Mmm Mmm Mmm l a i c e p s 2-18 januari 2015 Kom alles te weten over: Biologisch lekker natuurlijk! Met heel veel leuke acties, zinvolle informatie en lekkere recepten. Lees verder! Inhoud Start biologisch P2-3 Koop biologisch, spaar & win! Hoe herken je biologisch? 10 redenen om biologisch te ontdekken Goede voornemens P4-5 Bio recept Verkiezing: Favoriete Biowinkel Een stapje erbij in 2015 Interview Bio appelteler Bio recept Bio quiz Interview Bio kenner P6-7 Bio recept Jaar van de Bodem Bodemweetjes Colofon Interview Bio varkenshouders Fotowedstrijd Veel leesplezier! biologischlekkernatuurlijk biologischlekkernatuurlijk.nl Campagne gefinancierd met steun van de Europese Unie P2 P3 Ontdek biologisch: lekker natuurlijk! Begin het jaar goed! Met lekker natuurlijke biologische producten. Ontdek de smaak, puurheid en kwaliteit van biologisch en je wilt nooit meer anders. Om je op weg te helpen is er ruim 2 weken lang ‘Start biologisch’, een periode vol acties, aanbiedingen en activiteiten. Van 2 t/m 18 januari wordt je uitgedaagd om in je dagelijkse routine één product per dag te vervangen door een biologische variant. De actie is een onderdeel van ‘Biologisch, lekker natuurlijk’ en je leest er meer over in deze krant. Zo wordt het volhouden van goede voornemens wel heel makkelijk! Tsjirp Tsjirp Tsjirp Koop biologisch, spaar & win! Als je regelmatig biologische producten koopt, kun je meedoen aan de Spaar&Winactie. Dit is heel eenvoudig: knip de 10 biologische keurmerken uit de verpakking. Plak ze op de spaarkaart, maak de volgende zin af Kijk op ‘Ik start biologisch omdat….’ En stuur dit star t-biologisch.nl/winactie formulier op vóór 4 februari. Je kunt zo en print de spaarkaart! vaak meedoen als je wilt! Actie Spaar mee! De spaarkaarten zijn te downloaden via www.start-biologisch/winactie. Je maakt kans op verschillende heerlijke biologische pakketten. Zo ziet het biologisch keurmerk eruit: in groen, wit of zwart. Je vindt het keurmerk op alle voorverpakte biologische producten. Spaar 10 biologisch e keurmerkjes e prijzen! Plak 10 biologische keurmerkjes, maak de volgende zin af ‘Ik start biologisch omdat… .’ en stuur dit formulier op vóór 4 februari. Je kunt zo vaak meedoen als je wilt! Prijzen Begin het jaar goed! Met lekker natuurli jke biologische producten. Ontdek de smaak, puurheid en kwaliteit van biologisch en je wilt nooit meer anders. Zo wordt het volhouden van goede voornemens wel heel Kijk op www.start-biolo gemakkelijk! gisch.nl/winactie voor omschrijving van de de complete prijzen. winnaars bekend gemaakt Eind februari worden de . oord Geef antw in: gegevens , Laan van Vollenhov niet gecorrespondeerd. e 3221, 3706 AR Zeist ........... .................. .................. Plaats:...... biologischlekkernatu urlijk.nl .... .................. .................. ...... E-mail: ...... Campagne gefinancierd steun van de Europese met Unie ¨ Houd we acties. te van nieu hoog mij op de ............. ......... .................. ......... .................. ............ .................. ...... ......... .................. .................. .................. ......... .................. .................. .................. Start je dag biologisch! Bij een goed begin van de dag hoort een lekker ontbijt. Bijna in elke supermarkt zijn allerlei biologische ontbijtproducten te koop, zoals brood, muesli, melk, yoghurt, kwark, boter en broodbeleg. Biologische koffie en thee kom je ook op veel plekken tegen. Bij de biologische speciaalzaak heb je nog veel meer keus in ontbijtproducten en vind je bijvoorbeeld fruitbeleg zonder toegevoegde suiker. met gefinancierd Campagne de Europese Unie steun van vitamines en mineralen. Ook zijn boterhammen, muesli en fruit rijk aan vezels. Vezels zorgen voor een vol gevoel en zijn goed voor de werking van je darmen. 10 Als het biologisch keurmerk op een verpakking staat, heb je de garantie dat je een biologisch kwaliteitsproduct in handen hebt. redenen om biologisch te ontdekken Vervang deze week in je dagelijkse routine één product per dag door een biologische variant. 