SPEELNATUUR IN DE PUBLIEKE RUIMTE Nikè Verfaille Workshop 15 mei 2014 OVERZICHT •voorstellingsronde •Enkele vaststellingen? •Wat is speelnatuur? •Speelnatuur is geen eiland. •Patterns van Christophe p Alexander •Even oefenen? ALERT ECO Workshop 15 mei 2014 OVERZICHT •voorstellingsronde •Enkele vaststellingen? g •Wat is speelnatuur? •Speelnatuur is geen eiland. •Patterns van Christophe Alexander •Even oefenen? ALERT ECO Workshop 15 mei 2014 OVERZICHT •voorstellingsronde •Enkele vaststellingen g •Wat is speelnatuur? •Speelnatuur is geen eiland. •Patterns van Christophe Alexander •Even oefenen? ALERT ECO Workshop 15 mei 2014 Enkele vaststellingen • grote consensus over belang van buitenspelen • aantall b buitenspelende i l d ki kinderen d iis iin 2 25 jjaar gehalveerd h l d 1. Kinderen spelen vooral buiten in de eigen tuin 2. Dan volgt het spelen op straat/stoep >33% 3 Dan 3. D volgt l t fformele l speelplekken l l kk ((strategisch t t i h gelegen) l ) >20% 4. Het minste in de groene ruimte (weide , bos) >14% • Creatieve spelvormen (fantasiespel (fantasiespel, bouwen bouwen, ontdekken) zijn in 25 jaar gehalveerd ALERT ECO Workshop 15 mei 2014 Enkele vaststellingen • grote consensus over belang van buitenspelen • aantal buitenspelende kinderen is in 25 jaar gehalveerd 1 Kinderen spelen vooral buiten in de eigen tuin 1. 2. Dan volgt het spelen op straat/stoep >33% 3. Dan volgt formele speelplekken (strategisch gelegen) >20% 4 Het minste in de groene ruimte (weide , bos) >14% 4. • Creatieve spelvormen (fantasiespel, bouwen, ontdekken) zijn in 25 jaar gehalveerd ALERT ECO Workshop 15 mei 2014 Enkele vaststellingen • Kinderen moeten weerbaar zijn • Een E ki kind d groeit it op mett blutsen builen • Kinderen spelen zelfstandig buiten zonder veel ee co controle o e van a oude ouders s • Kinderen zijn kwetsbaar • Risico’s moeten geweerd, kinderen moeten beschermd/gecontroleerd • Kinderen hebben een druk en georganiseerd vrijetijdsprogramma 25jaar kentering Workshop 15 mei 2014 OVERZICHT •voorstellingsronde •Enkele vaststellingen g •Wat is speelnatuur? •Speelnatuur is geen eiland. •Patterns van Christophe Alexander •Even oefenen? ALERT ECO Workshop 15 mei 2014 OVERZICHT Speelnatuur Ieder stukje groen waar gespeeld mag worden en dat … •ruimte schept voor avontuurlijk spel, •natuurrijk is, •aanzett tot t t vrijij spel, l •kinderen de kans geeft om de ruimte mee vorm te geven •gebruik maakt van bouwstenen zoals reliëf, inheems groen, zand& water, wilgenhutten boomstammen wilgenhutten, boomstammen, los materiaal materiaal,… Al dan niet aangevuld met speeltoestellen…. ALERT ECO Workshop 15 mei 2014 OVERZICHT •voorstellingsronde •Enkele vaststellingen g •Wat is speelnatuur? •Speelnatuur is geen eiland. •Patterns van Christophe Alexander •Even oefenen? ALERT ECO Workshop 15 mei 2014 OVERZICHT Speelnatuur is geen eiland. Integrale visie Speelnatuur is onderdeel van een speelweefsel Naast spelprikkels en speelplekken zijn er ook verbindingen/routes ALERT ECO Workshop 15 mei 2014 OVERZICHT •voorstellingsronde •Enkele vaststellingen g •Wat is speelnatuur? •Speelnatuur is geen eiland. •Patterns van Christophe Alexander •Even oefenen? ALERT ECO Workshop 15 mei 2014 Patterns van Christopher Alexander * • • • 1. 