De virtuele patiënt, deel 1

Philippe Nuytens,
tandarts
De virtuele patiënt
deel 1
Zijn we vandaag in staat om een ‘virtuele patiënt’ te creëren? Kunnen we onafhankelijk van plaats en tijd de
eigenschappen van een patiënt reproduceren? Met andere woorden: een softwarematige analyse als uitgangspunt
voor het restauratieve tandheelkundige werk. Een samensmelting van ‘digitaal’ radiografisch beeldmateriaal en een
‘digitaal’ restauratief model in één ‘digitaal’ patiëntendossier. Accuraatheid is hierbij van groot belang en tevens
bepalend voor de toepasbaarheid binnen de tandheelkundige diagnostiek en de restauratieve behandelplanning. De
digitale radiografische beeldvorming (2D en 3D), waarvan de toepasbaarheid reeds jaren is bewezen, wordt reeds veel
gebruikt. De laatste ontwikkelingen gaan echter nog een stap verder, waarbij CBCT data worden gecombineerd met
face-scans of intra-orale scans.
1. Tandheelkunde
traject met langzame leercurve. Het
de digitale afdrukstift, met name de
leren werken met een digitaal systeem
'scanbody'.
Razendsnelle ontwikkelingen creëren
vraagt dus tijd. Dit geldt voor de meeste
vandaag meerdere productielijnen in
merken op de huidige digitale markt:
verschillende
seg-
Cadent iTero, 3M Lava™ COS, 3Shape
menten. De tandarts krijgt steeds
TRIOS®, Cerec Bluecam, MHT 3D-Pro-
De ontwikkelingen in het tandtechnisch
grotere keuzemogelijkheden om op
gress.
labo lopen parallel met de ontwikkelin-
tandheelkundige
de vraag van de steeds kritischer wordende patiënt in te spelen.
2. Tandtechnisch labo
gen in de tandheelkunde. Veelal stapEen voordeel van een digitaal scansys-
pen de labo’s eerder in en wordt er
teem is dat de tandarts nauwkeuriger
gekeken naar de verschillende markt-
Onze conventionele methodes voor
gaat werken. Preparaties moeten aan
segmenten en het verwachte toekomst-
restauratief
werk
strikte eisen voldoen om een geslaagde
perspectief. Labo’s die nauwgezet de
kunnen door een volledig digitale tech-
digitale afdruk te nemen, zoniet komt
technische
niek vervangen worden. Daarbij is het
er een negatieve terugkoppeling uit het
aspecten volgen kijken gemiddeld twee
ene niet per definitie beter dan het
softwaresysteem. Vaak voorkomende
tot drie jaar vooruit, aldus J.L. Beckers.
andere. Beide methodes blijven echter
negatieve terugkoppelingen zijn een
De bestaande CAD-CAM technolo-
onderhevig aan de vaardigheden van
onduidelijke preparatiegrens, onder-
gieën zullen zich verder ontwikkelen.
tandarts en tandtechnicus.
snijding of te weinig interocclusale
Er wordt meer en meer ingespeeld op
ruimte. Eén van de grootste stappen
de specifieke tandheelkundige noden.
De vaardigheid voor de digitale behan-
in de restauratieve tandheelkunde op
Daarbij zal zowel innovatief als poten-
deling resulteert uit een bijscholings-
implantaten wordt vandaag gezet met
tieel kostenbesparend worden gewerkt.
en
prothetisch
en
markt-economische
▲
Oktober 2014
13
Uitdagingen in de vorm van biocom-
flex prothese voor de aanvulling van
Op radiografische controle (fig. 6) na
patibele, esthetische en functioneel
de gebitselementen in het 2e kwadrant
4 maanden wordt een goede integra-
hoogwaardige restauraties zijn daarom
(fig 2-3).
tie van de 3 Straumann implantaten
steeds meer feit dan fictie. De digi-
gezien. Een klinische controle met uit-
tale workflow toont een minimum aan
De restdentitie in de bovenkaak bestaat
stekende perio-test waarde (-1/-5) wijst
stappen in vergelijking met het ana-
uit de gebitselementen 11, 12, 13, 14 en
uit dat na deze helingsperiode van 4
loog productieproces (fig. 1).
15. We merken ook op dat bij breed
maanden kan gestart worden met de
lachen zonder de prothese, er in het 2e
suprastructuur.
