Luchtkwaliteit en verkeer

Luchtkwaliteit en verkeer
Huib van Essen CE Delft
8 februari 2014
Overzicht presentatie
•
•
•
•
Even voorstellen
Trend in verkeersemissies: veel bereikt, nog veel te doen
Oplossingsrichtingen:
• Schonere voertuigen, rijstijl en doorstroming
• Andere vervoerswijzen
• Minder verkeer/groei
Rol EU, Rijk en lokale overheden
Huib van Essen - 8 februari 2014
2
CE Delft
•
•
•
•
•
•
Onafhankelijk, not-for-profit consultancy,
opgericht in 1978
Ca. 40 medewerkers
Transport, Energie, Economie, Ketenanalyse
20+ jaar ervaring in milieubeleid in transport
Klantenkring: Europese Commissie, Europees
Parlement, nationale en lokale overheden,
bedrijven, NGOs
Toonaangevend op milieubeleid voor verkeer
Huib van Essen - 8 februari 2014
3
Al veel bereikt met huidige EU-beleid
•
•
•
•
Forse emissiereducties bereikt, zowel per km als totaal
Sommige problemen vrijwel opgelost:
o Zwavel
o Lood
o Benzeen
o CO
o VOS
Ook uitstoot van fijnstof (PM) en NOx al fors minder
Maar: nog geen gezond niveau en sommige problemen blijken hardnekkig:
• op diverse plaatsen overschrijdingen luchtkwaliteitsnormen voor NOx
• meeste gezondheidsschade door fijnstof
Huib van Essen - 8 februari 2014
4
Emissies dalen, maar nog geen gezond niveau
Huib van Essen - 8 februari 2014
5
Oplossing 1: schonere voertuigen
•
•
•
Europese voertuignormen:
• voor luchtvervuiling (o.a. voor fijnstof en NOx) en CO2 (klimaat)
• voor alle nieuwe voertuigen
• zeer effectief gebleken
Rijgedrag, doorstroming en snelheden ook van invloed
Hoe schoon zijn nieuwe auto’s in de praktijk?
Huib van Essen - 8 februari 2014
6
Fijnstof praktijkemissies benzine/dieselauto
Huib van Essen - 8 februari 2014
7
NOx praktijkemissies benzine/dieselauto
Em issies NOx in norm en praktijk
0,7
0,6
Emissies (g/km)
0,5
0,4
0,3
0,2
0,1
0
Euro-3
Euro-4
Euro-5
Norm Diesel
Praktijk Diesel
Norm Benzine
Praktijk Benzine
Euro-6*
Huib van Essen - 8 februari 2014
8
Oplossing 2: andere vervoerswijzen: niet altijd
effectief voor luchtkwaliteit
PM10 (g/rzg-km); korte afstand; dag gemiddelde; 2010
Gem. bez.
1 pers
2 pers
3 pers
4 pers
Pe
rs
Pe
rs
.a
ut
o
(b
en
zi
.a
ne
ut
)
o
Pe
(d
ie
rs
se
.a
l)
ut
o
(L
PG
Br
)
om
fie
ts
M
ot
or
f ie
ts
St
ad
sb
us
St
re
ek
bu
s
Tr
am
St
op
tre
M
in
et
ro
(e
le
St
kt
op
ris
tre
ch
in
IC
)
(d
tre
ie
in
se
(e
l)
le
kt
ris
ch
)
0,12
0,10
0,08
0,06
0,04
0,02
0,00
Huib van Essen - 8 februari 2014
9
Oplossing 3: minder verkeer(sgroei)
•
•
•
•
Groei wegverkeer vlakt af
Verschillende factoren:
• Mogelijke verzadiging personenautomobiliteit
• Verstedelijking
• Jongeren blijven langer studeren
• Economische crisis en lagere groeiprognoses
• Invloed ICT: remt en stimuleert verkeersgroei
Lange termijn trend onzeker
Overheidsbeleid ook grote invloed:
• Prijsbeleid remt verkeersgroei
• Verkeersbeleid: minder files zorgen voor meer verkeer
• Uitbreiding wegcapaciteit stimuleert verkeersgroei
Huib van Essen - 8 februari 2014
10
Verkeersgroei nu onder laagste groeiscenario
Groei ten opzichte van 2000
80%
60%
40%
20%
0%
2000
2005
2010
2015
2020
2025
GE
RC
projectie GE
Werkelijke ontwikkeling
2030
Prognose KIM
Huib van Essen - 8 februari 2014
11
Waardoor veel weginvesteringen onrendabel
2,50
MKBA Kosten-baten ratio
2,00
1,50
1,00
0,50
0,00
MKBA NWO
Blankenburg Krabbeplaswest incl. tol
K/B-ratio MKBA GE
MKBA RijnlandRoute
Zoeken naar Balans
K/B-ratio MKBA RC