10 redenen waarom je kunt kiezen voor bio. 1 Hoe herken je biologisch? Het keurmerk wordt in Nederland verstrekt door Skal Biocontrole, de onafhankelijke certificeerder en toezichthouder. Skal ziet erop toe dat de wettelijke regels voor biologisch worden nageleefd en controleert boven de normale controles die voor alle voeding gelden - de bedrijven door aangekondigde en onaangekondigde inspecties. Het woord ‘biologisch’ is trouwens ook wettelijk beschermd, net als de aanduidingen bio, eko en organic. Dat een goed ontbijt belangrijk is, wordt onderschreven door het Voedingscentrum. Een ontbijt in de maag brengt namelijk de spijsvertering op gang en levert energie voor de benodigde concentratie op je werk of op school. Bovendien krijg je in de loop van de ochtend minder trek in iets tussendoor. Het ontbijt is een goed moment om belangrijke voedingsstoffen binnen te krijgen, zoals Lekkerder Smaak ontwikkelt zich langzaam, met veel zonlicht, in een bodem die de tijd krijgt om zelf voedingsstoffen voor de planten te genereren. Dat is het geheim van biologische groente en fruit. Voor dieren geldt het ook. Een stukje vlees van een dier dat in zijn eigen tempo kan groeien zal toch een stuk lekkerder smaken? Topkoks werken niet voor niets met biologische producten. Helemaal echt Het best gecontroleerd Biologisch eten moet voldoen aan alle normale eisen waaraan voedsel moet voldoen. En daarnaast nog eens aan veel extra eisen. Daar wordt op gecontroleerd van de boer tot de winkel. Dan pas mag het biologisch keurmerk erop komen. at ............ gisch omd .................. ............ .................. Natuurlijke producten moeten ook natuurlijk blijven: daarom gelden er strenge beperkingen voor het gebruik van kunstmatige toevoegingen en hulpstoffen bij de verwerking van de landbouwproducten. Smaakversterkers zijn niet nodig als je al smaak van nature hebt. 3 g: ende vraa op de volg .................. ...... : ............ Postcode Bionext t.a.v. Start Biologisch Over de uitslag wordt Ik star t biolo Stuur het Vul hier je ........... formulier op .................. .................. vóór Naam: ...... ........... 4 februari .................. .................. 2015 Adres: ...... Weet je dat biologische komkommer- en tomatenplanten altijd stevig met hun wortels in de aarde staan, ook in de kas? Een levende, gezonde bodem is namelijk het vertrekpunt voor een biologische teler. Biologische producten bevatten geen resten van bestrijdingsmiddelen. Ook geen kunstmatige geur-, kleur-, en smaakstoffen en conserveermiddelen. Ook de samenstelling is anders: biologische melk in Nederland bevat bijvoorbeeld gemiddeld 60% meer omega-3 en 38% meer CLA vetzuren dan gangbare Nederlandse melk. Zo ziet het biologische keurmerk eruit! Je maakt kans op verschillende heerlijke biologische pakketten Weetje: Biologisch voedsel is onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden geproduceerd. Alle dieren in de biologische veehouderij hebben veel buitenruimte. Ze eten biologisch voer en krijgen géén genetisch gemanipuleerde soja. Op het land wordt gewerkt met compost en natuurlijke mest. Zonder kunstmest, pesticiden en andere chemisch-synthetische hulpmiddelen. Dit heeft veel voordelen voor het milieu en de biodiversiteit. 2 Als je het rk keurme biologisch uct ziet, op een prod d garandeer is het ge h. Ongeacht biologiscwinkel je het e welk in nkomt. product tege de Plak hier ische 10 biolog jes. keurmerk en maak kans op mooi Actie Waarom biologisch? 4 Geen gentech Maïs die bestand is tegen hoge doses onkruidbestrijdingsmiddel. Dat is leuk voor de producent van het bestrijdingsmiddel, maar de consument zit er niet op te wachten. En de natuur ook niet. Die is gebaat bij zoveel mogelijk genetische variëteit. Biologische producten zijn gegarandeerd gentechvrij. 5 Maatschappelijk oké Een biologische ondernemer staat midden in de samenleving en levert daar een bijdrage aan. Er zijn biologische boeren met een natuurcamping of met een logeergelegenheid. Vaak worden er rondleidingen of fietstochten georganiseerd. Op sommige biologische bedrijven vinden mensen met een handicap een waardevolle dagtaak. 6 Goed voor de natuur De biologische of biodynamische boer werkt met wat de natuur hem biedt om de bodem vruchtbaar te houden en ziekten te bestrijden. Geen pesticiden en andere chemicaliën. Hierdoor blijven grondwater en sloten schoon en krijgen kwetsbare planten, vogels, vlinders en bijen alle kansen. 