Trends van 14 augustus 2014

VISIE DUITSLAND
BUNDE SB A NK WIL BL A DZIJDE VA N LO ONM AT IGING OMSL A A N
De Duitse lonen moeten stijgen
‘MOOI MEEGENOMEN VOOR BELGIË’
De Duitse vakbonden vinden voor hun looneisen een ongewone bondgenoot in
de Bundesbank. De monetaire waakhond vindt de inﬂatievoet te laag. Daarom
moeten de lonen forser stijgen dan tot nu toe het geval was.
Duitse loonstijgingen en dus
hogere loonkosten verzwakken de concurrentiekracht
van onze oosterburen, maar
versterken de zwakkere euy
t Geert
rolanden, analyseert
Janssens, hoofdeconoom
van
n VKW M
Metena. ““Dat
leidt tot evenwichtiger handelsrelaties, wat nodig is om
de euro te doen overleven.”
En wat betekent dat voor
België, dat toch al jaren hogere loonkosten torst dan
Duitsland? “Die hogere
Duitse lonen zouden mooi
meegenomen zijn voor België”, meent Janssens. De
aanzienlijke Belgische loonkostenhandicap ten aanzien
van Duitsland (gecorrigeerd
voor productiviteit) kan dan
enkele procentpunten afnemen (zie graﬁek Belgische
loonkostenhandicap versus
Duitsland), van 23,2 procent
in 2012 naar 21,5 procent in
2015. Janssen: “Daarbij houden we rekening met nominale loonstijgingen in Duitsland van 2,4 procent in 2014
en 3,4 procent in 2015, zoals
de OESO die eerder ingecalculeerd heeft. Voor België
DER SPIEGEL/BEWERKING: ALAIN MOUTON
D
44 14 AUGUSTUS 2014 | WWW.TRENDS.BE
STAALSECTOR
In de Noordwest-Duitse staalindustrie is de boodschap
overgekomen: de 75.000
arbeiders krijgen een loonstijging van 4 procent in de
komende 17 maanden.
IS
e vergadering die op 26 juni
in Berlijn plaatsvond, stond
nergens aangekondigd, maar
dat maakte ze niet minder
opmerkelijk. De discrete bijeenkomst van een achtkoppige delegatie
van de Duitse Bundesbank, geleid door
haar hoofdeconoom, en de Duitse syndicale bonzen van de Deutsche Gewerkschaftsbund (DGB) was bedoeld om het
wederzijds begrip te bevorderen. Routinematig houden de centrale bankiers in
Frankfurt contact met academici, de werkgevers en met politiek Berlijn. De relatie
met de werknemersorganisaties gold echter lange tijd als onderontwikkeld. Daar
moest verandering in komen.
Dus zaten de centrale bankiers op de
tweede verdieping van het DGB-hoofdkwartier in Berlin-Mitte tegenover een
dozijn economen, arbeidsmarkt- en caoexperts uit de afzonderlijke vakverenigingen en vertegenwoordigers van de
overkoepelende organisatie. Zeven uur
lang wisselden de deelnemers van gedachten over de gevolgen van het nieuwe minimumloon, de arbeidsmarkt enzovoort,
kwesties die de bonden bijzonder na aan
het hart liggen.
De vertegenwoordigers van de Bundesbank kwamen ook met een verrassende boodschap. Ze wilden niet alleen
te weten komen hoe de bonden tot hun
looneisen kwamen, ze merkten ook op
dat de vakbondsfunctionarissen zich niet
meer zo bescheiden moeten opstellen bij
toekomstige loononderhandelingen. De
‘behoeders van de munt’ lieten verstaan
dat, na jaren van loonmatiging, de tijd
gekomen is om de lonen en wedden duidelijk op te trekken. Een verrassing van
formaat. Jarenlang kon hun oproep tot
soberheid en loonmatiging niet streng
genoeg zijn. Hogere lonen wakkeren de
prijzen aan, zo luidde hun mantra. Andere
centrale banken mochten hun beslissingen dan wel afstemmen op het aantal
werkzoekenden, de Bundesbank had maar
één doel: de inﬂatie in toom houden.
Bang voor deflatie
De Bundesbank en haar voorzitter Jens
Weidmann noemen hun pleidooi geen
koerswijziging. Integendeel, de centrale
bank maakt zich sterk dat ze haar argu-
zouden de loonstijgingen
beperkt blijven tot 0,8 procent in 2014 en 1,6 procent
in 2015. Dat laatste is onder
meer een gevolg van de lage
inﬂatie en het feit dat de aftredende regering een reële
loonstop heeft afgekondigd.”
De Belgische loonkostenhandicap zou op die manier
wel afnemen, maar het concurrentievoordeel voor de
Duitsers blijft aanzienlijk.
“Vooral na de millenniumwissel zijn de Duitse loonkosten beduidend minder
snel gestegen dan bij ons”,
legt Janssens uit. “Uiteraard
stegen de Duitse lonen in
nominale termen, maar gecorrigeerd voor productiviteit kunnen we vanaf 2004
spreken van een loonkostenbevriezing, die zelfs uitmondde in een loonkostendeﬂatie. De ﬁnanciële crisis
maakte een einde aan die
relatieve daling van de loonkosten. Een scherpe daling
van de productiviteit joeg
toen ook de Duitse loonkosten per eenheid product de
hoogte in. Vanaf 2010 herstelde de economie en steeg
de productiviteit weer,
waardoor die forse loonkostenstijging weer werd afgevlakt. Vanaf 2012 is er echter weer een stijging.” A.M.
BELGISCHE LOONKOSTENHANDICAP
Bron: VKW Metena obv Oeso-data
VERSUS DUITSLAND
1996=100
125
120
115
110
105
100
‘96 ‘98 ‘00 ‘02 ‘04 ‘06 ‘08 ‘10 ‘12 ‘14
mentatie trouw blijft. Toen het slecht ging
met de economie spoorde ze de vakbonden aan tot bescheidenheid. Maar nu de
conjunctuur weer vlot verloopt, kunnen
de lonen gerust weer stijgen. “Onze argumentatie is consistent”, zegt Jens Ulbrich,
de hoofdeconoom van de Bundesbank,
die eveneens deelnam aan de bijeenkomst.
Jarenlang gaven de sociale partners
“met hun loonmatiging blijk van een grote
verantwoordelijkheidszin”, looft Ulbrich.
Daardoor werd de speelruimte groter en
is het niet verwonderlijk dat de loonakkoorden tegenwoordig in Duitsland hoger
uitvallen dan het gemiddelde van de eurozone. Het gaat om normale aanpassingsWWW.TRENDS.BE | 14 AUGUSTUS 2014 45
≤

Download Report