56 - Photovoltaïque à Bruxelles

WEBMAG 56
WWW.HERNIEUWBAAR-BRUSSEL.BE
hernieuws
Maandblad - Verschijnt niet in juli en augustus
ACTUALITEIT OVER DUURZAME ENERGIE
FOCUS
ENERGIETRANSITIE
ENERGIETRANSITIE – IN AFWACHTING VAN HET STAPPENPLAN
Al maandenlang spreekt men
over niets anders. In politieke
debatten, zowel hier als elders ter
wereld. Terwijl de maatschappelijke visie hier steeds duidelijker
wordt, laat het stappenplan op
zich wachten.
Op 17 mei jongstleden heeft de Belgische
regering haar federale langetermijnvisie
goedgekeurd over duurzame ontwikkeling (lees pg 6 en 7 in Renouvelle). Sinds
2 jaar zijn er in officiële kringen discussies
aan de gang tussen de beleidsmakers. Ze
denken na over de energietransitie in België : de Task Force Duurzame Ontwikkeling (Planbureau), de Interparlementaire
Commissie voor Duurzame Ontwikkeling
(ICDO), de Federale Raad voor duurzame
Ontwikkeling (FRDO),… Doelstelling : het
eens worden over een gedeelde langetermijnvisie over de toekomst. Ook al is
energietransitie niet het enige besproken aspect, toch blijft dit onderwerp
prioritair. Er werden 25 sleutelindicatoren uitgekozen, die vooral met energie
te maken hebben (uit het pakket met
75 indicatoren voor duurzame ontwikkeling) Ze zullen de « monitoring » doen
van ons stappenplan.
Een federale strategie op lange termijn
Aangezien het meer specifiek gaat over de
energietransitie, hebben al onze regionale en federale afgevaardigden er hun
tanden in gezet. Diegene die het meest
betrokken zijn in de materie, hebben begin juli vergaderd in het Waals parlement
WWW.HERNIEUWBAAR-BRUSSEL.BE
van Namen. Ze namen daarbij als basis
de studie die gefinancierd werd door
de vier Belgische energieministers, en
werd uitgevoerd in samenwerking met
het Planbureau (TFDO), het ICDO en
het VITO. De titel van de studie luidt :
«Backcasting 2050, 100 % renewable
energie : a roadmap for Belgium ». Lees
Renouvelle n° 40 van januari 2012).
de planning van de wet ietwat te wijzigen. Het zal de toekomstige regering,
die in mei wordt verkozen, zijn om een
moeilijk debat te organiseren over het
probleem vooraleer er duidelijke afspraken kunnen worden geformuleerd die de
visie op lange termijn ondersteunen.
Een federaal te bepalen plan
U moet maar eens aandachtig de teksten lezen van de verschillende pluralistische commissies die zich hebben
uitgesproken over dit onderwerp (CFDD,
parlementen,…) en u zal begrijpen
dat men bij ons ook het risico loopt in
een vergelijkbare situatie te vervallen.
Wat die visie betreft zijn de teksten zélf
al niet écht sluitend. Soms vertonen
Naast de visie worze
woordspelinden er ook vergen en komen er
schillende ontwikhier en daar kleine,
ke lin gs t r aj e c te n
maar uitgesproken
besproken
voor
meningsverschilhet bereiken van
len naar voor. Zoals
de doelstellingen,
aanvankelijk het inde noodzakelijke
cident bij het Franse
investeringen en
werkgeverssyndide gevolgen voor
caat (MEDEF), dat
de gemeenschap in
verhinderde
de
het algemeen.
g e f o r m alis e e rd e
synthese te tekeIedereen lijkt het
nen na de vele deeens te zijn dat deze
batten over enerstudie relevant is
gietransitie, onder
Visualizing Energy : Renewables in Action
en geloofwaardige
www.revolve-magazine.com
voorwendsel
dat
basis vormt voor de
bepaalde
voorstellen
te
« utopisch »
definitie van een gemeenschappelijke
waren.
Men
heeft
de
titel
« synthese »
en samenhangende visie voor onze toeveranderd in « aanbevelingen » en alle
komst op het gebied van energie.
plooien werden gladgestreken.