2. 3 3. 4. 5. Maken van speelnatuur is maatwerk gebaseerd op randvoorwaarden zoals de ruimte zelf, sociale aspecten, behoeften en wensen. Alexander heeft patterns ontwikkeld die helpen om de behoeften/wensen inzichtelijk en bespreekbaar te maken en een duurzame oplossing te formuleren Elke pattern heeft telkens dezelfde onderdelen Tekening/afbeelding Inleiding Probleemstelling Oplossing Verbinding g met andere p patterns *Cfr. Speelnatuur in de stad. Sigrun Lobst e.a. *Cfr. Cfr. A Pattern Language . Christopher Alexander Workshop 15 mei 2014 SPEELNATUUR > Pattern boom * Procesmatige ruimtelijke pedagogisch participatie integrale g aanpak p transparantie continuïteit communicatie interactie verantwoordelijk heid samenhang g structuur betrokkenheid Herkenbaarheid Toegankelijkheid g j Uitdaging Geborgenheid Afwisseling Ontmoeting Creativiteit uiten Constructief zijn Prikkeling g zintuigen g Bewegen/stoeien Uitrusten Zingeving Omgeving beïnvloeden Actie/reactie Grenzen verleggen Verantwoordelijkheid Motoriek variatie samenhang g structuur zonering verwevenheid indirect overzicht verbindend element multifunctioneel Ecologisch Gradiënten Raakvlakken Kringloop Hergebruik Inheems Samenhang Structuur Variatie Dynamiek y Natuur nabij *Cfr. Speelnatuur in de stad. Sigrun Lobst e.a. ALERT ECO Workshop 15 mei 2014 Beheer Bereikbaarheid Beheersbaarheid Inzichtelijkheid Dynamiek Spontaniteit toelaten Balans tussen uitdaging/veiligh eid Aandacht geven betaalbaar Participatiefeest Info ergadering Infovergadering Brainstorm Inspraak Maquettebouw q Enquête Persconferentie Buurtfeest Eerste spadesteek Begroting Rojectplan j p Afscherming Toegang Ontsluiting Afscheiding Poorten Reliëf Verzamelplaatsen Zitplaatsen Afwatering Infrastructuur Zichtlijnen Open-gesloten p g Hoog-laag Licht-donker Water Aarde Vuur Lucht Herrie&rust Samen& alleen Verbergen& je laten zien Boven&beneden Bespeelbaar groen Plukbaar groen Eetbaar g groen Buitenkeuken Zelf tuinieren Levende bouwsels Zelfbouwplaatsen Losse materialen Schuilplaatsen Uitkijkpost j p Vaartuigen Ooghoogte kinderen belevingswereld Workshop 15 mei 2014 Brandnetelbos Moerasje Winterverblijf Kinderluw gebieden g Waardplanten Voedselplanten Broedplaatsen Levende muren Gradiënt Maaien Onkr id Onkruid Gevaarlijke planten Erosie Sluippaadjes Oevers Uitdunnen Dood hout Slijtage Kale plekken Ongedierte g Materiaalopslag Afvalopslag zwerfvuil Insectenhotel, klimboom,, Insectenhotel klimboom leemoven, leemoven zandkuil, zandkuil zwerfkeien, vogelbosje, moestuin, takkenbank, zitkuil zitkuil, grashelling grashelling, takkenril takkenril, wilgenhut wilgenhut, zwengelpomp, moerasje, buitenwerkplaats, totempaal holle boom, totempaal, boom stapelmuur,Vlottenvijver, stapelmuur Vlottenvijver composthoop,kiezelbeek,snoeptuin, appelboom, bloemenweide kabouterpad,…. bloemenweide, kabouterpad Workshop 15 mei 2014 OVERZICHT •voorstellingsronde •Enkele vaststellingen •Wat is speelnatuur? •Speelnatuur S l t is i geen eiland. il d •Patterns van Christophe Alexander •Even oefenen? ALERT ECO Workshop 15 mei 2014 Een voorbeeld : Pattern ACTIE& REACTIE 1. Inleiding g 2. Probleem 3. Oplossing 4. Verbinding met andere patronen Workshop 15 mei 2014 Een