Onderwijs- en examenregeling MBO
Deel 1
COHORT 2014 – 2015
Gepubliceerd op 3 juli 2014
Onderwijs- en examenregeling mbo
Vestiging mbo Alkmaar
Directeur en voorzitter van de vestigingsexamencommissie Dhr. W.J. van Reenen
Drechterwaard 10
1824 EX Alkmaar
Tel.: (072) 561 09 34
Vestiging mbo Hoorn
Directeur en voorzitter van de vestigingsexamencommissie Mw. E.H.M. Welbedacht - Portegies
Blauwe Berg 3
1625 NT Hoorn
Tel.: (0229) 25 94 94
Vestiging mbo Schagen
Directeur en voorzitter van de vestigingsexamencommissie Mw. A. Lugtig-Ouweltjes
De Boomgaard 9
1741 MD Schagen
Tel.: (0224) 21 27 25
In deze onderwijs en examenregeling (OER) staat informatie over de opzet en uitvoering van
onderwijs en examens van het middelbaar beroepsonderwijs aan het Clusius College.
Onderdeel van deze onderwijs- en examenregeling is het examenreglement en de
opleidingsplannen, opgesteld per opleiding.
Deze OER geldt voor alle binnen het Clusius College aangeboden opleidingen die starten vanaf
1 augustus 2014.
De Centrale Studentenraad (CSR) heeft ingestemd met deze OER. Vervolgens is de OER
vastgesteld door de Centrale Examen Commissie (CEC).
Ieder jaar wordt de OER waar nodig bijgesteld en ter instemming en vaststelling aan de CSR en
CEC voorgelegd.
Ingestemmming CSR:
Vaststelling CEC:
Vaststelling CvB:
Publicatie:
19 juni 2014
23 juni 2014
23 juni 2014
3 juli 2014
Het bevoegd gezag,
Dhr. G.P. Oud
Lid College van Bestuur
Voorzitter van de CEC mbo
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 2 van 52
1. INLEIDING ......................................................................................................................... 4
2. HOE ZIT HET MBO IN ELKAAR?..................................................................................... 5
2.1
2.2
2.3
2.4
KWALIFICATIESTRUCTUUR- EN DOSSIERS .................................................................... 5
LEERWEGEN ............................................................................................................... 5
NIVEAUS ..................................................................................................................... 5
VERANDERINGEN VANAF 2014-2015 ........................................................................... 6
3. MBO BIJ HET CLUSIUS COLLEGE ................................................................................. 7
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
BASIS-, PROFIEL- EN KEUZEDEEL ................................................................................ 7
ONDERWIJSTIJD.......................................................................................................... 7
AANWEZIGHEID ........................................................................................................... 9
MODULES ................................................................................................................... 9
STUDIEPUNTEN ........................................................................................................... 9
OVERIGE ACTIVITEITEN ............................................................................................... 9
STUDIEVOORTGANG .................................................................................................. 10
BINDEND STUDIEADVIES ENTREE-OPLEIDING ............................................................. 11
STUDIEDUURVERLENING NA HET LAATSTE LEERJAAR................................................. 11
4. DIPLOMERING EN DIPLOMA-EISEN ............................................................................ 13
4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
4.6
SPECIFIEKE EISEN ..................................................................................................... 13
GENERIEKE EISEN ..................................................................................................... 13
DIPLOMA EN RESULTATENLIJST ................................................................................. 14
CERTIFICAATSUPPLEMENT ........................................................................................ 14
CERTIFICATEN EN GETUIGSCHRIFTEN ........................................................................ 14
DIPLOMERING ENTREE-OPLEIDING ............................................................................ 15
5. EXAMINERING ................................................................................................................ 16
5.1
5.2
5.3
5.4
5.5
5.6
5.7
BEROEPSGERICHTE EXAMINERING ............................................................................. 16
AVO-EXAMINERING ................................................................................................... 25
NIET BEHALEN VAN EEN EXAMEN ............................................................................... 32
AFWEZIGHEID BIJ EEN EXAMEN.................................................................................. 33
KLACHT OF HEROVERWEGING OMTRENT EXAMENS .................................................... 33
EXAMINERING BIJ LEER- EN LICHAMELIJKE BEPERKINGEN .......................................... 34
EXAMENREGLEMENT ................................................................................................. 34
6. SCHEMATISCHE WEERGAVE ONDERWIJS EN EXAMEN ......................................... 35
BIJLAGE 1
BEGRIPPENLIJST ........................................................................................ 37
BIJLAGE 2
VERKLARING TAAL- EN REKENNIVEAUS ................................................ 41
BIJLAGE 3
EXAMENREGLEMENT MBO ......................................................................... 1
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 3 van 52
1. Inleiding
Deze Onderwijs- en Examenregeling (OER), is geschreven om inzicht te geven in hoe het
onderwijs en de examinering van de opleidingen is geregeld.
De OER bestaat uit twee delen:
-
Deel 1: Algemene onderwijs- en examenregeling. Hierin staat informatie die voor alle
studenten geldt. De opzet en uitvoering van onderwijs en examens wordt uitgelegd.
-
Deel 2: Opleidingsplan. Dit plan is speciaal voor jouw opleiding geschreven. Hierin staan
de specifieke modules en examens beschreven die jij gaat volgen. Hierin staat ook de
globale planning van de modules en examens. Het opleidingsplan vind je op
mijn.clusius.nl onder ‘opleidingsplannen’.
Bij deze OER hoort het Examenreglement, waarin de rechten en plichten van studenten en van
het Clusius College bij examinering zijn vastgelegd.
De OER is bestemd voor studenten, docenten, leden van de vestigings- en centrale
examencommissie en is geldig voor het cohort dat op het voorblad is vermeld (een cohort is een
groep studenten die in hetzelfde jaar aan dezelfde opleiding begint). De OER is geldig voor de
duur van je hele opleiding.
De OER wordt gepubliceerd voordat de opleiding start en is te downloaden van de website van
het Clusius College. Als zich wijzigingen voordoen in deze OER, dan worden deze opgenomen
in de online versie van de OER. De meest actuele versie is dus te vinden op de website.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 4 van 52
2. Hoe zit het mbo in elkaar?
Wat is een kwalificatiestructuur, een kwalificatiedossier, een leerweg of een mbo-niveau? In dit
hoofdstuk worden deze begrippen uitgelegd. Ook wordt er ingegaan op de veranderingen die
gelden vanaf schooljaar 2014-2015.
2.1 Kwalificatiestructuur- en dossiers
In Nederland wordt het mbo-onderwijs aangeboden in de beroepsgerichte kwalificatiestructuur.
Elke opleiding is beschreven in een landelijk, wettelijk vastgesteld document: het
kwalificatiedossier. Alle kwalificatiedossiers samen vormen de kwalificatiestructuur.
In het kwalificatiedossier staat voor één of meerdere mbo-beroepen wat je moet kennen en
kunnen aan het eind van je mbo-opleiding. Op basis van een kwalificatiedossier maakt het
Clusius College het onderwijsprogramma voor jouw opleiding.
Elk kwalificatiedossier is opgebouwd uit kerntaken en werkprocessen.
Wat zijn kerntaken?
Kerntaken zijn specifieke werkzaamheden die je in de uitoefening van het beroep zelfstandig
moet kunnen uitvoeren. Kerntaken komen een aantal keer in verschillende situaties in je
beroepsopleiding aan bod. Kerntaken bestaan meestal uit een aantal ‘werkprocessen’.
Op de resultatenlijst bij je diploma staan de kerntaken met naam en resultaat vermeld.
Wat zijn werkprocessen?
Werkprocessen zijn activiteiten die leiden tot het resultaat van een kerntaak. Werkprocessen
hebben een begin en eind en zijn herkenbaar in de beroepsuitoefening.
Uit welke kerntaken en werkprocessen jouw opleiding bestaat, kun je vinden in het
opleidingsplan. Het hele kwalificatiedossier van jouw opleiding kun je vinden via
http://www.kwalificatiesmbo.nl
2.2 Leerwegen
Opleidingen worden in twee leerwegen aangeboden:
- de Beroeps Opleidende Leerweg (BOL)
- de Beroeps Begeleidende Leerweg (BBL)
In de BOL leer je op school en wissel je de lessen af met bpv (stages) op verschillende
bedrijven. In de Beroeps Begeleidende Leerweg ga je 3 à 4 dagen in de week werken (werkend
leren) en 1 à 2 dagen naar school.
2.3 Niveaus
Het mbo is ingedeeld in vier niveaus. Elk niveau staat voor een beroepsniveau bij het behalen
van het diploma. Deze niveaus zijn als volgt:
Niveau:
Entree
2
Omschrijving van het beroepsniveau:
De entreeopleiding geeft een entree tot de arbeidsmarkt of een entree tot
mbo- 2. Je voert onder toezicht eenvoudige, uitvoerende werkzaamheden uit.
Medewerker: Je voert onder leiding werkzaamheden uit die de nodige
vakbekwaamheid vereisen.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 5 van 52
3
Vakbekwaam medewerker: Je voert zelfstandig werkzaamheden uit die een
grote vakbekwaamheid vereisen.
4
Middenkaderfunctionaris/gespecialiseerd beroepsbeoefenaar: Je kunt
specialistische uitvoerende taken zelfstandig verrichten en je kunt leidinggeven
aan anderen.
Voor welk niveau je als student toelaatbaar bent, hangt onder meer af van je vooropleiding en
de intake van de opleiding. Zie voor meer informatie het toelatingsbeleid mbo op
http://www.clusius.nl/mbo/aanmelden.aspx
2.4 Veranderingen vanaf 2014-2015
Als eerstejaars van cohort 2014-2015 krijg je te maken met veranderingen binnen het mbo.
Deze veranderingen hebben te maken met nieuwe wetgeving. De wetgeving komt uit het
actieplan mbo ‘focus op vakmanschap’. Wat verandert er precies?
1. Verkorten opleidingsduur
Alle mbo-4 opleidingen worden ingekort naar drie jaar. Dit geldt alleen niet voor de opleiding
Paraveterinair, hiervoor is er landelijk een uitzondering gemaakt omdat de opleiding
aantoonbaar zwaarder is.
2. Meer onderwijstijd
Tegelijk met het inkorten van de opleidingsprogramma’s gaan scholen per studiejaar meer
uren begeleide onderwijstijd in de BOL verzorgen. Dat geldt in het bijzonder in het eerste
leerjaar. De onderwijstijd wordt voor alle eerstejaars BOL-opleidingen per 1 augustus 2014
geïntensiveerd naar 1000 klokuren per leerjaar, dit was 850 klokuren.
3. Aanpassen onderwijsprogramma’s
Landelijk kent het mbo ruim 600 opleidingen, die soms maar weinig van elkaar verschillen.
Straks komt het aantal opleidingen uit op 175. Door het clusteren van soortgelijke
opleidingen, komen er minder kwalificatiedossiers en wordt er meer gekeken naar de
overeenkomsten tussen verschillende opleidingen. Doordat de onderwijstijd omhoog gaat,
moeten we onze onderwijsprogramma’s aanpassen. Maar ook omdat per 1 augustus 2015
het aantal kwalificatiedossiers minder wordt, moeten we het onderwijs aanpassen.
Doordat voor het huidige schooljaar het onderwijsprogramma qua uren al moest worden
aangepast, is al gekeken naar de kwalificatiedossiers die per 1 augustus 2015 ingaan en is
het onderwijs hier voor een deel al op ingericht.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 6 van 52
3. Mbo bij het Clusius College
In dit hoofdstuk wordt de opzet van de opleidingen en de daarbij horende onderwijstijd
toegelicht. De opleidingen zijn verdeeld over perioden. Ieder leerjaar kent vier perioden van tien
weken. Het uitgangspunt is dat binnen deze tien weken de aangeboden modules worden
afgerond en afgesloten.
3.1 Basis-, profiel- en keuzedeel
Een opleiding bij het Clusius College is opgebouwd uit een basisdeel, profieldeel en keuzedeel.
Het basisdeel wordt gevormd door kerntaken en werkprocessen die hetzelfde zijn voor
meerdere opleidingen en generieke onderdelen zoals: Nederlands, rekenen, studie- en
loopbaanbegeleiding (loopbaan en burgerschap).
In het profieldeel staan de specifieke beroepskenmerken van de opleiding centraal. Ook het
profieldeel bestaat uit kerntaken en werkprocessen.
Het keuzedeel richt zich vaak op de ontwikkelingen in de sector(regio). Het keuzedeel is een
plus op het diploma. Het vergroot je arbeidsmarktkansen of maakt het makkelijker om door te
stromen naar een vervolgstudie.
In onderstaand schema zie je welke opleidingen een gemeenschappelijk basisdeel hebben. Het
is dus goed mogelijk dat je met studenten van andere opleidingen met hetzelfde basisdeel,
samen modules volgt.
Gemeenschappelijk basisdeel
Commercieel
Ondernemen
Dierverzorging
Bloem &
Styling
Tuin, Park en
Landschap
Voeding
Groen, Grond
en Infra
Paardenhouderij
(vooral niv. 2)
Groene
Detailhandel
Natuur,
Water en
Recreatie
Food,
Health and
Innovation
Teelt
Paraveterinair
In & Outdoorstyling
Paardenhouderij
Entree
Voor de opleidingen veehouderij, zorgboerderij, monteur mobiele werktuigen en horeca en
voeding in Schagen geldt dat de opleiding (nog) niet zijn ingericht aan de hand van een basis-,
profiel- en keuzedeel en meer op zichzelf staan. Dit heeft onder andere te maken met locaties
en samenwerkingsverbanden met andere scholen. Per 1 augustus 2015 krijgen ook deze
opleidingen een plek in bovenstaand schema.
3.2 Onderwijstijd
Je bent gemiddeld 40 weken per schooljaar met je opleiding bezig. Aangenomen wordt dat je
vervolgens per week 40 klokuren bezig bent met je opleiding. In totaal besteed je 1600 uur aan
je opleiding per schooljaar. Deze 1600 uur worden studiebelastingsuren genoemd.
De sbu’s worden besteed aan onder andere:
- lessen;
- regioleren;
- projecten;
- introductie;
- excursies;
- beroepspraktijkvorming (bpv);
- coaching en begeleiding;
- zelfstudie en het maken van opdrachten;
- toetsing/examinering;
- praktijkleren.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 7 van 52
Voor elk onderdeel van je opleiding wordt in het opleidingsplan geschat hoeveel
studiebelastingsuren je hiervoor gemiddeld nodig hebt.
Voor de bol-opleidingen geldt dat per leerjaar gemiddeld 1000 klokuren van deze 1600 sbu’s
aan ‘onderwijstijd’ worden besteed. Voor de bbl-opleidingen geldt dat per leerjaar gemiddeld
850 klokuren van deze 1600 sbu’s aan ‘onderwijstijd’ worden besteed.
Onderwijstijd bestaat uit uren begeleide onderwijstijd (BOT) en uren bpv.
Begeleide onderwijstijd (BOT)
Begeleide onderwijstijd vindt plaats onder begeleiding van een docent of instructeur. De
manieren waarop begeleide onderwijstijd ingevuld kan worden, staat in onderstaand schema.
activiteiten in de les. Docent en studenten bevinden zich op dezelfde tijd
Klassikaal/
op dezelfde plaats
School:
Theorie: ‘boek’ + docent uitleg

tijdens de les

zelfstudie
Verwerking van theorieopdrachten

tijdens de les

zelfstudie
Opdrachten: klassikale activiteiten o.b.v. docent in de les

verwerking in de klas

zelfstudie
Activiteiten in de praktijk. Docent en studenten bevinden zich op dezelfde
Praktijk:
tijd op dezelfde plaats
Opdracht in de praktijk

kort theorie

instructie

evaluatie
Activiteiten o.b.v. projectopdracht. Werkzaam in kleine groepjes of
Regioleren:
individueel
Opdracht in projectvorm, de opleiding is geen opdrachtgever

individueel / groepjes

uitvoering op school of buiten school (op afstand)

begeleiding:
o
proces
o
product
o
groep / individu
o
afspraak of klassikaal
Projecten: Activiteiten o.b.v. projectopdracht. Werkzaam in kleine groepjes of individueel.
Opdracht in projectvorm, opleiding is opdrachtgever

individueel / groepjes

docent: projectmanager

student: projectmedewerker / projectleider

uitvoering op school of buiten school (op afstand)

begeleiding:
o
proces
o
product
o
groep / individu
o
afspraak of klassikaal
Excursie / werkweek / werkdag: activiteit buiten school
De groepsgrootte en begeleiding is afhankelijk van activiteit.
 bezoek bedrijf / beurs / meeloopdag / excursie binnen- of buitenland
Activiteiten die student zelfstandig kan uitvoeren
Leren op afstand:
Zelfstudie onder begeleiding (docent op afstand)

