ZorgSaam adviezen longfunctiena een onderzoek hernia-operatie 1 2 Inleiding Voor u zijn één of meerdere onderzoeken afgesproken op de longfunctieafdeling. In deze folder vindt u informatie over de verschillende onderzoeken die op de longfunctieafdeling gedaan worden. Leest u vooraf aan uw onderzoek(en) deze folder aandachtig door, dan weet u globaal wat u kunt verwachten en mist u geen belangrijke informatie over bijvoorbeeld het staken van medicatie. Op het aanvraagformulier kunt u zien welke onderzoeken voor u van toepassing zijn. Melden U hoeft zich niet te melden voor het onderzoek. Op het afgesproken tijdstip kunt u plaatsnemen in de wachtruimte van de longfunctieafdeling op route 57 (locatie Terneuzen) en route 32 (locatie Oostburg, begane grond). Verhinderd Bent u verhinderd voor het onderzoek? Wilt u dit dan zo spoedig mogelijk laten weten; Terneuzen 0115- 688000, Oostburg 0117459000 (Oostburg op dins- en donderdag). Begeleiding/ kinderen meenemen U kunt, wanneer u dat prettig vindt, iemand meenemen naar het ziekenhuis. Deze persoon mag niet aanwezig zijn bij het onderzoek, maar kan op u wachten in de wachtruime. Bij kinderen tot 18 jaar is het wel toegestaan dat iemand aanwezig is bij het onderzoek. Ook adviseren wij u om kinderen thuis te laten, tenzij u begeleiding hebt. De uitslag De uitslag van de onderzoeken hoort u van uw behandelend specialist. 3 Spirometrie/ flowvolumecurve/ residu bodybox/ luchtwegweerstand Bij dit onderzoek wordt de inhoud van uw longen gemeten, aan de hand van ademhalingsoefeningen. U krijgt hiervoor een mondstuk in de mond, dat in verbinding staat met een computer. Elke ademhalingsbeweging wordt hierop gemeten en geregistreerd. Daarnaast krijgt u ook een klemmetje op de neus om te voorkomen dat er lucht lekt via de neus. Het onderzoek vindt plaats in een glazen cabine, de bodybox, die qua uiterlijk vergeleken kan worden met een telefooncel met een stoel erin. De longfunctieanalist zal vooraf vertellen wat er van u verwacht wordt. Dit kan variëren van zo diep mogelijk in- en uitademen, tot heel krachtig alles uitblazen. Ook tijdens het onderzoek krijgt u nog voldoende aanwijzingen. Indien aangevraagd door de arts, krijgt u na afloop van het eerste gedeelte een medicijn om te inhaleren (Ventolin of Atrovent). Nadat u dit heeft geïnhaleerd mag u even in de wachtkamer plaatsnemen, zodat het medicijn kan inwerken (+ 10 minuten). Hierna wordt het onderzoek herhaald, om te zien of het medicijn effect heeft op uw ademhaling. Het onderzoek duurt ongeveer 30 minuten. Waar u op dient te letten: • Gelieve 1 uur van te voren niet te roken. • Indien u door ons medicatie (Ventolin of Atrovent) krijgt toegediend moet u 24 uur van tevoren stoppen met inhalatiemedicijnen. 4 Diffusiemeting Bij dit onderzoek wordt er gemeten hoeveel zuurstof de longen afgeven aan het bloed. Bij sommige longziekten kan dit zuurstoftransport verstoord zijn. U krijgt hiervoor weer een mondstuk in de mond en een klem op de neus. Er zal u gevraagd worden om in één teug de longen helemaal leeg te blazen en daarna meteen zo diep mogelijk in te ademen. Wanneer u volledig heeft ingeademd, moet u de adem 10 seconden vasthouden. Na die 10 seconden blaast u alles weer uit. Deze oefening wordt enkele malen herhaald. Het onderzoek duurt ongeveer 10 minuten. Waar u op dient te letten: • Gelieve 1 uur van te voren niet te roken. • Als de arts dit voorschrijft dient u minimaal 2 dagen voor het onderzoek bloed te laten prikken op het laboratorium Als er geen bloedonderzoek hoeft plaats te vinden wordt ter plaatse op de longfunctie door middel van een vingerprik een kleine bloedbepaling gedaan. 