MKBA A4 Haaglanden
projectalternatief 2
K/B ratio 1,0
Huib van Essen - 8 februari 2014
12
Rol van EU, Rijk en lokale overheden
•
•
•
EU: vooral bronbeleid
NL:
o Prijsprikkels
o Infrastructuurbeleid
o Snelhedenbeleid
o Lokaal beleid faciliteren (bijv. milieuzones)
o Ondersteunen transitie naar bijv. elektrisch rijden
Lokaal:
o Prijsprikkels (parkeren)
o Infrastructuurbeleid
o Snelhedenbeleid
o Verkeersmanagement
o Milieuzones
o …
Huib van Essen - Utrecht 13 november 2013
13
CE Delft
Huib van Essen
[email protected]
015-2150150
Luchtvervuiling: gezondheidsschade
•
•
•
•
•
Fijnstof (PM) en stikstofoxyden (NOx)
Veroorzaakt/verergert luchtweg-, hart- & vaatziekten, kankerverwekkend
Verkort gemiddelde levensverwachting in Nederland met ca. 12 maanden
Kosten luchtvervuiling wegverkeer: 2 mrd per jaar (helft door
personenauto’s)
Onzeker of uitgestelde Europese luchtkwaliteitsnormen voor NOx overal
gehaald worden in 2015
Huib van Essen - Utrecht 13 november 2013
15
EU Richtlijnen en Regelgeving
•
•
•
•
•
Luchtkwaliteitsnormen
Nationale Emissie Plafonds (NEC)
Voertuignormen
Brandstofkwaliteitsrichtlijn
Richtlijn hernieuwbare energie
Huib van Essen - Utrecht 13 november 2013
16
Luchtkwaliteitsnormen
•
•
•
Sinds juni 2008 van kracht
Gericht op een goede luchtkwaliteit
Grenswaarden voor concentraties van o.a. PM en NO2 in de lucht
•
Belangrijkste eisen:
o Jaargemiddelde concentraties: 40 microgram/m3 (NO2 en PM10)
o Uurgemiddelde voor NO2 200 microgram/m3: maximaal 18
overschrijdingen per jaar
o Daggemiddelde voor PM 50 microgram/m3: maximaal 35
overschrijdingen per jaar
•
Nederland en andere landen hebben de eisen voor 2012 niet gehaald:
o Uitstel tot 2015 (tot dan geldt 60 microgram NOx)
o Onzeker of de NOx-normen dan overal gehaald gaan worden
Huib van Essen - Utrecht 13 november 2013
17
Nationale Emissie Plafonds (NEC)
•
•
•
•
•
Vastgesteld in 2001
Doel: totale uitstoot luchtvervuilende stoffen maximeren (alle sectoren)
Doelen voor 2010 en sinds 2012 ook voor 2020
Maxima voor totale hoeveelheid luchtvervuilende emissies per EU lidstaat
Plafonds worden gehaald,
waarschijnlijk ook in 2020
Huib van Essen - Utrecht 13 november 2013
18
Voertuignormen
•
•
•
•
Doel: uitstoot per km maximeren
Euronormen:
o NOx en fijnstof
o Sinds jaren ‘80 voor alle nieuwe wegvoertuigen
o Nu ook voor binnenvaartschepen en dieseltreinen
o Om paar jaar aangescherpt, verschil benzine en diesel
CO2-normen:
o Gemiddelde alle verkochte auto’s
o 130 g/km in 2015; 95 g/km in 2020
o Norm per fabrikant, hangt af van gewicht van verkochte auto’s
o ‘supercredits’ voor <50 g/km (elektrische auto’s)
Meetmethode:
o Bij typegoedkeuring: rollenbanktest
o Op basis van vaste testcyclus ‘NEDC’
Huib van Essen - Utrecht 13 november 2013
19
Trends totale verkeersemissies in Nederland
Huib van Essen - Utrecht 13 november 2013
20
Verschil met de praktijk
•
•
•
Vaak grote verschillen tussen test- en praktijkwaarden, door:
o kalibratie testauto en benutting testmarges
o ritprofiel en rijgedrag
o radio, navigatie, airconditioning, e.d.
Verbetering van tests langdurig proces
Betere schatting praktijkemissies:
o Andere testcyclus
o Metingen op openbare weg
o Via tankpasgegevens (alleen CO2)
Huib van Essen - Utrecht 13 november 2013
21
CO2 praktijkemissies auto’s: 50 g boven norm
Bron: TNO, 2013
Huib van Essen - Utrecht 13 november 2013
22

Download Report