op school of elders

deze zelfstudie is opgenomen in het onderwijsprogramma/rooster
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 8 van 52
3.3 Aanwezigheid
Je hebt je ingeschreven voor een specifieke opleiding. Dit betekent dat je aanwezig bent tijdens
de geplande activiteiten van je opleiding. Er wordt bijgehouden hoeveel van de geplande uren er
daadwerkelijk wordt gegeven en jouw aanwezigheid bij deze onderwijsactiviteiten wordt
geregistreerd. Wanneer je ongeoorloofd afwezig bent, dan kan je studievertraging oplopen, ook
al heb je je resultaten behaald.
Meer informatie over aanwezigheid en de absentieregeling kun je vinden in de verzuimkaart
mbo. Deze vind je op: http://www.clusius.nl/publicaties/onderwijsdocumenten.
3.4 Modules
De lesstof van je opleiding wordt opgedeeld in samenhangende onderwijseenheden. Deze
onderwijseenheden worden modules genoemd en worden gekoppeld aan de
studiebelastingsuren (sbu’s).
Elk leerjaar bestaat uit maximaal 20 modules. De inhoud van een module is gekoppeld aan het
basis- profiel- of keuzedeel van je opleiding. Er zijn modules voor o.a. de bpv, beroepsgerichte
onderwerpen, Nederlands en rekenen. Per module zijn maximaal drie resultaten en drie
studiepunten te behalen.
Een resultaat kan een cijfer of een onvoldoende/voldoende/goed zijn. Dit resultaat is formatief of
summatief. Een formatief resultaat is gericht op jouw ontwikkeling. Het meet de kennis of
toepassing van kennis die aanwezig is of nog ontbreekt. Een summatief resultaat is het resultaat
van een examen. Dit resultaat wordt door de vestigingsexamencommissie vastgesteld en telt
mee voor het behalen van je diploma. Een voorbeeld hiervan is een centraal examen
Nederlands of een proeve van bekwaamheid.
Per formatief resultaat zijn er twee herkansingsmogelijkheden na overleg met de betreffende
vakdocent. Wanneer het betreffende resultaat na de herkansing nog niet voldoende is, besluit
het opleidingsteam in overleg met de mentor op welke (andere) wijze de studiepunten behaald
kunnen worden.
Informatie over het herkansen van een examen (summatief) vind je in paragraaf 5.3.
3.5 Studiepunten
Je studievoortgang wordt bijgehouden met studiepunten. Per module kun je drie studiepunten of
een veelvoud daarvan behalen. Er zijn maximaal 20 modules per leerjaar. Drie studiepunten
maal 20 modules zijn 60 studiepunten per leerjaar.
Je krijgt een studiepunt toegekend als de prestatie die ervoor geleverd is, voldoet aan de
gestelde eisen. Voor elk resultaat van een module kan één of meer studiepunten worden
behaald. In het opleidingsplan van jouw opleiding staat vermeld waaraan je moet voldoen om de
studiepunten te behalen en hoeveel studiepunten het oplevert.
3.6 Overige activiteiten
Naast de studiepunten die je kunt halen door de modules goed te doorlopen en af te sluiten, kan
je ook studiepunten op een andere manier behalen. Dit kan door bijvoorbeeld deelname aan de
centrale- of vestigingsstudentenraad, vakwedstrijden (die niet zijn opgenomen in het
opleidingsplan) en overige activiteiten die plaatsvinden namens het Clusius College buiten het
opleidingsplan om.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 9 van 52
Door deze extra activiteiten ontwikkel je verschillende vaardigheden zoals: effectief
communiceren, beslissingen en verantwoordelijkheid daarvoor leren nemen, maatschappelijke
waarden en normen, etc.
Het aantal studiepunten dat je hiervoor kan behalen hangt af van het aantal uur dat je aan een
extra activiteit besteedt; 27 studiebelastingsuren staan voor 1 studiepunt.
De vestigingsexamencommissie besluit of een activiteit wordt omgezet in studiepunten en voor
welke, nog te behalen activiteiten, studiepunten ingewisseld kunnen worden. Je overlegt
hierover, voor dat de activiteit plaatsvindt, met de docent en vervolgens doe je zelf een voorstel
aan de vestigingsexamencommissie. Voorwaarde is wel dat de activiteit in het verlengde moet
liggen van de opleiding.
Let op: Deze studiepunten kunnen nooit ingewisseld worden voor studiepunten waaraan een
summatief resultaat ten grondslag ligt.
3.7 Studievoortgang
Zoals blijkt uit deze OER en uit de onderwijsovereenkomst (OOK), waarvoor je aan het begin
van de opleiding getekend hebt, wordt er inspanning van jou als student verwacht. De
studievoortgang bespreek je samen met je mentor. In een registratiesysteem wordt vastgelegd
welke resultaten en studiepunten je hebt behaald.
De studiepunten zijn belangrijk bij het bepalen of je door mag naar het volgende leerjaar.
Dit zijn de voorwaarden:
Voortgang naar het tweede leerjaar (niveau 2, 3 en 4)
Aantal studiepunten Dit betekent:
58-60
Onvoorwaardelijk door naar het tweede leerjaar.
54-57
Voorwaardelijk door naar het tweede leerjaar.
minder dan 54
Je wordt besproken in het opleidingsteam.
Voortgang naar het derde leerjaar (niveau 3 en 4)
Aantal studiepunten Dit betekent:
118-120
Onvoorwaardelijk door naar het derde leerjaar1.
114-117
Voorwaardelijk door naar het derde leerjaar1.
minder dan 114
Je wordt besproken in het opleidingsteam.
Voortgang naar het vierde leerjaar (Opleiding Paraveterinair niveau 4)
Aantal studiepunten Dit betekent:
178-180
Onvoorwaardelijk door naar het vierde leerjaar2.
174-177
Voorwaardelijk door naar het vierde leerjaar2.
minder dan 174
Je wordt besproken in het opleidingsteam.
Voorwaardelijk door, betekent dat je met je mentor afspraken maakt over hoe je het tekort aan
studiepunten gaat inhalen. Je maakt samen afspraken over wanneer je welke resultaten gaat
1
Indien de achterstand ontbrekende studiepunten uit het eerste leerjaar zijn, is overgang naar het derde
leerjaar niet mogelijk.
2
Indien de achterstand ontbrekende studiepunten uit het tweede leerjaar zijn, is overgang naar het vierde
leerjaar niet mogelijk.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 10 van 52
behalen. Als je je niet aan de gemaakte afspraken houdt dan heeft dit consequenties. Je wordt
dan besproken in het opleidingsteam.
Besproken in het opleidingsteam, betekent dat het opleidingsteam een bindend advies gaat
geven over jouw studievoortgang. Dit advies wordt vastgelegd in de bijlage bij de
onderwijsovereenkomst.
Het advies kan zijn een inhaalprogramma te volgen of de studieduur te verlengen. Het
opleidingsteam kan ook besluiten dat je de opleiding op een lager niveau voortzet of dat je
(afhankelijk van de situatie) de studie bij het Clusius College moet beëindigen.
Dit advies is bindend. Dit betekend dat het advies opgevolgd moet worden. Bij het niet opvolgen
van het advies wordt de onderwijsovereenkomst beëindigd.
Het advies van het opleidingsteam bespreekt je mentor met jou. Dit gesprek vindt uiterlijk in de
laatste periode van het schooljaar plaats, dan wel uiterlijk vier weken voor de zomervakantie.
Als blijkt dat dit gevolgen heeft voor het vervolg van de studie word je daarvan schriftelijk op de
hoogte gesteld. Afhankelijk van je leeftijd worden ook je ouder(s)/verzorger(s) hierover
geïnformeerd.
3.8 Bindend studieadvies Entree-opleiding
Wanneer je de Entree-opleiding volgt, krijg je na vier maanden een studieadvies. Dit advies
moet je voor 1 januari hebben gekregen en gaat over het vervolg van je opleiding. Dit advies
kan zijn:
 Je kan na je opleiding gaan werken en doorstromen naar mbo niveau 2 is niet mogelijk;
 Je kan na je opleiding gaan werken of doorstromen naar mbo niveau 2;
 Je kan na je opleiding naar mbo niveau 2;
 Je moet wisselen van richting binnen de Entree-opleiding;
 Je moet wisselen van leerweg (BOL of BBL).
Naast afspraken over studievoortgang kunnen dit ook individuele afspraken zijn. Wanneer je het
advies krijgt om te stoppen met de opleiding, kan de school de onderwijsovereenkomst
beëindigen. Dit wordt een ‘bindend studieadvies’ genoemd. Dit besluit kan nooit als een
verrassing komen, omdat er regelmatig gesprekken zijn over de studievoortgang en over de
afspraken die gemaakt zijn tijdens de intake.
3.9 Studieduurverlenging na het laatste leerjaar
Zoals beschreven in paragraaf (3.7) kan het opleidingsteam adviseren om je studieduur te
verlengen. Het kan ook voorkomen dat het geen advies is, maar dat je het niet gaat redden om
voor het einde van het laatste studiejaar aan de diploma-eisen te voldoen. Een van de twee
volgende scenario’s is dan mogelijk:
Examen voor 18 september van het volgende schooljaar
Je maakt het in te halen examen vóór 18 september. Wanneer je vóór die datum voldoet aan de
gestelde diploma-eis(en), kan je gediplomeerd worden en word je uitgeschreven per 1 oktober
en hoef je geen lesgeld voor het volgende schooljaar te betalen. Het Clusius College heeft de
periode tussen 18 september en 1 oktober nodig om alles in orde te maken voor eventuele
diplomering.
Aan het einde van de vierde periode dan wel vier weken voor de sluiting van de vestiging wordt
gekeken, of het voor jou haalbaar is om vóór 18 september van het daarop volgende schooljaar
je examen te maken.
Zo ja, dan wordt er een bijlage bij de onderwijsovereenkomst gemaakt, waarin omschreven
staat welke (examen-) onderdelen je moet doen, op welke data/datum en wat je kan en gaat
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 11 van 52
ondernemen om de (examen)onderdelen te behalen. Hierbij kan gedacht worden aan het volgen
van lessen of (af)maken van opdrachten/projecten.
Wanneer je de (examen)onderdelen niet hebt behaald en je dus niet vóór 1 oktober kunt
diplomeren, word je opnieuw ingeschreven en onderteken je een onderwijsovereenkomst voor
een half studiejaar met de verwachte einddatum van 31-12-20** en moet je lesgeld betalen. De
bijlage bij de onderwijsovereenkomst wordt bijgesteld en opnieuw ondertekend. Je zult verplicht
de modules volgen die van belang zijn om de betreffende (examen)onderdelen te behalen.
Voldoe je na deze periode (tot 31-12-20**) nog niet aan de gestelde diploma-eisen, dan wordt
de verwachte einddatum aangepast naar 30-09-20**. Je volgt dan het onderwijsprogramma van
de examenklas van de opleiding die je volgt. In de studietijd voor de modulen waarvoor je al een
voldoende hebt behaald wordt een adequaat studieprogramma opgesteld en schriftelijk
vastgelegd. Het doorlopen van dit studieprogramma is voorwaarde voor het afleggen van de
nog te maken (examen)onderdelen. Daarnaast is het volgen van onderwijsactiviteiten uit de
modulen van belang om te voldoen aan de aanwezigheidsnorm. Let op; wanneer je niet voldoet
aan de aanwezigheidsnorm heeft dit ook invloed op je recht op studiefinanciering3.
Verlenging van volledig studiejaar
Aan het einde van de vierde periode dan wel vier weken voor de sluiting van de vestiging wordt
gekeken, of het voor jou haalbaar is om vóór 1 oktober van het daarop volgende schooljaar, het
diploma te halen.
Zo nee, dan word je opnieuw ingeschreven en onderteken je een onderwijsovereenkomst voor
een heel studiejaar met de verwachte einddatum van 30-09-20**. Je volgt vervolgens een
regulier lesprogramma.
In de studietijd voor de modulen waarvoor je al een voldoende hebt behaald wordt een
adequaat studieprogramma opgesteld en schriftelijk vastgelegd. Het doorlopen van dit
studieprogramma is voorwaarde voor het afleggen van de nog te maken (examen)onderdelen.
Daarnaast is het volgen van het reguliere rooster van belang om te voldoen aan de
aanwezigheidsnorm. Let op; wanneer je niet voldoet aan de aanwezigheidsnorm heeft dit ook
invloed op je recht op studiefinanciering3.
3
Voorwaarden voor recht op studiefinanciering zijn te vinden op www.duo.nl
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 12 van 52
4.
DIPLOMERING EN DIPLOMA-EISEN
Om het diploma van je opleiding te halen moet je voldoen aan de diploma-eisen die gelden voor
jouw opleiding. De diploma-eisen bestaan uit ‘specifieke’ eisen en ‘generieke’ eisen. Deze
worden vermeld op de resultatenlijst. Op pagina 12 staat een voorbeeld van de resultatenlijst.
4.1
Specifieke eisen
Specifieke eisen gaan over het betreffende beroep. Het is dus beroepsspecifiek. Mogelijk staat
voor niveau 4 Duits en voor niveau 2 en 3 Engels onder beroepsspecifiek. Het gaat hier om het
beheersingsniveau van de vreemde taal dat voor het uitvoeren van het beroep nodig is. Deze
eisen zijn als volgt:
-
Kerntaken
De belangrijkste dingen die je voor een beroep moet doen, noemen we kerntaken. Elke
opleiding kent één of meer kerntaken die in de proeve van bekwaamheid,
werkprocesexamen of vaardigheidsexamen worden geëxamineerd. Je kunt voor iedere
kerntaak een goed, voldoende of onvoldoende scoren.
Diploma-eis: elke kerntaak moet voldoende zijn.
-
Beroepspraktijkvorming
De beroepspraktijkvorming (bpv) moet voldoen aan de vereiste omvang, uitgedrukt in
een bepaald percentage van de totale opleidingsduur. Ook moet de beoordeling van de
bpv voldoende zijn. Wanneer er meerdere beoordelingen zijn omdat er sprake is van bpv
bij verschillende bpv-bedrijven, worden de beoordelingen gemiddeld.
Diploma-eis: de bpv moet behaald zijn.
-
Duits (niveau 4) en Engels (niveau 2 en 3)
Als Duits voor niveau 4 en Engels voor niveau 2 en 3 vermeld staat in het
kwalificatiedossier van jouw opleiding, dan is dit een diploma-eis. Het beheersingsniveau
en de weging van de subvaardigheden staan in paragraaf 5.2.
Diploma-eis: Duits (niveau 4) en Engels (niveau 2 en 3) moet behaald zijn.
-
Wettelijke beroepsvereiste(n)
Enkele opleidingen kennen zogenaamde ‘wettelijke beroepsvereiste(n)’. Dit zijn (extra)
eisen die de wet stelt aan het uitoefenen van een bepaald beroep. Als deze eisen voor
jouw opleiding gesteld zijn, zijn ze opgenomen in het kwalificatiedossiers en jouw
opleidingsplan.
Diploma-eis: voldaan hebben aan de wettelijke beroepsvereisten.
4.2
Generieke eisen
De generieke eisen zijn door de overheid vastgesteld en gelden voor alle studenten van
hetzelfde opleidingsniveau, ongeacht het beroep. Deze eisen zijn als volgt:
-
Nederlandse taal en rekenen
Je moet voldoen aan de Wet referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen. Voor
niveau 2 en 3 geldt referentieniveau 2F en voor niveau 4 geldt referentieniveau 3F. De
uitleg van de referentieniveaus staat in bijlage 2.
Diploma-eis: de diploma-eisen voor Nederlands en rekenen verschillen per diplomajaar.
Voor de zak-/slaagregeling en diploma-eis zie paragraaf 5.2.
-
Loopbaan en Burgerschap
Loopbaan en Burgerschap maakt onderdeel uit van studie- en loopbaanbegeleiding
(SLB). Voor loopbaan en burgerschap ben je verplicht het aangeboden programma te
volgen en ook de opdrachten te maken. Je maakt hiervoor geen examen.
Diploma-eis: Voldaan hebben aan de inspanningseisen.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 13 van 52
-
Engels (Niveau 4)
Engels is voor niveau 4 een diploma-eis. Het taalbeheersingsniveau is volgens het
Europees referentiekader als volgt: lezen en luisteren B1 en gesprekken voeren, spreken
en schrijven A2. De uitleg van het Europees referentiekader staat in bijlage 2.
Diploma-eis: Voor de zak-/slaagregeling en diploma-eis zie paragraaf 5.2.
4.3
Diploma en resultatenlijst
De vestigingsexamencommissie oordeelt of jij voldoet aan de gestelde diploma-eisen en beslist
of je een diploma krijgt. Op het diploma staat o.a. de opleiding, het mbo niveau en de datum van
behalen van het examen. Bij het diploma wordt de resultatenlijst uitgereikt. Beide documenten
teken je. Op de resultatenlijst staan de resultaten van de diploma-eisen. Hieronder staat een
voorbeeld van de tabel met resultaten van de resultatenlijst.
Examenonderdelen behorend bij de kwalificatie
Resultaat
Specifieke examenonderdelen
Kerntaak 1
Beheert receptie en apotheek
Kerntaak 2
Assisteert bij onderzoek, behandelingen en operatie
Kerntaak 3
Voert en verzorgt gezonde dieren en begeleidt geboorteproces
Kerntaak 4
Draagt zorg voor opgenomen dieren en verleent eerste hulp
Hiermee is/zijn de proeve(n) van bekwaamheid behaald.
Voldoende
Goed
Voldoende
Voldoende
Beroepspraktijkvorming
Behaald
De kandidaat heeft voldaan aan de wettelijke beroepsvereisten vermeld in Besluit paraveterinairen.
Generieke examenonderdelen
Centraal examen:
Instellingsexamen:
Centraal examen
Nederlandse taal:
Referentieniveau: 3F
Rekenen:
Referentieniveau: 3F
Engels
Taalbeheersingsniveau volgens het Europees referentiekader:
- Luisteren en lezen: B1
- Gesprekken voeren, spreken en schrijven: A2
Loopbaan en
Burgerschap
De kandidaat heeft voldaan aan de inspanningseisen.
6,7
6,9
7 (zeven)
9 (negen)
7 (zeven)
4.4
Certificaatsupplement
Wanneer je je diploma hebt behaald, en je emigreert of je gaat werken in het buitenland, is het
certificaatsupplement (Europass) een handig hulpmiddel. In het Engels wordt op dit document
uitgebreid uitleg gegeven over welke vaardigheden en competenties je hebt opgedaan tijdens
de opleiding. Erg handig voor bijvoorbeeld een sollicitatie.
Dit supplement in het Engels wordt op jouw verzoek bijgevoegd bij je diploma. Je moet hier zelf
om vragen bij het examenbureau.
4.5 Certificaten en getuigschriften
Bij een aantal opleidingen wordt er onderwijs aangeboden waarvoor een certificaat of Clusius
getuigschrift behaald kan worden. Indien het behalen van een certificaat als een wettelijke eis in
het kwalificatiedossier van een opleiding is opgenomen, is het examen en de kosten die het
verkrijgen van het certificaat met zich mee brengt, inbegrepen in de opleidingskosten.
Voor een aantal niveau 3 en 4 opleiding is het mogelijk de Certificeerbare Eenheid
Ondernemerschap te behalen. De CE Ondernemerschap beschrijft het ondernemerschap dat
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 14 van 52
iemand nodig heeft om een eigen onderneming te starten en te runnen. Wanneer je de CE
Ondernemerschap met een voldoende hebt afgerond, ontvang je een certificaat.
In sommige gevallen kun je (buiten je opleidingsplan) er voor kiezen om (voor eigen rekening)
een aanvullende cursus te volgen.
4.6 Diplomering Entree-opleiding
Aan het einde van het jaar doe je examen. Je krijgt het diploma als je het beroepsgerichte
examen hebt gehaald, je bpv met een voldoende hebt afgesloten en hebt voldaan aan de
opdrachten voor loopbaan & burgerschap. Heb je de onderdelen Nederlands en rekenen ook
behaald, dan kun je door naar een mbo-opleiding op niveau 2.
• Diploma zonder doorstroomrecht: je heb het diploma behaald en gaat op zoek naar werk.
• Diploma met doorstroomrecht: je heb het diploma behaald, en ook Nederlands en rekenen, en
stroomt door naar een mbo-opleiding op niveau 2.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 15 van 52
5.
EXAMINERING
Wanneer je het formatieve deel van een bepaald deel van de opleiding hebt afgerond en
aangetoond hebt over de kennis en/of vaardigheden te beschikken die nodig zijn, ben je klaar
om een examen af te leggen. Een examen is summatief, dit betekent dat het resultaat meetelt
voor het behalen van het diploma.
Aan de hand van een go/no go moment wordt bepaald of je mag op gaan voor een examen.
Een ‘go’ of ‘no go’ wordt gegeven door het opleidingsteam. Door naar je resultaten in het
onderwijsdeel te kijken, bepalen zij of je klaar bent voor een examen.
