Dag 1.4 Duurzame lokale mobiliteit

28/01/2014
VSV
- Dag 1 –
Duurzame lokale mobiliteit
Valère Donné
Mobiliteitscoördinator BMV-L departement MOW,
voorzitter RMC Limburg,
kwaliteitsadviseur plannen en projecten Vl. Brabant
1
INHOUD
1.
2.
3.
Landelijke sturing lokale mobiliteitsbeleid
Nieuwe procedure GBC - RMC - Kwaliteitsadviseur
Het (inter)gemeentelijk mobiliteitsplan
–
–
–
–
4.
5.
A. Doel en Opbouw van het plan
B. Sneltoets als evaluatie van het mobiliteitsplan
C. Drie sporen naar een vernieuwd mobiliteitsplan
D. Herziening Spoor 2:
Verbreden en verdiepen van het mobiliteitsplan
Start- en projectnota’s
Evaluatienota
2
1. Landelijke sturing lokale mobiliteitsbeleid
Instelling nieuwe procedures:
1996: het mobiliteitsconvenant
2009: het mobiliteitsdecreet werd goedgekeurd,
nog geen impact op mobiliteitsconvenant
2013: BVR tot uitvoering mobiliteitsdecreet:
vanaf 1 maart 2013
Belangrijke wijziging van procedures
voor goedkeuring plannen en projecten
3
1
28/01/2014
1996 - 2013: de mobiliteitsconvenants
Overeenkomsten
tussen Vlaamse overheid – gemeente - De Lijn
met betrekking tot investeringen in verkeer en mobiliteit
bestaan uit:
•
moederconvenant
•
19 modules
•
opmaak mobiliteitsplan niet verplicht wel nodig projecten.
Procedure:
Plannen en projecten na bespreking in commissie
voorgelegd aan auditcommissie
en conform verklaard door een auditor
4
Vanaf 1/3/2013 gaat
het mobiliteitsdecreet in uitvoering
Nieuw juridisch kader: decreet 20 maart 2009, BVR 25 januari 2013
Decreet bepaalt procedure voor goedkeuring van
plannen, investeringsprojecten, subsidieprojecten.
•
Elke gemeente moet over een goedgekeurd mobiliteitsplan
beschikken
•
Daarna heeft de gemeente recht op subsidies.
•
Voorheen bestaande commissies
krijgen nieuwe inhoud en nieuwe regels
5
2. Nieuwe procedure
GBC-RMC-kwaliteitsadviseur
•
GBC:
Gemeentelijke Begeleidingscommissie
•
RMC (Regionale Mobiliteitscommissie)
Voorheen:
PAC (Provinciale Auditcommissie en
OVC Openbaar vervoercommissie)
6
2
28/01/2014
GBC
(inter)gemeentelijke mobiliteitscommissie MB 11 maart 2013
gemeenteraad duidt adviserende leden aan en stelt de vergaderingen van de GBC open.
Schepencollege beslist over deelname aan Intergemeentelijke GBC’s (bv. de Lijn).
Vaste leden: (een vertegenwoordiger van)
•
•
•
De initiatiefnemer van het plan of project tenzij reeds aanwezig
Gemeente (voorzitter GBC)
Dep MOW, afdeling Beleid Mobiliteit en Verkeersveiligheid
(de mobiliteitsbegeleider)
• De Lijn
• De betrokken wegbeheerder
Variabele leden: (een vertegenwoordiger van)
• Departement Ruimtelijke ordening, woonbeleid en onroerend erfgoed
• Provincie
• (voor plannen) Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
• (Voor projecten mbt spoor:) NMBS Holding, NMBS of Infrabel…
• Lijst nog uit te breiden door GBC (tenzij anders vermeld, voor elk dossier)
of door voorzitter GBC uit te nodigen per dossier: politie, adviesverlenende instanties.
Adviserende leden:
•
politie, milieuambtenaar, vertegenwoordigers van het middenveld en de bevolking, adviesraden..
(aanduiden of zij voor elk dossier worden uitgenodigd)
Quorum: Alle vaste leden moeten aanwezig zijn (of schriftelijke volmacht).
Consensus : wordt bepaald door vaste en variabele leden.
7
RMC Regionale Mobiliteitscommissie,
MB 11 maart 2013
Samenstelling:
•
Voorzitter: departement MOW, in praktijk de mobiliteitscoördinator
Een vertegenwoordiger van:
• De initiatiefnemer van het plan of project, tenzij reeds aanwezig
• De Gemeente
• Dep MOW, afdeling Beleid Mobiliteit en Verkeersveiligheid (mobiliteitsbegeleider)
• AWV
• De Lijn
• Departement Ruimtelijke ordening, woonbeleid en onroerend erfgoed
• Provincie
• Andere betrokken actoren
RMC wordt bijgestaan door een kwaliteitsadviseur, voorzitter maakt PV.
‘Regionale’ commissie maar provinciaal georganiseerd op vaste dag iedere maand
• Aanwezigheid:
– Quorum: voorzitter + minstens helft vaste leden
– Quorum niet behaald: nieuwe agendering zonder quorumvereiste
8
GBC/RMC – procedure
voor plannen en projecten
•
Het ontwerp mobiliteitsplan (nieuw of (gedeeltelijk) herzien)
en de evaluatie van het plan (de sneltoets).