7 Beter voor dieren Wat is er veranderd? Sinds 2012 is er één biologisch keurmerk in heel Europa. Wel zo makkelijk. Als dit keurmerk op een verpakking staat, dan is voldaan aan de wettelijke regels voor biologische voeding en landbouw. Naast het Europees biologisch keurmerk, dat verplicht is voor een biologisch product, mag ook het nationale EKO-keurmerk gebruikt worden. Biologisch-dynamische producten zijn behalve aan het Europese ‘groene blaadje’ herkenbaar aan het Demeter-keurmerk. Mmm vloer. Ingrepen - zoals het afknippen van staarten of snavels - zijn uit den boze. De dieren krijgen biologisch voer en grazen op onbespoten weilanden met volop kruiden. Zeugen kunnen een modderbad nemen, biggetjes mogen bij hun moeder blijven. En ga zo maar door... 8 Geen cent teveel 9 Beter voor de toekomst Mmm Mmm Vind je het gek dat een biologisch ei meer kost? De kip krijgt beter voer en heeft een heel weiland tot haar beschikking. En natuurlijk is een fles onbespoten fruitsap duurder. Het fruit is met de hand geoogst, en voor een goed loon. Wil je gezond en eerlijk eten, dan is dit de prijs. CO2-uitstoot, milieuvervuiling, gentech soja, dierziektes; het zal mijn tijd wel duren, zeggen veel mensen. Vast staat dat we met ons gedrag onherstelbare schade aanrichten. Willen we onze kinderen daarmee belasten? 10 Goede smaak Eet je biologisch? Dat getuigt van goede smaak. Niet alleen omdat je goed kunt proeven, het laat ook zien dat je een ruimdenkend mens bent. Iemand die zijn eigen lichaam serieus neemt en rekening houdt met onze leefomgeving, ook in de toekomst. De dieren van bioboeren hebben genoeg ruimte op het land en in de stal. In de stallen zijn ramen, er komt frisse lucht binnen en er ligt stro op de urlijk.nl lekkernatu biologisch biologischlekkernatuurlijk.nl biologischlekkernatuurlijk Campagne gefinancierd met steun van de Europese Unie Alle ingrediënten zijn biologisch! Daarom: kijk op pagina 3 naar de 10 redenen om bio te ontdekken. Selecteer de reden of redenen die voor jou de vraag beantwoorden ‘waarom doe ik dit eigenlijk?’ (motivatie); vervang deze week 1 product per dag door een biologische variant, bijvoorbeeld melk, muesli, eieren, boter, aardappelen, vla, of chips en hou dit de rest van het jaar vol (realistisch en concreet doel). Vertel hierover aan familie, vrienden, buren en collega’s (deel je trots). Zo moet het lukken! met honing Pieter Jans Jansonius Wat doet een teler in de winter? Cranberrypunch met vanille en tijm Drankje 6-8 glazen • 1 vanillestokje • 3 takjes verse tijm • 100 g gedroogde cranberry’s • 1 fles cranberrydrank • 2 zakjes groene thee met jasmijn of citroen • 2-3 eetlepels vloeibare honing Snijd het vanillestokje in de lengte open en leg het met de tijm en cranberry’s in een pan. Schenk de cranberrydrank erbij en voeg 500 ml water toe. Breng het geheel tegen de kook aan en laat de punch op heel zacht vuur ca. 30 minuten trekken. Hang dan de zakje thee erin en laat de punch van het vuur af nog 5 minuten trekken. Verwijder het vanillestokje, de takjes tijm en de theezakjes en breng de punch op smaak met honing. Schep de cranberrypunch in hittebestendige glazen en houd de punch in een kan warm op een theelichtje. Stem op je Een stapje erbij in 2015: favoriete inspiratielijstje voor goede voornemens biowinkel! De winter is een tijd waarin de natuur het rustig aan doet. Tijdens deze rustperiode bereidt de natuur zich voor op het nieuwe voorjaar. De appeltelers daarentegen, hebben heel wat werk te verzetten in de winter. Pieter Jans Jansonius is eigenaar van een biologisch fruitbedrijf in Nieuwerkerk, Zeeland. Hij vertelt over winterse werkzaamheden in de boomgaard. Wat doe je zoal in de wintermaanden? De winterperiode is de tijd van snoeien. Van begin december tot eind april zijn telers daar meestal mee bezig. Het is een tijdrovend karwei, want 1 hectare bomen snoeien kost je 60-100 uur. Dus voor 10 hectare ben je zo 1000 uur bezig! En in de winter is het vroeg donker, dus je hebt heel wat maanden nodig om al het snoeiwerk gedaan te krijgen. En verder? Daarnaast