Je maakt examens die gaan over het uitoefenen van het toekomstige beroep en examens voor
het algemeen vormend onderwijs (AVO). In het opleidingsplan lees je welke examens jij moet
maken. Tijdens je opleiding ontvang je regelmatig exameninformatie via de website en via de email van het Clusius College. Zorg er dus voor dat je regelmatig je e-mail en de website checkt!
5.1
Beroepsgerichte examinering
Een beroepsgericht examen is gericht op handelingen die je in je toekomstig beroep moet
kunnen uitvoeren. Het beroepsgerichte examen kan bestaan uit meerdere examens. In deze
examens worden de kerntaken, werkprocessen en competenties die je gedurende de opleiding
hebt eigen gemaakt, geëxamineerd. Voor elke opleiding geldt dat er in ieder geval één proeve
van bekwaamheid (PvB) gemaakt moet worden. Deze is soms aangevuld met een
kennisexamen en/of vaardigheidsexamen(s) en/of één of meer werkprocesexamens. In je
opleidingsplan staat welke examens voor jou gelden.
Hoe komt het Clusius College aan de beroepsgerichte examens?
De beroepsgerichte examens worden gemaakt op basis van het kwalificatiedossier dat
de inhoud vormt van het mbo beroepsonderwijs. Het groene onderwijs heeft de handen
ineen geslagen en een examenbank ingericht. In die examenbank staan alle
beroepsexamens waar de meeste AOC’s gebruik van maken. Die examenbank heet “De
groene standaard” en is de standaard van- en voor het groene onderwijs. Het
bedrijfsleven is nauw betrokken bij het maken, goedkeuren en onderhouden van deze
examenstandaarden.
De inhoudelijke en toetstechnische eisen voor een examenonderdeel zijn door De
groene standaard beschreven. Deze beschrijving noemen we de examenstandaard. Er
bestaan examenstandaarden voor alle examenvormen die De groene standaard kent:
proeve van bekwaamheid, werkprocesexamen, vaardigheidsexamen en kennisexamen.
Alle examenstandaarden zijn te vinden via www.examenstandaard.nl. Bij bepaalde
examenonderdelen zal in de beschrijving verwezen worden naar aanvullende
documenten die nadere informatie geven of verwijzen naar de plaats waar het examen te
vinden is.
5.1.1 Proeve van Bekwaamheid
Als je klaar bent met een bepaald leertraject, ga je een proeve van bekwaamheid afleggen. In
die proeve van bekwaamheid laat je zien dat je het beroep of een onderdeel van dat beroep
beheerst. Een proeve van bekwaamheid is dus een examen waarbij de beroepspraktijk centraal
staat. Soms duurt een proeve een halve dag, soms wel enkele weken. Zo’n lange periode kan
noodzakelijk zijn omdat de te examineren beroepstaken en vaardigheden over een langere
periode gespreid moet worden. In een langere examenperiode kun je laten zien dat je alle
aspecten van het beroep beheerst. Tijdens de proeve word je beoordeeld door twee assessoren
(beoordelaars), bij voorkeur één van school en één uit de beroepspraktijk.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 16 van 52
Waarom een proeve van bekwaamheid?
Je wordt opgeleid voor een beroep. Na je opleiding moet je kunnen werken binnen de
beroepspraktijk. Die beroepspraktijk is veelzijdig en geen dag hetzelfde. Het ene bedrijf is het
andere niet. De ene klant is de andere niet. De ene dag regent het en de andere dag schijnt de
zon. De werkdruk verschilt van seizoen tot seizoen en in sommige beroepen van dag tot dag. Je
moet je dus staande kunnen houden in die beroepspraktijk, ook op momenten dat het spannend
wordt en de werkzaamheden niet verlopen zoals volgens de boekjes zou moeten. Dan blijkt pas
of je een goede beroepsbeoefenaar bent. En dat moet je tijdens de proeve van bekwaamheid
aantonen.
De examenstandaard
In de examenstandaard staan de eisen beschreven die aan de uitvoering van een proeve van
bekwaamheid gesteld worden. De examenstandaard bestaat uit een aantal onderdelen:
 de kritische beroepssituatie
De kritische beroepssituatie is een beschrijving van het beroep. Daarin staan de belangrijkste
activiteiten van het beroep beschreven. Ook staat erin welke onverwachte omstandigheden je in
het beroep tegen kunt komen. Kortom, wat er in dit stadium van je opleiding van je verwacht
mag worden. In jouw proeve van bekwaamheid zul je te maken krijgen met het beroep zoals dat
in de kritische beroepssituatie is beschreven.
 het beoordelingsformulier
Het beroep bestaat uit verschillende onderdelen, werkprocessen genoemd. In het
beoordelingsformulier zijn de werkprocessen beschreven die horen bij de kritische
beroepssituatie. Voor elk werkproces is het resultaat beschreven. Door middel van prestatieindicatoren wordt beoordeeld of je de werkprocessen beheerst. In het beoordelingsformulier
staat hoe de prestatie-indicatoren worden beoordeeld. Ook staan de regels vermeld waarmee
vastgesteld wordt of je wel of niet geslaagd bent.
Prestatie-indicatoren
De belangrijkste dingen die je voor een beroep moet doen, noemen we kerntaken.
Kerntaken bestaan op hun beurt weer uit werkprocessen: de verrichtingen/bezigheden
die bij de kerntaak horen. Tijdens de PvB beoordelen de assessoren of je de
werkprocessen beheerst. Ze doen dat aan de hand van de prestatie-indicatoren.
De prestatie-indicatoren maken het mogelijk om de manier waarop jij je werk doet en de
resultaten van je werk te beoordelen. In het beoordelingsformulier van de PvB kun je
terugvinden om welke prestatie-indicatoren het bij elk werkproces gaat. Bij iedere
prestatie-indicator kun je een voldoende of een onvoldoende halen.
 toetstechnische eisen in de examenstandaard
In de toetstechnische eisen in de examenstandaard staat vermeld:
1. Wat het doel van de proeve is en waaruit die bestaat
2. Hoe lang de proeve minimaal moet duren
3. Welke eisen er gesteld worden aan de examensituatie
4. Informatie voor deelnemer en assessoren
5. De wijze waarop de proeve beoordeeld wordt
6. Bijzonderheden over de proeve
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 17 van 52
Toelating proeve van bekwaamheid
In het opleidingsplan staat beschreven wat de verplichte onderdelen zijn om een PvB te mogen
afleggen. Ook staat in je opleidingsplan vermeld wat de afnamemomenten zijn. Minimaal vier
weken voor een afnamemoment besluit het opleidingsteam op basis van de competenties,
kennis en vaardigheden die jij beheerst, of je de PvB kan gaan afleggen.
De teamleider geeft, in overleg met je mentor en het opleidingsteam, de definitieve go
(toestemming) voor het afleggen van de PvB.
Organisatie van een Proeve van Bekwaamheid
De teamleider benoemt de eerste assessor. Een assessor is een beoordelaar bij een PvB. De
eerste assessor organiseert jouw PvB. Je ontvangt van hem/haar een uitnodiging met daarin
onder andere de startdatum, de duur van je PvB, de PvB afnamelocatie en de mee te nemen
spullen en bewijzen. Om de uitnodiging te bevestigen moet een door jou getekende kopie terug
naar de eerste assessor.
Er zijn opleidingen waar de PvB op een examencentrum wordt afgenomen. In dat geval zijn de
assessoren afkomstig van de betreffende examencentrum. Indien dit voor jouw opleiding geldt
word je hierover geïnformeerd door je coach of de teamleider.
Assessoren
Degenen die de proeven van bekwaamheid beoordelen noemen we ‘assessoren’. De
assessoren van school hebben hiervoor een training gevolgd.
Het assessorenteam bestaat minimaal uit de volgende assessoren:
1. eerste assessor: iemand uit het onderwijs, maar niet je mentor;
2. tweede assessor: iemand uit het bedrijfsleven met verstand van het vak, maar bij
voorkeur niet je praktijkopleider op het leerbedrijf.
Geen assessor kan zijn:
1. je mentor;
2. ouder/verzorger, (half)broer/-zus, oom/tante, neef/nicht (bloedverwanten t/m de vierde
graad);
3. iemand met wie je een zodanige relatie hebt dat, naar de mening van de examencommissie, een goede en onpartijdige beoordeling niet mogelijk is.
Het afleggen van de proeve van bekwaamheid
Uit de examenstandaard weet je welke eisen er aan de proeve van bekwaamheid gesteld
worden. Zorg ervoor dat je die eisen kent. Daarnaast krijg je van de examencommissie een
ingevuld inrichtingsplan. Daarin staan alle bijzonderheden van de proeve die jij moet afleggen.
Tijdens de proeve werk je in het beroep. Je doet het werk zoals dat in de examenstandaard is
beschreven. In het praktijkdeel observeren assessoren je tijdens je werk. Ze beoordelen de
uitgevoerde werkprocessen aan de hand van de prestatie-indicatoren die in het
beoordelingsformulier staan.
Het inbrengen van aanvullend bewijsmateriaal
Soms wordt bij de voorbereiding van de proeve of tijdens de proeve door (weers)omstandigheden duidelijk dat bepaalde werkprocessen en/of prestatie-indicatoren niet in de proeve
beoordeeld kunnen worden. Meestal komt dat omdat de examenlocatie voor die werkprocessen/
prestatie-indicatoren niet geschikt is of omdat ze op het moment van de proeve niet voorkomen
op de examenlocatie.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 18 van 52
Bij een proeve breng je dus soms aanvullend bewijsmateriaal in. Dat lever je op de examendag
voor aanvang van het examen in bij de assessoren. De assessoren zullen dan eerst vaststellen
dat deze producten/resultaten inderdaad van jou zijn en niet door iemand anders gemaakt zijn.
De groene standaard bevat meer dan 50 opdrachten voor aanvullend bewijsmateriaal.
Met handige inzet van aanvullend bewijsmateriaal levert dit voordelen als; elimineren van
seizoeninvloeden en het terugbrengen van de druk op de afnameperiode van PvB’s.
In de tekst van De Groene standaard staat over het gebruik van aanvullend
bewijsmateriaal: “Het is ook mogelijk dat het aoc een eigen opdracht gebruikt.” Een eigen
gemaakte opdracht moet wel aan kwaliteitseisen voldoen. Daarom moet de opdracht in
de VEC worden vastgesteld en worden opgenomen in het opleidingsplan.
Vervolgens kunnen ze deze producten/resultaten gebruiken bij de beoordeling van de proeve.
Het op deze wijze inbrengen van aanvullend bewijsmateriaal voor de proeve is aan bepaalde
regels gebonden. De kernactiviteiten, zoals beschreven in de kritische beroepssituatie van de
examenstandaard, zullen altijd in de proeve moeten plaatsvinden. En deze zullen dus ook in de
proeve beoordeeld moeten worden. In het inrichtingsplan zal concreet moeten worden
aangegeven welke producten als aanvullend bewijsmateriaal ingebracht worden in de proeve.
De uitvoering van de proeve van bekwaamheid
Een proeve van bekwaamheid wordt uitgevoerd en beoordeeld volgens de toetstechnische
eisen. Dit document beschrijft de toetstechnische eisen zoals die voor alle proeven van
bekwaamheid gelden. In de examenstandaard die bij jouw proeve hoort, kun je die ook
terugvinden. In de examenstandaard staan ook enkele bijzonderheden die alleen voor jouw
proeve gelden. De toetstechnische eisen hebben met de volgende punten te maken:
1. Duur van de proeve van bekwaamheid
2. Uitvoeringsoptie
3. Eisen aan de examensituatie
4. Informatie voor deelnemer en assessoren
Deze eisen worden hieronder verder toegelicht.
1. Duur van de proeve van bekwaamheid
Een proeve van bekwaamheid duurt in verhouding lang. Soms een dag, soms wel twee weken.
Dat is nodig om ervoor te zorgen dat je voldoende mogelijkheden krijgt om alle activiteiten uit de
kritische beroepssituatie te laten zien. En ook om ervoor te zorgen dat je met voldoende
moeilijke situaties te maken krijgt. Situaties die passen bij jouw niveau en zoveel mogelijk lijken
op de echte beroepspraktijk.
2. Uitvoeringsoptie
In de examenstandaard wordt aangegeven welke uitvoeringsoptie van toepassing is. De
uitvoeringsoptie geeft aan waar en op welke manier de proeve van bekwaamheid uitgevoerd
moet worden. In de meeste gevallen is er sprake van uitvoeringsoptie 1. Dit betekent dat de
proeve van bekwaamheid zoveel mogelijk overeenkomt met de echte beroepspraktijk. Meestal
is dit op een bedrijf. Je kunt op dit bedrijf de activiteiten uit de kritische beroepssituatie
uitvoeren.
Bij uitzondering is er sprake van een andere uitvoeringsoptie. De beschrijving van die opties
vind je op pagina 21.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 19 van 52
3. Eisen aan de examensituatie
In de examenstandaard wordt aangegeven welke minimumeisen er aan de inrichting van de
examensituatie (het bedrijf) gesteld worden. Daarin wordt aangegeven wat er in elk geval
gedaan moet worden en aan welke eisen het bedrijf moet voldoen zodat je er de proeve kunt
afleggen.
4. Informatie voor deelnemer en assessor
Zowel jij als de assessoren krijgen voorafgaand aan de proeve een kopie van het ingevulde
inrichtingsplan. In het inrichtingsplan is aangegeven hoe jouw proeve daadwerkelijk uitgevoerd
wordt.
De beoordeling van de Proeve van Bekwaamheid
Tijdens de proeve word je bekeken (geobserveerd) en beoordeeld door ten minste twee
assessoren (beoordelaars). Meestal is de één een docent en komt de ander uit de
beroepspraktijk. De assessoren volgen onderstaande werkwijze.
 Het beoordelen tijdens praktijkdeel van de proeve
De assessoren komen kijken als je aan het werk bent. Zij letten op de manier waarop jij je werk
doet en op de resultaten van je werk. Ze beoordelen of je de werkprocessen beheerst. Dat doen
ze aan de hand van de prestatie-indicatoren.
 Het beoordelen tijdens het criteriumgericht interview (alleen bij de meeste
examenstandaarden van niveau 3 en 4)
Bij sommige prestatie-indicatoren is het voor assessoren niet mogelijk om uitsluitend door
observeren in het praktijkdeel tot een oordeel te komen. In die gevallen komen deze prestatieindicatoren aan de orde tijdens het criteriumgericht interview. Na het criteriumgericht interview
word je beoordeeld op de prestatie-indicatoren die besproken zijn.
 Aanvullend bewijsmateriaal
Sommige werkprocessen/prestatie-indicatoren zullen de assessoren beoordelen aan de hand
van aanvullend bewijsmateriaal dat je ingebracht hebt. Zie daarvoor ook pagina 18.
 Het beoordelen van een proeve die lang duurt
Sommige proeven duren betrekkelijk lang. Assessoren zullen voldoende tijd nemen om zelf
goed te kunnen observeren. Toch zal het bij lange proeven voorkomen dat de assessoren niet
alle onderdelen zelf hebben kunnen observeren. In dat geval kunnen de assessoren de
begeleider van de proeve raadplegen over het verloop van de proeve. Daarbij houd je een
logboek bij als de PvB langer dan één dag duurt. Het format van het logboek krijg je van school.
In het logboek noteer je na afloop van iedere werkdag de door jou uitgevoerde werkzaamheden.
Je begeleider geeft een kort oordeel over de uitvoering en/of resultaten van je werkzaamheden
en plaatst daarbij zijn handtekening.
Aan het eind van het praktijkdeel van de proeve lever je je logboek in bij de eerste assessor.
De assessoren kunnen dit logboek betrekken bij hun beoordeling van de proeve en voor niveau
3 en 4 studenten bij het criterium gericht interview (cgi).
 Het resultaat van de proeve
In het beoordelingsformulier is aangegeven hoeveel prestatie-indicatoren per werkproces en
hoeveel werkprocessen per kerntaak voldoende moeten zijn.
Ook staat vermeld waar je aan moet voldoen om de kerntaak met een ‘goed’ af te sluiten.
Aan de hand hiervan kunnen de assessoren vaststellen of je de proeve hebt behaald of niet. De
proeve als geheel kun je afsluiten met goed, voldoende, of onvoldoende.
Na afloop zullen de assessoren je vragen het ingevulde beoordelingsformulier te ondertekenen.
Dit betekent dat je kennis hebt genomen van de uitslag.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 20 van 52
 Afwijkend verloop van de proeve
Aan het eind van de proeve verklaren de assessoren of de beoordeling van de proeve is
uitgevoerd volgens het Inrichtingsplan. Als dit niet zo is, geven zij aan wat er niet volgens plan is
beoordeeld. Zij stellen dan geen resultaat voor de proeve vast. De examencommissie zoekt zo
mogelijk een aanvullende of vervangende examenopdracht en/of stelt het definitieve resultaat
vast.
Uitvoeringsopties voor proeven van bekwaamheid
Een proeve van bekwaamheid wordt uitgevoerd volgens een bepaalde uitvoeringsoptie. Meestal
is dat een authentieke examensituatie (optie 1), soms is dat simulatie (optie 2) De vereiste
uitvoeringsoptie is te vinden in de toetstechnische eisen van de examenstandaard.
Uitvoeringsoptie 1
De proeve van bekwaamheid vindt in een authentieke examensituatie plaats. Vaak betekent dat
binnen een bedrijf. In ieder geval is het een situatie die zoveel mogelijk overeenkomt met de
echte beroepspraktijk.
Uitvoeringsoptie 2
De proeve van bekwaamheid vindt plaats in een nagebootste omgeving (simulatie). In de
examenstandaard staat dan onder de eisen aan de examensituatie vermeld wat je in ieder geval
in de simulatie moet uitvoeren. Daarin staan ook eisen vermeld die aan de simulatieomgeving
gesteld worden.
Criteriumgericht interview (CGI)
De PvB wordt bij niveau 3 en 4 opleidingen altijd afgesloten met een criteriumgericht interview
(CGI). Dit is een afsluitend gesprek. Tijdens dit gesprek word je door assessoren bevraagd over
je gemaakte keuzes en je interpretatie/analyse tijdens de proeve. Het CGI is dus geen
mondeling examen over theoretische kennis of praktische vaardigheden, maar een verklaring
waarom je tijdens de proeve voor een bepaalde werkwijze hebt gekozen. Een proeve op niveau
1 en 2 kent geen CGI.
Het interview vindt plaats na afloop van het praktijkdeel en wordt afgenomen volgens de
STAR(T) methode. Deze methode is als volgt:
STAR(T)
▼
Mogelijke vragen
Situatie
Benoem een concrete situatie uit het praktijkdeel van de proeve.
De assessoren kunnen tijdens de uitvoering van het praktijkdeel zelf een concrete
situatie gezien hebben. Ze kunnen jou ook vragen een situatie te benoemen,
bijvoorbeeld door je te vragen:
 Wanneer vond je het spannend worden?
 Wanneer liep het anders dan je had verwacht?
 Maar ook: Wanneer liep het juist beter dan je had verwacht?
Taak
Wat was jouw taak in deze situatie?
Andere vragen die de assessoren hierbij kunnen stellen:
 Waarom was het belangrijk om deze taak uit te voeren?
 Was er (g)een reden om je taak te wijzigen?
 Wat was de taak van andere betrokkenen (collega’s)?
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 21 van 52
Actie
Welke actie heb je in deze situatie ondernomen om je taak uit te voeren?
Andere vragen die de assessoren hierbij kunnen stellen:
 Waarom heb je die acties uitgevoerd? En waarom in die volgorde?
 Hoe heb je onverwachte zaken aangepakt en waarom op die manier?
 Hoe reageerden anderen op jouw actie? En hoe ben je hiermee omgegaan?
Resultaat en
Reflectie
Transfer
Wat was het resultaat van jouw acties in deze situatie?
Andere vragen die de assessoren hierbij kunnen stellen:
 Waarom was dit het resultaat?
 Op welke wijze had het resultaat verbeterd kunnen worden?
 Hoe kijk je terug op wat er in deze situatie is voorgevallen?
 Op welke andere manier had je de situatie kunnen aanpakken?
 Wat vond je van de rol van je collega’s in deze situatie?
Transfervragen zijn om te achterhalen of je met nieuwe, onverwachte situaties
kunt omgaan. Bij die vragen wordt vaak de volgorde van STAR gevolgd (nieuwe
situatie, jouw taak, welke acties, wat is dan het resultaat)


