filmprogramma 04 nov 2014

WINTERSLEEP
Regisseur Nuri Bilge Ceylan volgt de fenomenale film ‘Once Upon a Time in
Anatolia’ op met ‘Winter Sleep’, de Gouden Palm van het voorbije Festival van
Cannes. Geen hapklare brok, maar wel een verbluffende, briljante karakterstudie.
De gepensioneerde acteur Aydin runt een hotelletje in het prachtige Anatolië,
samen met zijn jonge vrouw Nihal, met wie hij een stormachtige relatie heeft, en
zijn zus Necla, die haar recente scheiding verwerkt. ‘s Winters, bij het vallen
van de eerste sneeuw, vormt het hotel hun schuilplek maar evenzeer een
onontkoombare plek die hun onderlinge rancunes aanwakkert. De cynische
Aydin vindt dat hij recht heeft op zijn rijkdom, terwijl zijn vrouw zich wil inzetten
voor de arme gemeenschap.
BINNENKORT
THE DROP
di 4 nov, 20.30u
ontbijtfilm (7+)
DE VERENKONING
zo 9 nov, 10.30u
GETT – THE DIVORCE TRIAL
OF VIVIANE AMSALEM
ma 10 nov, 20.30u
A MOST WANTED MAN
di 18 nov, 20.30u
MOMMY
di 25 nov, 20.30u
regie: Nuri Bilge Ceylan | cast: Haluk Bilginer,
Melisa Sözen, Demet Akbağ, Tamer Levent,
Ayberk Pekcan e.a. | TR, F, D, 2014 | 3u16'
GONE GIRL
di 2 dec, 20.30u
LOCKE
di 9 dec, 20.30u
IMAGE
di 16 dec, 20.30u
ontbijtfilm (6+)
DE SNEEUWKONINGIN
zo 12 dec, 10.30u
Vanaf 1 november heeft het onthaal van Cc Strombeek nieuwe openingsuren:
maandag 14u > 17.30u (voormiddag gesloten)
dinsdag en donderdag 14u > 19.45u (voormiddag gesloten)
woensdag en vrijdag 9u > 12.30u & 14u > 17.30u
zaterdag 9u > 12.30u
Tijdens de openingsuren kan je er steeds terecht voor informatie en
voor het bestellen, betalen en ophalen van tickets.
Weet ook dat je 24 op 24 en 7 dagen op 7 online tickets kan kopen.
THE LOFT
di 23 dec, 15u & 20.30u
Schrijf je in op de
filmnieuwsbrief via
www.ccstrombeek.be
TSJECHOV IN TURKIJE
Nuri Bilge Ceylan over Winter Sleep
'Vroeger had ik bewondering voor je. We dachten dat je
grootse dingen zou gaan doen, dat je beroemd zou worden.
(...) Maar die artikeltjes van jou... het is sentimentele
romantiek. Er spreekt een naïeve, zwakke zelfovertuiging
uit. Je neemt geen risico’s; de auteur trapt open deuren in
om zich geliefd te maken. En die lyrische, naar sentimentalisme neigende dekmantel maakt het alleen maar erger.’
Zo! Die zit! Terwijl Aydin in zijn studeerkamer aan een
nieuwe column over godsdienst en moraal werkt, krijgt hij
de wind van voren van zijn zus Neclam, die achter hem op
de bank ligt. Languit, lui. Verveeld. Maar Aydin is er de
man niet naar om zich door zijn zus’ tirade uit het veld te
laten slaan. ‘Zo te horen kan ik er maar beter mee ophouden,’ antwoordt hij, helemaal niet van plan ermee op te
houden.‘Nee, nee,’ zegt Neclam snel. ‘Het is gewoon mijn
mening.’ ‘Gelukkig denkt niet iedereen er zo over,’ riposteert Aydim, terwijl hij minzaam opkijkt van zijn laptop. ‘Ik
heb je toch niet beledigd?’ vraagt Neclam. ‘Nee’, zegt
Aydim beslist. ‘We mogen dan broer en zus zijn, we
verschillen als dag en nacht. Ik moet er misschien blij om
zijn dat jij er zo over denkt.’
De scène gaat maar door, minutenlang. Geen van beiden
gunt de ander het laatste woord. Telkens als je denkt dat het
niet erger kan, doet de ander er een schepje bovenop. Zij
verwijt hem hypocrisie (‘Had ik maar jouw vermogen tot
zelfmisleiding’) en een gebrek aan moed: ‘Als auteur ben je
vergeten jezelf te zijn. Je verandert van identiteit als van
een hemd.’ En Neclam is niet de enige. Ook Aydims mooie,
veel jongere wederhelft Nihal kan hem nauwelijks velen.
Hun liefde is jaren geleden al verdampt. Als ze elkaar met
rust zouden laten, was de situatie in huis nog net draaglijk.
