Inleiding Dat jeugdactiviteiten sociale meerwaarde

Inleiding
Dat jeugdactiviteiten sociale meerwaarde hebben is evident, dat er ook economische impact
wordt gerealiseerd is minder bekend. Om beter inzicht te krijgen in de sociaal-economische
impact van het Jeugdsportfonds in Nederland, zijn wij gevraagd hier onderzoek naar te doen.
Dit onderzoek uit 2011 hebben wij onlangs geactualiseerd. De impact op basis van de
activiteiten in 2013 presenteren wij hier.
Het Jeugdsportfonds maakt impact; 29.700 kinderen in gelegenheid te sporten
Het Jeugdsportfonds vindt dat alle kinderen moeten kunnen sporten en betaalt de contributie
en benodigde sportattributen voor kinderen van wie de ouders of verzorgers dat niet kunnen.
Aanvragen kunnen worden gedaan door professionals uit het onderwijs, hulpverlening en de
gezondheidszorg (zg. intermediairs). Door het Jeugdsportfonds worden jongeren lid van een
vereniging en sporten ze regelmatig en met toezicht. Het door het Jeugdsportfonds verzorgde
sporten in verenigingsverband biedt een socialiserend kader en heeft niet alleen voor het
betreffende kind, maar ook voor het thuisfront positieve effecten. In 2013 hebben 29.700
kinderen gesport in verenigingsverband die dat zonder het Jeugdsportfonds niet hadden
gekund.
Maatschappelijke besparingen: €0,5 tot €1,5 miljoen per jaar
Het feit dat deze kinderen in staat worden gesteld in verenigingsverband te sporten heeft
positieve sociaal-maatschappelijke effecten. Mede op basis van onderzoek van
wetenschappelijke literatuur in diverse landen hebben wij deze voor het Jeugdsportfonds
becijferd op €0,5 tot €1,5 miljoen per jaar. Grotendeels betreft het bespaarde
gezondheidskosten. Een kleiner deel betreft de waarde van de inzet van vrijwilligers en er is
ook enig effect door besparingen op het justitiële apparaat.
Volgens het SCP zijn er in Nederland ca. 150.000 (2013) kinderen die om financiële redenen
niet kunnen sporten. Op basis van onze bevindingen zou het bereiken van al deze kinderen
leiden tot jaarlijks €2 tot €6,5 miljoen aan vermijdbare maatschappelijke kosten. Dat het
Jeugdsportfonds er naar streeft steeds meer kinderen te bereiken moet dan ook worden
toegejuicht.
Economische impact: rimpeleffecten leiden tot belastingbetaling en werkgelegenheid
Naast de sociale heeft het Jeugdsportfonds ook een economische impact in de vorm van
inkomsten voor huishoudens, belastingen voor de overheid en winst voor bedrijven. Deze
ontstaat doordat de uitgaven van het Jeugdsportfonds leiden tot economische activiteit bij
bedrijven en sportclubs. Door het volgen van de uitgaven in de economie kunnen wij deze
“rimpeleffecten” meten.
Het Jeugdsportfonds blijkt een aanzienlijke hefboom te zijn voor haar keten. In 2013
ondersteunt het fonds €4,3 miljoen aan toegevoegde waarde in Nederland. In de keten van het
Jeugdsportfonds wordt in 2013 €1,8 miljoen aan belastingen betaald. Daarmee wordt de helft
van alle ontvangen overheidssubsidie terugverdiend. Het Jeugdsportfonds (zelf 8,3 FTE’s)
ondersteunt ongeveer 86 banen in de Nederlandse economie. Dat is een multiplier van ruim 10.
Jeugdsportfonds is unieke formule volgens respondenten
In gesprekken met diverse experts en stakeholders van het Jeugdsportfonds wordt de formule
van deze organistatie uniek in Nederland genoemd. Door de contributie te betalen en de
noodzakelijke kleding te verzorgen brengt het Jeugdsportfonds volgens hen kinderen in
beweging die anders voor de TV hadden gezeten. Door het regelmatig sporten en door het
verenigingsverband gaan ze ook op de lange termijn door met sporten. Er wordt bovendien
gewezen op het plezier en de voldoening dat het vrijwilligerswerk bij JSF biedt.
