Schenkingplanning 5-2-2014 Mr drs R.J.M.M. van den Hurk 1

Schenkingplanning
5-2-2014
*Schenkingsrecht wordt geheven bij verkrijger
*Progressief tarief => spreiden is besparen
* Is voordeel begiftigde
*Schenken is ook: vermogen gaat over
* Is voordeel begiftigde, maar nadeel schenker
*Uitdaging: hoe vermogen schenken zonder dat
*
dit al bij leven pijn doet
*Vandaag: alleen schenking, niet vererving
*
Vermogensoverheveling bij leven
door: mr drs R.J.M.M. van den Hurk
[email protected]
2
*Schenken contant geld/goederen
*Schenken onder schuldigerkenning
*Schenken met behoud van gebruik
5-2-2014
*Jaarlijks vrij: kind € 5.229, kleinkind € 2.092
* =per kalenderjaar, losse schenkingen samentellen
* Heffing alleen over wat meer wordt geschonken
* Schenking kan onder bewind
*Voorbeelden vrijstellingen:
* schenking voor het betalen van
probleemschulden
* schenking waarover ontvanger IB moet betalen
*
*
3
4
5-2-2014
5-2-2014
*Tot 1-1-2015: max. € 100.000 voor EW/EWL
*Art. 12: schenkingen < 180 dagen vóór
* Geldt bij schenking woning en bij schenking geld
overlijden bij verkrijging voor erfrecht geteld
voor koop/verbetering/onderhoud woning
* Geldt niet voor gift t.b.v. schulden of met IB
* Eis: zowel schenking als besteding vóór 1-1-2015
*Art. 1,9: voorwaardelijke gift pas belast zodra
* Verhoging voor 1-1-2010 al gebruikt: € 27.195
voorwaarde vervuld
*Mits: 18 < kind (of partner van kind) < 40 jaar:
*Art. 53,2: bij vervulling ontbindende
* Voor studie met hoge kosten: max. € 52.281
* Niet voor studie of huis: max. € 25.096
voorwaarde geen teruggave voor zover
voordeel genoten (vruchten)
*Voor beide: 180-dagenregel geldt niet
*
*
5
Mr drs R.J.M.M. van den Hurk
5-2-2014
6
5-2-2014
1
Schenkingplanning
5-2-2014
*Schenking aan SBBI of steunstichting SBBI
* Hoofdregel: w.e.v.
* Art. 21,5: schenking woning =>WOZ-waarde
* Vrijstelling voor SR: art. 33, leden 13 en 14
* Lijfrente: voorwaardelijke schenking => steeds
* WEV woning is €250.000, WOZ = €258.000. Wat is beter:
* Verkoop woning voor €250.000 en schenking €40.000
* Verkoop woning voor €210.000
status checken bij nieuwe betaling
* IB: lijfrente aan ANBI (of vereniging) geheel
* Verkoop voor €210.000: schenking = €48.000. Meer SR?
aftrekbaar
* Rb NH 2-10-2013, 12/4079: “samenstel van rechtshandelingen”
* Geluk bij een ongeluk, want anders geen teruggave overdr.bel.!
* Waardering erfpacht en vruchtgebruik: tabellen Ubesl.SW
* Waarde levenslang vruchtgebruik 59-jarige: 66 %
*
* Mits minimaal 5 jaarbetalingen (dus 4 jaar + 1 dag)
* 6.40,2 IB: rentedragend worden is niet voldoende
*Vanaf 1-1-2014 notaris niet meer nodig:
formulier op www.belastingdienst.nl
*
7
8
5-2-2014
* Voor zover rente < 6 %:
* Lening direct opeisbaar: schenking vruchtgebruik van dag
tot dag (15 lid 1 SW, sinds 1-1-2010)
5-2-2014
*Feitelijk genot gehouden (vruchtgebruik):
* Gevolg: vermogen bij verkregen nalatenschap
geteld tegen waarde bij overlijden erflater
* Alleen als door particulier aan nat. persoon
* Eigen investering mag afgetrokken (bl.eig + 6 % p.j.)
* Al betaalde SR mag afgetrokken van heffing
* Lening niet direct opeisbaar: voordeel is schenking bij
verstrekking
* Voorkomen door vergoeding van min. 6 % van
* Voordeel: verschil contante waarde t.o.v. 6 % samengesteld
* Rb Z-NB 6-11-2013: gedogen bewoning is geen schenking
waarde onbelaste staat te betalen (huur, rente)
* Geldt alleen als nog vruchtgebruik bij overlijden
* Waarde huis wordt niet minder => geen verarming
* 15,1 SW geldt alleen voor rente, niet voor huur
* Of binnen 180 dagen daarvoor
*
*
9
10
5-2-2014
5-2-2014
*Schenking bloot eigendom toch adviseren:
Pa
* Ja, tax planning goed mogelijk:
* als verkoop volle eigendom aan derde vóór
overlijden, over waarde-aangroei kinderen geen SR
Vruchtgebruik
* Of: bloot eigendom terugkopen van kinderen
* Of: vruchtgebruik naar BV: art. 10 SW n.v.t. (?)
