Technology Base Twente

Voorstel Gemeenteraad VII- R
Onderwerp
Portefeuillehouder
Advies Commissie van Wijzen “Technology Base Twente”
Presidium
Programma
Stuknummer
(invulling door
Griffie)
Raadsgriffie
Aangeboden aan Raad
Corsanummer
1400307340
20 november 2014
__________________________________________________________________________________________
Wij stellen u voor te besluiten om:
1. in te stemmen met het advies van de Commissie van Wijzen “Technology Base Twente”;
2. Gedeputeerde Staten van Overijssel en Burgemeester en Wethouders van de gemeente Enschede op te
dragen om zo snel mogelijk met een plan van aanpak voor de verdere uitwerking van het advies voor te
leggen aan Raad en Staten;
3. dit plan van aanpak ook af te stemmen met de overige 13 Twentse gemeenten;
4. de Commissie van Wijzen decharge te verlenen voor haar werkzaamheden.
Inleiding
Op 1 juli 2014 hebben Provinciale Staten van Overijssel de Verordening Commissie van Wijzen vastgesteld.
Vanaf 6 september 2014 is de Commissie van Wijzen (hierna: commissie) van start gegaan met haar
werkzaamheden. De commissie stond onder voorzitterschap van Bernard Wientjes, tot voor kort voorzitter van
ondernemingsorganisatie
VNO-NCW. De andere leden van de commissie waren Hilde Blank (directeur BVR adviseurs ruimtelijke
ontwikkeling Rotterdam), Frans van Vught (Voormalig Rector Magnificus en voorzitter van het College van
Bestuur van de Universiteit Twente, voormalig lid van het Innovatieplat form, thans top-adviseur bij de Europese
Commissie) en Loek de
Vries (bestuursvoorzitter en CEO van Koninklijke Ten Cate NV). De commissie werd ondersteund door de griffier
van Provinciale Staten van Overijssel, Renée Wiggers.
Beoogd resultaat
De commissie heeft met het vastgestelde initiatiefstatenvoorstel van Provinciale Staten Overijssel, ondersteund
door de gemeenteraad van Enschede, de opdracht gekregen om te onderzoeken of en hoe de oorspronkelijke
doelstelling voor een duurzaam en economisch sterker Twente nog steeds haalbaar/wenselijk is en te
onderzoeken welke rol dit vraagt van Rijk, provincies en gemeenten. Verder hebben Provinciale Staten en de
gemeenteraad de commissie gevraagd een beoordeling te geven over de gekozen governance structuur en de
gewenste rol van de provincie met het oog op het bevorderen van de werkgelegenheid.
Met het aanvaarden van de opdracht heeft de voorzitter, Bernard Wientjes, namens de commissie, op 14
augustus de scope van de werkzaamheden van de commissie nader bepaald:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
De toekomst van “Vliegveld Twente" als burgerluchthaven is een gepasseerd station. De recente uitlatingen
van "Brussel" zijn duidelijk!
Alternatieve toekomstplannen voor het "Vliegveld Twente", dienen beoordeeld te worden op basis van
versterking van de economie en de werkgelegenheid van Twente. Het is noodzakelijk de USP's (Unique
Selling Points) van Twente, inhoudelijk en ruimtelijk, duidelijk in kaart te brengen.
Twente beschikt over sterke bedrijven van klein tot multinational, actief op terreinen, die naadloos aansluiten
bij het nationaal Topsectorenbeleid en met producten en of diensten, die mondiaal sterke groeikansen
hebben.
Twente heeft een sterke kennis- infrastructuur. De UT, de Saxion Hogeschool en de ROC hebben voldoende
(potentiële) kracht om samen met het bedrijfsleven "het verschil te maken".
Activiteiten rond luchtvaart, zoals nieuwe materialen, drones, veiligheidstechnieken, etc. zijn groeimarkten en
behoren tot het gebied van de Topsector HTSM. Onderzocht moet worden of voor deze activiteiten en voor
andere aan de luchtvaart gerelateerde activiteiten (m.u.v. de burgerluchtvaart), het bezit van een
start/landingsbaan van 2300 meter een belangrijk element is.
Aandacht voor duurzaamheid is in Twente, met haar "groene karakter" vanzelfsprekend. Plannen zullen met
dit element, dat overigens ook van groot belang is voor Twente als toeristenbestemming, rekening dienen te
houden.