De tussenliggende planfasen mogen voor bespreking en advies worden voorgelegd
•
De projecten die door de Vlaamse Regering (BVR van 25/01/2013) zijn
geselecteerd (gewestelijke projecten, gemeentelijke projecten waarbij gewest
meefinanciert, grootschalige projecten)
Moeten de procedure niet volgen:
- werken onder 200.000 Euro
- werken aan autosnelwegen (uitg. bepaalde geluidsschermen)
•
•
Bij andere plannen, projecten en maatregelen m.b.t. mobiliteit
kan de initiatiefnemer kiezen al dan niet de kwaliteitszorg te volgen.
Met deze keuze toont de initiatiefnemer zijn/haar dossier te willen inpassen in het
decretaal kader duurzame mobiliteit (bv. parkeerbeleidsplan)
9
3
28/01/2014
Gefaseerde projectmethodologie
analyse
startnota
voorontwerp
uitvoering
projectnota
evaluatie
evaluatienota
Unieke verantwoordingsnota
De kwaliteitszorg gebeurt per fase: analyse, voorontwerp en evaluatie.
10
Procedure voor Projecten:
Advies kwaliteitsadviseur mogelijk zonder RMC
Om een fase af te ronden is een advies van de kwaliteitsadviseur nodig, dit kan
- bij consensus in de GBC: schriftelijk advies zonder RMC
- bij niet consensus in de GBC: voorlegging op RMC-zitting vereist.
ADVIES:
GBC
consensus
geen
consensus
SCHRIFTELIJK
ADVIES
RMC
gunstig
VOLGENDE
FASE
ongunstig
Bespreking in RMC kan altijd op vraag:
Van initiatiefnemer
Van kwaliteitsadviseur
11
Procedure voor plannen:
steeds voorleggen aan RMC
Opmaak, evaluatie (sneltoets) of herziening Mobiliteitsplan
Steeds bespreking in RMC met advies kwaliteitsadviseur
Voorzitter GBC stuurt project met verslag GBC naar RMC
•
•
•
•
•
Consensus GBC
Voorzitter GBC stuurt plan en verslag GBC naar RMC
Voorzitter RMC agendeert op volgende RMC
Kwaliteitsauditor RMC geeft gunstig advies
Plan is goedgekeurd
12
4
28/01/2014
Advies kwaliteitsadviseur
Slechts twee mogelijkheden voor advies:
1. Gunstig
2. Ongunstig
– Schriftelijk (ook na RMC-beraadslaging)
– Gemotiveerd
Het advies geeft aan of het plan of project voldoet aan de doelstellingen van het
mobiliteitsdecreet.
– Advies is voor de minister richtinggevend
en randvoorwaarde voor financiering of subsidiëring en ondertekenen
van een samenwerkingsovereenkomst
– Uitzonderlijk vatbaar voor verzoek tot heroverweging
13
Beoordelingscriteria advies
kwaliteitsadviseur
Het plan of project wordt getoetst aan minstens volgende zaken:
• de strategische doelstellingen van het decreet en bovenliggende plannen
• de bepalingen van het mobiliteitsdecreet en het uitvoeringsbesluit
• het richtinggevend kader
• Stopbeginsel en participatieprincipe
• Interne consistentie
• Technische kenmerken
• Kwaliteit van de rapportering
• Het draagvlak
Er worden zowel sterkten als zwakten aan gehaald.
Aanbevelingen van de kwaliteitsadviseur
• De kwaliteitsadviseur kan suggesties geven voor het verdere verloop van het proces,
uitwerking van het plan of project en aanbevelingen voor toekomstige projecten.
14
Van modules naar subsidie en
samenwerkingovereenkomsten
•
Huidig systeem met modules (waarbij vooraf middelen werden vastgelegd)
verdwijnt en wordt vervangen door
subsidieregelingen en samenwerkingsovereenkomsten (SO)
(SO studie vooraf, SO uitvoering bij aanbesteding)
•
Lijst van projecten en type samenwerkingsovereenkomsten zijn vastgelegd
in Besluit van Vlaamse Regering
•
Besluit van Vlaamse Regering bepaalt de voorwaarden voor subsidies en bij
welke instanties deze kunnen worden aangevraagd, alsook wanneer en
door welke partijen (minstens) de type samenwerkingsovereenkomsten
kunnen worden afgesloten.
Subsidie is enkel mogelijk indien de gemeente beschikt over een gunstig advies
kwaliteitsadviseur en gepubliceerd geldig mobiliteitsplan !