BV Pa
* Dan wel ongebruikelijke tbs voor kinderen?
Beginwaarde = w.e.v. bl. eig. bij aanvang t.b.s.
Bloot eigendom
* NB: juridisch eigendom gaat over naar kind(eren),
Kind
dus wel andere eigendomsverhoudingen!
*
11
Mr drs R.J.M.M. van den Hurk
*
5-2-2014
12
5-2-2014
2
Schenkingplanning
5-2-2014
* Te creatief: Hof A’dam 29-8-2013, 12/00472:
* Stel pa koopt pand voor € 300.000, huur = € 30.000.
Doel is verhuur aan eigen BV
* Moeder droeg woning over aan zoon
* Koopsom werd schuldig gebleven. Klein deel direct
* Pa is 59: vruchtgebr 66% = € 198.000; bl. eig: 34% =
kwijtgescholden, rest in de jaren erna
€102.000
* Moeder bleef afgesproken huur schuldig + rente
* BV koopt vruchtgebruik, kind koopt bloot eigendom
* Na 5 jaar: waarde pand stel € 350.000. waarde
* Oordeel Hof: zoon heeft niets opgeofferd => WOZ-
waarde geldt bij overlijden + huurschuld geschrapt
bl.eig: 40 % = € 140.000. Bl.eig. wordt verkocht aan
BV. Voordeel ad € 38.000 gaat naar kind zonder
schenkingsrecht (wel evt. overdr.bel., en IB)
* Wel: aftrek SR over kwijtscheldingen + rente
* Ook ‘te’ creatief: bloot eigendom en vruchtgebruik
geslitst aankopen: sinds 1-1-2010 ook in art. 10
*
13
*
14
5-2-2014
*Schenking schuldig blijven: 6 % rente, echt
5-2-2014
*APV: art. 2.14a Wet IB 2001
betalen, anders alsnog mogelijk art. 10
* Vermogen wordt zonder echte tegenprestatie in
* 10 lid 3 SW: ‘daadwerkelijk’
* Besluit van 4-4-2012, BLKB2012/103M:
apart doelvermogen gebracht
* b.v. een fonds voor gemene rekening, een stichting,
een (ir)revocable fixed/discretionary trust
* Betaling ‘vergeten’: inhalen kan tot overlijden
* Laatste termijn: mag betaald na overlijden
* Schenking vóór 1-1-2010: lagere rente OK
* Niet APV: een SBBI
* Handvatten voor beoordeling: is vermogen
discretionair en is economische
(deel)gerechtigdheid bij een ander ontstaan
* Vgl: Hof A’dam 12-9-2013, nr. 12/00122
*
*
15
16
5-2-2014
5-2-2014
*SR:
Pa
* Art. 17a: brengen in apv geen verkrijging
* art. 17: verkrijging van apv is verkrijging van
degene aan wie apv wordt toegerekend
* 26a SW: idem voor tariefstoepassing
*Planningskans: (deel) vermogen inbrengen in
(klein)kinderen
apv (b.v. FGR) en jaarlijks stukje schenken aan
kinderen: wel economisch recht over (inclusief
recht op rendement), niet zeggenschap
Familiestichting
*
*
17
Mr drs R.J.M.M. van den Hurk
5-2-2014
18
5-2-2014
3
Schenkingplanning
5-2-2014
Pa/ma
* Niet als in BV alleen beleggingen
kinderen
* Hof Den Haag 20-12-2013, BK 12/00757: “werkzaamheden
kwalitatief en kwantitatief van dien aard” dat sprake is
van meer dan normaal vermogensbeheer => BOF voor OGBV
* Kan schenking klein pakket aandelen/certificaten
via BOR? Ja (voor IB: mits kind werknemer)
dan
* Eis: 5 jaar aandelen/certificaten houden, ook pakket < 5
% voor kind a.b. (meetrek-a.b.)
Fonds: beleggingen pa/ma. Bewaarder/beheerder: pa
* SR-faciliteit staat dan ook open voor aan eigen BV
verhuurd pand: 35c,1,d
Schenking: 5 % participatie aan kinderen
* Prefs: mits begiftigde al 5 % gewone aandelen: 35c,4,d
Daarna: 5 % opbrengst gaat steeds naar kinderen
*
*
19
20
5-2-2014
5-2-2014
* Schenking a.b.-aandelen/BV=onderneming:
*Voor zover betreffend eerste € 1.028.132
doorschuiving ex art. 4.17c IB alleen vzv onderneming
en begiftigde 3 jaar voor schenking werkzaam voor BV
(hoe beperkt in omvang ook)
* Schenking a.b.-aandelen/BV=geen onderneming: geen
uitstel a.b.-heffing in Inv.wet
waarde onderneming schenking 100%
vrijgesteld, rest 83 %
* Waarde onderneming is € 10.000.000, schenking
5 % (= € 2.000.000) => € 200.000 geheel
vrijgesteld, € 1.800.000 voor 83 %
* Dan beter verkopen (uitstel door 25,9) en schuld later
kwijtschelden
* of vervalt bij kwijtschelding uitstel, zie art. 3 URIW?
