klik hier - Doopsgezind Seminarium

Informatie ten behoeve van nascholing en
studieverlof voor predikanten en voorgangers
2014/2015
Samengesteld door de commissie Nascholing/Studieverlof
van het Doopsgezind Seminarium
Amsterdam, augustus 2014
Inhoud:
1. Informatie over de gids en regeling nascholing en studieverlof
blz. 3
2. Academisch aanbod Nederland
2.1 Faculteit Godgeleerdheid VU Amsterdam i.s.m. Doopsgezind Seminarium
2.2 Een promotietraject
2.3 Cursusaanbod Protestantse Theologische Universiteit 2014-2015 (PKN)
2.4 Postacademisch Onderwijs Rijksuniversiteit Groningen
2.5 Faculteit Katholieke Theologie, Universiteit van Tilburg
2.6 Cursusaanbod Remonstrants Seminarium
blz.
blz.
blz.
blz.
blz.
blz.
6
7
7
8
9
9
3. Aanbod Doopsgezind Seminarium/ANDPV/DCG/WGS
blz. 10
4. Mentoraat en begeleiding
blz. 11
5. Internationale programma’s
Europa
5.1 Bienenberg, Training für Transformation
5.2 London Mennonite Center
5.3 The Ecumenical Institute Château de Bossey
blz. 13
blz. 13
blz. 14
Buiten Europa
blz. 14
6. Overige Instellingen
blz. 15
7. Faciliteiten en Financiën
blz. 17
8. Interessante websites
blz. 17
2
1.
Doel van de gids en regeling studieverlof en nascholing
De commissie Nascholing en Studieverlof heeft van verschillende zijden het verzoek gekregen
om een inventarisatie te maken van de mogelijkheden die er voor predikanten zijn tot invulling
van hun nascholing (20 dagdelen per jaar) of studieverlof (dat is opgespaarde nascholing van 5
jaar, op te nemen in een aaneensluitende periode van 3 maanden). Deze vormen van verlof zijn
vastgelegd in de regeling die hieronder integraal is opgenomen. Het doel van deze regeling is
om te stimuleren dat predikanten binnen de broederschap hun verloftijd ruim tevoren goed
kunnen plannen en inhoudelijk vorm kunnen geven op een wijze die ten dienste komt aan hun
eigen functioneren als predikant binnen de lokale gemeente en binnen de broederschap als
geheel.
In de huidige situatie is het meestal zo, dat predikanten hun studieverlof alleen met hun
kerkenraad en gemeente bespreken, en niet in breder verband. De commissie hecht eraan dat
predikanten, ook als de regeling hun daartoe niet verplicht, meer en meer besluiten om hun plan
voor het studieverlof te delen met de commissie, zodat de commissie een overzicht krijgt van
wat er binnen de broederschap aan specifieke deskundigheid wordt gevraagd en opgebouwd.
Wij vinden het daarom ook van belang dat resultaten van studieverlof in de vorm van verslagen
of publicaties, breder beschikbaar komen dan alleen ten behoeve van de eigen gemeente. We
zouden graag via de website van www.seminarium.doopsgezind.nl een inventarisatie van
specialismen en thema’s opbouwen. Dit alles heeft ten doel om elkaar van dienst te zijn in het
vinden van wegen om het werk als predikant met inspiratie, plezier, afwisseling en
deskundigheid te blijven verrichten.
De suggesties die opgenomen zijn in deze gids, zijn niet uitputtend. Ongetwijfeld hebben wij
veel over het hoofd gezien. De bedoeling is dan ook dat deze gids steeds meer compleet wordt
door de inbreng van de predikanten zelf. Heeft u suggesties en ideeën over wat hierin nog meer
opgenomen kan worden, schroom niet om dat aan ons door te geven. De criteria waar wij op
selecteren zijn tamelijk ruim, maar we hebben ons wel vooral op het academische niveau en op
het christelijke terrein gericht.
Reacties op deze gids zijn dus meer dan welkom. U kunt ze kwijt bij de samenstellers, tevens
leden van de commissie,
Ds. Tom Rijken, predikant Doopsgezinde Gemeente Amsterdam,
Rotsvlinderhof 4, 4904 XM Oosterhout, tel. 0162 431592, [email protected]
Dhr. Rik Wagenaar, Gemeentelid DG Den Haag, Willem de Zwijgerlaan 12, 2641 HT Pijnacker,
tel. 015-3640034, [email protected]
Ds. Annie Rekker-v.d. Werff, predikant Doopsgezinde Gemeente Damwoude, Moark 37, 9269
MC Veenwouden, tel. 0511-474781; [email protected]
Ds. Christiane Karrer-Grube, docent Bijbelse Theologie, p/a Singel 454, 1017 AW Amsterdam
Tel.:030-2946464, [email protected] .
Ds. Alex Noord, predikant Doopsgezinde Gemeente Haarlem en rector Doopsgezind
Seminarium, p/a Singel 454, 1017 AW Amsterdam,tel. 023 7436965, [email protected]
Amsterdam, augustus 2014
3
Regeling Nascholing en studieverlof (versie 19 mei 2008)
Op zaterdag 17 april 2004 heeft de Broederschapvergadering het eindvoorstel van de werkgroep
'Nascholing' overgenomen. De strekking van dit voorstel was, de nascholing/bijscholing van de
voorgangers in de doopsgezinde gemeenten, voor zowel de gemeenten als voor de voorganger,
een meer verplichtend karakter te geven. Hiermee beoogde de werkgroep de vrijblijvendheid in
relatie tot nadere studie in het bestaande systeem van het studieverlof weg te nemen, teneinde
de voortgaande professionalisering van de predikanten te bevorderen. Een en ander is in de
ABVR opgenomen.