15
5
28/01/2014
Subsidies / SO
•
Mobiliteitsplannen
•
Fietsinfrastructuur BFF
Bovenlokaal Functioneel Fietsroutenetwerk
op gemeentewegen (fietsfonds)
(deel 40% subsidies Vlaamse overheid
naar de provincies)
•
Openbaar vervoerproject
•
Infrastructuurproject op gewestweg
(fietspaden, wegvak, omleiding…)
•
Infrastructuur op gemeenteweg
(ontsluiting KMO, schoolomgeving)
subsidies bij BMV
subsidies bij provincie
(bepaalde provincies geven extra
middelen voor bepaalde routes
100% voor uitvoering en 40% studie)
SO met De Lijn
vooraf Studieovereenkomst
met AWV
bij uitvoering SO uitvoering
met AWV
subsidies bij AWV
! Raming+ max.10%
16
Samenwerkingsovereenkomst
•
Integratie van alle afspraken in één document:
– Infrastructuurprojecten op gewestwegen :
“module+ samenwerkingsovereenkomst AWV”
= nieuwe type overeenkomst (en beperkt in aantal)
– Projecten openbaar vervoer:
van 3 modules naar 2 type overeenkomsten
– Nieuwe type-overeenkomsten bestaan uit een
standaardtekstgedeelte dat verder wordt aangevuld en
uitgewerkt met de zeer concrete afspraken i.f.v. het project,
evt. met bijkomende partijen,…
– Aanvullende bepalingen mogen niet in tegenstrijd zijn met
standaardgedeelte en bepalingen decreet en BVR
17
Vertaaltabel module-nieuwe regeling
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
Ondersteuning strategische planningsactiviteiten
(Opmaak of herziening mobiliteitsplan)
Aanleg van rondwegen en andere verbindingswegen
Herinrichting van doortochten
Subsidiëring van wegverlichting (in doortochten)
Geluidwerende maatregelen (langs gewestwegen)
Netheid op de gewestwegen
Informatieverschaffing openbaar vervoer
Vrijliggende bus- en/of trambanen
Verhoging van het openbaar vervoersaanbod
Subsidiëring herinrichting van schoolomgevingen
Aanleg van fietspaden langs gewestwegen
Aanleg van fietspaden langs gemeentewegen
Subsidiëring van fietspaden langs gewestwegen
Aanleg of herinrichting van aansluitingsinfra
voor zones van commerciële activiteiten
Flankerende maatregelen
Herinrichting van wegvakken (geen doortochten)
Wegverlichting door het gewest
Herinrichting van singuliere kruispunten
Subsidie Opmaak van streefbeelden
Subsidieaanvraag
SO2
SO1
SO8
SO9 indien initiatief gemeente
wordt overeenkomst
SO4
SO3
SO4
SO5 en subsidie gemeenteweg
SO1
subsidie
SO6
SO7
en subsidie voor gemeenteweg
valt weg
SO1
valt weg, is deel SO1
SO1
valt weg
18
6
28/01/2014
Projecten op gewestwegen
• Initiatiefnemer gewest of gemeente
Start
• Studieovereenkomst gemeente – AWV (+ derde partijen)
Overleg
• Startnota
• Projectnota Of unieke verantwoordingsnota
• GBC / (RMC) kwaliteitsadvies
Ontwerp
• Onteigenen
• Definitief voorontwerp
Naar
uitvoering
Formeel akkoord
partners
Realisatie
Evaluatie
• Samenwerkingsovereenkomst
• Aanbesteden
• Uitvoeren
• Evaluatienota
19
Projecten op gemeentewegen
Start
Ontwerp
Naar
uitvoering
Realisatie
Akkoord
bevoegde
instantie
Evaluatie
• Initiatiefnemer gemeente of provincie
• Startnota
• Projectnota
• Of unieke verantwoordingsnota
• GBC / (RMC) kwaliteitsadvies
• Onteigenen
• Definitief voorontwerp
• Aanbesteden
• Uitvoeren
• Nazicht en uitbetalen subsidie
• Evaluatienota
20
Subsidie opmaak of herziening van een
mobiliteitsplan: vast bedrag
voorheen 2/3 kosten met plafondbedrag
– AANGEPASTE CATEGORISERING
• Cat. 1: 150.000 euro (spoor 1) steden Antwerpen en Gent
• Cat. 2:
–
–
–
–
75.000 euro (spoor 1)
Gedeeltelijk (of 100%) in grootstedelijk gebied (Antwerpen en Gent)
Geheel of gedeeltelijk in een regionaal stedelijk gebied
Geheel of gedeeltelijk in het Vlaams Strategisch Gebied Brussel
Geheel in kleinstedelijk gebied (minstens kernstad)
• Cat. 3:
30.000 euro (spoor 1): overige gemeenten
– Concrete toewijzing van elke gemeente/stad zal worden ter
beschikking gesteld in een tabel
Einde overzicht nieuwe procedure
21
7
28/01/2014
3. Het (inter)gemeentelijk
MOBILITEITSPLAN
–
–
–
–
A. Doel en opbouw van het plan
B. Sneltoets als evaluatie van het mobiliteitsplan
C. Drie sporen naar een vernieuwd mobiliteitsplan
D. Herziening Spoor 2:
Verbreden en verdiepen van het mobiliteitsplan
22
A. Doel en opbouw van het plan
Doel:
• DUURZAME MOBILITEITSONTWIKKELING
beheer van de mobiliteit zonder de behoeftevoorziening van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen.
