Aanpak stankoverlast Brouwhuis

Aanpak stankoverlast Brouwhuis
Notitie van de Wijkraad Brouwhuis
Juni 2014
Inleiding
Deze notitie is bedoeld om bij overheden op alle niveaus de overlastsituatie, waarmee de
Helmondse wijk Brouwhuis nu al tientallen jaren kampt, in beeld te brengen. Concreet zijn wij
als Bestuur van de Belangenvereniging Wijkraad Brouwhuis uit op een aanpassing van de
Wet Milieubeheer waardoor stankoverlast effectief is in te perken.
Brouwhuis is van oorspong een gehucht, gelegen in landelijk gebied ten zuidoosten van
Helmond en sterk gericht op Deurne. In de 20’er jaren lukt het de bevolking om een kerk te
bouwen en groeit Brouwhuis uit tot een dorp mét de noodzakelijke voorzieningen als een
lagere school, café, een kruidenierszaak en zaken die in een dorp nodig zijn.
Figuur 1
Brouwhuis rond 1980
In 1968 wordt Brouwhuis door de tot groeistad benoemde stad Helmond geannexeerd.
Vervolgens komt er langzaam maar zeker een vorm van verstedelijking op het dorp af die
zelfs een vergelijking met het inmiddels met opheffing bedreigde dorp Moerdijk mogelijk
maakt.
1
Korte beschrijving overlast in de loop van de tijd
Ten eerste wordt ten noorden van het dorp een nieuwbouwwijk gerealiseerd waardoor het
dorp van enkele honderden inwoners uitgroeit tot een Helmondse wijk van bijna 10.000
inwoners.
Ten oosten van de wijk wordt een provinciale weg N279 gepland en vervolgens aangelegd.
Ten westen van de wijk wordt Brouwhuis afgesneden van het oorspronkelijk landelijk gebied
door de aanleg van de kanaalomleiding. Het gebied ten westen van het kanaal wordt
omgevormd tot een bedrijventerrein, Varenschut genaamd, grenzend aan het reeds
bestaande bedrijventerrein Hoogeind. Pal ten zuiden van de wijk wordt een bovenregionaal
bedrijventerrein BZOB geprojecteerd voor milieucategorie 4-5, het voor omwonenden ergste
bedrijventerrein ná Moerdijk in Brabant. Milieucategorie 4-5 betekent in de praktijk dat
procesindustrieën toegelaten moeten kunnen worden. Kenmerk van dit type bedrijvigheid
(overigens met maar een kleine arbeidsintensiteit!) is dat deze bedrijven (haast) continu
stank en geluid emitteren en dat het dus afhankelijk is van de wind of omwonenden er last
van hebben. Laten nu net de bedrijfsterreinen Varenschut en BZOB zo gelegen zijn ten
opzichte van Brouwhuis dat bij de overheersende zuidwesten winden (zie figuur 2)
Brouwhuis onevenredig zwaar belast wordt, en dat al tientallen jaren lang!
Figuur 2
Windrozen die in Beek de overheersende ZW-winden weergeven
2
Figuur 3 geeft de situatie weer zoals gepland in het ASP (Algemeen Structuur Plan) van
1990. Helaas wordt dit plan na zo’n 25 jaar werkelijkheid, maar blijft het daar niet bij. De
geprojecteerde bedrijfsterreinen Varenschut en BZOB worden beide in de huidige plannen
nog verder vergroot!
Figuur 3
Brouwhuis (rechtsonder op de kaart) omgeven door bedrijventerrein
volgens ASP 1990
Tot overmaat van ramp ontvouwt de Provincie heilloze plannen, gelukkig door de huidige
gemeentebesturen van Helmond en Eindhoven gedwarsboomd(!), om pal ten oosten van de
wijk de provinciale weg N279 uit te bouwen tot 2x2 strooks autoweg met meer dan provinciale betekenis!! De druk op het bosgebied ten oosten van Brouwhuis, de zogenaamde
Brouwhuisse Heide, onderdeel van de EHS, wordt daarmee nog groter om op termijn ook dit
gebied te gaan verstedelijken. Het doemscenario Moerdijk dringt zich steeds verder op,
terwijl de (nieuwe) inwoners van Brouwhuis destijds (jaren ’80 en ’90) naar de wijk toe gelokt
zijn met de gedachte “leven in een groene omgeving”!
