OUI-14-november-2014

OUI-14-november-2014
Wageningen UR
Antoinette Beumer & Annemie Kersten, 24 november 2014
In april 2014 hebben wij een informatiebijeenkomst gehouden voor mensen uit het werkveld over onze
vernieuwde e-learning modules voor informatievaardigheden.
De modules zijn vanaf 2 september 2013 gevolgd door BSc- en MSc studenten van verschillende
studierichtingen. Op basis van de evaluaties (in Survey Monkey) zijn de instructiefilmpjes in de zomer van 2014
verbeterd. Daarnaast is er een module voor SciFinder gemaakt.
http://www.wageningenur.nl/en/Expertise-Services/Facilities/Library/Expertise/Support-training/tutorials.htm
De modules worden op verschillende manieren in het onderwijs ingezet. Meestal moeten de studenten een of
twee modules voor de start van het eerste college of practicum doornemen. Als de studenten een assignment
moeten maken en uploaden in BlackBoard, worden deze met Rubrics of handmatig beoordeeld. De assignments
worden in een feedbackcollege besproken. Informatievaardigheden wordt in de meeste studierichtingen
afgesloten met een examen of met de beoordeling van een zoekopdracht
Universiteit Utrecht
Arja Firet, 13 november 2014
De UB Utrecht heeft dit voorjaar hard gewerkt aan de game Infoquest. De eerste versie van het spel is afgelopen
zomer opgeleverd, maar het is nog niet in gebruik in het Informatievaardighedenonderwijs. We willen de game
namelijk eerst nog een keer testen. Het lijkt er op dat sommige spelers tijdens de eerste ‘quest’ blijven steken
en daarna afhaken. Graag zouden we er achter komen wat daarvan de oorzaak is. Mogelijk is het spel te
moeilijk, maar het kan ook goed zijn dat de leeftijd van de testers te hoog lag in vergelijking met die van de
studenten waarvoor deze game bedoeld is. Kortom, onze vraag aan de leden van het LOOWI:
Wie biedt zich aan om de game Infoquest van de UBU te testen?
Interesse? Klik op http://www.projects.science.uu.nl/InfoQuestVj14/recollectionbeta/index.html en stuur al je
op- en aanmerkingen naar Jeroen Bosman ([email protected]) of Arja Firet ([email protected]).
Universiteit Twente
Bert Boxem, 13 november 2014
We gebruiken nu een tijdje onze webcursus MEEWIZ die in Blackboard draait. Echter de beperkingen
die inbedding in Blackboard met zich mee brengt, deed ons besluiten om ons te gaan oriënteren hoe we een
cursus kunnen bouwen in een andere software omgeving die zulke nadelen niet heeft. Het is ook lang niet zeker
dat de UT over dik 2 jaar wel verder gaat met Blackboard. Als we dan nog snel iets anders moeten zoeken voor
onze webcursus, zijn we te laat. Verder hebben wij sinds kort een Webpagina 'Loket Digitale leermiddelen'. Daar
worden studenten en meewerkers geholpen bij het vinden en gebruiken van digitale leermiddelen zoals Open
Educational Resources (OERs) en Massive Online Open Courses (MOOCs). Hierbij de link, ik hoop dat deze ook
van buiten de UT bereikbaar is :) http://www.utwente.nl/ub/loketdl/
Avans hogeschool
Niek van Hoof-Verhagen, 13 november 2014
Voor het begin van het studiejaar 14/15 is onze digitale instructie aangepast op basis van de feedback van het
vorige studiejaar en op de meeste academies ingezet in de eerste periode. Verder is het afstudeerspreekuur een
enorm succes en ook de inloopspreekuren voor Refworks worden goed bezocht.
Een nieuwe collega met een onderwijsachtergrond gaat zich nu bezighouden met informatievaardigheden en
vooral voor elkaar te krijgen dat het geïntegreerd in het curriculum komt.