Stel je voor….(de alternatieve situatie)….Wat zou je dan doen? En waarom?
Waarin verschilt … (de alternatieve situatie) …. van de situatie zoals die in je
proeve voorkwam.
Bepaling resultaat van de proeve
De assessoren komen na de proeve gezamenlijk tot één eindoordeel. De beoordeling van de
proeve vindt plaats volgens onderstaande beoordelingsprocedure.
a. De beoordeling vindt plaats door twee assessoren, bij voorkeur een schoolassessor en een
bedrijfsassessor. Zij wonen de uitvoering van het praktijkdeel (gedeeltelijk) bij en voeren,
indien van toepassing, samen een criteriumgericht interview met de student.
b. Alle werkprocessen worden beoordeeld aan de hand van de prestatie-indicatoren zoals die
in het beoordelingsformulier vermeld staan.
c. Sommige prestatie-indicatoren zijn onderwerp van gesprek tijdens het criteriumgericht
interview. Het beoordelingsformulier geeft aan om welke prestatie-indicatoren het hierbij
gaat.
d. In het beoordelingsformulier is aangegeven wanneer een werkproces voldoende is en
wanneer de student voor de proeve is geslaagd (de cesuur). Assessoren zijn verplicht om
een onvoldoende werkproces toe te lichten.
e. Op het beoordelingsformulier geven de assessoren het resultaat voor elke kerntaak (goed,
voldoende, onvoldoende) en het resultaat van de proeve aan (goed, voldoende ,
onvoldoende) de proeve.
f. Soms worden er aanvullende producten uit het examendossier van de student
ingebracht als bewijsmateriaal voor de proeve. In dat geval stellen de assessoren de
echtheid (de authenticiteit) van het product vast en kunnen ze het gebruiken bij hun
beoordeling.
g. Bij proeven die langer dan één werkdag duren, geldt het volgende: Als de assessoren zelf
niet alles hebben kunnen observeren, kunnen ze de begeleider bij de proeve om
aanvullende informatie vragen over het verloop van de proeve. Hierbij wordt ook het logboek
geraadpleegd. Deze informatie kunnen de assessoren gebruiken bij hun beoordeling.
h. De assessoren verklaren aan het eind van de proeve of de beoordeling van de proeve is
uitgevoerd volgens het Inrichtingsplan. Als dit niet zo is, geven zij aan wat er niet volgens
plan is beoordeeld. Zij stellen dan geen resultaat voor de proeve vast. De examencommissie
zoekt zo mogelijk een aanvullende of vervangende examenopdracht en/of stelt het
definitieve resultaat vast.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 22 van 52
Afronding van de beoordeling
a. Het resultaat van de proeve van bekwaamheid wordt vastgelegd op het beoordelingsformulier, waarna de assessoren voor dit resultaat tekenen.
b. De deelnemer ondertekent het beoordelingsformulier voor kennisname van het resultaat van
de proeve van bekwaamheid. De deelnemer ontvangt hiervan een kopie.
c. De eerste assessor levert het volledig ingevulde beoordelingsformulier binnen twee
werkdagen in bij de teamleider.
Definitieve uitslag
De eerste assessor levert de beoordelingsformulieren in bij de teamleider van de opleiding. Zij
bespreken het verloop van de PvB en de voorlopige uitslag. Indien de teamleider van oordeel is
dat de PvB rechtmatig is verlopen, stelt hij de definitieve uitslag vast. Deze uitslag wordt je door
het examenbureau schriftelijk toegestuurd.
5.1.2 Werkprocesexamen
Voor een aantal opleidingen maakt één of meer werkprocesexamens onderdeel uit van de
beroepsgerichte examinering. Een werkprocesexamen is gericht op het beoordelen van één of
enkele werkprocessen die niet of moeilijk in een proeve passen. Daarmee is dit examen
eenvoudiger van opzet en uitvoering dan een proeve. Aan de hand van een uit te voeren
opdracht laat je zien dat je het beschreven werkproces/de beschreven werkprocessen beheerst.
Je wordt beoordeeld door één examinator.
Zie voor het verloop en de beoordeling van een werkprocesexamen de onderstaande paragraaf.
5.1.3 Vaardigheidsexamens
Bepaalde vaardigheden zijn zo essentieel voor de beroepsuitoefening en kunnen niet of
onvoldoende worden beoordeeld in een PvB of werkprocesexamen. Voor deze vaardigheden
geldt een vaardigheidsexamen. Een vaardigheidsexamen kan zowel op een bedrijf als op school
worden uitgevoerd. Een vaardigheidsexamen wordt - in principe - beoordeeld door één
examinator.
Het verloop van het werkproces- en vaardigheidsexamen
De inhoud van een werkproces- en vaardigheidsexamen is beschreven in de betreffende
examenstandaard van De Groene Standaard. Daarmee is het verloop van het examen
vastgelegd. In de examenstandaard zijn de volgende onderdelen opgenomen:
 Doel van het examen
 De opdracht, opgesplitst naar voorbereiding, uitvoering en afronding
 De toetstechnische eisen beschrijven hoe het examen uitgevoerd moet worden.
 Het beoordelingsformulier
Tijdens het examen voer je de opdracht uit zoals deze in de examenstandaard beschreven
staat.
Voorbereiding op het werkproces- en vaardigheidsexamen
Je bereidt je op de volgende manier voor op het werkproces- en vaardigheidsexamen:
 Zorg dat je examenstandaard gelezen hebt. Begrijp je iets niet, vraag dan toelichting bij je
docent.
 Zorg dat je weet welke werkzaamheden je moet uitvoeren tijdens het examen. Dit staat
beschreven in de opdracht op de eerste pagina van de examenstandaard.
 Zorg dat je op tijd op de examenlocatie verschijnt. In kleding volgens de veiligheidsvoorschriften. Zorg dat je de materialen bij je hebt voor het uitvoeren van de opdracht.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 23 van 52
Voortijdig stoppen van een werkproces- of vaardigheidsexamen
Soms kan het gebeuren dat je voortijdig moet stoppen met het examen. Daar kunnen allerlei
redenen voor zijn. De examencommissie beslist in dat geval wat er moet gebeuren met dit
examen.
De beoordeling van het werkproces- of vaardigheidsexamen
Tijdens het werkprocesexamen word je beoordeeld door één examinator. Als het examen op
een bedrijf uitgevoerd wordt, zal dat iemand van het bedrijf zijn. Wordt het examen op school
uitgevoerd, dan is dat iemand van school. Hieronder staat beschreven hoe hij te werk gaat.
 Waar moet de examinator voor zorgen?
De examinator neemt kennis van de opdracht en de beoordelingswijze in de examenstandaard.
De examinator let er vooral op dat……
 de kandidaat op de hoogte is gesteld van het verloop en de duur van het examen;
 de uitvoering van het examen verloopt volgens de examenstandaard;
 de kandidaat zelfstandig het examen uitvoert; en geen hulp of instructie van anderen
krijgt, tenzij dat onderdeel is van de opdracht;
 na afloop het beoordelingsformulier volledig ingevuld wordt.
 Tijdens de uitvoering het examen
De examinator laat de kandidaat de opdracht uitvoeren volgens de beschrijving in de
examenstandaard. De examinator volgt de kandidaat bij de uitvoering van de examenopdracht.
Hij let op de manier waarop de opdracht uitgevoerd wordt en bekijkt de resultaten van de
opdracht. Zo nodig maakt hij tussentijds voor zichzelf enkele aantekeningen.
 Het geven van het oordeel
De examinator geeft een oordeel over een werkproces of vaardigheid op basis van het ‘portret
voor voldoende’.
Vindt de examinator het werkproces of de vaardigheid onvoldoende, dan kruist hij minimaal één
criterium aan dat volgens hem de oorzaak is van de onvoldoende. In dat geval moet de
examinator ook nog een toelichting schrijven bij de onvoldoende.
Vindt de examinator het werkproces of de vaardigheid voldoende dan worden geen criteria
aangekruist. De examinator kan dan de toelichting gebruiken om positieve waarnemingen te
beschrijven, maar dat is niet verplicht.
 De afronding
Bij een werkprocesexamen bepaalt de examinator het oordeel op het niveau van de kerntaak:
goed, voldoende of onvoldoende.
Bij een werkproces, of vaardigheidsexamen laat de examinator tot slot de kandidaat het
ingevulde beoordelingsformulier ondertekenen voor kennisname van het resultaat. Ook
ondertekent hij zelf het beoordelingsformulier.
5.1.4 Kennisexamen
In een kennisexamen wordt beroepskennis geëxamineerd die essentieel is voor de uitoefening
van het beroep. Met een kennisexamen worden geen werkprocessen beoordeeld. De kennis die
beoordeeld wordt is wel nodig om de werkprocessen goed uit te kunnen voeren. Een
kennisexamen komt vooral voor bij niveau 3 en 4 omdat de kennis complexer en omvangrijker
is. Of een kennisexamen in het examenplan opgenomen wordt, hangt af van de kenniseisen in
het kwalificatiedossier en de mate waarin kennis in andere examenvormen gedekt wordt.
Het kennisexamen van De Groene Standaard is een digitaal examen met meerkeuze
antwoorden. De afname verloopt via Toetsplaza.
De beoordeling van het kennisexamen is ingebouwd in het digitale systeem en verloopt
automatisch.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 24 van 52
Het verloop van een kennisexamen
Het kennisexamen is beschikbaar via Toetsplaza (www.Toetsplaza.net). Het verloop van het
kennisexamen is in een procedurebeschrijving vastgelegd. Deze is opgenomen in Toetsplaza.
Voortijdige beëindiging
Soms kan het gebeuren dat je voortijdig moet stoppen met het kennisexamen. Daar kunnen
allerlei redenen voor zijn. De examencommissie beslist in dat geval wat er moet gebeuren met
dit kennisexamen.
De beoordeling van het kennisexamen
De beoordeling van het kennisexamen is ingebouwd in het digitale systeem en verloopt
automatisch. Het percentage goede antwoorden zal direct na afloop van het kennisexamen
beschikbaar zijn voor de begeleidend docent. De omzetting van het percentage naar een
eindcijfer voor het kennisexamen vindt plaats volgens de vooraf vastgestelde cesuur.
5.1.5 Wettelijke beroepsvereisten
Een examen voor het behalen van een wettelijke beroepsvereisten kan onderdeel zijn van het
beroepsexamen. Enkele opleidingen kennen deze zogenaamde “wettelijke beroepsvereisten”.
Dit zijn eisen die de wet stelt aan het uitoefenen van een bepaald beroep, bijvoorbeeld op het
gebied van veiligheid en milieu. Een voorbeeld is de licentie gewasbescherming.
Voor een examen voor het behalen van de wettelijke beroepsvereisten maakt het Clusius
College gebruik van sectoraal of landelijke ontwikkelde toetsen voorzien van een branche
erkenning of keurmerk. Waar deze toetsen (nog) niet ontwikkeld zijn, zullen door het Clusius
College op dit gebied ontwikkelde toetsen worden ingezet die zijn vastgesteld door de centrale
examencommissie.
Als je aan deze eisen voldoet, ontvang je hiervan een certificaat van de school. In je
opleidingsplan staat of er in jouw opleiding sprake is van wettelijke beroepsvereiste(n).
5.2
Avo-examinering
Examinering van algemeen vormend onderwijs (avo) bestaat uit examinering voor Nederlands,
rekenen, Engels en Duits. Elke student maakt examens voor Nederlands en rekenen.
Afhankelijk van je opleiding krijg je daarbij mogelijk ook Engels of Engels en Duits.
Aanduiding avo-onderdelen
Binnen het Clusius College gebruiken we bepaalde woorden voor de volgende onderdelen:
Aanduiding
Vaardigheden
Subvaardigheden
Domeinen
Te gebruiken voor
Nederlands, Engels,
Duits en rekenen
Voorbeeld
Op de resultatenlijst zijn de vaardigheden
Nederlands, Engels, Duits en rekenen
opgenomen.
de afzonderlijke delen
Nederlands, Duits en Engels kennen de
van Nederlands, Engels subvaardigheden lezen, luisteren, gesprekken
en Duits
voeren, spreken en schrijven.
de afzonderlijke delen
De vaardigheid rekenen is opgebouwd uit de
van rekenen
domeinen gehele getallen, gebroken getallen,
verhoudingen, meten/meetkunde en
verbanden.
Nederlands en rekenen
Voor Nederlands maak je examens op vijf sub-vaardigheden: luisteren, lezen, gesprekken
voeren, spreken en schrijven. Sommige sub-vaardigheden worden in één examen afgenomen;
zoals luisteren en lezen, maar soms ook gesprekken voeren en spreken.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 25 van 52
Voor rekenen maak je één examen waarin de volgende domeinen worden getoetst: getallen,
verhoudingen, meten en meetkunde en verbanden.
Het niveau van Nederlands en rekenen wordt aangeduid in een cijfer en een letter. Dit is het
beheersingsniveau volgens het Referentiekader taal en rekenen4.
Het volgende beheersingsniveau is van toepassing:
 Entree-opleiding en niveau 2 en 3: 2F
 niveau 4: 3F
Engels niveau 4
Engels is op niveau 4 een diploma-eis. Je maakt examens op vijf sub-vaardigheden: luisteren,
lezen, gesprekken voeren, spreken en schrijven. Sommige sub-vaardigheden worden samen in
één examen afgenomen; zoals luisteren en lezen. Het kan ook voorkomen dat gesprekken
voeren en spreken samen worden geëxamineerd.
Het niveau van Engels wordt aangeduid in een letter en een cijfer. Dit is het taalbeheersingsniveau volgens het Europees referentiekader4.
Het volgende beheersingsniveau is van toepassing:
 luisteren en lezen: B1
 gesprekken voeren, spreken en schrijven: A2.
Engels niveau 2 en 3
Engels is op niveau 2 en 3 niet altijd een diploma-eis. In het opleidingsplan staat of Engels voor
jou nodig is om het diploma te kunnen behalen. Wanneer Engels voor jou geldt, maak je
examens op vijf sub-vaardigheden: luisteren, lezen, gesprekken voeren, spreken en schrijven.
Sommige sub-vaardigheden worden samen in één examen afgenomen; zoals luisteren en
lezen. Het kan ook voorkomen dat gesprekken voeren en spreken samen worden
geëxamineerd.
Het niveau van Engels wordt aangeduid in een letter en een cijfer. Dit is het taalbeheersingsniveau volgens het Europees referentiekader4. Het beheersingsniveau kan per opleiding
verschillen. Het niveau dat voor jou geldt, vindt je in het opleidingsplan.
Voor de opleiding Mobiele werktuigen (niveau 2 en 3) is Engels lezen een diploma-eis.
Wanneer dit voor jou geldt, maak je één examen voor lezen op beheersingsniveau A1.
Duits
Duits is op niveau 4 voor een aantal opleidingen een diploma-eis. In het opleidingsplan staat of
Duits voor jou opleiding geldt. Wanneer Duits voor jou geldt, maak je examens op vijf subvaardigheden: luisteren, lezen, gesprekken voeren, spreken en schrijven.
Mogelijk worden sommige sub-vaardigheden samen in één examen afgenomen.
Het niveau van Duits wordt aangeduid in een letter en een cijfer. Dit is het taalbeheersingsniveau volgens het Europees referentiekader4.
Het volgende beheersingsniveau is van toepassing:
 luisteren, lezen en spreken: A2
 gesprekken voeren en schrijven: A1
Duits is voor niveau 2 en 3 alleen een diploma-eis voor de opleiding Mobiele werktuigen.
Wanneer dit voor jou geldt, maak je één examen voor lezen op beheersingsniveau A1.
4
In bijlage 2 is een verklaring van de taal- en rekenniveaus opgenomen
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 26 van 52
Overzicht examens, hoe het cijfer tot stand komt en zak-/slaagbeslissing
In de overzichten op de volgende drie pagina’s staat per niveau en diplomeringsjaar (het jaar
waarin je je diploma gaat halen) de examens, hoe je cijfer tot stand komt en de zak/slaagbeslissing. Op pagina 30 worden de examens toegelicht.
Het cijfer genoemd in de kolom zak-/slaagbeslissing is het cijfer na afronding.
Als dus een eindcijfer voor een vak moet worden bepaald dan worden de delen gemiddeld en
daarna op een geheel getal afgerond. Is na de berekening de eerste decimaal een vijf of hoger,
