14, j dir'ec - tienoordzee Proeve np rog r amm a behandeling en berging chloorgascylinders m.s. "Sinbad"; november 1982 Tweede versie I I I Rijswijk, oktober 1982, -2 - Inhoud sopg ave Inleiding Doel Medewerkende instanties Verantwoordelijkheid Opzet programma Materieel Uitvoering programma/meting Weerscriteria Kontakt adressen/nummers Veiligheid. Bijlage: Overzicht meetgebied Programma Kaart RWS-haven Scheveningen Overzicht stroomgegevens Berekeningen achterblijvende hoeveelheid chloor bij opdrijvenvat en uitstroomsnelheid t.g.v. warmteoverdracht Algemene informatie chloor en eerste hulp Bevindingen voorbereidende proeven. I rijkswaterstaat directie noordzee 205834BLC -3 - 1 .Inleiding In december 1979 zijn door het m.s. "Sinbad" 51 chloorcylinders verloren, ca. 27 kilometer west van IJmuiden. Een uitgebreide spewraktie van de directie Noordzee, geassisteerd door de koninklijke marine maakte het mogelijk 7 cylinders te kunnen bergen. In de periode 1980 tot oktober 1982 zijn door visserschepen nog eens 4 cylinders, aan het CIC gemeld en aan wal gebracht. --Gelet op de mogelijke gevaarsaspekten verbonden aan het vervoer van deze cylinders gevuld met chloor zijn door de directie Noordzee, Akzo Zout Chemie en plaatselijke autoriteiten in de diverse havens draaiboeken voor aanlanding/transport en -verwerking samengesteld. De conditie van de afsluiters op de cylinders van de laatste 2 aangevoerde chloor-cylinders in mei 1982 te IJmuiden gaf Akzo aanleiding om in deze bespreking nieuwe richlijnen op te stellen voor de aanlanding en mogelijke verwerking. Deze laatste- cylinderafsluiters waren gecorrodeerd en het keurwerk van de cylinders was verlopen. Het bergen en aanlanden van in de toekomst op te vissen cylinders kan onaanvaardbare grote risico's met zich mee brengen. De opgeviste cylinders zullen dus op zee op een adequate wijze onschadelijk moeten worden gemaakt in de toekomst, daar aanlanding zonder grote risico's niet meer mogelijk is. Als voorbereiding op de toekomstige procedure zal een proef worden gehouden op zee waarbij een chloorvat onschadelijk zal worden gemaakt. Vooraf aan de proef zijn enkele proeven met kleine explosieve ladingen gedaan op een leeg vat teneinde hierin een gat te maken. De resultaten hiervan zijn te vinden in bijlage 7. Tijdens de proef op zee zal door Akzo in nauwe samenwerking met directie Noordzee het gedrag van de vrijkomende hoeveelheid chloor worden onderzocht. rijkswaterstaat directie noordzee 205834BLC -4- Doel Het komen tot een veilige en adequate procedure op zee voor het onschadelijk maken van een opgeviste chloorcylinder van m.s. "Sinbad". Medewerkende instanties De proeven zullen worden uitgevoerd door directie Noordzee: - Rijkswaterstaat - Rijswijk - Akzo Zout Chemie - Hengelo - Smit Tak Internationaal Zeesleep en Bergingsbedrijf Rotterdam. Verantwoordelijkheid De verantwoordelijkheid van de proeven ligt bij de directie Noordzee. De directie Noordzee laat zich adviseren betreffende de veiligheid van het gebruik en vrijkomen van chloor de Akzo Zout Chemie en betreffende de veiligheid en het plaatsen van kleine explosieven m.b.v. duikers door Smit Tak. Opzet van het programma Het programma is zo opgezet dat een indruk wordt verkregen van de problemen bij de in de toekomst te voeren procedure. Tevens wordt hierbij de hoeveelheid vrijgekomen chloor gemeten om een inzicht te krijgen in de veiligheid voor de mens en de belasting van het milieu. De vaten die nu op de bodem liggen zullen in hoofdzaak door vissers met trawinetten naar boven worden gehaald. Aan het Ministerie van Landbouw en Visserij is het advies gegeven bijn ophalen van een chloorcylinder door vissersschip het vat niet aan dek te nemen maar melding te maken en hulp van Rijkswaterstaat directie Noordzee af te wachten. rijkswaterstaat directie noordzee 205834BLC 5 Indien een vat onschadelijk moet worden gemaakt verdient het de voorkeur dit onder water te doen. Na melding zal het vat op de bodem worden neergelaten met een lijn met een blaas erop. Het vissersschip zou dit zelf reeds kunnen doen indien de omstandigheden dit met zich meebrengen. (slecht weer volle stroom zodat gewacht moet worden op stil water, tijdsbesparing verlet visser). Het verdient aanbeveling indien men het vat langzaam wil laten leeglopen dit in de gasfase van de cylinder te doen, zodat het vat zoveel mogelijk gasvormig leegkookt. Dit houdt in dat de duiker een klein gat aan de bovenzijde van het vat moet maken nadat het op de bodem ligt. Het gebruik van een ponsbout of luchtbout m.b.v. pistool afgeschoten op het vat heeft niet de voorkeur daar de duiker tidens het pencheren van het vat dicht bij het vat moet zijn voor bediening van het pistool. Het afschieten van één van de afsluiters heeft als nadeel dat niet van tevoren te zeggen is of de afsluiter zich in de gasfase van het vat bevindt. Tevens bestaat de mogelijkheid dat de afsluiter wordt dichtgedrukt of dichtgesmolten door de explosie. Het gebruik van een gerichtte lading aan de bovenzijde van het vat geplaatst en op afstand tot detonatie gebracht verdient de voorkeur. De volgende drie proeven worden daarom in het programma opgenomen: Volledig vernietigen van een vat waardoor alle chloor ineens vrijkomt. Hierbij zal een gat van 10 cm x 50 cm qemaakt worden. Een gat schieten in de gasfase bovenop het vat, hierbij zal het vat gaan opdrijven na verloop van tijd. Gatgrote 20 mm. Dit zal worden voorkomen door het vat te verzwaren -met ketting. -rijkswaterstaat directie noordzee 2058345LC -6- Alle ladingen worden onder water aangebracht nadat de vaten op de bodem zijn neergelaten. Dit aanbrengen moet met stil water gebeuren. De detonatie gebeurt met vlak voor de kentering van het getij zodat extra verdunning optreed door de stroom. De detonatie wordt vanuit een rubberboot gedaan terwijl de schepen ruim