Ned. Naam

PLANTENGALLEN
Jojanneke Bijkerk
WFD
Zuidlaren
22 februari 2014
WWW.PLANTENGALLEN.COM
Jojanneke Bijkerk: Cruydt-Hoeck en gallen is niet eenvoudig te combineren
Cruydt-Hoeck
Wat zijn gallen?
Een abnormale groei geproduceerd door de
gastheer (meestal een plant) die reageert op de
galmaker.
Schuilplaats
Voedselbron
Voortplanting
De cellen vergroten en vermeerderen
Zonder de galmaker geen abnormale groei
Grootte en vorm kenmerkend
1 of 2 vaste gastheren
Waar vind je plantengallen?
kruidachtige planten, struiken, bomen
algen, schimmels, korstmossen,
mossen, levermossen,
mosdiertjes en holtedieren.
Meestal gegroepeerd per gastheersoort.
Galvorming
Vooral een biochemisch proces, chemische oorlogsvoering en
continue aanpassing, zeer nauwverbonden evolutionaire
ontwikkeling.
(aminozuren,cytokinines, auxines)
eierleggen: bladwespen, galwespen, kevers
eten en speekselafscheiding door larven: galmuggen, luizen,
schildluizen, bladluizen
Bacteriën
Virussen
Mycoplasma’s
Schimmels
planten
Aaltjes
Mijten
Luizen
Aaltjes
Wespen
Muggen
Mijten
Libellen
Vliegen
Bladvlooien
Vlinders
Kevers
Schuimcicaden
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Kroonroest
Puccinia coronata
Uredinales Pucciniaceae
Vuilboom of Wegedoorn
(Rhamnus frangula of cathartica)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Gewone jeneverbesroest
Gymnosporangium sabinae
Uredinales Pucciniaceae
Peer (Pyrus) en Jeneverbes (Juniperus)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Vossenbesbladgast
Exobasidium vaccinii
Taphrinales Taphrinaceae
Rode bosbes (Vaccinium vitis-idae)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Elzenvlag
Taphrina alni
Taphrinales Taphrinaceae
Zwarte els (Alnus glutinosa)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Johansons populierenkatjesschimmel
Taphrina johansoni
Taphrinales Taphrinaceae
Ratelpopulier (Populus tremula)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Zeepkruidmeeldraadbrand
Microbotryum saponariae
Ustilaginales Microbotryum
Zeepkruid (Saponaria officinalis)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Muntroest
Physoderma menthae
Chytridiales Physoderma
Watermunt (Mentha aquatica)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Klaverroest
Uromyces trifolii
Uredinales Uromyces
Aardbeiklaver (Trifolium fragiferum)
Ned. naam:
Vlinderbloemencipreswolfsmelkroest
Wet. naam:
Uromyces pisi-sativi
Groep:
Uredinales Uromyces
Gastheer:
Cipreswolfsmelk
(Euphorbia cyparissias)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Gewoon grasaaltje
Subanguina graminophila
Nematoda Anguinidae
Rood zwenkgras (Festuca rubra)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Aardbeibladaaltje
Aphelenchoides fragariae
Nematoda Aphelenchoididae
Bosanemoon (Anemone nemorosa)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Lijsterbespokmijt
Eriophyes sorbi
Acari Eriophyoidea
Lijsterbes (Sorbus aucuparia)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Okkernootviltmijt
Aceria erinea
Acari Eriophyoidea
Noot (Juglans regia)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Haagbeukkromnerfmijt
Aculops macrotrichus
Acari Eriophyoidea
Haagbeuk (Carpinus betulus)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Zomerlindehoorntjesmijt of Winterlindehoorntjesmijt
Eriophyes tiliae /E. lateannulatus
Acari Eriophyoidea
Zomer- of Winterlinde (Tilia)
Ned. Naam:
Wet. Naam:
Groep:
Gastheer:
Witte esdoornmijt
Vasates quadripedes
Acari Eriophyoidea
Witte esdoorn (Acer saccharinum)
Ned. Naam:
Wet. Naam:
Groep:
Gastheer:
Duindoornmijt
Aceria nalepai
Acari Eriophyoidea
Duindoorn (Hippophae rhamnoides)
Ned. Naam:
Wet. Naam:
Groep:
Gastheer:
Jeneverbesrondknopmijt
Trisetacus juniperinus
Acari Galmijten (Eriophyoidea)
Jeneverbes (Juniperus communis)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Esdoornhoornmijt
Aceria macrorhyncha
Acari Galmijten (Eriophyoidea)
Gewone esdoorn (Acer pseudoplatanus)
Ned. Naam:
Wet. Naam:
Groep:
Gastheer:
Cecidophyes psilonotus
Acari Galmijten (Eriophyoidea)
Kardinaalsmuts (Euonymus europaeus)
Ned. Naam:
Wet. Naam:
Groep:
Gastheer:
Kardinaalsmutsmijt
Stenacis euonymi
Acari Galmijten (Eriophyoidea)
Kardinaalsmuts (Euonymus europaeus)
Ned. Naam:
Wet. Naam:
Groep:
