I
NOORDNIEUWS
MAGAZINE VAN VNO-NCW NOORD JAARGANG 19 NUMMER 3 > 2014
‘Focus op waar je goed in
bent en maak daar volume op’
terugblik derde willem lodewijk conferentie
> HandelsmIssIe nIedersacHsen: “KooperIeren statt KonKurrIeren”
> nIeuw InItIatIef: ondernemer coacHt ondernemer
> onderzoeK gaswInnIng: als er nIets meer te wInnen valt…
> vIsIte veenHuIzen: ‘levenslange balans werK en prIvé’
50.000 artikelen - comfortabel winkelen - volgende dag in huis
2
Uitgebreide terugblik op derde
Willem Lodewijk Conferentie
12
Handelsmissie VNO-NCW
Noord naar Niedersachsen
20
Onderzoek gaswinning: Als er
niets meer te winnen valt…
16
18
27
31
noordnieuws in ’t kort
lancering nieuw initiatief: ondernemer coacht ondernemer
in memoriam: vno-ncw noord erelid jelmer bolt
energy college businessbijeenkomst: ‘samen kom je verder’
praktijk:
24
28
32
38
visite veenhuizen: levenslange balans tussen werk en privé
bernard wientjes: ‘ondernemerschap zit in ons bloed’
ebF conference: Face the Future - pioneer, adapt or retain
bedrijvencluster npal en ijsseltechnologie zet in op optimalisering
onderhoud
vaste rubrieken:
15
22
34
column lambert Zwiers
vno-ncw noord in beeld: bezoek groningen seaports
jno in the picture – “jongleren: betrokkenheid,
verdieping & groei”
noordgang Heerenveen-joure op bezoek bij
energie service Fryslân
welkom nieuwe leden
nieuwe leden stellen zich voor
agenda
37
41
42
44
download de gratis app van
vno-ncw noord:
via onze mobiele applicatie:
• kunt u zich aanmelden voor bijeenkomsten;
• heeft u met de ledenlijst ruim 1.300 waardevolle contacten binnen
innen handbereik;
• bent u altijd op de hoogte van het landelijk en noordelijk nieuws.
De app van VNO-NCW Noord is beschikbaar voor Apple en Android toestellen
en kunt u downloaden via de app store op uw telefoon of tablet.
vo
l
actueel:
g
@ ons
vn o
o ok
n
cw op
n tw
oo it
rd ter
:
InHoud noordnIeuws 3 > 2014
1
2
Lex Kloosterman
[email protected]
NoordNieuws juni 2014
Foto’s: JAV Studio’s Assen
Vrijdag 13 juni vond de derde Willem Lodewijk Conferentie
van VNO-NCW Noord en De Friesland Zorgverzekeraar plaats
op Landgoed Lauswolt in Beetsterzwaag. Thema dit jaar was
‘De Chaos van Transitie’. We zijn ons bewust van de kansen en
mogelijkheden die er voor Noord-Nederland zijn, maar de vraag
is hoe we daadwerkelijk de transitie organiseren die nodig is om
de vele kansen die we zien te benutten. Joop Wijn, Loek Winter
en Ineke Donkervoort deelden hun visie op deze thematiek,
waarna de ruim 150 deelnemers onder het motto ‘Kantelend
wandelen’ werden uitgedaagd om met elkaar verder op dit
thema in te zoomen. Tijdens het diner sloten cabaretiers Rob
Urgert en Armand Schreurs de conferentie in stijl af.
Een terugblik op een inspirerende dag.
‘focus op waar je goed in bent
“vandaag gaan we kennismaken met
de kantelaar in onszelf”, zo begon
geert sanders de derde willem lodewijk
Conferentie. Samen met Ellis Broeks leidde sanders als dagvoorzitter de conferentie over ‘de chaos van transitie’ in goede
banen: als duo dat de jonge en oudere
generatie vertegenwoordigt, stonden zij
symbool voor de combinatie die nodig
is om succesvol te zijn: “de combinatie
van kennis en ervaring met onbevangenheid”, aldus Sanders.
proces van transitie
de derde willem lodewijk conferentie
vormde nadrukkelijk een drieluik met de
twee voorgaande edities, zo stelde vnoncw noord voorzitter bert van der Haar
in zijn welkomstwoord. Nadat we vorig
jaar onder het motto ‘back to basics’ heb-
Dagvoorzitters Ellis Broeks en Geert Sanders
3
en maak daar volume op’
actueel
Terugblik op derde Willem Lodewijk Conferentie
ben vastgesteld waar de kracht van het
noorden ligt en we van de eerste editie
nog weten waar onze kansen liggen
(vernieuwend vergezicht), was het nu
tijd om in te zoomen op de hoe-vraag.
van der Haar: “we zijn ons bewust van
de kansen en mogelijkheden die er voor
noord-nederland zijn, maar de vraag is
hoe we daadwerkelijk de transitie organiseren die nodig is om de vele kansen
die we zien te benutten.”
VNO-NCW Noord voorzitter Bert van der Haar
geert sanders schetste in dit kader het
proces van transitie, dat hij omschreef als
een langdurig proces dat globaal gezien
drie stappen kent. Sanders: “De eerste
stap is die van het loslaten, afscheid
nemen van het oude. Wie in de comfortzone zit, moet daar als de bliksem
uit komen.” De tweede fase is de fase
»
4
NoordNieuws juni 2014
tussen het oude en het nieuwe in, het
onbekende terrein. Daarna komt pas het
nieuwe begin, het doel dat we uiteindelijk willen bereiken. Zo ver zijn we nog
niet, zo schetste sanders het proces in
het noorden, waarmee hij alvast vooruitliep op de vraag die vno-ncw noord
mede met deze conferentie verder wil
uitdiepen: Hoe kan het bedrijfsleven, in
een tijd waarin de rol van de overheid
verschuift, het voortouw nemen om
te komen tot economische en maatschappelijke vernieuwingen in noordnederland?
chaos van transitie bij abn amro
wie deze fase van het nieuwe begin wel
hebben bereikt, zijn joop wijn en loek
winter, de twee key note speakers van
de conferentie. Zij vertelden beide vanuit
hun eigen perspectief welke transitie
zij hebben meegemaakt, joop wijn als
lid van de raad van bestuur van abn
amro en loek winter als pionier in het
zorglandschap.
joop wijn onderstreepte het belang van
‘het loslaten van het oude’, zoals geert
Sanders het noemde. Hij begon zijn
verhaal met een plaatje van het boek de
prooi van jeroen smit over de overname
van ABN AMRO in 2007 door Fortis, Royal
bank of scotland en banco santander en
de uiteindelijke gevolgen hiervan. “Een
boek waar abn amro mensen zich nog
Joop Wijn
steeds voor schamen”, aldus wijn, die
met het thema van de conferentie in zijn
achterhoofd deze periode van de overname tot de nationalisatie als een ‘periode van chaos’ kwalificeerde. Wijn: “Het
was zo’n chaos dat we er weer rustig van
werden”. Met zijn inleiding schetste Wijn
vervolgens een beeld van de periode die
volgde: hoe kon de bank het vertrouwen
van de klant weer terugwinnen? maar
ook: hoe kon de raad van bestuur intern
het vertrouwen van de medewerkers
terugwinnen?
“Loek Winter: Focus x volume = kwaliteit omhoog en
kostprijs naar beneden”
menselijke kant van zaken
“om uit de chaos te komen, stelden we
ons de vraag wat we moesten doen en
binnen welke context”, aldus wijn, die in
alle openheid vertelde over de sessies die
hij met de raad van bestuur heeft gehad
over de nieuwe koers van de bank. Hij
benadrukte hierbij het belang van het
onderlinge contact. “We hebben met z’n
allen één belangrijke afspraak gemaakt:
we maken geen ruzie. De menselijke
kant van zaken is vaak veel belangrijker
dan de zakelijke. De strekking van het
verhaal was uiteindelijk dat het proces
belangrijker was dan de precieze woorden die we gebruikten.”
de centrale vraag die wijn met de raad
van bestuur stelde, was: ‘waartoe zijn
wij hier op aarde?’. “De klantbehoefte
verandert razendsnel. Dat een MKB’er
tegenwoordig zelf zijn vreemde valuta
via de computer kan en wil regelen, hadden we drie jaar geleden niet kunnen bedenken.” Wijn sprak over een ‘culturele
chaos’ die binnen de bank nodig was om
te veranderen en het roer om te gooien.
“stellen we de klant wel centraal? wordt
er goed samengewerkt? tonen we ruggengraat?” als hij deze vragen intern
stelde, bleek dat de bank er slecht op
stond.
eerst waarden, dan normen
Loek Winter
de raad van bestuur zette in op een
belangrijke cultuurverandering. Naast
elementen als lagere bonussen was het
volgens wijn vooral belangrijk om “van
de troon af te komen”. Als voorbeeld
noemde hij de folders van abn amro,
die taalkundig onderzocht zijn door een
5
“De eerste stap van
transitie is die van het
loslaten, afscheid nemen
van het oude. Wie in de
comfortzone zit, moet daar
als de bliksem uit komen”
‘Iedereen op zijn sterke been zetten’
Ineke donkervoort, voorzitter college van bestuur roc drenthe college, verzorgde
een gesproken column tijdens de derde willem lodewijk conferentie. zij sprak over
de staat waarin het noorden verkeert, over de ontwikkelingen in het onderwijs en
over de manier waarop het noorden tot een toekomstbestendige en duurzame economie kan komen. donkervoort: “Inzetten op incrementele (stapsgewijze) innovatie
vraagt om goed samenspel van grote en kleine bedrijven en kennisinstellingen.”
communicatiebureau. De conclusie: om
de gemiddelde folder van abn amro
te kunnen begrijpen, moest je het Hbo
hebben afgerond. Wijn: “Wij vinden dat
dat terug moet naar VMBO-T. Zinnen als
‘uw saldo wordt de derde van de maand
geaccrediteerd’ snappen u en ik, maar
veel anderen niet. Ook onze financiële
instrumenten waren te complex geworden. Ik ken niemand die weet wat morgen de dollar doet. Speculeren is daarom
niet toegestaan: we doen geen gekke
dingen meer.”
donkervoort: “waar staat noord-nederland? wij willen naar een toekomstbestendige en duurzame economie in het Noorden. Een economie die groeit. Groei omdat
er dan meer te besteden is en er meer keuzes gemaakt kunnen worden. Door groei
wordt de koek om te verdelen gewoon groter. Prettig maar ook noodzakelijk.
Groei ontstaat door een verhoogde vraag naar producten en/of diensten. Groei
kan alleen gerealiseerd worden door een verhoging van de arbeidsinzet of een
verhoging van de arbeidsproductiviteit. Wat dat laatste betreft is Nederland er
vanaf 1950 in geslaagd de arbeidsproductiviteit met gemiddeld 3% per jaar te laten
toenemen. Die verhoging is echter vooral gerealiseerd in de periode tot 1975. De
laatste jaren is nog nauwelijks sprake van groei. Voor de periode 2010-2012 stond
Nederland zelfs op plaats 157 in de wereld. Er is dus wat te doen.
Het laatste heeft te maken met de
normen en waarden die bij de bank zijn
veranderd. Hierover zei hij: “Belangrijk
is om het verschil tussen normen (de
regels) en waarden (nadenken over deze
regels) te onderkennen, waarbij eerst
de waarden komen en dan de normen.
soberheid is bijvoorbeeld een waarde en
geen regel: als een medewerker met een
klant dineert, zeg ik niet: de wijn mag
maximaal 50 euro kosten. Als dat de regel is, koopt iedereen een fles van bijna
50 euro. Maar als soberheid de waarde is,
weet iedereen heel goed wat wel en niet
gepast is.”
We weten dat de beroepsbevolking die nu in het Noorden woont, krimpt. Voor
groei zijn wij dus aangewezen op verhoging van de arbeidsproductiviteit: inzetten
op slim groeien. Er is echter geen recept is voor het realiseren van innovatie. Succes
lijkt erg contextgebonden. Gebieden waar incrementele innovatie het meest logisch
is, moeten specifieke en regiogebonden competenties aanboren. Groei realiseren in
het Noorden is dus een eigen weg zoeken.
inzetten op incrementele innovatie vraagt om een goed samenspel van grote en
kleine bedrijven en kennisinstellingen. Samenwerken in living labs. Zoeken naar
het combineren van producten en diensten. Bevorderen van kenniscirculatie. Breed
opleiden; met name 21e-eeuwse vaardigheden, omdat de arbeidsmarkt en economische ontwikkelingen niet te voorspellen zijn.
Samenwerken is het parool, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Wij wijzen
nog te veel naar elkaar. Belangrijk punt van aandacht is dat bedrijvenn en onderwijs een andere cultuur hebben. Samenwerken gaat pas lukken als je je echt in
elkaar wilt verdiepen. En als je samen hetzelfde beeld hebt van de uitdagingen.
We hebben de middelen en het talent in het Noorden. Wat belangrijk is, is dat er
een gezamenlijk beeld ontstaat van waar wij heen willen. Vervolgens is het belangrijk dat alle stakeholders elkaar kennen, inclusief hun uitdagingen en beperkingen.
daarbij moeten we accepteren dat voor het realiseren van groei en innovatie geen
simpele oplossingen zijn. We zullen er met elkaar hard voor moeten werken. Als
we erin slagen iedereen op zijn sterke been te zetten, kunnen we een zo groot
mogelijke bijdrage leveren. Door vervolgens een aantal jaren doorzettingskracht te
tonen, komen we tot een eigen noordelijke aanpak en noordelijke oplossingen.”
man en plan
Zo vertelde wijn over de waarden en
normen, over de klant centraal stellen en
het gevoel wegnemen dat de bank tegen
ondernemers zo maar nee zegt tegen
plannen. “Het klinkt allemaal logisch,
maar voor ons was het een revolutie”,
aldus wijn over de transitie die hij met
de Raad van Bestuur heeft ingezet. Hij
besloot met twee tegelwijsheden die
hij de zaal wilde meegeven: ‘man en
»
De gehele bijdrage is terug te lezen op www.willemlodewijkconferentie.nl
6
NoordNieuws juni 2014
“Belangrijk is om het verschil tussen normen (de regels)
en waarden (nadenken over deze regels) te onderkennen,
waarbij eerst de waarden komen en dan de normen”
plan’ en ‘Samen doen maakt kampioen’.
wellicht ook zaken die logisch klinken,
maar wel cruciaal voor de geslaagde
transitie bij ABN AMRO. Met ‘Man en
plan’ kwam wijn terug op zijn punt dat
de mens centraal staat, wat je ook doet
of wilt veranderen. “Het draait altijd om
mensen die samenwerken en proberen
er iets van te maken. Kijk waar je je
bevindt, maak een plan om het anders
te gaan doen en zoek de juiste mensen
erbij”, zo luidde zijn tip aan het noorden
om de transitie in te zetten. “En doe het
samen.”
zorgtransitie
na het voorbeeld van de chaos van
transitie bij abn amro was het podium
voor loek winter, die zich al meer
dan twintig jaar vol passie en energie
inzet voor een effectieve en betaalbare
zorg, zowel voor de patiënt als voor de
zorgverleners. Winter begon zijn verhaal
met twee duidelijke stellingen om aan
te geven waarom een transitie in de
zorg nodig is: 1) ons huidige zorgmodel
is als gevolg van de toenemende kosten
onhoudbaar en 2) de patiënt is een
consument geworden. Winter: “Nog niet
zo lang geleden werd bijna 90% van de
ziekenhuispatiënten doorverwezen vanuit de huisarts. Nu kiest 96% zelf naar
welk ziekenhuis hij of zij gaat. Het beeld
is volledig omgedraaid.”
in een razend tempo nam winter de
zaal mee in de ontwikkelingen in de
zorg die ervoor zorgen dat ons huidige zorgstelsel onhoudbaar wordt. De
levensverwachting gaat omhoog; Een
van de gevolgen hiervan is dat er steeds
meer mensen met dementie komen,
wat niet te behandelen is maar wel voor
grote kostenstijgingen zorgt; chronische ziekten zorgen voor 80% van de
kostenoverschrijdingen in de zorg; als
Kantelend wandelen: Bart van de Leemput vertelt over transities bij de NAM
een vrouw een knobbeltje voelt, duurt
het drie weken voor zij de uitslag van
een scan krijgt, terwijl dit in één dag
kan. Winter: “We kunnen steeds meer
en weten steeds meer, alleen: je wordt
er niet altijd happy van. Veel ziektes zijn
niet te verhelpen.”
focus x volume
de vraag is hoe ziekenhuizen op deze
ontwikkelingen kunnen inspelen. De
strategie van winter: kleiner maken en
inzetten op efficiëntie. Inkoopvoordelen
benutten. Zijn motto: Focus x volume =
kwaliteit omhoog en kostprijs naar beneden. “Volume, standaardisatie en ketenvorming zijn van groot belang voor ziekenhuizen en dat gaat alleen als er meer
ondernemerschap in de zorg komt”, zo
stelde Winter. “Het is echter moeilijk om
uit de bestaande structuren te komen.”
vanuit dit licht ging winter in op het feit
dat het aantal Zelfstandige behandel
7
Lunch op het terras van Lauswolt voorafgaand aan de conferentie
centra de laatste jaren onstuimig
gegroeid is. “Het aantal focusklinieken
groeit onverminderd door. Zij hebben de
toekomst”, aldus Winter. Als voorbeeld
noemde hij het cardiologiecentrum in
Amsterdam. “Inmiddels gaat 55% van
de nieuwe patiënten uit Amsterdam hier
naartoe en dat tegen 30% lagere kosten.
mensen zijn bovendien steeds vaker bereid om te reizen voor betere zorg.”
concessieloos doen
sinds 1991 houdt winter zich al bezig met ‘focuszorg’, zoals hij het zelf
noemde. “Lang gebeurde er niks, maar
nu gaat het razendsnel. In het afgelopen
jaar is meer veranderd dan in de vele
jaren ervoor”, zo besloot winter zijn verhaal. Net als eerder Joop Wijn vertelde
hij in alle openheid over zijn aanpak,
over de manier waarop hij de schulden
van ziekenhuizen in sneltreinvaart wist
weg te werken en over zijn drive om na
al die jaren nog steeds door te gaan, hoe
moeilijk de missie soms ook lijkt.