bovenwinds en indien mogelijk bovenstrooms liggen t.o.v. het vat. Door een rubberboot worden luchtmonsters gemeten op chloorconcentraties. Gedurende deze meting is 46n rubberboot stand by. Alle proeven gebeuren bij daglicht op een afstand van tenminste 30 mijl vanuit de kust terwijl zich binnen een straal van 7 mijl geen scheepvaart mag bevinden. Tevens zijn de proeven sterk weersafhankelijk daar te veel wind het werken met rubberboten onmogelijk maakt en te weinig wind onvoldoende verdunning van het bovenkomende gas geeft (zie punt 8). De restanten van de vaten zullen weer meegenomen worden. I MW 6. Materieel Voor de uitvoering van de proeven is het volgende materieel nodig: - 1 schip voor vervoer van 3 chloorcylinders. Hiervoor zal m.s. Smal Agt worden gebruikt. Het schip heeft een kraan voor het neerlaten van de vaten en is ingericht als tanker zodat over een overdrukcabine kan worden beschikt. - 1 schip voor vervoer van de te gebruiken explosieven en het op afstand houden van de scheepvaart. - 3 rubberboten voor het tewater laten van duikers en het meten van chloorgasconcentraties. - Duikuitrusting en persluchtmaskers voor duikers en personeel in de rubberboten. Tevens een decompressie tank. - Vluchtmaskers voor bemanning van de schepen mocht men in een gaswolk raken. (25 stuks) - Extra persluchtsets (2 stuks) voor aan dek Smal Agt. - Monitor voor permanente meting chloor aan boord m.s. Smal Agt. rijkswaterstaat 2 zuurstofkoffers voor m.s. Smal Agt. Tectie noordzee 205834BLC — 7 — - Boei met licht voor markering van het vat. Explosieven voor de in 5 omschreven proeven. 3 gevulde chloorcylinders. drie drager gasdetectoren met buisjes. Voldoende lijn en 4 blazen met gewichten voor markering van het op de bodem liggende vat - set walkie talkies. (4 stuks) - Amoniak + watten voor aantonen chloor (2x50 1 vaten + 4 huishoudflessen). Het vliegtuig Ph/RWS van Rijkswaterstaat kan worden ingezet voor verkenning van de veilige zône van 15 mijl rond de proevenplaats. 7. Uitvoering programma De proeven zullen worden uitgevoerd op 25 of 26 november 1982 op de in bijlage 3 genoemde lokatie. Alle materieel zal woensdag 24 november aan boord van rn.s. Smal Agt worden gebracht terwijl het tweede schip opafroep beschikbaar is. M.s. Smal Agt zal vanuit de haven van directie Noordzee te Scheveningen uitvaren (ziebijlage 3). Het Controle en Informatie Centrum van Rijkswaterstaat verzamelt 48 uur v66r de proef de weersverwachting en bepaald 24 uur v66r de proef aan de hand van de in punt 8 gestelde criteria het al of niet doorgaan van de proef. Alle deelnemers worden verzocht 24 uur de proef het CIC te bellen over het al of niet doorgaan van de proef (zie punt 9). Als tijdstip van de proef geldt het in bijlage 4 te gebruiken stilwater zodat 7 uur voor het stilwater kan -worden uitgevaren vanuit Scheveningen. Bij doorgaan van de proef geeft het dc een bericht aan de scheepvaart uit. Bij niet voldoen aan de criteria op 25 november worden de proeven uitgesteld tot het volgende stille water bij daglicht op 26 november. Alsook dan niet aan de criteria wordt voldaan zal de proef op langere termijn uitgesteld worden. rijkswaterstaat directie noordzee 2058346LC 8 Na het op locatie komen van de schepen laat m.s. Smal Agt een vat op de bodem zakken met een sterke lijn met boei ter markering. Tijdens het stille water brengen de duikers de ladingen aan en vlak voor de kentering worden de proeven uitgevoerd. Om de boei worden 4 blazen gelegd voor oriëntatie. Het sein tot detonatie wordt aan boord van m.s. Smal Agt gegeven na uitvoering van de in punt 10 genoemde maatregelen. De rubberboot meet de meettijden genoemd in bijlage 2. Na afloop van de proeven worden de resten van de vaten geborgen door m.s. Smal Agt. Het tijdschema van de proeven is gegeven in bijlage 2. De rubberboot die dedetonatie doetfungeert hierna als veiligheidsboot. Weerscriteria De kroeven dienen bij de volgende weersomstandigheden te gebeuren: : minder dan windkracht 6 Beafort wind zeegang: niet groter dan 1,2 m significant zicht : meer dan 7 zeemiji. Kontakt adressen/nummers Rijkswatertaat directie Noordzee Postbus 507 2280 HV RIJSWIJK tel: 070-949500. Controle Informatie Centrum Rijkswaterstaat (24 uurs) Hoek van Holland tel: 01747-3791 Walaccommodatie Rijkswaterstaat Scheveningen Houtrustweg 600 Scheveningen tel: 070-548335/554948. rijkswaterstaat directie noordzee 205834BLC -9- Oliebestrijdingsschip m.s. Smal Agt indien bergplaats Scheveningen tel: 070-556074. Akzo Zout Chemie Nederland B.V. Postbus 4080 1009 Amsterdam tel: 020-5901291. (Hr. Razoux Schultz, alleen maandag en vrijdag.) Akzo Zout Chemie Nederland B.V. Postbus 7020 3000 HA Rotterdam tel: 010-167000 (Botlek) 01819-62700 (Europoort) Akzo Zout Chemie Nederland B.V. Postbus 25 7550 GC Hengelo tel: 074-449111. 443013 (hr. Dokter) Smit Tak Internationaal Zeesleep en Bergingsbedrijf B.V. Postbus 1042 3000 BA Rotterdam tel: 010-549911. 10. Veiligheid De veiligheid staat tijdens de gehele proef voorop - de vaten chloor worden op het voorschip van de Smal Agt zeevast gezet. - De explosieven worden aan boord van het tweede schip vervoerd. - Bij het behandelen van de vaten zijn niet meer mensen aanwezig dan strikt noodzakelijk. - Bij de detonatie en de meting dragen de duikers en het meetpersoneel perslucht en chemische pakken. De mensen aan dek dragen tijdens de proef perslucht terwijl de bemanning de vluchtmaskers klaar voor gebruik om heeft tijdens de proef. - V66r het sein tot detonatie wordt nagegaan of het gebied van 7 mijl rond de proef vrij is van scheepvaart. rijkswaterstaat directie noordzee 2058346LC - 10 — - De bemanning van de schepen verzamelt zich tijdens de proef op één plaats terwijl de luchtventilatie voor de accomodatie gestipt wordt en het schip klaar is om te varen (anker op draaiende motoren). - De