* Als elk jaar een tranche wordt geschonken,
* Schenking tbs-OG: 25,14,c IW: max. 10 jaar uitstel
steeds weer beginnen met 100 % vrijstelling!
* eindigt bij: vervreemding door begiftigde of faillissement
* Ook voor laatste 17 % uitstel van betaling
belastingschuldige
*
*
21
22
5-2-2014
*Bij indirecte schenking (“overdracht door
5-2-2014
*Jaarlijks geld voor premie schenken =>
holding op verzoek aandeelhouder”):
uitkering onbelast
* Voor SR gewoon faciliteit door Besluit 17-1-2013
* Voor IB alleen uitstel van betaling (25,11 Inv.wet)
* NB: schenking premiebedrag moet wel jaarlijks
vrije beslissing van schenker zijn
*Interessant: niet per se, kansovereenkomst
* Mits schenking > 5 % v.h. geplaatste kapitaal
* Uitstel tot aandelen worden vervreemd of
substantiëel dividend uitgekeerd
*Door eerst (af)splitsen zou directe schenking
kunnen worden gecreëerd. Hier: lastig
*
*
23
Mr drs R.J.M.M. van den Hurk
5-2-2014
24
5-2-2014
4
Schenkingplanning
5-2-2014
* Planning van schenkingen in relatie met buitenland
*Huw. vw => huw. gemeensch.: geen schenking
*Huw. Gemeensch.=> huw. vw.: schenking
kan heel interessant zijn
* Nederland heft mits schenker in Nederland woont
* Art. 3 SW: of in de afgelopen 10 jaar heeft gewoond
* tenzij zorgverplichting
* verevening pensioen (ook bij koude uitsluiting):
* Daar kan successierechtverdrag aan afdoen, echter: er zijn
maar weinig verdragen (o.a. VS, VK, Antillen)
* Sommige buitenlanden grijpen aan bij begiftigde
wettelijke plicht, geen schenking
(Spanje) of heffen helemaal niet (Zweden,
Oostenrijk): bij schenking door iemand in zo’n land
aan iemand in Nederland dus helemaal geen heffing
* Algemeen: dit is echt maatwerk en vraagt ver vooruit
plannen!
* Kan in huw. vw. of bij echtsch. uitgesloten
*
*
25
26
5-2-2014
* Art. 24,2: overdrachtsbelasting in aftrek van SR
* Koude uitsluiting/verrekenbeding: als bij
* Betreft: overdr.bel. over waarde waarover SR
scheiding verrekening anders door redelijkheid/
billijkheid of door art. 1:87 BW (‘beleggingsleer’)
=> geen schenking, want nakoming natuurlijke
(of zelfs afdwingbare) verbintenis
* Bij gedeeltelijke vrijstelling van grondslag SR (b.v.
benutting vrijgesteld bedrag voor kind):
overdr.bel. naar rato
* Bij gedeeltelijke vrijstelling door art. 13 WBR (anti-
* B.v.: Rb Dordrecht 18-7-2012 en Hof A’dam 14-8-
cumulatieregeling): berekening naar rato
’12: verrekening inclusief waardestijging a.b.; Rb
Utrecht 1-8-2012: feitelijk huw.gemeenschap
* Stel: verkrijging door schenker was tegen € 270.000
* Doorlevering aan begiftigde tegen € 200.000, echter
*Schenking staande huwelijk: gewoon belast,
waarde €300.000, dus schenking € 100.000
* overdr.bel. over € 30.000, aftrek van SR: 1/3
* HR 1-2-2013, nr. 11/05648
voor zover niet uit hoofde van zorgplicht
*
27
*
5-2-2014
* Giften hoeven niet te worden meegeteld bij een
nalatenschap t.b.v. de verdeling (tenzij dat wel was
bepaald bij de schenking)
* Sommige giften moeten wel worden meegeteld bij de
berekening van de legitieme
vrijstelling
* Sanctie: geen vrijstelling!
* Art. 47 Sw: elke verkrijger aanslag, maar aanslagen mogen
wel samen op één biljet
* 4:63 e.v. BW, met name art. 4:67!
* Met verrekening of zelfs inkorting van de gift!
* HR 19-2-2010, 08/02696: echtpaar is geen
‘gezamenlijke begiftigde’: elk aanslag voor 50%
* Uitsluitingsclausule: gift niet naar partner begiftigde
*Navordering: tot 5/12 jaar na inschrijven
* mag ook via onderhandse akte
overlijden schenker/begiftigde (art. 66 SW)
* Conclusie: sturing van vermogen via schenking kan,
* Wetsvoorstel vereenvoudiging formeel verkeer
maar met grenzen
belastingdienst ziet ook op Successiewet
*
Mr drs R.J.M.M. van den Hurk
28
5-2-2014
*Aangifte doen bij beroep op eenmalige
29
5-2-2014
*
5-2-2014
30
5-2-2014
5