Zijn conclusie: “ondernemerschap is de
sleutel. Hoe groter de instituten, des te
sneller de slagkracht afneemt. Zorg dat je
alles meet en de feiten kraakhelder zijn.
weet waar je te veel van hebt en schaf
dit af. Hoe je dat doet? Concessieloos
doen.” Waarna hij tijdens de vragen-
“Het draait altijd om
mensen die samenwerken
en proberen er iets van
te maken. Kijk waar je je
bevindt, maak een plan om
het anders te gaan doen en
zoek de juiste mensen erbij”
Geert Sanders in gesprek met VNO-NCW Noord directeur Lambert Zwiers
»
8
NoordNieuws juni 2014
Hilarische samenvatting van de conferentie door Armand Schreurs
ronde er nog wel aan toevoegde: “Ze
noemen mij wel eens ‘mister marktwerking. Daar ben ik voor, maar voorop
moet blijven staan dat er voor iedereen
in nederland zorg op een goed niveau
beschikbaar is. In ons huidige systeem zit
nog 20 à 30 procent rek. We zijn verplicht
om eruit te halen wat erin zit.”
als je doet wat je deed…
“als je doet wat je deed, krijg je wat je
kreeg.” Onder dat motto hield Ineke
donkervoort, voorzitter college van
bestuur roc drenthe college na de
bijdrages van joop wijn en loek winter
een gesproken column over de staat
waarin het noorden verkeert, over de
ontwikkelingen in het onderwijs en
over de manier waarop het noorden tot
een toekomstbestendige en duurzame
economie kan komen. In het kader op
pagina 5 leest u een beknopte versie van
haar verhaal, waarbij zij koos voor een
focus op samenwerking tussen onderwijs
en bedrijfsleven om als regio te kunnen
groeien.
donkervoort: “we hebben de middelen en het talent in het Noorden. Wat
belangrijk is, is dat er een gezamenlijk
beeld ontstaat van waar wij heen willen. Vervolgens is het belangrijk dat alle
stakeholders elkaar kennen, inclusief hun
uitdagingen en beperkingen. Daarbij
moeten we accepteren dat voor het
realiseren van groei en innovatie geen
simpele oplossingen zijn. We zullen er
met elkaar hard voor moeten werken.
als we erin slagen iedereen op zijn
sterke been te zetten, kunnen we een zo
groot mogelijke bijdrage leveren. Door
vervolgens een aantal jaren doorzettingskracht te tonen, komen we tot een
eigen noordelijke aanpak en noordelijke
oplossingen.”
Rob Urgert
Kantelend wandelen
na het plenaire gedeelte was het hoog
tijd om verkoeling te zoeken in de
lounge van lauswolt en op het terras,
waarna de aanwezigen onder leiding
van twaalf ‘kantelaars’ een wandeling over het landgoed maakten. Deze
‘kantelaars’, zowel ondernemers als
bestuurders, maar ook bijvoorbeeld een
priester, een student en een dirigent,
leidden de interactieve wandeling in met
hun (persoonlijke) ervaringen met het
9
“Als we erin slagen iedereen op zijn sterke been te zetten,
kunnen we een zo groot mogelijke bijdrage leveren en komen we
tot een eigen noordelijke aanpak en noordelijke oplossingen”
thema van de dag. Zij deelden met hun
groep welke transitie zij in hun carrière
of in hun leven hebben meegemaakt,
of deze transitie gedwongen was of een
bewuste eigen keuze en wat voor hen
het kantelmoment was dat deze transitie
mogelijk maakte.
wat opviel aan hun bijdrages en aan
het vervolg van de wandeling, was de
openheid van de deelnemers. Zonder
terughoudendheid werd gedeeld wat
bijvoorbeeld een faillissement met je
doet en voor je toekomst betekent, wat
je ervan meeneemt voor het vervolg
van je carrière etc. Hoe kom je ertoe om
het roer om te gooien, om een andere
richting te kiezen, je bedrijf te verkopen
en los te laten? maar het ging naast deze
persoonlijke transities ook over transities
binnen sectoren zoals de bouw en bij
bedrijven als nam en thialf, die middenin de actualiteit en een periode van
transitie staan.
Hoe word ik geniaal?
eenmaal terug in de zaal werd de
deelnemers voordat het diner begon
eerst een korte, humoristische inleiding
voorgeschoteld met als insteek ‘Hoe
word ik geniaal?’. Rob Urgert, bekend als
één van de cabaretiers van het satirische
televisieprogramma De Kwis, is ervan
overtuigd dat iedereen een genie kan
worden. “Volg je hart, wees anders en
heb het lef om het ook daadwerkelijk te
doen”, zei Urgert. Een van de belangrijkste kenmerken van een genie is volgens
urgert de kwaliteit om de dingen anders
te zien. Als voorbeeld gaf hij een foto
van een olifant, waarbij de deelnemers
een ludiek onderschrift aan hem konden
smsen. Getuige de meer dan zestig suggesties binnen twee minuten bleek dat
het met de creativiteit van ondernemend
Noord-Nederland wel goed zit.
wat doet de dollar morgen?
Het slotakkoord was net als bij de
voorgaande twee edities van de willem
lodewijk conferentie voor armand
schreurs, die met zijn poppenkast
wederom de show stal. Op ingenieuze
wijze vatte de vlaamse cabaretier de
dag samen en nam hij de sprekers en
dagvoorzitters stuk voor stuk op de
hak. Waarschijnlijk zal niemand na zijn
bijdrage vergeten dat joop wijn moeite
heeft met de vraag hoeveel nullen een
miljard heeft, dat we niet weten wat
de dollar morgen doet, dat de verloskamer volgens loek winter een andere
dynamiek heeft dan de apotheek, dat
geert sanders in 1997 het verhaal van
joop wijn al grotendeels had gehoord en
dat hij Ellis Broeks nooit heeft losgelaten.
wederom liepen bij menig deelnemer de
tranen over de wangen van het lachen,
al zat schreurs er op het eind wel naast:
het nederlands elftal ging niet ten onder
tegen spanje, dus het feest was om
20.00 uur nog niet voorbij.
Investeringsvisie vno-ncw noord
“wat neemt vno-ncw noord mee van
deze conferentie?”, vroeg dagvoorzitter
geert sanders aan het einde van de dag
aan Lambert Zwiers. De directeur van
vno-ncw noord benadrukte het belang
om de hoe-vraag centraal te stellen: Hoe
kan het bedrijfsleven, in een tijd waarin
de rol van de overheid verschuift, het
voortouw nemen? we hebben in beeld
wat de kansen en mogelijkheden voor
noord-nederland zijn, maar de vraag is
hoe we daadwerkelijk de transitie organiseren die nodig is om het anders/slimmer/beter of goedkoper te doen.
Zwiers: “de koers is bepaald met onze
noordelijke investeringsvisie, die we samen met de leden van vno-ncw noord
hebben ontwikkeld. Noord-Nederland
beschikt over een aanzienlijke groeipotentie, met name op de domeinen
energie, water, Zorg en agrofood en met
de maakindustrie als belangrijke pijler.
met de inzichten van de willem lodewijk
conferentie kunnen we deze investeringsvisie de komende jaren verder brengen in de lobby en in het netwerk. Uit de
bijdrages van joop wijn en loek winter
springen twee zaken daarbij in het oog:
zet de klant echt centraal en breng focus
aan. Als je focust op waar je goed in bent
en daar volume op maakt, boek je resultaat en gaat de winst omhoog.”
op willemlodewijkconferentie.nl vindt u
vele foto’s van de conferentie en de gesproken column van Ineke Donkervoort.
voor volgend jaar kunt u de datum van
de vierde willem lodewijk conferentie
alvast noteren. Deze vindt plaats op
vrijdag 5 juni 2015. <
Armand Schreurs
10
NoordNieuws juni 2014
Foto’s: JAV Studio’s Assen
vno-willem lode
11
wijk conferentie 2014 in beeld
vno-ncw noord en de friesland zorgverzekeraar kijken terug
op een meer dan geslaagde derde willem lodewijk conferentie.
onder de noemer de chaos van transitie werden we op
landgoed lauswolt in beetsterzwaag geïnspireerd door Joop
wijn, loek winter en Ineke donkervoort. waarna de ruim 150
deelnemers onder het motto ‘Kantelend wandelen’ werden
uitgedaagd om met elkaar verder op dit thema in te zoomen.
tijdens het diner sloten cabaretiers rob urgert en armand
schreurs de conferentie in stijl af. Hierbij de bijeenkomst in
beeld. voor meer foto’s: zie www.willemlodewijkconferentie.nl
12
NoordNieuws juni 2014
Hester Joustra
[email protected]
Foto’s: Jörg Sarbach
Terugblik op handelsmissie naar Niedersachsen
“Noem het oriëntatie,
maar ondertussen is de business
allang gaande”
Op woensdag 23 april vertrok een delegatie van dertig leden van VNO-NCW
Noord naar Noord-Duitsland. Onder leiding van voorzitter Bert van der Haar
en Commissaris van de Koning van Groningen Max van den Berg hebben
zij zich kunnen oriënteren op de mogelijkheden die zich vlak over de grens
aandienen. Het programma in Bremen en Hannover bood inzicht in de
economische actualiteiten in Noord-Duitsland. Daarnaast hebben de deelnemers
op verschillende momenten kennis en ervaring kunnen uitwisselen met Duitse
ondernemers. “Kooperieren statt konkurrieren”.
Groepsfoto voor het gebouw van de Handelskammer Bremen
13
noord-duitsland in het vizier
actueel
Op het Ondernemersgala in september 2013 verkondigde VNOncw noord voorzitter bert van der Haar dat het noordelijk
bedrijfsleven zich meer kan en moet richten op de mogelijkheden over de grens. Buitenlandse handel en investeringen zijn
immers van levensbelang voor onze economie. Ook voor het
noordelijk bedrijfsleven liggen er legio kansen. De boodschap
was helder: we moeten meer over de grens kijken. Als individuele ondernemer is het eerste contact met buitenlandse bedrijven en organisaties echter niet zomaar gelegd. Welke bedrijven
zijn interessant, hoe moet je deze bedrijven benaderen en hoe
kom je op het juiste niveau binnen? en als je eenmaal aan tafel
zit, wat is dan de beste aanpak?
Het benutten van de kansen over de grens gaat dus niet vanzelf. Reden voor VNO-NCW Noord om een buitenlandse reis
te organiseren met het doel om de leden enige oriëntatie te
bieden en zo mogelijk contacten te leggen met buitenlandse
ondernemers. Zeer bewust is gekozen voor een oriëntatie op de
verdere mogelijkheden in (Noord-)Duitsland. De handelsrelatie
nederland-duitsland ligt voor de hand aangezien nederland en
duitsland als buurlanden de nodige economische en culturele raakvlakken kennen. Duitsland is voor Nederland al jaren
handelspartner nummer één, zowel qua import als export.
Het nederlands-duitse handelsvolume behoort tot de meest
omvangrijke handelsvolumes ter wereld (ca. 169 miljard euro in
2013).
veel te winnen
Er is echter voor (Noord-)Nederland ook nog veel te winnen.
waar nederland zich, na een aantal jaren zwaar weer, richt op
economisch herstel, speelt Duitsland een essentiële trekkersrol
op het europese economische toneel met een stevige concurrentiepositie, een omvangrijke export en politieke stabiliteit.
een intensivering van de handelsrelatie met duitsland lijkt dus
voor Nederland wenselijk. Met deze vaststelling in het achterhoofd is gekozen voor een tweedaagse reis naar bremen en
Hannover. Het doel was tweeledig: enerzijds om een helder
beeld te krijgen van de economische activiteiten in noordduitsland en van de mogelijkheden tot nederlands-duitse
samenwerking, anderzijds om de interactie tussen nederlandse
en duitse bedrijven te stimuleren door ze informeel met elkaar
in contact te brengen.
Präsident Christoph Weiß van de Handelskammer Bremen
Kooperieren statt konkurrieren
Op de eerste dag ging de delegatie op weg naar Bremen.
onderweg verzorgden patricia van der werff (netherlands
business support office Hamburg) en reinhard wolff (wolff
consult / van ede & partners) een vermakelijk college over
het zakendoen in noord-duitsland: wat zijn de voornaamste
economische activiteiten in noord-duitsland en wat zijn de do’s
and don’ts in het handelen met ‘de duitser’? welke (taal)fouten
maakt ‘de nederlander’?
eenmaal in bremen werd een bezoek gebracht aan de
Handelskammer Bremen. Präsident Christoph Weiß wees er
op dat noord-nederland en noord-duitsland op vele vlakken verbindingen kunnen leggen. Naar het oordeel van de
Handelskammer bremen hebben noord-nederland en noordduitsland dan ook vooral baat bij samenwerking: “Kooperieren
statt konkurrieren”.
in dit licht heeft vno-ncw noord directeur lambert Zwiers in
bremen aandacht gevraagd voor de benodigde verbetering van
een belangrijke infrastructurele verbinding tussen nederland en
Duitsland, namelijk de spoorlijn Groningen-Bremen. Dit thema
is bij de Handelskammer en de duitse ondernemers nog eens
goed op de kaart gezet. CdK Max van den Berg sprak de Duitse
aanwezigen vervolgens toe en duidde eveneens het belang van
goede onderlinge relaties. De Nederlandse en Duitse deelnemers hebben daarna in groepen met elkaar gesproken over
industrie, energie en transport & logistiek. Deelnemer Ronald
udo (ap nederland): “de ontvangst bij de Handelskammer in
Bremen was van prima kwaliteit. Er was een goede match met
de Duitse bedrijven. Ik heb zelf een aantal goede gesprekken
mogen voeren, maar dat geldt ook voor de anderen.”
bedrijfsbezoeken
Het verdere programma speelde zich af in Hannover. Eerst vond
(gelijktijdig) een drietal bedrijfsbezoeken plaats. In de themagroepen agro & food, maakindustrie en energie brachten de
deelnemers een bezoek aan de bedrijven bahlsen gmbH (koekjesfabriek), rlc packaging group (producten van verpakkingsmateriaal voor met name de cosmetische industrie) en eew
Energy from Waste (energiecentrale in Hannover). Ronald Udo:
“Het bezoek liet zien hoe hoog de kwaliteit van de industrie in
Duitsland is.”
»
verduurzaamt
Steeds meer mensen kiezen voor windenergie.