Universitaire Bibliotheken Leiden
Anneke Dirkx, 13 november 2014
De afgelopen periode hebben we ons vooral bezig gehouden met het digitaliseren van cursussen voor "grote
groepen". We hebben het hierbij over groepen die als ze gebruik zouden maken van klassikaal onderwijs, meer
dan 10 keer (in groepen van 20) een beroep op ons zouden doen. In het kader van dit project hebben we de
cursus "Informatie vinden" gedigitaliseerd voor het Leiden University College, voor International Studies en voor
Politicologie. We maken gebruik van de Guide on the Side software van Arizona University Libraries. Dat is ons
tot nu toe goed bevallen. Gelukkig is het ook de studenten goed bevallen gezien de positieve reacties die we
krijgen. Jullie kunnen de tutorials bekijken op http://library-tutorials.leidenuniv.nl/. Jullie kunnen niet overal bij
omdat er gelicenseerde databanken in verwerkt zijn.
Daarnaast hebben we te maken met een project "Mentoraat" bij Geesteswetenschappen. In dat project, dat
uitgevoerd wordt vanuit de faculteit, wordt een breed pakket academische vaardigheden aangeboden (BA1) dat
de opleidingen kunnen afnemen. In dat pakket zitten vanuit de bibliotheek onze bibliotheekintroductie
(catalogustutorial), een cursus Informatie beoordelen en de cursus Plagiaat. Deze laatste cursus gaan we in
grote collegezalen geven met behulp van stemkastjes. Beetje ouderwets misschien, maar de collegezalen
hebben niet allemaal een goed mobiel bereik.
Erasmus Universiteit Rotterdam
Heather Boet-Foley, 12 november 2014
Project Vernieuwing portfolio informatievaardigheidsonderwijs
Na een informatieronde langs de faculteiten waarin gesprekken zijn gevoerd met docenten en
onderwijscoordinatoren is in november 2014
het project Vernieuwing portfolio informatievaardigheidsonderwijs van start.
Doel van dit project is derhalve dat het:
1. Aansluit bij de behoefte van studenten en docenten (eindtermen, leerdoelen);
2. Past bij de fase van het leertraject van de student;
3. Wordt aangeboden in de vorm die het beste past;
4. Wordt aangeboden op het juiste moment (inbedding in curriculum);
5. Op voldoende niveau binnen de capaciteit van de afdeling Academic Services van de UB geleverd kan
worden.
Hierbij gelden de volgende uitgangspunten, gebaseerd op evaluatie van het huidige trainingsaanbod en
gesprekken met onderwijscoördinatoren en vaardigheidsdocenten in alle faculteiten:
1. De portfolio is zoveel mogelijk opgebouwd volgens de stadia in het onderwijs: beginnende bachelor (1+2),
bachelor 3 en (pre)master student, en promovendi. Daarnaast is de docent (of tutor/mentor) zelf een vierde
mogelijke doelgroep voor train de trainer sessies, maar voor deze doelgroep wordt t.z.t. een apart project
gestart.
2. De werkvorm waarin de informatie wordt overgedragen sluit aan bij de doelgroep en de inhoud. Concreet:
algemene vaardigheden kunnen met online hulpmiddelen aangeleerd worden, in de latere fase van de studie
(vanaf BA3) gaat het om meer specialistische training die eerder face to face gegeven kan worden.
New look UB-website
De Erasmus University Rotterdam heeft sinds september een nieuwe visuele identiteit met de handtekening van
Erasmus als uitgangspunt.
De veranderingen in de lay-out hadden ook consequenties voor de webpagina's van de UB. Behalve lay-out
aanpassingen heeft de UB de paginastructuur en functionaliteit m.b.t. zoek- en selectietools aangepast. Op 1
september, gelijk met de aanvang van het academisch jaar, is de site live gegaan. Achter de schermen wordt er
nog gewerkt aan een database met o.a. inhoud over informatievaardigheden, de koppeling van deze database
met onze UB-webpagina's zal later plaatsvinden - voorlopig is de bestaande inhoud beschikbaar in de houdige
CMS, Typo3.
http://www.eur.nl/ub/nl/nieuws/nieuwsdetails/article/66508-nieuwe-ub-website-wat-waar-hoe/
Bloomberg Class
De Universiteitsbibliotheek heeft sinds augustus 10 Bloomberg terminals in het EDSC kantoor, een heuse
"Bloomberg Class".
