Flyer studiedag Atlantikwall, 23 05 2014.pub

Studiedag:
“D-DAY MINUS X - INLICHTINGENACTIVITEITEN BIJ EN OVER
DE ATLANTIKWALL”
GELEID BEZOEK AAN DE ATLANTIKWALL
23 mei 2014, Raversyde
Deze studiedag vormt het eerste deel van een drieluik over de Atlantikwall georganiseerd door of in samenwerking met de Provincie
West-Vlaanderen: deel 2 volgt op 5 juni en focust op de fysieke restanten van deze verdedigingslinie. Deel 3, op 6 juni, belicht de
artistieke invloed van de Atlantikwall. Een gedetailleerd programma voor de resterende dagen volgt binnenkort.
70 jaar geleden landden de geallieerde strijdkrachten op de stranden van Normandië en werden er geconfronteerd met de grootste en
duurste verdedigingsstructuur van de hedendaagse tijd: de Atlantikwall. Deze gordel van bunkers, loopgraven en allerlei versperringen
strekte zich uit van in Noorwegen tot aan de grens van Spanje. Aan de Belgische kust is het nog één van de weinig resterende originele
delen van deze Atlantikwall te zien.
Het relaas van de landing in 1944 en de Altantikwall op zich is goed bekend. Veel minder bekend is datgene wat zich voorafgaand aan de
landing op en achter de Atlantikwall voordeed. Een geslaagde militaire operatie vergt een zeer goede voorbereiding en in het bijzonder
precieze inlichtingen over het operatietoneel en over wat de tegenstrever in de strijd kan werpen. Eens de soldaten op het strand staan, is
het te laat om inlichtingen te verzamelen, dat moet vooraf gebeuren. Deze vaststelling inspireert de titel van deze studiedag : ‘D-day minus
X : inlichtingenactiviteiten bij en over de Atlantikwall’.
Inlichtingen kunnen op verschillende manieren verzameld worden. Een eerste vorm van 'collecte' is IMINT of Image Intelligence. De RAF
nam over gans bezet Europa miljoenen hoge-resolutiefoto's, vanzelfsprekend ook van de Atlantikwall aan de Belgische kust. Hoe dit in zijn
werk ging wordt getoond aan de hand van originele beelden die door een hedendaagse specialist worden onderzocht en becommentarieerd.
Luchtfotografie heeft echter ook beperkingen: wat beweegt of verborgen is komt niet in beeld. Men moet dus afdalen naar het terrein.
Daarom komt tijdens deze studiedag ook het verhaal van de Belgische clandestiene inlichtingennetwerken aan bod: de ‘agenten van
Londen’, in het bijzonder aan de kust. Aan de hand van overgeleverde getuigenissen komen deze Human Intelligence (HUMINT)
activiteiten tot leven, vanzelfsprekend op gedegen wijze academisch ingeleid en gekaderd. Daarna moesten de inlichtingen naar Londen
worden verstuurd, zodat er in de militaire planning rekening mee gehouden kon worden. De kleinzoon van Inlichtingen en Actie Agent
Roger Morsa zal diens bijzondere en cruciale werk in het Belgische kustgebied toelichten. De agenten op het terrein konden echter hun
werk slechts doen mits ze ook ondersteund werden. Het was de taak van opnieuw de RAF om de clandestiene operaties te ondersteunen en
bijvoorbeeld ook de verzamelde inlichtingen terug naar London te brengen. Een vermaard historicus van de Cabinet Office en auteur van
heel wat toonaangevende werken over de geallieerde inlichtingendiensten licht de rol van de Special Duties Squadrons toe.
Tijdens de dag zal ook uniek en nog nooit publiek vertoond origineel materiaal worden tentoongesteld en is een geleid bezoek
voorzien aan de indrukwekkende Atlantikwall op Raversyde.
DAGPROGRAMMA
Dagvoorzitters: R. Libert, Directeur van de Analyse (VSSE)
09u45:
Registratie van de deelnemers - ontvangst met koffie
10u15:
Verwelkoming door C. Decaluwé, Gouverneur van de Provincie West-Vlaanderen en G. Rapaille, voorzitter van het BISC
10u30:
De Atlantikwall: situering - de heer M. de Meyer (coördinator-conservator Raversyde)
10u55:
Inlichtingen van boven uit: luchtfotografie van de Atlantikwall gezien met een hedendaagse bril
Kpt-Cdt vh Vlgwz A. Vecchiato (Algemene Dienst Inlichtingen en Veiligheid - ADIV)
11u25:
Werking van inlichtingen- en verzetgroepen in bezet België en activiteiten op het terrein aan de kust
Dr. E. De Bruyne (Docent UCL) i.s.m. Mevr. E. Slegers (Erfgoedprojecten Villakulla, Nederland)
12u25:
Lunch - bezoek aan de tentoonstelling
13u30:
Roger Morsa, focus op een bijzondere Inlichtingen en Actie Agent
De heer S. Morsa (wetenschappelijk assistent bij biotechnologiebedrijf Oxyrane Belgium NV en kleinzoon van Roger Morsa)
13u50:
Secret Flights. The role of the Royal Air Force's Special Duties Squadrons in supporting clandestine operations in
Belgium, 1940-1945 - Mr. M. Seaman (Historian, Cabinet Office, London)
14u45:
Conclusies - Prof. dr. M. Cools (Hoofddocent VUB-UGent en bestuurslid BISC)
14u55:
Eindwoord en uitnodiging tot bezoek aan de Atlantikwall - de heer M. de Meyer (coördinator-conservator Raversyde)
15u00:
Koffiepauze
15u15:
Geleid bezoek aan de Atlantikwall (deelname vooraf te reserveren) - Einde voorzien omstreeks 16u45
PLAATS
PROVINCIEDOMEIN RAVERSYDE
Nieuwpoortsesteenweg 636, 8400 Oostende
Auto: Er is parkeergelegenheid op het Domein.