Maar in perioden van minder wind is aardgas
een schone, flexibele back-up. Daarom ontwikkelden
GasTerra en Eneco de windafhankelijke gaslevering.
Een mooi voorbeeld van economisch en ecologisch
verantwoord aardgasgebruik. En een stap in de
richting van een duurzame energievoorziening.
www.gasterra.nl
column
15
“Het bezoek liet zien hoe hoog de kwaliteit
van de industrie in Duitsland is”
focus en volume
samen doen maakt
kampioen, zo besloot
joop wijn zijn inleiding tijdens de willem
Lodewijk Conferentie.
Zijn tip aan het noorden
om de kansen die we zien
te benutten: kijk waar je
je bevindt, maak een plan om het anders te gaan
Herman roose (bakker logistiek en penningsmeester vnoncw noord): “Heftrucks zonder personeel, in mijn sector en
voor mijn bedrijf een goed idee waar ik ook wel naar op zoek
ben en dat zie je dan hier in een productiebedrijf toegepast.
Fantastisch.” Aansluitend op de bedrijfsbezoeken was de groep
aanwezig bij de ‘wirtschaftsempfang’, een grote jaarlijkse bijeenkomst bij de universiteit van Hannover die in het teken staat
van de samenwerking tussen onderwijs, bestuur en bedrijfsleven.
doen en zoek de juiste mensen erbij. Gecombineerd
met de boodschap van loek winter - focus op waar
je goed in bent en maak daar volume op – is dit de
uitdaging waar het noorden de komende jaren voor
staat. Tijd om onze ambities waar te maken!
waar ‘focus op waar je goed in bent’ en ‘samen
doen’ mooi bij elkaar komen is het ris3-programma
actueel
(research and innovation strategy for smart
Op donderdag 24 april, de tweede dag van de oriënterende missie, werd een bezoek gebracht aan de Unternehmerverbände
niedersachsen in Hannover (een overkoepelend verband
van brancheverenigingen, vergelijkbaar met VNO-NCW).
Hauptgeschäftsfuhrer Volker Müller ging in op de wijze waarop
het bedrijfsleven in noord-duitsland is georganiseerd en op de
thema’s die voor Duitse werkgevers actueel zijn. Lambert Zwiers
vertelde vervolgens over de activiteiten van de vereniging
vno-ncw noord en heeft de voornaamste lobbypunten voor
noord-nederland (waaronder een goede spoorverbinding met
Noord-Duitsland) aangestipt. De Nederlandse en Duitse ondernemers hebben daarna in twee groepen met elkaar gesproken
over de thema’s energie en inkoop.
specialisation): een sterke onderzoeks- en innova-
(Handels)missie geslaagd
ruimte voor verbetering: er is te veel versnippering in
een eerste evaluatie op de terugweg naar nederland leerde dat
de deelnemers meer inzicht hebben gekregen in de activiteiten
in noord-duitsland en dat er interessante eerste contacten met
duitse ondernemers én nederlandse deelnemers zijn gelegd:
(handels)missie geslaagd! Ook aan Duitse zijde werd het bezoek
zeer gewaardeerd: inmiddels staat een tegenbezoek van de
Handelskammer Bremen gepland in september.
het noorden, verschillende partijen werken langs el-
verder stelden de deelnemers met enthousiasme vast dat
vno-ncw noord in de toekomst vergelijkbare reizen zou
moeten organiseren. Men denkt daarbij aan een vervolgreis
naar duitsland, maar is ook geïnteresseerd in een bezoek
aan bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk, Scandinavië of de
Baltische staten. De leden kijken dus graag naar meer mogelijkheden over de grens. CdK Max van den Berg snapt wel waarom:
“noem het allemaal oriëntatie, maar ondertussen is de business
allang gaande”. <
video
Meer weten? Communicatieadviesbureau Statement maakte
een videoverslag van de reis naar Niedersachsen. Scan de QR
code of ga naar www.youtube.com/vnoncwnoord om de video
te bekijken.
tieagenda voor het noorden, waar zowel overheid,
bedrijfsleven als kennisinstellingen zich achter
geschaard hebben. We doen het dus samen én met
een duidelijke focus op de sectoren waar noordnederland sterk in is: Zorg, voedsel, energie en
Water. Sectoren die ook nadrukkelijk benoemd zijn
in de Investeringsvisie van VNO-NCW MKB Noord.
de uitdaging is nu om volume te maken en stappen te zetten in de uitvoering. Op dat vlak is er nog
kaar heen. Het RIS3-programma is een strategie voor
zowel het benutten van onderzoek, het realiseren
van innovaties en het stimuleren van ondernemerschap. De vraag is wie voor welk onderdeel verantwoordelijk is. Om meters te kunnen maken is een
duidelijke taakverdeling nodig: wie doet wat? en
wie kun je er vervolgens op aanspreken als het niet
goed uitpakt?
als vno-ncw mkb noord zetten wij erop in om het
bedrijfsleven hierbij ‘in the lead’ te brengen. Want
uiteindelijk zijn het altijd de bedrijven die zorgen
voor de werkelijke innovaties en voor groei.
lambert Zwiers
directeur vno-ncw mkb noord
16
NoordNieuws juni 2014
Noordnieuws in 't kort
Olijve Metaal winnaar JOP 2014
Rudy Olijve uit Oosterwolde heeft dé Jonge Ondernemersprijs van het
Noorden 2014 gewonnen. Het was de 13e keer dat de JOP werd uitgereikt.
De finaleavond speelde zich af in MartiniPlaza in Groningen en was onderdeel van de Nacht van de Uitblinkers in het kader van de Week van de
Ondernemer.
Olijve won naast dé Jonge Ondernemers­
prijs ook de provincieprijs van Friesland.
Namens de jury noemde Eise van der Sluis
de volgende argumenten voor de overwinning: “De jury is onder de indruk van
deze ‘self made man’ en de wijze waarop
hij, met schijnbaar gemak, in drie-eneen-half jaar Olijve Metaal heeft laten
groeien tot een bedrijf met 30 medewerkers en een miljoenenomzet die elk jaar
groeit met meer dan 200 procent. Rudy
beschikt over onderscheidende gaven
in zijn werkgeverschap, waarin expliciet
vertrouwen in zijn medewerkers, het
genereren van nieuwe ideeën op de
werkvloer en een gezonde zelfreflectie
centraal staan. In de ogen van de jury zet
Rudy Olijve een nieuwe standaard voor
jong ondernemerschap; met lef en een
groot hart voor mensen.”
Bas van Dijk van Zorgon B.V. uit
Hoogeveen werd de Drentse provinciewinnaar en Aaldrik Haijer van Water
and Energy Solutions uit Groningen
de winnaar van Groningen. Bas van
Dijk beweegt zich met Zorgon op het
Eneco start bouw van haar grootste
windpark op land in Nederland
Al een paar maanden wordt er hard gewerkt aan de realisatie van Windpark
Delfzijl Noord. Het gaat om de bouw van 19 windmolens van 3,3 MegaWatt die
vanaf voorjaar 2015 groene stroom opwekken voor omgerekend zo’n 55.000
huishoudens. De molens komen op terreinen van Groningen Seaports: op de
Pier van Oterdum (5 stuks) en op de lange en smalle, door water omgeven
Schermdijk (14 stuks).
De 19 windmolens (type N100/3300) zijn
van de Duitse fabrikant Nordex en hebben
een mast van 100 meter en een bladlengte van 50 meter. De verwachting is dat
het windpark per jaar 175 miljoen kWh
groene stroom gaat leveren, goed voor het
jaarlijks stroomverbruik van zo’n 55.000
huishoudens. Eneco investeert meer dan 80
miljoen euro in het project. Het windpark
komt vlakbij Eneco Bio Golden Raand, de
grootste biomassacentrale in de Benelux,
die sinds eind vorig jaar operationeel is.
Eneco hecht groot belang aan lokaal
draagvlak voor haar activiteiten. Daarom
draagt het energiebedrijf bij aan een
gebiedsfonds, waar 15 jaar lang jaarlijks
50.000 euro in wordt gestort. Details over
de praktische uitwerking moeten nog worden ingevuld, maar het doel van het fonds
is om financieel bij te dragen aan lokale
projecten op het gebied van leefbaarheid,
duurzaamheid en ecologie in de omgeving
van het windpark.
snijvlak van ICT en zorg. Hij werd zeer
gewaardeerd voor de recente lancering
van ‘Supportbook’, een platform voor
ziekenhuismedewerkers om kennis te
delen, dat Zorgon samen met drie noordelijke ziekenhuizen ontwikkelde. En
Aaldrik Haijer mocht een compliment in
ontvangst nemen voor zijn innovatieve
vermogen en de valorisatie van wetenschappelijke kennis naar nieuwe toepassingen en producten met een internationaal marktbereik.
Dirk Notebomer, directeur
Notebomers Bouwgroep en lid
van VNO-NCW Noord, is tijdens
de traditionele lintjesregen
onderscheiden als lid in de Orde
van Oranje Nassau. Notebomer
is onderscheiden voor zijn werk
als diaken (voormalig penningmeester en kerkrentmeester) van de PKN te Lutjegast,
voorzitter en bestuurslid van
de Vereniging Dorpsbelangen
Lutjegast, bestuurslid van
Bouwend Nederland, bestuurslid
van Stichting Praktijkonderwijs
Bouw, oprichter en penningmeester van het Abel Tasman
Kabinet te Lutjegast, bestuurslid
van de geitenfokvereniging
Noord-Nederland en lid van de
historische kring Lutjegast.
17
Koninklijk paar bij initiatief power-to-gas-fabriek in Wijster
noordnIeuws In 't Kort
In het bijzijn van Koning WillemAlexander en Konigin Maxima ondertekenden de Nederlandse bedrijven
Attero, Pon Holdong BV, Ponooc BV,
de provincie Drenthe en Audi AG een
Letter of Intent. Deze bekrachtigt
de gezamenlijke interesse en inzet
voor de bouw van een power-to-gas
fabriek op het Energie Transitie Park
bij Attero in Wijster. De ondertekening vond plaats in het Noord-Duitse
Werlte, waar Audi de eerste industriele power-to-gas (P2G) ter wereld in
bedrijf heeft.
de samenwerking tussen genoemde
partijen vloeit mede voort uit initiatief
van de Hansa green tour, een internationale netwerktour voor ondernemers en
bestuurders die duurzame technologie
willen promoten, willen leren van “best
practices” en zaken willen doen in noord
Duitsland en Denemarken. Tijdens de
komende Hansa green tour (25-28 juni
2014) zullen onder andere Attero in
wijster en de audi p2g fabriek in werlte
worden bezocht.
Variass genomineerd als Beste Leerbedrijf in het Noorden
Variass uit Veendam is als een van de vier Kenteq Erkende leerbedrijven genomineerd voor de verkiezing Beste Leerbedrijf 2014 in het Noorden. In deze
verkiezing strijden leerbedrijven in de techniek uit de provincies Friesland,
Groningen, Overijssel, Drenthe en Gelderland tegen elkaar. De genomineerden kwamen als meest aansprekende leerbedrijven uit de bus.
ieder leerbedrijf draagt op zijn eigen
manier en niveau bij aan de ontwikkeling
van technisch vakmanschap.
grote bedrijven lijken daarbij in het voordeel, maar ook kleinere bedrijven laten
inspirerende en innovatieve voorbeelden zien van opleiding in de praktijk. Naast Variass zijn genomineerd:
Stameta B.V. uit Staphorst, Van Gelder
KLM B.V. uit Hattem en Van Lente
Systeemintegratie B.V. uit Deventer.
duidelijk is dat alle vier leerbedrijven
trots zijn op de bijdrage die zij leveren
aan het opleiden van mensen in de techniek. De winnaar van deze verkiezing
wordt op 16 oktober a.s. tijdens een feestelijke bijeenkomst bekend gemaakt. Het
winnende bedrijf ontvangt een award
plus een bedrag van € 2.500. Dit bedrag
dient te worden aangewend voor een
educatieve of maatschappelijke activiteit.
Provincie Drenthe lanceert MKB Fonds
De provincie Drenthe heeft het MKB Fonds Drenthe gelanceerd. De provincie stelt via dit nieuwe (revolverende) fonds
€ 13 miljoen beschikbaar voor kansrijke investeringen en innovaties. Doel is het geven van een extra stimulans aan de
groei van de Drentse werkgelegenheid. Het MKB Fonds Drenthe wordt uitgevoerd door de NOM.
Het mkb Fonds is een instrument waarmee het drentse mkb
op een laagdrempelige manier in aanmerking kan komen voor
financiering van kansrijke initiatieven. Gedeputeerde Ard van
der tuuk (pvda): “wij verwachten veel van dit fonds, omdat
het moet voorzien in een behoefte in een lastige financieringsmarkt. Deze start is onze uitnodiging én uitdaging aan het MKB
om hun kansrijke plannen in te dienen zodat we gezamenlijk de
dynamiek in de economie behouden.”
belangrijke criteria voor financiering zijn een kansrijke business
case en het creëren of behouden van werkgelegenheid in
Drenthe. Het fonds is bedoeld voor zowel starters als bestaande
ondernemingen. Financiering uit het fonds heeft de vorm van
(achtergestelde) leningen en participaties. Het fonds bestaat
uit twee onderdelen: een gericht op innovatie en de ander op
ontwikkeling en groei.
Voor meer informatie zie www.mkbfondsdrenthe.nl
18
NoordNieuws juni 2014
Gerard Kremer
[email protected]
Nieuw initiatief VNO-NCW MKB Noord, ING en Provincie Fryslân:
ondernemer coacht ondernemer
Als ondernemer ben je vaak druk met de dagelijkse gang van zaken. Vraagstukken
voor de lange termijn blijven liggen, ook omdat je hierover niet zo makkelijk bij iemand
terecht kunt. Ondernemers die dit herkennen en met een ervaren ondernemer willen
sparren, kunnen vanaf nu terecht bij Ondernemer Coacht Ondernemer: een initiatief van
VNO-NCW MKB Noord, ING en de provincie Fryslân.
tijdens de week van de ondernemer,
begin juni in martiniplaza, werd ondernemer Coacht Ondernemer gelanceerd.
Op ondernemercoachtondernemer.nl kan
iedere (startende) ondernemer in noordnederland terecht die behoefte heeft
aan coaching. Of je nou recent gestart
bent, een krachtige groei doormaakt of
te maken hebt met tegenslag: met de
juiste coach krijg je meer grip op de zaak,
houd je overzicht en kun je verder kijken
dan de waan van de dag.
veel ondernemers ervaren in de dagelijkse praktijk een zekere mate van
‘eenzaamheid’. De diverse stakeholders die u heeft zijn niet per definitie
de aangewezen personen om vrijuit
meningen, gedachten, ideeën, proble-
men en uitdagingen mee te bespreken.
met een collega-ondernemer als coach
kunnen ondernemers vrijuit en zonder
consequenties sparren en alle onderwerpen bespreken die hen bezighouden,
zowel op het vlak van bedrijfsvoering als
op persoonlijk vlak. Maar ook met een
specifieke vraag of behoefte kunnen
ondernemers bij ondernemer coacht
Ondernemer terecht. Dit kan betrekking hebben op marketing, financiën,
innovatie, leiderschap, verbetering van
bedrijfsprocessen.
Ing en fryslân
vno-ncw mkb noord heeft het initiatief
samen met ing en de provincie Fryslân
opgezet. Beide partijen zijn net zo
enthousiast als wij over de kansen die
het biedt voor noordelijke ondernemers.
martin van den Hemel, regiodirecteur
mkb noord-oost nederland over de
betrokkenheid van ing: “voor ons is
ondernemer coacht ondernemer een
mooie aanvulling op de bestaande
klantbediening. Hiermee bieden we
ondernemers de mogelijkheid tot één
op één coaching om kennis en ervaring
te delen met ervaren (oud)ondernemers.
we zullen onze ervaren, succesvolle
klanten stimuleren om zich als coach aan
te melden.”
actueel
Ondertekening van het Convenant Ondernemer Coacht Ondernemer door v.l.n.r. ING Regiodirecteur Martin van der Hemel,
directeur Regionale dienstverlening KvK Frans Alting, MKB-Nederland Noord voorzitter Riek Siertsema en VNO-NCW MKB Noord directeur
Lambert Zwiers. Eerder tekende CdK van Fryslân John Jorritsma al het Convenant.
