Nederlands hoger onderwijs gaat meer in Afrika werven

16
acht er gr ond
st eeds meer af r ikan en st u der en over de gr en s
Nederlands hoger onderwijs gaat
meer in Afrika werven
Afrika is booming. Nu veel mensen er meer geld te best eden krijgen, zijn Afrikaanse ouders
in toenemende mate bereid t e invest eren in een buit enlandse opleiding voor hun kinderen.
Welke kansen liggen er voor Nederland in deze groeiende student enmarkt?
O f Afrika een in teressan te st u den ten m arkt is? Ja
en n ee , zegt Rien Bor beslist . H ij is veran t w oordelijk voor de int ern ation ale ond erw ijsm arketin g van
W agen in gen Un iversit y. N ee, om d at h et aan tal
Afrikaan se st uden t en en Ph D's m eer d an geh alveerd
is, sind s de bezu in igin gen op d e p rogram m a's N FP
en N ICH E zijn in gezet . En ja, om d at er w el steed s
m eer `zelfbet alers' n aar on ze u niversiteit kom en . H et
aan t al zelfbet alers st uden t en die m et eigen geld , of
een beurs van h un eigen overh eid st ud eren kom t n og
lang n iet in de buu rt van het aant al NFP- en N ICH Est ud en ten , w aarschu w t Bor. Maar w e zijn w el aan
h et on derzo eken h oe w e m eer Afrikaan se zelfbetalers
k un n en aan trekken .
Afrika boom t. Tot 20 50 n eem t de Afrikaan se bevolkin g m et m eer d an de helft toe, voorsp ellen de
Verenigd e N aties. Veel econ om ie n in Afrika gro eien
als kool, st eeds m eer gezin n en krijgen er m eer geld
t e besteden en oud ers in vesteren graag in een go ede
opleid in g vo or hu n kind eren . Aan gezien de kw alit eit
van veel Afr ikaan se u n iversiteiten t e w en sen overlaat ,
kom en forse m obiliteitsstrom en op gan g. W as in 20 10
al 10 procent van alle in tern ation aal m obiele st u den ten
afkom stig uit A frika, de kom end e d ecenn ia zal d at
p ercen t age n aar verw ach tin g alleen m aar groeien .
Gevoel van veiligheid
In Afrika liggen mogelijkheden , ont dekken steeds
meer onderw ijsm arketeers. Frankrijk t rekt al geruim e
tijd meer dan 10 0 .0 00 st udenten per jaar uit h et continent aan vooral uit voorm alige koloni n . Dat is bijna
een derde van alle intern ation aal m obiele Afrikaan se
st udenten. Britse en Amerikaan se on derw ijsin stellin gen
bed ienden de afgelopen jaren sam en ruim 20 procent
van die m arkt. En al die andere st udenten? Veel gaan er
naar Zuid-Afrika, Marokko en An gola. En naar andere
landen die hun best doen om hen bin nen t e h alen .
apr il 2014 | t r an sf er
Tyrell Ch isen ga kw am m et eigen geld u it Z im babw e
n aar Nederland . D e reden ? Ik w ilde een goede opleid ing op h et gebied van akkerbouw. N ederlan d st aat
op d at terrein goed aan gesch reven , ver telt h ij. N a
een u it vo erige ori nt atiefase t rok Ch isenga zijn p lan .
Th u is in Zim babwe h ad h ij het helem aal u itgezoch t :
als h ij eerst t u in bou w en akkerbou w zou st uderen
aan de H AS Ho gesch ool, kon h ij d aar n a do orstrom en
n aar de st u die plant sciences in W agen in gen . D at plan
w erkte: in m idd els heeft Ch isen ga een baan als on derzoeker bij een zaadveredelin gsbedrijf in En kh uizen .
H ij h eeft h et n aar zijn zin in Nederland en w il graag
blijven . D e econom ie is h ier n iet zo fragiel als in
Z im babw e, d at geeft een gevoel van veiligh eid .
