Opdrachtenblad_Door_de_Oren_van_Ellen

Door de oren van Ellen Regie:
Productie:
Jaar:
Duur:
Website:
Opdrachtenblad
Saskia Gubbels
Hollandse Helden i.s.m. NCRV’s Dokument Junior
2011
19 minuten
www.doordeorenvanellen.nl
Movies that Matter @ school begeleidt en adviseert
bij het vertonen van mensenrechtenfilms op school.
Leerdoelen
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
2
Je kunt uitleggen wat het recht op onderwijs en vrijheid van onderwijs betekent.
Je weet wat de leerplicht inhoudt.
Je weet wat analfabetisme is.
Je kunt samenvatten waar de film over gaat en de hoofdpersoon beschrijven.
Je kunt je mening over de film verwoorden.
Je hebt inzicht in de dilemma’s van een leerling met een handicap.
Je kunt de film koppelen aan de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en het
Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind.
Je kunt kan uitleggen wat discriminatie is.
Je kunt een korte zin uitbeelden zonder daarbij te praten.
Movies that Matter @ school begeleidt en adviseert
bij het vertonen van mensenrechtenfilms op school.
Filmbeschrijving
Ellen is 11 jaar. Zij praat niet met haar stem maar met haar handen, in gebarentaal, want ze is doof.
Ellen moet kiezen naar welke middelbare school ze gaat na de zomer. Wordt het een doveninternaat
waar ze alleen in het weekend naar huis kan? Daar praat iedereen in gebarentaal. Of wordt het de
school voor slechthorenden, dichtbij huis? Die school richt zich meer op de horende wereld. Een lastige
keuze!
Ellen wil niet naar het doveninternaat, zoals andere dove kinderen. Ze wil het liefst naar een gewone
school. Of anders naar de school voor slechthorende kinderen, net als haar hartsvriendin Myrthe. Ellen
hoopt zo te ontsnappen uit de dove wereld waarin ze opgroeit. Thuis is iedereen doof, behalve Ellens
broer Rick.
Maar zal Ellen worden toegelaten op de school voor horende of slechthorende kinderen? Mag een
school kinderen eigenlijk wel weigeren?
3
Movies that Matter @ school begeleidt en adviseert
bij het vertonen van mensenrechtenfilms op school.
Antwoorden
Voor de film
Opdracht 1
Miljoenen kinderen in de wereld gaan niet naar
school. Kun je twee redenen noemen waarom
zij niet naar school gaan? Misschien kun je ook
twee landen opnoemen waar veel kinderen geen
onderwijs kunnen of mogen volgen?
Opdracht 2
In Nederland zijn er veel verschillende
basisscholen. Zo kennen we openbare en
bijzondere scholen. Kun je drie verschillende
soorten scholen noemen? Denk maar eens aan
een school bij jou in de buurt.
gedaan hebt op school. Jij vertelt dat je de film
Door de oren van Ellen hebt gezien. Beschrijf in ongeveer 10 zinnen waar de film volgens jou over gaat.
B. Waarom heeft de film de titel Door de oren van Ellen?
Opdracht 6
Als je goed hebt geluisterd naar de film, dan
hoorde je verschillende geluiden. Bijvoorbeeld
muziek en het borstelen van haar. Kun je nog drie
geluiden noemen die je hebt gehoord?
Opdracht 7
A. Ellen is doof. Dat maakt haar anders dan Opdracht 3
andere kinderen. Maar er zijn vast ook dingen Vind je dat kinderen zelf moeten weten of ze naar
in haar leven die hetzelfde zijn als bij jou. Kun
school gaan? Waarom (niet)?
je drie voorbeelden noemen? Denk bijvoor-
beeld aan de sport die je doet of vriendschap.
Opdracht 4
B. Er is een moment in de film waarop je A. Ook in Nederland komt het voor dat een kunt zien dat het handig is dat Ellen en Myrthe
school een kind niet toelaat. Kun je twee gebarentaal kunnen spreken. Kun je
redenen noemen waarom een school dat kan aangeven welk moment dit is?
doen?
B. Vind je het goed dat een school een kind mag Opdracht 8
weigeren? Waarom (niet)?
Ellen moet kiezen naar welke middelbare school
zij gaat na de zomer. In welke stad staat het
Luisteropdrachten
doveninternaat waar Ellen niet heen wil:
Luister goed naar de geluiden in de film.