rubberboten staan m.b.v. walkie talkies in verbinding met de moederschepen. - De schepen liggen bovenwinds en indien mogelijk bovenstrooms tijdens de proef. - De rubberboten hebben een handstakellicht en een walkie talkie bij zich. I I rijkswaterstaat directie noordzee 205834BLC Bijlage 1 Overzicht meetqebied I MW 3r3 iIî 4 D 2 °3 030 / - Ijmuiden / Zandvoort Meetpost Noordwijk Locatie 7 [iMunities tortplaa ts Katwijk Maas ,Noord4 Scheveningen 1 II III snoord2 IIndusb 1 " 2°OO' _-----Euro Eu Euro 3 AEUrq o5 I N, MVNo 4 - - - Maas - -Zuid - (rLichtei1and Goeree - GRA VENHA GE I50 Maasâlndusbank oof Delft ____________ Euro 7 n°Per - NoordiA ijk aan Zee 11 MV.W 52 000' Hoek von Holland Europ or ROTTERDAM Overzicht mee tgebied Oostvoorne Brielle Locatie Proeven VOORNE 3 3Q 00 4 '30' 52020 n 03 0 40 0 _iïi i____i__ _ _i_ m -- / linders Locatie Proeven chloor / 52 ° 20 'N O3 ° 4 ° 'O ------ / 7/ / / / / / / t / / / 1 (LO±tie / •'O - LOM DE P4 1 - -4--- -4- DW /- 45/ LEG ,1 / -,- .... ........... . ...... ............ . ...... mmmmmmmmmmmmmmm Bijlage 2 Dagproganima Proeven 1 I Jaar:1982 Proeven chloorgascyllnders directienoordzee Oliebestrijdingsproeven. Object: Voignummer :x = Tijdstip begin stil water Eenheid Duikvaartuig Smal Agt Ak!Ie(Harrdefing/Proef Tijd Dag 24/11 Oaschrijanq - Proef Mr. }Reglsstraue W. Rubberboten Omschrijving Mr. Laden chloorgas yllnders rampenbestrijding C.I.C. fleginstrafie - Omschrijving Mr. :Mr. Mr, Mr Nr - laden duikuitrusting laden explosie en x-.8 uur x-2 uur - - -- Bepaling weersv4erwachtlrng - Alle deelnemer Bepalen doorgaa - bellen dc t Hoek van Holla d 01747-379 - -- --- x- 7 x-3 Vertrek uit Scheveningen Aankomst Locat1e Vertrek uitMaassluis x-2 t Neerlaten chlcorcylinder Inspectie vrije zone7mijl Aankomst Locati1e x-1 x+1 Alle veiligheidsmaatregelen Sein tot detontie i chp- -- men, klaarmakenl meetrubbertoten, schepen bcvenwinds, v iegtuig boven w nds Meting chloorgas Meing chloo gas ciphalen - --- Assistentie x6 -- --- n controle critjeria 'iaatslng pls1evi X x+1 ------- proef X+8 Vertrek naar Srheveningen IN! IENT EDE EN DERDE Pl OEF DAN HERI-IA] ING PROCEDURE Vertrek naar Scheveningen ----------------------------- --- ______ ______ Vertrek 16-hoven verkennii g7mijl zone Foto's Terug na E r 16-hove = = = = = m M- = = = = = m m = = = = m = = Bijlage 3 Kaartje locatie Scheveninqen L-71 mnIsterle van verkeer en waterstaat rijkswaterstaat directie noordzee N wassenaar noordzee ® ucheveni ogen e4 7__ \ 12 Ak V. , DO .. '1 ... .•:•.îa - gen (ïj y rijawijk kantoor rljswiik koopmansstraat 1 2288 DC rijswijk (z.h.) feL (070) 949500 telex 33782 Water tnyse dienstgebouw Scheveningen ligplaats schepen houtrustweg 600 2583 GA scheveningen fel. (070) 548335 =====m==wmm=====m=m=m Bijlage 4 Overzicht stroomgegevens I OVERZICHT STIL WATER EN STROOMGEGEVENS tijden lokaal DatumHW Hoek v HollandStil water 1 Stil water II 0730 0530 1130 1945 1745 2345 0820 0620 1220 2043 1843 0926 0043 0726 2151 1326 1951 25/11 1039 0151 0839 1439 2103 26/11 2303 1148 0303 0948 22/11 23/11 I 24/11 1548 Stil water ter plaatse proevenlocatie valt ongeveer 2 uur voor en 4 uur na hoog water Hoek van Holland Daglicht valt van 0811 tot 1641 voor week 22 tot 26 november o an k? t) j it , • .î ;—'*._b_. ttttt _J.L1L_,- Ui540 t ) oxhj- 0301 t or \ \ T Delfzijl ,/' : lUI [ME 11 FIt 1 ingen 530 \ nHelderi L q T1h DUITSAN[) 1 ' AMSIERDA 0 Sctiveniiign r N E D E R L A N D 6.00 voor HW Hoek van Holland voor 1'HoekvanHoIIand 2JN\.' 520 ROT IER[)AM 3.21 voor HW Dover 3.00 voor HW Helgotand NOORDZEE ZUIDELIJK DEEL 1 2 000 000 (53 30 N) Vlis'singen ----' / 0Kentering (Stil water) —9 Stroomrlchting • ccbriiggc - / X /.>* Oost(.de / foyer a - . ./ 1 ANTWERPEN '---. Diiiil<crkcii . . B[LG1 . T1 . Rijzend water _.' ________n Valle d water 1 .it1__I..I.iL1t1tirj:...Jt.J.._1_ 2 0 S 4 0 •S 1,0 tot 2,0 zrn/uur 16.24 16 zrn/uur bij gemdoOdsij plaats van meting 2 1 znt t bi lorgem. spr ngti j I:T_J._x_ 6 0 S. S............. .......................,.... - - 80 .. , .1.. .11d > \ \ 1 of t - ---- ------------- ___--- _ t 540 ---, ' 't 12 .04 'Nt>'Bremerhaven ,orkiitn,. \ 1 \ \ 1 -Tchelltng L' tj Wilheiinshaven 1 • Emderi - ( EMEN 530 - Den ielder/ \ \ D U 1 T S I A N D 1 i-Ht 1 / / Vk /ljrituiden / //[/•/' AMSRDAM J N E D E R L A N D / 5.00 voor 11W Hoek van Holland 4.19 voor HW Vlissingen 11W lmmingham 3.0:3 na 2.21 voor 11W Dover 2.00 voor HW Helgoland Hoek van Holland 1T ' I ROITERDAM NOORDZEE AV ZUIDELIJK DEEL 7 Vss,ngen 1:2.000.000 (53°30'N) \ ebrtigge) ANTWERPEN Pover; Ë •.: L± 52° r1 0Kentering (Stil water)- Stroomrichting 0 tot 1.0 znh/uur Rijzenci water - 1.0 tot 2,0 zm/uur 2,0 zm/uur en groter • _Lijn van gelijktijdig zm/uur bij gem doodtij 16.24.6 1 hoog- of laagwater - plaats van meting • Vallend water 2,4 zm/uur bij gern. springsij _______1 6 0 I• 51 0 1. 8° S .f1 ,s .. S A i 1 ti II 1% i itt —Alk ' .-. .: 54U - S ., l0 S Bi iner iij'.n • ° BjjtIt0.s Willi tin li1Tcii,Je. HW 9 o Ei iid ii • S t Delfaiji / BRLPI[N Dcii lklr/ CrörnerS S -tAl iARllOiI ijl1 /1 ljniuiden J t 1W AMS IER DA1 (/S/LW Sdicviiiingcn '.:_.-. . ._S -.. ., _ S., '2 DUIFSLAND 3 N [ D E R L A N D 400 voor HW Hoek van Holland --319 voor HW Vlissingen 4.03 naHW lmmingham 1.21 voor HW Oover 1.00voor HW Helgoland Hoek van Holland -. ROl IERDAM 1 ' i i NOORDZEE '1 Kgn • -' . .-'- ' .......S 1 2000000(53°3o N) Kentering (Stil water) j 4. Zcebruggè \ Oosicriitc Dove, 9 /' ''» i ken . Al AlS J- 20 AN1 WERPEN ./ S - Stroomrichting Rijzend water S BELGt 4 0 - 10 tot 20zrn/uur 2.0 zm/uur en groter . Lijn van gelijktijdig hoog- o(laagwster 16.241.6 zm/uur bij gem. doodtij - plaats van meting Vallend water 2.4 zm/uur bi) gem. springtij 6 0 80 k - J 1 t 540 /1 0 jlt Brenierhven Borkum )7 9, • 1 9 1 / •I ..] r) " I r, Den Harlingtn I A- ViIliclrnsIn •Emden —" , ( 7 BREEIEN 1 53 " leldcr/ 0 D U I T S L A N D T (/RI1( UTII JLVv Oil •. Iiidcn ) 1AMSfERDAM - S!J .7 y P til sclevcnIl1gLn /Hoek van Holland t P til 1 / ' N E D E R t. A N D — — 3.00 voor HW Hoek van Holland 2.19 voor HW Vlissingen 5.03 na HW lmmingham - ROTTERDAM t • 1 j.VIissingen - . S ,'..