruik van?
• Toegankelijkheid: direct online toegang, via
huisartsverwijzing bij zorginstelling, regionaal
• Anoniem vs. niet anoniem
• Gratis vs. betaling vs. eigen risico verzekering
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
EEN GREEP UIT HET AANBOD IN NEDERLAND
Hoe maak ik daar gebruik van?
• Huisartsverwijzing, geen eigen bijdrage, mogelijk eigen risico
(afhankelijke van zorgverzekeraar), niet anoniem, o.a.:
– Kleur je Leven(www.kleurjeleven.nl)
– Alles Onder Controle(www.prezens.nl)
– Beating the Blues (www.psyhealthdirect.nl )
• Publiekelijk toegankelijk zonder verwijzing, o.a.:
– gratis, niet anoniem: MoodGYM (www.molemann.nl)
– Betaling, anoniem: Minder Piekeren (www.psyquin.nl)
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
EEN GREEP UIT HET AANBOD IN NEDERLAND
Zie voor een overzicht voor preventieve eMental
health:
Kennissynthese 2013
Preventie & eMental –health
prof.dr. Heleen Riper et al.
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
VOORBEELD VAN EEN EMENTAL HEALTH WEBSITE
http://www.mamakits.nl/onderzoek/
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
EEN BLIK OP DE TOEKOMST:
VIRTUAL REALITY EXPOSURE TREATMENT
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
EEN BLIK OP DE TOEKOMST:
AUGMENTED REALITY EXPOSURE TREATMENT
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
EEN BLIK OP DE TOEKOMST: EMA
>
Vraag: hoe vaak ben je in het afgelopen jaar naar de huisarts
geweest?
Hoe zeker weet je dat?
>
Vraag: hoe was je stemming vorige week?
Hoe zeker weet je dat?
>
Vraag: hoeveel groente heb je donderdag 18 september gegeten?
Hoe zeker weet je dat?
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
TOEKOMST IN METEN
• Tot nu toe meten wij psychologen: “Hoe voelde u zich afgelopen
week/maand/jaar?”
• “Omcirkel achter elke uitspraak het cijfer dat het beste uw gevoel
of gedrag van de afgelopen week weergeeft.” (CES-D)
•RECALL BIAS!
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
VOORBEELD EMA/EMI
•
•EMA = ecological momentary assessment / intervention
REAL WORLD – REAL TIME
•
Terugdringen retrospectieve bias
•
Veel symptomen psychopathologie zijn dynamisch
•
•
Integratie meerdere databronnen
•
•
Vb: onderschatting stemming bij depressieve mensen
Locatie, hartslag, self-report, beweging, etc….
Voorspellen en direct ingrijpen
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek
EINDE
Dank u voor uw aandacht
Tara Donker
[email protected]
Met dank aan Robin Kok voor het ter beschikking stellen
van een aantal slides
Faculteit der Psychologie en Pedagogiek