5 Histamineprovocatietest Bij dit onderzoek wordt de prikkelbaarheid van de luchtwegen bepaald. Histamine is een stof waarvoor sommige mensen gevoeliger zijn dan anderen. Deze gevoeligheid kan zich uiten in benauwdheid, hoesten en/of een beklemmend gevoel op de borst. Provocatie wil zeggen dat de longen met opzet aan de prikkelende stof worden blootgesteld om de gevoeligheid van de luchtwegen te meten. De analiste zal aan het begin van het onderzoek uitleggen wat er van u verwacht wordt. Het onderzoek kan beginnen zodra u een mondstuk in de mond heeft genomen en een klemmetje op de neus is geplaatst. Er zal u gevraagd worden zo diep mogelijk in te ademen en vervolgens alle lucht zo krachtig mogelijk uit te blazen. Als u dit een paar keer heeft gedaan, moet u via een ander mondstuk een teug histamine inademen. Hierna wordt u gevraagd om weer krachtig uit te blazen. Er wordt daarbij gekeken of het volume lucht dat u in 1 seconde kunt uitblazen (de éénsecondewaarde) verminderd is. Indien dit niet of nauwelijks is veranderd, krijgt u wederom de histamine te inhaleren, maar in een hogere dosering. Zodra u voldoende reageert op de histamine (maximaal 7 doseringen) krijgt u medicijnen om te inhaleren (Ventolin) die de benauwdheid weer snel zullen doen verminderen. Mocht het zo zijn dat u niet reageert op de histamine, dan krijgt u aan het eind van het onderzoek altijd nog de medicatie te inhaleren om een late reactie uit te sluiten. 6 Als de medicatie enkele minuten de tijd heeft gehad in te werken, zal u opnieuw een paar keer krachtig moeten blazen om vast te stellen of de éénsecondewaarde weer terug normaal is. Het onderzoek duurt ongeveer 45 minuten. Waar u op dient te letten: • Gelieve 4 dagen vooraf te stoppen met antiallergiemedicatie: Zyrtec (Ceterizine), Hismanal, Mizollen, Telfast, Triludan, Tavegil, Tinset, Xyzal, Aerius, Phenergan (Promethazine), Clarintine, Semprex, Kestine, Polaramine, Zaditen en ook Prednison-achtige stoffen (Prednisolon, Cerestone, Triamcinolon, Dexamethason, Medrol). • U dient 24 uur van te voren te stoppen met inhalatiemedicatie. • Probeert u zich 2 uur voor het onderzoek niet meer zwaar in te spannen en ook niet teveel in de kou te lopen. 7 Allergie huidtest Een allergie is een reactie op stoffen die normaal geen reactie opwekken. Bij dit onderzoek wordt er na gegaan of u allergisch bent voor bepaalde stoffen (boompollen, huisstofmijt, huisdieren enz.) Tijdens de test worden op beide armen 15 tot 17 druppeltjes vloeistof gedaan van verschillende stoffen. De analist prikt deze druppels met een klein prikkertje door de huid. Dit doet nauwelijks pijn. Na het aanprikken moet u 15 minuten wachten om daarna te kunnen beoordelen of u gereageerd heeft op één of meerdere stoffen. Indien u allergisch bent voor één van de geïnjecteerde vloeistoffen, zal er op de injectieplaats een kleine, rode zwelling optreden, eventueel ook gepaard gaande met jeuk. Deze zwelling kan een omvang hebben van enkele millimeters. Ook bij stoffen waar u niet allergisch voor bent kan wat roodheid ontstaan. Dit wordt veroorzaakt door het aanprikken van de huid. Na 15 minuten zal de analiste kijken of er zwellingen zijn opgetreden. Indien dit het geval is, zullen deze worden opgemeten. De grootte is maatgevend om te kijken hoe allergisch u bent. Zwellingen die enkele uren later pas optreden zijn onschuldig en worden niet beschouwd als een allergische reactie. U hoeft deze dan ook niet aan ons te melden. Het onderzoek duurt ongeveer 25 minuten. 