Verslag - Welzijnsoverleg Regio Gent

Verslag Regisseursoverleg
Lokaal Welzijnsbeleid Gent 29 april 2014
Aanwezig
Resul Tapmaz, Schepen van Welzijn, Gelijke Kansen, Gezondheid en Sport Stad Gent, Voorzitter
Nico Vandeputte, Kabinet schepen Tapmaz
Arwen De Wilde, Beleidsmedewerker Departement Onderwijs en Opvoeding Stad Gent
Stefan Van Hove, Directeur Dienst Sociale Voorzieningen Stad Gent
Leen Van Zele, Beleidsmedewerker Gezondheidsdienst
Lut Kwanten, Diensthoofd Welzijnsbureau Gent Noord OCMW Gent
Lieve Destoop, Directeur Buurtwerk Stad Gent
Maaike Buyst, Beleidsmedewerker Integratiedienst Stad Gent
Joke Vasseur, Coördinator Diversiteit en Gelijke kansen Stad Gent
Thomas Maeseele, Beleidsmedewerker Departement Sociale Dienstverlening OCMW Gent
Joris Beaumon, Diensthoofd staf Beleidsondersteuning OCMW Gent
Els De Vos, Beleidsmedewerker Departement Bevolking en Welzijn Stad Gent
Els Nijskens, Departementshoofd Bevolking en Welzijn Stad Gent
Nancy Adam, Medewerker Departement Bevolking en Welzijn Stad Gent, Verslaggeving
Alain Slock, Directeur CAW Oost-Vlaanderen
Riet Konings, Coördinator Baken vzw
Koen Berwouts, Coördinator Welzijnsoverleg Regio Gent
Ria Roosens, Coördinator KRAS
Memet Karaman, Coördinator Intercultureel Netwerk Gent
Claudine Roelkens, Directeur Financiële en Thematische Hulpverlening OCMW Gent
Kathleen Snoeck, Directeur Jeugddienst Stad Gent
Piet Meneve, Directeur Sportdienst
Els Lecompte, Directeur Gebiedsgerichte Werking Stad Gent
Kathleen Van de Kerckhove, Beleidsmedewerker Integratiedienst Stad Gent
Michèle Van Elslander, Stafmedewerker LWB Welzijnsoverleg Regio Gent
Regine Laverge, Beleidsmedewerker Dienst Werk ipv Marieke Stubbe
Annemie Van Hoecke, Beleidsmedewerker Dienst Wonen ipv Hilde Reynvoet
Ivo Bultheel, Beleidsmedewerker Departement Bevolking en Welzijn Stad Gent
Lieselotte Van Hoecke, Stagiaire Kabinet schepen Tapmaz
Verontschuldigd
Annemie Baetslé, Departementshoofd Sociale Dienstverlening OCMW Gent
Liesbet Vandewalle, Diensthoofd staf Beleidsondersteuning Ouderenzorg OCMW Gent
Danny Verdonck, Beleidsmedewerker Kinderopvang Stad Gent
Marijke Leye, Beleidsmedewerkster Dienst Cultuurparticipatie Stad Gent
1
1. Verwelkoming
2. Inleiding en voorstellingsrondje
3. Opvolging beleidsknelpunten
Een korte stand van zaken van de beleidsknelpunten.
1. Te weinig aanbod schuldhulpverlening
Inhoud:
• OCMW en CAW zitten aan hun limiet
Partners: andere regisseurs (jeugd, integratie, gezondheid)
Stavaza:
• OCMW kreeg hier geen reactie op maar wil hier graag samenwerking en ondersteuning rond
• OCMW onderzoekt om ook met wachtlijsten te werken om de druk op de maatschappelijk
werkers te beperken
2. Moeilijke communicatie bij collectieve schuldenregeling
Inhoud:
• Informatie over collectieve schuldenregeling naar cliënten toe
• advocaten hebben soms weinig voeling met armoedeproblematiek
Partners: OCMW, CAW, ING, De Sloep, KRAS, VAPH, Cel Lokaal Welzijnsbeleid, WRG
Stavaza:
• Rondetafelgesprek met verkenning noden vanuit hulpverlening en rechten van cliënten in
collectieve schuldenregeling
• Plan om informatie over rechten te verspreiden bij hulpverleners
3. Inspraak- en participatietrajecten in de wijken
Inhoud:
• Bereiken van maatschappelijk kwetsbare groepen bij de Wijk van de maandag
• Samenwerken met OCMW en welzijnspartners in de wijken
Partners: GGW en alle buurtpartners zoals vzw Jong, Buurtwerk, ING, Samenlevingsopbouw,
OCMW, …
Stavaza:
• Voorbije wijken van de maand: Zwijnaarde, Dampoort-Sint-Amandsberg, Mariakerke, (Oud-)
Gentbrugge, Nieuw-Gent/UZ, Sluizeken-Tolhuis-Ham
• verslagen van eerste 3 klaar, en afspraken voor opvolging signalen
• loopt goed
4. Aanwezigheid van diensten in de wijk
Inhoud:
• Diensten trekken weg uit wijk Sint-Bernadette
• Welke samenwerking, aansturing
2
Partners: Dienst Cultuurparticipatie, Dienst Buurtwerk, Dienst Gebiedsgerichte Werking, vzw
Jong
Stavaza:
• Buurtwerk ½ dag permanentie
• Woningent: ½ dag/2 weken
• Buurtteam
• vzw Jong
• blijven actief op inzetten, aansturen veldwerkers wordt meegenomen in reorganisatie
departementen, Dienst Buurtwerk regisseert dit.