19
“Veel ondernemers ervaren in de dagelijkse praktijk een zekere mate van ‘eenzaamheid’.
Met een collega-ondernemer als coach kunt u vrijuit en zonder consequenties sparren,
zowel op het vlak van bedrijfsvoering als op persoonlijk vlak”
Hans konst, gedeputeerde provincie
Fryslân, over de betrokkenheid van de
provincie: “de provincie gelooft in het
delen van kennis. Helemaal als het van
ervaren ondernemers komt voor andere
ondernemers. Die praktijkervaring kan
een concrete bijdrage leveren aan het
ondernemerssucces. En ondernemerssucces betekent werkgelegenheid en dat
steunt de provincie van harte.”
aanmelden
via de website van ondernemer coacht
ondernemer kunt u uw profiel en
eventuele vraagstuk doorgeven. Aan de
hand van een intakegesprek met u als
ondernemer en de geschikte coach(es)
zoeken wij naar de ideale match. Aan
een coachingstraject zijn uiteraard ook
kosten verbonden. Omdat ieder coachingstraject maatwerk betreft, kunnen
we hier geen vaste prijs voor noemen.
voor een inschatting van de kosten
kunt u contact opnemen via
[email protected]
uiteraard kunt u zich ook aanmelden als
coach. De rol van de coach is om ondernemers in de start- en groeifase van het
ondernemerschap door middel van begeleiding, ondersteuning, verantwoording
en aanmoediging te coachen. Coaching
gaat in onze visie om het ‘voorhouden
van een spiegel’. De coaches lossen het
probleem van de ondernemer niet op,
maar hebben een begeleidende rol.
als ondernemer ga je zelf aan de slag,
waarbij de coach een spiegel voorhoudt
en vragen stelt waarmee de ondernemer
zijn of haar inzichten vergroot vanuit
nieuwe, soms onvermoede invalshoeken.
indien u geïnteresseerd bent om deze
rol te vervullen, nodigen wij u van harte
uit om u te melden via de website of per
mail. <
Meer weten? Kijk voor informatie en
een korte video over het project op
www.ondernemercoachtondernemer.nl
ondernemerservaringen
wie anders dan ondernemers zelf kunnen het beste vertellen hoe ondernemer coacht ondernemer werkt en wat de meerwaarde
is. “een sparringpartner die uit hetzelfde hout gesneden is, wat wil je nog meer?”
Peter Sinnige,
Qviv video producties:
“ondernemerschap is vallen en
opstaan zeggen ze vaak. Maar
waarom vallen als een ander dat
al eens voor je gedaan heeft? er
wordt gekeken naar wie we zijn,
wie bij ons past en naar mijn vraagstuk, zodat wij, als bedrijf
weer stappen kunnen maken.”
leon den Hertog,
Klok onderhoud- en afbouwgroep bv:
“een goed initiatief vanuit vno-ncw
MKB Noord. Het sparren met een ondernemer, waarbij je op gelijkwaardige
basis ervaringen en actuele onderwerpen
met elkaar kan delen om zo het beste uit
jezelf en de onderneming te halen: erg
belangrijk.”
michel wiersema, mw bedrijfskleding:
“in de afgelopen jaren is mijn onderneming
ondanks de crisis toch blijven groeien. De
komende jaren wil ik graag grotere stappen
maken. We staan aan het begin van een
nieuw economisch tijdperk waarin zich veel
kansen gaan voordoen en dus snellere groei.
Hoe gaan we deze groei opvangen en hoe
kunnen we mw bedrijfskleding waardevoller maken? Hierin
zou ik mij graag willen laten coachen.”
dennis wouda,
speciaaladvocaten:
“dit initiatief van vno-ncw mkb
Noord ondersteun ik van harte.
Het ondernemerschap is ontzettend enerverend, ‘but lonely at
the top’. Een sparringpartner die
uit hetzelfde hout gesneden is,
wat wil je nog meer?”
20
Jan-Willem Lobeek
[email protected]
NoordNieuws juni 2014
Onderzoek naar gevolg van afbouw en beëindiging gaswinning
‘als er niets meer te winnen valt…’
In 1959 werd bij Slochteren één van de grootste gasvelden van Europa ontdekt.
Sindsdien is Nederland fundamenteel veranderd. De Nederlandse bedrijven en
huishoudens zijn volledig overgegaan op aardgas als bron van energie. En is
Noord-Nederland dé aardgasregio van Nederland geworden, zowel in termen van
werkgelegenheid als investeringen. Maar wat als er niets meer te winnen valt…?
Hoewel we sinds het begin van de gaswinning weten dat deze eindig zal zijn,
hebben we ons nooit afgevraagd wat
hiervan de consequenties zijn. Zeker nu
de gaswinning volop in de belangstelling
staat, als gevolg van de aardbevingsproblematiek, is het ook belangrijk om de
gevolgen te kennen van het verminderen en uiteindelijk beëindigen van de
gaswinning. Deze vraag heeft VNO-NCW
noord eind vorig jaar neergelegd bij de
faculteit ruimtelijke wetenschappen van
de RUG.
verlies van 13.000 banen
in de masterthesis ‘als er niets meer te
winnen valt…’ van lisa van der molen,
studente economische geografie, is deze
vraag beantwoord door de werkgelegenheid in de gassector in kaart te brengen.
Zij komt tot de conclusie dat de directe
werkgelegenheid in de gassector relatief
klein is. Veel werkzaamheden worden
uitbesteed, waardoor de sector indirect
veel banen creëert. Direct en indirect is
de gassector goed voor ongeveer 19.000
banen in noord-nederland (inclusief de
Kop van Noord-Holland). Als er minder
gas wordt gewonnen, zullen de banen
in de winning van gas verdwijnen. Dit is
21
ongeveer twee derde van de banen in de
sector. Ondanks dat de hoeveelheid gas
die jaarlijks wordt gewonnen zal gaan
afnemen, betekent dit niet dat de werkgelegenheid ook direct afneemt. De druk
in de gasvelden neemt af, waardoor het
lastiger wordt om het laatste gas te winnen. Dit zal extra investeringen vergen
en meer werkgelegenheid opleveren. De
komende jaren zal de sector daardoor
wellicht groeien. Als er uiteindelijk geen
gas meer wordt gewonnen, zullen deze
banen verdwijnen. Dit betekent een
verlies van ongeveer 13.000 banen voor
de regio.
duurzame energie
actueel
de kennis die de afgelopen decennia in
noord-nederland is opgebouwd op het
gebied van gas en gaswinning kan in de
toekomst worden ingezet om duurzame
energie verder te ontwikkelen. Er is een
opleidingsstructuur ontstaan die op ener-
zal worden. In eerste instantie omdat de
nederlandse economie voor een belangrijk deel van gas afhankelijk zal blijven.
daarna zijn er mogelijkheden om de
infrastructuur voor andere doeleinden
te gebruiken. Bijvoorbeeld voor het
transport en de opslag van groen gas,
waterstof en CO2.
denktank moeten worden opgericht met
hierin gezaghebbende mensen uit het
bedrijfsleven, politiek en maatschappelijk
middenveld. Deze denktank zou onder
verantwoordelijkheid van het ministerie
van Economische Zaken moeten staan.
net als de gaswinning van nationaal
belang is, net zozeer is de ontwikkeling
van een alternatieve economie.
tijdig voorbereiden
noord-nederland moet zich gaan voorbereiden op het einde van de aardgaswinning. Door op tijd na te denken en
te anticiperen op de beëindiging van de
gaswinning, kan worden voorkomen dat
de economie in noord-nederland in een
zwart gat valt. Dit was in de jaren ’60 en
’70 wel het geval in Zuid-Limburg. Door
de vondst van het aardgas verdween de
vraag naar kolen en werd besloten de
kolenmijnen te sluiten. Het gevolg was
een hoge werkloosheid en verarming van
de regio.
Kansen benutten
dit staat los van de kansen die er nu al
voor het Noorden liggen. Hoewel het
geen automatisme is dat de alternatieve energieopwekking ook in noordnederland zal landen, zo luidt een van
de conclusies van het onderzoek, geeft
ditzelfde onderzoek wel aan dat we
op een aantal vlakken op voorsprong
staan. Recent hebben gezaghebbende
wetenschappers ons nog weer duidelijk
gemaakt dat het beperken van de global
warming niet gaat zonder afvang en
“Een verlies van 13.000 banen op termijn is catastrofaal voor de noordelijke economie.
Compensatie hiervan vraagt om een onorthodoxe en integrale aanpak –
een soort deltaplan voor het Noorden”
gie georiënteerd is. Hier liggen kansen
om de aanwezigheid van kennis in de
regio te versterken. De komende jaren
zal in de gassector nog veel kennis en
innovatie nodig zijn omdat het moeilijker
wordt het restant efficiënt te winnen.
ook in de duurzame sector is nog veel
innovatie nodig. Op dit moment is de
productie van duurzame energie nog een
stuk duurder dan de productie van fossiele energie.
de werkgelegenheid in het transport
en de handel van gas zal waarschijnlijk
blijven. Deze is voornamelijk gerelateerd
aan de algemene vraag naar gas en minder afhankelijk van de eigen winning. Of
gas belangrijk zal blijven in onze energievoorziening als nederland niet meer zelfvoorzienend is, is met name een politieke
keuze die gemaakt moet worden.
gasinfrastructuur
nederland heeft een uitgebreide gasinfrastructuur die nog lange tijd gebruikt
als een sector verdwijnt uit een regio,
kan dit leiden tot een domino-effect van
vertrekkende bedrijven wat uiteindelijk
zou kunnen leiden tot het verdwijnen
van een compleet technologisch cluster.
daarbij is bijvoorbeeld de vraag hoe de
sterke energiesector in het noorden zich
zal ontwikkelen als de gassector verdwijnt.
Hoe nu verder?
voor vno-ncw noord zijn de conclusies en aanbevelingen klip en klaar. Een
verlies van 13.000 banen op termijn is catastrofaal voor de noordelijke economie.
daarmee zou de werkloosheid direct met
twee procentpunten stijgen en wordt de
regio weer op een enorme achterstand
gezet.
Het compenseren van een dergelijk
verlies aan banen vraagt om een onorthodoxe en integrale aanpak – een
soort deltaplan voor het Noorden. Om
dit deltaplan vorm te geven zou er een
opslag van CO2. Hiervoor heeft Noordnederland alle voorwaarden in huis: kennis van de ondergrond, ‘lege’ aardgasvelden en een leidinginfrastructuur.
ook op het vlak van power-to-gas of
andere vormen van elektriciteitsopslag
staan we er goed voor in onze regio.
bovendien zal binnen tien jaar de
aardgaswinningsinfrastructuur op de
noordzee moeten worden ontmanteld,
een miljardenklus. De Eemshaven zou
hierbij – net als bij de windenergie op
zee – een prima uitvalsbasis en verwerkingsplek kunnen zijn. Dit zal echter niet
voldoende zijn om de banen die in de
toekomst verloren gaan duurzaam te
compenseren. <
Wilt u meer weten over het onderzoek
van Lisa van der Molen over de gevolgen
van het afbouwen en uiteindelijk beëindigen van de gaswinning?
Download dan haar masterthesis via
www.vno-ncwnoord.nl onder publicaties.
22
NoordNieuws juni 2014
VNO-NCW Noord bracht op 22 en 23 mei een bedrijfsbezoek aan Groningen Seaports. Het werden twee bijzondere bijeenkomsten, met naast een toelichting op de
ontwikkelingen in de haven in Delfzijl en de Eemshaven
een actief programma. Zo werd een haventour per elektrische fiets gemaakt en een rondvaart met RIB’s onder
de noemer ‘Zout aan de broek’.
Foto’s: JAV Studio’s Assen
Reuring in de Eemshaven
groningen seaports is de beheerder van de haven van delfzijl
en de eemshaven en aangrenzende industrieterreinen. de organisatie verzorgt de complete havendienstverlening aan haar
industriële en mKb-klanten – van logistieke en infrastructurele
diensten tot de uitgifte en het onderhoud van de terreinen in
beide havengebieden.
vno-ncw noord in beeld: bedrijfsbez
23
aan het begin van deze eeuw was de eemshaven voornamelijk
een grote onbebouwde vlakte waar alle ontwikkelingen mislukten. onder leiding van Harm post is dit beeld volledig gekanteld
en is de haven getransformeerd naar een energieopwekkingsknooppunt en een uitvalsbasis voor offshore dienstverlening.
daarbij heeft de haven een grote toekomst als vestigingslocatie
voor zogenaamde datahotels. Harm post ziet als belangrijke succesfactor het alleen over contracten communiceren en niet over
contacten. dat voorkomt veel ruis en negativisme.
verder heeft hij consequent geprobeerd ‘reuring’ in de haven te
krijgen. met het bedrijfsbezoek van vno-ncw noord is dat zeker weer gelukt: onderdeel van het bezoek was een rit met een
e-bike door de haven en een spectaculaire speedboottocht door
het havenbekken. na de afsluitende borrel met vis op de dijk
vroeg Harm post aan de aanwezigen als enige tegenprestatie
om de goede verhalen van de eemshaven vooral met anderen
te delen…
zoek groningen seaports
24
NoordNieuws juni 2014
Lex Kloosterman
[email protected]
Foto’s: JAV Studio’s Assen
Visite Veenhuizen in teken van duurzame inzetbaarheid
‘levenslange balans tussen
werk en privé’
Zoals ieder jaar staat de bijeenkomst Visite
Veenhuizen in het teken van een thema dat
om reflectie vraagt. Deze keer is gekozen voor
‘Gezond ouder worden’, bekeken vanuit de
beroepsmatige sfeer. In het gevangenismuseum
wordt het onderwerp door drie inleiders
vanuit verschillende kanten belicht en
discussiëren de deelnemers over de rol van
oudere medewerkers binnen het bedrijf en
de verantwoordelijkheden van de werkgever.
cultureel ideaal in nederland: lang vitaal blijven en daarna een
snelle beëindiging van het leven. Nieuw is volgens hem het feit
dat mensen nadrukkelijk hun eigen levensloop willen managen: “leeftijd willen we niet van belang achten”. Waar mensen
vroeger grofweg eerst naar school ging, daarna werkten en
eenmaal met pensioen van hun vrije tijd konden genieten,
willen we nu alles tegelijk: “permanente educatie, werk en
voldoende vrije tijd”.
de lange geeft aan dat er meerdere vooroordelen over oudere
werknemers zijn: ze zijn niet productief, leven naar hun pensioen toe, zijn moeilijk inzetbaar en vaker ziek. Met een originele
insteek vertelt de hoogleraar hoe mensen het verval, dat er
onmiskenbaar is, te slim af kunnen zijn. “Je moet anders gaan
Vertrouwen is het sleutelwoord.
selecteren - optimaliseren - compenseren
Frits de lange, Hoogleraar ethiek aan de protestantse
Theologische Universiteit in Groningen, leidt het thema in. Bijna
een decennium houdt hij zich inmiddels vanuit zijn vakgebied
bezig met gezond ouder worden. De Lange: “De gemiddelde
levensverwachting stijgt, maar niet spectaculair. We worden
ouder en steeds meer mensen worden ouder. Zaken als zorg en
pensioen komen in het geding, de grijze druk neemt toe. Feit
is echter dat we niet met z’n allen ouder worden: ook sociaaleconomische status is van belang.” De Lange spreekt van een
Frits de Lange, Hoogleraar Ethiek aan
de Protestantse Theologische Universiteit in Groningen
25
leven: selecteren, optimaliseren en compenseren.” Als voorbeeld
noemt hij een briljante pianist, die alle werken speelde maar op
latere leeftijd alleen nog Chopin speelde. Hij optimaliseerde dit
werk en ging het geheel langzamer spelen, zodat het niet opviel
dat hij de snelle stukken niet snel genoeg meer kon spelen. Zo
kun je het lang volhouden en juist een expert op een bepaald
gebied worden, aldus de lange, die zijn verhaal afsluit met
de vergelijking van het leven met een marathon. “Waarbij het
vooral belangrijk is dat je hem samen met anderen loopt en er
publiek bij is. Dat is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid”.