8 Waar u op dient te letten: • Gelieve 4 dagen te voren stoppen met anti-allergiemedicatie Zyrtec (ceterizine), Polaramine, Kestine, Zaditen, Claritine, Semprex, Hismanal, Mizollen, Telfast, Triludan, Tavegil, Tinset, Xyzal, Aerius, Phenergan (Prometazine) en ook prednisonachtige stoffen (Prednisolon, Celestone, Triamcinolon, Dexamethason, Medrol). • Op de dag van het onderzoek mogen de armen niet worden ingesmeerd met spierbalsem en/of bodylotion. NO-meting Met dit onderzoek wordt de hoeveelheid stikstof in de uitademing gemeten, welke verhoogd kan zijn bij sommige aandoeningen zoals astma en infecties van de luchtwegen. U staat met het apparaatje in de hand voor een spiegel en ademt helemaal uit tot u niet meer verder kunt. Vervolgens ademt u via het apparaatje zo diep mogelijk in om daarna in 10 seconden heel gelijkmatig terug uit te blazen. Het onderzoek duurt ongeveer 5 minuten. Waar u op dient te letten: • De avond voor het onderzoek mag u géén nitraatrijke groente eten zoals spinazie, andijvie, chinese kool, rode bietjes, sla, spitskool, bleekselderij, koolrabi, paksoi, omdat dit het onderzoek kan beïnvloeden. • Voor het onderzoek mag u geen zware inspanningen leveren zoals sporten of zware huishoudelijke taken. Om dezelfde reden wordt het ook afgeraden op de fiets naar het ziekenhuis te komen. • 3 tot 4 uur voor het onderzoek mag u niet roken. • 4 uur voor het onderzoek mag u geen alcohol nuttigen. 9 Hyperventilatieprovocatietest Hyperventilatie staat voor ‘te snel en/of te diep ademen’, dus meer in- en uitademen dan eigenlijk noodzakelijk is. Het lichaam is daar niet op ingesteld en zal zich hierop proberen aan te passen, wat gepaard kan gaan met klachten van verschillende aard (hartkloppingen, vermoeidheid, tintelingen van de vingers enz.). De analiste zal u aan het begin van het onderzoek een vragenlijst overhandigen waar verschillende soorten klachten op staan. U mag vervolgens de lijst invullen; komen de klachten u bekend voor en zo ja, in welke mate. Als u hier mee klaar bent zal de analiste u nog een aantal aanvullende vragen stellen. Hierna kan er gestart worden met de hyperventilatietest. U krijgt hiervoor een mondstuk in de mond en een klem op de neus. Tevens krijgt u een saturatiemetertje op de vinger die de zuurstofverzadiging in het bloed bepaalt. Nadat u even rustig door het mondstuk heeft geademd, zal de analiste u vragen sneller en dieper te ademen. Het is de bedoeling dat u dit 1,5 minuut volhoudt. Daarna mag u weer op uw eigen tempo ademen waarbij het mondstuk nog 3 minuten in de mond moet blijven. Zodra het mondstuk uit de mond mag, zal de analiste met u de vragenlijst nalopen. Er wordt hierbij gelet of de klachten die u had aangekruist op de lijst, zich ook tijdens het onderzoek hebben voorgedaan. Het onderzoek duurt ongeveer 30 minuten. Waar u op dient te letten: • Er zal naar uw medicatie worden gevraagd, het is dus raadzaam een lijstje mee te brengen van uw medicatie. • Het kan gebeuren dat u na het onderzoek nog wat duizelig bent, het is dan ook aan te raden om iemand mee te nemen die u naar huis kan rijden. 10 MIP-MEP Bij de MIP-MEP-meting wordt de kracht van de spieren, die verantwoordelijk zijn voor de in- en de uitademing, gemeten. U neemt plaats in de longfunctiecabine, de deur blijft open, en u ademt normaal door een mondstuk, met een klem op de neus. De analiste zal u vragen zo ver mogelijk uit te ademen en vervolgens tegen een dichte klep zo krachtig mogelijk, enkele seconden in te ademen. Zo wordt de kracht van de inademingsspieren gemeten. De kracht van de uitademingsspieren wordt gemeten door eerst zo diep mogelijk in te ademen en dan zo krachtig mogelijk enkele seconden uit te blazen tegen de dichte klep. Elke meting wordt enkele malen herhaald. Voor dit onderzoek mag u (long)medicatie gewoon doorgebruiken. Het onderzoek duurt ongeveer 15 minuten. Bio-elektrische impedantie Het lichaam bestaat uit vet (vetmassa) en uit organen, botten, spieren