5. Cultuurparticipatie van mensen in armoede
Inhoud:
• mensen in armoede echt laten participeren
• niet beperken tot consulteren
Partners: Samenlevingsopbouw, BMLIK, SIVI, De Zuidpoort, Hand in Hand, Kom-Pas Inburgering
Gent, Poco Loco, CAW Oost-Vlaanderen (De Schreiboom), ING, Toontje, vzw Jong, Stad Gent en
OCMW: Integratiedienst, Cel Armoedebestrijding, Sportdienst, Jeugddienst, PBD Brede School,
Dienst Cultuurparticipatie, Staf Cultuur en Sport, OCMW, kabinet schepen/voorzitter Coddens ,
Vlaanderen: CultuurNet Vlaanderen, Kras
Stavaza:
• gestart met uitrol vrijetijdspas
• Werkgroep toeleiding: representatief aantal verenigingen en organisaties betrokken, zowel
begeleiders als mensen in armoede
6. Eerstelijnsgezondheidszorg
Inhoud:
• Nood aan nauwere samenwerking Stad en OCMW Gent
• Nood aan intensievere en territoriale afstemming tussen eerstelijns
gezondheidszorgverstekkers
Partners: Gezondheidsdienst, OCMW (wijkwelzijnsoverleg, en via Gezondheidsraad, SOGA),
WGC
Stavaza:
• Jaarlijkse themavergaderingen rond gezondheid in de wijken opgenomen in beleidsnota
• Verdere afstemming met het OCMW is gepland
• Verspreiding filmpjes en brochure over wegwijs in de eerste lijn via SOGA
7. Werking Wijkwelzijnsoverleg
Inhoud:
• Hoe zorgen voor continuïteit en gemeenschappelijke agenda ?
• Hoe informatie tot bij de achterban brengen ?
Partners: OCMW, Gezondheidsdienst, LOGO gezond, SEL, …
Stavaza:
• nog afstemmen en tips uitwisselen
3
8. Afstemming jeugd- en volwassenhulpverlening
Inhoud:
• De instroom uit de jeugdhulpverlening en de instroom in de volwassenenhulpverlening is niet
goed georganiseerd
Partners: BJB, VAPH, GGZ, CAW, Woningent, OCMW (daklozen) en Stad (wonen,
straathoekwerk), WRG
Stavaza:
• Samengezeten (RTG Wonen, ander forum)
• Samen project ingediend rond een woonzoekteam
• Ook ‘sociaal pension’ als tijdelijke piste voor jongeren
• 20 mei eerste netwerkstuurgroep Deinze-Eeklo-Gent van Integrale Jeugdhulp binnen het
nieuw decretaal kader: afstemming zoeken tussen Gentse jeugd- en volwassenhulpverlening,
debat rond voeren
9. Vermaatschappelijking van de zorg- domein wonen
Inhoud:
• gezamenlijk krachten en ev. middelen bundelen ifv zoeken naar betaalbare woningen (huren)
Partners: Stad Gent Dienst Wonen, Rondetafelgesprek met OCMW, CAW, VAPH, GGZ en BJZ,
ondersteund door WRG
Stavaza:
• dossier ingediend bij provincie Oost-Vlaanderen
Vraag Memet: Wat is de inhoud van dit dossier?
Het is een groot probleem om nog een betaalbare woning te vinden in de regio Gent voor
kwetsbare doelgroepen (gestart bij jongeren, maar snel uitgebreid naar mensen met psychische
problemen, daklozen, … Vraag om het ook uit te breiden naar ECM die gediscrimineerd worden
op de woningmarkt). Er is weinig begeleiding op het vlak van het zoeken van een woning
vandaar het oprichten van het woonzoekteam en de indiening van een dossier. Aspect
woonbegeleiding is daaraan gekoppeld.
10. Locatie Huizen van het Kind
Inhoud:
• zoektocht infrastructuur, ‘gezinswinkels’
Partners: diensten gesubsidieerd door K&G, Departement Onderwijs en Opvoeding,
Integratiedienst, Gezondheidsdienst, CLB’s, WGC’s,…
Stavaza:
• starten met inventarisatie
• in kaart brengen huidige samenwerkingsverbanden
• mogelijke opportuniteiten : oa via Dienst FM en Departement Onderwijs
• Volgende stappen: officialiseren samenwerkingsverband
11. Leegstand sociale woningen
Inhoud:
• Leegstaande sociale woningen in afwachting van renovatie
4
• Tijdelijke invulling als transitwoning voor precaire doelgroepen ?