Gastheer:
Esdoornnerfhoekmijt
Aceria macrochela
Acari Eriophyoidea
Spaanse aak (Acer campestre)
Ned. Naam:
Wet. Naam:
Groep:
Gastheer:
Beukenbladviltmijt
Aceria nervisequa
Acari Eriophyoidea
Fagus sylvatica
Ned. Naam:
Wet. Naam:
Groep:
Gastheer:
Druivenmijt
Colomerus vitis
Acari Eriophyoidea
Druif (Vitis spec.)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Zilverschoonviltmijt
Phyllocoptes parvulus
Acari Eriophyoidea
Tormentil (Potentilla erecta)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Gewone- of Andere essenbladvlo
Psyllopsis fraxini of discrepans
Homoptera Psylloidae
Es (Fraxinus excelsior)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Wegedoornbladvlo
Trichochermes walkeri
Homoptera Psylloidae
Wegedoorn (Rhamnus cathartica)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Russenbladvlo
Livia junci
Homoptera Psyllidae
Rus (Juncus)
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Eutrichapion scutellare
Coleoptera Brentidae Apioninae Snuitkevers
Gaspeldoorn (Ulex europaeus)
Ned. Naam:
Galmaker:
Groep:
Gastheer:
Viltsnuitkever
Gymnetron villosulum
Coleoptera Curculionidae Snuitkevers
Blauwe waterereprijs (Veronica anagallis-aquatica)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Gewoon warkruidsnuittorretje
Smicronyx jungermanniae
Coleoptera Curculionidae Snuitkevers
Groot warkruid (Cuscuta europaea)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Leeuwenbeksnuitkever
Rhinusa antirrhini
Coleoptera Curculionidae Snuitkevers
Vlasbekje (Linaria vulgaris)
Ned. naam.:
Galmaker:
Groep:
Gastheer:
Groene sparrenluis en Kaukasische sparrenluis
Sacchphanthes virides en Dreyfusia normannianae
Adelgidae Galluizen
Zilver- of Kaukasische spar (Picea abies & orientalis)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Perenbloedluis
Eriosoma lanuginosum
Bladluizen Aphididae
Gladde iep (Ulmus minor)
Ned. Naam:
Wet. Naam:
Groep:
Gastheer:
Gewone bijvoetluis
Cryptosiphum artemisiae
Hemiptera Aphididae
Bijvoet (Artemisia vulgaris)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Gewone populierenbeursluis
Pemphigus bursarius
Eriosomatidae Bladluizen
Populier (Populus)
♀♀
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Ananasgalwesp
Andricus foecundatrix
Hymenoptera Cynipidae
Eik (Quercus) ♂♀ op katjes eik
♀
♀
♂♀
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Galappelwesp
Cynips quercusfolii
Hymenoptera Cynipidae
Eik (Quercus) op knoppen Paarse fluweelgalletje
♀
♀
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Rode erwtengalwesp
Cynips divisa
Hymenoptera Cynipidae
Eik (Quercus) ♂♀ op blad of katjes
voorjaarsgeneratie
♂♀
zomergeneratie ♀♀
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Lensgalwesp
Neuroterus quercusbaccarum
Hymenoptera Cynipidae
Eik (Quercus)
♀♀
♀♂
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Aardappelgalwesp
Biorhiza pallida
Hymenoptera Cynipidae
Eik (Quercus)
♀♂
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Dwergmeeldraaggalwesp
Neuroterus politus (was aprilinus)
Hymenoptera Cynipidae
Eik (Quercus) ♀♀ op meeldraden
♀♀
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Gesteelde knopgalwesp
Andricus callidoma
Hymenoptera Cynipidae
Eik (Quercus) ♂♀ op meeldraden
Ned. naam: Ramshoorngalwesp
Wet. naam: Andricus aries
Groep:
Hymenoptera Cynipidae
Gastheer:
Eik (Quercus)
Verspreiding Ramshoorngal sinds 2003
Nederland
Waarneming.nl 25 september 2013
♀♀
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Stompe schorsknopgalwesp
Andricus gemmeus
2008 Zeeland
Hymenoptera Cynipidae
Eik (Quercus) + ♂♀ op moseik
2010 Dalfsen
en Haren gn
♀♀
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Knoppergalwesp
Andricus quercuscalicis
Hymenoptera Cynipidae
Eik (Quercus) + ♂♀ op moseik
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Hondsdrafbesjesgalwesp
Liposthenes glechomae
Hymenoptera Cynipidae
Hondsdraf (Glechoma hederacea)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Mosgalwesp
Diplolepis rosae
Hymenoptera Cynipidae
Roos (Rosa)
Diplolepis rosae - galmaker
Periclistus brandti – inquiline
Orthelopelma mediator - parasiet
Eurytoma rosae – (hyper)parasiet
Pteromalus bedeguaris – (hyper)parasiet
Torymus bedeguaris – (hyper)parasiet
Onbekend = bladvlo?