Concreet houdt dit voorstel in, dat voor nieuw aan te stellen proponenten, het bestaande
studieverlof van 3 maanden achtereen na 5 jaar gemeentewerk, gereserveerd dient te blijven
voor bijzondere scholings- of studieprojecten, die een langere, aaneengesloten tijd vragen.
Hierbij valt te denken aan een KPV-training, een promotieonderzoek, of een summercourse in
Elkhart, Goshen, of aan de Bienenberg. Een dergelijk studieverlof omvat dan 130 dagdelen ( 5
werkdagen x 2 dagdelen x 13 weken). Voor deze vorm blijft de term ‘studieverlof’ gehandhaafd.
Indien niet voor deze mogelijkheid wordt gekozen, dient iedere aan het seminarium
afgestudeerde predikant voortaan in totaal 20 dagdelen (5 werkdagen x 2 dagdelen x 2 weken)
per jaar aan nascholing/bijscholing te doen. Deze 20 dagdelen kunnen worden opgebouwd
door deelname aan diverse voor predikanten bedoelde bestaande cursussen. Hiertoe wordt de
predikant door de gemeente van overige werkzaamheden vrijgesteld. Zo wordt in vijf jaar voor
100 dagdelen (5 dagen x 2 dagdelen x 10 weken) aan nascholing gedaan. De in vergelijking met
het aaneengesloten studieverlof van 130 dagdelen resterende 30 dagdelen - zijnde drie weken
van vijf werkdagen - worden per vijf jaar, al dan niet in aaneengesloten dagdelen, opgenomen
en zijn door de predikant naar keuze in te vullen, mits het een beroepsgerelateerde activiteit
betreft. Hierbij behoren een retraite in een abdij, Taizé, Iona, het schrijven van een artikel of (het
leiden van) een spirituele reis tot de mogelijkheden. Voor deze vorm geldt de term 'nascholing'.
N.B. Voor beginnende proponenten geldt reeds de verplichting dat zij in hun eerste jaren als
predikant tweemaal twee weken nascholing volgen; deze nascholing biedt tweemaal één week
die door een externe supervisor geleid worden en tweemaal één week die door docenten van het
doopsgezind seminarium of anderszins worden aangeboden. Dit brengt met zich mee, dat de
hier voorgestelde vorm van nascholing eerst ingaat nadat de nascholing voor beginnende
proponenten is afgerond.
Keuzemogelijkheden voor nascholing/bijscholing worden aangeboden en uiteindelijk
vastgesteld door de Commissie Nascholing/Studieverlof, die door het College van Curatoren is
ingesteld, bestaande uit twee stafleden van het Doopsgezind Seminarium, twee door de
ANDPV aan te wijzen predikanten als vertegenwoordigers van de doelgroep en één lid namens
de gemeenten met ervaring in de kerkenraad. Dit lid zal door het College van Curatoren worden
aangewezen. De rector zal als voorzitter optreden. Het College van Curatoren is
verantwoordelijk voor de controle op de kwaliteit van de door de commissie aangeboden
studiemogelijkheden. Naast scholingsmogelijkheden aangeboden door universiteiten,
hogescholen en seminaria, kan ook de ANDPV suggesties tot nascholing geven.
Uiteraard worden ook eigen suggesties van predikanten tot nascholing/bijscholing, dan wel
studieverlof door de Commissie Nascholing/Studieverlof beoordeeld of zij passen binnen de
criteria van passende nascholing/bijscholing, resp. studieverlof. Hierbij valt te denken aan het
voorbereiden van een publicatie, of een bijzonder project, dat veel voorbereidende studie vergt.
Uitgangspunt hierbij is, dat de periodes voor studie/scholing een onderling samenhangend
4
geheel vormen en relevant voor het werk en/of deskundigheidsbevorderend zijn. In dit geval
zal de commissie een controleerbare productie als norm hanteren.
Voor de uitvoering van haar taak heeft de Commissie Nascholing/Studieverlof het volgende
protocol opgesteld.
a) De Commissie Nascholing/Studieverlof doet de predikanten jaarlijks suggesties aan de hand
uit het bestaande cursusaanbod aan verschillende universiteiten en andere instellingen, waarbij
de jaarlijkse open colleges van het Doopsgezind Seminarium en het aanbod van de nascholing
post academisch onderwijs voor predikanten en kerkelijke werkers, uitgeven door de
Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, Instituut voor Opleiding en Bezinning,
uitgangspunt zijn.
b) De predikant kiest voor nascholing (jaarlijks 20 dagdelen, en 1 x per 5 jaar 30 dagdelen extra)
of voor studieverlof (1 x per 5 jaar 130 dagdelen). Beiden hoeven niet aaneengesloten te worden
opgenomen. Uiteraard is de precieze planning een zaak van afstemming tussen kerkenraad en
predikant.
c) De procedure die hierbij gevolgd wordt is als volgt. De predikant dient, na overleg met de
kerkenraad van haar/zijn gemeente, een voorstel in bij de Commissie Nascholing/Studieverlof,
(Doopsgezind Seminarium, Singel 454, 1017 AW Amsterdam, t.a.v. de Commissie
Nascholing/Studieverlof). Na contact met de commissie, waarbij de commissie als adviseur
optreedt, werkt de predikant het voorstel nader uit. Er kan, indien daar behoefte toe bestaat, een
studiebegeleider aanbevolen worden. Wanneer er kosten aan de nascholing verbonden zijn, kan
de commissie een aanbeveling voor een door de predikant/voorganger aan te vragen subsidie
uit een studiefonds aan de voorganger/predikant verstrekken. Indien de kerkenraad een
gerichte nascholing van de predikant vraagt en de predikant is bereid aan dit verzoek te
voldoen, dan is het redelijk dat de gemeente dit onderdeel van de nascholing ook bekostigt.
d) De Commissie Nascholing/Studieverlof zal de voorstellen bespreken zodat in onderlinge
overeenstemming het voorstel als studieprogramma kan worden vastgesteld. Doorgaans kan
binnen één maand na indiening van het eerste voorstel de aanvraag behandeld zijn. Voor alle
vormen van nascholing/studieverlof zal gelden, dat zij aansluiten bij het niveau van de genoten
vooropleiding, en gericht zijn op beroepsverbetering en deskundigheidsbevordering.