dan één omhoog. Is die een vier of lager, dan wordt het cijfer ‘afgekapt’.
Voorbeeld: 5,3 en 5,6 is gemiddeld: 5,45. Dit wordt dus een 5.
Voorbeeld: 6,1 en 7,0 is gemiddeld: 6,55. Dit wordt dus een 7.
Voorbeeld: 4,4 en 5,1 is gemiddeld: 4,75. Dit wordt dus een 5.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 27 van 52
Entree-opleiding
Nederlands en rekenen Entree-opleiding
Diplomeringsjaar:
2014 – 2015
Examens
Hoe komt het cijfer tot stand?
Nederlands 2F: pilot centrale examen
of instellingsexamen voor lezen en
luisteren.
Instellingsexamen voor gesprekken
voeren, spreken en schrijven.
Voor elk examen behaal je een cijfer (één cijfer met één
decimaal). Deze cijfers worden gemiddeld. Bij een 5,5 of hoger is
het resultaat ‘behaald’. Bij een 5,4 of lager is het resultaat ‘niet
behaald’.
Rekenen 2F: instellingsexamen,
Creta of pilot centrale examen.
Het cijfer van het examen is het eindcijfer rekenen (heel cijfer van
1 – 10).
Zak-/slaagbeslissing
De vijf Nederlandse
vaardigheden en rekenen
moeten zijn geëxamineerd.
Nederlands en rekenen niveau 2 en 3
Niveau 2 en niveau 3
Diplomeringsjaar:
2015 – 2016
2016 – 2017
2017 – 2018
Examens
Hoe komt het cijfer tot stand?
Zak-/slaagbeslissing
Nederlands 2F: centrale examen voor
lezen en luisteren (= één examen).
Instellingsexamen voor gesprekken
voeren, spreken en schrijven.
Voor het centrale examen behaal je een cijfer met één decimaal.
Voor elk instellingsexamen behaal je ook een cijfer met één
decimaal. De cijfers van de instellingsexamens worden gemiddeld
tot een cijfer met één decimaal. Dit cijfer wordt gemiddeld met het
cijfer van het centrale examen tot één heel eindcijfer (van 1 – 10).
Dit is het eindcijfer voor het onderdeel Nederlands.
Het eindcijfer Nederlands mag
niet lager zijn dan een 5.
Rekenen 2F: Creta of pilot centrale
examen
Het cijfer van het Creta of pilot centrale examen is het eindcijfer
rekenen (heel cijfer van 1 – 10).
Het examen rekenen mag niet
lager dan een 6 zijn. Indien niet
behaald, besluit de VEC.
Nederlands 2F: centrale examen voor
lezen en luisteren (= één examen).
Instellingsexamen voor gesprekken
voeren, spreken en schrijven.
Voor het centrale examen behaal je een cijfer met één decimaal.
Voor elk instellingsexamen behaal je ook een cijfer met één
decimaal. De cijfers van de instellingsexamens worden gemiddeld
tot een cijfer met één decimaal. Dit cijfer wordt gemiddeld met het
cijfer van het centrale examen tot één heel eindcijfer (van 1 – 10).
Dit is het eindcijfer voor het onderdeel Nederlands.
Rekenen 2F: centrale examen
Het cijfer van het centrale examen is het eindcijfer rekenen (heel
cijfer van 1 – 10).
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 28 van 52
Van de eindcijfers voor
Nederlands en rekenen mag er
één onvoldoende zijn (niet lager
dan een 5), het andere eindcijfer
moet ten minste een 6 zijn.
Nederlands, Engels en rekenen niveau 4
Niveau 4
Diplomeringsjaar:
2015 – 2016
2016 – 2017
2017 – 2018*
Examens
Hoe komt het cijfer tot stand?
Nederlands 3F: centrale examen voor
lezen en luisteren (= één examen).
Instellingsexamen voor gesprekken
voeren, spreken en schrijven.
Voor het centrale examen behaal je een cijfer met één decimaal.
Voor elk instellingsexamen behaal je ook een cijfer met één
decimaal. De cijfers van de instellingsexamens worden gemiddeld
tot een cijfer met één decimaal. Dit cijfer wordt gemiddeld met het
cijfer van het centrale examen tot één heel eindcijfer (van 1 – 10).
Dit is het eindcijfer voor het onderdeel Nederlands.
Rekenen 3F: centrale examen
Het cijfer van het centrale examen is het eindcijfer rekenen (heel
cijfer van 1 – 10).
Engels: Creta of (pilot) centrale
examen* B1 voor lezen en luisteren
(= één examen).
Instellingsexamen A2 voor
gesprekken voeren, spreken en
schrijven.
Voor het Creta of (pilot) centrale examen* behaal je een cijfer met
één decimaal.
Voor elk instellingsexamen behaal je ook een cijfer met één
decimaal. De cijfers van de instellingsexamens worden gemiddeld
tot een cijfer met één decimaal. Dit cijfer wordt gemiddeld met het
cijfer van het Creta* examen tot één heel eindcijfer (van 1 – 10).
Dit is het eindcijfer voor het onderdeel Engels.
Zak-/slaagbeslissing
Van de eindcijfers voor
Nederlands, rekenen en Engels
mag er één onvoldoende zijn
(niet lager dan een 5), de twee
andere eindcijfers moeten ten
minste een 6 zijn.
* Voor Engels wordt vanaf schooljaar 2017-2018 centrale examinering ingevoerd. Dan wordt voor lezen en luisteren het centrale examen afgenomen.
In de twee diplomajaren daarvoor is het mogelijk dat een pilot van het centrale examen of een Creta examen wordt afgenomen. De VEC besluit
hierover.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 29 van 52
Engels niveau 2 en 3 – LET OP: alleen als het in je opleidingsplan vermeld staat!
Niveau 2 en 3
Diplomeringsjaar:
Alle jaren
Examens
Creta examen voor lezen en luisteren
Instellingsexamen voor gesprekken
voeren, spreken en schrijven.
Het niveau vind je in het opleidingsplan.
Hoe komt het cijfer tot stand?
Voor het Creta examen behaal je een cijfer met
één decimaal.
Voor elk instellingsexamen behaal je ook een
cijfer met één decimaal. Het resultaat van Engels
wordt uitgedrukt in ‘behaald’ of ‘niet behaald.
Niveau 4
Niveau 2 en 3
Duits niveau 2, 3 en
4 – LET OP: alleen als het in je opleidingsplan vermeld staat!
DiplomeringsExamens
Hoe komt het cijfer tot stand?
jaar:
Instellingsexamen A1 voor lezen.
Alle jaren
Alle jaren
Geldt alleen voor de opleiding Mobiele
werktuigen.
Instellingsexamens A2 voor lezen,
luisteren en spreken.
Instellingsexamen A1 voor
gesprekken voeren en schrijven.
Zak-/slaagbeslissing
De vijf vaardigheden moeten zijn geëxamineerd.
Daarbij moet het examen spreken en het examen
gesprekken voeren met minimaal een 5,5 zijn
behaald (op het niveau zoals vermeld in het
opleidingsplan).
Voor de opleiding Mobiele werktuigen moet het
examen lezen met minimaal een 5,5 zijn
behaald.
Zak-/slaagbeslissing
Voor het examen lezen behaal je een cijfer met
één decimaal.
Het examen lezen moet met minimaal een 5,5
zijn behaald.
Voor elk instellingsexamen behaal je een cijfer
met één decimaal. Het resultaat van Duits wordt
uitgedrukt in ‘behaald’ of ‘niet behaald.
De vijf vaardigheden moeten zijn geëxamineerd.
Daarbij moet het examen spreken en het examen
gesprekken voeren met minimaal een 5,5 zijn
behaald.
Geldt alleen voor de opleidingen met crebo
97761, 97090 en 97440.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 30 van 52
Toelichting examens
In het overzicht op de vorige drie pagina’s staan verschillende examens vermeld. De examens
verschillen van elkaar in duur en afnamevorm. Een toelichting hierop volgt hieronder.
Het resultaat voor een avo-examen wordt uitgedrukt in een cijfer. Op de resultatenlijst bij het
diploma wordt niet altijd het cijfer getoond. Voor Engels op niveau 2 en 3 en Duits op niveau 4 is
het resultaat ‘behaald’ of ‘niet behaald’.
Creta examen
Creta staat voor Collectieve Reken- en Taaltoetsen AOC’s. Dit zijn examens die in een
samenwerkingsverband met meerdere AOC’s onder begeleiding van het Cito zijn gemaakt.
Het zijn digitale examens welke je dus op de computer maakt. Voor rekenen 2F duurt het
examen 90 minuten. De Engelse sub-vaardigheden luisteren en lezen kunnen zowel afzonderlijk
als gezamenlijk worden geëxamineerd. De examencommissie besluit welk examen je maakt.
Een Engels examen luisteren duurt 50 minuten en een Engels examen lezen duurt 75 minuten.
Instellingsexamen
Een instellingsexamen is een examen dat door het Clusius College zelf is ontwikkeld of is
ingekocht. De centrale examencommissie stelt deze examens vast. Voor de sub-vaardigheden
gesprekken voeren, spreken en schrijven van Nederlands en Engels koopt het Clusius College
de examens in bij Uitgeverij Deviant. Voor alle sub-vaardigheden van Duits koopt het Clusius
College de examens in bij bureau ICE.
Voor de Entree-opleiding besluit de vestigingsexamencommissie voor rekenen en Nederlands
luisteren en lezen of een instellingsexamen wordt afgenomen of een pilot centrale examen.
Centrale examen en pilot centrale examen
Het centrale examen is een landelijk centraal ontwikkeld examen. Het centrale examen is
ontwikkeld door het Cito en op alle mbo scholen worden deze examens afgenomen. Voor
enkele opleidingen is het examen nog een ‘test’. Z’n test heet een ‘pilot’. Het gebruik van een
pilot centrale examen is nog niet verplicht gesteld door de minister, maar het geeft scholen de
mogelijkheid ervaring op te doen met deze manier van examineren. Een pilotexamen is wel een
echt examen. Het voldoet aan de gestelde eisen en telt mee voor het behalen van je diploma.
Waar in de voorgaande schema’s bij Nederlands en rekenen geen ‘pilot’ meer staat, maar
‘centrale examen’, is de pilotfase afgelopen. Dan moet het Clusius College alleen nog dit
examen aanbieden.
Met het centrale examen worden de Nederlandse sub-vaardigheden luisteren en lezen en alle
domeinen van rekenen geëxamineerd. Deze examens maak je op de computer.
De centrale examens Nederlands en rekenen op niveau 2F duren beide 90 minuten.
De centrale examens Nederlands en rekenen op niveau 3F duren beide 120 minuten.
Voor Engels wordt vanaf schooljaar 2017-2018 centrale examinering ingevoerd. Dan wordt voor
lezen en luisteren het centrale examen afgenomen. In de twee diplomajaren daarvoor is het
mogelijk dat een pilot van het centrale examen of een Creta examen wordt afgenomen. De VEC
besluit hierover.
Een centraal examen mag pas worden afgenomen als ten minste de helft van de voor jouw
geldende studieduur is verstreken. Dit geldt niet bij een opleiding van 12 maanden of korter.
Moment van afname taal- en rekenexamens
De examenperioden worden bepaald door de VEC. In oktober wordt de avo-examenplanning
van dat schooljaar bekend gemaakt. Je ontvangt tien dagen voorafgaand aan het examen een
uitnodiging per e-mail voor deelname aan een examen. De Creta-examens en de centrale
examens vinden plaats in landelijk vastgestelde perioden.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 31 van 52
Kwaliteit examens
De centrale examencommissie is voortdurend bezig de examens en de processen daaromheen
te verbeteren. Zo worden alle examens ingekocht bij examenleveranciers die volgens de
inspectie van het onderwijs goed zijn. Ook doet de CEC dit door o.a. examens te bezoeken. Dit
kan een PvB of subvaardigheid van een avo-examen zijn. De bezoeken worden uit praktische
overweging niet aangekondigd.
5.3
Niet behalen van een examen
Als je een examen, bijvoorbeeld taal- of rekenexamen of proeve van bekwaamheid, niet hebt
behaald, moet je de kennis en/of vaardigheden die onvoldoende zijn gebleken, verder
ontwikkelen. Wanneer jij deze voldoende hebt ontwikkeld, toon je dit met bewijsstukken aan. Je
krijgt dan de gelegenheid om het bepaalde examen opnieuw te maken. Je hebt hiervoor één
herkansingsmogelijkheid.
Per examen geldt dus één herkansingsmogelijkheid. Voor een taal- en rekenexamen geldt dat je
bij een onvoldoende resultaat altijd een herkansing moet maken. Er kan niet worden volstaan
met het invullen van een naam en datum op het examenprotocol, maar de inspanning moet
daadwerkelijk worden aangetoond. Indien niet alle kansen benut zijn, zal de vestigingsexamencommissie (VEC) besluiten welke actie ondernomen moet worden en of je wel/niet
gediplomeerd kan worden. De vakdocent adviseert de VEC hierover.
Wanneer er redenen zijn dat een herkansing niet gebruikt kan worden, moet je dit gemotiveerd
aangeven bij de VEC. Dit moet je minimaal vier maanden voor de verwachte einddatum van je
opleiding gedaan hebben. De VEC neemt hierover een besluit en deelt dit schriftelijk aan je
mee.
In uitzonderlijke gevallen kan de VEC besluiten om een tweede herkansing te geven.
Indien het examen door eigen toedoen niet is afgenomen, wordt het afnamemoment van het
examen toch gezien als officieel afnamemoment. Voorbeelden hiervan zijn: je hebt je niet aan
de afspraken gehouden door bijvoorbeeld te laat te komen, de gevraagde spullen niet
meegenomen, je hebt je spullen niet op orde of je bent zonder geldige reden of af bericht niet
verschenen.
De kosten die hier mee gemoeid zijn, het organiseren en afnemen van de herkansing, kunnen in
dit geval bij jou in rekening worden gebracht (zie voor richtlijn kosten paragraaf 5.4).
Tweede herkansing
De mogelijkheid om een tweede keer te herkansen voor een PvB is slechts één keer tijdens je
opleiding mogelijk. Het voor een tweede keer herkansen van een taal- of rekenexamen kan
alleen in bijzondere gevallen. Voor elke tweede herkansing besluit de VEC.
Wanneer je verwacht voor een tweede herkansing in aanmerking te komen, moet je dit
gemotiveerd aanvragen bij de examensecretaris, C. Kooi. Dit kan per e-mail: [email protected].
Je noemt in je motivatie je reden(en). Mogelijk worden er kosten in rekening gebracht voor het
tweede maal herkansen (zie voor richtlijn kosten paragraaf 5.4). Bij positief antwoord van de
VEC, wordt het examenmoment door de VEC aangegeven.
Profielverbetering Nederlands, reken, Engels en Duits
Je kan eenmalig een nog onbenutte herkansing voor elke subvaardigheid of rekenen gebruiken
voor profielverbetering. Na overleg met - en advies van - je AVO-docent kan de herkansing
aangevraagd worden voor een hoger cijfer óf om examen te doen op een hoger taal- of
rekenniveau (bijvoorbeeld voor Nederlands van niveau 2F naar 3F). Bij verbetering naar een
hoger niveau is het wel een voorwaarde dat je eerst een voldoende voor 2F hebt gehaald voor
die subvaardigheid. De examensecretaris keurt de aanvraag goed of af. Je docent informeert je
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 32 van 52
of de aanvraag is goedgekeurd of niet en of je dus het examen voor profielverbetering mag
doen. Het examenbureau plant uiteindelijk het examen in.
5.4
Afwezigheid bij een examen
Bij afwezigheid wegens ziekte, overlijden van een familielid of andere oorzaken waardoor je een
afgesproken examen niet af kunt leggen, meld je dit zo snel mogelijk telefonisch. Voor een PvB
meld je dit telefonisch bij de eerste assessor. Indien de eerste assessor niet bereikbaar is, richt
je je tot de administratie van de vestiging. Voor een taal- of rekenexamen bel je met het
examenbureau van de vestiging.
Binnen een week na het geplande examen geef je bij de VEC schriftelijk aan wat de reden was
voor je afwezigheid. Bij minderjarigheid moet het bewijs voorzien zijn van de handtekening van
een ouder/verzorger.
Gaat de VEC akkoord, dan wordt er een nieuwe afspraak gemaakt voor het afleggen van het
examen. Je behoudt dan bij het eerste afnamemoment het recht op een herkansing.
Als de VEC je brief te laat/niet ontvangt of de commissie verklaart de reden van je afwezigheid
ongeldig, dan kun je het examen, wanneer het een eerste afnamemoment betreft, wel afleggen
maar je recht op herkansing voor dit examen vervalt.
Haal je een examen na twee keer niet en je wilt het examen voor een derde keer maken, dan
kun je onder bepaalde omstandigheden tegen betaling een derde kans krijgen. Een verzoek