Partners: Dienst Wonen, CAW Oost-Vlaanderen, sociale huisvestingsmaatschappijen, dak- en
thuisloosheid OCMW
Stavaza:
• Onderhandeling convenant tussen Dienst Wonen en CAW Oost-Vlaanderen rond tijdelijke
invulling leegstaande sociale woningen:
• Coördinatie
• Pool van vrijwillige woonbuddy’s
12. Inclusie van personen met een beperking (in hun wijk)
Inhoud:
• mensen met een beperking nemen deel aan het leven in hun wijk (participatie)
• ruimer: vermaatschappelijking van de zorg: hoe detecteer je bepaalde doelgroepen, nood aan
vraagverduidelijking en voorzien in een vraaggestuurd en gebundeld aanbod van
dienstverlening op maat
• belang van werken op wijkniveau
Partners (beoogd): Stad Gent Buurtwerk, Dienst Sociale Voorzieningen, Seniorendienst,
Gezondheidsdienst, vzw Baken, Ziekenzorg CM, Integratiedienst
Stavaza:
• overleg LDC-BW-Seniorendienst over geïntegreerde aanpak buurtzorg
• Antennewerking van LDC’s in buurtcentra en clubhuizen
• Buurtwerk-Baken-Dienst Sociale Voorzieningen: gesprek outreachend werken
• gesprek Buurtwerk-Dienst Sociale Voorzieningen-Ziekenzorg over samenwerking
• project detectie en ondersteuning mantelzorgers 2012 en evaluatie
• plan om op buurtniveau in Ledeberg samenwerking op te zetten m.b.t. detectie,
doorverwijzing en ondersteuning van mantelzorgers
13. Ontwikkelingskansen voor kinderen in armoede
Inhoud:
• afstemming onderwijs en socio-cultureel middenveld in kader van ontwikkelingskansen voor
kinderen in armoede
• nood aan uitwisselingsmoment
Partners: Jeugddienst, Departement Onderwijs, OCMW, Dienst Kinderopvang
Stavaza:
• voorbereiding werkbezoek Rotterdam
• project in kader van projectoproep ‘lokale overlegplatforms voor opsporen van kinderen in
armoede
• organiseren van overleg jeugdwelzijnswerk met sector om info uit te wisselen en sterker te
gaan samenwerken
• convenanten met vzw Jong en Habbekrats
• werken aan dekkend en toegankelijk vakantieaanbod
• najaar: opstart forum kinderarmoede vanuit OCMW (In het kader daarvan is er aan Sylvia Lis
gevraagd om ook bij het regisseursoverleg aan te sluiten omdat er heel veel linken zijn met
kinderarmoede)
5
14. Samenwerking Onderwijs-Welzijn
Inhoud:
• armoedebeleid op school: gezamenlijke aanpak op kruispunt welzijn-onderwijs
Partners: Departement (scholen van alle netten zijn daarin betrokken) Onderwijs, OCMW, Kras,
BMLIK, CAW, GGW, Integratiedienst, SOS schulden op school,….
Stavaza:
• sociaal steunfonds: structurele samenwerking met OCMW én inhoudelijk luik
• beleidsgroep onderwijs en armoede, netoverschrijdend
• Casus het Kompas: uitklaren grijze zone tussen onderwijs en welzijn; resultaten kunnen
gebruikt worden om traject voor andere scholen op te stellen
• project in kader van projectoproep ‘lokale overlegplatforms voor opsporen van kinderen in
armoede
• najaar: opstart forum kinderarmoede vanuit OCMW
15. Mobiliteit voor minderjarige nieuwkomers
Inhoud:
• minderjarige nieuwkomers moeten (te) lang wachten eer ze hun Buzzy pas ontvangen
Partners: Integratiedienst, Dienst Burgerzaken, Dienst Asiel- en Vluchtelingenbeleid, OKAN
scholen, Mobiliteitsbedrijf, NMBS/De Lijn
Stavaza:
• op 2/4 overleg met de Lijn
• zijn het voorstel genegen om de 4 OKAN-scholen 1x/maand rechtstreeks een aanvraag te
laten doen voor een Buzzy-Pass van ingeschreven leerlingen –
• beslissing moet nog genomen worden door de directie – hangt ook af van continuering
terugbetalingssysteem Stad Gent
16. Integrale aanpak Intra-Europese migratie: tewerkstelling
Inhoud:
• casemanagement, afstemming op gebied van tewerkstelling
• integrale trajecten werkervaring bereiken deze doelgroep niet
Partners: Dienst Werk, VDAB, OCMW, Compaan en groep Intro, Vokans, Integratiedienst (Piet
Van Avermaet uitgenodigid om methodiek voor diensten scherper te stellen).
