"Kennissignaal Wonen en Bouwen 2014" PDF

Kennissignaal
Wonen en Bouwen
april 2014
Directoraat-Generaal Wonen en Bouwen
Directie Kennis en Verkenningen
Publicaties van onderstaande kennisinstellingen, over de beleidsterreinen van DG Wonen en
Bouwen, verschenen in het eerste kwartaal 2014 (plus een deel van april)
Immigranten en werknemers uit de Europese Unie in Nederland
Vrij verkeer van personen in de Europese Unie heeft geleid tot veel migratie, al dan niet van
tijdelijke aard. Dit artikel geeft een overzicht van zowel het aantal migranten dat zich in
Nederland heeft ingeschreven, als van het aantal werknemers dat niet als inwoner geregistreerd
is. Niet-ingeschreven werknemers zijn vooral seizoenswerkers afkomstig uit de nieuwe OostEuropese lidstaten, of Duitse en Belgische grensarbeiders.
http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/8912CD82-CDDA-4240-BF3D671B22886439/0/20131202b12art.pdf
17 december 2013
Bevolkingstrends
Leeftijd is meer dan een getal: subjectieve leeftijd en subjectieve levensverwachting onder
Nederlandse ouderen
Dit artikel beschrijft de volledige ervaring van het ouder worden en de rol van leeftijd en
geslacht daarin. De twee concepten subjectieve leeftijd (afstand vanaf de geboorte) en
subjectieve levensverwachting (afstand tot de dood) worden met elkaar gecombineerd en
vergeleken.
http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/E13D3147-BE54-4C63-887995144DA6A327/0/20140101b15art.pdf
15 januari 2014
Bevolkingstrends
Mensen vaakst tevreden met woning, minst vaak met financiën
Het overgrote deel van de volwassenen in ons land is tevreden met het leven in het algemeen.
Ze zijn het meest positief over hun woning, het minst over de financiële situatie. Vooral 65plussers zijn vaak tevreden.
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/publicaties/webpublicaties/dns/materielelevensstandaard/publicaties/artikelen/archief/2014/2014-3937-wm.htm
20 januari 2014
Webmagazine
Kernprognose 2013-2060: tijdelijk minder geboorten
28 januari 2014
Bevolkingstrends
De kernprognose 2013–2060 beschrijft de verwachte ontwikkeling van de Nederlandse
bevolking tussen 2013 en 2060. De kernprognose is een update van de Bevolkingsprognose
2012–2060, die in december 2012 werd gepubliceerd. In de kernprognose zijn de
veronderstellingen voor geboorten, migratie en sterfte voor de eerste prognosejaren
geactualiseerd. Voor de lange termijn zijn de veronderstellingen uit de bevolkingsprognose
aangehouden. Voor de korte termijn wordt een lager aantal geboortes verwacht en een hoger
aantal immigranten. Ook het aantal emigranten zal iets hoger liggen. Per saldo zal de bevolking
daardoor iets minder sterk groeien dan in de bevolkingsprognose werd verwacht. In 2060 wordt
een bevolkingsomvang van 17,9 miljoen verwacht, 28 duizend personen minder dan volgens de
bevolkingsprognose.
http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/5631920F-F0CA-4D33-8B0C28CB79EC9AAB/0/20140102b15art.pdf
2013 minder geboorten en minder huwelijken
-Aantal huwelijken sterk gedaald, aantal partnerschappen licht gestegen
-Minder geboorten, vooral twintigers stellen kinderen krijgen uit
-Aantal verhuizingen licht gestegen, maar niet in alle groepen
-Immigratie licht gestegen, emigratie stabiel
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/bevolking/publicaties/artikelen/archief/2014/2014006-pb.htm
6 februari 2014
persbericht
Voorzichtig herstel bouwsector
De bouw zat in 2013 nog steeds in recessie, maar het herstel is zichtbaar. De omzet daalde met
ruim 4 procent ten opzichte van 2012. Vooral in de eerste kwartalen daalden de omzetten flink,
maar gedurende het jaar nam de omzetdaling af. In het vierde kwartaal groeide de omzet met
bijna 1 procent ten opzichte van het vierde kwartaal van 2012. Ook nam van steeds meer
bouwbedrijven de omzet toe.
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/bouwenwonen/publicaties/artikelen/archief/2014/2014-voorzichtig-herstel-bouwsector-pub.htm
17 februari 2014
artikel
Frequentie en kwaliteit van sociale contacten
Een groot deel van de Nederlandse bevolking heeft frequent contact met familieleden, vrienden
en – in iets mindere mate – buren. Degenen met frequent contact zijn vooral jongeren, nietwesterse allochtonen, laagopgeleiden en mensen met een laag inkomen. De contactfrequentie
hangt samen met de contactbehoefte. Naarmate mensen familieleden, vrienden of buren
minder vaak zien of spreken, geven ze vaker aan meer contact te willen. Verder hebben mensen
met frequente contacten ook vaker hechte relaties. Mannen, ouderen, niet-westerse
allochtonen, laagopgeleiden, mensen met een laag inkomen en alleenstaanden hebben
doorgaans minder hechte relaties.
20 februari 2014
Bevolkingstrends
http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/7E9F92E4-7A2C-4479-B011C6BC70725C57/0/20140202b15art.pdf
Vergunningverlening woningbouw in 2013 historisch laag
-30 procent minder bouwvergunningen voor nieuwbouwwoningen
-Sterkste daling bij corporaties
-Waarde vergunningen voor verbouw wel toegenomen
In 2013 is voor ruim 26 duizend nieuwe woningen een bouwvergunning verleend. Dat is 30
procent minder dan in 2012. De daling is in het laatste kwartaal minder sterk. Sinds het begin
van de crisis in 2008 is het aantal woningen waarvoor een vergunning is verleend met 70
procent afgenomen. Vanaf 1953 is dit aantal nog niet zo laag geweest.