Raadsgriffie, K. Grunder 8117
Deze uitgangspunten zijn door Provinciale Staten en gemeenteraad bevestigd via de klankbordgroep en het
Presidium van Provinciale Staten en van de gemeenteraad. Gedeputeerde Staten en Burgemeester en
Wethouders hebben eveneens het instellen van de commissie met deze uitgangspunten onderschreven.
Op 30 oktober 2014 heeft de commissie haar advies “Technology Base Twente” gepresenteerd.
Argumenten
De commissie heeft de kansen voor een duurzaam economisch sterker Twente onderzocht en de rol die de
voormalige luchthaven Twente daarbij kan spelen. Twente zal moeten blijven aansluiten bij de wereldwijde trends
van globalisering en urbanisatie. Het advies van de commissie daarover is:
Het mondiale spel als regio mee (blijven) spelen is het uiteindelijk e doel. Het spel (steviger) mee mogen
spelen is de eerste opgave. Het antwoord van Twente op de aansluiting met de mondiale ontwik k eling zal via
Europa gevonden moeten worden. Een eenduidige en goede economische verbinding met Europa is van
wezenlijk belang om mondiaal te k unnen opereren. Twente moet daarvoor met haar economisch beleid
aanhak en bij het nationaal Topsectorenbeleid. Bovendien zal Twente via Oost -Nederland een leidende rol
moeten spelen in de trend naar cross-overs tussen de topsectoren. Deze trend is duidelijk zichtbaar in de
‘Grand Challenges’, die de basis zijn van het Europese innovatiebeleid. Twente k an zich zo steeds verder
ontwik k elen in de globaliserende en specialiserende wereld.
Het antwoord van Twente op de mondiale urbanisatietrend zal moeten bestaan uit een aantal regio-brede en
algemeen gedragen agenda’s op het gebied van bereik baarheid. Daartoe is het van belang om de stedelijk e
ruimte van Twente als één geheel te zien, zodat een hoogwaardig en aantrek k elijk voorzieningenniveau op
peil gehouden k an worden. Deze agenda’s moeten in samenhang zijn gericht op de versterk ing van het
urbane voorzieningenniveau van de regio en op de aansluitingspoort van Nederland richting Duitsland en
verder.
Welvaart en werkgelegenheid worden gecreëerd door het bedrijfsleven. In Europa biedt de (nieuwe)
maakindustrie veel potentie voor welvaart. Het gaat om 10% van het totaal aantal bedrijven in de EU, oftewel om
zo‟n 2 miljoen bedrijven. Om duurzame economische ontwikkeling te realiseren is het van belang deze industrie
te versterken en binnen deze ontwikkeling te focussen. Het advies van de commissie daarover is:
De moderne maak industrie is zelf een ‘banenmachine’ omdat elk e baan in deze industrie m inimaal één extra
baan genereert in gerelateerde bedrijvigheid zoals logistiek , mark eting, sales, dienstverlening en
administratie. De toegevoegde waarde voor duurzame economische ontwik k eling van de regio Twente is
groot.
Voortgaande baanbrek ende technologische innovaties door middel van fundamenteel, toegepast en
industrieel onderzoek zijn noodzak elijk om vernieuwende veranderingen naar de toek omst mogelijk te mak en.
Dit k an met gerichte onderzoek sinstituten op het gebied van ‘advanced materials and manufacturing’ die
gezamenlijk worden opgezet, alsmede door verbindingen aan te gaan met andere netwerk en en
ontwik k elingen, zek er ook elders in Europa.
Het EU-innovatiebeleid en de Slimme Specialisatiestrategie Oost -Nederland zijn de dominante bewegingen
waarbij aansluiting noodzak elijk is. Daarbinnen moet de focus voor Twente gezocht worden in het algemene
domein van High Tech Systemen & Materialen door het accent te leggen op ‘advanced materials and
manufacturing’ en door inhoudelijk e verbindingen te leggen met andere initiatieven in Oost-Nederland en
daarbuiten.
Het gebied is een fraai groen landschap tussen de steden dat gekoesterd moet worden. Het is ook een actief
landschap waar volop bedrijvigheid heeft plaatsgevonden, en nog steeds plaatsvindt, en waar het samenspel
tussen activiteiten en landschap een bijzondere ruimtelijke kwaliteit vertegenwoordigt, met een hoge belevings en gebruikswaarde. Het advies van de commissie over de rol van de luchthaven in de economie voor heel
Twente is:
Maak van de luchthaven Twente een iconische internationale ontwik k el-, demonstratie- en productiezone voor
‘Advanced Materials and Manufacturing’: ‘Technology Base Twente’
In een fraai coulisselandschap rond het Twentse vliegveld worden groen en rust gecombineerd met de
bruisende energie van duurzame hightech bedrĳvigheid. Kortweg: Technology Base Twente.