De Commissie Nascholing/Studieverlof zal de door de predikanten gevolgde cursussen
registreren, zodat ook de gemeenten zekerheid hebben over de kwaliteit van de
nascholing/bijscholing waarvoor zij hun herder en leraar studieverlof geven.
Zo lang andere, niet aan het seminarium opgeleide en wel door de gemeenten aangestelde
voorgangers geen rechten binnen de ADS worden toegekend, kunnen aan hen o.i. ook geen
verplichtingen worden opgelegd. Wel wordt aan gemeenten waar deze voorgangers werkzaam
zijn, uitdrukkelijk verzocht om hun voorgangers wel de mogelijkheid te geven om uit een
nascholingstraject te kiezen.
Aan de huidige in actieve dienst zijnde voorgangers, die aan het Doopsgezind Seminarium zijn
afgestudeerd, en aan de doopsgezinde gemeenten wordt aanbevolen, van deze nieuwe regeling
gebruik te maken, ook al draagt de regeling voor reeds in dienst zijnde predikanten geen
verplichtend karakter. In ieder geval is het raadzaam bij aanstelling van een nieuwe predikant
de nascholing, resp. het studieverlof in de beroepsbrief op te nemen.
NB
Tenslotte een oproep aan de predikanten en pastorale werkers in dienst van de doopsgezinde
gemeenten om de eigen verslagen van de nascholing en van studieverloven, behalve aan de
gemeente ook aan de Commissie Nascholing en Studieverlof te sturen, ter kennisname en voor
publicatie op de website van het Seminarium.
5
2.
Academisch aanbod Nederland
Aan de Nederlandse universiteiten is het mogelijk om via contractonderwijs
programmaonderdelen te volgen. Zie hiervoor de websites van de universiteiten. Het
Doopsgezind Seminarium is gevestigd bij de Vrije Universiteit. Daar geldt voor predikanten de
mogelijkheid van zogenaamd contractonderwijs.
2.1. Faculteit Godgeleerdheid VU Amsterdam i.s.m. Doopsgezind Seminarium
Inleiding
De Faculteit der Godgeleerdheid verzorgt voor buitenstaanders, in principe ongeacht hun
vooropleiding en kennisniveau, de mogelijkheid om als contracttoehoorder aan te schuiven
bij het bestaande onderwijsaanbod. Deze vorm van onderwijs is primair bestemd voor
belangstellenden die één of meer colleges willen volgen.
Vooropleiding
Het volgen van contractonderwijs vereist weliswaar geen specifieke vooropleiding maar het
onderwijs vraagt echter wel een niveau waarbij men uitgaat van een brede algemene
ontwikkeling.
In principe gelden voor de contracttoehoorders van het contractonderwijs dezelfde
ingangseisen zoals die bij het betreffende college staan vermeld in de studiegids.
Rechtsgeldigheid
Het is mogelijk om het gevolgde onderwijs af te sluiten met een toets. Wordt deze toets
met goed gevolg afgelegd, dan wordt hiervoor een certificaat afgegeven waarop het cijfer
vermeld staat. Dit certificaat is niet bruikbaar in een eventueel volgende universitaire studie
Theologie of Religie en levensbeschouwing ook al is de toetsing exact dezelfde geweest
6
als van de wettelijk ingeschreven studenten.
De examencommissie van de faculteit der Godgeleerdheid heeft wel de mogelijkheid om
op basis van het certificaat een vrijstelling voor een bepaald onderdeel van het reguliere
programma te verlenen. In zo'n geval kan het certificaat met daarop het cijfer 6 of hoger
leiden tot een dergelijke vrijstelling. Het is echter wettelijk verboden om het behaalde cijfer
over te nemen.
De bepalingen die in het wetenschappelijk onderwijs van toepassing, zijn gelden niet voor
het contractonderwijs.
Maximaal kunnen 3 vrijstellingen in het studieprogramma worden opgenomen.
Contracttoehoorders hebben geen toegang tot examens en kunnen geen gebruik maken
van studentenvoorzieningen.
Inschrijfprocedure en cursusgeld
Per periode kan men zich voor hoogstens één college als contracttoehoorder inschrijven;
een college heeft doorgaans een omvang van zes EC.
Het cursusgeld bedraagt € 100,- per EC.
Personen die zich willen inschrijven als contracttoehoorder, kunnen dat doen door langs te
komen bij het onderwijsbureau van de faculteit der Godgeleerdheid of door het
inschrijfformulier via de website van de faculteit te printen en volledig ingevuld op te
sturen (zie de facultaire website www.godgeleerdheid.vu.nl voor contactgegevens).
Vervolgens ontvangt u een factuur en zodra de betaling binnen is, zorgt het
onderwijsbureau van de faculteit ervoor dat u toegang krijgt tot de digitale leeromgeving
van de module (Blackboard) en kunt u deelnemen aan de colleges.