en water (vetvrije massa) Bio-impedantie is een methode om de hoeveelheid vetmassa en vetvrije massa te kunnen meten. De hoeveelheid vet en vetvrije massa zegt iets over de conditie van uw lichaam. Gebruik de dag van het onderzoek geen lotions en crèmes op handen en voeten. Vooraf dient u alle sieraden af te doen. U mag op de onderzoektafel gaan liggen. U krijgt twee elektroden op de hand en twee op de voet geplakt en daarna wordt u aangesloten op de bio-impedantiemeter. Door de elektroden worden hele kleine stroompjes geleidt. U voelt hier niets van. Het onderzoek duur ongeveer 10 minuten. • Indien u zwanger bent of een pacemaker draagt, kan de meting niet worden uitgevoerd. 11 Fiets-ergometrie met ventilatiemeting Bij dit onderzoek wordt de ventilatie van de longen gemeten tijdens inspanning, om zodoende inzicht te krijgen in wat de reden is dat u niet verder te belasten bent (hart, longen, spieren, hersenen, bloedsomloop). De analiste zal u aan het begin van het onderzoek uitleggen wat er van u verwacht wordt. Vooraf aan het onderzoek moet u enkele malen krachtig blazen door een mondstuk. Tevens zal de arts een infuusnaald in de slagader aanbrengen, zodat er tijdens het fietsen bloed kan worden afgenomen, wat onderzocht wordt in het laboratorium. Het kan ook zijn dat bij u, in plaats van deze infuusnaald, de slagader in de pols aangeprikt wordt voor een bloedmonster en dat dit aan het eind van de fietstest nogmaals wordt gedaan (dit noemen we een arteriepunctie). Zodra u op de fiets mag plaatsnemen, worden er elektroden op het lichaam geplaatst om tijdens het fietsen uw hartslag te controleren. Tevens krijgt u een bloeddrukband om uw arm, om tijdens het fietsen meerdere malen de bloeddruk te kunnen meten. Als laatste krijgt u een masker voor uw mond en neus. Via dit masker bent u verbonden met een apparaat dat metingen verricht en registreert. Het masker belemmert de ademhaling niet en u kunt gewoon blijven praten door het masker. U mag dan beginnen met enkele minuten infietsen, daarna wordt tijdens het fietsen de belasting steeds wat opgevoerd, zodat u meer werk moet verrichten om de trappers van de fiets rond te krijgen. U zult zich hierbij maximaal moeten inspannen. Alleen wanneer u niet meer verder kunt, wordt een laatste keer bloed afgenomen (via het infuus of via een prik in de pols). 12 Daarna wordt de belasting van de fiets verlaagd, zodat u kunt uitfietsen. Nadat nogmaals de bloedruk en hartslag is gecontroleerd, wordt u losgemaakt van alle apparaten en kunt u afstappen. Indien u een infuus heeft gekregen, wordt dit verwijderd en krijgt u een drukverband op de plaats waar de naald heeft gezeten. Daarna kunt u zich opfrissen en mag u weer naar huis. Het onderzoek duurt ongeveer een uur. Waar u op dient te letten: • Draag gemakkelijk zittende kleding en schoenen. • Het kan gebeuren dat u na het onderzoek vermoeid of wat benauwd bent, het is dan ook aan te raden om iemand mee te nemen die u naar huis kan rijden. Arteriepunctie Een arteriepunctie is een prik in de slagader van de pols, waarbij een beetje slagaderlijk bloed wordt afgenomen. In het laboratorium wordt onder andere de hoeveelheid zuurstof, koolzuur en de zuurgraad van het bloed gemeten. De prik wordt door sommige patiënten als wat pijnlijk ervaren. Na de prik krijgt u een drukverbandje op de plaats van de prik, wat u ongeveer een uur moet laten zitten. Indien u zuurstof gebruikt, zal de arts bepalen of de prik met of zonder zuurstof gedaan dient te worden. Indien dit zonder zuurstof moet, dient u de zuurstof 30 minuten voor de prik af te doen. U mag medicatie voor dit onderzoek gewoon doorgebruiken, ook antistollingsmedicatie (tenzij anders aangevraagd door de arts). 