21 februari 2014
persbericht
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/bouwenwonen/publicaties/artikelen/archief/2014/2014-013-pb.htm
Beschikbaar inkomen huishoudens daalt opnieuw
-Reëel beschikbaar inkomen daalt met 1,1 procent in 2013
-Hypotheekschuld neemt af met 8 miljard euro
-Lagere winsten, hogere dividenduitkeringen
31 maart 2014
persbericht
Het reëel beschikbaar inkomen van huishoudens is in 2013 met 1,1 procent gedaald ten
opzichte van een jaar eerder. De daling was kleiner dan in 2012 toen het beschikbaar inkomen
met 2,2 procent daalde. De afname in 2013 is vooral het gevolg van het achterblijven van de
lonen bij de inflatie, de afname van de werkgelegenheid en een toename van de belastingen en
sociale premies. De inflatie lag met 2,5 procent ruimschoots boven de gemiddelde stijging van
de cao-lonen met 1,2 procent. Het aantal banen van werknemers liep terug met 136 duizend.
Mede door de inkomensdaling zijn de reële consumptieve bestedingen door huishoudens in
2013 met 2,1 procent gekrompen.
http://www.cbs.nl/nlNL/menu/themas/dossiers/conjunctuur/publicaties/artikelen/archief/2014/2014-021-pb.htm
Prijzen koopwoningen in Amsterdam en Den Haag gestegen
De prijzen van bestaande koopwoningen dalen steeds minder hard. De prijsdaling in het eerste
kwartaal van 2014 van 1,5 procent vergeleken met een jaar eerder, is de kleinste daling in drie
jaar. In Amsterdam en Den Haag zijn de woningprijzen gestegen, in de hoofdstad zelfs met 2,6
procent.
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/bouwenwonen/publicaties/artikelen/archief/2014/2014-4057-wm.htm
22 april 2014
Webmagazine
Bevolkingsgroei concentreert zich in de 30 grootste gemeenten
In 2013 groeide de bevolking van Nederland met 50 duizend inwoners. Op 3 duizend na kwam
die groei terecht in de dertig grootste gemeenten. In Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en
Utrecht blijft het inwonertal toenemen. In 2013 groeiden deze vier steden met 23 duizend
inwoners.
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/bevolking/publicaties/artikelen/archief/2014/20144056-wm.htm
23 april 2014
Webmagazine
Te veel of te weinig inkomen voor de buurt? Dan een grotere kans om te verhuizen
Buurten verschillen van elkaar, onder andere in inkomensniveau. Maar ook binnen een buurt
zijn niet alle inkomens gelijk. Bewoners met een inkomen dat sterk afwijkt van het mediane
buurtinkomen verhuizen vaker, en gaan dan vaak in buurten wonen waar zij qua inkomen beter
tussen de andere bewoners passen. Met andere woorden: het verhuisgedrag van burgers zorgt
er ook voor dat zij de sociale afstand tot hun buurtgenoten reduceren.
http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/FC1A7314-CCF2-4E29-B746B1CED6A0512E/0/20140104b15art.pdf
25 april 2014
Bevolkingstrends
Locatiekeuzen, agglomeratievoordelen en de onzekere effecten van
verstedelijkingsprojecten
Hoe groter de (potentiële) agglomeratievoordelen, des te groter de onzekerheid rond het
slagen van een project. Deze stelling wordt toegelicht aan de hand van een theoretisch model
en een vereenvoudigde variant ervan, in de vorm van een bordspel. Ook wordt ingegaan op de
empirische literatuur.
http://www.cpb.nl/publicatie/locatiekeuzen-agglomeratievoordelen-en-de-onzekere-effectenvan-verstedelijkingsprojecten
6 december 2013
achtergronddocument
Steden, taken en vaardigheden
De verdeling van werk tussen banen, bedrijven en locaties verandert. De nieuwe comparatieve
voordelen van steden vragen om een nieuw perspectief omtrent de verdeling van werk. Dit
paper analyseert de rol van steden vanuit een 'takenperspectief' en focust op de relatie tussen
taken en de ontwikkeling van stedelijke economieën.
http://www.cpb.nl/publicatie/steden-taken-en-vaardigheden
20 maart 2014
discussion paper
Centraal Economisch Plan 2014
Het CPB publiceert jaarlijks vier ramingen. De belangrijkste twee zijn het Centraal Economische
Plan (CEP) dat in het voorjaar verschijnt en de Macro Economische Verkenning (MEV), die elk
jaar op Prinsjesdag wordt gepubliceerd. Beide ramingen vormen de basis voor de sociaaleconomische politieke besluitvorming in Nederland. In juni en december worden kortere
bijgewerkte ramingen gepubliceerd.
http://www.cpb.nl/publicatie/centraal-economisch-plan-2014
18 maart 2014
Smartmentality: the smart city as disciplinary strategy
The concept ‘smart city’ has become ubiquitous in discussions about the city and urban
development models throughout the world. On the one hand, smart city policies support new
ways of imagining, organizing and managing the city and its flows. On the other hand, however,
the concept becomes a buzz word and a powerful tool for hyper technological rationalizations
lead by the private sector, political legitimisation, and governmentality. In his paper
Smartmentality: The Smart City as a Disciplinary Strategy, Alberto Vanolo analyses why we need
a critical perspective on the concept smart city by presenting theoretical arguments and using
Italy as a case study.