U kunt zich tot een week voor aanvang van het eerste college inschrijven.
2.2
Een promotietraject
Voor de Broederschap als geheel en het ontwikkelen van de doperse theologie, is het van groot
belang dat er mensen zijn die zich verdiepen in wetenschappelijk onderzoek naar de historie en
actualiteit van de doperse traditie. De Broederschap wil dit graag stimuleren. Voor predikanten
die overwegen om een promotietraject te starten, zijn er diverse mogelijkheden. Van belang is
allereerst dat men een idee heeft voor een onderwerp van wetenschappelijk belang. Men kan
daarover zelf een hoogleraar benaderen op het betreffende vakgebied. Zijn er nog geen
vastomlijnde ideeën, dan wil de commissie hierover meedenken en/of verwijzen naar anderen.
De commissie nascholing wijst er daarbij op, dat ook binnen de Broederschap onderwerpen zijn
waarnaar men graag nader onderzoek wil laten verrichten.
Een individueel promotietraject, afgestemd met een individuele promotor, is mogelijk, maar
komt steeds minder vaak voor. De trend is momenteel dat zogenaamde ‘buitenpromovendi’ aan
een universiteit opgenomen worden in een Research-programma, waarbij de begeleiding van de
onderzoeker ook een opleidingscomponent omvat en er een duidelijk omlijnd programma ligt
voor zowel studie als begeleiding. Dit maakt de kans op succes groter, maar vraagt wel een
heldere beschikbaarheid en inzet van de promovendus. Voor informatie over zo’n traject zie
bijvoorbeeld het Master of Research Program van de Faculteit der Godgeleerdheid VU of neem
contact op met de commissieleden, ook over de mogelijkheid van onderzoeksbeurzen.
2.3
Cursusaanbod Protestantse Theologische Universiteit 2014-2054 (PKN)
Postacademisch onderwijs voor predikanten en kerkelijk werkers
De PThU verzorgt voor de Protestantse Kerk in Nederland nascholingstrajecten en cursussen,
bedoeld voor predikanten (gemeentepredikanten en predikant-geestelijk verzorgers) van de
7
Protestantse Kerk in Nederland en voor predikanten en pastores uit andere
kerkgenootschappen. Ook kerkelijk en pastoraal werkers kunnen er gebruik van maken.
De cursussen vinden plaats in Amsterdam, Utrecht en Groningen.
Cursusaanbod Postacademisch Onderwijs 2014-2015
Ga naar de website voor alle informatie:
http://www.pthu.nl/PAO/Overzicht-cursusaanbod-20142015/
Aanmelden gaat via het online aanmeldingsformulier.
Onderwerpen:
Over het rechte gebed
Na het theïsme
Liturgie in de netwerksamenleving
Om het geheim van het leven
Preken over Paulus - zonde en heil in Romeinen 7 en 8
Dogmatiek: een update 2.0
Nieuwe ontwikkelingen rond de theologie van het Oude Testament
Liturgie in de netwerksamenleving
Begeleiden van leerprocessen
Om het geheim van het leven
Studieconferentie Gender, Religie, en Theologie
‘Dat is te hoog gegrepen bij wat ik doe’ - Miskotte
De wereld op de stoep
Nieuwe ontwikkelingen rond de theologie van het Oude Testament
Alles is familie
Een relevante preek
Tot het einde toe levend
Bruggen bouwen: present zijn in wijk of dorp
Boven N.A.P.: motiverend leiderschap
Paulus’ voorstellingen over het leven na de dood
Barth-Tagung: Der Römerbrief – damals und heute
Theologie en exegese van Johannes
De pastor als ethicus
Zwijgt God tegenwoordig in alle talen?
Afrikaanse theologie
De kerk als oefenplaats voor christelijk leven?
Gereformeerde theologie
Denken over de ziel
De kerkdienst doordacht
Hoe verkondigen we Gods rechtvaardigheid?
Het boek Ruth als narratieve profetie
Gunning over kerk en Koninkrijk
Midden in het leven zijn wij door de dood omvangen
Hoe verkondigen we Gods rechtvaardigheid?
Dezelfde God? De Godsvraag in de ontmoeting met moslims
2.4 Postacademisch Onderwijs Rijksuniversiteit Groningen
Ga naar de website voor alle informatie:
http://www.rug.nl/ggw/education/pao/courses/2014-2015/
8
Aanmelden gaat via het online inschrijfformulier.
http://www.rug.nl/ggw/education/pao/inschrijfformulier_pao
Onderwerpen:
Stanley Hauerwas: gids voor een kerk in de marge
Nederlandse kerkinterieurs door de eeuwen heen
Navolging: Worden als Christus?
Trauma, rouw en Zingeving
Vier Evangeliën en één Evangelie?
Begeleide intervisie voor geestelijk verzorgers en pastores
Johann Sebastian Bach, de vijfde evangelist?
De doop als twistappel in de Reformatie
Liberale theologie opnieuw
2.5 Faculteit Katholieke Theologie, Universiteit van Tilburg
Pastorale Leergangen in Tilburg
Ga naar de website voor alle informatie:
http://www.tilburguniversity.edu/nl/onderzoek/instituten-en-researchgroepen/lucecrc/leergangen/
De volgende pastorale leergangen worden aangeboden:
Klinische pastorale vorming Lees verder.
Geestelijke Verzorging 2.2 Lees verder.
Geestelijke leiding aan ouderen Lees verder.
Kerkopbouw Lees verder.
Spiritualiteit en palliatieve zorg Lees verder.
Geestelijke zorg en dementie Lees verder.
Godsdienst en levensbeschouwing Lees verder.