Stavaza:
• inzet ankerfiguren uit de doelgroep goede toeleiding, maar gezien precaire situatie leidt dit
niet echt tot oplossingen
• werkgroep ‘werk’ voor mensen uit Emmaüsklooster: verloopt moeizaam. Nood aan
casemanagement
• Nood aan toegepaste taalondersteuning: opstarten van werkgroep ‘visie op taalbeleid in de
organisatie’ en ‘toegepaste taalondersteuning’ binnen GSIW
17. Coördinerende Hulpverlening Intra-Europese Migratie
Inhoud:
• meervoudige problematiek
• nood aan afstemming op maat
6
Partners: Dienst Werk, Integratiedienst, OCMW, CAW Oost-Vlaanderen, Samenlevingsopbouw,
Straathoekwerk, Kind en Gezin, Brugfiguren, …
Stavaza:
• meldpunt en pool van neutrale voorzitters, nood aan uitbreiding van de pool (op vlak van
coördinatie is er nog geen duidelijkheid na 30 juni, dit moet nu nog bekeken worden hoe dit
aangepakt wordt)
18. Bereiken van mensen in armoede
Inhoud:
• Hoe info uitwisselen om mensen in armoede op te sporen en te benaderen zonder privacy te
schenden?
Partners: Dienst Sociale Voorzieningen, Juridische Dienst Stad en OCMW, Beleidsondersteuning
OCMW
Stavaza:
• uitbreiding doelgroep sociale correctie (mensen in schuldhulpverlening)
• uitwisseling juridische diensten Stad en OCMW in kader van privacy en uitwisseling van
gegevens
• Zeker nog betrekken: KRAS vzw, Departement Bevolking en Welzijn Stad Gent, Dienst Werk,
Integratiedienst, Dienst Sociale Voorzieningen en Onderwijs, Dienst Buurtwerk
19. Intrafamiliaal geweld bij ECM
Inhoud:
• er bestaan een aantal fragmentarische acties, bedoeling is om te komen tot een
geïntegreerde aanpak
Partners: CAW Oost-Vlaanderen, politie, Moslim adviespunt, Integratiedienst, VOEM, CGG
Eclips, Provincie Oost-Vlaanderen, Turkish Lady, Cdf vzw, Turkse Unie, Kompas, Tele alarm
Gent, Afrikaans Platform, ING, Dienst Gelijke Kansen, Dienst Lokale Preventie en Veiligheid
Stavaza:
• 2 overleggen
• organiseren info avond met methodiek ‘Bruidskoffer’
• Cliëntoverleg met hulpverlening en middenveld (Provincie)
• Studiedag over dit thema vond plaats op 11 maart
• Organiseren van ontmoetingsmoment tussen middenveld en onthaal CAW
• eerst evaluatie afwachten om daarna te kijken welke stappen verder moeten gezet worden
• Overleg met een aantal partners om de problematiek meer geïntegreerd aan te pakken en dit
wordt aangestuurd door de Dienst lokale preventie en veiligheid
20. Overzicht van niet-sportclubs
Inhoud:
• Gebrek aan structurele contacten met niet-sportclubs
• Gebrekkig overzicht van aanbod van niet-sportclubs
Partners: Sportdienst, Dienst Buurtwerk, Gezondheidsdienst, Jong, Sportnetwerk Gent Noord,
Voetbal in de Stad, WGC
Stavaza:
• als actiepunt ingeschreven in de meerjarenplanning 2014-2019
7
• een intentieverklaring om hier op in te zetten: oplijsting van potentiële partners, via project
‘buurt beweegt gezond’
• Namen van diensten/organisaties die hier rond een aanbod (willen) hebben ?
21. Bekendheid inclusieve opvang
Inhoud:
• in kinderdagverblijven zijn gereserveerde plaatsen voor inclusieve opvang
• zijn te weinig bekend bij gezinnen
Partners: op dit moment Kind en Gezin, dienst Kinderopvang, Kinderdagverblijf de Knuffelboom
Stavaza:
• oproep Kind en Gezin voor centra inclusieve opvang
• 12 projecten geselecteerd, waaronder Gent
• komen samen om expertise uit te wisselen, op te bouwen
• er moeten nog bijkomende partners betrokken worden, maar nu nog te vroeg voor concrete
vraag
22. Herhuisvesting na onbewoonbaarverklaring
Inhoud:
• Herhuisvesting na onbewoonbaarverklaring is niet gemakkelijk
Partners kleinschalig project: Domus Mundi, Wonen Vlaanderen, OCMW, OTC, BWT, Dienst
Wonen Stad Gent
Stavaza:
• Procedure en draaiboek zijn uitgewerkt voor:
- artikel 135 NG (acute obv):
Tijdelijke opvang in noodwoningen OCMW, indien niet beschikbaar opvang in transitwoning
stad
Definitieve opvang: voorrang op een sociale woning, wachttijd overschrijdt soms wel de 8
maanden
- Vlaamse Wooncode: met en zonder voorrang sociaal, met en zonder huursubsidie
Tijdelijke opvang: mogelijk in transitwoning (geen oplossing voor grote gezinnen, nl. max 4 p)
Definitieve oplossing: private huurwoning of indien voorrang sociale huurwoning;
• Bijzonder knelpunt: grote gezinnen!
• Woonbuddy’s zouden zeer zinvolle aanvulling zijn omdat zij mensen zouden kunnen bijstaan
in hun zoektocht naar een private huurwoning + bij de verhuis. Voor senioren is dit een must!