—': • 1: 2.000.000 (53°30'N) "T1 / cbriigge 1 water) -- Stroomrlchting Rijzend water ANTWERPEN / S iingvanjektl1dig laagwater Vallend water 16.24 1,6 ZrT1UUr bij gem.doodtlJ . plaats van meting 2.4 zrn/uur bij gem. springti BEtGr / -............ ZUIDELIJK DEEL 's 0Kentering (Stil ".--y •'\ . ,-.,,)to:1 Oossercic oovet..4 NOORDZEE Jk ..:j: .... 2° 52 ° 0.21 voor HW Dover HW Helgoland 4 0S 60 51 50 )ciuuoO(. Ut'V 1 ' ((3Bt '?-lelgo ? t -e ' D (1 -- tI , ()/ 1 ? 13r cr,icrhivcn - Boi kurn• \4'iIticImsIiavn \BREMEN Hir lingen , Cronic r ton Hcldo/ .-T 02.03 ,, GREAT YAPflouT c!sevenIngen / - - 2.00 voor HW Hoek van Holland - 1.19voor HW VIissngen — 603 na HW lmmingham 0.39 na MW Dover 1.00 na HW Helgoland ,/HoekvanHolland . . • IN 1 LJ E F\ L \ IN SAND D U 1 ROTTERDAM NOORDZEE ZUIDELIJK DEEL \ • .I f'7- > \ Dove, , ' 0 Zeebrugge Oostende ) ANTWERPEN — y1 / . .ssingen •i.EÇiinkerken i : 2.000.000(53°30'N) Kentering (StI water) ---Stroonsrichting - 0 tot 1.0 zm/uur - 1.0 tot 2.0 zm/uur . Rijzend water .. .LLijnvangelijktijdlg 16.24 1,6 . / . - Vallend water plaats van meting 24 em/uur bij gem. springtlj CAMIS 2 ° 40 6° - 8° %dt1 - 2 - -4--4-- - t - (1 -- 540 : :1 \ tit \ t çv\ \4 4 0401 Brenierlisveli 1 mden D cl~ It A - ' , BR E t'lE N Harlingen 153 0 ON D U I T S L A N D ' IL t yPr1OuT,I, MSTERD .1 J Schcveniiigen . 1 \ - N E DE R L A N D Hoek van Holland - - 1.00 voor HW Hoek van Holland 0.19 voor HW Vlissingen 5.22 voor HW lmmungham 1.39 na HW Dover _______________- -------- ROTTERDAM 2.00na HW Helgoland 7 NOORDZEE ZUIDELIJK DEEL 1: 2.000.000 (53°30'N) '( Vlissingen \ , Kentering (Stil water) -' ,. -Weebrugge • Oosic-nde Rilzend water - ,1ANTWERPEN Dover '' hoog- oF ?:agwater —+.- Stroomrichting — - 0 tot 1,0 zrn / uur 1.0 tot 2.0 zm/uur 2 0 zin/uur en groter 16.24 1.6 em/uur bil gein. doodtij . A Y' :17 2 .... 52 0 0 )o'iI' ir ken Vallend water plaats van meting 2,4 em/uur bij geni. sprIngtI 51 0 8ELG 40 6 0 8 ' let'( V/rV' I'IoIII)t (c71' 4 •— - -----------------------,._iQJ2.------- ---" kna n - 1154° :1•_( - -..QQç • :•' 1— IL LVV o 5n Borkurn) WIiIcitsIsl)cn ii f Delfz ? / Breijieriivcn L -.7 Harlingen -tIEN 153 0 • '.'H-1'-r.. ,,. D U 1 T S t A N 1) IT YARQUT- 'çV•- t • :/ 't Scheveningen NEDERLAND HW Hoek van Holland 0.41 na HW Vlissingen 4.22 voor UW Immirigham 2.39 na HW Dover 3.00 na HW Helgoland Hoek van Holland J -> RORERDAM / ____i_- - Z-- d 7 V NOORDZEE ZUIDELIJK DEEL - 1: 2.000.000 (53°30 1 N) 1 Zbr igge • Ootcnde Dov.r . ANTWERPEN E ": 40 52 0 0Kentering (Stil water) -- Stroomrichting -- 0 tot 1,0 zm/uUiRijzend water —•'---- •- 1,O tot 2.0 zm/uur •'?Lijn van gelijktijdig 2.0 zrn/uur en groter hoog- oF laagwater 16.24 1,6 zm/uur bij gem. doodtij . plaats van meting Vallend water 2.4 zm/uur bij gem. springtlj - 8° -- - 510 540 1 12_ 12J2— V . çr II Borkuni 3Ir Wilhelmshaven t) \ rcI1;ritvcn c eÇc'iciI ing - 1; S BRHIiJ iiingen k 53° 1 NI '4k •\4\$ ~4 t ' / t / D / j ./ N E D E R L A N D 1.00 na 1.41 na 3.22 voor 3.39 na 4.00 na HoekvanHolland - ROfTLRDAM .y Fj / 7/ HW HW HW HW HW Hoek van Holland Vlissingen lmmingham Dover Helgoland 152' ZUIDELIJK DEEL 2 > 1: 2.000.000 (53°30'N) Vflssngen oKentering(Stil water) 1 '' 40 »j -:.. L ANTWERPEN ." o - - 2° A N D NOORDZEE Dov.r Q - - S L t T Luiden chevcninge1; -- U , 6° • Rijzend water Lijn van gelijktijdig hoog- ot laagwater - Vallend water __-4-StroomrIchting 0 tot 1.0 zm/uur ___1,0 tot 2,0 zm/uur 2.0 zm/uur en groter 16241.6 zm/uur bij gem. doodtlJ plaats van meting 2,4 zm/uur bij gem. springtlj 11510 - . 3 0 1 Itii.iRAi/ IJO?1'{ vYJN 1.1 t1(YL4 "L_ 1 1 l Igok j tpur t1l ,- si.4 2 7F1 4r.?J21 2 1 54 tIt 211 t AR Ç It 7j 141 t li 1I f Aj : [ i\y 1f I / / rr Bot kent L Ne Ni CrOl,.'-' IL Emden lÏrnrt '*1 J ." BRENEN 53 t t 1 HW t Wlitinsln en D U 1 T S L A Nl D R1',Î YAR?-OQUTH olden A. AMS[ERDAE »chevcnn1cn N E D E R L A N D 2.00na HW 241 naHW Vlissingen 222 voor HW lmmingham 4.39 na HW Dover 5.00 naHW Helgoland Hoek van Holland '\JROTTERDAM 52 0 NOORDZEE ZUIDELIJK DEEL V1u'singen .,7 • / 1 'Zecbrugge Ootteiude Dovir --/ - / A I • 1) 1: 2.000.000 (53°30'N) . 20 S 1 [ t ANTWERPEN . . - '' .. / 1 ( BELG1 4° Kentering (Stil water) --- Stroomrkhtlng -- 0 tot 1,0 zm/uur Ri JzenA water --- 1.0 tot 2,0 zm/uur 2,0 zm/uur en groter Lijn van gelijktijdig hoog- or laagwater 16.241,6 zm/uur bij gem. doodtij j Vallend water plaatsvan meting 2,4 zm/uur bij gem. springtij . 6° -51 8° IVA Alvo -hgoIand . kl v lull i Mi r1 --.2LQQ 14 -'Qi-------- -- 540 tip : r JIL y'J I oi<Uifl Brc,ncrliaven 7' \WuIIieInishivn 1 Ha '. ÇLdCIl BREIEN ingen 530 . On Hel lçr D U :1 Ijmuiden jt 51/ Scheveningen ) N E D E R L A N D HW Hoek van Holland 3.00 na 3.41 na HW Vlissingen 1.22 voor HW lmmingham 5.39 na HW Dover 6.00 na HW Helgolanci IROTTERDAM 1 . Vltesingen \ dZecbriiggc 0 • ANTWERPEN lijn van gelijktijdig hoog- of laagwater Dover mi -------- __ Hi1 I ell iS• — water) Rijzerid water Ociiid 40 52' 1 NOORDZEE ZUIDELIJK DEEL 1: 2.000.000 (53°30'N) 0Kentering(Stil - L A N D tt1 11111 1 1 1 T S / TF 't 1 j oy rl LA! ïRIICIJHI ,, a LW 4 'J - 6° Vallend water —*- Stroomrichting 0 tot 1.0 zm/uur 10 tot 2.0 zm/uIIr 2,0 zm/uur en groter 16.241.6 zrn/uur hij gem. doodtij •plaats van meting 2.4 zm/uur bij gem. springtij 8° 3(ÂUR f'/t.s 510 ç ij 'rL1 I -;:• 31sui - igole 1 j çS V ", -54 .S' -k- f j_S1 r [t I S:1S ? L / • ( 5l S' WulIieiiiisii.5vii) 14-' L_.1 - o Eriideii De ii i iii 1 ( (\\\ Breinci ti,icri ) ) .y,: W4 7 L Harlingen BRFJ'l[N SS 53' D UT S1 A N () ç','r YAPMOUTH ,: 1/ / Ijmuiden SrIievenlne,i . •.