WinterWerkboekje 2014-2015 - Parochie Sint Jozef Zuidhorn

De Raad van Kerken Zuidhorn
nodigt u van harte uit bij alle activiteiten
WinterWerk: daar word je warm van!
Winteravondlezingen:
Iteke Weeda: Ontwikkelingen rond huwelijk en gezin
Trinus Hoekstra: Participatiesamenleving: hoeveel ongelijkheid kan een samenleving verdragen?
Bijbel en geloof: Carel ter Linden “Wat doe ik hier in godsnaam?” – Johannesevangelie en gnostiek – Hoe kan ik aarden als er geen open hemel is?
Kerk en cultuur: vrouwelijke mystici Hadewych en Hildegard von Bingen –
Bach en het orgel
Leven: De juiste wolf voeden, over helpen en geven – Discipline, eigenlijk
noodzakelijk? – Mens en techniek, natuurlijk? – Troosten en verdriet – Film:
Jagten
Literair: Poëziemiddag Judith Herzberg – Tommy Wieringa, Dit zijn de namen
Samen: Pelgrimspad – Eten met inhoud – Meditatie – Vasten - Kloosterweekend
Meld u aan via het inlegvel, in te leveren bij de Rooms-katholieke parochie,
De Gast 38a, bij uw eigen kerk of (liever) via de mail
[email protected]
Kijkt u ook eens op
www.raadvankerkenzuidhorn.nl
classiswesterkwartier.webklik.nl
pkn-aduard.nl (Aduard)
www.pkn-nof.nl (Niekerk, Oldekerk, Faan)
voor foto’s en verslagen,
aankondigingen van diensten en activiteiten,
interessante lezingen elders in de omgeving
Raad van Kerken Zuidhorn
De Raad van Kerken Zuidhorn is opgericht in 1977. De Raad van Kerken is
een samenwerkingsverband van de Verenigde Doopsgezinde Gemeente in
het Westerkwartier, de Gereformeerde Kerk PKN te Zuidhorn, de Hervormde Gemeente PKN te Zuidhorn en de Rooms-katholieke Parochie St.
Jozef in Zuidhorn. De mogelijkheid tot deelname van andere plaatselijke
kerken staat open.
De Raad van Kerken wil vorm en inhoud geven aan de plaatselijke oecumene. Daarnaast dient de Raad als ontmoetingsplaats voor de kerkgenootschappen ter plaatse. Binnen de Raad wordt gesproken over gemeenschappelijke aandachtsvelden en onderwerpen van bezinning. De Raad kan
initiatieven nemen en voorstellen doen met betrekking tot kerkelijke en
maatschappelijke zaken.
Gegevens Raad van Kerken:
Website:
www. raadvankerkenzuidhorn.nl
Banknummer:
3877675
Adres:
Zuiderweg 13, 9801 TD Zuidhorn
Afgevaardigden in de Raad van Kerken
ds. Y. Buurma (Ybo)
Waterlelie 3
507676
PKN-Hervormd
(voorzitter)
9801 LG Zuidhorn
R.M. ter Veer-van Pelt Zuiderweg 13
502447
Doopsgezind
(Renée) (penning9801 TD Zuidhorn
meester)
pastor H. van SchalkAdmiraal
507800
Rooms-katholiek
wijk-Trimp (Hilda)
Helfrichstraat 74
9801 GJ Zuidhorn
R. van der Molen
Cort van der Lin504821
PKN-Gereformeerd
(Reinder) (lid modera- denstraat 6
men)
9801 KP Zuidhorn
L. Wijma
Waterlelie 21
528082 PKN-Gereformeerd
(Linda)(p.r.)
9801 LG Zuidhorn
ds. J.B.O. Buller
De Gast 58
855168
PKN-Gereformeerd
(Jörg)
9801 AGZuidhorn
P. Costongs-De Kovel
Dotterbloem 8
506051
PKN-Hervormd
(Paulien) (secretaris)
9801LS Zuidhorn
2
Oecumenische diensten seizoen 2014-2015
28 september 9.30 uur
Dienst van Schrift en Tafel
De Gastkerk
ds. Buller
26 oktober 19.30 uur
Taizéviering
Dorpskerk
ds. Buller
30 november 19.30 uur
Vesper (1e zondag van Advent)
Doopsgezinde Kerk
18 januari 9.30 uur
Week van de Eenheid
De Gastkerk
pastor Van Schalkwijk
22 februari 19.30 uur
Vesper
Doopsgezinde Kerk
(1e zondag Veertigdagentijd)
8 maart 19.30 uur
Taizéviering
Dorpskerk
ds. Buurma
31 maart, 1 en 2 april 19.30 uur Vespers Goede Week
Rooms-katholieke Kerk
7 juni 9.30 uur
Viering
Gastkerk
(2e zondag na Pinksteren)
Gegevens van de deelnemende kerken
Verenigde Doopsgezinde Gemeente van het Westerkwartier
kerkgebouw
Doopsgezinde Vermaning, Langestraat 62
9804 PL Noordhorn (geen postadres)
ontmoetingsruimte
De Schuilplaats, achter de kerk
website
www.dpgwesterkwartier.doopsgezind.nl
predikant
Vacature
secretaris
mw. J.M.U. de Haas- de Boer
Troelstraweg 23, 9801 KR Zuidhorn, 504235