Studenten en onderzoekers van de Erasmus Univeristeit Rotterdam kunnen Bloomberg zelfstandig gebruiken.
Docenten kunnen de Bloomberg Class reserveren via Outlook.
Universiteit van Tilburg
Julie Tims, 11 november 2014






Eind augustus is een nieuwe versie van de website van de universiteitsbibliotheek online gegaan: per
doelgroep (studenten, medewerkers en externen) kunnen gebruikers informatie over de
dienstverlening vinden. Op de site voor de studenten staat het onderwerp informatievaardigheden
prominent genoemd; medewerkers vinden bij het onderdeel onderwijsondersteuning (intranet)
informatie over (onderwijs in) informatievaardigheden.
In het vorige bericht werd melding gemaakt van het plan om consultatiegesprekken aan te gaan
voeren met de 5 faculteiten. De gesprekken hebben uiteindelijk in juni en september plaatsgevonden
met vice-decanen onderwijs en de hoofden van onderwijsbureaus (soms aangevuld met andere
betrokkenen). De uitkomst van de gesprekken was divers: bij een faculteit leidde het direct tot
deelname in een werkgroep over de vaardigheden in hun onderwijs, terwijl een andere faculteit nog
intern wil gaan kijken wat men met informatievaardigheden wil. Uit de gesprekken bleek wel dat men
over het geheel genomen tevreden is over de huidige dienstverlening en ook onze expertise op dit
terrein op prijs stelt. Wordt vervolgd....
De zomer en dit najaar hebben weer grotendeels in het teken gestaan van de voorbereiding en
verzorgen van workshops informatievaardigheden, zowel de zogenaamde basisinstructies als
verdiepings instructies
Sinds kort zijn geactualiseerde versies (NL en EN) van verkorte APA-handleidingen beschikbaar. Deze
handleidingen zijn te vinden op de webpagina's citatiestijlen / citation styles (onder het tabje APA).
Op dit moment zijn we intern vooral bezig met het maken van een goed overzicht van al onze
activiteiten op het gebied van informatievaardigheden, waar de knelpunten zitten en wat mogelijke
oplossingen zijn. Het is de bedoeling om op basis hiervan een beeld te krijgen van hoe we in de
toekomst met informatievaardigheden verder willen en kunnen (dit ook in relatie tot de uitkomst van
de gesprekken met de faculteiten -zie hierboven).
Er is een duidelijke wens om onze huidige online tutorials (TIP-module en RefCite) met andere software
te gaan aanbieden. De huidige software Udutu maakt het onderhoud lastig en heeft te veel
beperkingen om het materiaal 'dynamischer' te maken. Dus suggesties voor (betaalbare :-) ) software
die we hiervoor kunnen gebruiken zijn welkom!
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Jos Fleuren, 11 november 2014
Informatievaardigheden is inmiddels bij bijna alle faculteiten een vast onderdeel van het curriculum. Wel zijn er
verschillende vormen waarin de lessen worden aangeboden, afhankelijk van de vraag van het onderwijs.
Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan het visiedocument van de werkgroep Trainingen. Al schrijvend
is duidelijk geworden dat er voor de toekomst rigoureuze aanpassingen nodig zijn, zowel qua digitale
leeromgeving als inhoudelijk qua programma's. De huidige sharepoint-omgeving voldoet niet meer aan onze
eisen maar de beloofde update voor dit najaar is uitgesteld tot de zomervakantie. We hopen dat in januari
duidelijk wordt welke aanpassingen op welke termijn mogelijk zijn.