• Kleinschalig project (Domus Mundi, Wonen Vlaanderen, OCMW, OTC, BWT, Dienst Wonen
Stad Gent) in opstart voor proactieve aanpak ongeschikt- en bewoonbaar verklaring via
bemiddeling met eigenaar.
23. Vervuilde woonsituaties detecteren
Inhoud:
• Hoe detecteren en oplossen ?
Partners: OCMW (Woonbegeleiding en Lokale dienstencentra), Gezondheidsdienst, Dienst
Wonen, en OTC, mutualiteiten en politie in mindere mate. Nog te betrekken: indien project
grootschalig kan uitgebouwd worden: thuiszorgdiensten, Eandis, TMVW, …
Stavaza:
8
• Werkgroep komt regelmatig samen
• Draaiboek, checklist, workflow voor aanmelding en begeleiding uitgewerkt.
• Op kleine schaal gestart met Dienst Wonen als meld- en coördinatiepunt (12 dossiers sinds
begin 2013). Dienst Buurtwerk wordt ook geconfronteerd met deze problematiek. Nieuw
knelpunt: Er is onvoldoende personeel om deze dossiers op te lossen.
• Het project kan maar uitgebouwd worden op voorwaarde dat ervoor extra personeelsinzet is.
24. Nood aan laagdrempelige geestelijke gezondheidszorg
Inhoud:
• Meer psychische problemen, ook bij kansarmen
• Nood aan nulde en eerstelijns geestelijke gezondheidszorg
Partners: KRAS, WRG, Mobil-teams, gezondheidsdienst
Stavaza:
• Verkenning noden, opmaak nota.
• Wederzijdse aanwezigheid op teams KRAS en MOBIL (Mobiele Ondersteuning en Behandeling
in de Leefomgeving)-teams.
• Verhoopt resultaat: aanwezigheid hulpverlener GGZ in ontmoetingsruimte KRAS-diensten.
• Centra Geestelijke Gezondheidszorg worden in een later stadium betrokken.
4. Voorstelling manier van werken tussen twee regisseurs overleggen
20140416_NO_Tusse
n twee regisseursoverleggen in-van knelpunten en signalen naar campagnes via rondetafels.doc
5. Voorstelling signalenbundel
Toelichting signalenbundel
Verandering begint bij verwondering
Voor u ligt de nieuwe signalenbundel 2014. Een open uitnodiging tot dialoog en samenwerking
aan oplossingen die het verschil maken voor de burgers van Gent. Een belangrijke tool van het
Lokaal Welzijnsbeleid Gent. Een product van intersectorale samenwerking in Gent. Een
werkdocument voor lokale en bovenlokale, private en publieke beleidsontwikkeling.
De bundel biedt een kijk op wat ervoor zorgt dat Gentse burgers niet uit de problemen
geraken. De praktijkwerkers die dagelijks met deze mensen werken, hebben daarop het beste
zicht. Daarom ontwikkelden we deze signalenprocedure voor terugkerende persoons- en
situatie overstijgende problemen die door praktijkwerkers of cliënten worden opgemerkt en
die structurele oplossingen vragen over sectoren heen. Deze procedure doorloopt verschillende
fasen: honderden geëngageerde welzijnswerkers brachten signalen aan, de
signaalcoördinatoren verzamelden deze en toetsten ze bij elkaar af. Daarna maakten ze een
analyse die we vandaag bij u brengen (voor meer info over de fases zie
www.beleidssignalen.be). Zo herleiden we 1 signaal van 1 praktijkwerker tot een breed
9
gedragen collectief signaal. We beschrijven fenomenen die niet in cijfers te vatten zijn op een
kwalitatieve en ervaringsgerichte manier.
Zo’n werk kun je niet alleen !
Dit gebeurt vanuit een partnerschap met verschillende organisaties en evenzoveel
signaalcoördinatoren: het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk, De Sloep, de
Gezondheidsdienst, Intercultureel Netwerk Gent, JONG, KRAS, het OCMW, de Dienst
Straathoekwerk, Samenlevingsopbouw Gent, het Steunpunt Leerrecht- en
Leerplichtbegeleiding, de Wijkgezondheidscentra en Welzijnsoverleg Regio Gent.
De signalen gaan over onvolkomenheden in de dagelijks gang van zaken, onvolkomenheden in
de wet- of regelgeving, afstemmingsproblemen tussen verschillende betrokkenen,
risicogroepen, gebrek aan informatie enz. Ze zijn inhoudelijk ingedeeld per thema.
‘Laten we er samen een lap op geven’
Met de oplevering van deze bundel maken we de overstap naar het nemen van
beleidsbeslissingen en het ondernemen van acties. We hopen dan ook dat u helpt om de
signalen levendig te houden. Neem ze mee naar de juiste tafels waar ze niet enkel de nodige
aandacht, maar zelfs (een stukje van de) oplossing krijgen.
De signalenbundel is een intersectoraal instrument voor ‘gedeeld’ beleid dat aanleiding moet
geven tot (nieuwe) gezamenlijke beleidsontwikkelingen en tot het verhogen van de
toegankelijkheid van de sociale grondrechten en basisvoorzieningen voor allen.