zijn we nog bezig met het sorteren en verkoopklaar maken van de appels die nog in de koelcel liggen. Tot mei kunnen we nog appels leveren. De wintermaanden zijn ook de maanden van rooien en opnieuw planten. De oude bomen worden verwijderd en er worden nieuwe bomen voor terug gezet. Wij vervangen momenteel de rassen die gevoeliger zijn voor ziekten en plagen voor een ras dat heel geschikt is om biologisch te planten. We gaan de zogenaamde ‘appel van de toekomst’ telen, daarvan planten we er deze winter 3.000 stuks. Appel van de toekomst? Deze Natyra-appel is uiteraard biologisch, super lekker (de meest smaakvolle die ik ooit geproefd heb), is minder gevoelig voor ziekten en is daarnaast ook nog eens heel goed te bewaren. De bomen hebben 1 jaar nodig om te kunnen groeien, dus de eerste Natyra-appels komen in het najaar van 2016 op de markt. Iets om naar uit te kijken! Welke producten produceer je allemaal? Samen met mijn vrouw kocht ik dit bedrijf in 2007 en schakelden we om naar biologische teelt. Wij hebben nu 9 hectare appel- en perenbomen. Elstar, Jonagold, Santana, Topaz en Rode Boskoop zijn de meest bekende appelsoorten die we telen. Van de peren telen we Conference, Doyenne du Comice en Gieser Wildeman. Heb je alleen appels en peren? We zijn bezig om dit bedrijf te ontwikkelen tot een veelzijdig geheel, waar naast fruitbomen plaats is voor bijenkasten, kippen, een kleine kudde schapen en de natuur. Ons doel is het produceren van lekker en gezond fruit en we laten onze consumenten graag meebeleven in onze manier van werken. “De winter is een tijd waarin de natuur het rustig aan doet. Tijdens deze rustperiode bereidt de natuur zich voor op het nieuwe voorjaar. De appeltelers daarentegen, hebben heel wat werk te verzetten in de winter. ” Nog geen goeie voornemens? Haal je inspiratie uit dit lijstje: De ontwikkeling en vernieuwing van de biologische winkels en webshops voltrekt zich in hoog tempo. Met succes, want de meeste biowinkeliers ‘boeren goed’. Klanten van biologische winkels mogen nu laten weten wat hun favoriete biowinkel is. Dat werkt zo: Tot 15 januari kun je stemmen op www.mijnfavorietebiowinkel.nl. Daar zie je de finalisten staan die in de voorronde de meeste stemmen hebben gekregen. Als je stemt kun je ook aangeven wat die winkel zo speciaal maakt. De leukste, meest inspirerende inzendingen maken kans op een gratis biologische boodschappenbox t.w.v. e 50,-. De winnende winkel wordt bekend gemaakt op donderdag 22 januari 2015. De verhalen van de prijswinnaars komen op de website te staan. 1 Eet wat minder vaak vlees. Als je vlees koopt, kies dan voor biologisch. 2 Verplaats je eens in een biologische kip. En geef een KipKado. 3 Doe eens gek, probeer ‘n seizoensgroente uit waarvan je de naam niet kent 4 Eet winterwortels in de winter, zomerkoninkjes in de zomer 5 Koop verse, hele groenten. Lekkerder en goedkoper dan die voorgesneden groenten in een zakje. 6 Kook! 7 ‘n Bio product uitverkocht in de supermarkt? Trek de filiaalhouder aan zijn jas. 8 Zoek uit welke biologische winkels er in de buurt zijn. 9 Spring over de drempel van een biowinkel. 10 Ga Lekker naar de Boer en ontdek wat bio eigenlijk betekent 11 Ontdek de nieuwe fietsroutes langs biologische boerderijen 12 Neem een abonnement op een biologisch groente- of fruitpakket 13 Trakteer vrienden of familie op een dagje appels plukken in een biologische boomgaard 14 Laat de auto wat vaker staan en loop of fiets naar de supermarkt 15 Leg wat vaker een biologische product in je winkelwagen! biologischlekkernatuurlijk.nl Bio recept Alle ingrediënten zijn biologisch! met wortel en pastinaak Hollands stoofpotje van wortel en pastinaak Hoofdgerecht voor 4 pers. • 40 g boter • 100 g ontbijtspek, in reepjes • 2 uien, in ringen • 250 g kastanjechampignons, gehalveerd • 3 takjes tijm • 1 laurierblad • 500 g winterwortel, in stukken van 3 cm • 500 g pastinaak, in stukken van 3 cm • 1½ eetlepel balsamicoazijn Bereiding Verhit de boter in een braadpan en bak het spek zachtjes uit. Fruit de uien 5 minuten heel zachtjes in het braadvet. Schep de paddenstoelen, tijm en laurierblad door de uien en bak alles 2 minuten. Schep de wortel, pastinaak en naar smaak zout en peper door de champignons. Schenk de azijn in de pan en breng dit aan de kook. Schenk nu 100 ml water in de pan en breng dit aan de kook. Leg het deksel op de pan en stoof alles in 10-15 minuten gaar. Lekker met aardappelpuree en eventueel een groene salade. biologischlekkernatuurlijk Vraag 3 Ga naar biologisch lekkernatuurlijk.nl voor nog meer weetjes. Vraag 2 Hoe herken je een biologisch ei? A. een biologisch ei is bruin, B. als er ‘vrije uitloop’ op de doos staat, C. als de code op het ei begint met een 0 ................................... ............................. ................ Als er ‘natuurlijk’ op een product of verpakking staat, is het dan ook automatisch biologisch? A. ja, natuurlijk en biologisch is hetzelfde, B. nee, natuurlijk en biologisch sluiten elkaar uit, C. nee, biologisch is wel altijd natuurlijk, maar natuurlijk is niet perse biologisch .............................................. Vraag 4 .................................... Mag een biologische ............................ boer mest gebruiken? A. ja, kunstmest is nodig om de kwaliteit van producten te garanderen, B. ja, maar alleen dierlijke mest, C. nee, dit is verboden in de biologische landbouw ........................................ Vraag 5 ................................. Hoeveel dagen van het .................... jaar laten biologische boeren hun koeien in de wei? A. Minimaal 120 dagen per jaar, 6 uur per dag, B. Elke dag, zolang het weer en de bodem het toelaten, C. Dat mag de boer zelf bepalen. .................................................. ............................................. ..................................... ....................... De antwoorden vind je hieronder. product het woord bio, eko, eco of organic staat, moet het voldoen aan de eisen voor biologisch. valkuil is. Mensen denken vaak alleen maar ‘wat wil ik gaan doen?’ in plaats van ‘waarom doe ik dit eigenlijk?’, terwijl die laatste vraag juist belangrijk is. Ook een concreet antwoord op de vraag ‘hoe ga ik het doen?’ is belangrijk voor het behalen van het doel. Vraag 1 Wie controleert of een bedrijf ook echt biologisch werkt? A. SKAL, B. Bionext, C. De boer zelf ...................................... .................................. ............................ ............... Antwoord op vraag 1: A. SKAL is een Nederlandse instantie aangewezen door het Ministerie van Economische Zaken om toe te zien op de naleving van de biologische productievoorschriften. Daarnaast blijkt ook dat het niet voorbereiden van goede voornemens een grote Bio recept Quiz Bio weetjes Antwoord op vraag 4: B. Om de bodem gezond te houden gebruikt de biologische boer dierlijke mest en compost. Dat zorgt voor een gezonde, levende bodem. Zo bevat het veel meer bodemleven. En om plagen te voorkomen doet men aan vruchtwisseling: dit betekent (kort gezegd) dat elk stukje land elk jaar voor een ander gewas wordt gebruikt. lukt er meer in geloven. Goede voornemens zijn dus zinloos als je er zelf niet in gelooft. Kies daarom een realistisch doel. En vertel over je behaalde successen: niets werkt zo motiverend als trots. Veel Nederlanders hebben goede voornemens, maar het realiseren ervan blijkt toch elk jaar weer lastig. Doe mee aan de quiz! Antwoord op vraag 2: C. Op grond van Europese regels moet op elk ei een eicode staan. Deze bestaat uit 7 of meer cijfers en letters. Het eerste cijfer staat voor het leefsysteem van de kip (0=biologisch). Waarom lukt het niet? Uit onderzoek blijkt dat de mensen die het wel Bio appelteler Antwoord op vraag 5: B. Koeien zijn van nature buitenbeesten. Biologische boeren houden rekening met de natuurlijke behoeften van de dieren. Daarom mogen biologische koeien in principe elke dag naar buiten. WEET je dat: Hoeveel weet jij van biologische voeding? Kijk voor meer Bio weetjes op biologischlekkernatuurlijk.nl Goede voornemens kies voor een realistisch doel! P5 Antwoord op vraag 3: C. Als op een product staat dat het biologisch is, is dat ook zo. Het woord ‘biologisch’ is namelijk wettelijk beschermd. Dit geldt niet voor benamingen als natuurlijk, ambachtelijk of duurzaam. De eisen in de biologische landbouw zijn erop gericht zo natuurlijk mogelijke