(dit is ook het postadres)
Gastkerk (Gereformeerde Kerk PKN) Zuidhorn
kerkgebouw
Gastkerk, De Gast 58a,
9801 AG Zuidhorn
ontmoetingsruimte
De Gasthorn, naast de kerk, tel 502864
website
www.gastkerkpkn.nl
3
koster
predikant
kerkelijk werker
scriba
corr. adres:
fam. Matter, Meidoornstraat 1, Noordhorn
tel 502864
ds. J.O.(Jörg) Buller, De Gast 58 tel 0594-855168
mw. R.I. (Rietje) Poelstra-Meerse, Buitensingel 4,
9883 SH Oldehove tel 0594- 507226
mw. J.K. Bekkema- Olthof tel 0594-502454
De Gast 58a, 9801 AG Zuidhorn
Dorpskerk (Hervormde Gemeente PKN) Zuidhorn
kerkgebouw
Dorpskerk, Kerkstraat 18, 9801 CN Zuidhorn
(ingang ook aan Jellemaweg) tel 507141
website
www.hervormdzuidhorn.nl
ontmoetingsruimte
Klein Hanckema, Kerkstraat 14, 9801 CN Zuidhorn
tel 503611, reservering via koster en website
koster
mw. S. (Sabrina) van den Berg, Jellemaweg 53,
Zuidhorn, tel 06-42554544
predikant
ds. Y.(Ybo) Buurma, Waterlelie 3 9801LG Zuidhorn
tel 0594- 507676
scriba
mw. A. Snippe-Groenewold, Hooglanden 13
9801 LA Zuidhorn
tel 0594-504513
Rooms-Katholieke Parochie St. Jozef
kerkgebouw
R.K. Kerk, De Gast 38, 9801 AE Zuidhorn
website
www.rkparochiezuidhorn.nl
ontmoetingsruimte
R.K. pastorie, naast de kerk
koster
mw. C. van Koppen, Bospad 2, tel 504112
pastor
pastor H. (Hilda) van Schalkwijk-Trimp, tel 507800
secretaris
mw. B. Pelgrum, Fonteinkruid 3, 9801 LE Zuidhorn,
tel 0594-505305
WinterWerkcommissie 2014 - 2015:
Ds. Jörg Buller
Ds. Ybo Buurma
Dhr. Yke Luinenburg
Mw. Tine Moust
Ds. Henk Pol
Pastor Hilda van Schalkwijk
Mw. Renée ter Veer
4
Interkerkelijk programma
Seizoen 2014 – 2015
Opgave via het formulier in het midden van het blad
of liever via de mail
(u krijgt dan ook een bevestigingsbericht)
[email protected]
Graag voor 1 oktober 2014
later kan vaak ook nog, maar bepaalde activiteiten
hebben een maximum aantal deelnemers
De activiteiten – behalve de winteravondlezingen – zijn
gratis, maar u moet wel zelf koffie of thee betalen. En
een vrijwillige bijdrage komt altijd van pas.
Formulieren kunt u inleveren in uw kerk
of in de brievenbus van de RK pastorie, De Gast 38 in Zuidhorn
5
Winteravondlezing Iteke Weeda
Ontwikkelingen rond huwelijk en gezin
Paus Franciscus heeft besloten dat er een
bisschoppensynode zal komen over huwelijk en gezin. Er zijn door Rome enquêteformulieren verstuurd met de vraag na te
gaan wat er onder mensen leeft. Aan de
hand van deze gegevens zullen de bisschoppen in oktober spreken over huwelijk
en gezin.
Voor de Raad van Kerken Zuidhorn aanleiding om dit onderwerp in het programma
op te nemen. In één, twee generaties hebben er grote verschuivingen
plaatsgevonden op het gebied van huwelijk en gezin. Huwelijken blijken
minder bestendig dan in het verleden. Er zijn meer relatievormen gekomen
naast het huwelijk van man en vrouw. Het betekent meer vrijheid voor
mensen om vorm te geven aan hun leven.
Dat kun je als positief zien, maar wat te denken van de vele huwelijken die
stuk lopen? Hoe komt het dat zoveel huwelijken stranden? Wat zijn de oorzaken en ook wat zijn de gevolgen?
We hebben Iteke Weeda uitgenodigd om de ontwikkelingen op dit gebied voor ons te schetsen. Zij
is iemand die op een levendige en open manier het
onderwerp dat ze behandelt voor het voetlicht
weet te brengen.
Iteke Weeda is sociologe en emeritus-hoogleraar
emancipatievraagstukken. Ze heeft gewerkt aan de
universiteiten van Wageningen en Groningen.
Datum en tijd: woensdag 12 november 2014 om 20.00uur
Plaats: De Gasthorn, De Gast 58a
Kosten: €7,50
6
Winteravondlezing Trinus Hoekstra
Hoeveel ongelijkheid kan een samenleving verdragen?
De Franse econoom Thomas
Piketty heeft met zijn boek
‘Het Kapitaal in de 21e eeuw’
(voorjaar 2014) wereldwijd
de aandacht gevestigd op de
toenemende ongelijkheid in
vermogen en inkomen.