De werkgroep hoopt op een constructieve dialoog tussen betrokken actoren. Laten we samen
de problemen, ideeën en projecten verder verkennen om eraan tegemoet te komen en ons
engageren om ermee aan de slag te gaan. Verandering begint immers bij verwondering.
Besluitend
Opvallend bij het doornemen van de structurele beleidssignalen is de toename van het aantal
risicogroepen, mensen voor wie de sociale grondrechten niet meer toegankelijk zijn, mensen
die afhankelijk zijn van de goodwill van de andere enz. Het gaat over uiteenlopende groepen
zoals ondermeer: mensen in armoede, mensen met psychische problemen, dak- en thuislozen,
mensen van een andere origine, familieleden van cliënten, personen met een handicap,
zelfstandigen, huurders, (ex)-gedetineerden, jongeren en senioren.
Een grote verscheidenheid aan groepen, een groeiende groep niet-beschermden, waartoe ook
wij allemaal kunnen behoren bij tegenslag. Deze groepen hebben het steeds moeilijker om hun
rechten op te vragen en gerealiseerd te zien, en worden daarenboven niet of nauwelijks
betrokken bij de totstandkoming van maatregelen of initiatieven die op hen betrekking hebben.
Ook de druk op de hulpverlening en de hulpverlener blijft stijgen.
De impact van de economische crisis op de welzijns- en gezondheidssector is voelbaar: het
nulde- en eerstelijnswerk vermindert zienderogen, langdurige hulp is steeds moeilijker te
vinden, en waardevolle initiatieven die voor één of meerdere groepen het verschil maken,
werken via onzekere en tijdelijke projectmiddelen.
Door de druk van het sectoraal regelgevend kader sluiten we als hulpverlening onze
geledingen, bakenen we onze opdracht en doelgroep strenger af en specialiseren we ons.
Tegelijkertijd wordt de hulpverlening, als gevolg van maatschappelijke evoluties en de
10
vermaatschappelijking van de zorg, gedwongen om te gaan met de stijgende diversiteit. Er is
een grote bereidheid om met die druk om te gaan maar is het nog houdbaar ?
We vragen aandacht voor deze trends, maar ook voor alle signalen die in de bundel
opgenomen zijn. We hopen op samenwerking naar aanleiding van deze signalen om zo het
welzijn van alle Gentse burgers te verhogen.
Oproep !
Heeft u een signaal opgepikt ? Laat ons dan weten wat er met het signaal gebeurt. Zo kunnen
we zorgen voor een terugkoppeling naar de aanbrengers van de signalen.
De signalenbundel wordt overhandigd en ook digitaal bij het verslag gevoegd.
Voorbeeld 1 Wonen: Uitbuiting op de woningmarkt geeft aanleiding tot creatieve
overlevingsstrategieën
De krapte op de woningmarkt brengt het ontstaan van creatieve overlevingsstrategieën met
zich mee. Een zelf opgetrokken barak, een tentje, een mobilhome of een kraakpand (al dan niet
afgewisseld met nachtopvang of een afgehuurde matras), is een structurele en creatieve
oplossing/ overlevingsstrategie van en voor die mensen die een woonkost niet kunnen, en in
enkele gevallen niet willen, betalen en/ of niet de juiste verblijfsdocumenten hebben. Deze
mensen leven al te vaak in moeilijke leefomstandigheden.
Steeds méér kwetsbare mensen worden uitgesloten van de private huurmarkt. Minder mensen
hebben een feitelijke verblijfplaats in een private huurwoning, en meer mensen komen terecht
in kraakpanden, opvangcentra, nachtopvang en dakloosheid, ….
Schema: feitelijke verblijfplaats van de gasten van Straathoekwerk
45
40
35
30
25
20
2010
15
2011
2012
10
2013
5
Nachtopvang
onbekend
Andere
Gevangenis
Beschut wonen
Ziekenhuis
Psychiatrie
Afkickcentrum/ontwenningscentrum
Bijzondere jeugdzorg (IBJ/MPI)
Opvangcentrum
Commune
Kraakpand
Bij vrienden/familie
Dakloos
Sociale huurwoning
Private huurwoning
Eigendomswoning
0
De krapte op de woningmarkt effent tegelijk het pad voor eigenaars met weinig scrupules om
onverantwoorde woongelegenheden te verhuren, al dan niet aan woekerprijzen.
Casus: een man betaalt 500€ per maand voor niets meer dan een bed dat hij van 20u tot 8u
mag beslapen.
11
Casus: een koppel besliste, wegens tekort aan middelen, om hun woning vol te leggen met
matrassen en aan matrassenverhuur te doen: 150€ per maand. Met dit geld kan het koppel dan
zelf ruimschoots rondkomen en een andere woning afbetalen.
Voorbeeld 2 Gezondheid: Geen armoedebestrijding zonder degelijk inkomen
Mensen in armoede hebben, veel meer dan andere mensen, fysieke en psychische problemen.