voorbeeld : Pattern ACTIE& REACTIE 1. Inleiding g Workshop 15 mei 2014 Een voorbeeld : Pattern ACTIE& REACTIE 1. Inleiding g -Kinderen willen graag het resultaat van hun acties waarnemen. -Belangrijk dat zij zelf iets kunnen in gang zetten -Zo ontwikkelen ze een positief zelfbeeld en vertrouwen in zichzelf Workshop 15 mei 2014 Een voorbeeld : Pattern ACTIE& REACTIE 2. Probleem -kinderen moeten actief hun omgeving beïnvloeden -beheerders vinden dit vaak ongewenst, het is verboden of wordt zelfs bestraft. -in publieke ruimte is vaak ingericht met het doel ongewenst gedrag te vermijden -ontwerpers gaan uit van een vast eindbeeld -dergelijke statische ontwerpen zijn voor kinderen snel saai -kinderen maken zich vuil, iets waar makkelijk kritiek op komt -actie en /of reactie kan gevaarlijk zijn -er zijn ij onvoldoende ld d off geen llosse materialen t i l -wijzigen wordt verstaan als vernielen -hoe kan je dit sturen? Workshop 15 mei 2014 Een voorbeeld : Pattern ACTIE& REACTIE 3. Oplossing ? Workshop 15 mei 2014 Een voorbeeld : Pattern ACTIE& REACTIE 2. Probleem -kinderen moeten actief hun omgeving beïnvloeden -beheerders vinden dit vaak ongewenst, het is verboden of wordt zelfs bestraft. -in publieke ruimte is vaak ingericht met het doel ongewenst gedrag te vermijden -ontwerpers gaan uit van een vast eindbeeld -dergelijke statische ontwerpen zijn voor kinderen snel saai -kinderen maken zich vuil, iets waar makkelijk kritiek op komt -actie en /of reactie kan gevaarlijk zijn -er zijn ij onvoldoende ld d off geen llosse materialen t i l -wijzigen wordt verstaan als vernielen -hoe kan je dit sturen? Workshop 15 mei 2014 Een voorbeeld : Pattern ACTIE& REACTIE 3. Oplossing -los materiaal aanbieden voor het spel (hutten, dammetjes,…) -spelprikkels zo ontwikkelen dat kinderen verandering kunnen teweeg brengen -met opzet dit soort prikkels voorzien in speelnatuur (SN) ( ) -bij de inrichting rekening houden met die veranderbaarheid -binnen SN voldoende ruimte voorzien voor deze pattern -zand in combinatie met water aanbieden -planten voorzien die telkens voor nieuw spelmateriaal zorgen (denappels, hazelnootje, klitbolletjes, fruit,kastanjes,…) -voorzie een ‘rommelhoek’ in een rustige zone, uit zicht van het brede publiek -door d schaal h l en vormgeving i evenwicht i ht zoeken k ttussen uitdaging itd i en veiligheid ili h id -in het beheer rekening houden met dit soort ‘rommel-spel’ -deze pattern ook opnemen in je pedagogisch beleid Workshop 15 mei 2014 Een voorbeeld : Pattern ACTIE& REACTIE 4. Verbinding g met andere patronen p -speeltoestellen risico s /veiligheid -risico’s -water -zandwerkplaats -beheer beheer Workshop 15 mei 2014 Pattern ZAND 1 Inleiding 1. 2. Probleem 3. Oplossing 4. Verbinding g met andere patronen p Workshop 15 mei 2014 Pattern BEHEER 1 Inleiding 1. 2. Probleem 3. Oplossing 4. Verbinding g met andere patronen p Workshop 15 mei 2014 Pattern STRUIKEN 1. Inleiding 2. Probleem 3 Oplossing 3. O l i 4. Verbinding met andere patronen Workshop 15 mei 2014 ALERT ECO Nikè Verfaille Zinniastraat 39 9000 Gent G www.alerteco.be [email protected] .ve e@ e eco.be 09 226 62 87 Workshop 15 mei 2014 Dank u voor uw aandacht en medewerking. Workshop 15 mei 2014
© Copyright 2024 ExpyDoc