Vooral het rendement op
vermogen in rijke landen
voor een kleine groep groeit
sterk. Dit betekent niet alleen dat de kloof tussen een economische bovenlaag en de rest toeneemt, maar houdt vooral ook een politiek risico in. Vermogen betekent beschikkingsmacht en concentratie van vermogen heeft
concentratie van macht en politieke invloed tot gevolg. Zo komt volgens
Piketty de democratie onder druk te staan. Maar: we kúnnen kiezen voor
instellingen en beleid dat ons voert naar meer gelijkheid.
Begin juni 2014 bevestigde het rapport ‘Ongelijkheid in Nederland’ van de
WRR Piketty’s bevindingen voor ons land. Vooral de ongelijkheid in vermogensverdeling wordt snel groter. Sinds 2001 worden vermogens veel minder zwaar belast. De ongelijkheid binnen de verzorgingsstaat is door herverdeling altijd redelijk gecorrigeerd. We maken nu de overgang van de
verzorgingsstaat naar een participatiesamenleving. Aan die samenleving
moeten we meer vanuit eigen kracht en vermogen deelnemen. Wat is het
risico van de toenemende vermogensongelijkheid voor zo’n samenleving?
En hoe kunnen we dat risico tackelen?
Dr. Trinus Hoekstra, werkzaam bij Kerk in Actie Binnenland, gaat op deze
problematiek in. Hij richt zich daarbij ook op de rol van kerken in de participatiesamenleving. Via noodhulp, voedselbanken, schuldhulpverlening,
mantelzorg en maatschappelijke ondersteuning (wmo) zijn kerken actief.
Hebben kerken naast deze helpende rol ook een taak in het maatschappelijke debat over toenemende ongelijkheid?
Datum en tijd: woensdag 11 februari 2015 20.00 uur, inloop vanaf 19.30 uur
Plaats: De Gasthorn, De Gast 58a
Kosten:€7,50
7
Gesprekken over
“Carel ter Linden: Wat doe ik hier in godsnaam?”
De titel van zijn boek dankt Carel ter Linden aan bioloog en kinderboekenschrijver Midas Dekker. Die werd een keer gevraagd wat voor hem de meest
existentiële kwestie van zijn leven was. Daarop antwoordde hij: 'De eeuwige
vraag van altijd en overal: Wat doe ik hier in godsnaam?'
Ter Linden wil op die vraag een antwoord vinden. En daarbij kan de diepe
wijsheid die in de verhalen van het Oude en het Nieuwe Testament schuilen,
'ons' helpen. Dit geldt volgens Ter Linden zowel voor mensen die geloven
als ook voor hen die zich niet-gelovig noemen. Hij hoopt daarmee ook ouders te kunnen helpen van wie de kinderen
zich niet meer aangesproken voelen in een
kerk.
Op het nieuwe boek van Ter Linden wordt
verschillend gereageerd. Sommigen wijzen zijn gedachten af, omdat zij vinden dat
deze predikant niet meer in God gelooft.
Anderen uiten juist veel waardering voor
wat Ter Linden schrijft, omdat het hen
helpt anders naar God en de Bijbel te kijken.
De uiteenlopende reacties op Ter Linden's
boek brachten mij op het idee om er een
aantal gespreksavonden aan te wijden.
Hoe komt het überhaupt dat deze predikant over het geloof opnieuw is na gaan
denken en hoe kijkt hij tegen God, Jezus en
de Bijbel aan? Vanwege de omvang van
het boek zullen we ons moeten beperken
tot de hoofdlijnen. Daarbij sta ik open voor
vragen en wensen.
Het helpt om dit boek gelezen te hebben.
Data en tijd: donderdag 9 , 23 oktober en 6 november om 20.00 uur
Plaats: Klein Hanckema, Kerkstraat 14
Inleiding: ds. Jörg Buller
8
Zoek de stilte
Meditatie in het najaar
Stilte is een schaars goed geworden in ons drukke bestaan. Niet alleen is er voortdurend geluid om ons
heen, maar ook in ons zelf is de onrust soms
voelbaar aanwezig.
Om ons heen is er een toenemend verlangen naar stilte, stille tijd en naar stille
plaatsen. Juist in de kerk mogen mensen
stilte verwachten als een tegenwicht tegen het neurotiserende lawaai. Stilte is in
de christelijke traditie van wezenlijk belang
in het zoeken naar God, het vernemen van
zijn stem en het luisteren naar wat er leeft in jezelf.
Ook in het komende seizoen willen we tijdens een
aantal avonden in het najaar met behulp van eenvoudige meditatieoefeningen op zoek gaan naar de stilte.
Maximaal aantal deelnemers: 15
Je kunt (hoeft niet) een meditatiekruk,
een extra paar sokken en een kussen meenemen
Data: woensdag 8 en 22 oktober, 5 en 19 november, 3 december
Inloop vanaf 19.45 uur.
We beginnen om 20.00 uur en stoppen rond 21.00 uur.