• 4 doelstellingen:
Bereikbaarheid, toegankelijkheid, verkeersveiligheid en
verkeersleefbaarheid, Milieu en natuur
• Twee beginselen:
STOP-beginsel
Participatiebeginsel
23
Inpassen in kaderplannen
Schaalniveau
Gewest
Provincie
Gemeente
Deel gemeente
Ruimtelijk
Ruimtelijk Structuurplan
Vlaanderen (RSV)
Provinciaal
Ruimtelijk Structuurplan
Gemeentelijk Ruimtelijk
Structuurplan
BPA’s, RUP’s
Verkeerskundig
Mobiliteitsplan
Vlaanderen
(Vrachtroutenetwerk)
(geïntegreerd in PRS)
(BFF)
Gemeentelijk
Mobiliteitsplan
Deelstudies,
concrete
projecten
24
8
28/01/2014
Het Mobiliteitsplan omvat 3 fasen
De eerste fase
1. Oriëntatiefase:
Stand van zaken, mondt uit in Oriëntatienota
•
•
•
•
•
algemene inleiding en situering
inventaris bestaande plannen en studies
visies actoren (en sectoren)
probleemstelling
definiëring verder onderzoek
25
De tweede fase van het Mobiliteitsplan
2. Opbouw plan:
ontwikkeling van scenario’s, mondt uit in Synthesenota
•
•
•
resultaten verder onderzoek
(op basis van de oriëntatienota)
uitwerking trendscenario (huidig beleid)
opbouw scenario’s “duurzame mobiliteit”
26
De derde fase van het Mobiliteitsplan
3. Beleidsplan:
•
•
Operationele doelstellingen
Gewenste mobiliteitsontwikkeling
•
Aangeven van noodzakelijke wijzigingen
gemeentelijke beleidsplannen
Actieplan met prioriteitenstelling,
uitvoeringstermijnen, verantwoordelijkheden
opmaak evaluatiemethode
( gekozen beleidsscenario )
•
•
27
9
28/01/2014
De 2 delen van het Mobiliteitsplan
Het Mobiliteitsplan wordt sinds het mobiliteitsdecreet 2009 getoetst op volgende inhoud:
ART. 17 §1. Het Informatief deel bevat ten minste:
1° omschrijving, analyse en evaluatie van de bestaande, lokale mobiliteitstoestand;
2° een onderzoek naar de toekomstige mobiliteitsbehoeften;
3° een omschrijving, analyse en evaluatie van de relatie met kaderplannen;
4° een omstandige omschrijving van de alternatieven om de gewenste mobiliteit op het lokale vlak te
bereiken. (Dit vinden we meestal in deel 1 en deel 2 van het mobiliteitsplan,
deel 3 dient het volgende te bevatten:)
§2. Het richtinggevend deel omvat ten minste:
1° een beschrijving van de gewenste lokale mobiliteitsontwikkeling;
2° de operationele doelstellingen betreffende de lokale mobiliteitsontwikkeling;
3° een actieplan, met maatregelen, middelen, termijnen en prioriteiten en een lijst met punten
waarvoor overleg en samenwerking met naburige gemeenten wenselijk zijn.
§3. Het geeft aan in hoeverre het mobiliteitsbeleid is afgestemd op de beleidsplannen vermeld in §1,
3° of aanleiding geeft tot een wijziging van gemeentelijke beleidsplannen of gemeentelijke
beleidsdocumenten. (bv. categorisering lokale wegen in GRS)
28
Geldigheid
gemeentelijk mobiliteitsplan
•
•
•
•
Gunstig advies kwaliteitsadviseur
Vaststelling door gemeenteraad werd gepubliceerd in het
Belgisch Staatsblad
Binnen maximum 6 jaar onderworpen is aan een evaluatie via
de sneltoets
Blijft geldig tot een nieuw plan werd gepubliceerd
in het Belgisch Staatsblad
29
B. Sneltoets als evaluatie van het
mobiliteitsplan
Doel sneltoets:
Een hanteerbaar, eenvoudig instrument om
het gemeentelijke mobiliteitsbeleid binnen 6 jaar te
evalueren en zo nodig bij te sturen;
Het huidige mobiliteitsplan toetsen op zijn
actualiteitswaarde;
Richting geven aan het toekomstige gemeentelijk
mobiliteitsbeleid.
30
10
28/01/2014
Positie van de sneltoets
Huidige mobiliteitsplan
Sneltoets
Toekomstige mobiliteitsplan
31
Bekommernissen m.b.t. de sneltoets als
instrument
•
•
•
•
Low-cost: geen subsidie (dus in eigen beheer)
Eenvoudig door de GBC hanteerbaar
op één GBC-zitting te behandelen.
Een instrument dat helpt richting te geven aan een vernieuwd
lokaal mobiliteitsbeleid
• Uitgaan van gekende informatie.
• Uitgaan van gekende procedures.
• Planlastverlaging: niet nodeloos hernemen, planproces vlot
aanpassen.
32
Inhoud 3 stappen
• STAP 1.
Informatief gedeelte. (volgende sheet)
Beschrijving (gewijzigde) planningscontext.