hiertoe dien je in bij de VEC.
De richtlijnen voor de kosten voor het afnemen van een PvB of vaardigheids- of
werkprocesexamen door de school zijn als volgt:
PvB ½ werkdag
€ 150,PvB 1 werkdag
€ 210,PvB 2-5 werkdagen
€ 330,PvB 6-10 werkdagen
€ 390,PvB 11-20 werkdagen
€ 510,Voor examens geheel afgenomen door een exameninstelling wordt het factuurbedrag in
rekening gebracht.
De kosten voor het afnemen van een kennis-, taal- of rekenexamen is € 150,-.
De kosten moeten voorafgaand aan het examen zijn betaald.
5.5
Klacht of heroverweging omtrent examens
Ben je het niet eens met een besluit omtrent een examen of heb je een klacht over examinering,
richt je dan in eerste instantie tot de betreffende assessor of examinator. Kom je er samen niet
uit dan kun je je wenden tot de voorzitter van de VEC. Voor informatie over het indienen van
een klacht en de eventuele vervolgprocedure word je verwezen naar het examenreglement
mbo. Het examenreglement mbo is als bijlage opgenomen in deze OER. Een format van een
brief kun je vinden op www.clusius.nl onder ‘publicaties’.
Heb je een klacht over het centrale examen Nederlands, rekenen of Engels? Richt je dan tot de
MBO Examenlijn van de Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs(JOB). JOB heeft speciaal voor
de centrale examens een website ontwikkeld en een klachtenlijn ingesteld.
Website examenlijn: http://www.mbo-examenlijn.nl/
JOB verzamelt alle opmerkingen van studenten en bespreekt deze waar nodig met het College
voor Examens (CvE), verantwoordelijk voor de centraal ontwikkelde examens taal en rekenen in
het mbo. Het is niet mogelijk om over de inhoud van het centrale examen bezwaar te maken bij
de examencommissie of om in beroep te gaan bij de Commissie van Beroep voor de examens
van het Clusius College.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 33 van 52
5.6
Examinering bij leer- en lichamelijke beperkingen
Voor studenten met leer- en/of lichamelijke beperkingen is er de mogelijkheid dat één of meer
examenonderdelen in afwijkende vorm en/of duur worden afgenomen. Als algemeen criterium
geldt dat de afwijkende examenvorm moet voldoen aan toetstechnische eisen van validiteit en
betrouwbaarheid. Het niveau en de doelstelling van de afwijkende examenvorm mag niet
afwijken van de reguliere doelstellingen en het niveau van het reguliere examen.
Voor deelname aan een beroepsexamen kunnen studenten met leer- en/of lichamelijke
beperkingen beschikken over de hulpmiddelen en/of aanpassingen waarvan in de
beroepspraktijk is gebleken dat ze praktisch en financieel gezien haalbaar zijn.
Indien je hiervoor in aanmerking denkt te komen, kun je dit aangeven bij je mentor.
Dyslexie en dyscalculie
Heb je een dyslexie of dyscalculieverklaring? Lever een kopie van de verklaring in op de
vestiging. De zorgcoördinator stemt met de VEC af welke aangepaste examenfaciliteiten
worden toegestaan.
5.7
Examenreglement
In de bijlage van deze OER is het examenreglement mbo opgenomen. Hierin staan alle regels
over de voorbereiding, de uitvoering, het bepalen en het bekend maken van de uitslag van
examens. Ook de klachtenprocedure met betrekking tot examinering staat hierin beschreven.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 34 van 52
6. Schematische weergave onderwijs en examen
ONDERWIJSDEEL / FORMATIEF
MENTOR
start proces voor het
gaan behalen van
summatieve resultaten
en studiepunten
begeleidt
STUDENT
Volgt modules
Behaalt formatieve
resultaten
Behaalt studiepunten
Criteria opleiding
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 35 van 52
EXAMENDEEL - SUMMATIEF
Voorwaarden
examen
inventariseren
Toestemming
voor afleggen
examen
Afnemen
examen
Gesprek
tussen student
en mentor
Indien ‘Go’ vraagt
de mentor het
betreffende
examen aan.
Controleren en
accorderen:
teamleider
- Student
- Assessor(en)
- Teamleider
- Medewerk(st)er examenbureau
- Examensecretaris
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 36 van 52
Diplomeren
Is voldaan aan de gestelde
diploma eisen?
Examens
Go / no Go
door
opleidingsteam
Alle examens voor de
betreffende opleiding behaald?
Alle benodigde studiepunten
behaald?
Formatieve
resultaten
Voorwaarden diploma
inventariseren
DIPLOMA
Vestigingsexamencommissie (VEC)
BIJLAGE 1 BEGRIPPENLIJST
Begrip
Omschrijving
Aequor
Kenniscentrum voedsel en leefomgeving. Aequor stemt opleidingen in het
beroepsonderwijs af op de arbeidsmarkt in de groene sectoren en de
voedingsindustrie. Aequor erkent o.a. de bpv bedrijven.
Algemene toetstechnische eisen
Eisen die door De groene standaard omschreven zijn voor de organisatie,
uitvoering en beoordeling van een beroeps examen.
Assessor
Examinator die de proeve van bekwaamheid beoordeelt op basis van de
algemene toetstechnische eisen van De groene standaard.
BBL
Beroepsbegeleidende leerweg: werken en leren met een arbeidscontract bij
een bedrijf of organisatie.
Beheersingscriteria
Criteria behorende bij een competentie uit een kwalificatieprofiel; een
beginnend beroepsbeoefenaar die de competentie beheerst, voldoet aan
deze criteria.
Beroepsgericht
examen
Een onderzoek naar de kerntaken en werkprocessen die de student zich bij
het afronden van de opleiding moet hebben eigen gemaakt.
Beroepsopleiding
Een beroepsopleiding richt zich op de kwalificatie voor verschillende
niveaus van beroepsuitoefening. Vanuit niveau 4 is doorstroming naar het
hoger beroepsonderwijs mogelijk.
Beroepspraktijkvorming (bpv)
Dat deel van de opleiding dat in de praktijk, bij een erkend leerbedrijf, van
het beroep wordt uitgevoerd. De bpv is een verplicht onderdeel binnen elke
beroepsopleiding.
Bevoegd gezag
Het College van Bestuur dat onder verantwoordelijkheid van de Raad van
Toezicht de leiding heeft over de Stichting Clusius College.
Bezwaar
Schriftelijk protest tegen het besluit op het verzoek tot heroverweging van de
vestigingsexamencommissie.
BKS
Beroepsgerichte kwalificatiestructuur (zie ook kwalificatiestructuur)
BOL
Beroepsopleidende leerweg: leren op school en leren op een leerbedrijf via
bpv (‘stage’).
Bpv-eisen
Bpv moet een minimaal aantal dagen omvatten en met een voldoende
worden afgesloten.
CEC
Centrale examen commissie. Deze bestaat uit een lid van het College van
bestuur, vestigingsdirecteuren mbo en de examensecretaris mbo.
Cesuur
Grens tussen de hoogste score waaraan een onvoldoende wordt toegekend
en de laagste score waaraan een voldoende wordt toegekend.
Cohort
Een schooljaar waarin de student is gestart met zijn opleiding. Op dit
schooljaar is de student ingeschreven en hier zijn de diploma-eisen mede
van afhankelijk.
Competentie
Het geheel van houding en gedrag dat de student toont op grond van het
geleerde en de kennis en vaardigheid welke in combinatie met elkaar nodig
zijn binnen een bepaald beroep.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 37 van 52
Begrip
Omschrijving
Crebocode
CREBO staat voor Centraal Register Beroepsopleidingen. Elke
beroepsopleiding moet in dit register zijn opgenomen en krijgt van het
Ministerie van OCW hiervoor een unieke code (deze code staat in het
opleidingsplan).
Creta examen
Creta is de afkorting van Collectieve reken- en taaltoetsen AOC’s
Criteriumgericht
interview (CGI)
Beoordelingsgesprek aan het einde van de proeve van bekwaamheid voor
niveau 3 en 4 studenten.
De groene
standaard
Samenwerkingsverband van AOC’s met als doel het ontwikkelen en
beschikbaar stellen van kwalitatief goede examenproducten voor het groene
mbo.
Diploma
Door de wet erkend document waarmee is aangetoond en vastgesteld dat de
eigenaar een omschreven kwalificatie behaald heeft.
Diploma-eisen
Alles waaraan je moet voldoen om een diploma te krijgen.
Examenbureau
Centrale plaats op de mbo vestiging van waaruit examens worden
georganiseerd en het examenproces wordt bewaakt.
Examendeelnemer
Wettelijke term voor een persoon die is ingeschreven bij een instelling,
(uitsluitend) voor deelname aan examenactiviteiten.
Examendossier
Totaal van summatieve resultaten en onderliggende bewijsstukken op grond
waarvan kan worden besloten over diplomering van een student/
examendeelnemer.
Examenreglement
Formele regels en afspraken die gelden bij examinering en diplomering
(m.b.t. fraude, herkansing, bewaartermijn, bezwaar e.d.).
Examenresultaat
Officieel vastgestelde uitkomst van een examen(onderdeel/eenheid).
Examensecretaris
Functionaris die de mbo examenprocessen binnen het Clusius College
afstemt en lid is van de CEC en VEC.
Examensituatie
Situatie op het bedrijf waarin het beroepsgericht examen wordt afgelegd en
die zoveel mogelijk lijkt op de in de examenstandaard beschreven kritische
beroepssituatie.
Examenstandaard
Een inhoudelijke en toetstechnische beschrijving van een beroepsgericht
examen.
Examinator
De persoon die een mondeling of praktisch examen afneemt en beoordeelt
(bijvoorbeeld de assessor bij de PvB).
Extraneus
Deelnemer die van de examenfaciliteit gebruik maakt.
Formatieve toetsing
Toetsing die betrekking heeft op de voortgang van het leerproces van een
student (diagnostische functie)
Hbo opleiding
Opleiding in het hoger beroepsonderwijs.
Kerntaak
Een belangrijk onderdeel van een beroep. Een kerntaak bestaat uit
meerdere werkprocessen (de kerntaken staan beschreven in het
opleidingsplan).
Kritische
beroepssituatie
Realistische beroepssituatie die kenmerkend is voor het beroep en waarin je
keuzes moet maken op jouw niveau.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 38 van 52
Begrip
Omschrijving
Kwalificatie
De inhoud van het diploma oftewel een opleiding die opleidt tot een diploma,
bijv. kwalificatie ‘dierverzorger’.
Kwalificatiedossier
Dossier waarin de wettelijke eisen van een kwalificatie (veelal opleiding)
beschreven staat dat is vastgesteld door de minister van OCW en mede
namens het ministerie van EZ (dossiers AOC’s).
Kwalificatieniveau
Niveau waarvoor je leert en een diploma krijgt, uiteenlopend van Entreeopleiding tot manager/ondernemer (niveau 4).
Kwalificatieplicht
Als je nog geen 18 jaar bent, ben je verplicht een havo,- vwo,- of mbo-niveau
2- diploma te halen. De kwalificatieplicht is daarmee een verlenging van de
leerplicht.
Kwalificatiestructuur
Alle kwalificatiedossiers samen vormen de kwalificatiestructuur.
Kwalificeren
Alles wat je moet doen (examens enz.) of aantonen om je diploma te
behalen.
Kwalificerende toets
Een afsluitende toets die je behaald moet hebben om te kunnen diplomeren.
Leerbedrijf
Erkend bedrijf, waar de bpv wordt gevolgd.
Leerweg
Manier waarop de opleiding wordt gevolgd, BBL of BOL (zie ‘BBL’ en ‘BOL’).
Mentor
Begeleider bij de studievoortgang.
OER
Onderwijs- en Examenregeling, waarin wordt beschreven hoe onderwijs en
examinering verlopen. Hierin is het examenreglement opgenomen. Deel 2
van de OER is het opleidingsplan (zie opleidingsplan).
OOK
Onderwijsovereenkomst.
Opleidingsplan
Deel 2 van de OER. Een opleidingsplan gaat over één specifieke opleiding.
Daarin staat onder andere de planning van het onderwijs, de
onderwijsinhoud en welke examens je moet afleggen.
POK
Praktijkovereenkomst.
POP
Persoonlijk ontwikkelingsplan.
Praktijkopleider
Degene die je op het bpv-bedrijf persoonlijk begeleidt.
Prestatie-indicator
(Pi)
Een concrete omschrijving van een competentie in de context van een
werkproces.
Proeve van
bekwaamheid
Uitgebreide examenopdracht in de beroepspraktijk waarin veel voorkomende
en kenmerkende beroepshandelingen moeten worden uitgevoerd.
PvB
Zie Proeve van bekwaamheid
Resultatenlijst
Door de wet erkend document dat hoort bij het diploma. Met deze lijst wordt
aangetoond en vastgesteld welke resultaten de eigenaar bij een omschreven
kwalificatie heeft behaald.
(Schriftelijk) beroep
Schriftelijk protest tegen de beslissing op een bezwaar.
Student
Ieder die onderwijs volgt op een mbo-vestiging van het Clusius College en/of
wordt toegelaten tot het examen of een onderdeel hiervan.
Summatieve toets
Zie kwalificerende toets.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 39 van 52
Begrip
Omschrijving
Teamleider
Persoon die leiding geeft aan het team van docenten, instructeurs en
onderwijsassistenten waar je opleiding onder valt. Voor avo is er een aparte
teamleider die leiding geeft aan het team van avo-docenten.
VEC
Vestigingsexamencommissie. De VEC bestaat minimaal uit drie personen:
de vestigingsdirecteur, de examensecretaris en een teamleider.
Verzoek tot
heroverweging
Schriftelijk verzoek om een genomen beslissing te herzien.
Werkproces
Een beroepshandeling die herkenbaar is voor de beroepspraktijk. Het heeft
een begin en een eind en leidt tot een resultaat. Binnen een kerntaak worden
verschillende werkprocessen uitgevoerd
(de werkprocessen staan beschreven in het opleidingsplan).
Wettelijke
beroepsvereiste(n)
In wet- en/of regelgeving vastgelegde eisen waaraan de beginnend
beroepsbeoefenaar uitvoering moet kunnen geven om het beroep te mogen
uitvoeren.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 40 van 52
BIJLAGE 2 VERKLARING TAAL- EN REKENNIVEAUS
Nederlands
Verklaring van de niveaus van Nederlands volgens het Referentiekader Nederlands en rekenen
(F-niveau)
1. Mondelinge taalvaardigheid
Algemene
Niveau 2F
De student:
omschrijving
Gesprekken voeren
Luisteren
Spreken
1. Lezen
Algemene
omschrijving
Zakelijke teksten
2. Schrijven
Algemene
omschrijving
Schrijven
kan in gesprekken over alledaagse
en niet alledaagse onderwerpen uit
leefwereld en (beroeps)opleiding
uiting geven aan persoonlijke
meningen, kan informatie uitwisselen
en gevoelens onder woorden
brengen.
kan luisteren naar teksten over
alledaagse onderwerpen, onderwerpen die aansluiten bij de eigen
leefwereld of die verder af staan.
kan redelijk vloeiend en helder
ervaringen, gebeurtenissen,
meningen, verwachtingen en
gevoelens onder woorden brengen
over onderwerpen uit de (beroeps)
opleiding en van maatschappelijke
aard.
Niveau 2F
De student:
kan teksten lezen over alledaagse
onderwerpen, onderwerpen die
aansluiten bij de eigen leefwereld
en over onderwerpen die
verder af staan.
Niveau 2F
De student:
kan samenhangende teksten
schrijven met een eenvoudige,
lineaire opbouw, over uiteenlopende
vertrouwde onderwerpen uit de
(beroeps)opleiding en van
maatschappelijke aard.
Niveau 3F
De student:
Kan op effectieve wijze deelnemen
aan gesprekken over onderwerpen
uit de (beroeps) opleiding en van
maatschappelijke aard.
Kan luisteren naar een variatie aan
teksten over onderwerpen uit de
(beroeps)opleiding en van
maatschappelijke aard.
Kan monologen en presentaties
houden over onderwerpen uit de
(beroeps)opleiding en van
maatschappelijke aard waarin
ideeën worden uitgewerkt en
voorzien van relevante voorbeelden.
Niveau 3F
De student:
Kan een grote variatie aan teksten
over onderwerpen uit de (beroeps)
opleiding en van maatschappelijke
aard zelfstandig lezen. Leest met
begrip voor geheel en details.
Niveau 3F
De student:
Kan gedetailleerde teksten schrijven
over onderwerpen uit de (beroeps)
opleiding en van maatschappelijke
aard, waarin informatie en
argumenten uit verschillende
bronnen bijeengevoegd en
beoordeeld worden.
3. Begrippenlijst en taalverzorging