15 april 2014
http://www.eukn.org/E_library/Urban_Policy/The_smart_city_vision_has_been_forcefully_intro
duced_into_urban_policies
Huren of kopen? Een kwestie van gezin, baan, gezondheid en geld
De meeste huiseigenaren willen bij verhuizing kopen en de meeste huurders willen blijven
huren. Maar er zijn ook overstappers: kopers die willen huren en vooral huurders die willen
kopen. Wie zijn die kopers die geen koopwoning meer willen en welke huurders willen dat juist
wel? En wat willen de starters op de woningmarkt? Relatie, baan en gezondheid bepalen de
uitkomst, en het geld natuurlijk..
http://nidi.nl/nl/demos/2014/01/02
31 januari 2014
artikel Pbl/Nidi
in Demos
Arbeidsparticipatie ouderen weer op niveau door vrouwen
26 februari 2014
artikel in Demos
Nadat decennialang oudere werknemers de arbeidsmarkt vooral hebben verlaten door
vroegpensioen of door met de VUT te gaan, lijkt thans een einde te zijn gekomen aan wat wel
de ‘cultuur van vervroegd uittreden’ werd genoemd. Mede doordat de gemiddelde leeftijd
waarop ouderen het arbeidsproces verlaten toeneemt, stijgt ook de arbeidsparticipatie van
deze groep. Het UWV kopte vorig jaar dat de arbeidsdeelname van ouderen (55-64 jarigen), die
een dieptepunt kende in de jaren negentig van de vorige eeuw, weer terug is op het niveau van
de jaren zestig. Daarbij werd voorzichtig gemeld dat natuurlijk ook het veranderde
arbeidsmarktgedrag van vrouwen een rol speelde. Dat is zeker het geval! Zonder die vrouwen
zou helemaal geen sprake zijn van een herstel.
http://nidi.nl/nl/demos/2014/02/04
Willen weten hoe het ‘echt’ zit
Een nadere beschouwing van de Visitatiecommissie wijkenaanpak. Bij visiteren gaat het er om
te achterhalen hoe de werkelijkheid in elkaar steekt, nagaan ‘hoe het echt zit’. Maar krijg je als
visitatiecommissie ook echt de werkelijkheid te zien?
http://www.nsob.nl/wp-content/uploads/NSOB_ATL_willenweten-web-DEFdef.pdf
3 februari 2014
Ja, maar…
Reflecties op de participatiesamenleving. Recent zelfs aangekondigd in de troonrede: de
ontwikkeling naar een participatiesamenleving. Vanuit verschillende invalshoeken wordt
kritisch gekeken naar de kwaliteiten en kansen van participatie en de verhouding tussen
burger, markt en overheid.
http://www.nsob.nl/wp-content/uploads/Ja_maar_DEF_pdf-bestand.pdf
3 februari 2014
Gewoon, in Amsterdam-West
Een zoektocht naar het bijzondere van alledaagse participatiepraktijken. Bijzonder bleek bij
nader inzien juist gewoon. De praktijk van Amsterdam-West is er één van op het eerste oog
alledaagse interventies en gewone interactie tussen stadsdeel en gemeenschap. Niet in het
bijzondere maar juist in het (schijnbaar) gewone en alledaagse ligt hier de kern.
http://www.nsob.nl/wp-content/uploads/NSOB_Essay_StadsdeelWest_web_DEFdef.pdf
10 maart 2014
OECD Economic Survey of the Netherlands 2014
The Netherlands is gradually emerging from a protracted recession. The authorities have
implemented, or are going to put in place, significant structural reforms in the labour market,
health care and the pension system to ease the reallocation of resources and help the economy
to recover. Significant fiscal consolidation has also been achieved and the budget deficit
lowered to below 3% of GDP. However, the banking sector is large and remains vulnerable to
high household indebtedness. Small and medium-sized enterprises (SMEs) face major credit
constraints.
24 april 2014
http://www.oecd-ilibrary.org/economics/oecd-economic-surveys-netherlands2014_eco_surveys-nld-2014-en
OECD Territorial Reviews: Netherlands 2014
24 april 2014
The Dutch economy has been traditionally very competitive among OECD countries. The global
financial crisis however has brought new challenges, especially during the second shock, from
2011 onwards. The government’s recovery plan, which includes various measures such as fiscal
consolidation, stimulating innovation and sub-national government reform has an important
territorial dimension. This review focuses on how sub-national institutions and development
can help the Netherlands meet its challenges. In the short-term, factors such as the
contribution of all regions, better use of resources, and more efficient provision of goods and
services can help the recovery. In the long term, improving national competitiveness will largely
depend on a strong performance of the polycentric city structure, which characterises the
Netherlands. The key policy areas explored in this review include: the recently created topsector innovation policy; decentralisation; and territorial reforms such as municipal and
provincial re-scaling through mergers or co-operation.
http://www.oecd-ilibrary.org/urban-rural-and-regional-development/oecd-territorialreviews-netherlands-2014_9789264209527-en
OECD Reviews of Innovation Policy: Netherlands 2014
The Netherlands has a long, proud history of innovation, but more can be done to boost
innovation as a way to help tackle the challenges of low growth, an ageing population, and the
need to increase competitiveness in global markets. This review stresses the importance of
broadening the innovation base to engage more firms in innovative activities, enhancing the
benefits of the Top Sectors approach, and maintaining world-class pubic research (including
universities) to strengthen innovation performance.
http://www.oecd.org/sti/inno/Innovation-policy-Netherlands.pdf
24 april 2014
Ruimtelijke impact demografische ontwikkelingen in 25 infographics
Hoe gaan groeikernen in de toekomst vergrijzen en zijn daar de voorzieningen om aan de
behoeften van een vergrijzende bevolking te voldoen? Wat betekent vergrijzing - in combinatie
met de trends van individualisering en het huidige rijksbeleid van langdurig zelfstandig wonen voor de beschikbaarheid van zorg voor ouderen in krimpgebieden? Wat betekent de daling van
het aantal kinderen voor de onderwijsvoorzieningen en de afstanden tot de basisschool?