SVZ mobiliteitsplannen buurgemeenten
Milieuconvenant
Tabellen
• STAP 2.
Toetsing van het beleidsplan.
Vraag 1: staan de actoren nog uitdrukkelijk
en onverdeeld achter het beleidsscenario?
Tabel 2: lijst met actualiteitswaarde per werkdomein
en aan te passen thema’s.
Vraag 2: Dienen er thema’s verder uitgewerkt of toegevoegd?
STAP 3.
Conclusies.
De GBC kiest tussen 3 mogelijke sporen
Plan van aanpak.
33
11
28/01/2014
STAP 1
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Gewijzigde planningscontext
Mobiliteitsplan Vlaanderen
Provinciaal ruimtelijk structuurplan
Bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk (+aanpassingen)
Vrachtroutenetwerk
De Lijn: strategische projecten (spartacus, kustzone, …) ,plan 2020
Masterplan STAD bv. nieuwe infrastructuren, nieuwe visie..
Afbakening stedelijk gebied
Nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen: bv. bedrijventerreinen, IKEA
Conform verklaard lokaal mobiliteitsplan
Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan
Projecten op Investeringsprogramma Vlaams Gewest
Wetgeving bv. fietsstraten..
Van Basismobiliteit naar netmanagement
…
34
STAP 2:
2 vragen
• Vraag 1: Gesloten vraag
– Staan de actoren van de GBC nog uitdrukkelijk en
onverdeeld achter het beleidsscenario?
• Vraag 2: Open vraag
– Welke thema’s wenst de GBC toe te voegen aan
het beleidsplan (verbreden) dan wel verder uit te
werken (verdiepen)?
35
2 vragen en 3 sporen.
Vraag 1: Consensus over beleidsplan?
Neen
Ja
Vraag 2:
Uitdiepen / toevoegen
van thema’s?
Ja
Spoor 1
Vernieuwen
Spoor 2
Verbreden
Verdiepen
Neen
Spoor 3
Bevestigen
Actualiseren
36
12
28/01/2014
Aandachtspunten sneltoets
• Doel: een belangrijke inhoudelijke stap zetten.
• Integratie naar milieu is mogelijk. Nuttig is de Milieu- of
duurzaamheidsambtenaar opnemen in GBC-sneltoets.
• Voorbereiding van de sneltoets door mobiliteitsambtenaar van
de gemeente en de mobiliteitsbegeleider van BMV.
• Geen onderzoeken, enkel stand van zaken acties en plannen
nakijken
• Beslis-GBC:
De vaste leden zijn aanwezig of geven volmacht.
• Verslag GBC niet vergeten in bijlage
37
C. Drie sporen naar een vernieuwd
mobiliteitsplan
• Spoor 1: Vernieuwen
– Uitgaan van mobiliteitsplan en andere info.
– Scenario’s herzien.
• Spoor 2: Verbreden / verdiepen
– Uitgaan van mobiliteitsplan
– Deelthema’s afbakenen
• Spoor 3: Bevestigen/actualiseren
– Verdere uitvoering van het mobiliteitsplan
38
Instappen op het geschikte moment
Huidige mobiliteitsplan
Spoor 1
Spoor 2
Oriëntatienota
Oriëntatienota
Bestaande toestand
Planningscontext
Problemen
Onderzoek
Bestaande toestand
Planningscontext
Problemen
Onderzoek
Synthesenota
Synthesenota
Onderzoek
Scenario’s
Werkdomeinen
Afweging
Onderzoek
Scenario’s
Werkdomeinen
Afweging
Beleidsplan
Beleidsplan
Beleidsplan
Beleidsplan
Werkdomeinen
Acties
Beleidsplan
Werkdomeinen
Acties
Beleidsplan
Werkdomeinen
Acties
Toekomstige Mobiliteitsplan
Spoor 3
Onderzoeken
Werkdomeinen
Acties
39
13
28/01/2014
Procesverloop
Spoor 1 Vernieuwen
Sneltoets
Oriëntatienota
Synthesenota
Beleidsplan: Keuze beleidsscenario en
actieprogramma
GBC, RMC, Gemeenteraad BS
40
Procesverloop
Spoor 2 Verbreden/Verdiepen
Sneltoets
Verkenningsnota
onderzoek
Uitwerkingsnota
Beleidsplan
GBC, RMC Gemeenteraad BS
41
Procesverloop
Spoor 3 Bevestigen/Actualiseren
Sneltoets
aanpassing actieplan
GBC, RMC
Gemeenteraadsbesluit
Publicatie BS nieuw mobiliteitsplan
42
14
28/01/2014
D. Herziening spoor 2
verbreden en verdiepen van het mobiliteitsplan
Motivatie voor keuze spoor 2
•
•
•
•
•
1° generatie mobiliteitsplannen niet meer actueel genoeg
Volledig vernieuwen overbodig
Nieuwe ontwikkelingen binnen gemeente die aanpassing vragen
Nieuwe thema’s (b.v. fietsfonds, milieu)
Nieuwe en diepere accenten
(b.v. parkeren, consequenties categorisering)
Voortgangsrapportage niet echt succesvol
1e generatie vaak onvoldoende duurzaam:
nieuwe, verdergaande stap nodig
•
•
43