Plaats: Bovenzaal van Klein Hanckema
Begeleiding: ds. Ybo Buurma
9
Poëziemiddag
Judith Herzberg
‘Vanaf haar debuutbundel Zeepost (1963) heeft Judith Herzberg een grote
fascinatie laten zien voor de wonderlijke en absurdistische aspecten van de alledaagse werkelijkheid. Zij kan moeiteloos een gedicht maken over de aanschaf van een afwasmachine en zich afvragen welke consequenties dat zal
hebben voor haar eierlepeltjes:
Adieu messen en vorken,
ik was jullie nooit meer af
Het is uit tussen ons,
geen toegewijd leuteren meer
tussen zachte doeken’
Anneke Reitsma
Dit seizoen staat de poëziemiddag in het
teken van een van Nederlands meest geliefde dichters, Judith Herzberg. Haar parlandoachtige stijl en alledaagse, herkenbare onderwerpen geven haar gedichten
een breed lezerspubliek. We lezen verschillende van haar gedichten en horen
het levensverhaal van deze winnares van
de P.C. Hooftprijs van 1997.
Datum en tijd: zondag 9 november om 15.00 uur
Plaats: De Vermaning, Doopsgezinde Kerk Noordhorn
Inleiding: ds. Ybo Buurma
10
Tommy Wieringa Dit zijn de namen
In 2013 won Tommy
Wieringa met zijn
opmerkelijke boek
‘Dit zijn de namen’
de Libris-literatuurprijs.
Bij eerste lezing een
merkwaardig, bij
tweede en volgende
lezing een fascinerend boek!
Twee verhalen worden met elkaar verbonden. Het eerste verhaal is het vertellen van een in de woestijn dolende groep mensen. Zij zijn bedrogen door
mensensmokkelaars. In de woestijn zijn zij lotgenoten, maar ook elkaars
tegenstanders. Zij leven met het principe: De een zijn dood is de ander zijn
brood. Het tweede verhaal behelst het leven van een politieagent, die in
zijn eentonige leven op zoek gaat naar zijn mogelijk Joodse wortels. Er ontstaat een verlangen Jood te worden. Wanneer de groep dolende mensen
en de politie agent elkaar ontmoeten ontstaat er een nieuw perspectief. Is
het beloofde land bereikbaar?
Het boek van Wieringa is doorspekt met Bijbelse en filosofische gedachten.
Alleen al de naam van de roman is een verwijzing naar de oorspronkelijke
naam van het tweede Bijbelboek, Exodus. Joden kennen dit boek als
‘sjemot’ (dit zijn de namen).
Met elkaar willen wij in gesprek gaan over deze en andere Bijbelse achtergronden. Zo zeer zelfs, dat de vraag kan rijzen of het boek van Wieringa
een moderne versie van het Bijbelboek Exodus is.
Het zou plezierig zijn als u vooraf het boek gelezen hebt. Of tenminste:
kennis hebt genomen van de inhoud of wellicht de samenvatting van het
Libris jury rapport (www.librisliteratuurprijs.nl/2013/wieringa).
Datum en tijd: maandag 10 november om 20.00 uur
Plaats: De Schuilplaats (achter de Doopsgezinde Vermaning Noordhorn)
Inleider: ds. Henk Pol
11
Huwelijk en gezin
2
Tijdens de Winteravondlezing zal
Iteke Weeda vertellen over de
ontwikkelingen rond huwelijk en
gezin (zie blz 6).
Op die avond zal er ongetwijfeld
ruimte zijn om vragen te stellen,
maar waarschijnlijk minder voor
een gesprek met elkaar. Daarom
leek het ons als winterwerkcommissie goed om op een andere
avond hiervoor de ruimte te bieden.
Op deze avond willen we vooral met elkaar spreken over alles wat er de afgelopen decennia veranderd is in het gezin.
- Hoe beleven we al die verschuivingen die er hebben plaatsgevonden op
het gebied van huwelijk en gezin?
- In hoeverre heeft dat invloed gehad op ons eigen leven?
- Wat vinden we positief?
- En waar hebben we vragen bij?
- Hebben ervaringen in ons eigen leven of in onze naaste omgeving onze
zienswijze nog veranderd?
- In hoeverre speelt ons geloof daar een rol in?
Als het gewenst is, kan ik ook iets vertellen over de achtergrond van het
kerkelijk spreken over huwelijk en gezin. Dat is met name het spreken van
de katholieke kerk. Dat is zeker ook interessant voor mensen die zelf niet
katholiek zijn ! De protestantse kerk heeft zich minder vaak en minder expliciet uitgesproken over dit onderwerp.
Het is naar mijn mening boeiend om te horen wat Iteke Weeda te vertellen
heeft over dit onderwerp, maar voor deelname aan deze avond is het niet
noodzakelijk om de Winteravondlezing bijgewoond te hebben.
Datum en tijd: woensdag 26 november om 20.00 uur
Plaats: De Gasthorn, De Gast 58
Inleider: pastor Hilda van Schalkwijk
12
Sterkte!
Over troosten en verdriet
Het begint er al mee
als je klein bent, een
kind nog. Je was gevallen en rende naar
je moeder of vader. Je
werd omarmd en
kreeg een aai over je
bol. Het verdriet was
‘over’. Een eerste kennismaking met wat
troost kan zijn. Naarmate je ouder werd,
merkte je wel, dat
mensen heel verschillend hun verdriet beleven en dus ook heel
verschillend met
troost omgaan.