Binnenkort publiceert het PBL een illustratief overzicht van de PBL/CBS regionale bevolkingsen huishoudensprognose in 25 thema’s. Een voorproefje.
10 februari 2014
http://www.pbl.nl/publicaties/ruimtelijke-impact-demografische-ontwikkelingen-in-25infographics
Op weg naar een klimaatneutrale woningvoorraad in 2050
Energiebesparing kan de CO2-uitstoot van de warmtevraag door huishoudens met 50% tot 80%
verminderen in 2050 ten opzichte van 2010. De CO2-uitstoot halveert door 300.000 woningen
per jaar te renoveren met gangbare energiebesparingsmaatregelen. In 2035 zijn dan alle
woningen minimaal één keer gerenoveerd, waarna de meeste woningen nog een keer worden
gerenoveerd met goedkoper geworden energiebesparingsmaatregelen.
http://www.pbl.nl/publicaties/op-weg-naar-een-klimaatneutrale-woningvoorraad-in-2050
22 februari 2014
Grijze stad met kleurspoeling
De stad vergrijst. Het aandeel ouderen in de stedelijke bevolking neemt toe. Dit heeft gevolgen
voor de woningmarkt, de publieke ruimte en de voorzieningen in de stad. Maar de ene stad is
de andere niet: sommige steden vergrijzen sterker dan andere en binnen steden vergrijzen
sommige wijken sterker dan andere. In de stad wonen in de toekomst bovendien meer arme
en meer allochtone ouderen dan elders.
http://www.pbl.nl/publicaties/grijze-stad-met-kleurspoeling
22 februari 2014
artikel in S+RO
Trends in de regionale economie
‘Urbanization will be one of this century’s biggest drivers of global economic growth.’ Deze
quote van Mckinsey’s Global Institute is illustratief voor de trend dat steden meer en meer in
trek zijn als vestigingsplaats voor mensen en bedrijven. Maar hoe belangrijk is deze trend voor
Nederland en de Nederlandse regio’s? En welke trends, die naar verwachting een impact op de
stedelijke economie hebben, hangen daarmee samen? Kortom: wat gaat er op onze steden en
regio’s afkomen?
http://www.pbl.nl/publicaties/trends-in-de-regionale-economie
26 maart 2014
Kopers in de knel? Betaalbaarheid in de koopsector
De betaalbaarheid van het wonen staat steeds meer in de belangstelling. Niet alleen in de
huursector maar ook in de koopsector, wat ongetwijfeld samenhangt met het toenemende
aantal huishoudens met een betaalachterstand op de hypotheek. In deze notitie staat de
betaalbaarheid in de koopsector centraal. Daarbij is in het bijzonder gekeken naar de vraag of
het inkomen van eigenaar-bewoner toereikend is om de woonlasten en de andere
noodzakelijke kosten van het levensonderhoud te bekostigen. Het onderzoek bouwt voort op
een lopend PBL-onderzoek naar kwetsbare woningmarktregio’s, waarin naast betaalrisico’s ook
vermogensrisico’s en de toegankelijkheid van de koopwoningmarkt worden onderzocht..
10 april 2014
http://www.pbl.nl/publicaties/kopers-in-de-knel-betaalbaarheid-in-de-koopsector
Huren of kopen? Een kwestie van gezin, baan, gezondheid en geld
De meeste huiseigenaren willen bij verhuizing kopen en de meeste huurders willen blijven
huren. Maar er zijn ook overstappers: kopers die willen huren en vooral huurders die willen
kopen. Wie zijn die kopers die geen koopwoning meer willen en welke huurders willen dat juist
wel? En wat willen de starters op de woningmarkt? Relatie, baan en gezondheid bepalen de
uitkomst, en het geld natuurlijk..
http://www.pbl.nl/publicaties/huren-of-kopen-een-kwestie-van-gezin-baan-gezondheid-engeld
3 februari 2014
artikel in Demos
i.s.m. Nidi
Modelleren van woonvoorkeuren met beslistabellen: methode en empirische uitwerking
Het modelleren van de dynamiek op de woningmarkt gaat vaak in stappen en met
verschillende (deel)modellen. Eén van die stappen heeft betrekking op de woonwensen van
huishoudens die op zoek zijn naar een andere woning. In deze paper worden deze
woningvoorkeuren beschreven met beslistabellen: sets van beslisregels, afgeleid uit empirische
data. Deze beslistabellen beschrijven onder welke omstandigheden huishoudens een voorkeur
hebben voor bepaalde woningkenmerken.
15 januari 2014
working paper
i.s.m. OTB
http://www.pbl.nl/publicaties/modelleren-van-woonvoorkeuren-met-beslistabellen-methodeen-empirische-uitwerking
Bouwen aan een gezonde stad
Het PBL heeft een bijdrage geleverd aan het opstellen van een notitie over hoe het veelal
sectorale luchtbeleid enerzijds verder verfijnd kan worden door roetreductie en anderzijds
gekoppeld kan worden aan integraal beleid gericht op gezonde en duurzame verstedelijking.
http://www.pbl.nl/publicaties/bouwen-aan-een-gezonde-stad
1 januari 2014
Tijdschrift voor de Volkshuisvesting - onderkant van de koopwoningenmarkt
Aan de onderkant van de koopwoningenmarkt komen steeds meer woningen bij die wat
bouwtechnische staat matig tot slecht scoren. Onderhoud blijkt een complexe problematiek,
schrijven Hanneke Schreuders en Frank Wassenberg in het net verschenen Tijdschrift voor de
Volkshuisvesting. Het anders financieren van Vereniging van Eigenaren kan hiervoor soelaas
bieden. En voor wie zelf de handen uit de mouwen wil steken is de kluswoning een oplossing.