Verdiepen (van reeds aanwezige thema’s)
• Deelthema’s
–
–
–
–
–
–
Parkeerbeleid
Sluipverkeer
Categorisering lokale wegennet en snelheidsbeleid
Gemeentegrensoverschrijdende aspecten
Toegankelijkheid
Autoluwe kernen …
44
Verbreden (nieuwe thema’s, nieuwe ruimte)
• Deelthema’s
– Parkeerbeleid
– Categorisering lokale wegennet en snelheidszone Trage
wegen, landelijke wegen, wegen voor enkel
landbouwverkeer, lokale vrachtroutes
– Toegankelijkheid bushalten
– BFF van hoofdroute naar fietssnelweg, fietspad in de
voorrang …
• Deelruimten
– Stationsomgeving, Nieuwe bedrijvenzone,
– Herlokatie scholen, ziekenhuizen
45
15
28/01/2014
Selectie van thema’s en onderwerpen:
vanuit:
DOELSTELLINGEN
b.v. verkeersveiligheid, bereikbaarheid
WERKDOMEINEN (A, B, C)
b.v. categorisering van wegen
THEMA’S EN ONDERWERPEN
b.v. ontwikkeling vormtypologie per type
46
Mogelijke thema’s in Werkdomein A
B.v.:
• Mobiliteitseffecten nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen
• geluidswerende voorzieningen
• opmaak masterplan stationsomgeving
• …
47
Mogelijke thema’s Werkdomein B
B.v.
• opmaak gebruiks- en vormtypologie per wegtype
• ontwikkeling netwerk en beleidsplan trage wegen
• Landelijke wegen, wegen enkel voor landbouwverkeer
• selectie en afbakening autoluwe kernen en gebieden
• weren sluikverkeer, lokale vrachtroutes
• BFFN : fietssnelwegen/fietsroutes in de voorrang
• Netwerk en routes openbaar zwaar vervoer
• actualisatie basismobiliteit en netmanagement
• behoeftenonderzoek fietsstallingen
• actieplan halte-accommodatie
• opmaak parkeerplan
• …
48
16
28/01/2014
Mogelijke thema’s Werkdomein C
B.v.
• opmaak snelheids-handhavingsplan politiezone
(bovengemeentelijk)
• Handhaving via ANPR Automatische
Nummerplaatherkenning systeem
• opmaak basisvisie bewegwijzering
• afspraken buurgemeenten rond grensoverschrijdende
vraagstukken zoals: maatregelen zwaar vervoer, sluipverkeer,
snelheidslimieten en fietspadenprojecten
• campagne "met belgerinkel naar de winkel"
• organisatie autoluwe schoolweek
• maatregelen beperking parkeer-zoekverkeer
• toepassing CAR-model (milieutoetsing)
• …
49
Basisfilosofie Verbreden-Verdiepen:
Onderlinge samenhang maatregelen
• Zonder samenhang geen verbreden-verdiepen!
• Mate van verbreden-verdiepen meten aan de hand van de
samenhang tussen de maatregelen
• voorbeeld: bewegwijzeringsplan moet geënt zijn op de
wegencategorisering, de routering zwaar vervoer en de
afbakening van verkeersluwe gebieden
• voorbeeld: Snelheidslimieten en weginrichting moet
afgestemd zijn op categorisering der wegen
• Door samenvoeging van thema’s: samenhang verankeren:
bv. categorisering en snelheidslimieten,
openbaar vervoer, circulatie en parkeren…
50
4. START- EN PROJECTNOTA’S
Voor 1996: Niets (enkel investeringsprogramma)
N.a.v. convenanten:
Plannen: mobiliteitsplan
uitvoeringsplannen: projectnota’s
Begin: unieke verantwoordingsnota
Later: herzien in start- en projectnota
51
17
28/01/2014
Van Startnota tot Projectnota
Opsplitsing van het proces
1.
2.
De voorbereiding van het project:
WAAROM ? en WAT?
Dit is de analyse- en conceptfase > START-nota.
Het (voor)ontwerp van het project:
HOE?
Dit is de uitwerkings- en detailleringsfase > PROJECT-nota.
Cfr. probleemoplossingsproces
52
Inhoud startnota
• Situering, probleemstelling en doelstellingen:
– lokalisatie van het knelpunt of probleemgebied
– aanleiding van het project
– (voorlopige) probleemstelling: wat moet opgelost worden?
(zeer korte probleemschets)
– doelstellingen: Wat wil men bereiken?
Eventueel ook criteria of taakstellingen m.b.t. de latere evaluatie, b.v.
vermindering ongevallen met X%,
b.v. verhoging van het aantal fietsers …
– opm.: doelstellingen omvatten nooit maatregelen,
maar wel een gewenste situatie of evolutie.
B.v. niet: het aanleggen van een fietspad langs weg X.
B.v. wel: het verbeteren van de veiligheid en het comfort van het fietsverkeer op de
route tussen A en B.