In een eerste tijdsspanne zou het democratisch overleg moeten uitmonden in
een Federaal Plan voor Duurzame Ontwikkeling dat in een wettekst wordt gegoten door de huidige regering, dit tegen
januari 2014. Gezien de politieke gevoeligheden bij het naderen van de verkiezingen, zal men ongetwijfeld verkiezen
.../...
01
hernieuws
NEWSLETTER03
WEBMAG
AVRIL08
56
FOCUS
BELGISCHE ACTUALITEIT
.../...
U zult heel snel merken waar het
schoentje knelt. In grote lijnen wil iedereen vermijden dat het debat wordt
gesloten, door zich ofwel te affirmatief ofwel te categoriek op te stellen.
zal kunnen controleren dat hij op de
goede weg is. Een misleidende visie zou
kunnen leden tot een moeilijk te volgen
onduidelijk stappenplan.
Een plan voor elektrische uitrustingen
Zo heeft de regering er zich in de afge-
ACTUALITÉ BELGE EN BREF...
Fotovoltaïsche energie
• In Brussel is de steun aan fotovoltaïsche
energie in privéwoningen van 4 tot 2,
4 groene stroomcertificaten per MWh
gedaald. Deze aanpassing houdt rekening met de huidige installatiekosten,
die over het algemeen ook gedaald
zijn. Het mechanisme zou een rendabiliteit van maximum 7 jaar moeten
waarborgen. Een Brussels gezin dat
vandaag in fotovoltaïsche energie investeert, kan in 25 jaar tijd tot 15.000
euro besparen..
• Les ménages wallons et bruxellois
peuvent effectuer une analyse financière de leur projet sur le Simulateur
financier photovoltaïque; un outil indépendant et gratuit.
Men wil hier en daar voldoende ruimte
laten in functie van wat de toekomst
ons biedt. Men weet maar nooit. Overigens, die visie, waar nu nog verdeeldheid over heerst, zal uiteindelijk toch
worden goedgekeurd, en men zal daarbij trouwens een duidelijk pad moeten
uitstippelen (doelstellingen, afspraken,
indicatoren) zodat iedereen permanent
overzicht
FOCUS
• Energietransitie : In afwachting van
het stappenplan (wegtraject)
01
BELGISCHE ACTUALITEIT
• De federale belgische regering
engageert zich voor duurzame
ontwikkeling
02
DEBATTEN EN OPINIES
Met de steun van
03
Dit plan is vooral pragmatischen financieel gezien is het nog niet de zaak van
de eeuw. Maar zoals we reeds schreven
in Renouvelle n° 40 (januari 2012), is dit
een compromis na jaren van onbeslistheid. Reden te meer om ernstig werk te
maken van een waterdicht stappenplan
tegen 2050 !
Om het plan Wathelet te raadplegen :

www.wathelet.belgium.be
www.apere.org
www.bruxelles-renouvelable.be
• De ontwikkeling van grote fotovoltaïsche installaties gaat verder in
Brussel. Deze zomer werden de daken van de gebouwen van de Trade
Markt en Buro&Design, gelegen aan
de voet van het Atomium, met 8.557
zonnepanelen uitgerust (2.161 kc); ze
zullen jaarlijks 2 GWh produceren,
wat overeenkomt met het verbruik
van 555 gemiddelde gezinnen op
jaarbasis.
Comparateurs tarifaires
• De Brusselse gezinnen en de professionele sector kunnen de tarifering van
hun Gewest vergelijken op :

• Openbare verlichting :
« relighting » in zicht
lopen maand mei toe verbonden om op
lange termijn te zorgen voor een energiemix met enerzijds koolstofarme energieën
en anderzijds een beduidende aandeel
hernieuwbare energie. Begin juli heeft
Staatsecretaris voor Energie Melchior
Wathelet (cdH) zijn plan laten goedkeuren om de bevoorrading van elektriciteitsvoorzieningen te verzekeren. Dit plan
(1) garandeert het onderhoud van de
bestaande gascentrales, (2) verhoogt de
capaciteit met 400 MW zodat bepaalde
grote verbruikers tegen 2015 worden
ontlast, (3) ondersteunt de uitbouw van
de interconnecties met de buurlanden,
(4) bevestigt de verlenging van Tihange
1 en (5) schrijft een aanbesteding uit voor
800 MW aan nieuwe gascentrales.

Figure : Primary electricity use , all scenarios, for the year 2050 - Source : VITO, Bureau du Plan, ICEDD
www.brusim.be
• De consument kan op elk ogenblik
zijn contract voor de levering van
energie stopzetten, zonder schadevergoeding voor de afsluiting indien
het opzegtermijn gerespecteerd
werd. Volgens het profiel van de
consument kunt u tot 154 euro per
jaar besparen.