Een ontoereikend inkomen leidt immers vaak tot slechte huisvesting, ongezonde voeding,
slechte verwarming enz. Werken in dergelijke levensomstandigheden lukt moeilijk. Bijgevolg
sluit de arbeidsmarkt zich voor deze mensen, met nog grotere financiële problemen als gevolg.
Hulpverlening staat machteloos ten aanzien van dit kluwen en wil meer doen en zijn dan
symptoombestrijding voor deze mensen. Inkomen is dé bepalende determinant voor
verschillen en ongelijkheden in gezondheid. Zonder een structureel degelijk inkomen en goede
degelijke betaalbare huisvesting, als hefbomen, mist de hulpverlening en de gezondheidszorg
aan slagkracht in de strijd tegen armoede. Mensen in armoede kunnen, zonder dat aan deze
voorwaarde voldaan is, niet uit deze neerwaartse armoedespiraal raken.
Voorbeeld 3 Werk: Het onduidelijk (nep)zelfstandigenstatuut
Mensen met een precaire verblijfssituatie hebben geen gelijke toegang tot de arbeidsmarkt.
Vele IEMers werken in een onduidelijk (nep)zelfstandigenstatuut, waarbij ze zelf niet op de
hoogte zijn van hun rechten en plichten. Arbeidsomstandigheden laten te wensen over. Dit
leidt tot psychische klachten.
Casus: Een persoon werkt al 2 jaar lang elke werkdag van 4u 's morgen tot 18u 's avonds als
sorteerder bij een internationaal koeriersbedrijf. De man denkt in dienst te zijn bij een firma,
maar wordt tewerkgesteld als zelfstandige (schijnzelfstandigheid). Hij komt bij een arts klagen
over hoofdpijn, oververmoeidheid en hartkloppingen. De klachten zijn, rekening houdend met
de voorgeschiedenis van de patiënt, duidelijk spanningsklachten. Zijn werk veroorzaakt
ondraaglijke stress. Het koeriersbedrijf stelt blijkbaar via een systeem van (Turkse)
koppelbazen, schijnzelfstandigen te werk. De man krijgt een maandelijkse vergoeding van 1500
euro bruto. Hij is niet op de hoogte dat hij hiermee ook de sociale kas moet betalen, hij geen
recht heeft op verlof, ziekteverzekering, bescherming van de werkgever, bescherming bij
werkongevallen, een werkloosheidsuitkering. Door zijn werkschema heeft de man nauwelijks
pauzes en geen tijd voor taallessen en sollicitaties. Hij dreigt uitgewezen te worden.
Memet Karaman geeft aan dat dit hopelijk zal veranderen gezien de regelgeving vanaf
1/1/2014 is veranderd voor Bulgaren en Roemenen. Belangrijk is om hierbij ook ankerfiguren uit
bv. de vakbonden te betrekken voor informatie over rechten en plichten.
Vragen bij de signalen:
Vraag Joris:
De verhouding tussen de signalen, signalenbundel en de knelpunten die zelf worden
aangebracht, worden deze zaken verder geagendeerd op het regisseursoverleg? Op welke
manier kan dit alles worden opgevolgd?
Voorstel:
- Signalen worden ook op het Regisseursoverleg opgevolgd en vooral ook tussendoor via onder
andere Rondetafelgesprekken
- Ronde tafels: zelf organiseren of via LWB samen met de betrokken partners
- Materiaal ergens ter beschikking stellen:
- Linked-in
- Nieuwsbrief
- Of andere manier
12
Vraag Kathleen:
Wat is de link met de vorige signalenbundel? Worden signalen die nog altijd gelden
meegenomen in de nieuwe signalenbundel?
Antwoord: Er zijn een aantal signalen die ook in de vorige bundel stonden, meegenomen (niet
alles is op korte termijn oplosbaar). Het is belangrijk dat er wordt teruggekoppeld en dat er
wordt afgetoetst.
Voorstel Els Lecompte:
- Rol regisseurs in de opvolging van de signalen mag duidelijker
Inbreng Memet Karaman: appreciatie voor het werk en de grote betrokkenheid van de
regisseurs.
6. Nieuwtjes uit de sectoren
- Budgetbegeleiding: in veel cases van buurtstewards komt naar boven dat er financiële
problemen zijn. Bestaand aanbod budgetbegeleiding/beheer, schuldbemiddeling,… is te
hoogdrempelig. Er zijn ook onduidelijkheden over waar en wanneer cliënten terecht kunnen
met hun hulpvraag
- Integrale Jeugdzorg (Maaike): te grote wachtlijsten. Sommige ouders zijn vragende partij om
hun kinderen aan te melden wegens ofwel slachtoffer of wegens het hebben van een
MOFdossier. Wegens de wachtlijsten wordt er ondertussen niets gedaan met het gezin en
blijven ze in hun problematische situatie zitten. Indien er nieuwe feiten zijn, worden ouders
opnieuw op de vingers getikt hoewel ze vragende partij zijn om het probleem aan te pakken.
- Jeugd (Kathleen): zitdag kinderrechtencommissaris elke tweede donderdag van de maand in
de Mammelokker. Kathleen stuurt info digitaal door.