A. Het doveninternaat is in Groningen
En luister goed naar wat Ellen zegt, ook al praat
B. Het doveninternaat is in Sint-Michielsgestel
ze niet met haar stem.
Opdracht 9
Na de film
A. Ellen wil naar een gewone middelbare school. Opdracht 5
Ze zegt: ”Ik vind horenden leuk.” Waarom wil A. Vanavond aan tafel vraagt je vader wat je zij dit zo graag?
4
Movies that Matter @ school begeleidt en adviseert
bij het vertonen van mensenrechtenfilms op school.
Antwoorden
B. Andere dove kinderen uit Ellens klas willen liever naar een doveninternaat. Waarom?
C. Mag Ellen naar de gewone middelbare school? Waarom (niet)?
D. Stel: jij bent zelf doof of slechthorend. Lijkt het je dan juist prettig om naar een school te gaan waar alleen dove of slechthorende kinderen zijn? Waarom wel/niet?
Opdracht 10
A. Heb je misschien zelf een handicap? Of ken je een kind met een handicap? Zit hij of zij bij jou op school? Waaraan merk jij dat hij of zij
een handicap heeft (bijvoorbeeld als jullie samen thuis spelen, tijdens gym, op het
schoolplein)?
B. Stel: jij bent meester of juf op een gewone school. Wat zou jij ervan vinden als Ellen bij jou in de klas komt? Vind je dit juist leuk? Of misschien lastig? Waarom?
Opdracht 11
We gaan een spel spelen waarbij je niet mag
praten. Eén leerling komt voor de klas. Hij of zij
moet aan zijn klasgenoten een zin van 4 woorden
uitbeelden, zonder erbij te spreken. Bijvoorbeeld:
ik fiets naar huis.
De spelregels zijn als volgt:
- De leerling geeft met zijn vingers op zijn onderarm aan welk woord van de zin hij uitbeeldt. Dus voor het eerste woord legt hij 1 vinger op zijn onderarm.
- Dan beeldt hij het eerste woord uit. Hij wijst bijvoorbeeld naar zichzelf (ik).
- Maar hij mag ook een woord uitbeelden dat
5
klinkt als ik. Hij trekt dan eerst aan zijn oorlel. Daarmee bedoelt hij: het woord klinkt als. Vervolgens wijst hij bijvoorbeeld naar zijn kin en trekt zijn hand naar beneden alsof hij een baardje heeft (sik). Hij bedoelt dus: het woord dat ik bedoel klinkt als sik.
Raadt een klasgenoot het woord, dan wijst de leerling voor de klas naar de persoon die het goed heeft geraden.
- Vervolgens gaat de leerling voor de klas door naar het tweede woord. Hij legt dan 2 vingers op zijn onderarm.
- Voor fiets kan hij bijvoorbeeld doen alsof hij
aan het trappen is op pedalen. Met zijn handen doet hij alsof hij een stuur vasthoudt.
- Het woordje de geeft hij aan met een tikje tegen zijn neus. Het woordje een geeft hij aan met een tikje tegen zijn kin, en het woordje het met een tikje tegen zijn wang.
- Voor het derde woord (3 vingers op de onderarm) kan hij bijvoorbeeld doen: klinkt als (aan zijn oorlel trekken), en dan wijzen naar zijn haar. Hij bedoelt dus: het derde woord klinkt als haar.
- Voor het vierde woord (4 vingers op de onderarm) kan hij bijvoorbeeld doen: klinkt als en dan wijzen op de muis van de computer van de docent.
- De klasgenoot die de zin raadt, mag nu voor de klas een nieuwe zin uitbeelden.
- Als er genoeg tijd over is, kan er misschien nog een leerling een zin uitbeelden.
Hoe vond je het dat er alleen met gebaren mocht
worden gepraat?
Movies that Matter @ school begeleidt en adviseert
bij het vertonen van mensenrechtenfilms op school.