02 WWW.HERNIEUWBAAR-BRUSSEL.BE
hernieuws
BELGISCHE ACTUALITEIT
NEWSLETTER03
AVRIL08
WEBMAG
55
WERKMIDDELEN EN EDITIES
EERSTE GEMEENTELIJK
FOTOVOLTAÏSCH PARK
IN BRUSSEL
HECORE ONDERZOEKT HET
REBOUNDEFFECT VAN
HERNIEUWBARE ENERGIE
Oudergem rust zijn daken uit
zonder een euro uit te geven, en
dit dank zij het mechanisme van
derde partijfinanciering.
Doel van het Householdenergieconsumption and reboundeffect (HECoRE) bestaat erin
het reboundeffect te onderzoeken dat het gevolg is van een
doeltreffend
energieverbruik
in de Belgische gezinnen en de
politieke instrumenten te analyseren die moeten worden ingeschakeld om dit reboundeffect
te beperken, te neutraliseren en
zelfs te vermijden.
Oudergem is de eerste Brusselse gemeente
met een echt fotovoltaïsch zonnepark :
826 zonnepanelen werden geïnstalleerd
op het dak van het College (Gymnasium
is een Nederlands of Duits type school)
(zie foto) en op de schoolgebouwen van
Souverain en Blankedelle. Samen zullen ze
jaarlijks ongeveer 180 MWh produceren.
De gemeente heeft het project ontwikkeld
op basis van het principe van derde partijfinanciering : de installateur financiert,
installeert en onderhoudt de panelen
gedurende 10 jaar en bezoldigt zich met
groene stroomcertificaten.
De gemeente, die geen uitgaven heeft,
ontvangt eveneens gratis de geproduceerde elektriciteit, en in geval van
productieoverschot, ontvangt de gemeente eveneens de inkomsten, indien
de elektriciteit wordt doorverkocht. Ook
andere Brusselse gemeenten zijn geïnteresseerd in dit model van derdepartijfinanciering.
WWW.HERNIEUWBAAR-BRUSSEL.BE
Dit multidisciplinair onderzoeksproject wordt ondersteund door het
Belgisch Federaal Wetenschappelijk
Beheer, en wordt uitgevoerd door
het Studiecentrum van Duurzame
Ontwikkeling (CEDD), de ULB, in
samenwerking met een ploeg economisten van de Universiteit van
Antwerpen en deskundigen voor
statistieken van het Instituut voor
Raadpleging en Studie en Duurzame Ontwikkeling (ICEDD).

Verder zal Oudergem binnenkort het
eerste Belgische « lage energie » commissariaat inhuldigen. Belangrijk detail :
dit historisch gebouw van 4.500 m2
zal worden verwarmd met behulp van
geothermische warmtepompen. Twaalf
sondes van 110 meter diep zullen de bodemwarmte benutten. Dit project werd
door het Brussels Gewest gekozen als
« voorbeeldgebouw 2012 ».
De draagwijdte van het reboundeffect vertoont heel wat verschillen al naargelang de verschillende
technologieën, de praktijken en het
niveau van het inkomen. Dit is vooral
het geval wanneer gezinnen van een
energiedienst beginnen te genieten
die ze voordien moesten missen. Vandaar dat het project, en in de mate van
het mogelijke, beoogt de activiteiten,
de gegevens en de statistieken van
de inkomsten van het gezin te analyseren. Andere beslissende elementen
van het verbruik zullen eveneens de
revue passeren, zoals de relatie tussen
de inrichting van het terrein, de urbanisatievormen, het type woningen en
de noden betreffende mobiliteit.
http://igeat.ulb.ac.be
Reboundeffect ?
