Chronische lymfatische leukemie

Chronisch lymfatische leukemie
Mark-David Levin
Opzet
• Diagnose CLL
• Stagering CLL
• Prognose CLL
• Standaard Therapie CLL
• Toekomstige Therapie CLL
Normale bloedcellen
CLL
Chronisch lymfatische leukemie
•
•
•
•
•
Meest voorkomende vorm van leukemie in NL
Geen bekende risicofactoren
Soms in families
NL: 600-700 nieuwe patiënten / jaar
Voornamelijk op hogere leeftijd
Kliniek CLL
•
•
•
•
•
•
•
40% geen symptomen (toeval!)
Vergrote LK
Vergrote milt
B-symptomen
Bloedarmoede
Trombopenie (blauwe plek, bloeding)
Frequente infekties
Morfologie en immunologie CLL
Diagnose
• Cheson 1996:
–
–
–
–
Lymfocytose > 5 x 109/l
>29% lymfocyten BM
Typisch immunofenotype: CD19+ CD5+ CD23+ CD10Biopt: cycline D1 negatief
• CLL-US:
– Lymfocytose < 5 x 109/l
– Typisch fenotype: CD19+ CD5+ CD23+ CD10– Geen klachten
RAI stagering (1975)
Wait-and-see voor RAI 0 altijd
Andere stadia afh. van klachten
Rai KR. Clinical staging of chronic lymphocytic leukemia. Blood 1975;46:219-234
Prognostische factoren
•
•
•
•
•
RAI / Binet
Chromosomen
Mutatiestatus
Niet te vertalen naar individuele patient
Uitzondering:
– 17p-mutatie
– Mindere reactie chemotherapie
– Andere keuze chemotherapie (nieuwe middelen!)
Behandeling indien
1. B-symptomen:
•
•
•
2.
3.
4.
5.
6.
Gewichtsverlies > 10% in 6 maanden
Extreme vermoeidheid
Koorts > 38,5 > 2 weken (zonder infekt)
Progressief BM-falen
Autoimmuun hemolyse niet reagerend op steroïden
Splenomegalie > 6 cm onder ribbenboog
Klieren > 10 cm of duidelijke progressieve lymfadenopathie
Verdubbeling lymfocytose in 2 maanden
Anders: wait-and-see
Cheson Blood 1996
Behandeling 2013
•
•
•
•
•
•
Chloorambucil (Leukeran)
Fludarabine
Fludarabine + Cyclofosfamide
Rituximab
Ofatumumab
Bendamustine
Behandeling 2016
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Chloorambucil (Leukeran)
Fludarabine
Fludarabine + Cyclofosfamide
Rituximab
Ofatumumab
Bendamustine
Obinituzumab
Ibrutinib
GDC-199
Idelalisib
Behandeling 2016
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Chloorambucil (Leukeran)
Fludarabine
Fludarabine + Cyclofosfamide
Rituximab
Ofatumumab
Bendamustine
Obinituzumab
Ibrutinib
GDC-199
Idelalisib
Behandeling 2016
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Chloorambucil (Leukeran)
Fludarabine
Fludarabine + Cyclofosfamide
Rituximab
Ofatumumab
Bendamustine
Obinituzumab
Ibrutinib
GDC-199
Idelalisib
Behandeling 2016
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Chloorambucil (Leukeran)
Fludarabine
Fludarabine + Cyclofosfamide
Rituximab
Ofatumumab
Bendamustine
Obinituzumab
Ibrutinib
GDC-199
Idelalisib
Behandeling 2016
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Chloorambucil (Leukeran)
Fludarabine
Fludarabine + Cyclofosfamide
Rituximab
Ofatumumab
Bendamustine
Obinituzumab
Ibrutinib
GDC-199
Idelalisib
Behandeling 2016
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Chloorambucil (Leukeran)
Fludarabine
Fludarabine + Cyclofosfamide
Rituximab
Ofatumumab
Bendamustine
Obinituzumab
Ibrutinib
GDC-199
Idelalisib
Nieuwe richtlijn
• Redelijk fitte patiënten
• Enkele bijkomende ziektes
– Suikerziekte
– Hart en vaatziekten
– Etc.
• Rituximab + Chloorambucil
Rituximab Chloorambucil
Nieuwe richtlijn
• Fitte patiënten
• Geen / nauwelijks bijkomende problemen
• Rituximab + Fludarabine + Cyclofosfamide
R-FC
Nieuwe richtlijn
• Recidief:
– Zelfde behandeling nog een keer (R-Chl of R-FC)
– Rituximab-Bendamustine
– Nieuwe middelen
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Chloorambucil (Leukeran)
Fludarabine
Fludarabine + Cyclofosfamide
Rituximab
Ofatumumab
Bendamustine
Obinituzumab
Ibrutinib
GDC-199
Idelalisib
Bcel
receptor
Behandeling 2016
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Chloorambucil (Leukeran)
Fludarabine
Fludarabine + Cyclofosfamide
Rituximab
Ofatumumab
Bendamustine
Obinituzumab
Ibrutinib
GDC-199
Idelalisib
Bcel
receptor
Behandeling 2016
Bcel
receptor
Bcel
receptor
Bcel
receptor
Bcel
receptor
Chloorambucil (Leukeran)
Fludarabine
Fludarabine + Cyclofosfamide
Rituximab
Ofatumumab
Bendamustine
Obinituzumab
Ibrutinib
GDC-199
Idelalisib
Bcel
receptor
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Bcel
receptor
Behandeling 2016
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Chloorambucil (Leukeran)
Fludarabine
Fludarabine + Cyclofosfamide
Rituximab
Ofatumumab
Bendamustine
Obinituzumab
Ibrutinib
GDC-199
Idelalisib
Bcel
receptor
Behandeling 2016
Ibrutinib
Ibrutinib
Ibrutinib
Nieuwe richtlijn Ibrutinib
• Vroeg recidief
– < 2 jaar na R-FC
– < 6 maanden na R-Chloorambucil
•
•
•
•
Weesgeneesmiddel!
Kosten > 50.000 Euro per jaar
Lange termijnseffecten?
Milde bijwerkingen (diarree)
Idelalisib
Idelalisib
• Mogelijk geregistreerd in
– Recidief met 17p-mutatie
• Studie:
– 1e lijn met 17p-mutatie in 4 ziekenhuizen (internationale studie)
• Albert Schweitzer ziekenhuis coordinerend
• Bijwerking met name diarree
GDC-199
GDC-199
•
•
•
•
Murano studie in 15 ziekenhuizen in NL
Recidief CLL
R-GDC-199 versus R-Bendamustine
Bijwerking: tumorlysis
Conclusies CLL
• Diagnose stellen
• Stagering d.m.v. :
– Klinische parameters (RAI)
– Biologische markers (cytogenetica, mutatiestatus,
immunofenotypering)
• Conditie gestratificeerde behandeling:
– Redelijke conditie: R-Chloorambucil
– Goede conditie: R-Fludarabine / Cylcofosfamide
– 17p-mutatie: R-Idelalisib studie
Conclusies
• Bij recidief:
– Eerdere behandeling herhalen
– R-Bendamustine
– Vroeg recidief:
• Murano studie
• Ibrutinib
– 17p-mutatie:
• R-Idelalisib studie
• Ofatumumab
VRAGEN?