voeding te produceren. Ook als op een P4 Campagne gefinancierd met steun van de Europese Unie P6 P7 Jaar van de Bodem Bio kenner Wijnand Sukkel, onderzoeker bij Wageningen Universiteit Wijnand Sukkel doet onderzoek naar de kwaliteit van bodems. Waarom is de bodem zo belangrijk? De bodem is de basis van ruim 95 % van de voedselproductie. Vrijwel al ons eten komt van de bodem, direct of indirect, omdat er voer voor dieren op verbouwd wordt. En die bodem staat nu onder druk. Want er verdwijnt op dit moment meer vruchtbare grond dan dat erbij komt. Dit gebeurt onder andere door verwoestijning, door verzilting of door het wegspoelen van bodem op hellingen. Maar bodem is ook belangrijk voor bijvoorbeeld het vasthouden van water en het opslaan van voedingsstoffen. Verdwijnen van vruchtbare bodem? Dat klinkt heel erg Dat is het ook. Er verdwijnt bijvoorbeeld organische stof uit de bodem. En dat is de basis van het bodemleven. Organische stof is heel belangrijk om gewassen te kunnen telen, belangrijk voor de biodiversiteit en voor het binden van koolstof. Er wordt 3 tot 4 keer zoveel koolstof in de bodem vastgehouden dan in de lucht. Ook voor het klimaat is de bodem dus heel belangrijk. Hoe zit het met de bodemkwaliteit in Nederland? Nederland is een heel vruchtbaar land. We leven in een deltagebied, waar via de rivieren bodem en grondstoffen worden aangevoerd. Ook hebben we voldoende water. Nederland is daarom een heel goed landbouwgebied. Maar ook wij hebben last van bodemproblemen door terugloop van het organische stofgehalte, verdichting van de bodem door gebruik van zware machines, verzilting door stijging van zeespiegel met zout kwelwater. Ook loopt de bodemgezondheid terug door eenzijdige teelt en intensieve teelt/vruchtwisseling. Dit veroorzaakt bodemziektes. In 2015 staat bij de Wereldvoedselorganisatie de bodem centraal. Samen met lucht en water is een gezonde bodem cruciaal voor het voortbestaan van de mensheid. En dat is niet voor niets. De bodem is de basis voor de landbouw en al helemaal voor de biologische landbouw. Een goede bodem levert een goede oogst, maar zorgt ook voor heel veel andere zaken zoals het vasthouden van (grond)water, het vastleggen van koolstof in de bodem en een divers bodemleven. Een biologische boer vertroetelt zijn bodem met biologische mest, compost en rijdt zo min mogelijk met zware machines op zijn land. Ook als consument kun je goed zorgen voor de bodem. Bijvoorbeeld door je tuin lekker groen te laten in plaats van te betegelen. Of door het kopen van biologische boodschappen. Want een biologische boer zorgt dan voor jou voor de bodem. Fotowedstrijd Bio varkenshouders #ontdekbio Mariet en Jan Overesch, biologische varkenshouders in Raalte Waar is het vlees van uw varkens te koop? Hoe start jij 2015? Vol goede voornemens zoals meer bewegen en beter eten? Doe dan mee met onze foto-winactie op Facebook en Twitter. Deel tussen 2 en 18 januari jouw goede ‘beter eten’ voornemen op Facebook en/of Twitter met #ontdekbio. Vertel welk biologisch product jij hebt ontdekt voor jouw ‘beter eten’ voornemen voor 2015. Denk bijvoorbeeld aan biologische ontbijtgranen, yoghurt, eieren, brood, appel, melk, aardappels, etc.. Iedere dag selecteren wij 1 winnaar die meedingt naar 1 van de prijspakketten met heerlijk, verse biologische producten om je goede voornemen voor beter eten in 2015 te ondersteunen. Deel iedere dag een foto, zo maak je iedere dag kans. Het vlees is te koop in onze eigen winkel, bij onze buurtslager in Zwolle. En bij de biologische slagers door heel Nederland. Koop je biologisch varkensvlees in de supermarkt? Let dan goed op het biologisch keurmerk: Het groene blaadje laat zien dat het vlees biologisch is. Vind ons op facebook.com/ BiologischLekkerNatuurlijk en Twitter.com/BioNatuurlijk of kijk op www.start-biologisch.nl voor meer informatie. Hoe ziet een boer of zijn bodem goed is? Boeren kunnen zelf zien of hun bodem goed is. Belangrijk zijn de ‘aggregaten’. Dit zijn mooie ronde brokjes aarde, rulle grond. Dat is goede aarde. Dus niet grond dat als los zand door je handen valt, maar ook niet de grote brokken met scherpe hoeken. Een donkere kleur betekent dat er veel organische