Taalverzorging is geïntegreerd in het domein Schrijven.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 41 van 52
Rekenen
Verklaring van de niveaus van Rekenen volgens het Referentiekader Nederlands en rekenen
(F-niveau)
In het Referentiekader zijn voor rekenen per niveau, 2F en 3F, de volgende domeinen
beschreven:
1. Getallen
2. Verhoudingen
3. Meten en Meetkunde
4. Verbanden
Elk domein is bij rekenen opgebouwd uit de onderdelen:
A. Notatie, taal en betekenis: uitspraak, schrijfwijze en betekenis van getallen, symbolen en
relaties en gebruik van wiskundetaal;
B. Met elkaar in verband brengen: verband tussen begrippen, notaties, getallen en dagelijks
spraakgebruik;
C. Gebruiken: het inzetten van rekenvaardigheden bij het oplossen van problemen.
Elk van deze drie onderdelen is steeds opgebouwd uit drie typen kennis en vaardigheden. Die
zijn als volgt kort te karakteriseren:
• Paraat hebben: kennis van feiten en begrippen, reproduceren, routines, technieken;
• Functioneel gebruiken: kennis van een goede probleemaanpak, het toepassen, het gebruiken
binnen en buiten het schoolvak;
• Weten waarom: begrijpen en verklaren van concepten en methoden, formaliseren,
abstraheren en generaliseren, blijk geven van overzicht.
Voor rekenen is een algemene beschrijving per domein en niveau niet beschikbaar. De specifiek
uitgewerkte inhoud van de domeinen en niveaus is samen met meer informatie over het
referentiekader rekenen te vinden op de website www.steunpunttaalenrekenen.nl.
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 42 van 52
Engels en Duits
Verklaring van de niveaus van Engels en Duits volgens het Common European Framework
(CEF)
Ik kan vertrouwde woorden
en basiszinnen begrijpen die
mezelf, mijn familie en
directe concrete omgeving
betreffen, wanneer de
mensen langzaam en
duidelijk spreken.
Ik kan vertrouwde namen,
woorden en zeer eenvoudige
zinnen begrijpen,
bijvoorbeeld in
mededelingen, op posters en
in catalogi.
Niveau B1
Ik kan de hoofdpunten begrijpen
wanneer in duidelijk uitgesproken
standaarddialect wordt gesproken
over vertrouwde zaken die ik
regelmatig tegenkom op mijn werk,
school, vrije tijd enz. Ik kan de
hoofdpunten van veel radio- of tvprogramma’s over actuele zaken of
over onderwerpen van persoonlijk
of beroepsmatig belang begrijpen,
wanneer er betrekkelijk langzaam
en duidelijk gesproken wordt.
Ik kan teksten begrijpen die
hoofdzakelijk bestaan uit
hoogfrequente, alledaagse of aan
mijn werk gerelateerde taal. Ik kan
de beschrijving van
gebeurtenissen, gevoelens en
wensen in persoonlijke brieven
begrijpen.
Ik kan de meeste situaties aan die
zich kunnen voordoen tijdens een
reis in een gebied waar de
betreffende taal wordt gesproken.
Ik kan onvoorbereid deelnemen
aan een gesprek over onderwerpen die vertrouwd zijn, of mijn
persoonlijke belangstelling hebben
of die betrekking hebben op het
dagelijks leven (bijvoorbeeld
familie, hobby'’s, werk, reizen en
actuele gebeurtenissen).
Ik kan eenvoudige
uitdrukkingen en zinnen
gebruiken om mijn
woonomgeving en de
mensen die ik ken, te
beschrijven.
Ik kan een reeks uitdrukkingen
en zinnen gebruiken om in
eenvoudige bewoordingen
mijn familie en andere
mensen, leefomstandigheden,
mijn opleiding en mijn huidige
of meest recente baan te
beschrijven.
Ik kan uitingen op een simpele
manier aan elkaar verbinden, zodat
ik ervaringen en gebeurtenissen,
mijn dromen, verwachtingen en
ambities kan beschrijven. Ik kan in
het kort redenen en verklaringen
geven voor mijn meningen en
plannen. Ik kan een verhaal
vertellen, of de plot van een boek of
film weergeven en mijn reacties
beschrijven.
Ik kan een korte, eenvoudige
ansichtkaart schrijven,
bijvoorbeeld voor het zenden
van vakantiegroeten. Ik kan
op formulieren persoonlijke
details invullen, bijvoorbeeld
mijn naam, nationaliteit en
adres noteren op een
hotel-inschrijvingsformulier.
Ik kan korte, eenvoudige
notities en boodschappen
opschrijven. Ik kan een zeer
eenvoudige persoonlijke brief
schrijven, bijvoorbeeld om
iemand voor iets te bedanken.
Ik kan eenvoudige samenhangende
tekst schrijven over onderwerpen
die vertrouwd of van persoonlijk
belang zijn. Ik kan persoonlijke
brieven schrijven waarin ik mijn
ervaringen en indrukken beschrijf.
Gesprekken voeren
Ik kan communiceren over
eenvoudige en alledaagse
taken die een eenvoudige en
directe uitwisseling van
informatie over vertrouwde
onderwerpen en activiteiten
betreffen. Ik kan zeer korte
sociale gesprekken aan,
alhoewel ik gewoonlijk niet
voldoende begrijp om het
gesprek zelfstandig gaande te
houden.
Spreken
Ik kan deelnemen aan een
eenvoudig gesprek, wanneer
de gespreks-partner bereid is
om zaken in een langzamer
spreektempo te herhalen of
opnieuw te formuleren en mij
helpt bij het formuleren van
wat ik probeer te zeggen. Ik
kan eenvoudige vragen
stellen en beantwoorden die
een directe behoefte of zeer
vertrouwde onderwerpen
betreffen.
Niveau A2
Ik kan zinnen en de meest
frequente woorden begrijpen
die betrekking hebben op
gebieden die van direct
persoonlijk belang zijn
(bijvoorbeeld basisinformatie
over mezelf en mijn familie,
winkelen, plaatselijke
omgeving, werk). Ik kan de
belangrijkste punten in korte,
duidelijke eenvoudige
boodschappen en
aankondigingen volgen.
Ik kan zeer korte eenvoudige
teksten lezen. Ik kan specifieke voorspelbare informatie
vinden in eenvoudige,
alledaagse teksten zoals
advertenties, folders, menu'’s
en dienstregelingen en ik kan
korte, eenvoudige, persoonlijke brieven begrijpen.
Schrijven
Lezen
Luisteren
Niveau A1
Onderwijs- en Examenregeling cohort 2014-2015 – Clusius College
Pagina 43 van 52
BIJLAGE 3 Examenreglement mbo
EXAMENREGLEMENT MBO
2014-2015
EXAMENREGLEMENT
Dit examenreglement mbo van het Clusius College is van toepassing op de examinering van
studenten gestart vanaf augustus 2014.
Voor een verklaring van de begrippen zie bijlage 1 van de onderwijs- en examenregeling (OER).
Artikel 1
Algemeen
1.1
Het beroepsgerichte examen omvat een onderzoek naar de kerntaken en
werkprocessen die de student zich bij het afronden van de opleiding moet hebben eigen
gemaakt.
1.2
Kwalificerende toetsen omvatten vaardigheden en kennis die de student zich bij het
afronden van de opleiding moet hebben eigen gemaakt.
1.3
Door deelname aan een examen geeft een student te kennen op de hoogte te zijn van
de inhoud en strekking van dit reglement.
Artikel 2
Examencommissie
2.1
Het bevoegd gezag stelt ten behoeve van de organisatie en het afnemen van de
examens een centrale examencommissie (CEC) in. De CEC bestaat uit tenminste drie
leden, die deskundig zijn op het gebied van examinering.
2.2
Iedere vestiging heeft een vestigingsexamencommissie (VEC) bestaande uit minimaal
drie leden. De samenstelling van iedere VEC is opgenomen in het Handboek
examinering mbo.
2.3
De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van deze commissies zijn
beschreven en dit is opvraagbaar bij de VEC op school.
Artikel 3
Examinatoren
De VEC wijst voor haar vestiging de examinatoren aan. Ook stelt de VEC examinatoren
en/of surveillanten aan.
Artikel 4
Toelating en inschrijving
4.1
Student (regulier)
De student heeft, na correcte inschrijving, toegang tot alle onderdelen van het examen
van de opleiding waarvoor hij een onderwijsovereenkomst met het Clusius College heeft
gesloten. Aan de toelating tot een examen zijn de volgende voorwaarden gesteld:
• De student is in het bezit van een geldige onderwijsovereenkomst;
• De student heeft voldaan aan voorwaarden voor deelname aan het beroepsgerichte
examen en de kwalificerende toetsen zoals beschreven in de OER.
4.2
Examendeelnemer (extraneus)
Degene die uitsluitend tot de examenvoorzieningen wenst te worden toegelaten, kan
zich als examendeelnemer laten inschrijven.
Inschrijving van de examendeelnemer kan onder de volgende voorwaarden:
• De examendeelnemer voldoet aan de voorwaarden voor deelname aan de
examinering, zoals beschreven in de OER;
• De examendeelnemer betaalt het door de instelling vastgestelde examengeld, zoals
vermeld in de OER.
Examenreglement cohort 2014-2015 – Clusius College
2
Artikel 5
Examenprogramma
5.1
Algemene informatie met betrekking tot de planning, inhoud en inrichting van de
examens is beschreven in deel 1 en deel 2 van de OER.
5.2
Gegevens met betrekking tot het programma en de uitvoering van de examinering voor
het betreffende schooljaar worden door een examenplanning in oktober van het
betreffende schooljaar aan de studenten bekend gemaakt.
5.3
De uitnodiging voor een examen ontvangt de student tien dagen voorafgaand aan het
examen per e-mail. Het e-mailadres zoals deze door het Clusius College voor de student
is aangemaakt wordt hiervoor gebruikt (@student.clusius.nl).
Artikel 6
Deelname
6.1
Studenten nemen deel aan de examens voor de opleiding waarvoor zij zijn
ingeschreven. Zij kunnen deelnemen indien de teamleider het verzoek daartoe heeft
goedgekeurd.
6.2
Studenten die aangemeld zijn voor een examen zijn verplicht op de vastgestelde datum,
tijdstip en plaats aanwezig te zijn.
Artikel 7
Afwijkende toetsing
7.1
Ten aanzien van specifieke doelgroepen en gehandicapten kan de VEC toestaan dat
een beroepsgericht examen of een of meer vaardigheden van een kwalificerende toets in
afwijkende vorm wordt afgenomen. Als algemeen criterium voor de afwijkende vorm
geldt, dat deze moet voldoen aan toetstechnische eisen van validiteit en
betrouwbaarheid en dat het niveau en de doelstelling van de afwijkende toetsvorm niet
afwijken van de reguliere doelstelling en het niveau van de reguliere toets.
7.2
Het verzoek om een afwijkende vorm van examinering dient schriftelijk te worden gedaan
aan de VEC onder bijvoeging van een verklaring van een arts of andere ter zake
kundige, waaruit blijkt dat afwijkende examinering gewenst is met een advies waaruit
deze dient te bestaan.
7.3
De afwijkende vorm van examinering is niet meer geldig wanneer de indicatie ophoudt te
bestaan dan wel de verklaring afloopt.
Artikel 8
Vrijstellingen
Een student of teamleider van de student kan een gemotiveerd verzoek indienen bij de
VEC voor vrijstelling van een beroepsgericht examen of kwalificerende toets. Dit kan op
basis van een eerder behaald diploma of certificaat in het middelbaar- of hoger
beroepsonderwijs. De voorwaarden voor vrijstelling zijn per opleiding en student
verschillend. De VEC neemt een besluit over het verzoek tot vrijstelling. Dit verzoek moet
voor het verstrijken van de helft van de opleidingsduur worden ingediend bij de VEC.
Artikel 9
Gang van zaken tijdens het examen
9.1
Een student kan gevraagd worden zich voorafgaand aan of tijdens een
examen(onderdeel) te identificeren. Een geldig legitimatiebewijs moet de student
meenemen naar de examenlocatie.
9.2
Tijdens het uitdelen, maken en verlaten van een examen heerst er volkomen rust in de
examenruimte.
9.3
Tijdens het uitvoeren van een examen dient een student te allen tijde de instructies van
de examinator en/of surveillant op te volgen.
9.4
Deelname aan een beroepsgericht examen of kwalificerende toets betekent dat het
eenmaal gemaakte werk zijn geldigheid behoudt voorzover reglementen dit niet in de
weg staan. In uitzonderlijke gevallen kan de VEC anders beslissen.
Examenreglement cohort 2014-2015 – Clusius College
3
9.5
9.6
9.7
9.8
9.9
9.10
9.11
9.12
Een student die tijdens een examen ziek of onwel wordt, kan met toestemming van de
examinator/surveillant de examenlocatie verlaten. De VEC bepaalt het vervolg van het
betreffende examen (zie art 9.14 tot en met 9.17).
De student blijft op de examenlocatie tot het einde van het examen. Alleen met
toestemming van de examinator/surveillant mag een student gedurende een examen de
locatie verlaten.
De student mag tijdens het examen uitsluitend gebruiksvoorwerpen, gereedschappen,
apparatuur en hulpmiddelen bij zich hebben die voor dat examen zijn voorgeschreven of
toegelaten.
De student is verplicht de gebruiksvoorwerpen, gereedschappen, apparatuur en
hulpmiddelen mee te nemen die op het uitnodigingsformulier van het examen vermeld
staan.
Een student die (verwacht) voor een beroepsgericht examen te laat komt, neemt contact
op met de eerste assessor. De eerste assessor bepaalt of afname doorgang kan vinden.
Bij een mondeling examen bepaalt de examinator of de student nog deel kan nemen aan
het examen. Indien de student geen deel meer kan nemen aan het examen, wordt dit
gezien als afwezigheid (zie artikel 10.7).
Bij de overige kwalificerende examens mag de student tot uiterlijk 30 minuten na
aanvang van het examen worden toegelaten. De student levert evenwel het gemaakte
werk in op het daarvoor vastgestelde tijdstip.
Van elke afwijking wordt melding gemaakt in het proces-verbaal/afnameprotocol.
Onwel worden bij het centrale examen
9.13 Als een student tijdens de zitting onwel wordt, overlegt een lid van de examencommissie
in eerste instantie met de student over de vraag of deze het examen kan voortzetten.
Als de student het examen niet kan afmaken, gaat de examencommissie na of de
student het examen later op diezelfde dag kan voortzetten. De examinator maakt hiervan
melding in het proces-verbaal.
9.14 Als de student het examen op diezelfde dag kan voortzetten, dient de student tot die tijd
in quarantaine te worden gehouden.
9.15 Indien de student het examen niet op dezelfde dag kan voortzetten, bepaalt de VEC om
het tijdens de zitting gemaakte examenwerk ongeldig te verklaren. Op het procesverbaal wordt melding gemaakt van de reden.
9.16 De VEC informeert de student of, bij minderjarigheid diens ouders/verzorgers, schriftelijk
over de wijze waarop het examen zal worden afgerond.
Overige regels beroepsgericht examen
9.17 Overige regels met betrekking tot de gang van zaken tijdens een beroepsgericht examen
zijn opgenomen in de OER.
Artikel 10
Onregelmatigheden
Student
10.1 Bepaalde gedragingen en handelingen van een student vóór of tijdens het examen
kunnen door de examinator/surveillant als onregelmatigheid worden aangemerkt.
Dit geldt in ieder geval voor:
• het gebruik maken van en informatie verkregen uit en/of via niet toegestane bron(nen)
of medium;
• het plegen van plagiaat en/of gebruiken van vervalste documenten;
• het niet (correct) opvolgen van aanwijzingen en instructies van de examinator of
surveillant;
• het niet verschijnen bij of niet deelnemen aan een op een bepaalde datum, tijd en
plaats vastgesteld examen, zonder opgave van een geldige reden.
Gedragingen, handelingen etc. kunnen op basis van een onderbouwing door de VEC
worden aangemerkt als onregelmatig in de zin van dit artikel.
Examenreglement cohort 2014-2015 – Clusius College
4
10.2
10.3
10.4
10.5
10.6
10.7
10.8
Van elke afwijkende gedraging en of handeling wordt door de examinator, assessor of
surveillant melding gemaakt in het proces-verbaal/afnameprotocol.
De examinator/surveillant heeft het recht om een student die een onregelmatigheid
pleegt de toegang tot de examenlocatie te weigeren of hem daaruit te (laten)
verwijderen.
Bij het centrale examen bestaat de mogelijkheid dat de student - als dat mogelijk is - in