Geestelijke zorg en trauma Lees verder.
Existentiële zielzorg Lees verder.
Enkele leergangen zijn reeds van start gegaan of hebben hun maximaal aantal deelnemers
bereikt. Inschrijving is helaas niet mogelijk, maar de cursus wordt wellicht later opnieuw
aangeboden.
Informatie en opgave bij Henk van Hout, directeur [email protected]
2.6 Remonstrant Seminarium
Het aanbod is online te lezen:
http://www.remonstranten.org/site/images/seminsarium_2014_na-_en_bijscholing.pdf
Opgave bij [email protected]
Onderwerpen:
Bijspijkerdagen theologie en religiestudies
Biografisch werken
Update Bijbelwetenschappen
Intervisiedag
Vroege verlichting
Medische ethiek in het verpleeghuis
9
Masterclasses contrastervaringen
Synode van Dordrecht
Beeldclinic “Het gouden moment”
Pelgrimeren
Spelen met rolverwisseling
3.
Aanbod Doopsgezind Seminarium, ANDPV, DCG en WGS
Aanbod : “Voortgaande ontwikkeling en training” (permanente educatie) binnen de
Doopsgezinde Broederschap.
In het kader van voortgaande bezinning op en aanscherping van de professionele vaardigheden
worden sinds enkele jaren vanuit het Seminarium en in samenwerking met de ANDPV en de
Commissie Nascholing enkele cursussen onder leiding van pastoraal supervisor Sieds Prins (tot
augustus 2014) in samenwerking met Marion Bruggen aangeboden.
Permanente educatie is nodig in ieder intensief beroep, dus ook voor werkers in de kerk. Het is
nuttig je te bezinnen op je eigen functioneren en te (blijven) werken aan professionaliteit.
Scholing versterkt bovendien de collegialiteit. Je ontdekt dat je verschillende vragen deelt met
collega's in het werkveld. Juist op samenwerking zal in toekomst in onze broederschap steeds
meer een beroep worden gedaan.
Het aanbod van permanente educatie is bedoeld voor alle dienstdoende predikanten, voorgangers
en pastoraal werkenden. Het volgen van deze vorm van scholing kan deel uitmaken van het
programma van studieverlof. Iedere cursus levert in het nascholingsprogramma 1,5 studiepunt
op. Het kan ook naast studieverlof gedaan worden.
In 2014 / 2015 worden nog aangeboden:
3, 4, 5 november 2014: De kracht van het verhaal.
Verhalen verbinden menselijke ervaring en theologische betekenis. Ze hebben de potentie om
mensen op emotioneel én intellectueel vlak te raken en in hun leven door te werken. Werken
met verhalen is boeiend en uitdagend! In deze cursus krijg je dieper inzicht in de betekenis van
de verhalen rondom Elia. De methodiek van narratieve analyse wordt toegelicht en ingeoefend.
Ze biedt je handvatten om zelfstandig (bijbelse) verhalen beter te begrijpen en om je eigen
verhalen daaraan toe te voegen. Daarnaast komt een creatieve verwerking van bijbelverhalen
aan bod. Van de analyse slaan we de brug naar het werk in de praktijk. Je maakt je eigen verhaal
geïnspireerd door een bijbelverhaal (onderdeel van een preek, inleiding op een kring enz.).
Leiding en groep nemen de tijd om naar elkaars verhalen te luisteren en feedback te geven. We
leren van elkaar!
Begeleiding: Christiane Karrer en Marion Bruggen. Plaats: Mennorode. Eindtijd van de cursus:
woensdag 16.30 uur.
12, 13, 14 januari 2015: Geestelijk leiderschap.
De context van het beroep van pastor/predikant is veranderd. De invulling van de beroepsrol
is minder vanzelfsprekend geworden , de persoon van de pastor/predikant (authenticiteit) is
steeds belangrijker. Dat roept de vraag op : Voor wie en waartoe ben ik pastor/predikant en
hoe geef ik met mijn persoon en kwaliteiten invulling aan het geestelijk leiderschap in de
gemeente? Via de inbreng van eigen werkstukken, ervaringen en oefeningen reflecteren we op
deze vragen. We staan stil bij waarden, (voor) beelden en pastorrollen die inspireren, bij
10
competenties die ik als geestelijk begeleider verder wil ontwikkelen en bij de vraag wat de
gemeente in deze tijd nodig heeft .
Begeleiding: Marion Bruggen. Plaats Mennorode. Eindtijd van de cursus: woensdag 16.30 uur.
Studiedag jaarthema Opstandig
Ter voorbereiding op het seizoen 2014-2015 organiseren het Doopsgezind Seminarium en
ADS-gemeenteopbouw op 9 september 2104 een studiedag over het jaarthema Opstandig. Deze
dag vindt plaats op de ADS en is bestemd voor predikanten, pastoraal werkers, studenten en
geïnteresseerde gemeenteleden.
Tijdens de studiedag volgen we Bijbelse sporen die getuigen van de moed om in opstand te
komen tegenover God. En we gaan na, aan de hand van hedendaagse profetische denkers of, en
op welke wijze en op welke gebieden wij zelf het lef hebben om er een opstandige geest op na te
kunnen (en moeten?) houden.
Gegevens
Datum en tijd: dinsdag 9 september 2014 van 10.00 uur tot 15.30 uur
Plaats : Algemene Doopsgezinde Sociëteit, Singel 454, Amsterdam
Docenten: Christiane Karrer-Grube, docent Bijbelse theologie Doopsgezind Seminarium
Alfred R. van Wijk, oud-rector Doopsgezind seminarium
Kosten : 5 euro, die u op de dag zelf ter plekke kunt voldoen.