Individueel fonds
paul schut, directeur van amca Hydraulic Fluid power, sluit met
zijn verhaal aan bij ‘het te slim af zijn van het verval’, zoals
Frits de Lange het noemt. Schut heeft bij meerdere kleine en
middelgrote bedrijven in de maakindustrie leiding gegeven. “Ik
heb altijd met gepassioneerde vakmensen gewerkt en daar een
gevoel bij ontwikkeld”, vertelt Schut. Nu we van de overheid
door moeten tot ons 67e, ziet Schut één probleem: de praktijk.
“Bij veel bedrijven is door de crisis het vet van de botten. Om
de concurrentie aan te kunnen moet je ‘lean en mean’ zijn. Als
gevolg daarvan zie je dat veel oudere medewerkers het moeilijk
hebben. Het is aan ons als werkgevers om dit op te pakken.”
praKtIJK
oudere medewerkers hebben veel kennis en ervaring en zijn
waardevol voor je bedrijf. Feit is echter ook dat ze vaak een
stuwmeer aan vakantierechten hebben opgebouwd en als
Grainne Barsema, HR Officer van Lubrizol Advanced Materials Resin
aanjagen van duurzame inzetbaarheid
derde spreker is grainne barsema, Hr officer van lubrizol
advanced materials resin, een klein chemisch bedrijf waar 26
mensen werken. Vol passie vertelt zij hoe het bedrijf in 2007
een ommezwaai heeft gemaakt en sindsdien is gefocust op
duurzame inzetbaarheid van haar medewerkers. Belangrijk element is het flexibele rooster dat is ingevoerd, dat de medewerkers zelf invullen. “We zetten in op mobiliteit en een levenslange balans tussen werk en privé”, aldus Barsema.
barsema benadrukt dat duurzame inzetbaarheid een ingrijpende verandering binnen het bedrijf is. “Daarom is het belangrijk
om iedereen erbij te betrekken. In het begin vonden medewerkers het flauwekul. Maar we hebben doorgezet door mensen te
stimuleren opleidingen te volgen en te vragen waar ze naartoe
willen, wat ze kunnen en welke competenties ze willen ontwikkelen. Hierop inzetten is zowel goed voor de medewerker zelf
als voor het bedrijf. Zet daarom als het kan restcapaciteit niet
om in winst, maar gebruik het voor duurzame inzetbaarheid
van je mensen.”
vertrouwen
Paul Schut, directeur van Amca Hydraulic Fluid Power
gevolg van hun leeftijd met sommige ontwikkelingen binnen
het bedrijf niet meer mee kunnen. Schut wil van deze nadelen
juist een kans maken: “gebruik het stuwmeer als fonds voor individuele maatregelen. Gebruik het om hulpmiddelen voor een
oudere medewerker aan te schaffen of om hem te ontzien van
hoge productie-eisen.” Als voorbeeld noemt hij een voorman
die slecht ter been werd. Omdat Schut hem niet kon missen,
werd een segway aangeschaft. De man betaalde er zelf aan
mee en mocht hem later houden.
aan een dergelijk persoonlijk fonds moeten zowel de medewerker, het bedrijf en de overheid meebetalen, de laatste in de vorm
van fiscaal aantrekkelijke maatregelen. “Spaar bijvoorbeeld
vanaf je 45e voor een goed ‘ouderdomsbeleid’. Voor oudere medewerkers kan het ook een kans op de arbeidsmarkt zijn. Als het
fonds meegenomen kan worden, is deze persoon aantrekkelijker
om aan te nemen. Kortom: een mobiele werknemer.”
Na de inleidingen gaan de deelnemers in groepen uiteen. Er
wordt gesproken over demotiebeleid, de voor- en nadelen van
flexibele pensionering en de vraag hoe om te gaan met zware
beroepen. De conclusie bij de plenaire terugkoppeling: de
meeste ondernemers staan er positief in. Maar er is wel werk
aan de winkel, zo blijkt uit de zeer diverse terugkoppelingen
van de verschillende groepen. Er zijn vragen over de financierbaarheid van een en ander; er zijn verschillen tussen hoog- en
laagopgeleiden; en is de gemiddelde medewerker bereid zich
op latere leeftijd te specialiseren?
duurzame inzetbaarheid moet van bovenaf gestimuleerd
worden, maar van onderaf groeien, concludeert vno-ncw
Noord directeur Lambert Zwiers. Saskia van de Ree, directeur
kunststation c, sluit zich hierbij aan: “het is positief dat we dit
onderwerp hier agenderen. Werkgevers moeten goed luisteren naar de wensen van hun medewerkers. Vertrouwen is het
sleutelwoord, vertrouwen dat de werkgever met jou naar de
toekomst kijkt.” <
ACTUEEL
© 2011 KPMG Staffing & Facility Services B.V. All rights reserved.
Uw
Voorcontactpersonen
meer informatie: bij
kpmg.nl
KPMG
Groningen:
Sikko Bruinsma
Reint-Willem van Dijk
Rutger Dijsselhof
Willemina Feenstra
Mark van Opzeeland
050 522 21 11
Voor meer informatie:
kpmg.nl
Lambert Zwiers
[email protected]
27
Begin mei is Jelmer Bolt
overleden; erelid van VNONCWN oord.
Jelmer Bolt stond als eerste
algemeen secretaris van NCW
Noord aan de basis van onze
vereniging en heeft zich in die
rol 22 jaar ingezet voor het
noordelijk bedrijfsleven.
In memoriam: Jelmer Bolt, 1932 - 2014
‘dag en nacht in de weer voor
de belangen van ondernemers’
jelmer bolt was een telg uit een bakkersfamilie in groningen en
ging zelf ook het bakkersvak in. Eerst bij het familiebedrijf Bolt
en later bij de NV Verenigde Bakkersbedrijven Bolt Brands Bus.
van 1959 tot 1971 was hij aan dit bedrijf verbonden, eerst als
adjunct-directeur en de laatste vijf jaar als directeur. Voor Jelmer
was het een vanzelfsprekendheid dat je als directeur van het
bedrijf lid was van een werkgeversorganisatie.
daarmee gaf je aan je bewust te zijn van de
maatschappelijke verantwoordelijkheid die zo’n
functie met zich meebrengt.
vanuit zijn gereformeerde achtergrond was het
voor hem logisch dat hij aansluiting zocht bij
het nederlands christelijk werkgeversverbond
(NCW). Deze werkgeversorganisatie was in 1970
voortgekomen uit een fusie tussen de protestants-christelijke werkgevers en de katholieke
werkgevers. Jelmer was een zeer actief lid en
kwam daardoor al snel in het bestuur terecht
van de afdeling Groningen. Een bestuur dat
uitsluitend bestond uit vrijwilligers en dat niet beschikte over een
professioneel secretariaat. Het bestuur moest het doen met wat
hand-en-span diensten die werden verleend door het landelijke
secretariaat in Den Haag.
ook de ncw besturen in Friesland en drenthe waren niet zo
gelukkig met deze situatie en gezamenlijk kwam men tot de conclusie dat er een fulltime professional moest komen voor de drie
noordelijke provincies. Omdat Jelmer zich vanaf het begin had
onderscheiden als een zeer geëngageerd bestuurder en omdat
het bakkersbedrijf inmiddels was overgenomen, waren alle ogen
op hem gericht om de eerste algemeen secretaris te worden van
ncw noord, de christelijke werkgeversorganisatie voor de drie
noordelijke provincies. Een verantwoordelijkheid die Jelmer op
het lijf geschreven was.
jelmer was dag en nacht in de weer voor de belangen van ondernemers. Hij was geen bureauman, maar iemand die naar de
ondernemers toeging en net zo dacht en praatte als de ondernemers zelf. Hij leefde mee met het wel en wee
van de leden en stond naast hen. Maar Jelmer
deed veel meer. Hij was ook heel goed thuis in
de wereld van overheid en politiek en beschikte
over uitstekende contacten met vakbonden,
milieuorganisaties, onderwijsinstellingen etc.
Hij kon zich bij tegengestelde belangen altijd
zeer goed inleven in de positie en verantwoordelijkheden van zijn tegenspelers. Hij was bovendien een zeer innemende en integer opererende
man en dat maakte hem tot een ideale belangenbehartiger. Hij wist in zijn vele maatschappelijke activiteiten ontzettend veel zaken voor
ondernemers voor elkaar te krijgen. Toen Jelmer na 22 jaar op 1
april 1994 met de VUT ging, telde de vereniging maar liefst 700 leden. Een ongelofelijke prestatie. Vanwege zijn grote verdiensten
werd hij bij zijn afscheid benoemd tot erelid van de vereniging.
jelmer bolt was niet alleen voor ondernemend noord-nederland
van groot belang. Hij heeft zich ook krachtig ingezet voor het
verbeteren van de werkgelegenheid en de welvaart van onze
regio in brede zin. Hij deed dat vol passie in talloze besturen,
adviescommissies en werkgroepen. Noord-Nederland is hem dan
ook veel dank verschuldigd. Ook onze koningin was die mening
toegedaan en volkomen begrijpelijk ontving hij de koninklijke
onderscheiding Officier in de Orde van Oranje Nassau. <
28
NoordNieuws juni 2014
Lex Kloosterman
[email protected]
Bert van der Haar en Bernard Wientjes tijdens Meet the Chairmen
Voor de laatste keer was Bernard Wientjes medio april als voorzitter van VNO-NCW
te gast in het Noorden: vanaf 1 juli neemt Hans de Boer het stokje over. Tijdens
de Meet the Chairmen bijeenkomst in het Hof van Saksen liet hij nog één keer als
voorzitter zijn licht schijnen op de economische en politieke actualiteit. Over de
aardgasproblematiek zei Wientjes: “het Noorden moet zelf met een aanvalsplan
komen om huizen aardbevingsbestendig te maken”.
wientjes liet zich tijdens meet the chairmen positief uit over
het huidige economisch klimaat: “het licht aan het eind van
de tunnel is zichtbaar. Ook voor onze eigen economie is het
belangrijk dat de wereldeconomie zich herstelt.” Essentieel
noemde wientjes een goed investeringsklimaat in nederland,
verwijzend naar het nieuws dat starbucks haar hoofdkantoor
van Nederland naar Groot-Brittannië verplaatst: “We staan nog
steeds te boek als land met een betrouwbaar fiscaal en juridisch
beleid en goede verbindingen. Maar er zijn landen die onze
positie graag willen overnemen. Natuurlijk moeten witwaspraktijken voorkomen worden, maar gooi niet het kind met het
badwater weg.”
als voorzitter van vno-ncw werd wientjes in het buitenland
vaak gevraagd hoe het kan dat zo’n klein land als nederland
het zo goed doet. Zijn antwoord: “Ondernemerschap zit in ons
bloed. In het buitenland is veel waardering voor Nederlandse
bedrijven als Shell, Philips en Unilever.” Positief was Wientjes
ook over de ontwikkelingen op de financiële markten.
“prioriteit is nu dat er stabiliteit komt”, aldus wientjes, “ondernemers hebben dat nodig en dat is van belang voor het
consumentenvertrouwen.”
wientjes zoomde ook nadrukkelijk in op de ontwikkelingen
in het Noorden. Na de bloei in de jaren zeventig en tachtig is
er een tijd van stilstand geweest, aldus de voorzitter. “In het
westen is te veel het beeld ontstaan van een regio die de hand
ophoudt. Het afblazen van de Zuiderzeelijn is een grote fout
geweest, die zou er toch nog een keer moeten komen. Maar
wat niet meer terug moet komen is het beeld dat het noorden
de hand ophoudt.”
aardbevingsbestendig bouwen
Wientjes verwees hiermee naar de aardgasproblematiek. Zijn
boodschap: “het noorden moet zelf met een aanvalsplan komen om huizen aardbevingsbestendig te maken”. Eerder op de
dag bezocht wientjes samen met vno-ncw noord voorzitter
Bert van der Haar het bedrijf SealTeq in Stadskanaal. Directeur
martin van der leest vertelde beide voorzitters uitgebreid over
de bijdrage die zijn bedrijf kan leveren aan het genoemde
aanvalsplan. Met een consortium van noordelijke bedrijven zet
van der leest in op preventieve maatregelen om gebouwen in
de regio te versterken. “De meeste gebouwen zijn destijds niet
ontworpen op de belasting van aardbevingen. Wij kunnen deze
van binnen wapenen zodat de bewegingen worden afgevloeid,
praKtIJK
‘ondernemerschap zit in ons bloed’
Foto’s: JAV Studio’s Assen en Koos Boertjens
29
scheuren worden voorkomen en mensen zich weer veilig voelen.” Ook onderstreepte Van der Leest de urgentie hiervan: ‘We
zijn niet goed voorbereid als er nu een aardbeving van 5.0 op
de schaal van Richter komt”.
siliciumcarbide
wientjes en van der Haar brachten ook een bezoek aan esd-sic
in delfzijl, dat te kampen heeft met een gebrek aan level of
playing field op energiegebied. Bij de productie van hoogwaardig siliciumcarbide, gebruikt in bijvoorbeeld roetfilters of als
wandbedekking van vuilverbrandingsovens, wordt veel energie
gebruikt: in vier minuten verbruikt esd-sic net zoveel energie
als een huishouden per jaar. Plant manager Cas König legde de
voorzitters uit hoe het bedrijf haar energie inkoopt en op welke
problemen het stuit. Grootste dilemma: Duitse stroom is goedkoper, maar wanneer deze wordt geïmporteerd moet er een
tolheffing worden betaald. Een onzekere stroomprijs, CO2-prijs,
maar ook mogelijke aardbevingen, energiebelasting en nieuw
antidumping-beleid zorgen voor onzekerheid bij ESD-SIC. En
dat terwijl het bedrijf voorop loopt in de wereld: alle innovaties
op het gebied van siliciumcarbide van de afgelopen veertig jaar
komen uit Delfzijl. Wordt ongetwijfeld vervolgd.
vno-ncw mKb noord
tijdens meet the chairmen zoomde vno-ncw noord voorzitter bert van der Haar ook in op de samenwerking met mkbNederland Noord. Met een geïntegreerde backoffice zetten we
Bernard Wientjes in gesprek met Cas König van ESD-SIC
ons gezamenlijk in voor een optimaal ondernemingsklimaat in
het Noorden. “Deze samenwerking is nodig omdat wij onze rol
nadrukkelijk zien veranderen”, aldus Van der Haar. “Het beroep
dat de buitenwereld op ons doet, neemt flink toe. Nu de overheid zich op tal van terreinen – noodgedwongen – steeds verder
terugtrekt, moeten andere partijen naar voren treden. Met
de integratie van de twee bureauorganisaties hebben we een
flinke efficiencywinst geboekt en zijn we een stuk slagvaardiger.” Van der Haar riep de leden in dit kader nadrukkelijk op
om ook het komende verenigingsjaar weer actief mee te doen,
juist ook op het gebied van belangenbehartiging: “uw stem
wordt gehoord!”. <
Q:
Sturen in deze tijd.
Ideeën, mensen, cijfers.
Hoe houd ik de balans?
Afier. Leer ons kennen.
In deze enerverende tijden is het als accountant des te belangrijker om jezelf bij de les te
houden. In te zien dat innovatie en accountancy wel degelijk samengaan. En te begrijpen
waar de markt behoefte aan heeft. Afier werkt vanuit die mindset. Om ondernemers
daadwerkelijk verder te helpen bij uitdagende financiële en fiscale vraagstukken.
Wat men van ons kan verwachten? De juiste vragen en passende antwoorden.
Afier
accountants + adviseurs
afier.com
Drs. E.J. Kreuze RE RA
is volledig op de hoogte.
Ons leren kennen?
afier.com
advertentie
Zomer
Een mooie periode voor Bezinning
En daarna?
Ruimte voor nieuwe initiatieven!
Van Ede & Partners brengt u in beweging naar de baan waar u weer met veel plezier aan de slag gaat.
Wij zijn gespecialiseerd in loopbaanbegeleiding, outplacement en coaching.
Binnen organisaties zetten wij ons in voor vitaliseringvraagstukken en stressreductie bij medewerkers.
17, 18 en 19 september 2014
Zeilcoaching
Voor bedrijven of teams die ballast overboord willen gooien, hun passie
willen hervinden en samen een hernieuwde koers gaan uitzetten.
19 augustus 2014 / 9 september 2014
Open Kennismakingsavond met twee loopbaanworkshops.