Maar ze laten elkaar niet met rust. Terwijl de sneeuw naar
beneden dwarrelt, blijven ze elkaar opzoeken. En op elkaar
inbeuken, als uitgetelde boksers. 196 minuten duurt de
messcherpe karakterstudie Winter Sleep. En als het aan
regisseur Nuri Bilge Ceylan had gelegen, was de film nog
veel langer geweest, maar zijn omgeving wist hem ervan te
overtuigen dat het publiek dat niet aan kan.
Zelfgenoegzaam
In Winter Sleep draait het om Aydim, een voormalige
theater-acteur die met zijn vrouw en zus vanuit de stad naar
het wonderschone, maar straatarme Cappadocië in CentraalAnatolië is gekomen om het toeristenhotel (Othello heet
het, naar Shakespeare) van zijn overleden vader te runnen.
De zelfgenoegzame intellectueel – grijs, brilletje, een paar
kilootjes te veel – zegt ‘De geschiedenis van het Turks
theater’ te willen gaan schrijven, een alomvattende studie,
maar hij komt niet verder dan persoonlijke columns voor
het lokale sufferdje. De rest van zijn tijd gaat verloren aan
tergende discussies met zijn Florence Nightingale-achtige
vrouw Nihal, zijn lethargische zus Neclam en met ondergeschikten en buurtbewoners die hem huurpenningen
schuldig zijn.
‘Ik begrijp dat de ellenlange dialogen voor een niet-Turks
publiek moeilijk te behappen zijn. Niet omdat een deel van
de nuances verloren gaat in de vertaling, maar omdat je blik
gefocust is op de ondertitels, waardoor je minder oog hebt
voor alle expressies en details. Als er in hun eigen taal
wordt gesproken, houden mensen juist van dialoog, en zijn
het juist de stiltes die hen een ongemakkelijk gevoel geven.’
Ceylan schreef het script en de dialogen samen met zijn
vrouw Ebru; samen schreven ze ook al scripts voor Once
Upon a Time in Anatolia (in 2011 in Cannes bekroond met
de Grote Prijs) en Three Monkeys (in 2008 in Cannes
bekroond met de prijs voor de beste regie). ‘Het eerste wat
ik had bedacht waren een man en vrouw. Natuurlijk bevat
de film aspecten uit mijn eigen leven, en uit dat van mijn
naaste vrienden; Aydim is deels autobiografisch. Maar
tegelijkertijd is hij helemaal niet zoals ik.’
De samenwerking was intens, aldus Ceylan. ‘Vechten is wat
mij betreft de beste manier om een script te testen. Als ik
iets voorstel, gaat Ebru er op elke denkbare manier tegenin.
Als het dan overeind blijft, is het goed.’ Zijn brein werkt
beter als hij onder spanning staat, aldus Ceylan. ‘Soms vond
ik de juiste woorden niet in een normale conversatie. Als
we dan in een discussie belandden, werd ik scherper. Dan
stopte ik met denken en kwamen de juiste woorden bijna
vanzelf. Wanneer we ruzie maken, doen we dat urenlang,
soms tot in de vroege uurtjes, want wij willen allebei het
laatste woord. Dat onderscheidt Ebru van andere coscenaristen... die kiezen eieren voor hun geld en geven mij
m’n zin om er vanaf te zijn.’
Volharding
Op de aftiteling staat vermeld dat Winter Sleep is geïnspireerd door de verhalen van Anton Tsjechov – zoals ál
Ceylans films geïnspireerd zijn door de verhalen van
Tsjechov. ‘Welke verhalen? Dat zeg ik niet, dan moet je
Tsjechov maar lezen. Als je het dan al ziet. Ik maak geen
directe verfilmingen van Tsjechov, het gaat om de strekking. Tsjechov schrijft niet over bepaalde onderwerpen,
maar over het leven. Dat staat me aan. Ik maak films over
het leven. Ik houd er niet van om films te maken over een
specifiek onderwerp.’ Toch worden er in Winter Sleep tal
van actuele kwesties aangesneden, zoals de kloof tussen de
stad en het platteland, tussen arm en rijk, intellectuelen en
arbeiders. ‘Maar ik refereer niet aan de huidige situatie in
Turkije, ik vind niet dat een kunstenaar allusies moet maken
op de huidige situatie in zijn land, ik ben geen journalist...
Alles wat er in mijn land gebeurt en is gebeurd, kan worden
verklaard uit de menselijke natuur. Met mijn films probeer
ik de menselijke ziel beter te begrijpen. Ik maak misschien
keer op keer dezelfde film, maar ik denk dat we nog steeds
minder weten over de menselijke aard dan over Mars.’
‘Ik begrijp niet dat je het niet beu wordt altijd over hetzelfde onderwerp te schrijven,’ bijt Neclam Aydim toe in
Winter Sleep. ‘Volharding is de enige manier om je te
verdiepen in een onderwerp; om iets nieuws te creëren,’
antwoordt Aydim.
Jan Pieter Ekker, cinema.nl, 22/09/2014

Download Report