Fontys Hogescholen
Nathalie van den Eerenbeemt & Mia van Rijsewijk, 11 november 2014
De twee centrale standaard workshops voldoen niet meer. Er is steeds meer vraag naar maatwerk en behoefte
aan het kunnen arrangeren van een eigen workshop. Om hierin te kunnen voorzien is er een project opgestart.
Doelstelling van het project is het inrichten van materialenbank (toolbox) waarin informatiespecialisten op een
overzichtelijke en aantrekkelijke manier informatie en lesmaterialen kunnen vinden. Opgezet volgens een
logisch raamwerk, met voldoende mogelijkheden tot interactie. Het betreft een initiële inrichting en
implementatie. De bedoeling is dat informatiespecialisten zelfstandig aan slag kunnen met de aangeboden
materialen en zelf trainingen op maat kunnen verzorgen.
Het project voorziet in losse materialen en modules. Er worden geen complete leerroutes of leertrajecten
ontwikkeld. Wel zal de mogelijkheid worden geboden om deze te arrangeren en om lokaal ontwikkelde
materialen toegankelijk te maken.
Enkele uitgangspunten:







Afstemming zoeken met onderzoeksvaardigheden
Aansluiten bij Fontys zoekstrategieën en –systemen
Combinatie van theorie en praktijk
Variëteit aan (interactieve) werkvormen
Input vanuit het onderwijs (docenten, studenten, lectoren)
Inbedding in onderwijsomgeving (curriculum) van instituten moet mogelijk zijn
Zowel Nederlands als Engelstalig
De doorlooptijd is een studiejaar. In oktober 2015 zullen de eerste resultaten bekend zijn.
Politieacademie
Marianne van Nieuwenhuizen & Moniek Moekotte, 10 november 2014
De intentie is om meer en meer digitale instructies, leer- en hulpmiddelen aan te bieden aan het onderwijs. Een
speerpunt van de mediatheek is dan ook om in januari 2015 een digitaal platform informatievaardigheden aan
te bieden aan studenten en docenten van de Politieacademie Wij zijn bezig met de vulling voor dit platform en
werken op dit moment met een proefversie van Libguide. De al bestaande libguide van Universiteit Utrecht
biedt ons veel inspiratie.
Er is nog geen definitieve keuze gemaakt tussen Share Point en Libguide.
De instroom van nieuwe studenten vermindert drastisch in 2015, er zullen minder fysieke instructies gegeven
worden. "Elk nadeel heeft zijn voordeel", want dit biedt ons ruimte om het digitale platform in 2015 stevig te
verankeren in de organisatie.
Radboud Universiteit
Monique Schoutsen, 10 november 2014
Naast het geven van (steeds meer) cursussen informatievaardigheden bij de verschillende faculteiten hebben
we dit jaar veel aandacht besteed aan het opzetten van een programma voor e-learning. Aan het eind van dit
jaar zal dat waarschijnlijk leiden tot de oplevering van een webpagina met modules die gemaakt zijn met
verschillende soorten software, te weten Camtasia, LibGuides en Xerte. In het kader daarvan is onder andere
een bescheiden begin gemaakt met het opzetten van een LibGuide (met infographic!) datamanagement voor
studenten. Aangezien deze module(s) zich nog op de 'speelplaats' bevinden, zijn deze nog niet deelbaar. Nog
een maandje geduld!
Universiteitsbibliotheek Rijksuniversiteit Groningen
Janny Jonkers, 10 november 2014
Het Dienstenteam Informatievaardighedenonderwijs is nog bezig met het ontwerpen van een leerlijnenplan.
Hiermee willen we onze instructies naar een hoger niveau tillen en proberen we aan te sluiten bij de leerlijnen
in de faculteiten. We zijn bijna klaar. De volgende stap is - na goedkeuring van het MT - implementatie. We
willen het UB-breed gaan implementeren. Tevens hebben we een werkplan opgesteld voor het komende jaar.