Voor iedereen die vrijblijvend wil kennismaken met Van Ede & Partners is er
in Groningen een Open Huis
Aanvang: 19.30 uur
16 september 2014
Open Kennismakingsavond in Zwolle met twee loopbaanworkshops
Voor iedereen die vrijblijvend wil kennismaken met Van Ede & Partners
Aanvang: 19.30 uur
Neem vrijblijvend contact met ons op of geef u op voor één van onze bijeenkomsten via
[email protected] of [email protected]
Lex Kloosterman
[email protected]
Foto: Jan Buwalda
31
Terugblik Energy College BusinessBijeenkomst
‘samen kom je verder’
Naast een plenair programma bood de Energy College BusinessBijeenkomst nadrukkelijk de gelegenheid
aan onderwijs en bedrijfsleven elkaar te ontmoeten.
Eind mei kwamen noordelijke ROC’s/AOC’s en het bedrijfsleven bij elkaar op Kasteel
Nienoord in Leek. Tijdens de eerste Energy College BusinessBijeenkomst vertelden
vertegenwoordigers van het noordelijk bedrijfsleven hoe belangrijk het is om jongeren en
actueel
werkenden op te leiden voor de energiesector van nu en de toekomst. Ook presenteerden
de verschillende hotspots van het Energy College zich aan het bedrijfsleven.
want er staat veel te gebeuren en er
moet veel gebeuren, zo was de teneur.
momenteel wordt in de energy valley
regio 8,4% van het finaal energiegebruik
door duurzame bronnen geproduceerd.
voor de komende jaren is echter een stevige groei voorzien. Naast uitbouw van de
technieken waar de regio nu al koploper
in is, wordt ingezet op technieken die
een belofte inhouden voor de toekomst,
zoals zonne-energie en wind op zee. De
ambitie is dat in 2020 minimaal 21% van
het finaal energieverbruik op land in
de energy valley regio duurzaam wordt
geproduceerd. Als ook wind-op-zee voor
de kust van noord-Holland noord, Fryslân
en groningen wordt meegeteld is het
aandeel ruim 31%.
enorme uitdaging
“een enorme uitdaging”, aldus klaas-jan
Noorman, coördinator van het Energy
College. “Om deze doelstellingen te
bereiken hebben we goed gekwalificeerde
professionals nodig.” Op MBO-niveau gaat
het Energy College hier voor zorgen. Via
dit samenwerkingsverband tussen noorde-
lijke roc’s, aoc’s, overheden en het bedrijfsleven worden jongeren opgeleid naar
de wensen en behoeften van de markt.
dit gebeurt met name in de zogeheten
hotspots: werkleerplekken die zich richten
op een of meerdere energiethema’s.
de verschillende pitches die bij de energy
college businessbijeenkomst werden
gehouden, onderstreepten het belang van
een goede samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven. Vanuit de kant van
de werkgevers werd duidelijk hoe groot
de behoefte is aan goed geschoolde mensen: zo schetste philippe Hondelink van
de koninklijke metaalunie dat alleen al
de metaalsector landelijk 150.000 mensen
werkzaam zijn. De 1.600 bedrijven in het
noorden die hij vertegenwoordigt zijn
allen gebaat bij goed technisch personeel,
zowel op MBO-, HBO- als WO-niveau. Ook
jan oldenburger van de nam onderstreepte deze boodschap.
Energy College betrokken zijn. Zo vertelde
Henk Huberts van het alfa college over
het techniek innovatie centrum (tic),
één van de vijf hotspots van het energy
College. “Een ontmoetingsplek voor kennis en innovatie, waar intersectoraal gewerkt wordt”, aldus Huberts. En nadrukkelijk mét bedrijven, die hij uitnodigde om
met het TIC samen te werken. Het accent
ligt namelijk op innovatiedeling, waarbij
mbo-docenten, mbo-studenten en experts
uit de technische branche samen werken
aan nieuwe techniek.
“samen kom je verder”, was ook de boodschap van roeland westra van roc Friese
Poort. “Wij kijken hoe je duurzaam kunt
doen wat technisch mogelijk is. Jongeren
moeten weer enthousiast worden voor
techniek en bouw. Dit lukt alleen als we
het onderwijs vernieuwen en waarde toevoegen aan bestaande opleidingen. Het
bedrijfsleven willen wij hier een nadrukkelijke rol en plaats in geven.” <
Hotspots
Het podium was echter vooral bedoeld
voor de onderwijsinstellingen die bij het
Meer weten over het Energy College?
Kijk dan op www.energycollege.org
32
NoordNieuws juni 2014
Lex Kloosterman
[email protected]
Samenwerking VNO-NCW Noord en EBF Conference
face the future:
‘pioneer, adapt or retain’
Op 2 en 3 oktober 2014 organiseert de Economische en Bedrijfskundige
Faculteitsvereniging (EBF) van de Rijksuniversiteit Groningen voor de zesde keer
de jaarlijkse EBF Conference. De EBF Conference is het grootste tweedaagse
studentencongres in Nederland en trekt ieder jaar rond de 700 studenten,
na een tijd van ongunstige economische
omstandigheden zal de ebF conference
dit jaar focussen op het vol vertrouwen
tegemoet zien van de toekomst. Vanuit
verschillende perspectieven zal het thema
‘Face the Future’ worden bestudeerd. Het
omgaan met uitdagingen ten gunste van
een onderneming kan worden bereikt
met behulp van verschillende strategieën: als pionier op de markt (Pioneer),
door aan te passen aan het ondernemingsklimaat (Adapt) of door de huidige
strategie te behouden (Retain).
al gore
de afgelopen jaren heeft de ebF
conference veel toonaangevende
sprekers mogen verwelkomen. Met
de voorgaande thema’s revolution of
power, sustainability en beyond borders
hebben sprekers als ben tiggelaar, dick
benschop, klaas knot en wim kok hun
visie gedeeld met het congrespubliek. De
ebF conference staat voor een inspirerende en motiverende dag met de
grootste sprekers.
In 2011 bezocht Al Gore de EBF
conference in het teken van het thema
‘Sustainability’. De voormalige Nobelprijs
winnaar en vicepresident van de
verenigde staten werd uitgenodigd om
te komen spreken over een duurzamere
toekomst. Het thema ‘Sustainability’
reikt verder dan alleen groningen,
verkondigde Gore. Het is voor de hele
wereld van belang om gezamenlijk aan
een duurzame toekomst te werken. Zijn
boodschap werd gehoord door meer dan
1.200 studenten, academici en overheidsen bedrijfsdeelnemers.
ebf conference 2014
dit jaar pakt ebF conference wederom
uit met een aantal aansprekende sprekers. De dag gaat van start met Federico
Pistono. Deze jonge Italiaan is bekend
als auteur van bestseller ‘robots will
steal your job, but that’s OK’. In dit boek
geeft hij een futuristisch beeld van hoe
mens en machine zullen samenwerken.
vervolgens zal guy wollaert het podium betreden. Deze Belg is sinds 1992
werkzaam bij coca cola en inmiddels
uitgegroeid tot chief technological en
Innovation Officer. Wollaert is de belangrijkste architect van innovatie voor coca
Cola.
als derde plenaire lezing zal just spee,
ceo van endemol, komen vertellen over
media en kansen om te ondernemen in
het buitenland. Endemol is wereldwijd
leidend als het gaat om on-screen entertainment. Spee heeft het bedrijf door
zware tijden geleid; Endemol is onder
zijn leiding weer een winstgevende organisatie geworden. Geheel passend bij het
thema wordt er dit jaar een nieuw onderdeel gepresenteerd. Een aantal startende
ondernemers zal de mogelijkheid krijgen
om binnen twee minuten hun startende,
alsmede vernieuwende onderneming te
laten pitchen. Aan de hand hiervan krijgt
het publiek de mogelijkheid om een winnaar te kiezen.
bedrijfsprogramma
naast de plenaire sprekers heeft de ebF
conference nog meer voor ondernemers
te bieden. De EBF Conference wil haar
regionale functie versterken en heeft
speciaal voor bedrijfsdeelnemers een
stevig programma opgezet. Tussen de
plenaire sprekers door is een middagprogramma toegespitst op de vooruitstrevende ondernemer.
benno leeser, ceo van diamantenslijperij
en toeristenattractie gassan diamonds,
gaat in op de kracht van het familiebedrijf. In 2013 kreeg Gassan Diamonds de
award voor familiebedrijf van het jaar
2013. Joël Aerts is een gedreven trainer
pioneer, adapt or retain
praKtIJK
academici én bedrijfsdeelnemers aan. Thema dit jaar is ‘Face the Future’.
33
Al Gore tijdens de EBF Conference
en auteur op het gebied van leiderschapsontwikkeling. Hij schreef samen
met ben tiggelaar de bestseller “mba
in één dag’. Het geheel van het bedrijfsdeelnemersprogramma zal gepresenteerd worden door Jeroen Smit. Smit is
auteur van bestsellers Het drama ahold
en de Prooi.
samen met vno-ncw noord
dit jaar werkt de ebF conference
wederom samen met vno-ncw noord
om u een optimale ervaring te kunnen
bieden. Door als belangenorganisatie de
krachten te bundelen met de grootste
studievereniging van groningen, kunnen
we samen een van de meest indrukwekkende congressen van het noorden
neerzetten.
Leden van VNO-NCW Noord krijgen € 30
korting op de toegangskaarten en betalen €129 in plaats van €159. U bent van
harte welkom op deze inspirerende en
motiverende dag op de 3e van oktober. <
Voor meer informatie kunt u terecht op
www.facethefuture2014.nl.
programma ebf conference 2014
08.45 uur
09.30 uur
09.35 uur
09.45 uur
10.30 uur
Inloop & koffie
Opening door EBF Conference Voorzitter – Mart Huijsmans
Opening door dagvoorzitter
Lezing Federico Pistono (IT) –trendwatcher, visionair, auteur
Lezing Guy Wollaert (BE) – Vice President & CTO Coca Cola World
11.10 uur Pauze
11.30 uur Opening bedrijfsdeelnemers programma door Jeroen Smit – auteur,
professor
11.35 uur Lezing Benno Leeser - Directeur Gassan Diamonds, familiebedrijf 2013
12.10 uur Lezing Joel Aarts – Management Guru, co-auteur MBA in één dag
12.45 uur Netwerklunch
13.30 uur Workshops of Masterclasses voor bedrijfsdeelnemers:
merkmakers consulting, jarno duursma, disruptive technology &
wildenbeest consulting, masterclass danny mekic
15.45 uur Pauze
16.05 uur
16.50 uur
17.30 uur
17.45 uur
19.00 uur
Lezing Just Spee (NL) – CEO Endemol
Start up pitches
Afsluiting
Netwerkborrel
Diner in de Martinikerk
voor meer informatie kunt u kijken op www.facethefuture2014.nl.
34
NoordNieuws juni 2014
Ingrid Dragtstra
[email protected]
Bijeenkomst van JongLeren Drenthe
“Jongleren:
betrokkenheid, verdieping & groei”
Jonge Noordelijke Ondernemers (JNO) is het netwerk binnen VNO-NCW
Noord voor leden onder de 40 jaar. JNO zit vol ideeën en ziet overal kansen.
In deze rubriek aandacht voor leden en activiteiten van JNO. Een jaar geleden
startte JNO met een nieuw initiatief, JongLeren. Het concept, gebaseerd op
de Noordgangen van VNO-NCW Noord, blijkt aan te slaan bij de JNO-leden.
Inmiddels zijn er vier groepen actief en doet bijna de helft van de JNO’ers mee.
jno vindt het belangrijk om haar leden de gelegenheid te
geven om, naast de reguliere bijeenkomsten, in een kleiner
verband in te gaan op thema’s die voor jonge ondernemers
relevant zijn. Vanuit dat oogpunt lanceerde JNO in het voorjaar
van 2013 JongLeren: groepen van maximaal 15 JNO-leden uit
verschillende sectoren die zich gezamenlijk buigen over uiteenlopende onderwerpen. Niet alleen wordt met dit initiatief kleinschaligheid, vertrouwelijkheid en diepgang gewaarborgd, waar
de leden veel waarde aan hechten. Ook biedt het JNO’ers de
mogelijkheid meer uit zichzelf, hun organisatie en hun lidmaatschap te halen. Deelname in een JongLeren-groep betekent
meer mogelijkheden om nieuwe contacten op te doen en om
waardevolle kennis en ervaring met elkaar uit te wisselen.
bijeenkomsten
De JongLeren-groepen van JNO zijn provinciaal georganiseerd.
er bestaat in elke noordelijke provincie ten minste één
groep en het aantal groepen wordt steeds naar behoefte
uitgebreid. Zo is er onlangs nog een nieuwe club JNOleden in Groningen met JongLeren gestart. Binnen
jongleren bepalen de deelnemers de ‘spelregels.’ De frequentie van de bijeenkomsten
en de gespreksonderwerpen worden door
de groep zelf ingevuld. JongLeren
is bij uitstek een activiteit voor
én door de leden van JNO.
betrokkenheid is dan ook de
35
belangrijkste kernwaarde van JongLeren. Zonder de input van
de leden zou er weinig gebeuren.
deelnemen?
jongleren biedt je een uitgelezen kans om nog meer uit je
jezelf, je organisatie en je lidmaatschap te halen! Wil je graag
meedoen met jongleren in jouw regio? neem dan contact op
met Ingrid Dragtstra, manager JNO. Zij zal, samen met jou,
kijken in welke groep er voor jou ruimte is om deel te nemen.
natuurlijk streven wij ernaar om iedereen die zich aanmeldt
snel in te delen in één van de JongLeren-groepen. <
Jno
Inmiddels nemen ruim 50 JNO-leden actief deel aan JongLeren
en zij dragen allen op hun eigen wijze bij aan het succes van dit
initiatief. Door de verscheidenheid aan deelnemers en de diversiteit in de gespreksonderwerpen kent elke groep een eigen
dynamiek. Natuurlijk zijn er daarnaast ook overeenkomsten.
Zo blijkt bijvoorbeeld leiderschap een thema dat veelvuldig in
de groepen ter sprake komt. JongLeren geeft JNO dan ook een
goed beeld van wat er speelt bij haar leden. De club kan daar
vervolgens actief op inspelen met nieuwe activiteiten om haar
leden nog beter te bedienen.
bernard stornebrink –
partner corporate match, Heerenveen
Jeanine grevink –
eigenaar go2payroll, emmen
“Netwerken is erg interessant, maar ook enigszins vluchtig.
ik wilde mijn netwerk graag iets verder verdiepen met een
selecte groep jonge ondernemers. JongLeren is daarvoor
erg geschikt. De vertrouwelijkheid in de groep is erg belangrijk en wordt geborgd door een aantal basisafspraken.
dit maakt dat we echt dingen met elkaar kunnen delen en
open kunnen zijn over ontwikkelingen op zowel zakelijk
als persoonlijk terrein. Daardoor kun je elkaar verder helpen en ga je duurzame verbindingen met elkaar aan.
“Sinds de start van JongLeren, in het voorjaar van 2013,
ben ik aangesloten bij de groep in Drenthe. Ik heb besloten om aan dit initiatief deel te nemen, omdat ik het
prettig vind om te netwerken in een kleine setting en om
dit te doen op zeer regelmatige basis. Op die manier leer
je elkaar goed kennen en kun je echt iets voor elkaar betekenen. Uiteraard is het ook fijn dat de deelnemers veelal
in dezelfde leeftijdscategorie vallen en daardoor al snel de
fase van werken en ondernemen van elkaar herkennen.
eén van de bijeenkomsten die we gehad hebben, had als
thema ‘groei.’ Hoe laat je je bedrijf groeien en hoe maak
je de stap van een leuk bedrijfje naar een grotere solide
onderneming? de praktijkvoorbeelden die ter sprake
kwamen, bevatten een aantal waardevolle tips. Soms lijkt
iets een open deur, maar als zulke adviezen op het juiste
moment komen, kun je er wat mee. Binnen ons bedrijf
hebben we enkele uitkomsten van deze bijeenkomst
opgepakt en inmiddels hebben we verdere groei van ons
bedrijf al gerealiseerd. Als je het druk hebt, moet je soms
even tijd vrijmaken om gestructureerd na te denken.
