K.Schippers Fijn dat u luistert

Fijn dat u luistert_bewerkt_K. Schippers 27-05-14 14:39 Pagina 1
Het zijn maar een paar regels uit Fijn dat u luistert en toch herken
je K. Schippers meteen.
In deze nieuwe bundel luister je naar een Franse hoorn in de
nevel, speel je verstoppertje met voorbijgangers en draag je de
sluiers van het cijfer negen.
‘Hier, in gewone woorden, is de authentieke verwondering intact gebleven,’ schreef de Standaard der Letteren over Een leeuwerik boven een weiland, waarin Schippers zijn eerste poëzie
bundelde.
K. Schippers Fijn dat u luistert
Alle mensen die ik ooit de weg heb gevraagd.
Alle mensen die mij ooit de weg hebben gevraagd.
K. Schippers
De pers over Tellen en wegen (2011):
Fijn dat u luistert
‘Het is poëzie waar je vrolijk van wordt, die je met de neus
op de feiten drukt, waarna die feiten er ineens heel anders
uit blijken te zien.’ ***** Het Parool
‘Het is ook niet niks, wat er hier op het spel staat.’
**** de Volkskrant
‘Prachtige, prikkelende gedachten.’ **** Vrij Nederland
K. Schippers (1936) ontving in 1996 de P.C. Hooftprijs voor zijn
speelse werk. De met de Libris Literatuur Prijs bekroonde roman
Waar was je nou werd een bestseller. Eind 2013 verscheen Voor
jou, over de verdwijning van Bernlef en G. Brands, en voor de
Poëzieweek 2014 schreef hij het geschenk Buiten beeld.
Gedichten
Querido
Querido
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 1
Fijn dat u luistert
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 2
Ander werk van K. Schippers
P.C. Hooftprijs 1996
De waarheid als De koe (gedichten, 1963)
Een klok en profil (gedichten, 1965) Poëzieprijs van de gemeente Amsterdam 1966
Verplaatste tafels (gedichten, 1969)
Een avond in Amsterdam (roman, 1971)
Sonatines door het open raam (gedichten, 1972)
Holland Dada (documentaire, 1974, 2000)
Een vis zwemt uit zijn taalgebied (gedichten, 1976)
Bewijsmateriaal (roman, 1978)
Eerste indrukken. De memoires van een driejarige (roman, 1979)
Een leeuwerik boven een weiland (een keuze uit de gedichten, 1980, 1996)
Beweegredenen (roman, 1982) Multatuliprijs 1983
Een liefde in 1947 (roman, 1985)
De berg en de steenfabriek (verhalen en beschouwingen, 1986)
Het witte schoolbord (novelle, 1989)
Museo Sentimental (verhalen en beschouwingen, 1989) J. Greshoffprijs 1990
Eb (verhalen en beschouwingen, 1992)
Vluchtig eigendom (roman, 1993)
’s Nachts op dak (kinderboek, 1994) Zilveren Griffel 1995
De vermiste kindertekening (verhalen en beschouwingen, 1995)
Poeder en wind (roman, 1996)
Sok of sprei (kinderboek, 1998) Zilveren Griffel 1999
Sprenkelingen (verhalen en beschouwingen, 1998)
Zilah (roman, 2002)
De vliegende camera (verhalen en beschouwingen, 2003)
Waar was je nou (roman, 2005) Libris Literatuur Prijs 2006
Stil maar (verhalen en beschouwingen, 2007)
De hoedenwinkel (roman, 2008)
De bruid van Marcel Duchamp (zoektocht, 2010)
Tellen en wegen (gedichten, 2011)
Op de foto (roman, 2012)
Voor jou (verhalen, 2013)
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 3
K. Schippers
Fijn dat u luistert
Q
Amsterdam · Antwerpen
Em. Querido’s Uitgeverij bv
2014
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 4
Eerste druk, 2014; tweede druk (e-book), 2014
Deze digitale editie is gemaakt naar de eerste druk, 2014.
Copyright © 2014 K. Schippers
Voor overname kunt u zich wenden tot
Em. Querido’s Uitgeverij bv,
Singel 262, 1016 ac Amsterdam.