-.S.f //Hoek van Holland S N F F)R Nl - — -- 1 — A. — - ROT ii R[)A1-1 / / zechrugge - • (r,ç-n t a- (/ ANTWERPE r-J -s, L3FLG1t 2 NOORDZEE ZWDEUJK DEEL 1 , Vlissingen \ V / Oov.r 52" ( / . 9 -I 4.00 naHW Hoek van Holland 441 naHW Vlissingen -022 voor HW lniniungham 5.46 voor HW Dover 5 25 voor HW Helgoland 4° 1: 2.000.000 (53°30'N) 0Kentering (Stil water) Stroomrkhting -- 0 tot 1.0 zm/uur -.i RiJzend water - 1,0 tot 2,0 zm/uur 2.0 zm/uur en groter ..1V'1 Lijn van gelijktijdig "hoog- of laagwater 16.24 1,6 zm/uur bij gem. doodsij plaats van meting Vallend water 2,4 zm/uur bijgem.springtq 60 51° 80 VV Li012l4'I)AAI IJII1 .1; 4 • "1 ¼. ' '_,'f •W•t•_• ••' r-4. .- - .:•;1.: •r*J Y t.'-j,l 1f" ll• ,,.( •'A - 54 94tZL Ooit Int r- aV'aV 1 -t _—*-2LQ 1 II%(ii \t r c-nierh,iveut 't t. VV i iie DcJlzijI. -, 111 t ii • Eniden iR[i I[t-J Hariiiigcn : :1 0 (t e- 53° ln I-4cj4er D U 1 T S 1. A N D .i-T;T I /ijrnuidcn r ... / / AMSTERD cI1cvcltIngn N E D E R L A N D 5.00 na HW Hoek van Holland 5.41 na HW Vlissingen 0.38 na HW lmmingham 4.46 voor HW Dover 4.25 voor HW Helgoland oek van Holland\ROTTERDAM 520 o NOORDZEE ZUIDELIJK DEEL 1 Ltibi ugge )/f Xv 14 Dover 1: 2.000.000 (53°30'N) _i osttudc i),iilcri<cii 2 8ELG1 — • 2° t 40 ANTWERPEN 0Kentering (Stil water) —*-- Stroomrichting 0 tot 1.0 zm/uur Rijzend water 0 1.0 tot 2,0 zm/uur 2.0 zm/uur en groter Lijn van gelijktijdig 16.241.6 zm/uur bij gem. doodtij hoog- of laagwater plaats van meting Vallend Water -, 6 ° 2,4 zrn/uur bij gein. apringtij ii - 1. 8° wJi'v _.t.-, •. _... ILlft 11 f 1 Q 1 1'—a-.•-*:;_ •s4. r ri ... t It 1 \ \ N t Q_!.._ jy -. .: .1' 010 t t 4 /4 t -J4Ç 4 0 oorl1urn Bremerhiven VVtlheii,ishave 0606 \ \ \ \ \ \\\ Ynn BRWEN L Cromer GREAT YARIIOUTH 1 D S t A N II) ulden, AMSTERDA IzT cI1cvenIngii NED ERL A N D 600 na HW Hoek van Holland ek van Holland - 11 R(J[IRDAM - 5.44 voor HW Vlissingen 1.38 na HW Immingbam 5 3.46 voor HW Dover 3.25 voor HW Helgoland ( . 7 / f4'> NOORDZEE ZUIDELIJK DEEL 1:2.000.000 (53°30'N) 0Kentering (Stil water) - Stroomrichting o tot 1,0 em/uur LJ Rijzend water tot 2,0 zm/UUr - -2,0 em/uur en groter Eijn van gelijktijdig -hoog. of laagwater 16.241,6 zm/uur bi) gem doodtlj • plaats van meting Vallend water 2,4 zm/uur bij gem. springtlj Zee Oostende --.(.Afll5 L ANTWERPEN BELG È 40 5I 60 80 Bijlage 5 I Berekeningen -3- Bijlage 2 I Berekening van de achterblijvende hoeveelheid chloor in een vat bij opdrijven. dichtheden zeewaterQ = 1,025 kg/l (30 g NaC1/1) chloor (vloeibaar) ø = 1,56 kg/l(bij -33,6 ° C) chloor (gasvormig) p = 3,214 103 kg/l (bij 1 bar en 0 °c) De dichtheid van chloorgas als functie van temperatuur en druk wordt gegeven door p = (0,071 t P t 273)/(22,063 t K) waarin P de druk in bar en K de temperatuur in Kelvin (= 273 + ° C). De dampdruk van chloorgas als functie van temperatuur wordt bij benadering gegeven door log (P t 760) = (-0,2185 t 4876,950861K) + 7,327499471. In tabel 1 en grafiek 1 is de dampdruk als functie van de temperatuur,berekend volgens deze formule, weergegeven. De oplosbaarheid van chloorgas bij 1 bar is bij 10 ° C 3,1 1 C12/1 water en bij 30 °C 1,77 1 C12/1 water. In pekel (ook in zeewater dus) lost chloor beter op. Het vat weegt ca. 520 kg Q 70 l.staal) Netto inhoud ca. 820 1, brutovolume ca. 890 1. BerekeniLig In het vat zal bij zweven (totaal gewicht 890 t 1,025 = 912 kg) nog ca. 392 kg chloor aanwezig zijn, waarvan afhankelijk van de temperatuur en de druk (dus diepte) 385-390 kg vloeibaar en 7-2 kg gasvorrnig chloor. De temperatuur van het vloeibare chloor, en dus ook van het gasvormige materiaal bedraagt na de eerste flash uitstroming op 25 m diepte ca. 0 ° C en aan de oppervlakte ca. -33 0 C. Tijdens het stijgen van het vat kan vloeistof uitstroming optreden als de opening door kantelen onder het vloeistofniveau komt. Omdat de druk in het vat op het moment van stijgen nagenoeg gelijk is aan de omgevïngsdruk zal de uitstroming eerst niet erg snel zijn, maar door het steeds sneller stijgen ontstaat weer een drukval zodat het vat behoorlijk spuitend aan de oppervlakte zal komen, vermoedelijk omgeven door ijs. .1.. Tabel • -- : -T2 DRUF -:1 DRLiF•..: : -() : rEMF. T EME. TEMF.: TEMF'.: TE1F.: TEMF'.: TEMF'.: TEMF.: TEMP.: TEMF.: TEMF.: TEMF.: TEMF.: TEME.: TEMF.: TEME..: TEME.: TEME..: TEME. TEMF: TEMF'.: : TEMF: TEMP..: TEMF. TEME.: TEMF. TEMF. TEMF.: TEME.: TEMP.: TEME.: TEMP.: TEME.: TEMP.: TEMF.: TEMP.: TEMF..: TEMF.: TEMF.: TEMF.: TEMP.: TEMP.: TEMP.: TEMP.: TEMP.: TEMF.: TEMF.: TEMF.: TEMF.: TEMF.: TEME.: TEMF.: TEME.: TEME.: TEME. TEMF. : : : -29 -28 -27 -26 -25 -24 -22 -22 -21 -20 -19 -18 -17 -16 -15 -14 -17, -12 -11 -10 -9 -B -7 - - -4 - -2 -1 0 1 2 2 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 : 23 : 24 DRUK: DF.UI-..: DRUt.: DRU}.: DRLIK: DRUK: DRUK: DRUF..: DRUF.:.: DRUK: DF:UF.:.: DEUK: DRUK: DRU<.: DRUK: DRjE:: EiF.UF:: DRUF : DRLU<.: DRUK: DRUF..: DRUF:.: DRUK: DEUF..: DRUK: DRU. r;r i::. : DRUF:.: DRUF..: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUF:.: DRUK:.: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUI.1: DRUK: DRUK: DF:U1.: DIl.Ji•..: DRUF.: 1 . 08-4 E-F 1.17EF 1178 1.228 1 279 1.372 1.796 1.447 DAF BAR DR BAR BAR BAR l.st:i BAR 1.51 BAR 1.623 BAR 1.87 BAR 1.757 BAR 1.82DAF' 1.99 BAR 1963 BkF 2.07-7 BR 2.112 BAR 2. 1R2 BAR 2. 27 7 BAR 2.75m BAR 2.442 DAF 2.5: BAR 2.621 BAR 2.714 BAR 2.81BAR. 2. Q08 BAR 3.01BAR 3.113 BAR 3.22 BAR 3.:29 BAR 2.442 BAR 3.557 BAR 3.675 BAR 3.797 BAR 3.921 BAR 4.048 BAR 4.179 BAR 4.717. BAR 4.45 BAR 4.591 BAR 4.775-BAR 4.882 BAR 5.033 BAR 5.183 BAR 5.244 BAR 5.507 BAR 5.672 BAR 5.842 BAR 6.015 BAR 6.192 BAR 6.373 BAR 6.558 BAR 4.747 BAR 6.94 DAF 7. 1:8 DAF 7.319 BAR Vervolg tabel 1 RTEMF'.: TEMF. : TEMF.: TEMF. : TEMF'.: TEMF.: TEME.: TEMF'.: TEMF.: TEMF'.: T EM P. : TEMF'.: TEMP: TEMF.: TEMF.: TEMP..: TEMF'.: TEMF.: TEMF.: TEMF.: TEMP.: TEMP.: 31 32 33 34 35 Zb 37 38 7.9 40 41 42 47, 44 45 404 47 48 TEMF'.: TEMP. : TEMF.: 49 50 TEMP. TEMP..: 52 TEMF.: TEMF.: TEr-IR.: TEMF.: TEMP.: TEMF.: TEMF.: t 2. 