Van am bitieu ze st u dent en als Tyrell Ch isen ga
m oeten N ederlan dse in st ellin gen het hebben ,
ver w ach t Rien Bor. D e Britten en de Am erikan en
zitten in A fr ika al een hele t ijd st evig in h et zadel
m et allerlei eenjarige m asters, w aarvan de kw alit eit overigen s n iet alt ijd even d uidelijk is. O n ze
W agen ingse m asters d uren t w ee jaar. D aar trek je
m in der gem akkelijk st uden t en m ee. O m grote
aant allen st u den ten is het de W agen in gse un iversiteit
overigen s ook n iet t e doen . Bor: W e streven n aar de
idea l cla ssroom, n aar een goede afspiegelin g van de
w ereld bevolkin g. D aar zitten k Afrikanen in . Maar
n iet in m eerderh eid .
Wingewest
H et Inter na tion a l In stitute of Socia l St udies in
D en H aag heeft net als d e W agen ingse u n iversiteit een t rad itie in h et opleiden van st u dent en
m et cap aciteitsopbouw beurzen . O ok in Den H aag
n eem t het aant al `zelfbet alers' heel voorzich tig t oe.
D e Gh anese Tan ia Akolgo is een van hen . Met een
beu rs van de Gh an ese overh eid st udeerd e ze h ier
Environ mental st udies an d a gr icult ure. Z e is n et w eer
17
Foto: Ahmed Jallanzo/ ANP
teru g in h aar m oed erland . N a h aar st u d ie h ad ze graag
gekom en voor tijdelijke u itbreid in g van int ern ation og w erkervarin g op ged aan in Nederlan d, m aar d e
n ale w er vin g (zie h et n ieuw sberich t op p . 8), w il de
voor w aarden van h aar beurs ston d en dat n iet toe.
Nu ffic in d e loop van d it jaar Neso -act iviteit en
A fr ika als w in gew est voor w esterse u niversit eit en?
begin n en in Zuid -A fr ika. Van af jan u ari 20 15
Kees Kouw en aar, beleidsadviseur intern at ion alikan d aar vo or t w ee jaar een besch eiden Neso serin g aan de Vrije Un iversiteit Am st erd am , m oet
vestigin g w orden geop en d, verw ach t Beer Sch r der,
glim lach en bij h et idee. W e lop en 25 jaar ach ter
adviseu r van d e Nu ffic- direct ie. W e w illen on s
op d e Am erikan en en de Br itten . Die concu rren deels m et w ervin g en d eels m et cap aciteitsop bou w
tieslag gaan w e n iet w in n en . En d ie st rijd m oet en
gaan bezighou den , en zow el de Nederlan dse als d e
w e o ok n iet w llen aan gaan , vin dt h ij. N iet alleen
Zu id - Afrikaan se in stellin gen bedien en .
om d at de Afrikaan se onderw ijsm arkt vo orlop ig
Rien Bor h eeft een w at m in der beh oedzam e
m in der in t eressant blijft dan de Aziat ische of de
houd in g. Sam en m et de collega- in stellin gen u it
In diase. W e h ebben gezien hoe
h et H ollan d Edu cation Consort ium
h et m isgaat als N ederland se in stelh eeft h ij een aan t al doellanden
lin gen d e aan t allen bu iten lan dse
We lopen 25 jaar achter
ge d entificeerd. Volgen s m ij
st uden ten belan grijker gaan vin den
op de Amerikanen
w as dat een pr acht ige t aak
d an de on d erw ijskw aliteit , zegt
en de Britten, die
voor de Nu ffic gew eest , m aar
Kou wenaar. D e VU zet in op
concurrentieslag gaan we als d ie h et niet doet , d oen w e h et
in houdelijke sam en werkin g m et een
niet winnen
zelf w el , zegt h ij. Vooral via het
aan t al Zuid-A frikaanse in st ellin gen .
n et w erk van W agen in gse alu m n i in
D e st ud en ten kom en d aar d an
A frika h oopt h ij m eer zelfbetalen de
van zelf wel ach teraan , zij het in w at
st ud enten te w erven . Nigeria,
beperkt ere aant allen .
Gh an a, Ken ia, Tan zan ia en Zuid -Afrika lijken het
m eest in teressan t , som t h ij op . O n s on derzoek in
Alumni
die land en is bijn a klaar, bin n en kort k un n en w e act ief
In ten sief sam en w erken m et Zu id-Afrikaan se
begin n en m et w erven .
in st ellin gen , dat is ook w aar de Nu ffic op w il
in zetten . Met het geld dat on lan gs besch ikbaar is
r al ph aar nout en jan neke j uf f er mans
Studenten in Liberia doen
toelatingsexamen voor een
universitaire opleiding.
apr il 2014 | t r ansf er