Verdriet noch troost is standaard. Soms ook hebben mensen vreselijk veel
moete hun verdriet te uiten, soms ook is het moeilijk om te troosten.
Wat zijn onze eigen ervaringen met troosten en verdriet? Hoe gaan mensen met je om als je verdriet hebt? Hoe ga je met het verdriet van de ander
om? Wat zeg je dan, wat zeg beter niet? Waardoor worden we getroost en
wat is mistroost?
Tijdens twee pastorale kringavonden willen we onze ervaringen over troosten en verdriet met elkaar delen.
Aan deze kring kunnen maximaal 12 personen deelnemen.
Datum en tijd: maandag 17 en 24 november, 20.00 – 22.00 uur
Plaats: Klein Hanckema, Kerkstraat 14
Begeleiding: ds. Ybo Buurma
13
Eten met inhoud
Samen eten is gezellig!
Daarom bieden we ook dit jaar weer de gelegenheid om twee keer met elkaar samen te eten.
Er wordt lekker voor je gekookt en je wordt gastvrij onthaald.
Wat wil je nog meer?
Maar we zouden geen kerk
zijn als we het eten niet ook
zouden kruiden met inhoud.
We delen niet alleen wat op
tafel staat, maar ook wat ons
verbindt aan geloof- en levensvragen.
Zo voeden we onze maag en
onze ziel.
Hoe? Kom eten en je zult het
zien!
Ben je niet zo’n prater, geen probleem, praters hebben ook luisteraars nodig.
Kost het wat? We vragen een kleine bijdrage om de kosten te dekken.
Het zal je meevallen!
Van harte welkom!
Data en tijd: donderdag 11 december 2014 en 5 maart, 18.00 – 19.30 uur
Plaats: RK Parochie, De Gast 38
Begeleiding: pastor Hilda van Schalkwijk en ds. Ybo Buurma
14
Discipline: eigenlijk noodzakelijk (?)
Het woord discipline roept nare associaties op die met fanatieke en alles
omvattende regimes of ideologieën te maken hebben. Tegelijk leven we in
een maatschappij die werkdiscipline en discipline in de omgang met elkaar
vraagt. Daarnaast krijgen we te maken met zoveel prikkels en aantrekkelijke uitdagingen dat er in onze wereld van overvloed ook geroepen wordt
om zelfbeheersing, aandacht, “langzaam-leven” en “bij-jezelf-blijven”.
Mensen dwingen zichzelf tot diëten, niet alleen qua eten en drinken, maar
ook televisie- en internetgebruik.
Hoe vrij willen we zijn en hoe vrij kunnen we zijn? Helpt discipline om onze
belangrijke dromen werkelijkheid te maken? Je kunt een topmusicus of
topsporter bewonderen vanwege zijn of haar talent, maar zonder georganiseerde inspanning zou zo iemand niet ver zijn gekomen. Wat is de aantrekkingskracht van een retraite in een klooster, hoe verhoudt discipline
zich tot mindfulness en meditatie? Is een grotere aandacht voor discipline
de uitweg om in tijden van crisis of schaarste op een goede manier te leven? Vraagt geloof om discipline?
Het zijn enkele van de
vele vragen die aan de
orde kunnen komen in
de twee geplande
avonden. Het boek
“Discipline” van Marli
Huijer is een van de pijlers waarop de avonden rusten. Aanschaffen van het boek is
echter niet nodig. Aan
de hand van concrete
situaties, achtergrondinformatie, filmpjes en onderling gesprek verkennen
wij de (on-)mogelijkheden van ons onderwerp.
Data en tijd: donderdag 11 en 18 december 2014 om 20.00 uur
Plaats: consistorie Dorpskerk, Kerkstraat 18
Inleider: Yke Luinenburg
15
Wie kan er aarden hier beneden als er geen open hemel is?
'Vroeger leefden we
eeuwig, nu worden
we slechts honderd',
schrijft Frits de
Lange. Want veel
mensen geloven
niet meer in een
eeuwig leven. Daardoor is ons levensperspectief eigenlijk
alleen maar ingekrompen, hoewel
we aanzienlijk langer leven dan voorgaande generaties.
Hoe komt het dat voor veel mensen het geloof in de hemel minder is geworden of zelfs helemaal is verdwenen? Zijn we zo gehecht aan ons leven op
aarde en alles wat wij hier aan vreugde beleven, dat de hoop op een beter
leven in het hiernamaals minder belangrijk is geworden?
In deze woensdagochtendkring zullen we ernaar kijken hoe in de Bijbel over
de hemel wordt gesproken. Ook zullen we aandacht schenken aan de gereformeerde traditie die het leven op aarde slechts als een voorbereiding ziet
op wat komen gaat in het hiernamaals. Kan, zo vragen wij ons af, het geloof
in de hemel ons helpen om onze tijd op deze aarde met meer aandacht en
diepgang te leven? Kan dit geloof ertoe bijdragen dat wij ons ontwikkelen
tot meer menselijkheid, zodat wij kunnen instemmen in wat de dichter Novalis (1772-1801) schrijft: 'Wie kan er aarden hier beneden / als er geen open
hemel is?' (Liedboek, gezang 800, vers 2)
Data en tijd: woensdag 14, 21 en 28 januari om 10.00 uur
Plaats: RK Parochie, ingang pastorie, De Gast 38
Inleiding: ds. Jörg Buller
16
Film: Jagten
Er komen elk jaar veel films uit en welke kies je dan? Dat is altijd een lastige
vraag. Als u suggesties heeft, dan graag!