staat wordt gesteld om het werk af te maken. Dit om beroepsprocedures niet in de weg
te staan. Dit besluit wordt genomen in overleg met een lid van de VEC.
Het voorval wordt beschreven op het proces-verbaal/afnameprotocol.
Indien een examinator/assessor of surveillant bij toetsing een onregelmatigheid
constateert, vermeldt hij dit op het proces-verbaal/afnameprotocol en geeft desgevraagd
een mondelinge toelichting. De VEC stelt op grond hiervan vast of er daadwerkelijk
sprake is van een onregelmatigheid in de zin van dit artikel. De VEC kan vervolgens een
sanctie toepassen.
De sancties bedoeld in dit artikel kunnen zijn:
• uitsluiting van de eerstvolgende (reguliere) examengelegenheid;
• het ongeldig verklaren van de uitslag van het betreffende beroepsgericht examen of
kwalificerende toets;
• uitsluiting van (verdere) deelname aan het examen van het betreffende onderdeel;
• algehele uitsluiting van verdere deelname aan examens.
Voordat de sanctie door de VEC wordt opgelegd, wordt de student gehoord. De student
kan zich hierin laten bijstaan door een meerderjarige; bij een minderjarige student is dit
zijn wettelijk vertegenwoordiger.
Bij afwezigheid tijdens een examen levert de student een schriftelijke verklaring, met
daarin de reden van afwezigheid, binnen vijf schooldagen na het geplande examen in bij
de medewerker van het examenbureau. Bij minderjarigheid moet de verklaring worden
voorzien van de handtekening van zijn wettelijk vertegenwoordiger.
De VEC neemt na de student te hebben gehoord of de schriftelijke toelichting van
afwezigheid te hebben ontvangen binnen tien schooldagen een besluit. De VEC kan
besluiten dat de afwezigheid ‘rechtmatig’ of ‘onrechtmatig’ was. Het besluit en de
mogelijke sanctie deelt de VEC schriftelijk aan de betrokken partijen mede.
Externe oorzaken
10.9 Externe oorzaken kunnen ook tot onregelmatigheden leiden. Bij onregelmatigheden door
onverwachte externe oorzaken handelt de examinator/assessor of surveillant naar
bevinding van zaken en doet hiervan verslag in het afnameprotocol/proces-verbaal.
10.10 Indien de onregelmatigheid te wijten is aan het gedrag van personeel van de instelling of
van hulpkrachten die door de instelling zijn aangetrokken, hetzij door handelen of
nalaten, hetzij door het verstrekken van verkeerde informatie, worden sancties als
bedoeld in lid 10.5 niet toegepast.
10.11 Een ieder die betrokken is bij het examen en vermoedt dat er sprake is van
onregelmatigheden is verplicht dit te melden aan de VEC.
Artikel 11
Bepalen uitslag
11.1 Examendossier
In het examendossier van de student worden de bewijsstukken verzameld waarmee de
student aan kan tonen dat het gehele examen met goed gevolg is afgelegd. Het gaat
daarbij om:
• de resultaten van het/de beroepsgericht(e) examen(s);
• de resultaten van kwalificerende toetsen waaronder de taal- en rekenexamens;
• het behalen van, van toepassing zijnde wettelijke beroepsvereiste(n);
• de beoordeling van de beroepspraktijkvorming (bpv);
• de beoordeling van loopbaan en burgerschap.
Examenreglement cohort 2014-2015 – Clusius College
5
Uit de resultaten van het beroepsgericht examen dan wel beroepsgerichte examens
komt een waardering per kerntaak. Deze waardering is uitgedrukt in ‘voldoende’, ‘goed’
of ‘onvoldoende’. Elke kerntaak moet minimaal de waardering ‘voldoende’ hebben voor
diplomering.
11.2
11.3
11.4
11.5
11.6
Beroepsgericht examen
Een beroepsgericht examen bestaat minimaal uit één proeve van bekwaamheid,
mogelijk aangevuld met een werkproces-, vaardigheids-, kennisexamen of proeve van
bekwaamheid. Een proeve van bekwaamheid wordt beoordeeld door meerdere
assessoren. De overige beroepsgerichte examens worden beoordeeld door één
assessor. Het resultaat van een beroepsgericht examen wordt uitgedrukt in een
waardering van ‘goed’, ‘voldoende’ of ‘onvoldoende’. Wanneer een beroepsgericht
examen niet is behaald ontvangt de student een overzicht van de beoordeling waarop in
ieder geval de aspecten die onvoldoende waren staan vermeld.
Kwalificerende toetsen
Bij kwalificerende toetsen gaat het om kennis en vaardigheden die een noodzakelijk deel
van de kwalificatie uitmaken maar die niet in het beroepsgericht examen beoordeeld
worden. Op de deelnemersinformatie van het betreffende examen staat de cesuur. De
cesuur ontbreekt bij de Creta en het centrale examen. Deze wordt landelijk vastgesteld.
Bpv
Door de VEC wordt vastgesteld of de bpv de vereiste omvang heeft, uitgedrukt in
klokuren. Ook dient de beoordeling van de bpv als geheel voldoende te zijn als deel voor
vaststelling van diplomering.
Loopbaan en burgerschap
Voor loopbaan en burgerschap dient de student te hebben voldaan aan de
inspanningseisen zoals deze zijn opgesteld door de opleiding in de modulen studie- en
loopbaanbegeleiding. De modulewijzer staat in deel 2 van de OER (het opleidingsplan).
Vaststelling uitslag
De VEC stelt de uitslag van elk onderdeel/examen vast.
Artikel 12
Bekendmaken uitslag
12.1 Het bekend maken van de uitslag van examens wordt gedaan per e-mail. Het emailadres zoals deze door het Clusius College voor de student is aangemaakt wordt
hiervoor gebruikt (@student.clusius.nl).
12.2 Het voorlopige resultaat van een beroepsgericht examen wordt direct na afname bekend
gemaakt door de eerste assessor. Het definitieve resultaat van een beroepsgericht
examen wordt binnen vijftien schooldagen na afname per e-mail bekend gemaakt aan de
student door of namens de VEC.
12.3 Het resultaat van een kwalificerende toets wordt binnen vijftien schooldagen na afname
per e-mail aan de student bekend gemaakt. Een uitzondering hierop zijn het centrale- en
het Creta examen. Voor deze examens geldt dat het resultaat binnen vijftien
schooldagen nadat het Clusius College het resultaat heeft ontvangen, bekend wordt
gemaakt aan de student door of namens de VEC.
12.4 Het resultaat van de bpv wordt binnen vijftien schooldagen na afronding van de bpv per
e-mail aan de student bekend gemaakt.
12.5 De uitslag van leren en loopbaan wordt binnen vijftien schooldagen per e-mail aan de
student bekend gemaakt.
12.6 In zeer uitzonderlijke gevallen kan van bovenstaande termijnen worden afgeweken,
indien wordt afgeweken wordt er per e-mail een verklaring gestuurd.
Examenreglement cohort 2014-2015 – Clusius College
6
Artikel 13
Inzagerecht en bewaartermijn
13.1 Gedurende tien schooldagen na de uitslag van een examen hebben belanghebbenden
recht op bespreking en indien mogelijk inzage van het examenwerk, met uitzondering
van de Creta- en centrale examens.
13.2 Een verzoek om bespreking en/of inzage van examenwerk kan worden gedaan bij de
VEC.
13.3 Inzage in examenwerk m.b.t. kwalificerende toetsen is alleen mogelijk in het
schoolgebouw met toezicht door of namens de VEC.
13.4 Bewijsstukken met betrekking tot examinering worden vanaf het afleggen van een
beroepsgericht examen of kwalificerende toets tot en met twaalf maanden na
diplomering bewaard.
13.5 Na afloop van de bewaartermijn mogen de stukken worden vernietigd.
Artikel 14
Herkansing
14.1 De student heeft het recht - en wordt gestimuleerd - om voor een beroepsgericht examen
of kwalificerende toets waarvoor onvoldoende resultaat is behaald bij de eerste
gelegenheid eenmaal te herkansen. De VEC kan aan een herkansing voorwaarden
verbinden, en deelt deze de student per e-mail mee.
14.2 De VEC bepaalt of voor een herkansing een extra gelegenheid gecreëerd wordt dan wel
dat de herkansing vervuld kan worden door deelname aan (onderdelen van) de
examinering tijdens de eerstkomende reguliere gelegenheid en deelt dit de student mee.
Het recht op herkansing van studenten staat omschreven in de OER.
14.3 Het recht op herkansing voor het onderdeel bpv bestaat uit een eenmalige verlenging.
De VEC bepaalt de omvang ervan.
Artikel 15
Verzoek tot heroverweging / klacht
15.1 Indien een student een klacht heeft, richt de student zich tot de betreffende examinator
of teamleider om in overleg tot een oplossing te komen. Wanneer dit voor de student niet
tot een bevredigende oplossing ledit kan de student een schriftelijke klacht indienen bij
de VEC.
Een examenklacht kan zich richten op:
• een verzoek tot heroverweging van een beoordeling van een (onderdeel van) examen;
• overige examenklachten.
15.2 Wanneer het een verzoek tot heroverweging betreft dient de student het verzoek voorzien van redenen - hiertoe schriftelijk binnen vijf schooldagen na bekendmaking van
de beoordeling te richten aan de voorzitter van de VEC.
15.3 Wanneer het een verzoek tot heroverweging of overige examenklacht betreft, dient de
student de klacht binnen vijf schooldagen na het afleggen van een (onderdeel van het)
examen schriftelijk in te dienen bij de voorzitter van de VEC.
Een verzoek/klacht bevat tenminste:
- naam en adres van de student;
- datum van verzending van de klacht;
- omschrijving van de klacht;
- ondertekening door student (indien minderjarig ondertekening door wettelijk
vertegenwoordiger)
- afhankelijk van de aard van het verzoek / de klacht, zoals vermeld onder lid 1:
• datum afleggen examen(onderdeel) waarop de klacht betrekking heeft;
• datum waarop het resultaat bekend gemaakt is.
15.4 De VEC hoort de betrokkenen en neemt binnen tien schooldagen een beslissing over het
geschil en deelt dit de student schriftelijk mede. In de schriftelijke mededeling wordt
gewezen op de mogelijkheid tot het aantekenen van bezwaar. Een kopie van verzoek tot
heroverweging of klacht met het antwoord hierop wordt tevens gestuurd aan de centrale
examencommissie (CEC).
Examenreglement cohort 2014-2015 – Clusius College
7
Artikel 16
Bezwaar
16.1 De student kan binnen vijf schooldagen na dagtekening van het besluit van de VEC
schriftelijk bezwaar aantekenen bij de CEC.
Het bezwaarschrift bevat tenminste:
- naam en adres van de student;
- datum van verzending;
- het besluit waartegen het bezwaar gericht is;
- inhoudelijke toelichting op het bezwaar.
16.2 De CEC onderzoekt het bezwaar met het daarin opgenomen verzoek / klacht en neemt
binnen tien schooldagen een beslissing en deelt dit de student schriftelijk mee. In de
schriftelijke mededeling wordt gewezen op de mogelijkheid tot het indienen van beroep.
16.3 Een afschrift van de schriftelijke mededeling wordt tevens gestuurd aan de VEC.
Artikel 17
Beroep
17.1 De student kan binnen tien schooldagen na dagtekening van het besluit van de CEC op
het bezwaarschrift, schriftelijk beroep indienen bij de commissie van beroep. De
commissie van beroep is een door het bevoegd gezag van het Clusius College
ingestelde commissie met externe leden die niet werkzaam zijn bij het Clusius College.
Het beroep bevat tenminste:
- naam en adres van de student;
- datum van verzending;
- het besluit waartegen het beroep gericht is;
- inhoudelijke toelichting op het beroep.
De commissie van beroep stelt een onderzoek in en beslist binnen vier weken na
ontvangst van het beroepschrift, tenzij zij deze termijn gemotiveerd heeft verlengd met
ten hoogste twee weken.
17.2 Indien de commissie van beroep het beroep gegrond acht, vernietigt zij de beslissing van
de CEC geheel of gedeeltelijk en kan zij de CEC opdragen een nieuwe beslissing te
nemen. De commissie van beroep kan hiervoor in haar uitspraak een termijn stellen.
17.3 Daarnaast kan de commissie van beroep de CEC opdragen het examen of enig
onderdeel daarvan opnieuw af te nemen. De commissie van beroep kan hieraan
voorwaarden stellen.
17.4 De commissie deelt haar beslissing schriftelijk mee aan de student en de CEC.
17.5 De procedure voor de commissie van beroep is vastgelegd in het Reglement commissie
van beroep voor examens. Deze staat op de website van het Clusius College:
www.clusius.nl - Publicaties – Onderwijsdocumenten.
Artikel 18
Klachten en beroep bij het centraal examen
18.1 De student volgt bij klachten over de afname van het centrale examen de route van het
Clusius College zoals deze is omschreven vanaf artikel 15 in dit reglement.
18.2 Over (de totstandkoming van) het cijfer voor een Creta en centraal examen is het niet
mogelijk een klacht in te dienen c.q. een beroepsprocedure te starten.
Artikel 19
Overzicht behaalde resultaten
Studenten zijn zelf verantwoordelijk voor het bijhouden van hun examenresultaten. Het
examenbureau houdt de resultaten bij in het examendossier.
Artikel 20
Gekwalificeerd voor de opleiding
20.1 Een student is gekwalificeerd voor een opleiding indien hij/zij voldaan heeft aan de
diploma-eisen.
Examenreglement cohort 2014-2015 – Clusius College
8
20.2
Indien aan de diploma-eisen is voldaan en vaststelling door de VEC heeft
plaatsgevonden, wordt dit binnen vijf schooldagen aan de student bekend gemaakt.
Artikel 21
Bewijsstukken
Studenten die geslaagd zijn voor (delen van) het examen, ontvangen bij het verlaten van
de opleiding de desbetreffende bewijsstukken.
• Bij een kwalificatie behoort een diploma met een resultatenlijst. Voor een voorbeeld
van de resultatenlijst zie paragraaf 4.3 van de OER.
• Bij een examenonderdeel behoort een bewijs van het behaalde resultaat.
• Indien de student aanvullende modules of een of meer vaardigheden op een hoger
niveau met goed gevolg heeft afgerond, ontvangt hij/zij hiervan een bewijs van
deelname.
Artikel 22
Geheimhouding
Iedereen die betrokken is bij de uitvoering van de examinering en daarbij de beschikking
krijgt over gegevens moet hier vertrouwelijk mee om gaan en is verplicht tot
geheimhouding. Tenzij een wettelijk voorschrift hem tot bekendmaking verplicht of uit zijn
taak bij de uitvoering van de examinering noodzaak tot bekendmaking voortvloeit.
Artikel 23
Strijdigheid bepalingen
Indien enige bepaling uit de OER strijdig is met de bepalingen uit dit examenreglement
hebben de bepalingen uit dit reglement voorrang.
Artikel 24
Onvoorziene omstandigheden
In geval van omstandigheden waarin dit reglement of de OER (deel 1 en 2) niet voorziet,
beslist het bevoegd gezag in samenspraak met de CEC.
Centraal Bureau Clusius College
Lid college van Bestuur en voorzitter
van de CEC Dhr. G.P.Oud
Voltastraat 1
1817 DD Alkmaar
Tel.: (072) 514 76 66
Examensecretaris mbo
Cor Kooi
Clusius College mbo
Drechterwaard 16
1824 EX Alkmaar
Tel.: 06 55171293
[email protected]
Vestiging mbo Alkmaar
Directeur en voorzitter van de vestigingsexamencommissie Dhr. W.J. van Reenen
Drechterwaard 10
1824 EX Alkmaar
Tel.: (072) 561 09 34
Vestiging mbo Hoorn
Directeur en voorzitter van de vestigingsexamencommissie Mw. E.H.M. Welbedacht-Portegies
Blauwe Berg 3
1625 NT Hoorn
Tel.: (0229) 25 94 94
Vestiging mbo Schagen
Directeur en voorzitter van de vestigingsexamencommissie Mw. A. Lugtig-Ouweltjes
De Boomgaard 9
1741 MD Schagen
Tel.: (0224) 21 27 25
Examenreglement cohort 2014-2015 – Clusius College
9

Toelichting examendeelname MBGF 2015

Beste student(e), Aan de studenten van AKA en

Prijzen 2015

INSCHRIJFFORMULIER: - Enkhuizer Zeevaartschool

Examen Grondslagen van de Chemie 2014

G-rijbewijs

Proefexamenweek -‐ rooster 2014 – 10 t/m 16 april 2014

AANGEPAST AUTORIJDEN CAT. B

voorbereidingsdocument

Tijd voor opwarmen en inschrijven vanaf 8:30 Theorie examen start