http://www.platform31.nl/publicaties/tvdv-nr6-2013
13 december 2013
tijdschrift is niet downloadbaar m.u.v. het thema-artikel Aandacht voor de onderkant van de
koopwoningenmarkt
De toepassing van het DrieKamerModel
Over de legitimiteit en professionaliteit van woningcorporaties wordt volop gediscussieerd. Doen
ze wat ze moeten doen? Doen ze dat op een efficiënte en effectieve manier? Het DrieKamerModel
is een aanpak die corporaties ondersteunt in transparante besluitvorming en communicatie over
strategische, financiële keuzes tussen maatschappelijke taken, renderend vastgoed en een
financieel gezonde organisatie. Het gedachtegoed over het DrieKamerModel is ontwikkeld door
Ortec Finance.
http://www.platform31.nl/publicaties/de-toepassing-van-het-driekamermodel
januari 2014
WoonCoöperatie voor Middeninkomens
In de vastgoedsector was de coöperatie tot voor kort een weinig gebruikte organisatievorm. Voor
het beheer van sociaal vastgoed is tenslotte de woningcorporatie de uitverkorene. En op de
individuele koopmarkt worden de gemeenschappelijke zaken geregeld in de vereniging van
eigenaren (VvE). Beide organisaties kennen echter hun beperkingen. Huurders hebben maar
beperkt inspraak en zeggenschap bij de woningcorporatie, de VvE heeft weinig doorzettingsmacht
bij onwillige eigenaren.
januari 2014
Nu corporaties een administratieve of juridische scheiding tussen DAEB en niet-DAEB (de
woningen met een huur boven de huurprijsgrens) moeten aanbrengen, komt de coöperatie meer
in beeld. Ook andere nieuwe toetreders op de woningmarkt zoals dorpen in krimpgebieden die zelf
vastgoed willen beheren en collectieve particuliere opdrachtgevers die diverse gebruiksfuncties in
een gebouw willen verenigen zien de voordelen van de coöperatie: bijvoorbeeld een eenvoudige
beheerstructuur en mogelijke financiële participatie.
Een aantal corporaties heeft verkend hoe hun niet-DAEB vastgoed kan worden overgedragen aan
een coöperatie voor lagere middeninkomens (33.000 tot 43.000 euro).
http://www.platform31.nl/publicaties/wooncooperatie-voor-middeninkomens
Winkelgebied van de Toekomst
Het onderzoek ‘Winkelgebied van de toekomst’, uitgevoerd door Platform31 in opdracht van
detailhandel Nederland en het G32-stedennetwerk, presenteert meer dan vijftig maatregelen die
winkelleegstand moeten oplossen. Makelaars, vastgoedeigenaren, projectontwikkelaars,
winkeliers, gemeenten en provincies gaan zich inzetten om de winkelgebieden aantrekkelijker te
maken. “Met dit onderzoek kunnen we daadwerkelijk aan de slag met winkelgebieden. Het biedt
concrete handvatten voor de nieuwe colleges”, aldus Adriaan Visser, algemeen directeur van
Platform31.
12 februari 2014
http://www.platform31.nl/publicaties/winkelgebied-van-de-toekomst
Quickscan Wooncoöperaties: Een verkenning naar een alternatief voor koop en huur in een
veranderende woningmarkt
In de huidige woningmarkt is sprake van een crisis; er zijn weinig verhuizingen en de koopprijzen
dalen. Voor middeninkomens tussen circa 34.000 en 43.000 euro is het moeilijker geworden een
betaalbare woning te bemachtigen. Versterkt door de economische recessie is de drempel tot de
koopmarkt door zwaardere financieringseisen hoger geworden. Tegelijkertijd wordt de
arbeidsmarkt flexibeler en kan men steeds moeilijker voldoen aan deze aangescherpte
financieringseisen.
18 februari 2014
Doordat woningcorporaties vooralsnog minimaal 90% van hun vrijkomende sociale huurwoningen
aan inkomens tot 34.678 euro mogen verhuren (inkomensgrens per 1 januari 2014), komen de
middengroepen niet in aanmerking voor een sociale huurwoning. Zodoende is de keuze voor die
groepen in de huursector zeer beperkt. Al die ontwikkelingen creëren een behoefte aan nieuwe
mogelijkheden om betaalbare huisvesting te organiseren voor middeninkomens.
Deze quickscan is door de gemeente Rotterdam geïnitieerd en in samenwerking met Platform31
uitgevoerd. Met lessen uit de praktijk en gegevens uit andere studies, eventueel in combinatie met
het opzetten van aanvullende pilot(s), geeft de quickscan de mogelijkheid een realistische
inschatting te maken of de coöperatieve vereniging een geschikte organisatievorm is om bepaalde
hiaten in de stedelijke woningmarkt te kunnen oplossen. En zo ja, te kijken hoe woningcoöperaties
daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden.
De gemeente Rotterdam wil deze verkenning ook gebruiken om de wenselijkheid en
mogelijkheden voor een pilotproject in de stad Rotterdam te onderzoeken.
http://www.platform31.nl/publicaties/quickscan-wooncooperaties
Tijdschrift voor de Volkshuisvesting 2014-1: Middeninkomens: een nieuw huursegment in
wording
Als de woningcorporaties de wal zijn en de markt het schip, vallen de middeninkomens daar
volgens sommigen precies tussenin. Zeker nu is gebleken dat het minister Blok menens is met de
begrenzing van de doelgroep van woningcorporaties tot huishoudens met een inkomen tot 34.000
euro. Zijn de middeninkomens inderdaad verworden tot paria van de Nederlandse
volkshuisvesting? Of krijgt de woningmarkt er juist een nieuw, commercieel aantrekkelijk
huursegment bij?