53
Inhoud startnota (2)
• Planningscontext en randvoorwaarden:
– ruimtelijk-planologisch, op macro- en mesoniveau;
kaderplannen, BPA’s, Ruimtelijke Uitvoeringsplannen,
RSV, PRS, GRS
– verkeerskundig:
Gemeentelijk Mobiliteitsplan,
Bovenlokaal Functioneel Fietsroutenetwerk (BFFN), routes uitzonderlijk
vervoer,
vrachtroutenetwerk
netwerken openbaar vervoer,
streefbeeldstudies,
categorisering wegen
snelheidslimieten
54
18
28/01/2014
Inhoud startnota (3)
• Ruimtelijke en verkeerskundige analyse:
– ruimtelijke analyse op meso- en microniveau,
evt. met indeling in type-gebieden:
ruimtel.-funct.structuur, morfologie, reliëf, …
– verkeerskundige analyse op meso- en microniveau:
gebruik van het netwerk
(tellingen, relaties, snelheidsmetingen, ongevallen, kenmerken van de
verschillende netwerken (profielen, kruispunten, haltes, snelheidsregimes,
…) ….
– synthese: (definitieve) probleemstelling:
besluit van de analyse met duiding van trends en kansen, liefst met
knelpunten/potentiekaart, als grafische toelichting.
55
Inhoud startnota (4)
• Beschrijving van de redelijke oplossingsrichtingen:
– minimum 2 volwaardige, en wezenlijk verschillende
oplossingsrichtingen, liefst in conceptvorm.
– moet realiseerbaar zijn
– indien een streefbeeldstudie of andere consensusnota voorhanden is
het niet meer verplicht meerdere oplossingsrichtingen uit te werken.
– een (verkeers)structuurschets per alternatief: schematisch overzicht
van alle relevante aspecten als snelheid, verlichting, type fietspad,
wegbreedte, groen, verlichting, bushaltes, …
56
Inhoud startnota (5)
• Afweging van de voorkeursoplossing:
keuze van de gewenste oplossing in consensus.
Kostenraming:
voorlopige inschatting van het totaalbedrag
Definitieve raming gebeurt in de projectnota
Overzicht te doorlopen procedures:
Samenwerkingsovereenkomst of subsidie?
evt. parallelle procedures: MER, RUP, onteigening, …
verslagen van de GBC, evt. eerdere PAC, RMC
(in bijlage)
verdere timing van het totale planproces
57
19
28/01/2014
Kwaliteitscriteria
•
•
•
•
algemeen: leesbaarheid tekst en kaartmateriaal, …
volledigheid van de informatie
juistheid van de informatie: actueel, correct gemeten
mate waarin de alternatieve oplossingsconcepten zijn uitgewerkt:
voldoende aantal, inhoudelijk relevant, detailleringsniveau, …
kwaliteit van de oplossingen:
Problemen oplossen geen nieuwe problemen bijmaken
bv. fietspaden op bermen zonder onteigening geven uitzichtproblemen
aan voordeur, oprit, zijwegen
haalbaarheid van de alternatieven
Antwoord op de doelstelling duurzame mobiliteit ?
Past in (boven)lokale plannen?
STOP-principe gevolgd?
bij de afweging van de oplossingsconcepten:
diepgang en evenwicht, juiste criteria en passende gewichten.
Draagvlak bij de actoren
bv. als de gemeente zelf al twijfelt aan de oplossing…
58
Inhoud projectnota
• Terugkoppeling naar de startnota:
– situering van het project op basis van een liggingsplan
– Samenvatting uitgangspunten voorkeursoplossing
– beschrijving van de ruimtelijke en verkeerskundige keuzes in het
weerhouden concept.
– beschrijving van de zones van het projectgebied
Eventuele verbeteringen, wijzingen aanvullingen van en
afwijkingen op de startnota mbt de oplossing:
verbeteringen of aanvullingen op basis van het PAC/RMC-verslag
startnota of advies kwaliteitsadviseur of van de GBC
onderzoek ter onderbouwing
actualisering van de planningscontext,
de beschrijving van aangrenzende projecten, …
motivatie van eventuele afwijkingen van het gekozen concept
59
Inhoud projectnota (2)
• Concrete uitwerking van het project:
– Technische uitwerking:
grondplan in passende schaal (bij voorkeur minimaal 1:500)
Type-dwarsprofielen: min. één per gebiedstype,
en cruciale passages (evt. versmallingen en overgangen)
lengteprofiel, met name bij ongelijkgrondse kruising(en)
voorziene groenelementen, verlichtingspalen, materialen, …
– specifieke ontwerpdetails:
bushalten (inplanting en toegankelijkheid, hoogte en afmetingen!!),
overgang aanliggend-vrijliggende fietspad-menging met rugdekking en suggestiestroken,
inplanting van lichtmasten t.o.v. oversteekplaatsen
Controle op uitzichtlengte …
gevolgen op nutsvoorzieningen, onteigeningen, ...