Voor een lunch wordt gezorgd.
Aanmelden: secretariaat van de ADS,
[email protected]; tel. 020 62 30 914
Tevens organiseert het Seminarium Open colleges in het voorjaar. De thema’s daarvoor
worden opgesteld in overleg met de commissie nascholing en studieverlof. Zie voor precieze
data de website van het Doopsgezind Seminarium : www.seminarium.doopsgezind.nl .
De Algemene Nederlandse Doopsgezind Predikanten Vereniging organiseert voor haar leden en
belangstellenden thematische studiedagen. Zie voor meer informatie de website van de
ANDPV: www.andpv.doopsgezind.nl .
Het Doopsgezind Centrum voor Gemeenteopbouw organiseert toerustingsdagen voor
gemeenteleden, kerkenraadsleden en predikanten. Zie voor meer informatie de website van de
ADS.
De Werkgroep Geweldloos Samenleven organiseert een cursusaanbod voor gemeenteleden en
predikanten.
Organisatie: ADS/Geweldloos Samenleven/Doopsgezind Seminarium
Coördinator: Ds Machteld Stam p/a Singel 454 1017 AW Amsterdam 020-6230914
[email protected] www.geweldloossamenleven.nl
4.
Mentoraat en begeleiding
4.1. Supervisie
Binnen de Doopsgezinde Broederschap of in nauwe relatie daarmee zijn diverse predikanten
gekwalificeerd als professioneel supervisor. Zij begeleiden op verzoek predikanten in hun
reflectie op het werk waar het gaat om de integratie van persoon, professie en persoonlijk
geloof. De kosten daarvan kunnen deels gedragen worden door de ANDPV.
11
Supervisoren:
Mevr. Lies Brussee-van der Zee, Waterhoen 31, 1613 SG Grootebroek; tel: 0228-511685; e-mail:
[email protected] .
Mevr. Wies Blomjous - Maillette de Buy Wenniger, Spiegelenburghlaan 1, 2111 BK, Aerdenhout;
tel: 023-5248000; email: [email protected] .
Mevr. Marion Bruggen, Mondriaanstraat 36, 9718 MJ Groningen tel: 050-3181907; e-mail
[email protected] .
Dhr. Sieds Prins, Klinkenborgerweg 5a, 9995 NE Kantens; tel: 0595-552918; e-mail:
[email protected] .
Naast deze supervisoren heeft de commissie namen van supervisoren buiten de broederschap
die bekend zijn met het predikantswerk en de begeleiding van doopsgezinde collega’s in
gemeente of instellingswerk. Mocht u zelf een naam willen doorgeven, dan kan dat uiteraard
ook.
4.2. Coaching en loopbaanbegeleiding
Informatie bij mevr. Marion Bruggen, contactgegevens zie hierboven.
4.3. Supervisie-opleidingen
Voor predikanten bestaat de mogelijkheid zich om/bij te scholen als erkend en geregistreerd
zelfstandig supervisor. Er zijn verschillende opleidingstrajecten, bijvoorbeeld de Landelijke
Vereniging voor Supervisie en Coaching, www.Lvsb.nl, het Nederlands Verbond voor
Psychologen, Therapeuten en Agogen, www.nvpa.org , of GITP cursussen
gedragswetenschappen en supervisieopleiding. Een speciale gids met het cursusaanbod is
beschikbaar en te raadplegen op www.gitp-pao.nl
4.4. Klinische Pastorale Vorming
De Raad voor Klinische Pastorale Vorming verzorgt intensieve en langduriger trainingen. De
training stimuleert hem of haar naar zichzelf en naar anderen te kijken en zich te concentreren
op vragen als: Wie ben ik als pastor? Wat doe ik en waarom doe ik dat zo? Wat inspireert mij en
waar liggen mijn grenzen?
De kracht van het leerproces in een KPV-training is de wisselwerking tussen theorie en praktijk,
tussen individueel leren en leren in een groep. Werkcolleges en het oefenen van
praktijkstituaties vergroten kennis en vaardigheden. In de training worden gevarieerde (verbale
en non-verbale) werkvormen gebruikt. Spiritualiteit en geloofscommunicatie lopen als een rode
draad door het programma.
Er zijn vier opleidingcentra, genoemd op de website van de Raad voor Klinische Pastorale
Vorming en Pastorale Supervisie in Nederland:
1. Faculteit Katholieke Theologie, Universiteit van Tilburg
LUCE / Centrum voor Religieuze Communicatie
Vanaf:
17 september 2014
Cursuslocatie:
Abdij van Berne te Heeswijk-Dinther
Website:
www.LUCE-CRC.nl Zie ook 2.5
2. Protestantse Theologische Universiteit
Vanaf:
15 september 2014
Cursuslocaties:
Emmaüspriorij in Maarssen
12
Website: http://www.pthu.nl/PAO/Klinische%20Pastorale%20Vorming%20%2020132014%20%20website/
3. Symfora Groep, Centra voor Geestelijke Verzorging
Vanaf:
13 april 2015
Cursuslocatie:
Zon en Schild in Amersfoort
Website: http://www.ggzcentraal.nl/binaries/content/assets/website/merken/innova/bij-en-nascholing/de-klinisch-pastorale-vorming.pdf
4. Universitair Medisch Centrum – St.-Radboud & Theologische Faculteit, Radbout Universiteit
te Nijmegen in samenwerking met Vrije Universiteit Medische Centrum te Amsterdam.
Website: http://www.vumc.nl/afdelingen/PGV/kpvbasistraining2014
5.