22 februari 2014
Verder in dit nummer van Tijdschrift voor de Volkshuisvesting o.a.:
Right to Buy en to Manage: dat Engelse huurders een Right to Buy hebben wisten we, minder
bekend is hun Right to Manage, het recht om het beheer van sociale huurwoningen collectief over
te nemen. Het blijkt de kwaliteit van het onderhoud en de leefbaarheid ten goede te komen.
http://www.platform31.nl/publicaties/tvdv-nr1-2014
tijdschrift is niet downloadbaar m.u.v.het thema-artikel Middeninkomens: een nieuw huursegment
in wording
S+RO 2014-1: Grijze stad
Het platteland vergrijst, is de boodschap die we constant horen. Dat klopt op zich, maar in de
steden is de groei van het aantal ouderen zowel absoluut als relatief veel groter. Zo komen er in
Amsterdam de komende dertig jaar 200.000 ouderen bij, een groei van 212 procent ten opzichte
van 2010. In deze special van S+RO onderzoekt gastredacteur Tijs van den Boomen de
consequenties van de vergrijzing van de stad.
Met bijdragen van Frank van Dam (PBL), The Cloud Collective, Lodewijk Brunt, Tineke Lupi
(Platform31), Tracy Metz, Gert-Jan Hospers (Radboud Universiteit) e.a..
22 februari 2014
http://www.platform31.nl/publicaties/sro-1-2014-grijze-stad
tijdschrift is niet downloadbaar m.u.v. artikel Grijze stad met kleurspoeling (i.s.m. Pbl)
Soort zoekt soort
Inkomen en opleiding spelen een grote rol in onze keuze voor waar we willen wonen en werken, zo
blijkt uit de publicatie Soort zoekt soort van kennisorganisatie Platform31 in samenwerking met de
Vrije Universiteit Amsterdam. “Omdat bepaalde locaties mensen met bepaalde kenmerken
aantrekken ontstaan er steeds meer regionale verschillen in economische groei- en
ontwikkelingsmogelijkheden”, aldus Henri de Groot, Vrije Universiteit Amsterdam.
http://www.platform31.nl/publicaties/soort-zoekt-soort
24 februari 2014
Wie maakt Nederland?
Het motto voor het Jaar van de Ruimte 2015 is Wie maakt Nederland. Dan staan we uitgebreid stil
bij hoe onze leefomgeving tot stand is gekomen en hoe we de gebruikers van de ruimte meer
kunnen betrekken bij de ruimtelijke ontwikkeling van Nederland. Een relevante discussie in een
land dat wereldberoemd is als laaggelegen en dichtbevolkt, maar goed geordend. Van heinde en
verre komt men onze polders, nieuwe steden, stadsvernieuwing en waterwerken bekijken. God
created the world, but the Dutch created Holland.
http://www.platform31.nl/publicaties/wie-maakt-nederland
26 februari 2014
Stedelijke ontwikkeling op uitnodiging
Werken aan aantrekkelijke en vitale steden, wijken en buurten, waar zowel maatschappelijk als
financieel rendement wordt gerealiseerd. Dat blijft de komende jaren een grote maatschappelijke
uitdaging. En een haalbare uitdaging! In het manifest ‘Stedelijke ontwikkeling op uitnodiging’ geeft
de vakgroep Waardecreatie een aantal ingrediënten om de overgang te maken naar nieuwe
manieren van werken, weg van het defensieve omgaan met bezuinigingen, de verdelende
rechtvaardigheid en de behoefte aan controle. En waarin met gerichte strategieën, ambities en
verwachtingen wordt gewerkt aan opgaven die in het huidige vastlopende systeem blijven liggen.
27 februari 2014
http://www.platform31.nl/publicaties/stedelijke-ontwikkeling-op-uitnodiging
De veerkracht van wijken
Wanneer krijgt een stadsbuurt weer glans na een mindere periode? Valt de ontwikkeling van een
wijk te sturen of kunnen gemeenten en woningcorporaties bepaalde zaken beter aan bewoners
zelf overlaten? Deze en andere vragen staan centraal in het boek De veerkracht van wijken.
7 maart 2014
Het boek is gebaseerd op een onderzoek naar de revitalisering van stadsbuurten dat Miriam van de
Kamp bij het Centre for Modern Urban Studies aan de Haagse Campus van de Universiteit Leiden
uitvoerde. Het was een van de deelprojecten van een groter project van Platform31 naar de sociale
mobiliteit van individuen, groepen en buurten. De Universiteit van Amsterdam en de Universiteit
Leiden zijn hierin de academische partners. De gemeenten Amsterdam, Almere, Delft, Den Haag,
Nijmegen en Utrecht en woningcorporatie Mitros vormden de stedenpartners.
http://www.platform31.nl/publicaties/de-veerkracht-van-wijken
Meer ruimte voor initiatief
Na een periode van vooral denken over nieuwe vormen van gebiedsontwikkeling, hebben
verschillende partijen de mouwen opgestroopt en zijn aan de slag gegaan. In deze publicatie geven
zij hun visie op hoe organische stedelijke ontwikkeling handen en voeten kan krijgen. Bestuurders,
ambtenaren, ontwikkelaars, ondernemers, bewoners en adviseurs vertellen u wat volgens hen
goed gaat en waar zij uitdagingen zien.