« Ik woon in een passiefhuis en, trots
en opgelucht door de energiebesparing op mijn verwarming, geniet
ik met volle teugen van de low-kost
vluchten voor exotische weekends ! » Dit voorbeeld illustreert het
aspect van wat men noemt « het
reboundeffect » : de energiewinst
van een installatie (beter geïsoleerd, minder energievretend,…)
gaat teniet door een overgang naar
diensten die nog meer energie vreten, zodat men uiteindelijk meer
verbruikt dan voordien !
Wat betreft dit aspect, helpt het
niet te zoeken naar de zondebok,
wel is het nuttig na te denken over
de tegenstrijdigheid van een « educatieve boodschap » die enerzijds
energiedoeltreffendheid aanprijst en
anderzijds een meer ruimte biedt tot
energievretende diensten. « Gedrag » bindt de strijd aan met het
reboundeffect en dit effect wordt
ook sterk beïnvloed door het levenskader. Progressieve tarifering,
een minimum aanbod van diensten, belasting op energie, openbare
infrastructuren die zachte mobiliteit
bevoordelen, de urbanisatiereglementering, « ethische » reclame, kortom, zoveel maatregelen die kunnen
inspelen op het levenskader en dus
...op ons gedrag.
Volg de actualiteit over
duurzame energie
Hernieuws word opgesteld met
een selectie artikels van ons
webmag Renouvelle.
Contact : Grégory NEUBOURG :
[email protected]
U kunt gratis ons internetmagazine opvragen via :
www.hernieuwbaar-brussel.be
03
hernieuws
NEWSLETTER03
AVRIL08
WEBMAG 55 - JUNI
2013
WERKMIDDELEN EN EDITIES
EEN DOELSTELLING VAN 100 % HERNIEUWBARE ENERGIE
Met de doelstelling van 100 %
hernieuwbare energie voor ogen,
krijgt iedereen op lange termijn
toegang tot duurzame energie.
Er wordt een evenwicht gezocht
tussen het energieaanbod op
basis van hernieuwbare energiebronnen en de gematigde vraag
ernaar, dankzij rationeel gebruik
(intelligent gedrag en efficiënte
uitrustingen).
Efficiënte uitrustingen
Hernieuwbare energie (HE)
• Technologieën die het conversieverlies
inperken
Voorbeelden :
hoogrendementsverwarming, spaarlampen, A++ elektrische
huishoudapparaten
Hernieuwbare energie is de finale energievorm (arbeid, elektriciteit, warmte,
kou) resulterend uit de omzetting van
hernieuwbare energiebronnen.
• Voorwerpen en infrastructuur die het
energieverbruik beperken bij gebruik
ervan.
Voorbeelden : lichte voertuigen, geïsoleerde gebouwen, woonkernen
• Materialen en diensten met zo weining
mogelijk energieverbruik (grijze energie)
Voorbeelden : korte stroomverbindingen, natuurlijk isolatiemateriaal,
seizoensgebonden producten
Hernieuwbare energiebronnen vormen
samen de energieflux die permanent
regenereert op het ritme van de zon
en aanverwanten (wind, waterlopen,
golven, stromingen, groei van biomassa), alsook de getijden en de natuurlijke warmte van de bodem. Men voor
erop letten dat de waardeschatting van
en bron zich niet beperkt tot zijn toekomstige beschikbaarheid.
De conversiesystemen verschillen naargelang de energiebron en de finale energievorm (zie schema)
Rationeel energiegebruik (REG)
REG verzekert een voldoende toegang
tot de energiediensten. Maakt de keuze
van individuele en collectieve oplossingen die weinig energie verbruiken.
Koppelt intelligent gedrag aan energieefficiënte uitrustingen.
De REG-benadering is volledig indien
deze aan de volgende criteria beantwoordt :
Intelligent gedrag
• Verkwisting tegengaan
Voorbeelden : doven van onnodig licht,
afschaffen van overbodige aankopen
• Levenswijze aanpassen van activiteiten
Voorbeelden : sober leven, verbruik op
het beste ogenblik, openbaar vervoer
• Levensduur van de goederen verhogen
Voorbeelden : onderhoud van het
materiaal, keuze van duurzame
uitrustingen
04 WWW.HERNIEUWBAAR-BRUSSEL.BE

Download Report