– flankerende maatregelen:
communicatie, sensibilisatie, handhaving, minder hinder…
– engagementen van andere partners:
onderhoud, aanvullend reglement nieuwe maximum toegelaten snelheid, …
vrijwaren van hagen die het uitzicht beperken
60
20
28/01/2014
Inhoud projectnota (3)
•
Evaluatie van het project: overzicht van de afspraken
en te nemen stappen:
– wie: taakverdeling tussen de partners
– wanneer: hoe lang na de uitvoering
– hoe: evaluatie-criteria, en wijze waarop de criteria gemeten worden
•
Kostenraming: bijstelling raming der werken
opgelet bij subsidieprojecten mag de kostprijs slechts 10% hoger liggen
•
Verdere procedure:
– beschrijving procesverloop:
verslagen van de GBC en de vorige RMC of PAC of advies Kwaliteitsadviseur (in bijlage)
– uitvoeren overeenkomsten en afspraken met andere partners
– verdere procedures in het kader van rooilijnplannen, RUP, MER, onteigeningen,
– vooropgestelde aanvangsdatum van de werken
61
Kwaliteitscriteria
•
•
•
algemeen:
leesbaarheid, duidelijkheid kaarten en plannen, paginering…
volledigheid van de informatie zie inhoud projectnota.
juiste maatvoering van de onderdelen van het ontwerp
(voetpaden, fietspaden, bushaltes, rijweg, berm, markeringen,
bochtstralen asverschuivingen…) conform kennis en kunde en de wetten
en richtlijnen terzake
(b.v. Code voor de Wegbeheerder, verordening voetpaden in bebouwde kommen, vademecums,
omzendbrieven, dienstorders AWV, dienstnota’s De Lijn, …)
•
•
•
kwaliteit van de argumentatie indien van de gewenste maatvoering en
richtlijnen wordt afgeweken
Verkeersveiligheidsaudit: zichthinder, uitzicht, bochtverbredingen…
Verlichting van oversteekplaatsen
62
Vaak voorkomende fouten
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
geen voorafgaande GBC ! Kan niet meer in nieuwe procedure
doel = maatregel
oplossingsnota i.p.v. probleemverkennende nota (startnota = ± projectnota)
slechts 1 oplossing bestudeerd: vooringenomenheid
geen fundamenteel verschillende alternatieven (nep)
oplossing te gedetailleerd uitgewerkt, conceptueel niveau overgeslagen
geen timing of kostenraming, opgevangen door SO bij uitvoering
randvoorwaarden te globaal onderzocht
(b.v. fietspad aanleggen is ruimer dan vademecum toepassen)
geen afstemming op aanpalende projecten leidt soms tot conceptverschillen
te snel willen werken en dan jaren wachten op rioleringssubsidies > < Ondertussen
verouderd ontwerp
afwijkingen van de projectnota achteraf ? Wijzigingen tijdens werken ?
Bouwvergunning later nog geweigerd door RO, wegens niet veilig, wegens negatief
advies ANB…
63
21
28/01/2014
Gecombineerde start- en projectnota
• Voor en nadelen
• Kwaliteitszorgsysteem RMC en kwaliteitsadviseur is
uitgeschakeld voor de beoordeling van alternatieven
• Bij afwijzing in RMC/kwaliteitsadviseur moet het werk worden
overgedaan
• Best enkel toe te passen voor eenvoudige projecten
64
5. EVALUATIENOTA
Wanneer?
-
Staat in decreet 2009
Hernomen in BVR voor inhoudsbepaling
Geen datum verplichting of sanctie
Nut?
•
•
•
•
leermoment: Belangrijk voor nieuwe projecten.
kwaliteitscontrole:
is het project ook uitgevoerd zoals oorspronkelijk gepland?
Wijzigingen nodig?
communicatie-instrument:
– indien de doelstellingen zijn gehaald: positief
– Indien de doelstellingen niet zijn gehaald: objectief argument voor meer
aanvullende of flankerende maatregelen.
Voor OV-projecten moet het al lang, nu voor alle projecten
65
Inhoud evaluatienota
•
•
•
Situering
Doelstellingen
Analyse van het proces
•
analyse van het uitgevoerde project:
– eventuele afwijkingen tussen het ontwerp dat op de PAC/OVC positief is
geadviseerd, en het uiteindelijk uitgevoerde project
– mate waarin werd rekening gehouden met de opmerkingen en adviezen van de
PAC/OVC/Kwaliteitsadviseur
– aspecten die een invloed hebben op het comfort en/of de gebruikswaarde die niet
op het oorspronkelijke plan konden worden beoordeeld
(b.v. verticale elementen, groenelementen, boordstenen, waterslikkers, …)
– Aanpassingen, Kosten achteraf?
66
22
28/01/2014
Inhoud evaluatienota (2)
•
effecten van het project vanuit probleemstelling en doelstelling
Problemen opgelost? Doelstellingen bereikt?
onderbouwing vanuit: gebruik, ongevallen…
•
stand van zaken van de afspraken:
bv. aanpassing snelheidslimieten
•
Conclusie
• beschrijving van maatregelen om het project verder te optimaliseren
(infrastructureel en niet-infrastructureel)
• Succesfactoren en leerpunten voor toekomstige,
gelijkaardige projecten, naar uitvoering en begroting
67
Vragen ???
68
23

Download Report