Omslag Brigitte Slangen
Omslagbeeld Patricia de Groot
Vormgeving binnenwerk Hannie Pijnappels
isbn 978 90 214 5608 9 / nur 306
www.querido.nl
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 5
erica tetralix
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 6
Inhoud
Het overhevelen van gewicht 9
Iemand elke dag zien 10
het vermoeden 11
Verplaatst geluid 12
Elke droom verbreekt het verband 13
Buiten beeld 14
een bloem van papier 15
Stekeltjes 16
Bioografie van een bal 17
In groepen 18
Het gewicht van 19
Verborgen in het Catalaans 20
Verse or worse? 22
Decors 23
Verstoppertje 24
Het gezegde 25
Jeuk 26
-te 29
Elke maaltijd is een portret van de gast 30
Beginselen 31
Het richtingpaspoort 32
Witte handschoenen 33
man kijkt bij schuur 34
Tussen hen in 35
De lunch 36
ogenschroom 37
Ode aan het kwatrijn in de vorm van een sonnet 38
Eeuwig logies 39
rennend kind 40
Fijn dat u luistert 41
De verandering 42
Zoek je de leegte? 43
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 7
Een ogenblik van niets 44
Benn’s rhythm in 3/6 45
Het bericht 46
1e pers. enk. 48
Vertraagde herkenning 49
In het dal 50
Film 51
De was op reis 52
Halve blik 54
Zwart 55
Wat er niet is 56
Tsj vr 57
De stand van moedervlekken aan de hemel 60
In de tijd van een ander 61
Stameling 63
Dat kan wel weg 64
Open of dicht 67
Nuttige dingen 68
Papieren zakdoekjes 70
Dichtbij 71
Paraplu’s 72
Verzameld werk 73
Laatste ruimtes 75
Bedek het eerste of het laatste woord 76
Verdwenen 77
Sluiers van de 9 78
De interpunctie van de beweging 79
-ver 81
Buiten bereik 82
Aantekeningen 83
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 8
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 9
Het overhevelen van gewicht
Ze loopt naar je toe, wat gebeurt
er als ze iets van je overneemt,
voor je draagt,
een koffer of een bal,
op eigen initiatief
of dat van jou.
Maar je hebt niets bij je.
Wat ze zelf al lopend meeneemt,
een halve citroen en de lichtste
passen, ze zijn voor jou,
net als de citroen die ze geeft.
Je hebt ’m.
Ze loopt van je af en kijkt niet om.
Je ziet haar verder bewegen.
’n Glinstering op het water.
De geur van gebakken vis.
Een windvlaag die een gordijn opbolt.
Korenaren op bakkerspapier.
De lijnen op een wit tafelkleed.
Lichte gebaren.
Alles is naar je toe gekeerd.
Je hoeft ’t niet te bezitten.
9
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 10
Iemand elke dag zien.
Iemand naast je zien.
Iemand altijd zien.
Iemand minder vaak zien.
Iemand weinig zien.
Iemand niet zien.
Iemand niet kunnen zien.
Iemand een minuut zien.
Iemand toevallig zien.
Iemand af en toe zien.
Iemand zelden zien.
Iemand per vergissing zien.
Iemand niet mogen zien.
Iemand in het geheim zien.
Iemand nooit meer zien.
10
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 11
het vermoeden
dat je
je de lijn,
de abstractie v. een gedachte
– de loop daarvan –
herinnert
zonder kleuren,
mensen
voorwerpen enz.
11
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 12
Verplaatst geluid
Nevel in het park. Een Franse hoorn
verdoezelt de stilte.
Ergens zit iemand op een bank te spelen,
maar ik zie het niet.
Oefening voor een orkest?
Ik probeer naar het geluid te lopen, herinner
me z’n plaats op een lijst.
Een helm,
pet, muts, kogels,
holster voor een colt,
het nieuwe testament,
Franse hoorn, borstel,
verschillende doosjes met souvenirs,
boek met cartoons, onderbroeken,
wollen hemden, vingerafdrukken,
hotelrekeningen, buitenlands geld.
Is het wel een Franse hoorn?
Het klinkt onbedoeld en ongeorganiseerd.
Wat hoort eerder bij een park, zo vroeg?
Kinderstemmen?
Fietsbanden?
12
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 13
Elke droom verbreekt het verband
tussen het licht en de dingen,
tussen het oog en de horizon,
de arm en de hand.
Iedere uitleg wil de samenhang
herstellen, lijmt,
voegt, spijkert,
maakt een berg van los zand,
zingt voor alles wat los zit,
niet verder vertellen,
de mis van het verstand.
13
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 14
Buiten beeld
Veertien blokken slordig op het
kleed. Toch is hun schikking
juist. Verplaats er een en het
is opnieuw juist. Wat liggen ze
daar nauwkeurig. Op tafel een
hamer naast een vaas met rozen.
De ronde tafel heeft een wit
blad en de witte tafel een rond
blad. Gele rozen in een blauwe
vaas, de blanke steel van de
hamer en dan nog de kubus,
de cirkel en de rechthoek van
de blokken: misschien zijn het
facetten van iets dat zich
voortzet op de wereld, ’t geheel
onttrekt zich aan je gezicht.
14
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 15
r
e
i
p
a
e
p
o
n
a
m
l
a
n
b
a
v
v
n
e
e
tussen
bloemen als
deze
die u
ziet
of
hoort
als een
kind
’t
zegt
ruik
nu aan
een echte
en stil
15
p
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 16
Stekeltjes
Flip noemde een
zwerm stekeltjes
een schoolreisje en
schreef ’t niet op.
Ik doe het voor hem
met de stemmen van Joan
Greenwood en Alastair
Sim, die hoort hij
het liefst. School
blijft zo, dan
journey of outing. Je
ziet de stickels, wacht
even, in één beweging
weg. Doe je hand ’ns in
het water, voel je het,
dat wordt ook al Engels,
Joan, Alastair, hoef je
niets meer aan te doen.
