Advies over noodhulp in Eemnes e.o. zij wel vorm aan de

sinds 1936
Stichting Urgente Noden Nederland
(SUN Nederland)
Blaeu Erf 9, 1012 PZ Amsterdam
Tel.: Andries de Jong: 06-20010507
www.urgentenoden.nl
Samenvatting rapport: Als noodhulp niet van toeval afhankelijk moet zijn
Advies over noodhulp in Eemnes e.o.
De gemeenteraad van Eemnes heeft bij motie van mevr. W. de Boer (PvdA) unaniem aangegeven dat
een noodfonds voor inwoners van Eemnes nodig is. Aan de Stichting urgente noden Nederland is
gevraagd een verkenning te doen naar nut, wenselijkheid en haalbaarheid van een noodfonds in de
vorm van samenwerking van overheid en particulier initiatief.
Noodhulp is ook in Eemnes niet nieuw, maar vaak afhankelijk van toeval. Dat is de centrale conclusie
van de sleutelfiguren die zijn geïnterviewd. Dat zijn
•
•
•
•
•
•
Demiencke Brinkman, gemeente Eemnes, Atie Plat, gemeente Eemnes, Bram Wondergem, wethouder
Wilma de Boer, lid gemeenteraad Eemnes, Janny Bakker, wethouder Huizen en voorzitter Fonds Bijzondere
Noden Huizen, Jeroen Bigot, teamleider gemeente Huizen , Dik Kranenburg, Versa WWZ
Gea Holtvluwer, maatschappelijk werk Welzin, Alie van Leeuwen, maatschappelijk werk Huizen
Astrid Huiden, PCI,
Henk Verhoeven, Tjebbe van Hees en Judith Lambers, allen betrokken bij voorbereiding noodhulp
Wilma Langhout, voedselbank Gooi en omstreken
Allen die zijn gesproken over de vraag naar nut, wenselijkheid en haalbaarheid van een noodfonds
onderschrijven het belang van de mogelijkheden voor noodhulp en onderschrijven ook dat een
breder verband van gemeenten nastrevenswaardig is vanuit kostenoogpunt en kwaliteit.
De conclusie is dat een bredere opzet dan de gemeente zelf wenselijk is, maar ook dat Eemnes er
goed aan doet samenwerking voor noodhulp (in een lichte vorm) te starten om stap voor stap
gelijkwaardige samenwerking voor noodhulp met andere gemeenten te realiseren.
Bij noodhulp wordt dan altijd eerst gekeken of er nog een wettelijke voorziening aan te spreken is.
De rol is niet zozeer toetsen, als wel de situatie wegen:
•
is dit nood? Vinden wij dit nood? Zo ja, is er nog een voorliggende wettelijke voorziening
(tijdig) aan te spreken? Zo nee
•
financieel (in principe eenmalig) bijspringen, als het moet binnen 24 uur
•
met de afspraak dat aan de hulp een vervolg wordt geven
•
en alle partijen op basis van de ervaringen hun werk kunnen aanpassen of verbeteren
Het organiseren van de functie noodhulp vervangt niemand zijn werk of inzet. In tegendeel. Door
samen te werken kunnen allen elkaars mogelijkheden beter en tijdig benutten. Gezamenlijk geven
zij wel vorm aan de noodhulpfunctie, waarbij ieder een rol heeft en die afstemt op de ander:
•
overheden maken het werk mogelijk
•
fondsen, kerken en particulieren zorgen voor het giftenbudget
•
dienst-/hulpverleners doen de aanvragen en handelen de zaken af
Informele hulp vanuit bijvoorbeeld voedselbanken, maatjesprojecten
en anderen kunnen via bijvoorbeeld maatschappelijke dienstverlening worden
versterkt.
En verder kan er afstemming plaats vinden met bijvoorbeeld het Jeugdsportfonds en
Jeugdcultuurfonds en anderen. Altijd met respect voor de ambities van initiatiefnemers.
Een noodhulpbureau legt verantwoording af aan alle partijen, maar hanteert ook regels van privacy.
Kortom, noodhulpbureaus, zoals ze zich sinds een jaar of vijftien hebben ontwikkeld hebben voor alle
partijen een complementaire functie, bieden voortdurend op incidentele basis uitkomt en kunnen
binnen 24 uur in actie komen.
BEL gemeenten en Huizen
De kernvraag die altijd gesteld wordt is: hoe bereik je mensen in noodsituaties. Dat is lastig, omdat
nood zich plots kan voor doen en de neiging heeft niet openbaar te worden. Dan wordt gesproken
over stille armoede. Meer algemeen blijkt nood zich voor te doen bij huishoudens met één laag
inkomen. Landelijk wordt wel geconstateerd, dat het jaarlijks om rond 1 procent van alle
huishoudens gaat en een deel van de problemen wordt opgelost (voorlopig) in eigen kring, via
kerkelijke aanvragen of anderszins. Dienst en hulpverleners zijn veelal op zoek naar hulpbronnen en
zij zijn dan ook bij noodhulp vaak een belangrijk kanaal.
De Bel-gemeenten en Huizen samen hebben ongeveer 32 duizend huishoudens. Dat betekent dat het
gaat om rond 350 huishoudens per jaar waarbij sprake is van urgente nood. Het is ook afhankelijk
hoe breed of hoe stringent nood wordt gewogen. Het zal bij urgente noden in Eemnes zelf om
enkele tientallen huishoudens per jaar gaan. In totaal is sprake van ongeveer 500 kwetsbare
huishoudens (kwetsbaar is vooral één laag inkomen).
Centrale advies
Het advies is een lichte vorm van samenwerking te organiseren (noem het een werkgroep vanuit de
kring van overheid, hulpverlening en donateurs, waaronder kerken en fondsen) met korte lijnen met
elkaar als start. Dan kan in de nabije toekomst deze ervaring in breder verband worden ingebracht
om de functie noodhulp goed en onafhankelijk te verankeren. In de taakverdeling voorziet de
gemeente in enige ondersteuning, particulier initiatief zorgt voor het giftenbudget en dienst- en
hulpverleners doen een beroep op dit “fonds”.
SUN Nederland is bereid hierin een (adviserende) rol te spelen, mede om ervaring op te doen met
het ontwikkelen van een regionaal verband voor noodhulp.
Samenwerking tussen Eemnes, Blaricum, Laren en Huizen met de focus op “noodhulp” zou
vervolgens ook de start kunnen zijn van een nog bredere samenwerking in de regio, waarin alle
partijen tot hun recht kunnen komen en donerende kerken en fondsen specifieke voorwaarden
kunnen formuleren voor wat betreft: voor wie en waar wonend. Die functie van “matching” wordt
door nagenoeg alle noodhulpbureaus, ook regionale betracht.
AdeJ/ SUNNederland

Download Report