Bronnen
www.europese-grondwet.nl
www.rijksoverheid.nl/onderwerpen
www.kinderrechten.nl
www.rechtoponderwijs.nl
www.amnesty.nl/mensenrechten
www.vng.nl onder Jeugd en onderwijs
http://entoen.nu
www.unicef.nl/over-unicef/kinderrechten
http://lezenenschrijven.nl
www.simea.nl (vereniging die zich richt op onderwijs, begeleiding en zorg aan kinderen en volwassenen
met een auditieve en/of communicatieve beperking)
www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/mensenrechten/mensenrechten-voor-iedereen/non-discriminatie
Artikel 1 European Network Against Racism www.art.1.nl
www.europa.nu.nl
www.amnesty.nl/mensenrechten/encyclopedie/discriminatie
www.discriminatie.nl
www.fightdiscrimination.eu
www.cgb.nl van de Commissie Gelijke Behandeling
www.meldpunt.nl (Meldpunt Discriminatie Internet)
6
Movies that Matter @ school begeleidt en adviseert
bij het vertonen van mensenrechtenfilms op school.
De Universele
Verklaring van
de Rechten van
de Mens
De Universele Verklaring van de
Rechten van de Mens is aangenomen
door de Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties om de basisrechten
van de mens te omschrijven. In de
verklaring staan de rechten die ieder
mens altijd en overal zou moeten
hebben. De volledige tekst is te lezen
op www.amnesty.nl/uvrm.
1. Iedereen wordt vrij en met gelijke rechten geboren.
17. Je hebt recht op bezit, dat mag niemand zomaar van je afnemen.
2. De mensenrechten gelden voor wie je maar bent, waar je ook bent.
18. Je mag je eigen godsdienst kiezen en daarnaar leven.
3. Je hebt recht op leven, vrijheid en veiligheid.
19. Je mag uitkomen voor je mening en je mag overal informatie vandaan halen.
4. Slavernij is verboden.
20. Je mag een vereniging oprichten, niemand mag je verbieden ergens lid van te worden.
5. Martelen is verboden.
6. Je hebt het recht op erkenning voor de wet.
7. De wet is voor iedereen gelijk.
8. Als je onrecht is aangedaan, moet je rechtsbescherming krijgen.
21. Iedereen mag meedoen aan verkiezingen en zich verkiesbaar stellen.
22. Je hebt recht op maatschappelijke zekerheid.
23. Je hebt recht op werk naar keuze, met een eerlijk loon. Vakbonden zijn vrij.
9. Je mag niet zomaar worden opgesloten, of het land uitgezet.
24. Je hebt recht op rust, vrije tijd en betaalde vakantie.
10. Je hebt recht op een eerlijke en openbare rechtszaak met een onafhankelijke rechter.
25. Je hebt recht op voldoende inkomen, zo nodig moet de staat voor je zorgen.
11. Je bent onschuldig tot het tegendeel is bewezen.
26. Je hebt recht op onderwijs.
12. Je hebt recht op privacy en op bescherming van je goede naam.
27. Je hebt recht om te genieten van kunst en cultuur. Cultuur moet worden beschermd.
13. Je mag je vrij verplaatsen in je eigen land. Je 28. Alle regeringen moeten ervoor zorgen dat de mag ieder land (ook je eigen) verlaten.
mensenrechten worden nageleefd.
14. Als je mensenrechten bedreigd worden, mag je in een ander land asiel vragen.
29. De wetten en de democratie moeten de mensenrechten beschermen.
15. Je hebt recht op een nationaliteit.
30. Niets van het bovenstaande mag misbruikt worden om de mensenrechten teniet te doen.
16. Je mag trouwen met wie je wilt en een gezin stichten.
7
Movies that Matter @ school begeleidt en adviseert
bij het vertonen van mensenrechtenfilms op school.
8
Amnesty
International
Movies that Matter
Amnesty International
Amnesty International streeft naar een wereld
waarin iedereen alle rechten geniet die zijn
vastgelegd in de Universele Verklaring van de
Rechten van de Mens en andere internationale
mensenrechteninstrumenten. In navolging van deze
visie is het de missie van Amnesty International om
onderzoek te doen en actie te voeren gericht op het
voorkomen en beëindigen van ernstige schendingen
van deze rechten.
Movies that Matter
Movies that Matter is een internationaal
expertisecentrum op het gebied van film en
mensenrechten. Het organiseert het jaarlijkse Movies
that Matter Festival in Den Haag en een maandelijks
film­en debatprogramma in tien Nederlandse
filmtheaters en speciale internationale vertoningen.