16
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 17
Bioografie van een bal
Wie het leven van een bal wil
leren kennen moet naar een
voooetbalwedstrijd kijken.
Het is betrekkelijk kort en erg
afhankelijk van andermans
bewegingen. Maakt dat
iets uit? In de tafeltennis
tafel bij ons thuis zat op elk
veld een spleet waardoor o
het balletje de gekste kanten
op kon springen, o o o o o
o o o o. Achter een
kapotte deur ligt een
rugbybal. Ik buk me. Hij
is keihard en je hoeft
hem niet eens een draai
te geven, hij is z’n eigen
effect. De bal ontglipt
me en stuitert naar een zij
straat. Kijk, kijk, hij
ligt n()()()g steeds niet stil.
17
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 18
In groepen
Alleen iets zien of met
z’n tweeën iets zien.
Met z’n drieën –
tot dit overloopt in
gezamenlijk iets zien.
Waar ligt de grens tussen
1, 2, 3 en gezamenlijk iets zien.
Dit ook omkeren:
alleen bekeken worden,
met z’n tweeën,
z’n drieën tot
gezamenlijk bekeken worden.
Gezamenlijk kijken of
gezamenlijk bekeken worden
valt als de groep groot
genoeg is niet meer op.
Het groepsgewijs afwachten tot
je iets ziet t.o. hoe vaak je
zelf iets gezien hebt,
b.v. kopjes,
schoteltjes,
tafels,
stoelen enz.
Dit i.v.m. een driejarige,
en de leeftijden die
daarboven komen.
18
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 19
Het gewicht van
Kijk daar, een vlinder zit een
koe achterna, hun schaduwen heel
vlug over het gras, het niets
verdrijft zeshonderd kilo.
Al jaren hoor ik dat er geen
koeien meer in de wei staan.
Toch zie ik ze vanuit de trein
overal. Wat doen ze als ze
achter hun eigen afwezigheid
komen? Vluchten? Meestal zoeken
ze de publiciteit niet. Ze slapen
ongeveer zeven uur en bij het
ontwaken is er al een paar kilo
zoek, het gewicht van hun dromen.
19
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 20
Verborgen in het Catalaans
Een varken dat op straat dicht bij de
grond scharrelt, zonder modder.
Een bijna te lange trap van marmer.
Wie geen Catalaans spreekt, denkt ook
dat de andere dingen hier niet kloppen.
Planken vol kaas. Een geparkeerde autobus.
Rukken aan een deur, als die op slot is.
Kaduke regenpijpen.
Vuilniswagentjes voor overtollige planten.
Geluiden van auto’s en emmers, ’t klinkt
ongemakkelijk, alsof je het eerst moet
vertalen.
Een gele schaar op een tafel.
Strepen op een muur.
Een gebladderd bord met verboden in te
rijden, in een verlaten straat.
Moet ’t uit het Catalaans gehaald
worden voor je ’t goed kunt zien?
Etalagepop met zilveren benen.
Plakband. Een verroeste ladder.
’t Ziet er verborgen uit, terwijl
je het vlak voor je ziet.
Groentetuintjes tussen een fabriek en
een kerkhof.
20
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 21
En als er dan ergens xim-xim of iets
met nog meer x-en staat, verergert ’t
de breuk met je omgeving alleen maar.
Tafel met vis, hoe krijg je die uit
het Catalaans om ze te kunnen zien.
Tafel met fruit, tien soorten ham
achter je rug, alsof al die dingen
apart gebeuren. Regendruppels op een
plein met palmbomen. Iemand roept
iets, een vrouw draait zich om. Hand
omhoog, de wapperende vlag, het
rollende blikje eronder. De twee
mannen die er niet naar staan te
kijken op het gietijzeren balkon.
Haven, kade, wimpel, boulevard,
dit is een plek voor een rijschool.
Even geen bomen. Wel een hangslot
op de vloer van een overdekte galerij.
21
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 22
Verse or worse?
Als uw poëziecriticus John Bayley
schrijft over jonge personen die opkomen
en schitteren als meteoren
in de academische wereld, is hij zelf
aan het imploderen en wordt een
gapend zwart gat. Ingezonden
brief van mrs. Val Hennessey, Lyme Regis.
Wat bedoelt Bayley als hij dichters
prijst die weigeren poëzie
te laten klinken als zichzelf? Hoe moet
poëzie dan klinken? Luid geknal? Heavy
metal rock? Druppelende kranen?
22
Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book_Schippers_Fijn dat u luistert 160x240tbv e-book 27-05-14 14:21 Pagina 23
Decors
Ik zet drie etsen van Dick Cassée
achter twee katten op een bank.
Ze kijken niet op of om.
Zo worden er wolken boven ons
hoofd neergelaten zonder dat
wij ernaar kijken.
23

Download Report