- OCMW Armoedebestrijding (Joris): Het armoedebeleidsplan Gent 2014-2019 wordt
voorgelegd op de commissie welzijn van 20/05 en de OCMW en Gemeenteraad van juni 2014
(respectievelijk 10/06 en 23/06).
Op donderdag 5 juni (namiddag Cultuurkapel) organiseren we een terugkoppelingsmoment
over de resultaten van het inspraaktraject. Iedereen die meewerkte aan het inspraaktraject is
welkom. Formele uitnodiging volgt later.
- Projectoproep van het overlegplatform kinderarmoede (Joris): OCMW Gent diende een
project in en krijgt daar ook middelen voor. Vandaar ook het voorstel om Sylvia Lis mee uit te
nodigen voor het regisseursoverleg.
- Afwezigheden kinderen op school omwille van afspraken met administratieve
diensten/OCMW (Kathleen)
-De werkwinkels in Gent werden aan een reorganisatie onderworpen.
Om dit op te vangen zullen twee medewerkers van Dienst Werk - Stad Gent, die voorheen hun
werkplek hadden in een werkwinkel Ledeberg en Brugse Poort, nu een service aanbieden in de
Werkpunten in de Welzijnsknoop Ledeberg en in het Buurtcentrum RABOT, waar zij ook
gemakkelijk kunnen samenwerken met andere dienstverleners (wonen, welzijn...) in die locatie.
Het zijn 2 buurten waar kansarmoede en werkloosheid mekaar versterken.
De Werkpunten moeten het verlies van Werkwinkels van de VDAB opvangen voor
buurtbewoners die niet zomaar de stap naar de grote VAC - Werkwinkel zetten. Een luisterend
oor, een gemoedelijke babbel zijn vaak de beste opstap voor een werkzoekende om dan zelf
13
het heft in handen te nemen. In een WERKPUNT kan men zich ook inschrijven als werkzoekend
en vacatures opzoeken met hulp van de consulent.
De WERKPUNTEN zijn gekoppeld aan de werkwinkels en ook de medewerkers in de
Werkpunten houden nauw contact met de werkwinkels waar zij ook taken opnemen.
Lieven Beernaert, Werkpunt RABOT: "Het contact in de Werkpunten zal vooral spontaan moeten
zijn om de drempel voor werkzoekenden zo laag mogelijk te houden".
Johan Vandenberghe, Werkpunt LEDEBERG: " De problemen van mensen gaan vaak verder dan
geen job hebben".
De Werkpunten zijn een initiatief van de Stad Gent, VDAB Oost-Vlaanderen en het Gentse
OCMW.
CONTACT:
WERKPUNT LEDEBERG - De Welzijnsknoop - Hundelgemsesteenweg 125 9050 Ledeberg 09 266
45 00
Medewerker ter plaatse: Johan Vandenberghe
Maandag-vrijdag 8.30 u - 12.00 u / Permanentie
Maandag, dinsdag & vrijdag 13.30u -16.30u / Op afspraak
Woensdag- en donderdagnamiddag gesloten
WERKPUNT RABOT - Buurtcentrum Rabot - Jozef II-straat 104-106 9000 Gent 09 234 36 53
Medewerker ter plaatse: Lieven Beernaert
Dinsdag-vrijdag 8.30 u - 12.00 u / Permanentie
Dinsdag, vrijdag 13.30 u - 16.30 u / Op afspraak
Woensdag- en donderdagnamiddag gesloten
7. Woordje schepen Tapmaz
Eerst en vooral van harte gefeliciteerd als ik zie van wat er al allemaal gebeurd is, sedert het
eerste overleg. Toen is de boodschap meegegeven dat het geen praatbarak mocht zijn maar dat
er concrete acties moesten komen. Vandaag is het een mooi voorbeeld dat het geen
praatbarak is maar dat er veel signalen en knelpunten gekomen zijn. Dit is bijzonder positief en
ik hoop dat deze tendens zich voortzet naar de toekomst toe.
Ik kan ook aankondigen dat het beleidsplan bijna rond is waarvoor mijn dank aan alle diensten,
adviesraden, organisaties enz. Ik hoop dat we met deze geïntegreerde nota met als titel
‘Gedeeld Gents burgerschap’ samen met de partners een effectief beleid kunnen voeren in
deze legislatuur. Daarnaast zijn er ook zeer belangrijke veranderingen binnen de
integratiesector maar ook binnen de stad. Er is een volledige herstructurering binnen de stad.
Maar centraal in dit verhaal staat dat de regie van het sociale beleid op een geïntegreerde
manier moet gebeuren. Nogmaals gefeliciteerd aan iedereen.
8. Vormingsmoment: ketenaanpak op individueel niveau volgens project CO3, sprekers:
Davy Simons en Pascale Franck
presentatie_ketenaan
pak CO3_14042014_def.pptx
Vragen en opmerkingen bij CO3:
Wie doet de overschrijdende coördinatie?
14
De coördinatie wordt gedragen door een joint venture van stad en provincie en dit met
reguliere middelen.
Volgend regisseursoverleg op dinsdag 21 oktober 2014 van 14 u tot 17 u in het stadhuis van
Gent
15