Movies that Matter is er ook voor scholen! Wij helpen
films uit te zoeken wanneer u specifieke onderwerpen
op school wilt behandelen, geven filmadvies voor
verschillende niveaus en leeftijden, en helpen u
de vertoning mogelijk te maken. Indien gewenst
kunnen we u ook aan interessante gastsprekers of
workshops helpen, of zelfs een compleet School Film
Festival organiseren. Movies that Matter @ school
richt zich in eerste instantie op (alle niveaus van) het
voortgezet onderwijs. Voor het primair onderwijs zijn
enkele titels beschikbaar.
Movies that Matter @ school begeleidt en adviseert
bij het vertonen van mensenrechtenfilms op school.
Colofon
Redactie
Revka Bijl
Eindredactie
Movies that Matter en Amnesty International
Vormgeving
Laura Bolczek
Movies that Matter Educatie
Margreet Cornelius (productie)
Sabrine Pouwels (didactiek)
Mirjam van Campen (projectcoördinatie)
Movies that Matter
Postbus 1968
1000 BZ Amsterdam
www.moviesthatmatter.nl
tel. (020) 77 33 624
[email protected]
Deze lesbrief is alleen te gebruiken voor
educatieve doeleinden.
9
Movies that Matter @ school begeleidt en adviseert
bij het vertonen van mensenrechtenfilms op school.
Movies that Matter heeft een uitgebreid assortiment met films en lesmateriaal over talloze onderwerpen. Met
behulp van de zoekmachine (www.moviesthatmatter.nl/educatie/filmaanbod) kunt u eenvoudig zoeken
naar films op onderwerp, niveau en type film. Voor meer informatie en advies kunt u ook contact opnemen met
Movies that Matter via [email protected] of 020- 7733624.
Blijf! – Lourens Blok, 2011, 77 min.
De 11-jarige Lieke en Milad zijn al de helft van hun leven vrienden. Als Milad dreigt
te worden teruggestuurd naar Iran, zet Lieke alles op alles om ervoor te zorgen dat
haar vriendje in Nederland kan blijven. Een avontuurlijke speelfilm waarbij Lieke en
passant ook voor het eerst haar vader ontmoet.
Giraf in de regen – Pascale Hecquet, 2007, 12 min.
Al het drinkwater in het denkbeeldige land Djambali gaat naar het zwembad van de
leeuw. Een giraf protesteert daartegen en wordt prompt verbannen naar Mirzapolis,
een land waar voornamelijk honden wonen. De giraf wil asiel aanvragen en probeert
zich aan te passen, maar dat is niet gemakkelijk.
Hoppet – Petter Naess, 2007, 89 min.
In een bergdorp in Koerdistan staart Azad vol bewondering naar een foto van
de Zweedse hoogspringvedette Kajsa Bergqvist. Azad is zelf een talentvolle
hoogspringer; zijn broer Tigris staat hem voortdurend bij met goede raad. Op
een dag vliegen bommenwerpers over de bergen; de jongens ontsnappen
ternauwernood aan een bombardement. In het spoor van enkele landgenoten gaan
ze op de vlucht en belanden bij toeval in Zweden.
I am Kalam – Nila Madhab Panda, 2010, 87 min.
De ultraslimme Chhotu woont in India, waar veel mensen geloven dat je geboorte
bepaalt wie je bent. Om zijn arme familie te helpen, werkt Chhotu in een eettentje
aan de weg. Er komen veel Westerse toeristen, die hij keer op keer met zijn talenten
verbaast. Een speech van de voormalige president dr. Abdul Kalam, zelf ooit arm,
verandert zijn leven. Vanaf dat moment noemt Chhotu zichzelf Kalam.
Kidz in da Hood – Ylva Gustavsson, 2006, 96 min.
‘Kidz in da hood’ is een hartverwarmende film over de 6-jarige vluchtelinge Amina,
die illegaal in Zweden verblijft. Na 3 jaar procederen hebben Amina en haar opa
nog steeds geen verblijfs - vergunning. Ze krijgen tijdelijk onderdak bij rockmuzikant
Johan, in een troosteloos flatgebouw ergens in een buitenwijk. Op dezelfde
verdieping woont Mirre, een streetwise kind. Amina en Mirre worden vrienden.
Dankzij Mirre, die overal wel een oplossing voor weet, is er altijd leven in de
brouwerij.
Movies that Matter @ school begeleidt en adviseert
bij het vertonen van mensenrechtenfilms op school.