Een van de criteria die ik hanteer bij het kiezen is om in de loop van de tijd
films te laten zien waarin elke keer een ander thema aan bod komt. Films
ook die vragen oproepen.
Dit jaar heb ik gekozen voor de
film ‘Jagten’ (de jacht). De
hoofdpersoon is Lucas. Hij is net
gescheiden. Hij heeft een nieuwe
baan bij de plaatselijke kleuterschool. Klara, een meisje van vijf,
beschuldigt Lucas van misbruik.
Het hoofd van de kleuterschool
is zeer geschokt en neemt maatregelen. Het gerucht verspreidt
zich door het dorp en roept bij de
dorpelingen heftige reacties op.
Het is een film die een beladen thema behandelt. Tegelijk is het een onderwerp waar we via de media regelmatig mee geconfronteerd worden. Ik
hoop dat we in een open en goede sfeer van gedachten kunnen wisselen
over de indringende vragen die deze film oproept.
Data en tijd: donderdag 15 en 22 januari om 20.00 uur
Plaats: Klein Hanckema, Kerkstraat 14
Inleider: pastor Hilda van Schalkwijk
Kosten ivm filmrechten: €2, oo
17
Vrouw en mystiek: Hadewych en Hildegard von Bingen
Hadewych en Hildegard von Bingen zijn twee laatmiddeleeuwse vrouwen
die op een bijzondere, mystieke wijze hun geloof in God hebben beleefd en
uitgedrukt.
Hadewych (13 eeuw) is een exponent van de zogeheten ‘bruidsmystiek’ , die
de relatie tussen Christus en de ziel ervaart in wat zij de ‘minne’ noemt, een
hartstochtelijke geloofsverbondenheid.
Hildegard von Bingen (1098 – 1179) was een
Duitse Benedictijnse abdis die een zeer
brede kennis had op het gebied van de natuur, muziek, theologie en geneeskunde.
Haar mystieke visioenen zijn wereldberoemd geworden.
Wat bezielde deze vrouwen? Welke denkbeelden probeerden ze door te geven aan
hun generatie?
Tijdens twee avonden willen we het levensverhaal van deze vrouwen bestuderen
en samen teksten lezen. Wat kan ons nu
nog inspireren in hun
wijze van denken en geloven?
Data en tijd: maandag 26 januari en 9 februari 20.00 – 22.00 uur
Plaats: Gasthorn
Inleiding: ds. Ybo Buurma
18
Mens en techniek, natuurlijk?
Vroeger waren mensen bang
voor stoomlocomotieven en
andere lawaaiige machines.
Die machines zijn wel stiller
geworden tegenwoordig,
maar hoe groot en hoe terecht is de angst die ze ons
kunnen inboezemen? Soms
heb je uitgesproken voor- en
tegenstanders van techniek
en technische apparatuur.
Gewassen worden genetisch
gemodificeerd of gemanipuleerd, afhankelijk van je visie op natuur en natuurlijkheid.
Tegenwoordig zijn er vele mogelijkheden om met ongelooflijk kleine
knappe “machientjes” ons leven te veraangenamen of zelfs om levens te
redden. Allerlei onderdelen van ons lichaam kunnen vervangen worden.
Het houten been van vroeger is van een compleet andere orde dan onze
huidige protheses. De smartphone zou je kunnen zien als een vernuftig verlengstuk van je hand. Steeds meer geheimen van onze hersenen worden
ontrafeld. Reality en Virtual Reality lopen steeds meer door elkaar heen.
Hoe gaan we om met techniek, zeker als die zo dicht bij ons komt te staan
dat we er mee kunnen communiceren? De robot op het plaatje bestaat
echt en kan menselijke emoties lezen en er min of meer adequaat op reageren. Waar gaat het heen en wat voor gevolgen heeft het voor ons mensbeeld? Hoe zit dat met de mens die bijna goddelijk geschapen is (psalm 8),
waar is “the ghost in the machine”?
De fascinerende Zweedse serie “Real Humans” en het boek van Jos de Mul
“Kunstmatig van nature” brachten me op het idee om twee avonden
rondom mens en techniek te organiseren. Historische lijnen worden getrokken, ethische vragen gesteld in een sfeer van openheid en nieuwsgierigheid.
Data en tijd: donderdag 5 en 19 februari om 20.00 uur
Plaats: Klein Hanckema, Kerkstraat 14
Inleider: Yke Luinenburg
19
Vasten ?
Iedereen eet wel eens een boterham minder, slaat een traktatie af of drinkt
een tijdje geen alcohol. Om af te vallen of om gezonder te leven.
Vasten is iets anders. Dat doe je gedurende een vastgestelde periode. Je
wordt je dan bewust van je overvloedige levensstijl. Met het geld dat je bespaart door minder te consumeren , kun je een goed doel steunen. Soms
leidt vasten tot een andere levensstijl. Augustinus zei hierover: " Het is
goed om een hongerige te eten te geven, het is beter om ervoor te zorgen
dat er geen hongerigen meer zijn."