27 28 29 30 51 57 54 55 56 57 58 59 60 7. AF 7. 755 BAF 7.7 BAR S. 199 BAF: DFU : DRUF.: DF.U1.. DRUK: DRLU< DF:UK: DRUK: DRUK:.: DRUK: DRUK: DRUK..: DR U 1<:: DRUK: S. 4 BAR S. 87: BAR 9.11 BAR 9.352 BAR 9.599 BAR 9.851 BAR 10. i os BAR 10.769 BAR DRUK: 10.60.6 BAR DRUK: DRUK: DRUK: 10. 908 BAR 11.185 BAR DRUK:: 8.412 BAR 11.467 DAF: 11.754 BAR DRUK: 12.047 BAR DRUK: 12.345 BAR DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK: DRUK:.: DRUK.: DRUK: DRUK: DRU}<.: DRUK: DRUK: DRUK: 12.643 12.57 13.272 1.5Q2 BAR BAR BAR BAR 13.918 BAR 14.24Q BAR 14.587 BAR 14.9T B A R 15.279 BAR 15.634 BAR 15.995 BAR 16.762 BAR 1.705 BAR 17.115 BAR 17.5 BAR 17.892 BAR Grafiek 1 -- -•.---•7R!-7PORUK VAl" RLS Fuwrit Vq w E iq •------------- ----..-------. -- ___------------- --- /2 CIW rk -. - 9 -- g ----5 ___-- --- -2 ------------- ZRRTUU PUilT. --_.-___-- ----••.. .. -- -t---- - : -------- iïii0,.f9 3D-ZD -: ----------- ------ ----------------------------- ------ ----------- -- - , =TFMP(RRT.I'JR(cJ - -7- Bijlage 3 Berekening uitstroomsnelheid t.g.v. warmteoverdracht Ge Soortelijke warmte 0,958 0,497 3,766 0,418 Verdampingswarmte : chloor 287 kJ/kg Overall warmteoverdrachtscofficient (water-vatwand-chloor) 850 W/m2 ° C Aangenomen diepte 25 watertemperatuur 10 kookpunt chloor op 25 meter is 0 kookpunt chloor aan oppervlakte is -33 kjikg kJ/kg kJ/kg kJ/kg °C °C °C °C vloeibaar chloor gasvormïg chloor (0,488 + 0,000033 T) (zee)water staal m °C °C °C Als eerste effect na opening van het vat zal een uitflashen (koud koken) optreden. - Op 25 m diepte zal maximaal 10000,958(10-0) = 33,4 kg Cl 2 verdampen. 287 10000,95843 - Aan de oppervlakte is dit : 287- 143,5 kg C12. Na dit flashen zal het restant uitkoken, wat bepaald wordt door de warmtetoevoer naar het vat. Aannamen : de drukval over de uitstroomopening is nihil. Het vat ligt horizontaal. In grafiek 2 is de berekende verdampingssnelheid uitgezet als functie van de hoeveelheid chloor op een diepte van 25 meter en aan de oppervlakte. De totale verdampingstijd bedraagt op 25 m diepte 5 uur en aan de oppervlakte 70 minuten. .1.. CtIWoR VFT /0 ! jT : • • •J '1 /0 DO 1(D - - - - - - - mmm -- - = - m - - - Bijlage 6 I Algemene informatie chloor ' • Bij de behandeling van slachtoffers bij ongevilen =et chloor dient men de navolgende instructies in acht te nemen: Algemeen: $neHe eerste hulp aan personen, die door vloelbaar chloor zijn getroffenof chioorgas hebben ingeademd, is noodzakelijk, ook In de gevallen dat men meent dat de blootstelling aan chloor maar gering is geweest. Een arts moet worden geraadpleegd. Zorg zelf voor afdoende bescherming, wordt zelf geen slachtoffer. • • '•• : • • • • • • • • • • Chloorgas werkt steeds prikkelend op de sHjmvllezen van de adenwegen en op het longweefsel; geeft bij inademen aanleldin tot hoesten, heftige benauwdhed, bewusteloosheid, kans op bronchi'tis en longoedeern. Longoedeem kan ook na een klachtvrije periode van 6-36 uur optreden. • .. Hoewel alleen een arts de ernst van een vergiftiging kan be• oordelen, is het toch gewenst, in afwachting van zijn komst, de navolgende maatregelen te nemen: 1 Slachtoffer zo snel mogelijk uit het gevaarlijke gebied bre gen. • Volledige rust van de patient is van het grootste belang, dus niet laten lopen en niet laten spreken. Transport per brandcard, in haifzittende houding. • Iedere inspanning gedurende 48 uur vermijden. Met chloorgas verontreinigde en doordrenkte kleding uittrek' ken en verwijderen. Afkoeflng. vermijden. Indien transport patient door een gevaarlijke rutmte plaats vindt, ook patient beschermen m.b.v. gasmasker, vochtige doek e.d. - De toediening van een corticosteroid-houdende spray direct na inademing van chIoorgas. Een ieder, dle bij huipverlenin betrokken is, dient hiertoe in staat te zijn (Zie gebruiks aanwijzing)Zuurstof toedienen BIJ spontane ademhal ing alleen zuurstofsuppletle m.b.v. neussiang of los voor het gelaat te houden masker (flowmete 2 1/min.) Plaats de kap van de zuurstofcyllnder op mond en neus van het slachtoffer en dien hem 3 liter zuurstof per m toe. Dit gedurende ca. 45 minuten. Voor ophoesten van sH-jm • moet de kap steeds even worden verwIjderd. . • • • " r •' .t S•• .. . 4 - • • • - . • • - • 4 . . •. .. • • t • -- -. . 4 .4 1 a tiedische hulp inroepen Na iedere inademing hoe gering dan ook dlu enz .n • geraadpleegd te worden. • • in ernstige gevallen (zeer snel ademen van het slachtoffer • paarsachtige of grijsachtige kleur; hevig hoesten, waarb( schuim of rood slIjm wordt opgegeven) het slachtoffer zo snel mogelijk naar een ziekenhuis laten vervoeren ondet' • toediening van 100 zuurstof, • r • 1'• • »11 • • • • • • • Vloeibaar chloor (— 31 °c) tast de huId aan met als gevolg pijn, roodheid en blaren (brandwonden t.g.V. bevriezing). Wanneer iemand vloeibaar chloor op de huid of de kleren heef gekregen, dent men als volgt te handelen: alle kleding, welke met vloeibaar chloor in aanraking is geweest, onmiddellijk verwijderen. dogetroffen huiddelen direct en overvloedig met water • afspoeien (-s- 10 min, lang); daarbij moet ernstige afkoelin worden vermeden. het slachtoffer naar een EHBO'post brengen. Chloor heeft zowel in Vloeibare vorm (spatten) als in gasvor een prikkelende werking op de ogen met als gevolg pijn, rood held, slecht zien, tranenvlbed en kans op beschadiging van ii • hoornvlies (vooral door vloeistof). • Wanneer de ogen in contact zijn geweest met chloor dient men direct novesine 0,14druppelen (1 Z 2 druppels) om adequa spoelen mogelijk te maken. - zo snel mogelijk met veel water uitspoclen (+ 15 min, lang) liet Is hierbij van groot belang de oogleden zoveel mogelij van elkaar te houden en de patient te verzoeken de