Internationale programma’s
Aan diverse internationale onderwijsinstellingen is het mogelijk om een Summerschool of
kortdurend programma te volgen. Hieronder enkele voorbeelden. Websites van de instellingen
geven meestal beknopte informatie. Specifieke informatie moet apart via een contactformulier
opgevraagd worden.
Europa
5.1 Theologisches Seminar Bienenberg
Kirche, Kultur und Kontext
für kulturrelevante Gemeindeentwicklung
Dreiwöchige „Auszeit“ und individuelle berufsbegleitende Studienzeit
Dieses Angebot richtet sich besonders an Menschen, die nach einigen Jahren im Dienst neue
Impulse suchen oder bestimmte Themen (neu) theologisch und praktisch reflektieren wollen,
dafür aber nur begrenzt Zeit aufwenden können.
Website: http://az.bienenberg.ch/deu/
5.2.a London Mennonite Center
Website: www.menno.org.uk
5.2.b Cursussen van Bridgebuilders
Website: http://www.bbministries.org.uk/
Regular courses:
-Transforming Church Conflict (Standard and Senior Church Leaders)
Advanced Courses:
- Training of Trainer
- Mediating Interpersonal Conflicts
- Advanced Workshops
Other courses:
-Leading with Emotional Maturity
-Open Workshops Days
13
5.3 The Ecumenical Institute Château de Bossey
Chemin Chenevière 2
CH 1279 Bogis-Bossey
Switzerland
Tel: +41 22 960 7300
www.oikoumene.org/en/activities/bossey/study-at-bossey
Since its creation in 1946, the World Council of Churches’ Ecumenical Institute at the Château de
Bossey has been fulfilling its mission of ecumenical theological formation and education. With
its holistic way of education - which combines academic research, cross-cultural learning
through life in community, spiritual experience, exposure to and encounter with other faith
communities, Bossey continues to have a special place and vocation in ecumenical formation
today.
Short-term thematic courses for 2014 were:
1) Women's Pilgrimmage Towards Justice and Peace, June 9-13 facilitated by Dr. Fulata
Mbano-Moyo and Dr. Marina Behera
2) Green Churches: Ecology, Theology, and Justice in Practice, June 23-27 facilitated by Rev.
Dr. Guillermo Kerber-Mas, Rev. Dr. Dagmar Heller, and Rev. Dr. Odair Pedroso Mateus
3) Seeking Renewal of Spirit and Fullness of Life for All Creation as Witnessing
Communities, July 14-18, facilitated by Rev. Jooseop Keum and Dr. Marina Behera
4) Building an Interfaith Community, August 4-22, facilitated by Rev. Dr. Clare Amos and
Father Lawrence Iwaumadi
5 Evaluating Ecumenical Formation for Migrant Church Leaders, September 1-5 facilitated by
Dr. Amélé Ekué
Updated information will be posted on this website as it becomes available.
Buiten Europa
5.4. Mennonite Universities Canada
1. Conrad Grebel University College
Dit college behoort tot de University of Waterloo. Een onderdeel hiervan is de Toronto
Mennonite Theological Centre, verbonden met de Toronto School of Theology.
Dit college heeft o.a. een uitgebreid programma van Peace and Conflict Studies, waaronder
mediation en ‘congregational leadership’. Er zijn workshops van een tot vijf dagen – die ook
voor buitenlandse studenten bestemd zijn - die mogelijkheden bieden voor studieverlof.
Ook kun je hier Mennonite Studies doen, soms in een ‘summercourse’ programma.
Conrad Grebel University College
10 Westmount Rd. N
Waterloo, Ontario, Canada N2L 3G6
Tel. 001-519-885.0220
www.grebel.uwaterloo.ca
Toronto Mennonite Theological Centre
47 Queen’s Park Cres. East
Toronto, ON M5S 2C3
Tel. 001-416-978.6078
14
5.5. Canadian Mennonite University
The Canadian Mennonite University organizes the Canadian School of Peacebuilding.
We are running multiple 5-day courses for professional development and/or academic credit.
These are open to practitioners and students of peace, justice and development from around the
world.
Consider coming to Winnipeg, Manitoba to learn with the peacebuilders of the world.
See website for all details and online applications: www.cmu.ca/csop
The Canadian School of Peacebuilding will be held in June. Reserve the dates and watch our
website for next year's expanded course offers.
Canadian Mennonite University 500 Shaftesbury Blvd , Winnipeg,
Manitoba R3P 2N2 , Canada
Phone: (204) 487-3300
E-mail: [email protected]
Website: www.cmu.ca/csop
5.6 Associated Mennonite Biblical Seminary (AMBS) Elkhart, Indiana (VS)
Church Leadership Center
A message from the Associate Dean for Leadership Education
Deepen your ministry, strengthen your skills and renew your vision with resources from the
AMBS Church Leadership Center. Our highly qualified faculty guide theological reflection on
ministry practice, provide wisdom on the “how-to’s” of ministry, and stir imagination for more
effective spiritual leadership in a changing world. And you can achieve all of this in the midst of
busy ministry assignments.
Whatever your ministry stage, lifelong learning resources from the Church Leadership Center
can help you keep your ministry fresh, get connected to professors and colleagues, and
remember why you do what you do.
It might be a webinar, a daylong workshop, or a three-day conference. It might be an online
Anabaptist short course or a ten-day seminar extending over the year. It might be volunteering
at AMBS, one day a week or for several weeks at a time, or just occasionally. Whatever step you
decide to take next, we can enhance your ministry journey. —Jewel Gingerich Longenecker
Website: www.ambs.edu
5.7 Enkele andere menniste universiteiten/instellingen:
Eastern Mennonite University Harrisonberg, Virginia USA website: www.emu.edu/
Fresno Pacific Biblical Seminary, Fresno, USA website: http://seminary.fresno.edu/
6.