13 Spirometrie voor en na inspanning Bij dit onderzoek wordt er gekeken of er benauwdheid optreedt als gevolg van inspanning (fietsen). De analiste zal vooraf uitleggen wat de bedoeling is. U krijgt een mondstuk in de mond en een klem op de neus. Via het mondstuk bent u verbonden met een apparaat dat meting verricht en registreert. Er worden enkele ademhalingsoefeningen gedaan. Hierna mag het mondstuk weer uit de mond en de klem van de neus. Vervolgens mag u plaatsnemen op de fiets en worden enkele elektroden op de rug geplakt die de hartslag meten. Bij het fietsen wordt de belasting telkens wat opgevoerd zodat u steeds meer werk moet verrichten om de trappers van de fiets rond te krijgen. Zodra u voldoende bent belast mag u stoppen. Hierna krijgt u meteen weer het mondstuk ik de mond en de klem op de neus. Dan moet u maximaal diep inademen en maximaal krachtig uitblazen. In totaal moet dit acht maal gebeuren, telkens met ongeveer twee minuten ertussen. Er wordt daarbij gelet op eventueel optredende benauwdheid. Na het blazen zal er gekeken worden of u het nog benauwd heeft. In geval van klachten krijgt u Ventolin te inhaleren. Dit moet enkele minuten inwerken waarna u nog een keer mag blazen. Zodra u zich weer goed voelt mag u naar huis. Indien zich geen benauwdheidsklachten voordoen, hoeft u geen Ventolin te inhaleren en mag u gelijk naar huis. Het onderzoek duurt ongeveer 45 minuten. 14 Waar u op dient te letten: • Draag gemakkelijk zittende kleding en schoenen. • Gelieve 4 dagen van tevoren stoppen met antiallergiemedicatie: Zyrtec (ceterizine), Polaramine, Kestine, Zaditen, Claritine, Semprex, Hismanal, Mizollen, Telfast, Triludan, Tavegil, Tinset, Xyzal, Aerius, Phenergan (Prometazine). • U dient 24 uur van tevoren te stoppen met inhalatiemedicijnen. • Probeert u zich 2 uur voor het onderzoek niet meer zwaar in te spannen en ook niet te veel in de kou te lopen. 6-Minuten looptest Met de 6-minuten looptest wil de arts een indruk krijgen van uw uithoudingsvermogen en bepalen of er sprake is van een daling van de zuurstofsaturatie (verzadiging van zuurstof in het bloed). Vooraf aan het onderzoek krijgt u een saturatiemeter op de vinger. Vervolgens gaat u in 6 minuten tijd proberen zoveel mogelijk meters af te leggen. U dient te wandelen en mag niet rennen. U bepaalt zelf het tempo en mag zo nodig tussendoor rusten of het tempo verlagen. Tijdens de test zal de analiste elke minuut de zuurstofsaturatie noteren. Waar u op dient te letten: • Medicatie hoeft u voor dit onderzoek niet te staken • Probeert u zich 2 uur voor het onderzoek niet meer zwaar in te spannen. • Draag gemakkelijk zittend schoeisel en kleding. 15 Mantoux De huidreactie volgens mantoux is een test om vast te stellen of een patiënt ooit in aanraking is geweest met de tuberculosebacterie en hierdoor afweerstoffen heeft aangemaakt in het lichaam. De tuberculine wordt met een klein naaldje net onder de huid van de rechteronderarm gespoten. De huid wordt rondom de plaats van de injectie gemarkeerd. Zorgt u ervoor dat deze markering zichtbaar blijft voor de uitslag. Na drie dagen wordt de plaats waar de vloeistof is geïnjecteerd gecontroleerd op eventuele verdikking en roodheid. De omtrek van deze verdikking en de roodheid van de huid bepaalt of de uitslag positief of negatief is. De huidtest is in ieder geval negatief wanneer de huid niet heeft gereageerd op de ingespoten vloeistof. De uitslag van de mantoux kan onbetrouwbaar zijn wanneer u een BCG-vaccin heeft gehad. Ook reageert de huid soms niet op een mantoux wanneer u een ziekte heeft met een verstoorde afweer (zoals sarcoïdose) of wanneer u Prednison gebruikt. Bij het plannen van een afspraak moet men rekening