oogbol op en neer te bewegen. Het ul tspoelen mag niet met grote kracht geschieden om Ver beschadiging Van het oog te voorkomen. controle door (oog)arts. 1 Na al deze maatregelen moet de pat'ient voor observatie en verdere behandeling naar een ziekenhuis gebracht worden. Hij moet iedere lichamelijke inspanning gedurende 48 uur vermijden. De verschijnselen van longoedeern openbaren zich pas na enke•le uren, tot dagen en worden versterkt door lichamelijke inspanning. Rust en opname in een ziekenhuis Zijn daarom noodzakelijk. corticosteroidhoudcnde spray: • • - De Inhaler" bevat voldoende voor 200 inhalatles: per Inhalatle is verbruik ca. 50 microgram. Als het enigszins kan, moet het slacht offer de "inhaier" zelf bedienen. Aantal inhalaties: volgens aanwijzing arts of anders maximaal twee Inhalaties. -: Lees de gcbruiksaanwLizflg goed. V66r gebruik de inhaler" goed schudden. Ua gebruik de Ii n h a l c ru met warm water en zeep reinigen. Als het apparaatje niet vaak gebruikt wordt, af en toe even proberci of het nog goed werkt. Bij het schudden van de inhaler is ook te is. Is dit het cevai dan tIjdig een nieuwe ,Ç ki I h . - * n chlocr. 1. E Chloor is cen orodukt dat, riadt het uit reoervoirs 0f tuur is vrijgokoen, door zijn fti;;heid en corrosvitcit in staat is schcidc van min of meer ernetige aard te berokkenen aan menc, dier, plant of' 3oed-eren. Het is een geel-roen gas, is ifti en heeft een karakterictieke, prikkelcndc geur. De re:rcns ligt bij onev2er03 P?.m. (c,3 c3 er .3 lucht) afhankelijk vn dc gevocliheid van de oersoon. De iK-waarde is rcmer.tecl 1 o.t'.m. (TAX- irde = geen sc'ade indien men z i j n gehele loven gedurende 8 uur Der da Z zou i•zerken oP een arheicslaats ':aar de concentrat!e de aanecven waarde niet te bovcn gaat). Een hoeveelheid van 1000 .o.m. kn rce.sbij zeer korte inadein dodelijk zijn. De hinder die tersonen ondervinden van chloorconcentraties boven de 1 .om. is onder andere afhankelijk van de lichamelijke toestand van de oer. soon (astma e.d-.). 10 p.p.m. geeft reed.s ad-emhalingsstoorr.issen. 0omerkin Zodra men chloor ruikt zit men dus eigenlijk reed-s in con gevarrlijk gebiedis bozchermin noodzakelijk. Chi000en zijn ongeveer 2,5 x zo zwaar alz lucht, d-amcn blij. ven dus bij dc grond hangen. \Tloeibaar chloor is geel-oranje vn kleur. De vloeistof is ongeveer 1,5 x zoaar als water. Vloeibaar chloor kookt bij ongeveer -C. Vloeibrar chloor dat Vrij komt aan de buitenlucht zal dan ook onmiddellijk gaan koken en grote hoeveelheden damo veroreiden. Uit 1 deel voeibaar chloor ontstaan bij 000 en een druk van 1 kg/cm2 (atmosferioch omstandigheid) ongeveer 460 delen chloorgas. Als vuistregel kar.. dus worden ngenomen dat uit 1 liter vlocibar chloor bij norma le omgevingstemperatuur en druk ongeveer 500 liter damp ont.t Coor i, zowel -azvorm 4 g als vloibaar, roch exolosief noch brandbaar aan de lucht. iet anclore stoffen kan het echter heftig reageren. Dc bekendste voorbeelden hiervan zijn: dc reactie met waterstofgas indien men een verhouding heeft van 1:1, de zogenaamde chloorknalgasverhouding; voor de brand-weer belangrijker is dc mogelijk.hcid- van een chloorijzcrbrand. Indien chlogr in contact komt met ijzer bi; een temperatuur van 170 - 200 C kan, het ijzer spontaan gaan ontbrancn, dus zond-er aanwezigheid- van lucht. Het koolstc:gc halte van het ijzer speelt hierbij een belangrijke rol. Het is bekend, dat gietizer vamege dit hoge koolstofgehalte re bij kamertomperatuur gaat branden indien het met chloorgaz i aanraking komt. 0oloharheid in water. Onder zeer gunstige omstr.dighcden (la ratoriu:n) k men in 1 liter water bij atmosferische omstsnaigh den 7 gram chioorgas olosscn. De praktijk lert dt men men ret sroeiztralc werkt, veel lagere waarden kr13t. r,Cn k' hiervoor als vuiotrcel hanteren, d a t., ongeveer 4 ra: gavori ch oor oost in 1 litr water. ',!ater scclt bi ch1oo' ecn belnrijrc rol Droog chlocr (dus zor.cr water) is n;cno niet ccrrsic cr1 kan dn 'ok chloor (dun besmet c' cont:-iiner :order. o.c1a.;cn. Vochti is d:rentecn zeer c•srrosicf'. in1en en 0? een lccne cc'r.tr n e r met ::tsr zo' s:i t•:, .an wort ecn klein lok binnen korse ti j3 een ;ot 1k z:vs1 v:n cczc coz - rcc:e. C t... ,'- _ j'- root,i'! 1...5o r1'1' ; i•:: -2- in, dat cont.iners (dru:s, cil.ndcrs, lciincn e.d.) die door brand in d o:vin verhit word.cn, zowel con extra risico loex Ll wat betreft een rnoelij:e chlocrijzcrbrand (zic hiervoor), alsicde dat deze door de cxtra 'kverhci aie ontstaat bij raturen boven 1)LOC, uit elkaar kunnen barsten. De kritische ter peratuur vrtn een gas is irrerz de terperatuur waarboven het niet rnccr mogelijk is een gs door saenperzïng (druverhoging) tot vloeistof te verdichteri. I 1 S 1 I . AAflD VAN DE CHI.0O0TSrIA?ING. In het hoofdstuk alercn is getracht u een indruk te geven van e aantal belangrijke cigenschapcn van chloor, waarom deze eignchao'en van belkunnen zijn bij eei ootred.en van de brandcr en waar men chloor zou kunnen aantreffen. Indien men toet otreden bij een ongeval met chloor dient u echter aan deze kennis ge: deskundigheici te ontlenen, dczc kennis kan slechtc dienen om te voor1çoren, dt men grote fouten zou gaan maken door een ancicrz uit bran :eeroogpunt bezien wellicht juist optreden, maar onder chlooromctandigheden• fataal otredcn. Indien men een chloorlekae aantreft kan dit chlorgas van glob gnomcn 2 claatsen afkomstig zijn. Te weten uit de d faze van een contai::er of uit dc vloeitof'fase. We hebben in de theorti bescouzingn gezien, dat uit 1 liter v'oebar cloor ongcVer 500 litervor:rig chloor ontzat. Hot zal hieruit duidcl zijn, dat ecn iekcac onder de uloeistofcpicgel van dc ccta!ner dan ook ernstiger iz dan ecn lckkae in de damfase (uiteraard bcchou:i hij ecn zc117 1e oervlaktc vn het lek) 'Jloibau' ciccr d:.t tit •c: lk l':t zal onmi.idellijk d oricn en over;aar. in dam, bij lo ;ar '.:-chlor' als hij vlo•ibitr "c:ocld-c1" . Tr rî i cn ' : :a I daron ec n ndc co:'.t.Lnr i lek in dczo criel ogeli j: mn .:Or:.efl cn wl zouükct lek i.r de ta::f kc:. Ie cLez c-t•vno' bcin e.f - et •n l: i: t ;o -- ;'1o'':t l'•' , door zl '.1';rk ine cD:i.'r:alerL, ':ichlo:' hicra 'n worden aan dc omcvin, — — Bij een duktar.k zal dan ook dc temperatuur langzaam aan dalen tot de v?oeis'of afgekoeld is tot on:over -500. Dan is echter tevens dc trk afeno:cn tot dc atmozfcr.sche druk van •Nu heeft men minder druk en men kan gaan trachten het lek te dichten. et hiervoor beschrcvn proces noemt men "Koudkoktn". Dit betekent dus dat "koudckookt" chloor nog maar weinirr gas afgeeft. Voordat deze toestand is ingetreden raakt men echter 20-25; van het vloeibare chloor door verdamPing kwijt. 