Overige Instellingen
6.1 De Zevende Hemel
Website: http://www.7evendehemel.nl/index.php/cursuss/nwe-cursuss
6.2 Stichting PaRDeS (voorheen B. Folkertsma Stichting voor Talmudica)
De Stichting PaRDeS is een studiecentrum waar iedereen welkom is die meer over het jodendom
wil weten.
Het hart van de stichting wordt gevormd door de Aschkenasy Bibliotheek, een verzameling van
meer dan 8000 boeken die alle standaardwerken op het gebied van de joodse traditie omvat.
De Stichting wil iedereen laten kennismaken met het jodendom, ongeacht zijn of haar
15
achtergrond. De Stichting doet dat door lezingen en studiedagen te organiseren, cursussen te
geven en het blad Tenachon uit te geven.
http://www.stichtingpardes.nl/algemeen/67/Cursussen-en-studiedagen-in-2014.html
Online cursussen Hebreeuws (Ivriet) zijn te volgen bij: Crescas:
http://www.crescas.nl/site/cursuswijzer/
6.3 Dominicaans Activiteitencentrum Huissen
Jaarlijkse organiseert het Dominicanenklooster in Huissen meer dan honderd programma’s voor
mensen en organisaties die zich willen bezinnen en bezield willen raken om weer in beweging te
komen. Een veelzijdig programma met verschillende onderwerpen, zie
www.dominicaanscentrum.nl .
6.4 Retraitecentrum De Spil
Op retraite gaan is een oude traditie die met name zijn oorsprong heeft in de Katholieke traditie
van de kerk. Tegenwoordig vinden velen de weg naar het klooster. De Spil positioneert zich
tussen herberg en klooster. We vinden het serieus nemen van onze geloof- en levensvragen
belangrijk maar ervaren het ook als goed om – indien gewenst - erover met elkaar in gesprek te
zijn.
De drempel van en naar De Spil is laag te noemen. We zijn gewone mensen die ons geloof als
waardevol beschouwen en elkaar stimuleren om God te zoeken en Hem in onze zoektocht door
het leven te betrekken.
De Spil is een mooie, oude verbouwde boerderij waar we 13 gasten kunnen verwelkomen. Er
zijn vier tweepersoons en vijf éénpersoons kamers. Daarnaast is er een mooie tuin en een
kapelletje waar dagelijks het morgen, middag en avondgebed wordt gebeden. Met de maaltijden
geven zij het ritme van de dag aan. De Spil heeft een Christelijke identiteit en iedere zoekende
naar God is welkom. In de Spil komen jonge en oudere mensen. Behalve retraites verzorgt de
Spil ook themaweekenden rondom geloof, spiritualiteit en milieu. Website:
www.retraitecentrum.nl
6.5 Stichting Contextueel Pastoraat Nederland
Opleiding Contextueel Pastoraat 2014-2016.
De opleiding gaat uit van de contextuele benadering die georiënteerd is op de intergenerationele
therapeutische visie van de Hongaars-Amerikaanse psychiater en familietherapeut I.
Boszormenyi-Nagy (1920-2007). In zijn benadering staat de relationele werkelijkheid van
mensen centraal en wat daarin ‘fair’ (eerlijk) is. De term ‘contextueel’ slaat op het netwerk van
relaties waarin elk mens is geweven én op de existentiële verbondenheid tussen de generaties,
met het oog op zowel de toekomst als het verleden. Iedere mens wordt geboren in een realiteit
die ook kwetsbaar is. Uit dit gegeven vloeit de noodzaak voort om op zoek te gaan naar wat in
iemands eigen context rechtvaardig en betrouwbaar is ten opzichte van specifieke anderen.
Dit relationeel-ethische concept, met de attitude van meerzijdig gerichte partijdigheid en de
daaruit voortvloeiende methodiek, is sinds eind jaren tachtig van groot belang gebleken voor
het pastoraat. Bovendien is de contextuele visie van betekenis voor het verstaan van en omgaan
met kerkelijke en maatschappelijke structuren, conflicten en tegenstellingen.
Zie verder: www.contextueelpastoraat.nl
16
7.
Faciltiteiten en Financiën
7.1 ANDPV
Supervisiefonds
Op de ledenvergadering van november 2003 is de ANDPV akkoord gegaan met de oprichting
van een Supervisiefonds. De kosten voor supervisie is als volgt geregeld: Een derde van de
kosten is voor rekening van de gemeente, een derde voor rekening van de betrokken predikant
(die langer dan twee jaar werkzaam is in de Broederschap) en een derde wordt betaald vanuit
het fonds. Het fonds is op basis van solidariteit en is alleen beschikbaar voor leden van de
ANDPV. Verdere informatie www.andpv.doopsgezind.nl
7.2 Overige fondsen
Een lijst van fondsen, vaak voor specifieke categorieën en onderwerpen, is opvraagbaar bij de
commissie Nascholing/Studieverlof
8.
Waardevolle websites:
Website van Drs. C.A. Boonstra, predikant werkbegeleider in de PKN.
Ds. Boonstra verzamelde op haar site verslagen van studieverloven van predikanten. Zeer
informatief om te zien welke onderwerpen hier aan de orde zijn en wat voor soort verslagen
daarover geschreven zijn. Actueel tot 1 september 2012.
http://home.hccnet.nl:80/caboonstra/studie.htm
Er is een lijst beschikbaar van door doopsgezinde proponenten geschreven scripties op de
website www.seminarium.doopsgezind.nl
17