Andere zaken (naast de leerlijn) waar we ons op korte termijn mee willen gaan bezighouden is het opzetten van
een online cursus informatievaardigheden en het maken van korte instructiefilmpjes. Scholing voor de collega's
die IVO geven is ook een prioriteit.
NHTV Breda
Tjaard ten Hove, 9 november 2014
Docenten vinden zichzelf over het algemeen informatievaardig, zo kwam uit de professionaliseringsscan. Helaas
zien wij bij de NHTV in de praktijk anders. Met name het correct citeren en omgaan met informatie is een
aandachtspunt. De laatste tijd is de mediatheek druk met een bewustwordingscampagne en worskhops bij
docenten.
De introductie voor eerste jaars zijn aangepast aan de ideeen die uit de strategiedag (zie vorig verslag) zijn
voortgekomen. Veel eerstejaars hebben met de mediatheek kennisgemaakt door middel van een korte
rondleiding in plaats van een echte instructie. Dit beviel de medewerkers goed en zij zien direct effect in het
terugkomen van studenten in de mediatheek. De drempel is op deze manier echt verlaagd!
Ook zijn de eerstejaars instructies opnieuw bekeken en in nauw overleg met onderwijs aangepast qua periode.
Soms hebben studenten pas later in het collegejaar echte instructie nodig. Het aanbieden van verschillende
vormen van instructie blijkt tijd en energie te kunnen besparen. Het breder delen van instructies in het team
geeft deze belangrijke taak ook aan een ieder verantwoordelijkheid en betrokkenheid mee. Vragen van
studenten in de eerste weken van het seizoen zijn duidelijk anders van aard dan voorheen, zo is de conclusie
van de collega’s (meer geinformeerd over wat kan en minder terughoudend).
Er is voortgang met de aanmaak van libguides en met de ontwikkeling naar een professioneel niveau. Hier is
binnen de NHTV veel vraag naar. Libguides worden ook daadwerkelijk ingezet bij e-learning.
Bibliotheek Universiteit van Amsterdam
Noor Breuning, 5 november 2014
Er zijn nieuwe ontwikkelingen binnen het project Ondersteuning van het programma Research Data
Management, dat eind 2013 is gestart. In de periode jan-april 2014 is een training gegeven aan
informatiespecialisten om hen toe te rusten om het onderwijs aan beginnende onderzoekers te ondersteunen.
Voor een opzet van deze training, zie: http://dx.doi.org/10.6084/m9.figshare.921660
Afgelopen zomer is het bestaande onderwijs in onderzoeksvaardigheden geïnventariseerd. Per Masteropleiding
en onderzoeksinstituut is bekeken welke colleges verband (zouden kunnen) houden met
onderzoeksdatamanagement. Voor iedere informatiespecialist is een overzicht gemaakt om daarmee te
overleggen met de docenten over ondersteuning bij onderwijs in Research Data Management.
Dit najaar wordt ook 4 keer een introductiecursus gegeven aan onderzoekers. Ook in het eerste kwartaal van
2015 wordt deze cursus een paar keer gepland.
In de komende winter wordt een online training over Research Data Management ontwikkeld.
Technische Universiteit Delft
Monique de Bont, 17 oktober 2014
Vanaf september 2014 draait onze vernieuwde online instructie Informatievaardigheden voor gevorderden.
Deze wordt ingezet in het 2e jaar of vóór het BSc eindverslag. Ook beschikbaar op Open Course
Ware: Information Literacy 2.
Voor onze instructie Information Literacy 3 zijn we een logboek aan het maken die de Master- of PhD-studenten
door de stappen heen geleid en mocht de student vast komen te zitten dan krijgt hij advies over de aanpak. Het
logboek kunnen de studenten delen met hun begeleider.
Van de klassikale PhD workshop 'How to manage your research information' gaan we een blended learning
workshop maken met integratie van het onderwerp 'datamanagement'.

Download Report