Het Jeugdsportfonds helpt kinderen uit gebroken gezinnen of gezinnen met een laag inkomen
beter te functioneren in de maatschappij: zo leren ze bijvoorbeeld samen te werken en doelen
te stellen. De structurele aanpak en het toezicht helpt om negatieve aspecten van
groepsdynamiek tegen te gaan. Er is geen sprake van stigmatisering van het is niet bekend
welke kinderen steun krijgen. Het leidt juist tot integratie en participatie. “Iedereen staat met
elkaar langs de lijn. Het sociaal vermogen van neemt toe, door het beter kunnen omgaan met
regels en structuur neemt wantrouwen tegenover overheidsinstanties af.” Het Jeugdsportfonds
biedt maatschappelijk werk als intermediair toegang tot de familie zodat de vinger aan de pols
gehouden kan worden. Het Jeugdsportfonds heeft nog een ‘multiplier effect’: voor ieder kind
dat gaat sporten, zijn er in het algemeen twee volwassenen die betrokken raken bij de
vereniging en voor wie er meer structuur in het leven is.
Augustus 2014
Bijlagen
OVER DE ONDERZOEKERS
Steward Redqueen is een gespecialiseerd adviesbureau dat zich bezighoudt met vraagstukken
op het raakvlak tussen bedrijfsleven en maatschappij. De focus ligt daarbij op duurzaam
ondernemen en impact assessments. Wij werken voor multinationals en andere organisaties in
Westerse en opkomende markten (in Afrika, Azië en Zuid-Amerika). Tot op heden hebben wij
meer dan 60 individuele impact assessments uitgevoerd. Klanten van Steward Redqueen zijn
onder meer: ABN AMRO Bank, Heineken, Standard Chartered Bank, Maersk, Vos Logistics,
Coca-Cola, FMO, IFC en CDC.
Voor meer informatie: www.stewardredqueen.com
OVER DE ONDERZOEKSOPZET
Dit onderzoek was een initiatief van De Goede Doelen Loterijen en werd ook door deze
organisatie ondersteund.
Op basis van bestaand wetenschappelijk onderzoek, voortbouwend op onze bewezen
methodologie en door interviews met respondenten hebben wij de sociaal- economische impact
bepaald. De sociale impact is deels kwalitatief en deels kwantitatief bepaald. De cijfers zijn
echter niet exact, maar geven een ‘orde van grootte’ weer. Het betreft indicaties van
maatschappelijke besparingen die als gevolg van de activiteiten van het Jeugdsportfonds
worden gerealiseerd. Hierbij hebben wij ons gebaseerd op wetenschappelijke literatuur uit
Nederland en enige vergelijkbare landen.
Voor de bepaling van de economische impact, is gebruik gemaakt van de ‘Input-Output’analyse waarvoor Wassily Leontief in 1973 de Nobelprijs voor de Economie ontving. Bij deze
methode wordt de sociaal-economische impact bepaald door een initiële besteding en de
daaruit voortvloeiende “rimpeleffecten” te volgen door de economie. De initiële besteding leidt
tot banen en toegevoegde waarde. Toegevoegde waarde is de som van inkomsten voor
huishouden, belasting voor de overheid en resultaat voor bedrijven. Door het “rimpeleffect”
worden niet alleen bij de betreffende organisatie, maar ook bij organisaties in het “ecosysteem” van die organisatie toegevoegde waarde en banen gecreëerd. De “rimpeleffecten” zijn
vergelijkbaar met golfjes na het gooien van een steentje in een vijver. Deze aanpak volgt een
beproefde en erkende, gestandaardiseerde methodologie die gebruikmakend van specifieke
data van een organisatie, in combinatie met (macro-)economische data van een land tot goede
inzichten in uitgaven en rimpeleffecten leidt.
Het is niet beoogd op basis van dit onderzoek tot eendimensionale conclusies te komen, maar
inzichten te leveren die bruikbaar zijn voor de ondersteuning van beleidsbeslissingen van het
Jeugdsportfonds en voor hun dialoog met stakeholders en andere geïnteresseerde partijen.