houden met onderstaand schema in verband met het aflezen na drie dagen; Dag van prik zetten: Maandag Dag van aflezen: Donderdag (evt. in Oostburg) Dinsdag (evt. in Oostburg) Vrijdag Vrijdag Maandag 16 Compliance Bij dit onderzoek wordt gemeten hoe elastisch (rekbaar) de longen zijn. Om de elasticiteit te kunnen meten is het nodig om de druk binnen uw borstkas te meten tijdens de ademhaling. Hieruit kan de elasticiteit van de longen berekend worden. Er wordt gebruik gemaakt van een dun slangetje met aan het eind een ballonnetje, dat via de neus in de slokdarm wordt gebracht. Vooraf worden de keel- en neusholte verdoofd, door middel van het opsnuiven van een verdovingsvloeistof wat in de neus gesprayd wordt. Bij het inbrengen, schuift de analiste het tipje van de ballonkatheter in één van de neusgaten. U krijgt dan een bekertje water en terwijl u slokjes water drinkt, schuift de analiste het slangetje verder naar binnen. Het slangetje komt zo vanzelf in de slokdarm te liggen. Het inbrengen kan enige irritatie en/of prikkeling in de neus en keel veroorzaken. Na het inbrengen krijgt u een klemmetje op de neus. U mag dan plaats nemen in de bodybox (de cabine) en krijgt een mondstuk in de mond. De deur van de cabine mag open blijven. Na enige tijd rustig te hebben geademd, zal de analiste u vragen een aantal keren heel diep in te ademen en vervolgens heel rustig weer terug uit te ademen. Direct na het onderzoek wordt het slangetje eenvoudig en pijnloos verwijderd. Waar u op dient te letten: • In verband met eventuele braakneigingen tijdens het inbrengen is het aan te raden een uur voor het onderzoek niets meer te eten of te drinken. • Medicatie mag u (tenzij anders aangevraagd door de arts) gewoon door gebruiken. • Na het onderzoek mag u ivm de verdoving van de keel 1 uur niets eten of drinken. 17 Vragen? Wanneer u vragen heeft over het onderzoek, bespreek deze dan met de arts die het onderzoek aanvraagt. U kunt zich tijdens kantooruren ook wenden tot de afdeling functieonderzoeken in Terneuzen, telefoonnummer: 0115-688000. 18 Rechten en plichten Als patiënt heeft u bepaalde rechten en plichten binnen de gezondheidszorg. Dit is vastgelegd in de Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO, in werking sinds 1 april 1995). In deze folder geven wij een korte omschrijving van één van de belangrijkste punten uit deze wet: informatie en toestemming. U hebt recht op informatie over uw ziekte, de onderzoeken en de behandeling. U kunt dan ook altijd aan uw specialist, de spreekuurassistente, een verpleegkundige of andere hulpverlener om een andere toelichting vragen wanneer u iets onduidelijk is. Een onderzoek of behandeling zal pas ingesteld worden nadat u daarvoor toestemming heeft gegeven. U hebt het recht een onderzoek of behandeling te weigeren. Anderzijds heeft u als patiënt de plicht om naar beste weten inlichtingen te geven aan uw arts en om de medewerking te verlenen die de hulpverlener voor het uitvoeren van een onderzoek of behandeling nodig heeft. Meer informatie over dit onderwerp kunt u tevens lezen op onze website: www.zorgsaam.org Zie hiervoor de rubriek ‘rechten en plichten’. ZorgSaam houdt zich aan de Wet Bescherming Persoonsgegevens. 19 ZorgSaam Ziekenhuis Wielingenlaan 2 4535 PA Terneuzen Tel. (0115) 68 80 00 Fax (0115) 62 08 34 ZorgSaam Ziekenhuis Pastoor van Genklaan 6 4501 AJ Oostburg Tel. (0117) 45 90 00 Fax (0117) 45 40 15 ZorgSaam Ziekenhuis Lyceumstraat 20 4561 HV Hulst Tel. (0114) 37 30 00 Fax (0114) 31 27 90 20 ZorgSaam Ziekenhuis maakt deel uit van Stichting ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen. Meer informatie vindt u op onze website www.zorgsaam.org 35974.07.12
© Copyright 2024 ExpyDoc