stof inzet, dat is goed. Verder zal een boer aan zijn aarde ruiken: een rottende geur is een slecht teken. Ook een korst op de grond is geen goed signaal. Torren, spinnen, kevertjes en regenwormen zijn een goed teken. Dat zie je ook al boven de grond: kleine hoopjes op de grond zijn een teken dat er wormen zijn. Wat kan een boer doen om zijn bodem goed te houden? Door minder zware machines te gebruiken, door meer organische stof aan de bodem te geven via mest, compost of gewasresten als stro en door een voldoende ruime vruchtwisseling toe te passen. Bij biologische landbouw is een goede bodem extra belangrijk: een biologische boer kan de slechte kwaliteit van de bodem niet compenseren door kunstmest en middelen. Daarom leert de gangbare landbouw nu ook van de biologische landbouw. Een ruime vruchtwisseling (wisselende gewassen op hetzelfde stuk grond), gebruik van organische mest en het telen van groenbemesters wordt nu ook in de gangbare landbouw toegepast. Wat ook bijzonder is, is het rijpadensytemen. Zware machines beschadigen de bodem. Biologische boeren waren de eersten die GPS-systemen gebruikten om steeds hetzelfde paadje te gebruiken om te rijden. Hierdoor wordt de grond maar op een klein oppervlak samengedrukt en houdt de rest een mooie structuur. Nu zie je veel meer boeren dat doen. Biologische boeren zie je nu ook lichtere machines en rupsbandenmachines gebruiken om het verdichten van de bodem te voorkomen. Wat vindt u zo mooi aan biologische varkens houden? “Tevreden varkens zwaaien vrolijk met hun staart, lopen achter me aan, knorren extra vrolijk als ze me zien.” De vrijheid die het varken heeft. Daar kan ik van genieten. Een biologisch varken heeft 4 keer zoveel ruimte als een gangbaar varken. Ze hebben binnen een lekker strohok en ze kunnen altijd naar buiten toe. De zeugen (moedervarkens) hebben zelfs een weiland met een modderbad. Bodemweetjes betekent ook dat wij ze niet hoeven te enten omdat zij zelf weerstand hebben opgebouwd. Hoe ziet u of een varken tevreden is? Weet je dat: De pendelaar een regenworm is die zijn hele leven in eenzelfde verticale gang leeft? Hij eet ’s nachts strooisel boven de grond en kruipt daarna weer in zijn gang, die wel tot meer dan een meter diep de grond in kan gaan. De gangen zijn belangrijk voor de waterafvoer. En planten gebruiken deze gangen om hun wortels in te laten groeien. ............................................................................................................................................................ Weet je dat: Biologische groenten altijd in de grond worden geteeld, ook in de kas? Bij gangbare kassen wordt er op ‘substraat’ geteeld. Dit kan steenwol zijn of turfvezel of kokosvezel maar ook kunststoffen, zoals polyurethaanschuim. Net als bij een kat of een hond. Tevreden varkens zwaaien vrolijk met hun staart, lopen achter me aan, knorren extra vrolijk als ze me zien. Ze hopen dan natuurlijk op lekker voer. De varkens vinden het fijn dat ze kunnen gaan en staan waar ze willen, in de zon of de regen. Zijn biologische varkens sterk? Bij de fok wordt gekeken hoe het varken zo sterk mogelijk kan worden. Een biologisch varken heeft veel weerstand, het zijn geen kasplantjes. Dat Wat eten uw varkens? Mijn varkens eten vooral gerst, tarwe, rogge, gras, kuilvoer en soja. Het meeste telen we hier zelf, op onze eigen grond. En onze eigen grond bemesten we weer met eigen mest, het is een gesloten kringloop. Onze mestvaalt bevat ons eigen stro en onze eigen varkensmest, ik weet precies hoe deze mest in elkaar zit. biologischlekkernatuurlijk.nl Star t het nieuwe jaar ook biologisch en do e mee met onze foto-winactie! Wat vindt je het lekkerste stukje vlees van het varken? Alle stukken van het varken zijn lekker, het ligt er natuurlijk aan hoe je het klaarmaakt. Mijn vrouw Mariet kookt heel lekker en gevarieerd. De meeste mensen eten ook met hun ogen: als je gezien hebt hoe het varken geleefd heeft, smaakt het lekkerder. Bovendien groeien biologische varkens langzaam en bewegen ze veel. En dat proef je. Het zijn geen ‘plof’-varkens. Campagne gefinancierd met steun van de Europese Unie ............................................................................................................................................................ Advertentie Weet je dat: Advertentie Een boer twee jaar biologisch moet werken voordat de grond biologisch gecertificeerd kan worden? In die tijd trekken alle schadelijke reststoffen uit de bodem en wordt de grond langzaam humusrijker. ............................................................................................................................................................ Weet je dat: Veel regenwormen in de grond betekent dat het goed gaat met de grond. Ze zorgen voor vertering van de organische stof en voldoende gangetjes door de bodem waar planten gebruik van kunnen maken. ........................................................................................................................... Weet je dat: Grondwater in landbouwgebieden vaak resten van gifstoffen en kunstmest bevatten? Dat willen we natuurlijk niet. Biologische boeren telen zonder gif en kunstmest, dus zij zorgen ervoor dat schoon grondwater onder hun grond gegarandeerd wordt. Bio recept Bio weetjes Ga naa lekker na r biologisch tu nog meeur lijk.nl voor r weetjes . met aardappel Aardappelpoffers met pittige cranberrycompote Ingrediënten tussendoortje 4 pers. • ½ pot cranberrycompote • 2 theelepels verse tijmblaadjes • ca. 2 eetlepels cranberrymosterd • 500 g aardappelen, geschild en geraspt • 1 ei • ½ ui, fijngehakt • 1 volle eetlepel bloem • mespunt zout • olie om te bakken Alle ingrediënten zijn biologisch! Bereiding Meng de compote, de tijm en naar smaak mosterd door elkaar. Dep de geraspte aardappels met keukenpapier goed droog. Meng in een kom de geraspte aardappel met het ei, de ui, de bloem en zout. Verhit een klein beetje olie in een pan met antiaanbaklaag. Schep op enige afstand eetlepels van het aardappelmengsel in de pan en strijk de bergjes glad. Bak de poffers tot de bovenkant bijna droog is. Keer de poffers en bak de andere kant goudbruin. Houd de poffers in een op 75 °C ingeschakelde oven warm. Bak van de rest ook poffers. Leg de poffers op een schaal en schep op elk een lepeltje van de cranberrycompote. biologischlekkernatuurlijk.nl De biologische slagers van De Groene Weg maken zich al ruim 30 jaar iedere dag sterk voor lekker, biologisch en ambachtelijk vlees. Voor ’t goede leven! Colofon Uitgave van TMG Contactpersoon: Dennis Lanson 06-51 29 11 03 Fotografie Shutterstock Beeldbank Bionext Redactie Bionext, ketenorganisatie voor duurzame, biologische landbouw en voeding Oplage Ca 440.000 Vormgeving 2Mèt Reclame (met een goed verhaal) Hét adres voor lekker biologisch vlees Onze vakmensen staan voor een goed en eerlijk stuk natuurlijk vlees van dieren die een goed leven hebben gehad. Door de nauwe samenwerking tussen boer, verwerker en slager weten onze biologische slagers precies wat er met hun vlees gebeurt, van boer tot bord. Datum 5 januari 2015 Vind onze 13 slagerijen en meer informatie op www.degroeneweg.nl Campagne gefinancierd met steun van de Europese Unie Campagne gefinancierd met steun van de Europese Unie Zonnemaire adv. 123x180_Opmaak 1 24-12-13 11:20 Pagina 1 Advertentie Advertentie gratis kaart voor De Nationale GezondheidsBeurs ▲ Een energieke start! Zonnemaire 100% biologisch, eerlijk en vol liefde gebakken Met Zonnemaire zet u veel méér dan een authentieke smaak op tafel en kiest u voor balans, duurzaamheid en vitaliteit. Een eerlijk assortiment biologisch brood en banket van ongeëvenaarde kwaliteit. En dat proef je! BIOLOGISCHE BAKKERIJ AD VAN DER WESTEN www.zonnemaire.nl NL-BIO-01 /EU/-niet EU landbouw Advertentie jouw GEZONDE START! t/m 13 januari neel, Lekker met etkaeen beetje m nog gezonderiazaad! ch kokosmelk Energie nodig voor onderweg? Havermuesli of have rcrunchy 750 g ram havermu es nu li 4.29 450 g ram banaan o f fr uit havercr u nchy 3.99 40 gram 1.35 0. 99 Yoghurt Amandeldrinks 1 liter Rijst 2.59 Ongezoet 2.69 Agave gezoet 2.99 Muesli repen nu 1 liter 1.29 - 1.49 Rechtstreek van de boerdersij 0. 99 Heerl ijke, romige kokogismscelhek af komstig van biolo nka pr ojecten op Sri La 200 ml 1.45 1.15 400 ml 1.99 1.59 Broccoli 500 gram 2.49 1. 79 per kilo 3.58 www.ekoplaza.nl
© Copyright 2025 ExpyDoc