Gebruikt u de 40 dagentijd om te vasten? Waarom is dat waardevol? Wie
inspireert u? Welke teksten spreken daarbij aan? Is er muziek die u vindt
passen bij de vastentijd?
Het eerste gedeelte van deze avond
luisteren we naar elkaars gedachten
en ervaringen. We zoeken naar teksten en muziek, die daarbij aansluiten . Daarna beleven we met elkaar
in de kerk een stiltebijeenkomst.
Al vanaf advent 2013 vinden op vrijdagavond van 19.30 tot 20.00 uur de
zgn. stilteavonden plaats. Voor iedereen die stilte zoekt om te denken, te bidden, te dromen, te mediteren. Met een bezinnende tekst
wordt de bijeenkomst geopend,
daarna zijn we stil. Halverwege de
bijeenkomst luisteren we naar muziek. We sluiten, na weer een stilte,
af met een korte bemoediging. Vandaag een extra stiltebijeenkomst in
aansluiting op ons gesprek.
Datum en tijd: maandag 16 februari 19.30 - plm. 21.30
Plaats: consistorie (gesprek), Dorpskerk (stiltebijeenkomst)
Begeleiding: Marleen Diepeveen, Tine Moust, Gertruud Prenger, Jacky
Venhuizen
20
Onderweg met het Johannesevangelie
Het evangelie naar Johannes wijkt in bijna alles af van de drie andere ons
uit de Bijbel bekende evangeliën. Dat wij denken dat Jezus waarschijnlijk
drie jaar rondgewandeld heeft in het Joodse land, danken wij aan Johannes. Marcus, Mattheüs en Lucas doen vermoeden dat Jezus één jaar actief
was. Johannes kent geen gelijkenissen, maar wel woorden die aanduiden
wie Jezus is. Deze ‘Ik ben’ woorden worden gekoppeld aan een tekenverhaal. En juist die tekenen laten zien wat de bedoeling van het evangelie is:
het wekken van geloof in de Christus en zo leven ontvangen (20:30v). Johannes kent geen versie van de ‘instelling van het avondmaal’. In plaats van
de eucharistie heeft hij de beroemde
scene van de voetwassing.
Voldoende om aan te geven dat het de
moeite waard is Johannes te lezen. Daar
komt nog bij dat de taal van de Johannes opzienbarend is. Hij werkt graag
met tegenstellingen: licht en donker,
nederigheid en glorie, lichaam en geest.
Zo zeer zelfs dat er vermoedens zijn dat
Johannes een toentertijd belangrijke
stroming, de gnostiek, gekend heeft. In
de gnostiek (met name nu gebruikt in
kringen van een ‘nieuwe tijdsdenken’,
zoeken naar spiritualiteit door diepe
bronnen van kennis te ontdekken in het
eigen zelf) worden diezelfde tegenstelling gebruikt. Dat roept de vraag op of Johannes een gnosticus is en een
gnostiek evangelie heeft geschreven. Is Johannes op zoek naar het diepste
geloof geworteld in het licht dat in de mens te vinden is? Maar wat doe je
dan met de nadrukkelijke aandacht op Joodse gebruiken?
Samen willen wij een paar verhalen uit Johannes lezen. Wij zullen de gnostiek nader verkennen door ook teksten uit (gnostieke) evangeliën (Maria,
Thomas) te lezen.
Vraag: wilt u een bijbel meenemen?
Data en tijd: maandag 3, 23 en 30 maart om 20.00 uur
Plaats: RK Pastorie, De Gast 38
Inleider: ds. Henk Pol
21
De juiste wolf voeden
Ieder mens heeft de mogelijkheid om zich te bevrijden van oude gewoonten, om de ander lief te hebben en zorgzaam te zijn. In aanleg zijn we in
staat wakker en bewust te leven.
Een belangrijke vraag die we ons kunnen stellen is: draagt onze manier van
leven bij aan de toenemende ik-gerichtheid of voegen wij iets toe door gevend mens te zijn, wat zo broodnodig is in onze dagelijkse wereld?
Een indiaan vertelde aan zijn kleinzoon na de aanslag van 11 september
2001 over het geweld en de wreedheid van de wereld en hoe deze ontstaan. Hij zei dat het voelt alsof er twee wolven in zijn hart aan het vechten
zijn. De ene wolf is wraakzuchtig en boos, en de andere begripvol en vriendelijk. De jongen vroeg zijn grootvader welke wolf het gevecht zou winnen
in zijn hart. De grootvader antwoordde: “de wolf die ik besluit te voeden”.Hier ligt onze uitdaging, de uitdaging voor de wereld en onszelf. Hoe
kunnen we leren om de juiste wolf te voeden? Hoe kunnen we onze intelligentie en ons vermogen lief te hebben aanspreken om te zien wat hulp
biedt en wat ons belemmert te helpen en gevend mens te zijn.
We gaan met elkaar praten vanuit verschillende tradities (christelijke en
boeddhistische) , over hoe wij kunnen helpen en geven. Wat kan ons dat
opleveren aan nieuwe inzichten? Verschilt het veel of zijn er veel overeenkomsten? En wat kunnen we met deze inzichten in ons eigen leven?