JongLeren helpt je hierbij!”
de invulling van de bijeenkomsten wordt bepaald door
de deelnemers zelf. Dit maakt dat de onderwerpen mij
aanspreken en daarnaast ook goed passen in de specifieke
regio. Het eerste jaar is goed bevallen. De groep groeit
steeds verder en door onder andere de bijeenkomsten
te organiseren bij de deelnemers op locatie krijg je een
steeds beter beeld van elkaar. Zo hebben we in Drenthe
het voorrecht gehad om een kijkje achter de schermen te
nemen bij de bouw van de nieuwe dierentuin. Dat was wel
een hoogtepunt.”
OI WATMOOI WATMOOI WATMOOIWATMOOIWATMOOI WAT
UK WATLEUK WATLEUK WATLEUKWA
IM WATSLIM WATSLIM WATSLIMWA
D WAT GOED WATGOED WATGOED WATGOED WATGOED WAT
OOLWATCOOLWATCOOL WATCOOLWA
TFIJN WATFIJNWATFIJN WATFIJN WA
WATGROENWATGROEN WATGROENWATGROEN WATGROEN
UK WATLEUK WATLEUK WATLEUK WA
WATSLIM WATSLIM WATSLIMWATSL
T GOED WATGOED WATGOED WATGOED WATGOED WATGOED
WATCOOLWATCOOL WATCOOLWATCO
N WATFIJNWATFIJN WATFIJN WATF
GROENWATGROEN WATGROEN WATGROEN WATGROEN WAT
WATLEUK
WATLEUK
WATLEUK
WATLE
LIM
WATSLIM
WATSLIM
WATSLIMW
ATGOED WATGOED WATGOED WATGOED WATGOEDWATGOE
voorWATCOOLWATCOOLWA
OOLWATCOOL
iedereen
WATFIJN WATFIJNW
TFIJNWATFIJN
TGROEN WATGROENWATGROEN WATGROEN WATGROEN W
TSLIM WATSLIM WATSLIMWATSLIM
D WATGOED WATGOED WATGOED WATGOED WATGOEDWAT
TCOOLWATCOOL WATCOOLWATCOOL
WATFIJNWATFIJN WATFIJN WATFIJN
N WATGROEN WATGROENWATGROEN WATGROEN WATGROE
(050) 547 02 00
Lex Kloosterman
[email protected]
37
‘elke ondernemer moet proberen
zijn eigen concurrent te worden’
Leden van de Noordgang Heerenveen-Joure die aanwezig waren bij Energie Service Fryslân
Ruim driehonderd leden van VNO-NCW Noord zijn actief binnen een Noordgang:
kleinschalige groepen ondernemers die bij elkaar komen om kennis en ervaring
met elkaar uit te wisselen. In deze rubriek staat iedere keer een van de zeventien
noordgang
Noordgangen centraal. Deze keer: Noordgang Heerenveen-Joure.
een belangrijke meerwaarde van een
noordgang is de mogelijkheid om met
collega-ondernemers in een vertrouwde
omgeving van gedachten te wisselen
over zaken waar je mee worstelt of die
je graag eens wil toetsen. Dat de sfeer
in de noordgang Heerenveen-joure
uitstekend is en de leden zich op hun
gemak voelen, blijkt uit de verschillende
vertrouwelijke onderwerpen die bij
het bezoek aan energie service Fryslân
(ESF) aan bod komen. Dat er deze keer
iemand meeschrijft voor een sfeerverslag
in noordnieuws remt de groep niet, al
wordt er af en toe even gecheckt: ‘dit
neem je niet op in het artikel, toch?’
maar hoe een sfeerverslag te maken van
een groep die in alle vertrouwelijkheid
met elkaar in gesprek is? gelukkig is er
ook ruimschoots aandacht voor bredere
thema’s. Deze keer staat internationaal
zakendoen op de agenda. Na een introductie van gastheer Otto van der Galiën
op de ontwikkelingen van bij esF wordt
er stevig gediscussieerd over de exportkansen die nog te vaak blijven liggen.
worden ondernemers bij het ondernemen over de grens voldoende begeleid?
is de vele informatie die op internet te
vinden is niet te versnipperd? waar kunnen ondernemers met gerichte vragen terecht? de exportcarroussel van de kamer
van koophandel, waarbij ondernemers
een paar maanden aan een ondernemer
met exportervaring worden gekoppeld,
werkt goed maar hoe zit het wanneer dit
traject stopt?
de groep stelt vast dat met name financiering een lastig punt is. “Initiatieven
blijven nog te vaak liggen omdat
bedrijven de middelen niet hebben om
er een medewerker op te zetten”, zegt
gerd lindemann, directeur van Holtrop
en Jansma. Oorzaak is volgens de groep
een ‘getting things done’ probleem: we
roepen wel dat er kansen over de grens
liggen, maar we doen er te weinig mee.
uiteraard, succesvol exporteren begint
met ondernemerschap. Maar helpen we
bedrijven wel genoeg?, vraag van der
Galiën zich af. En zijn de mogelijkheden
die geboden worden wel goed vindbaar
en toegankelijk voor ondernemers?
Feit is ook dat Friesland ten opzichte van
de rest van nederland achterblijft als het
om export gaat. De groep buigt zich over
de vraag hoe deze achterstand te kunnen
wegwerken. Wat kunnen de overheid en
vno-ncw mkb noord doen? initiatieven
die er al zijn zoals de recente handelsmissie naar niedersachsen en het project
ondernemer coacht ondernemer komen
aan bod, maar de groep wil nog wel een
stapje verder: focus een heel verenigingsjaar op export en zet een project op
waarbij deze problematiek centraal staat.
wanneer voorzitter rik siebers na deze
discussie vraagt of iemand nog iets in de
groep wil neerleggen, gaat het al gauw
weer over een vraagstuk in de bedrijfsvoering waar een van de leden mee zit.
de groep draagt mogelijke oplossingen
aan en stelt vragen om hun collegaondernemer verder te helpen. Hoewel
de discussie wederom niet geschikt is
voor dit verhaal, biedt het wel een mooie
gedachte die voor iedereen van toepassing is. ‘Elke ondernemer moet proberen
zijn eigen concurrent te worden. Waar
zou een concurrent kansen zien op jouw
speelveld?’ deze gedachte wil de groep
Heerenveen-joure zonder bezwaar met u
delen. De rest blijft binnenskamers en zo
hoort het ook bij een Noordgang. <
38
NoordNieuws juni 2014
Lex Kloosterman
[email protected]
‘omdat onderhoud niemands
corebusiness is, is iedereen bereid
ervaringen te delen’
Bedrijvencluster NPAL en IJsseltechnologie
zet in op optimalisering onderhoud
Fabriek van Eska Graphic Board in Hoogezand
Beter en efficiënter onderhoud. Dat is waar de deelnemers
van het bedrijvencluster WorldClassMaintenance van NPAL
en IJssel Technologie naar streven. Toonaangevende bedrijven
in de maakindustrie delen kennis en ervaring om onnodige
onderhoudskosten te voorkomen. Folkert van der Meulen van
NPAL: We moeten zuinig zijn op onze productiebedrijven. Zij zijn
cruciaal voor een sterke regionale economie.”
belang maakindustrie
Rien Slingerland, IJssel Technologie
“waar we een paar jaar geleden dachten
dat we het van onze logistiek en dienstverlening moesten hebben, is er inmiddels toch wel het besef dat de maakindustrie een belangrijke kurk is waar de
Nederlandse economie op drijft.” Aan
het woord is rien slingerland, algemeen directeur van ijssel technologie
uit Zwolle, dat zich bezighoudt met het
verbeteren van productieprocessen. Het
bedrijf, ooit ontstaan als verzelfstandiging vanuit scania, heeft inmiddels
zes vestigingen en 350 medewerkers.
“ons doel is om productiebedrijven zo
concurrerend mogelijk te maken”, vertelt
slingerland, die om zich heen merkt dat
er steeds meer waardering ontstaat voor
dit soort bedrijven.
tegelijkertijd is het ook zo dat in opkomende economieën zoals bijvoorbeeld in
Azië veel investeringen worden gedaan.
“uiteraard zien we ook hier dat links en
rechts nieuwe fabrieken worden opgezet,
maar feit is dat in landen als china veel
grotere investeringen worden gedaan.
Hier in noord- en oost-nederland heb-
39
“Aan de hand van metingen kunnen we steeds beter
voorspellen wat de levensduur van onderdelen is. Hiermee
voorkom je dat je te vroeg onderhoud pleegt en dus
onnodig kosten maakt”
ben we al veel mooie fabrieken en onze
kracht moet zijn om deze optimaal te
benutten.”
praKtIJK
een onderdeel van dit optimaal benutten van bestaande maakindustrie is
gericht op onderhoudsprocessen. Samen
met Folkert van der meulen, directeur
noordelijke productiviteits alliantie
(npal), heeft slingerland een cluster
van bedrijven opgezet dat zich richt
op het optimaliseren van onderhoud:
WorldClassMaintenance. Ook Van der
meulen onderstreept het belang te blijven vernieuwen en optimaliseren binnen
bestaande productiebedrijven, willen we
blijven concurreren met andere omgevingen. “Omdat bijvoorbeeld de energieprijzen en loonkosten hier hoog zijn, moeten bestaande industriële bedrijven alle
zeilen bijzetten”, aldus Van der Meulen.
met npal ondersteunt hij bedrijven in
Folkert van der Meulen, NPAL
noord-nederland die hun productieprocessen willen verbeteren. “We moeten
zuinig zijn op onze productiebedrijven”,
zegt Van der Meulen. “Zij zijn cruciaal
voor een sterke regionale economie.”
optimaal onderhoud
een van de belangrijkste pijlers van npal
zijn clusters van bedrijven die bij elkaar
in de keuken kijken, elkaar inspireren
en kennis met elkaar delen. gericht zich
op het optimaliseren van onderhoud.
van der meulen vertelt over het cluster
dat inmiddels met ijssel technologie is
gestart. “Efficiënter en goedkoper onderhoud voor de industrie wordt steeds
belangrijker. Verlenging van de gebruiksduur van bestaande installaties is voor de
procesindustrie cruciaal. Goed onderhoud
helpt om concurrerend te blijven en
bevordert dat installaties blijven voldoen
aan de steeds hogere eisen op gebied
van efficiency, veiligheid en milieu.”
bij de start van het cluster wordt bij de
deelnemende bedrijven een assessment
uitgevoerd om sterke punten en verbeterpunten te inventariseren. “Deelnemers
kunnen op basis hiervan hun verbeterplannen maken of bijstellen”, vertelt
Van der Meulen. “Deze inventarisaties
leveren ook best practices op die we in
het programma van het cluster een plek
kunnen geven als bron waar andere deelnemers van kunnen leren.”
beeldbepalende bedrijven in noord- en
oost-nederland als smurfit kappa solid
board, suiker unie, scania, avebe, eska
graphic board, gasunie, auping en dsm
nemen deel aan het cluster en dagen elkaar uit om te innoveren. Slingerland: “In
hun sector zijn deze bedrijven stuk voor
stuk toonaangevend. Zij lopen allemaal
voorop op het terrein waarop ze actief
zijn. Wat betreft onderhoud kunnen ze
echter juist veel van elkaar leren. Hierin
dagen ze elkaar binnen het cluster uit.”
van der meulen vertelt over de reden
waarom juist de bedrijven uit de maakindustrie inzetten op efficiënter onderhoud: “bij de investering in machines en
installaties geldt dat de opdrachtgever
steeds vaker werkt met totaalconcepten waar onderhoud een belangrijk
onderdeel van is. Bij voorkeur worden
machines en installaties geleverd met een
gegarandeerde capaciteit en met een gegarandeerde integrale kostprijs. Omdat
onderhoudskosten tijdens de levenscyclus
voor een belangrijk deel bepaald worden
tijdens de ontwerpfase, is het van belang
dan al goed na te denken over de manier
waarop onderhoud kan worden uitgevoerd, of beter nog, hoe onderhoud kan
worden voorkomen.”
sensoren en data
tiedo tinga, hoogleraar aan de universiteit twente, doet wetenschappelijk
onderzoek naar de vraag hoe onderhoud
slimmer en beter kan. “Ik ben bij een
vergelijkbaar initiatief in Zuidwestnederland aangehaakt en zie daar dat
het werkt”, vertelt Tinga. “Binnen zo’n
cluster kunnen bedrijven samen nieuwe
dingen ontwikkelen. Omdat voor alle
deelnemers geldt dat optimaliseren van
het onderhoud niet de corebusiness is,
maar ze er wel mee worstelen, is iedereen bereid om zijn ervaringen te delen.”
naast de universiteit twente zijn
ook nHl Hogeschool leeuwarden en
windesheim Zwolle bij het cluster aangesloten. “Als kennisinstellingen brengen
wij in hoe bedrijven onderhoud beter en
efficiënter kunnen uitvoeren, met gebruikmaking van de nieuwste ontwikkelingen”, vertelt Tinga. “Sensoren en data
spelen daarbij een belangrijke rol. Aan
de hand van metingen kunnen we steeds
beter voorspellen wat de levensduur
van onderdelen is. Hiermee voorkom
Hoogleraar Tiedo Tinga
je dat je te vroeg onderhoud pleegt en
dus onnodig kosten maakt. Wij zoeken
naar het punt waarop onderdelen écht
aan vervanging toe zijn. Daarbij speelt
natuurlijk ook een rol welk risico een
bedrijf durft te nemen of kan nemen.
Dat verschilt uiteraard per sector. Voor de
luchtvaart gelden andere regels dan voor
de procesindustrie.” <
Hoe groen is gas?
De vraag naar energie blijft stijgen. De vraag naar duurzame energie-oplossingen ook. Daarom heeft aardgas een schone taak
in de verduurzaming van onze energievoorziening. Het is de schoonste fossiele brandstof met veruit minste CO2 (broeikasgas)
uitstoot – dat scheelt meteen al aanzienlijk.
Bovendien kunnen we altijd en overal op gas vertrouwen, mede door ons geavanceerde gastransportnetwerk. Het is op afroep
beschikbaar: zomer of winter, wind of geen wind. Dankzij deze flexibele energiebasis kunnen wind- en zonne-energie
optimaal aan bod komen, terwijl de energievoorziening als geheel stabiel en betaalbaar blijft. En wereldwijd is er nog tot ver
in deze eeuw gas beschikbaar.
We maken nu al ‘vergroening’ mogelijk, door de toevoeging van biogas, bijvoorbeeld gewonnen uit afval.
Via het gastransportsysteem kan dit als gecertificeerd duurzaam ‘groen gas’ overal in Nederland bij u thuis worden gebracht.
Zo vormt gas onderdeel van onze duurzame energietoekomst.
Met aardgas naar een groenere toekomst.
41
Welkom nieuwe leden
‘Waarom
moeten leden u bellen?’
De volgende personen zijn lid geworden van de vereniging:
Groningen
E.E. Antonisse
MiceMedia B.V., Veendam
mr. R.R. BouwmanFlanderijn en Bouwman,
Appingedam
Tinten Welzijnsgroep, Veendam
J. Brongers
I.A.J. de Jonge
MF Groep, Groningen
drs. M.T. van Opzeeland KPMG Accountants NV, Groningen
B.M. ReugebrinkMTN Accountants & Adviseurs,
Groningen
P. van der Werf
MF Groep, Groningen
MF Groep, Groningen
H. Wilbers
Mw L.D. Wilpstra
Talent & Performance, Zuidlaren
Friesland
Sportstad Heerenveen, Heerenveen
R. Bleeker
F.P. Brouwers MBAStichting Ziekenhuis Nij Smellinghe,
Drachten
ZICHTBAARsucces, Oenkerk
Mw T. Huizenga
drs.ing. G. Jaarsma
Kredietbank Nederland, Leeuwarden
ing. F.S. Kapitein AA RVMTH Accountants en Adviseurs,
Heerenveen
ing. N.A. Keuning
BCN-Drachten B.V., Drachten
Mw mr. H.C. Lunter
Yspeert VWL Advocaten, Drachten
TEAM communicatie management,
M. van der Meulen
Drachten
APH Group, Heerenveen
W. Oosterbaan
Mw drs. A. SchokkerStenden hogeschool, Leeuwarden
Drenthe
W.H. van de Beld
Betech B.V., Hoogeveen
B. van der Molen Kuipers Smurfit Kappa Twincorr BV,
Hoogeveen
P. van der WelHanzehogeschool Groningen - facilitair bedrijf, Groningen
Daverend succes eerste NoorderBaanBattle
Vol enthousiasme vertelde VNO-NCW Noord voorzitter
Bert van der Haar tijdens de Willem Lodewijk Conferentie
over NoorderBaanBattle, een event dat een dag eerder had
plaatsgevonden. Het bijzondere hieraan, zo vertelde Van der
Haar: 59 jongeren deden mee, waarvan liefst 29 een baan
hebben gevonden en 21 een werkervaringsplek.