Raadsgriffie, K. Grunder 8117
Vanuit deze visie is het advies van de commissie met betrekking tot de voormalige luchthaven:
Het concept voor Technology Base Twente vraagt om een integrale ontwik k elvisie voor het gebied waarbij
ruimte is voor luchtvaartgerelateerde bedrijvigheid en General en Business Aviation, maar dit is geen doel
op zich. Het gebruik van de baan moet op een logische manier inhak en bij de gebiedsontwik k eling en een
toevoeging zijn als vestigingsfactor voor Twente.
Er dient gek ozen te worden voor een integraal ontwik k elperspectief. Kiezen voor een integraal
ontwik k elperspectief betek ent dat de huidige ontwik k elstrategie voor het gebied zal moeten worden
aangepast. Het zal consequenties hebben voor de wijze van financieren, grond uitgeven, park management
etc. De commissie constateert dat door de huidige wijze van gebiedsontwik k eling het hele gebied
versnippert en het ensemble verloren dreigt te gaan. Om te k unnen beoordelen of huidige en toek omstige
initiatieven en activiteiten passen in het totaalbeeld is het te overwegen een gebiedsteam of k waliteitsteam
samen te stellen die vanuit een integrale afweging bek ijk t wat wel of niet wenselijk is, maar ook initiatieven
aan elk aar k oppelt en zoek t naar synergie met de omgeving.
Breng de ontwik k eling snel op gang door initiatieven tijdelijk mogelijk te mak en.
De positie van Twente versterken door een heldere visie op de economische ontwikkeling met daarbij een rol
voor het luchthaventerrein is niet afdoende. Het gaat ook om daadkracht en doorzettingsvermogen ofwel de
„governance‟: wie doet wat en wie is waarvoor verantwoordelijk? Het advies van de commissie hierover is:
Twente dient met haar economische beleid het voorbeeld van het landelijk e Topsectorenbeleid te volgen.
Een model dat, ondank s tek ortk omingen, succesvol is geblek en. Een alliantie tussen bedrijfsleven,
k ennisinstellingen en overheid. Een publiek -private aanpak geleid door een k lein topteam. Een team dat
door k ennis en statuur gezag heeft en voorop gaat. Dit team zou binnen een maand geformeerd moeten
worden zodat uiterlijk in mei 2015 een aanvalsplan voor concrete uitvoering gereed is.
Bijdrage aan duurzaamheidsdoelstellingen
Bij toekomstige (raads) voorstellen wordt hiermee rekening gehouden
Kosten, opbrengsten, dekking
Het voorstel heeft geen (nieuwe) financiële consequenties.
Communicatie
een statenvoorstel van identieke strekking, Statenvoorstel nr. PS/2014/995, wordt voorgelegd aan de leden van
de Provinciale Staten.
Vervolg
Voorgesteld wordt in te stemmen met het advies van de Commissie van Wijzen en Gedeputeerde
Staten/Burgemeester en Wethouders te vragen om uiterlijk 1 februari 2015 met een plan van aanpak te komen
voor verdere uitwerking van het advies voor te leggen aan PS/raad.
Besluit
van de Raad van de gemeente Enschede, gelezen het voorstel van het Presidium van de Raad d.d. 20
november 2014
1.
2.
3.
4.
in te stemmen met het advies van de Commissie van Wijzen “Technology Base Twente”;
Gedeputeerde Staten van Overijssel en Burgemeester en Wethouders van de gemeente Enschede op te
dragen om zo snel mogelijk met een plan van aanpak voor de verdere uitwerking van het advies voor te
leggen aan Raad en Staten;
dit plan van aanpak ook af te stemmen met de overige 13 Twentse gemeenten;
de Commissie van Wijzen decharge te verlenen voor haar werkzaamheden.
Vastgesteld in de vergadering van _______________
De Griffier,
de Voorzitter
R.M. Jongedijk
P.E.J. den Oudsten
Raadsgriffie, K. Grunder 8117
Raadsgriffie, K. Grunder 8117

Download Report