Data en tijd: dinsdag 10 en 24 maart om 10.00 uur
Plaats: RK pastorie, De Gast 38
Inleiders: Tine Moust en Hilda van Schalkwijk
22
"Vele wonderlijke variaties"
Johann Sebastian Bach en het orgel
Op deze avond staan we voor
de niet geringe opgave iets
zinnigs te zeggen over de relatie van Johann Sebastian Bach
met het orgel. Voor wie zich in
dit onderwerp verdiept, is het
al snel duidelijk dat men zich
met dit onderwerp moeiteloos
drie avonden zou kunnen bezighouden. Toch is de beperking die we ons hierin opleggen denk ik heilzaam en levert een duidelijke
opbouw van de avond op.
Vraagt men uitzonderlijk begaafde organisten als Pieter Pilon en Sietze de
Vries hoe zij met het orgel in contact zijn gekomen, dan zeggen zij: toen wij
als peuter konden lopen, werden wij onweerstaanbaar aangetrokken door
een instrument met toetsen. In veel gevallen was dat het harmonium. Met
andere woorden: het zat er altijd al in, aanleg speelt een grote rol. Ik weet
zeker dat het met Johann Sebastian Bach precies zo is gegaan: in zijn ouderlijk huis waren vele muziekinstrumenten aanwezig, zijn vader was
stadsmuzikant in Eisenach. Bach speelde trouwens ook goed viool. Later,
toen hij bij zijn broer woonde in Ohrdruf, heeft hij zich onder diens leiding
verder in de kunst van het bespelen van het orgel, het klavichord en het
klavecimbel verdiept. Op zijn achttiende kreeg hij zijn eerste baan als organist in Arnstadt . We zullen op deze avond de rol die het orgel gedurende
Bachs leven heeft gespeeld van diverse kanten belichten.
We gaan ook graag even in op de vraag: wat was het ideale orgel voor
Bach? Moeten we dan denken aan de instrumenten die door de gebroeders
Silbermann in Midden- en Zuid-Duitsland werden gebouwd of ging zijn
voorkeur uit naar de grote instrumenten die Arp Schnitger in Noord-Duitsland bouwde? En, nu de naam Schnitger genoemd is: ook ons eigen prachtige orgel, gebouwd door een kleinzoon van Arp Schnitger, zal een rol spelen in het verhaal. Het wordt een boeiende avond!
Datum en tijd: woensdag 25 maart om 20.00 uur
Plaats: Dorpskerk, Kerkstraat 18
Inleider: Kees Kugel
23
Kloosterweekend in Zundert
De Cisterciënzerabdij Maria
Toevlucht ademt de sfeer van
traditie maar is ook heel modern. Sommige delen van het
gebouw zijn van binnen van een
eenvoud en helderheid dat je
vanzelf tot rust komt of tot de
kern van wat je bezig houdt. Dit
is niet toevallig: in het klooster
is ook een Zen-ruimte waarbij
Oosterse en Westerse technieken van meditatie naast elkaar kunnen bestaan. Op de website van de abdij staat een gedicht dat de
sfeer goed treft. Hier volgt een deel ervan:
Wees niet bezorgd heeft Hij gezegd
leer van de vogels hoe het moet.
Geen voorraadschuur dient aangelegd,
gij wordt uit ’s Heren hand gevoed.
Veel meer dan vogels zijt gij waard,
met tobben groeit uw wiekslag niet.
Als God zijn kleine vogels spaart,
wat doet Hij dan voor mensen niet.
…
God weet wel wat onmisbaar is,
al wie op zoek blijft naar zijn Rijk
krijgt spijs en troost voor elk gemis.
Wie klein en arm is maakt Hij rijk.
Met maximaal 10 personen gaan wij een weekend in maart 2015 iets van
het kloosterleven te proeven. Meer informatie is te vinden op
http://www.abdijmariatoevlucht.nl/ en bij onderstaande.
Tijd: vrijdag tot zondag 12-14 maart 2015
Informatie en organisatie: Yke Luinenburg
24
Pelgrimspad
Gaan, wandelen moet je zelf doen
en toch kan het niet
als de aarde je niet draagt
Gaan, wandelen moet je zelf doen
steeds verder
en toch kan het maar
als anderen met je gaan
Zo bent u, God, ons gegeven
als de aarde die ons draagt,
zo meldt u zich
als een vriend die met ons wil
gaan.
Open mijn ogen,
zet mijn oren wijd open
nu ik langs de wegen ga,
want de hele wereld is uw huis.
Het bekende verlaat ik,
het veilige blijft achter,
maar waar ik ook zal gaan,
u blijft mijn reisgezel
en waar ik ook ga, laat mij altijd
uw wegen gaan
Het afgelopen jaar is het Pelgrimspad niet doorgegaan, helaas. Er waren
zulke hoosbuien, dat we ervan afgezien hebben. Nu begint er een nieuw
seizoen en dat biedt weer nieuwe mogelijkheden!
Zelf brood en drinken meenemen voor onderweg, lengte van de wandeling: 10
tot 12 km
Datum en tijd: zaterdag 18 april om 9.30 uur
Plaats: parkeerplaats bij de Gasthorn
Begeleider: Hilda van Schalkwijk
25