Torymus rubi - parasiet
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Havikskruidgalwesp
Aulacidea hieracii
Hymenoptera Cynipidae
Havikskruid (Hieracium umbellatum, laevigatum)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Blauwmaanzaadgalwesp en Klaproossgalwesp
Aylax papaveris en Aylax minor
Hymenoptera Galwespen Cynipidae
Bleke klaproos en Gewone klaproos (Papaver dubium
en Papaver rhoeas)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Esdoorngalwesp
Pediaspis aceris
Hymenoptera Galwespen Cynipidae
Gewone esdoorn (Acer pseudoplatanus)
Zomer
generatie
♀♀
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Oestergalwesp
Neuroterus anthracinus
Hymenoptera Cynipidae
Eik (Quercus)
♀
♀
♀♂
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Egelgalwesp
Andricus grossulariae
Hymenoptera Cynipidae
Zomereik en moseik(Quercus robur en Q. cerris)
♀♀
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Witgevlekte knopgalwesp
Andricus paradoxus
Hymenoptera Cynipidae
Zomereik (Quercus robur)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Gestekelde rozengalwesp
Diplolepis nervosa
Hymenoptera Cynipidae
Roos (Rosa)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Zilte kweekbronswesp
Tetramesa hyalipennis
Hymenoptera Chalcidoidae Eurytomidae
Biestarwegras (Elytrigia juncea subsp. boreoatlantica)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Wilgenworstjesbladwesp
Pontania virilis
Bladwespen Tenthredinidae
Bittere wilg (Salix purpurea)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Grauwe wilgbladwesp
Pontania pedunculi
Bladwespen Tenthredinidae
Boswilg (Salix caprea) in NL op S. cinerea
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Gewone blaasbladwesp
Pontania proxima
Bladwespen Tenthredinidae
Kraakwilg (Salix fragilis)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Kruipwilgbladwesp
Pontania collactanea
Bladwespen Tenthredinidae
Kruipwilg (Salix repens)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Koninginnekruidvedermot
Adaina microdactyla
Vedermotten Pterophoridae
Koninginnekruid (Eupatorium cannabinum)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Harsbuilvlinder
Retinia resinella
Bladrollers Tortricidae
Grove den (Pinus sylvestris)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Janetiella frankumi
Diptera Galmuggen (Cecidomyiidae)
Duinroos (Rosa spinosissima)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Ruitzaadgalmug
Ametrodiplosis thalictricola
Diptera Cecidomyiidae
Poelruit (Thalictrum flavum)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Gewone wilgetakgalmug
Rabdophaga salicis
Diptera Cecidomyiidae
Wilg (Salix)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Beukenhaargalmug
Hartigiola annulipes
Diptera Cecidomyiidae
Beuk (Fagus sylvatica)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Beukengalmug
Mikiola fagi
Diptera Cecidomyiidae
Beuk (Fagus sylvatica)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Gewone wilgenroosjesgalmug
Rabdophaga rosaria
Diptera Cecidomyiidae
Wilg (Salix)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Populierenkogelgalmug
Harmandiola tremulae
Diptera Cecidomyiidae
Ratelpopulier (Populus tremula)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Springende wikkegalmug
Contarinia craccae
Diptera Cecidomyiidae
Vogelwikke (Vicia cracca)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Robiniagalmug
Obolodiplosis robiniae
Diptera Cecidomyiidae
Robinia (Robinia pseudoacacia)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Rozenbladgalmug
Dasineura rosae
Diptera Cecidomyiidae
Roos (Rosa)
Ned. Naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Bijvoetbladgalmug
Rhopalomyia foliorum
Diptera Cecidomyiidae
Bijvoet (Artemisia vulgaris)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Sigaargalvlieg
Lipara lucens
Diptera Halmvliegen (Chloropidae)
Riet (Phragmites australis)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Distelgalboorvlieg
Urophora cardui
Diptera Boorvliegen (Tephtritidae)
Akkerdistel (Cirsium arvense)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Zulteboorvlieg
Campiglossa plantaginis
Diptera Boorvliegen (Tephritidae)
Zulte (Aster tripolium)
Ned. naam:
Wet. naam:
Groep:
Gastheer:
Havikskruidboorvlieg
Noeeta pupillata
Diptera Boorvliegen (Tephtritidae)
Stijf havikskruid (Hieracium laevigatum)
Schimmels met gallen
Ned. Naam: Tonderzwambreedvoetvlieg - Tepelgal Wet.
Naam: Agathomyia wankowiczi
Groep:
Diptera
Platyperidae
Gastheer:
Platte tonderzwam (Ganoderma lipsiense)
Elk jaar iets nieuws!
Ned. Naam:
Wet. Naam:
Groep:
Gastheer:
onbekend
Dasineura spec.
Diptera
Moeraskartelblad (Pedicularis palustris)
Organisaties
Plantengallenwerkgroep Nederland
EIS (European Invertebrate Survey)
Coördinator: Hans Roskam, Leiden
Digitale nieuwsbrief
Waarneming.nl – forumdiscussie – validatie van waarnemingen
Plantengallenwerkgroep België ??
British Plant Gall Society
Cecidology
1e Internationale gallenbijeenkomst Oostvoorne 2009
WWW.PLANTENGALLEN.COM
WWW.PLANTENGALLEN.COM