Een nauwe samenwerking met het
kwadrant een lage lachlijn aanwezig is
tandtechnisch labo is bij de digitale
(fig. 4). Haar wens is een vaste prothe-
behandeling van cruciaal belang. Hier-
tische oplossing voor het 2e kwadrant.
bij dank ik Xavier Deleersnijder, CAD/
CAM Development Manager, Elysee
Na een grondige radiografische en
Dental voor zijn kennis en zijn geduld.
softwarematige analyse (Straumann
Guide System) worden 3 implantaten
n2
geplaatst, acht weken na een lokale
3. Klinische casus: Prothetische
oplossing voor een halve
tandenboog
sinusopbouw middels autoloog bot en
bio-oss in regio 25. In regio 21 wordt
een Straumann Bonelevel implantaat geplaatst met diameter 3.3 mm
Een 52-jarige dame meldt op de eerste
en lengte 14 mm. In regio 23 en regio
consultatie dat zij niet meer tevreden is
25 worden 2 Straumann Bonelevel
over haar huidige prothetische voorzie-
implantaten geplaatst met diameter
ning. Nu draagt zij een partiële Dura-
4.1 mm en lengte 12 mm (fig. 5).
n3
n4
n5
Fig 1. Schema van het conventioneel en analoog productieproces.
▲
14
n6
Forma® INTRAORALE SCANBODY’S
Forma® intraorale scanbody’s (scan-abutments) zijn uiterst nauwkeurige
componenten voor het bepalen van de positie en oriëntatie bij het digitaal ‘afdrukken’
van tandwortelimplantaten. Op basis van deze scans kan het tandtechnisch
laboratorium implantaatgedragen restauraties vervaardigen, zoals solitaire CAD/
CAM-abutments en CAD/CAM-bruggen op maximaal twee implantaatpijlers.
Handelsweg 16 | 2404 CD Alphen aan den Rijn | T +31 (0)172 653300 | [email protected] | www.elysee-dental.nl
Minderbroederstraat 12Q | B - 3000 Leuven | T +32 (0)16 270040 | [email protected] | www.elysee-dental.be
IMPLANTAATPROTHETIEK
Er wordt hier gekozen voor een 5-delige
gevoegd in 1 beeld (stl-file): scanbody
verschroefde brug met authentieke
+ gingiva + restdentitie. Na subtractie
interne titaniumconnecties met daar-
van de ingescande scanbody verschijnt
over een zirconiumstructuur met opge-
de implantaat-code in het software-
02-09-14 13:55
n
7
bakken porselein.
programma.
Een ‘afdrukloze’ behandeling wordt
De voorbereiding van de patiënt op
hier voorgesteld, met name het ver-
de digitale afdrukname gebeurt met
vaardigen van een implantaatbrug op
behulp van het Optragate systeem
een digitale manier.
(Detrey) (fig. 10). Dit maakt het werkveld overzichtelijk en het scannen dus
Bij het digitaal werk op implantaten
gemakkelijker. Er worden 3 Scanbodies
wordt niet meer gewerkt met een con-
geplaatst op de Straumann Bonelevel
ventionele afdruk met afdrukstiften.
implantaten.
Leaflet_Intraorale scanbodies.indd 2
Men maakt echter gebruik van scan-
n8
n9
bodies (fig. 7 en 8). Scanbodies zijn
T.h.v. de restdentitie en de gingiva
de rechtstreekse verbinding tussen
wordt licht gepoederd. Dit noemt men
het tandtechnisch labo en de tand-
‘light-dusting’. Dit doen we om de licht-
arts. Waar vroeger scanbodies werden
reflectie t.h.v. de tanden en de gingiva
gebruikt om vanuit het uitgegoten gips-
te minimaliseren. De scanbodies dient
model een software-input te doen, kan
men niet te poederen omdat er reeds
dit nu rechtstreeks vanuit de mond van
een powder-coating werd op aange-
de patiënt (fig. 1).
bracht tijdens het produktieproces.
Een scanbody past, net zoals een
Op de monitor van het 3M Lava™ COS
afdrukstift, op het implantaat-niveau.
scan-systeem ziet men duidelijk de
Een scanbody draagt telkens een unieke
inclinatie van de scanbodies op het
code. Deze code is bepalend voor het
implantaat-niveau (fig. 11).
type implantaat, bv. L1400 betekent
Straumann Bonelevel 3.3 (fig. 9).
De beetrelatie van de boven- en onderkaak gebeurt door een buccale scan
te nemen van de maximale occlusie
wordt doorgestuurd naar het tandtech-
van de restdentitie. In dit geval wordt
nisch labo wordt alle informatie samen-
met de scan-tip een optisch kader
▲
10
n
Wanneer later het ingescande beeld
Oktober 2014
15
getraced in het 1e en het 4e kwadrant.
lijkheid werden deze uiteraard eerst
beeld van de implantaat-inclinatie en
De rode pijlen duiden de richting aan
verwijderd om het dichtbijten niet te
de op te stellen brugelementen (fig. 13).
waarin dit kader wordt gemaakt. Heel
verhinderen (fig. 12).
belangrijk bij het uitvoeren van deze
Door het optische kader in het 1e en
beetregistratie is het afhalen van de
Met de 3M Lava™ Laboratory software
het 4e kwadrant, werd de beet goed
scanbodies. De scanbodies worden
kunnen de zaagsnedes digitaal gemaakt
geregistreerd. Beide kaken staan nu
hier op dit beeld namelijk afgebeeld
worden. Dit gebeurt zonder een fysiek
perfect in maximale occlusie. Een
‘doorheen’ de antagonist. In werke-
model. Wij krijgen op die manier een
digitale articulator houdt deze occlu-
19
n
11
n
15
n
20
n
12
n
13
n
17
n
14
n
18
n
21
n
22
n
▲
16
16
n
sie digitaal vast. Nu kunnen de 3D- modellen worden
G E E N
BAT T E R I J E N
G E E N
S N O E R
O N V E R G E L I J K BA A R
geprint (fig. 14).