3. TE !E•:AAT:EL.. Bij een' ongeval met chloor kan men zo'iel voor de veiligheid van eigen perscneel al voor cie veili;eid van personen in dc o:ev, niet voorzichti genoeg zijn. Een aantal factoren waar men dan persé rekening mee moet houdén zijn: .l. Aanrijroute in verband met de \•Tindrichti Dit punt spreekt voor zich. Zo mogelijk uitrukken van eon meer posten en wel zodanig, dat men de plaats van het onge val boven:ind.s kan benaderen. Bij windstil '.zeer erop bcdac zijn dat het c'nloorgas zich naar alle richtingen zal verspreiden. 3.2. Evacuatie bedreigde gebied. Indienbij aanlcomst eerste voertuig blijkt dat men inderda te maken heeft met een ernstige chloorlekkage, dan is ook hier een snel en juist '-der bericht" van doorslaggevend belang in verband met snel te nemen acties. Bijvoorb&cld: het afzetten van wcgen evacuatie van perso nen in de omgeving (loodrecht oo de windrichting), het ter beschikking kri jgen van abulancs, het inroepen :az digen, het inschakelen van de chloorrampenbeztrijdings.voer tuigen van de chloorleveranciers. Dit is nodig daar immers Vrij lage concentraties chloor;as grote gevolgen kunnen he ben on Dersoncn bir_nen een zeer korte tijd. 33. ?ersoonljkebeschermin"smiddelen. Al het brandweeroersoncel dat bij het ongeval betrokken i dient persluchtmaskers te dragen. Juist in deze ge-vallan 1 ten op een goede afdichting van het gelaatstuk o het (de zgn. dichtheidscontrole). Ook indien men met een voert door een chlcor;as'.iolk moet rijden eerst oersluchtmas:er c zetten (ook de chauffeur). Ramen van voertuig sluiten, blo wers van kachels e.d.. afzetten. Dit rijden door een chloor gaswolk ma; sichts gebeuren, indien het niet mogelijk is andr ..rijze de laats vn het orgeval te beadrn. t!itr aard noet dc snelheid van het voertuig wordc a'D:st, daar ook de chauffeur belemmerd wordt door het :crolchtt stel. 3ij uitrukken naar het ongeval volledige blus l•din: gebr1iken. 3.4. Xlirnolts vri het oval. 3.. 1 . Gebruik indien mogcltk.. rubber hndschOefle en 1r.r Indien 11:kge In vI isto'.ze is, zo mog1ijk nlrt houder kar.telcnc1at le in de da:;fasc kc:t. YO(Tt'.:'ter.tralen o.' '.en' coort: - oe_n in • -•v:l v:n br::nd ine':?iu:, '::' -51 - of uit dc omgeving wordon verwijcrd. (drucrhogig en0? chloorijzcrbr:ind) 11t rzcct. ror.cnDrcccrc1 de ont ,.-iijkendnbcnede.n winds met zrroeistralen neer te slaan. Dus r'.l tijL van het vat af spuiten dat l&zt. Dan kn dit vat niet nat worden. (zie schets.) . 1. Indicn men te rnken heeft met gekoeld chloor ( - 35 ° C) of met "drukchloor" dat ttcoot" is, k.n men indien dit vloeibare chloor ergens door natuurlij':e orntandihedn (kuil, bassin e.d.) verza:icld is, dz.z vloeistof afdckkn met schuim. NOOIT met water daar d alleen de verdaDin3 maar versneït. Schuim bevat ool: watcr, dit water zal•aanvankelijk dc verda::ing bevor deren. Indien gebruik gemaakt wordt van zwaar schuirn, dit schuim langzaam o' de vloeistof laten vloeien. Door chioorhydraat-vor:ing en bevriezing wordt dan een ijskorst gevormd op de vloeistof (-35 00 ). tevens kan men goede resultaten verwachten van syntho tisch schuim (bijv. •KES) met een verschuiminsfactor van ongeveer 75. Dit schuim kan bovendien "zarhter't worden oogebracht dan zwaar schuim en het schuimd&-: i wat eenvoudiger te onderhouden. In beide gvallcn schuiistraalpi jpvoerders bovenwinds of op de flanzen op s t cli en. B.O.-îtkATGELET. Ei slchtofîcr: die chloor hcbbcn ingeademd is het noodzakellj: zo snel mogelijk neec1:unciie huin in te roeoen. Neederen dat varenzone brnen. chloor incadc is. Slachtoffers buiten de Zuursto tocö.ienen, indien mogelijk reeds gedurende dc periode d de slachtoffers in veiligheid 4 wcrd.cn gebracht. Kunztmatige ademhaling (ook pul-motor) mag toegepast worden ndic aderDstiistand. is ingetreden. Volledige rust is voor de patient van groot belang. Ind.ienhuid er/of oi zijn gerat, goecl en langdurig stoelen met water (terninste 15 minuten). Net chioordoordrenl:te kledingstukken uittrekken en huid spoelen. Bijlage 7 I Uitslag voorbreidende proeven - j -2- Bijlage 1 Uitgevoerde proeven Met een leeg chloor vat zijn de volgende proeven uitgevoerd (proeven 3 t/m 7 onder water). Inschieten van een ponsbout (diameter 16 um) (niet onder water) levert een uitstekend gat op. Inschieten van een luchtbout (boven water). No. 3 geeft onvoldoende penetratie. No. 4 levert een goede verbinding (gat diameter ca. 7 min). Ronde lading met spiegel van ca. 9 gram. Vermoedelijk door lucht in de springstof werd slechts een ongeveer 4 umi diep gat verkregen. Met een ronde lading met spiegel van ca. 12 gram ontstond een door de messing spiegel verstopt gat. Eenzelfde lading als onder 3, maar langer gaf een gaatje van 2-4 mm in diameter Een lading van ca. 34 gram met een snijvlak juist boven de draad was voldoende om de afsluiter af te breken. Het gat was voldoende groot hoewel het kanaal enigszins was verbogen. Met 25 gram en een rechte spiegel werd een goed sleufgat verkregen. Lengte ca. 30 mm breedte ca. 5 mm. .1..
© Copyright 2024 ExpyDoc