Bij NoorderBaanBattle gaan jonge starters zelf aan de slag om werk te vinden.
Dit doen ze in een team met andere
gemotiveerde werkzoekenden.
In MartiniPlaza streden deze teams op
donderdag 12 juni om de felbegeerde
titel: winnaar NoorderBaanBattle 2014.
Persoonlijke ontwikkeling is een belangrijk onderdeel van NoorderBaanBattle.
Coach van Team Hoogezand, Marc Hesp,
vertelde vol trots over ‘zijn’ deelnemers.
Verlegen muurbloempjes bloeiden gedurende de Battle op tot zelfverzekerde
mensen die weten wat ze willen in het
leven. “Dat is toch prachtig?” Deelnemer
Brenda uit Team Hoogezand over haar
beslissing om een carrièreswitch te maken: “Ik ben opgeleid om te werken in
de kinderopvang. Tijdens een bezoek aan
een metaalfabriek, georganiseerd door
de begeleidend coaches, vond ik ineens
mijn passie. Ik ben dan ook gestart met
een omscholing tot lasser.”
De jury, bestaande uit Bert van der Haar,
Guido Raanhuis (ondernemer) en Mirjam
Pruis (projectleider), had de taak het winnende team te kiezen. Na lang wikken
en wegen kwamen ze tot de conclusie
dat Team Toekomst het best aan hun
toekomst heeft gewerkt, omdat zij de
meeste banen wist te veroveren. Lector
Arbeidsrecht van de Hanzehogeschool,
Harm van Lieshout, was onder de indruk
van het resultaat dat NoorderBaanBattle
heeft opgeleverd. “Bijzonder hoeveel
werk er bemachtigd is met vrijwillige
inspanning ten opzichte van projecten
waar veel geld in gestopt wordt.”
Het winnende team van de NoorderBaanBattle
42
NoordNieuws juni 2014
‘waarom moeten leden u bellen?’
Nieuw bij VNO-NCW Noord:
Bedrijf: rbo
Naam: marieke abbink
Functie: commercieel directeur
Lid van VNO-NCW Noord sinds: 01-04-2014
Bedrijf: ZicHtbaarsucces
Naam: tineke Huizenga
Functie: imagostylist
Lid van VNO-NCW Noord sinds: 22-05-2014
Bedrijf: team
Naam: martin van der meulen
Functie: managing partner
Lid van VNO-NCW Noord sinds: 30-04-2014
wat doet uw bedrijf?
rbo ondersteunt organisaties en bedrijven bij diverse opleidingsvraagstukken.
u kunt hierbij denken aan de opleidingsbehoefte binnen uw organisatie in kaart
laten brengen, de inkoop van uw scholing (deels) uitbesteden, evc trajecten
inzetten enzovoorts.
wat doet uw bedrijf?
ZicHtbaarsucces is het bedrijf van de
eerste indruk, de uiterlijke presentatie. Ik
help de mensen van uw bedrijf aan een
zichtbare presentatie voor meer succes.
mensen die zelfbewust zijn, worden zelfverzekerde en blije mensen. Blije mensen
lopen harder waardoor ze meer succes
boeken voor uw bedrijf. Laat uw mensen
het visitekaartje zijn!
wat doet uw bedrijf?
team is een strategisch en creatief communicatiebureau. We helpen bedrijven
om zich op een krachtige manier te positioneren. Wij helpen bedrijven om het
verschil te maken en groei te realiseren.
door emotionele waarde aan merken
toe te voegen. Waarom emotie? Omdat
emotie aanzet tot actie. En omdat er
geen sterkere emotie is dan liefde, doen
we dat door de verbinding van de hersenen naar het hart te creëren. We denken
namelijk met ons hoofd, maar beslissen
met ons hart.
wat is uw ambitie?
vanuit mijn nieuwe rol wil ik rbo nog
beter in beeld brengen bij de private
markt en de zorg. Ik zie hierbij veel
mogelijkheden om met verschillende
partijen nieuwe initiatieven tot stand te
brengen, om samen een aantal arbeidsmarktvraagstukken in noord-nederland
aan te pakken.
waarom moeten leden u bellen?
rbo heeft in de afgelopen 25 jaar een
groot netwerk in noord-nederland
opgebouwd, variërend van gemeentes,
onderwijsinstellingen, private markt en
zorg. Hiermee zijn wij bekend met trends
en ontwikkelingen in diverse branches en
kunnen organisaties die ondersteuning
bieden die past. Bij vragen over duurzame inzetbaarheid, mobiliteit, maar
ook bijvoorbeeld vragen in het kader van
reorganisaties.
contactgegevens
damsport 1
9728 pp groningen
050-5262900
www.rbo.nl
wat is uw ambitie?
Mijn ambities liggen hoog. Ik wil binnen
drie jaar 10.000 mensen helpen blij te zijn
met zichzelf. Start-ups wil ik helpen te
empoweren en ik heb een ZicHtbaaracademie waarin ik mensen opleid om zó
weer anderen te helpen blij te maken met
zichzelf. Zo wordt de wereld een klein
beetje mooier.
waarom moeten leden u bellen?
u mag mij bellen als u wilt dat uw bedrijf
een 9+ uitstraling in de uiterlijke presentatie krijgt. Ik daag u uit om mij uit te nodigen voor een ZicHtbaarheid Quickscan
van uw bedrijf. Dit is een uitgebreide
rapportage van de eerste indruk van uw
bedrijf.
contactgegevens
Heemstrasingel 54
9062 GH OENKERK
058-2561754
www.tinekehuizengaimagostylist.nl
wat is uw ambitie?
team heeft niet de ambitie om het
grootste bureau uit het noorden te worden. Wij willen met name verder bouwen
aan een dynamisch team en samen met
mooie opdrachtgevers bouwen aan
sterke merken.
waarom moeten leden u bellen?
we helpen je graag met een scherpe en
krachtige positionering om je onderneming, product of dienst op een krachtige
manier in de markt te zetten en samen
te werken aan een optimaal resultaat.
tegen iedereen die hier ook in gelooft
zeggen we: `join our TEAM!’.
contactgegevens
burgemeester wuiteweg 16
9203 KK DRACHTEN
0512-382282
www.team.nl
43
Bedrijf: studio wolf
Naam: tim sluis
Functie: studio manager
Lid van VNO-NCW Noord sinds: 04-04-2014
Bedrijf: Yspeert vwl advocaten
Naam: Hillie lunter
Functie: advocaat
Lid van VNO-NCW Noord sinds: 13-05-2014
Bedrijf: oim orthopedie
Naam: Fokke boomsma
Functie: Financieel directeur
Lid van VNO-NCW Noord sinds: 07-04-2014
wat doet uw bedrijf?
Formeel ontwerpen we interfaces voor
online producten. Simpel gezegd ontwerpen en ontwikkelen we de voorkant van
websites en webapplicaties, het stuk dat
de bezoeker ziet en ervaart. Dit is steeds
meer een uitdaging, omdat interfaces op
honderden apparaten mooi en gebruiksvriendelijk moeten zijn. Bekijk dezelfde
site maar eens op je telefoon of tablet en
kijk wat er gebeurt!
wat doet uw bedrijf?
Yspeert vwl advocaten werkt met circa 25
advocaten vanuit kantoren in drachten,
Emmen en Groningen. Zelf heb ik mij
gespecialiseerd in het ondernemingsrecht
en faillissementsrecht. Ik word regelmatig benoemd als curator in faillissementen. Wij presenteren ons als advocaten
met lef. Dit houdt onder meer in dat je al
mijn collega´s en mijzelf kunt typeren als
eigenzinnig en gepassioneerd. We zijn
doortastend, direct en houden van een
no-nonsense mentaliteit.
wat doet uw bedrijf?
oim orthopedie ontwikkelt, produceert
en levert prothesen, orthopedische
schoenen, voetbedden, korsetten, therapeutisch elastische kousen, orthesen
etc. Kortom, alles waarmee u zich beter
kunt bewegen. Daarbij zijn prothesen lichaamsvervangende producten
(kunstarmen en -benen) en orthesen
lichaamondersteunende producten
(spalken, beenbeugels). Het aanmeten,
produceren en afleveren vraagt om
een nauwe samenwerking tussen klant,
arts, zorgverzekeraar (die de rekening
betaalt) en OIM. OIM Orthopedie heeft
ruim 20 eigen vestigingen over het hele
land en 300 medewerkers. Bedrijfsmotto
is: OIM gaat voor jou!
wat is uw ambitie?
de wereld, en vooral de zakelijke wereld,
de frustraties ontnemen die gepaard
gaan met het gebruik van IT-producten.
apple heeft laten zien dat het anders
kan. Mensen willen geen interfaces meer
ontwikkeld vanuit technisch oogpunt. Ik
wil daarin voorop lopen en mensen blij
maken.
waarom moeten leden u bellen?
bel me als dit verhaal je aanspreekt en
ik je daarbij kan helpen. Design is een
mindset die doorleeft in je hele bedrijf.
Het laat niet alleen klanten, maar ook
medewerkers anders denken over de
dingen die je doet. Design verkoopt.
contactgegevens
oosterstraat 29a
9711 np groningen
050-8200271
www.studiowolf.nl
wat is uw ambitie?
Zorgen dat het beeld dat veel ondernemers toch nog hebben van de advocaat
als notabele verandert in een hippe
blonde advocaat die een sparringspartner kan zijn voor de ondernemers.
waarom moeten leden u bellen?
de energie die ik uitstraal hoop ik
ook over te brengen op mijn klanten.
ondernemers mogen mij altijd bellen
om even te ‘sparren’. Ik hoop dat ze dan
na dat gesprek weer met hernieuwde
energie aan de slag gaan en zich kunnen
richten op dat wat voor hen belangrijk is:
ondernemen!
contactgegevens
lavendelheide 13
9202 PD DRACHTEN
0512-334134
www.yspeertvwl.nl
wat is uw ambitie?
de ambitie van oim is om de beste, snelste en meest toonaangevende speler in
de markt van de orthopedie te worden,
in de beleving van klant, arts en zorgverzekeraar. Mijn persoonlijke ambitie is om
dat proces mede richting te geven en te
faciliteren vanuit een stabiel en degelijk
georganiseerd bedrijf.
waarom moeten leden u bellen?
voor een product kunt u een van onze
vestigingen bellen en mij persoonlijk om
van gedachten te wisselen over ontwikkelingen in de zorgmarkt en de daarbij
passende bedrijfsvoering.
contactgegevens
balkendwarsweg 5
9405 PT ASSEN
0592-394260
www.oim.nl
44
NoordNieuws juni 2014
colofon
NoordNieuws, het magazine van
W NOORD
VNO-NCW Noord verschijnt vijf
per jaar en wordt
n die het maal
Ondernemersgala
2014 verspreid
onder leden in Drenthe, Friesland
en Groningen.
Jaargang 19 nummer 3
Juni 2014
Oplage
2.000 exemplaren
Eindredactie:
Lex Kloosterman
VRIENDEN VAN VNO-NCW NOO
Het bestuur van VNO-NCW Noord is de volgende bedrijven die het Ond
Met bijdrages van:
Ingrid Dragtstra
Hester Joustra
Lex Kloosterman
Gerard Kremer
Jan-Willem Lobeek
Lambert Zwiers
[email protected]
Schuurmans
Postbus 132
9700 AC Groningen
T 050 5343844
F 050 5346145
www.vno-ncwnoord.nl
dvocaten & Adviseurs
voor
rd
laan 31
gen
4 38 44
ord.nl
ondernemers
Basisvormgeving
studio Tineke Wieringa bno,
Haren
Prepress, druk en distributie
Koninklijke Van Gorcum bv,
Assen
mogelijk hebben gemaakt, bijzonder erkentelijk.
Met het Ondernemersgala wordt het nieuwe verenigingsjaar van VNO-NCW Noord
feestelijk geopend. Ondernemers, politici en vertegenwoordigers uit de wereld van
kunsten,
onderwijs,
zorg Noord
en overheden
zullen
aanwezig
zijn.
Noteer dus alvast
Het bestuur
van VNO-NCW
is de volgende
bedrijven
die het
Ondernemersgala
2014de
datum
in hebben
uw agenda:
5 september
2014, MartiniPlaza Groningen.
mogelijk
gemaakt,
bijzonder erkentelijk.
VRIENDEN VAN VNO-NCW NOORD
lekker eten & drinken voor de zorg
VRIENDEN VAN VNO-NCW NOORD
DeHet
volgende
makenNoord
het VNO-NCW
Noordbedrijven
Ondernemingsgala
2014 mogelijk.2014
Het bestuur is
bestuurpartners
van VNO-NCW
is de volgende
die het Ondernemersgala
hen
hiervoor
zeer erkentelijk.
mogelijk
hebben
gemaakt, bijzonder erkentelijk.
lekker eten & drinken voor de zorg
PERSOONLIJKE UITNODIGING VOOR:
lekker eten & drinken voor de zorg
B. van der Haar
Schuurm
!pet Hoogeveen
Hollandscheveldse Opgaande 22
7913 VD Hollandscheveld
2
dvocaten & Ad
voor
Schuurmans
dvocaten & Adviseurs
voor
VNO-NCW Noord vertegenwoordigt in Groningen, Friesland
en Drenthe 12.000 bedrijven
waarbij ruim 1.300 persoonlijke
leden de harde kern van de
vereniging vormen. Genoemde
bedrijven representeren tachtig
procent van de werkgelegenheid
in de marktsector. Zestig procent
van het ledenbestand bestaat uit
mkb-bedrijven.
ondernemers
Schuurmans
dvocaten & Adviseurs
voor
ondernemers
VNO-NCW Noord
Leonard Springerlaan 31
Postbus 132
9700 AC Groningen
Telefoon 050-534 38 44
www.vno-ncwnoord.nl
Terugblik
2013
Plattegrond
VNO-NCW
Noord
Leonard Springerlaan
31QR Code voor een
Scan de
Wilt u een advertentie in NoordNieuws
plaatsen?
impressie van Het VNO-NCW
Postbus 132
Martiniplaza
Noord Ondernemersgala
Neem dan contact op met de redactie via9700
[email protected].
AC Groningen
Leonard Springerlaan 2
van vorig jaar of kijk op:
Ook voor inhoudelijke suggesties, vragen
of klachten
kunt
bereiken.
Telefoon
050-534
38 u
44ons via dit e-mailadres
youtube.com/vnoncwnoord.
9727 KB
Groningen
VNO-NCW Noord
www.vno-ncwnoord.nl
Leonard Springerlaan 31
Postbus 132
9700 AC Groningen
Telefoon 050-534 38 44
onde
Koninklijke
Van Gorcum...
...eigenlijk is al ons
werk bekroond.
Koninklijke Van Gorcum
T +31(0)592 37 95 55
Industrieweg 38, 9403 AB Assen
www.vangorcum.nl
Weten wat
er in uw
sector speelt
met één
druk op de
knop.
De Rabo Kennis App: actuele kennis direct beschikbaar.
Op de hoogte blijven van ontwikkelingen in uw sector is nu wel erg eenvoudig.
Met de Rabo Kennis App heeft u relevante kennis snel bij de hand om uw visie
te bepalen en te anticiperen op economische ontwikkelingen in uw branche.
Download nu de Rabo Kennis App via rabobank.nl/kennis
Samen sterker

West krachtenveld LR - VNO

Kamerbrief over de arbeidsmarktrelevantie wo

UITNODIGING - Gemeente Hof van Twente

Ondersteuning Projecten AO/IC en Digitalisering

Sociaal Akkoord - VNO-NCW

APG houders, per provincie.

LEES MEER… - NoordBaak

Prijslijst De Waterhof, 2e fase

BS Noord: situering - Onderwijscentrum Brussel

Begroting 2015 Veiligheidsregio Noord-Hol