Er wordt een CAD-design van de zirconium brugstructuur
gemaakt. Dit ontwerp wordt doorgestuurd naar het mil-
De revolutionaire U-40™ Ultracapacitor
ling centrum van het tandtechnisch labo (fig. 15).
heeft maar 40 seconden nodig om weer volledig
opgeladen te worden. Onvergelijkbaar gemak!
Porselein wordt opgebakken op de zirconium suprastruc-
Onze C.U.R.E.™ technologie
tuur. Nadien wordt deze 5-delige brug op de authentieke
zorgt voor een uniforme uithardingsdiepte met ongekend lage
interne titaniumabutment geconnecteerd (fig. 16).
Het palataal aanzicht toont een mooie outline. Door een
temperaturen voor een optimaal klinisch resultaat.
Vervang geen batterijen, vervang polymerisatielampen!
verhoogde accuraatheid met een minimum aan tussenstappen bekomt men een klinisch heel aanvaardbare pasvorm van deze verschroefde brug (fig. 17).
Het vestibulaire aanzicht toont een mooie tandvorm.
www.demiultra.eu
Demi™ Ultra
©2013 Kerr Corporation
LED Ultracapacitor lichtpolymerisatiesysteem
De ruimte voor de papillen werd goed gerespecteerd.
Omwille van de esthetische wens van de patiënte werden
de brug-elementen naar buccaal gekanteld om een ondersteuning voor de bovenlip te verkrijgen (fig. 18).
Met een minimum aan behandelingen werd op deze een-
Hier werd gekozen voor optisch scannen met pulserend blauw
voudige digitale manier een nieuwe glimlach gecreëerd (fig.
licht als opnamebron, resulterend in een video-formaat (3M
19-20). Op het lipbeeld, bij lachen met de tanden uit occlu-
Lava COS). Deze scantechniek wordt 'active wavefront sam-
sie, zien we de brug in het 2e kwadrant. De elementen 11
pling' (AWS) genoemd. De scanveldgrootte is 10 x 13,5 mm,
t.e.m. 15 werden direct na het plaatsen van de brug verfraaid
waarbij moet worden gepoederd voor een goede pixelreferen-
met een esthetisch composiet. Merk op dat de buccale tilt
tie. De 3M Lava COS is voor de consument aanschafbaar sinds
van de elementen op de brug de lip mooi opvangt (fig. 20).
2010 en heeft zijn meerwaarde sindsdien ruimschoots bewezen (fig. 21 en 22).
4. CAD-scanning en digitalisatie
Bij de tandheelkundige scanprocedure kan er gekozen
worden voor de mechanische, de optische of de mechanisch/optische scanmethodiek. Mechanisch betekent dat
een taster-tip of een saphir-kogel als meetsonde wordt
gebruikt. Optisch scannen betekent dat men werkt met
laser, puntlaser, witlicht projectie, streeplicht projectie of
kleurlicht. Bij de combinatiemethode worden beide tech-
Philippe Nuytens studeerde in 2004 af als tandarts aan de Universiteit Gent. In 2004
startte hij een postgraduaat opleiding o.l.v. Professor Ignace Naert aan de KU-Leuven.
Deze opleiding voltooide hij in 2007. In 2007 werd hij staflid aan het AZ Sint Jan te Brugge
en startte hij een privé-praktijk samen met zijn vader in de buurt van Kortrijk. Hij specialiseert zich in esthetische tandheelkunde, kroon-, brug- en implantaatwerk. Als staflid
van de dienst Restauratieve Tandheelkunde van het AZ Sint-Jan Brugge werkt hij nauw
samen met de dienst Mond, Kaak -en Aangezichtschirurgie en is hij deeltijds verantwoordelijk voor de studentenopleiding. Als jonge ambitieuze tandarts en actief lid van
ITI België profileert Philippe zich steeds nadrukkelijker op de markt van publicisten en
wetenschappelijke sprekers. Voor het Nascholingsinstituut van het Vlaamse Verbond der
Tandartsen sprak hij in 2012-2013 in bijna alle studieclubs over ‘Composiet opbouw bij
abrasie en nood aan esthetiek’. Hij focust zich nu vooral op CAD-CAM-toepassingen met
zijn lezing ‘Digitalisatie van de prothetisch-restauratieve behandeling : limieten bereikt?’.
nieken samen gebruikt.
n
Oktober 2014
17

Download Report