Openbaar vervoer: vanaf treinstation Oostende: neem de kusttram: halte 32 “Domein Raversijde” + 10 minuten wandelen
langs het duinpad of neem de bus “Museumlijn” 68 of 69, halte “domein Raversijde”.
COÖRDINATIE EN VOORBEREIDING
BISC:
Marc Cools, Universiteit Gent en Vrije Universiteit Brussel
Emmanuel Debruyne, Université Catholique de Louvain
Frank Franceus, Comité I
Patrick Leroy, Algemene Dienst Inlichtingen en Veiligheid
André Lemaître, Université de Liège
Robin Libert, Veiligheid van de Staat
Veerle Pashley, Universiteit Gent en Vrije Universiteit Brussel
Guy Rapaille, Comité I
Maj Alain Segers, Inlichtingen- en Veiligheidsschool
David Stans, Université de Liège
Gen Eddy Testelmans, Alg. Dienst Inlichtingen en Veiligheid
Alain Winants, Veiligheid van de Staat
Provincie West-Vlaanderen:
Mathieu de Meyer, Coördinator-conservator Raversyde
Benoit Strubbe, Projectmedewerker Interreg IVA-project
“WW2-heritage” (Dienst Cultuur)
Carl Decaluwé, gouverneur van de Provincie West-Vlaanderen
Myriam Vanlerberghe, gedeputeerde voor cultuur van de
Provincie West-Vlaanderen
Estelle Slegers, researcher Villakulla
DOELGROEPEN
Leden van Defensie, leden van de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, academische wereld en studenten (historici), leden van
de Geïntegreerde Politie, Politici, administraties en kabinetten, economische en industriële wereld, pers, lokale partners uit de
erfgoedsector, gidsen, professionals bezig met WO II, Europese partners van andere WOII-sites in binnen- en buitenland
PRAKTISCHE INLICHTINGEN
Prijs: De deelnameprijs bedraagt 40 euro per deelnemer. In de inschrijvingsprijs zijn de lunch, de koffiepauzes en het bezoek
aan het openluchtmuseum Atlantikwall inbegrepen.
Structurele partners van CPS en BISC krijgen 10 % korting op de inschrijvingsprijs. Het volstaat hiervoor aan te klikken dat
u structureel partner bent bij de online inschrijving. Voltijdse onbezoldigde studenten kunnen deelnemen aan het verlaagde
tarief van 15 euro per persoon.
Er is geen publicatie verbonden aan deze studiedag. De drie reeds beschikbare Cahiers Inlichtingenstudies (nr. 1, 2 en 3)
van het BISC kunnen op de studiedag worden aangekocht (15 € per stuk, contante betaling). Het vierde nummer zal in
december 2014 verschijnen en zal aangeboden worden op de studiedag van december 2014.
Inschrijven: via www.intelligencestudies.be en via: http://www.politiestudies.be/vrij.cfm?Id=240. Duid hierbij aub aan of
u aan het geleide bezoek van het openluchtmuseum Atlantikwall wenst deel te nemen zodat het juiste aantal gidsen kan worden
voorzien.
De Atlantikwall op Raversyde is één van de best bewaarde delen van de beruchte Duitse verdedigingslinie ‘Atlantikwall’. De
geleide wandeling leidt ons langs meer dan 60 bunkers, observatieposten, geschutstellingen en onderaardse gangen. De
wandeling duurt ongeveer 1,5u. Voorzie aub aangepast schoeisel. Voor meer info: zie ook bijgevoegde brochure.
Betaling gebeurt na ontvangst van een factuur. Kosteloos annuleren kan tot uiterlijk drie kalenderdagen voor de studiedag. Bij
verhindering kan een vervanger uw plaats innemen, mits u dit uiterlijk twee dagen voor de studiedag doorgeeft. Indien
vervanging of verhindering niet tijdig wordt doorgegeven, bent u het volledige inschrijfgeld verschuldigd.
Taal: De lezingen zullen in het Nederlands en het Engels plaatsvinden.
Consulteer regelmatig de webstek van BISC voor informatie over alle andere activiteiten :
www.intelligencestudies.be
Belgian Intelligence Studies Centre BISC een afdeling van het Centrum voor Politiestudies vzw
Nathalie Roegiers, Pacificatielaan 27, 9000 Gent
Tel: 09/223.24.11, gsm: 0476/20.29.40, email: [email protected]
Ondernemingsnr.: BE 0449.873.429, Bank: BNP Paribas Fortis NV, Warandeberg 3,
B-1000 Brussel - Rekeningnr.: IBAN: BE09 0012 0873 2457, BIC: GEBABEB