In de belangenafweging (boven)stedelijk belang tegenover plaatselijk belang blijkt Brouwhuis
steeds weer het onderspit te moeten delven. Zo worden de nadelen van het creëren van
werkgelegenheid in stad en regio steeds weer op het bordje van Brouwhuis gelegd.
Terugdringing van overlast
Deze cri-de coeur gaat over de gerechtvaardigde Brouwse eis om overlast van de omgeving
op Brouwhuis terug te dringen. Bij de overlast te denken aan geluids- en fijnstof- overlast en
3
vooral stankoverlast van bedrijven, geluids-, trilling- en fijnstofoverlast en barrièrewerking van
de weg-, rail- en waterinfrastructuur in de onmiddellijke nabijheid van Brouwhuis.
En juist op dit punt van terugdringen van overlast wringt de schoen. Omwonenden worden
volstrekt onvoldoende beschermd. Alleen de zogenaamde geluidscontour voor het totale
bedrijventerrein BZOB biedt enige begrenzing van de verdere uitbreiding van geluidsoverlast
van bedrijven op de omgeving, tenminste indien deze contour in de loop van de tijd niet
wordt opgerekt. Voor stank bestaat er niet zo’n contour. Bij navraag schijnt het juridisch zo te
zijn dat slechts voor strikt gelijksoortige bedrijven ‘stankcirkels’ kunnen worden ‘opgeteld’. Dit
is in feite vreemd omdat stankcirkels berekend en gemeten worden aan de hand van
standaard geureenheden. Hier willen wij een dringende oproep doen aan allen, op welk
overheidsniveau dan ook, die zich in het land en Europa met wetgeving bezighouden om
deze situatie voor omwonenden fundamenteel en juridisch te verbeteren. In de Geledingszone Brouwhuis zijn agrarische bedrijven (kalkoenen en varkens) die veel stankoverlast
veroorzaken. Op BZOB zijn voor Brouwhuis de belangrijkste stankverwekkers: een
mestverwerkingsbedrijf, een mengvoederbedrijf en een groot slachtbedrijf. Kijkend naar de
ontwikkelingen in de (veel te grote) intensieve veeteelt in Brabant, i.c. meer benodigde
capaciteit voor mestverwerking, vrezen wij dat verdere uit- en inbreiding van BZOB en
Varenschut nog meer stankoverlast met zich mee gaat brengen. Gezien het bovenstaande
een volstrekt onverkwikkelijke en onacceptabele ontwikkeling!!
Afsluitend, wat wij u vragen is als volgt samen te vatten:
•
•
Breng alle typen overlast van buiten Brouwhuis op Brouwhuis effectief en op
korte termijn terug.
Realiseer op korte termijn methoden en wetgeving waarbij stankcirkels van
bedrijven kunnen worden opgeteld, waardoor het mogelijk wordt om
bedrijventerreinen en landbouwgebieden te voorzien van niet alleen een
geluidscontour maar ook een stankcontour.
B. Vogel
J. Martens
Voorzitter BWB
secretaris BWB
P.S. Lees ook bijgaande recente artikelen uit het Eindhovens Dagblad:
1.
2.
3.
4.
d.d. 29-4-2014: “Aanpak van stankoverlast in gevaar”
d.d. 2-5-2014: “De burger heeft nu niets aan regels over stank”
d.d. 2-5-2014: “Vieze luchten” (ingezonden brief)
d.d. 3-5-2014: “Acht milieugroeperingen: ‘Fouten stankberekening waren bekend’”
4
5
6
7