http://www.platform31.nl/publicaties/meer-ruimte-voor-initiatief
12 maart 2014
Tijdschrift voor de Volkshuisvesting 2014-2: MOE-landers krijgen zicht op fatsoenlijke
woonruimte
‘Onacceptabel’ was in 2011 de ‘schrijnende huisvestingssituatie’ van arbeidsmigranten uit
voornamelijk Midden- en Oost-Europa. “Sindsdien is echt heel veel in beweging gekomen”, zegt
Johan van der Craats van het Expertisecentrum Flexwonen Arbeidsmigranten in het Tijdschrift voor
de Volkshuisvesting.
http://www.platform31.nl/publicaties/tvdv-nr2-2014
2 april 2014
tijdschrift is niet downloadbaar m.u.v.het thema-artikel MOE-landers krijgen zicht op fatsoenlijke
woonruimte
De Buurt als Jas; Veranderende huishoudens, dynamische buurten en de functie van
woonmilieus
De maatschappij verandert sneller dan ooit. En daarmee ook de behoeften van huishoudens. Wie
vandaag nog (kans-)arm en alleenstaand is, kan over een paar jaar een gezin met kinderen hebben
en het financieel voor de wind gaan. Of andersom. Dat gaat samen met veranderende
woonbehoeften. Woningen en de buurten waar ze staan, veranderen echter lang niet zo snel.
Tegelijkertijd vindt ieder huishouden doorgaans wel een woonplek en gaat op zoek naar een
andere plek als dat nodig is. Op zoek naar een buurt ‘als een nieuwe jas’.
14 april 2014
Stedelijk beleid houdt echter onvoldoende rekening met de dynamiek in soorten huishoudens en
de inrichting van de buurt. Dat is één van de conclusies van het onderzoek ‘De buurt als jas’,
uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam, in samenwerking met de gemeenten Amsterdam,
Den Haag en Tilburg, Corpovenista, het Kadaster en Platform31.
http://www.platform31.nl/publicaties/de-buurt-als-jas
De oogst van 2013
Voor wie bang is iets te missen: de zestig publicaties van Platform 31 in 2013 op een rij.
http://www.platform31.nl/publicaties/de-oogst-van-2013
14 april 2014
Langer zelfstandig, een gedeelde opgave van wonen, zorg en welzijn
Minister Blok voor Wonen en Rijksdienst heeft de Rli gevraagd om
advies te geven over de gevolgen van de voorgenomen
beleidsveranderingen in de langdurige zorg voor de woningmarkt, de
verschillen tussen regio's en handelingsperspectieven voor sturing.
23 januari 2014
De raad constateert dat de hervormingen van de langdurige zorg goed
aansluiten op de autonome maatschappelijke ontwikkeling dat mensen
zelfstandig willen wonen, met regie over hun eigen leven. In algemene
zin bieden de hervormingen kansen om mensen met beperkingen in de
eigen buurt te laten wonen, om mensen met een zorgbehoefte hun
woonwensen te laten realiseren en om het marktaanbod van nieuwe
woon- en dienstverleningsconcepten te vergroten. Op de korte termijn
signaleert de raad ook een aantal knelpunten en doet daarover
aanbevelingen.
http://www.rli.nl/publicaties/2014/advies/langer-zelfstandig-eengedeelde-opgave-van-wonen-zorg-en-welzijn
Kwaliteit zonder groei
23 april 2014
In het advies 'Kwaliteit zonder groei: over de toekomst van de
leefomgeving' gaat de raad in op de vraag hoe in de toekomst
omgevingskwaliteit gerealiseerd kan worden, nu structureel minder
middelen beschikbaar zijn. In de achterliggende analyse signaleert de
raad tevens enkele andere beperkingen in het huidige systeem van
kwaliteitsrealisatie, die maken dat ook in de afgelopen decennia met
relatief veel middelen geen optimale kwaliteit tot stand kwam. Op
basis van deze analyse heeft de raad aanbevelingen opgesteld die de
totstandkoming van omgevingskwaliteit minder gevoelig maken voor
conjuncturele schommelingen
http://www.rli.nl/publicaties/2014/advies/kwaliteit-zonder-groei
Toekomst van de stad
23 april 2014
In het advies 'De toekomst van de stad: de kracht van nieuwe
verbindingen' gaat de raad op zoek naar de kracht van de steden en
naar wegen om deze kracht verder te ontwikkelen, beter te benutten
en te mobiliseren. Terwijl enerzijds steden steeds belangrijker worden
in de mondiale economie, dreigen ze in Nederland aan
verdienvermogen te verliezen door een gebrek aan
agglomeratiekracht. Anderzijds is er in steden steeds meer
maatschappelijk initiatief van bewoners en ondernemers zichtbaar, al
dan niet samen met maatschappelijke organisaties of overheden,
hetgeen van invloed is op hoe partijen in de stad zich tot elkaar
verhouden. Beide ontwikkelingen nopen tot een fundamenteel andere
kijk op steden. Complementariteit is hierbij het nieuwe sleutelwoord,
met een grotere rol voor infrastructurele en bestuurlijke verbindingen
tussen stedelijke regio's en voor het meer uitgaan van de eigen
kwaliteiten en het lenen van de buren (borrowed size). Daarbij dient
de zelforganiserende kracht in de stad verder benut te worden.
http://www.rli.nl/publicaties/2014/advies/de-toekomst-van-de-stad
De verleiding weerstaan
26 maart 2014
De overheid kan de autonomie van burgers versterken met behulp van nieuwe inzichten uit de
psychologie en de gedragseconomie, maar alleen onder strikte voorwaarden. Nudging, het sturen
van gedrag via automatische en onbewuste denkprocessen, is alleen toelaatbaar als dit het
vermogen van burgers versterkt om verleidingen te weerstaan die niet overeenstemmen met hun
eigen waarden en doelen. Dat betekent terughoudendheid bij meer omstreden
beleidsonderwerpen, volledige transparantie over de ingezette instrumenten en voldoende
tegenkrachten in het democratische beleidsproces. Dat stelt de RMO in zijn op 26 maart
verschenen advies ‘De verleiding weerstaan. Grenzen aan beïnvloeding van gedrag door de
overheid.’
http://www.adviesorgaan-rmo.nl/Publicaties/Adviezen/De_verleiding_weerstaan_maart_2014
Dat is onze zaak. Over eigenaarschap in het publieke domein
april 2014
De verhouding tussen overheid en samenleving bij de organisatie van publieke voorzieningen is al
geruime tijd onderwerp van debat. In dit debat zijn we het stadium van ‘praten’ en ‘wensen’
inmiddels ruim gepasseerd: zowel in beleid als praktijk wordt gewerkt aan nieuwe, ruimere kaders
voor publieke voorzieningen. En het maatschappelijk initiatief bloeit volop. Tegelijkertijd blijkt het
loslaten van oude structuren lastig. De samenleving zal haar voorzieningen immers anders gaan
organiseren dan de overheid. Verschillen in toegang, inhoud en financiering zijn het gevolg. En juist
die verschillen zijn niet zomaar te rijmen met de historisch gegroeide
overheidsverantwoordelijkheid voor publieke voorzieningen, met (rechts)gelijkheid als
belangrijkste uitgangspunt.
http://www.adviesorgaanrmo.nl/Publicaties/Essays/Dat_is_onze_zaak_Over_eigenaarschap_in_het_publieke_domein_april_
2014
Sterke steden, gemengde wijken
Deze studie is een aanvulling op de verschenen rapporten Wonen Wijken en Interventies
(Wittebrood en Permentier, 2011) en Werk aan de Wijk (Permentier, Kullberg en Van Noije,
2013) die beide op verzoek van het ministerie van BZK zijn uitgebracht. In deze SCP-publicaties
stonden centraal de aandachtswijken en de verschillende beleidsinterventies om daar de
leefbaarheid te verbeteren.
14 januari 2014
In deze achtergrondstudie laten we de bevolkingsdynamiek in enkele steden meer integraal zien.
We kijken naar trends in de verhuisstromen tussen stad en randgemeenten in de stadsgewesten
Amsterdam, Rotterdam, Arnhem en Groningen en naar demografische processen in de
stadswijken van Amsterdam en Rotterdam.
http://www.scp.nl/Publicaties/Alle_publicaties/Publicaties_2014/Samenvatting_en_conclusies_v
an_Sterke_steden_gemengde_wijken
Jaarrapport integratie 2013
Het Jaarrapport integratie 2013 staat in het teken van de participatie van migranten op de
arbeidsmarkt. De economische tegenwind raakt de arbeidsmarkt hard. Wat betekent dit voor de
arbeidsmarkt- en inkomenspositie van migranten? Aan de hand van uiteenlopende indicatoren
schetsen we een zo actueel mogelijk beeld van die positie van migrantengroepen op de
arbeidsmarkt, met specifieke aandacht voor jongeren en vrouwen.
http://www.scp.nl/Publicaties/Alle_publicaties/Publicaties_2014/Jaarrapport_integratie_2013
11 maart 2014
Burgermacht op eigen kracht?
Zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid staan de laatste tijd sterk in de politieke
belangstelling. De troonrede van 2013 stelde zelfs dat ‘de klassieke verzorgingsstaat langzaam
maar zeker verandert in een participatiesamenleving’.
26 maart 2014
In deze publicatie zijn we geïnteresseerd in twee bewegingen op het gebied van
burgerparticipatie:de ‘zelfredzame’, waarbij burgers zelf het heft in handen nemen om hun
leefomgeving te verbeteren, en de ‘beleidsbeïnvloedende’, waarbij burgers door lobbyen,
stemmen, inspraak en medezeggenschap proberen richting te geven aan het beleid.
In vijf Nederlandse gemeenten die veel ervaring hebben met burgerparticipatie is empirisch
onderzoek gedaan naar de resultaten en de waardering van de bevolking. In alle vijf gemeenten
vindt een meerderheid dat de actieve inbreng van inwoners leidt tot beter beleid dat bovendien
meer aansluit bij wat mensen willen.
Er is ook gezocht naar mogelijk interessante voorbeelden van burgerparticipatie in het verleden
en in andere landen. Voor een vergelijking in de tijd is teruggegaan naar de vroegmoderne
Nederlanden (zeventiende eeuw), toen dorpelingen en stedelingen bij gebrek aan een sterke
centrale overheid zelf voor publieke voorzieningen zorgden. Voor een vergelijking met andere
landen is de keus gevallen op Japan, waar burgers traditioneel de sociale ‘plicht’ hebben hun
buurt op orde te houden; Groot-Brittannië, dat vanuit de filosofie van de Big Society de macht
probeert te verleggen naar lokale gemeenschappen; en Duitsland, waar veel gemeenten uit
financiële noodzaak taken overdragen aan hun inwoners.
http://www.scp.nl/Publicaties/Alle_publicaties/Publicaties_2014/Burgermacht_op_eigen_kracht
Innovatieve praktijken in wonen, zorg en pensioenen
Op 13 maart 2014 organiseerde de WRR het seminar: Innovatieve praktijken in wonen, zorg en
pensioenen. Aanwezig waren belangrijke bewegers uit het veld en uit de beleidswereld. Een
aantal presentaties en een verslag van deze dag zijn beschikbaar op de website van de WRR.
http://www.wrr.nl/projecten/project/article/wonen-zorg-en-pensioenen-1/
13 maart 2014

Download Report