Het fietsGEN Brussel en Vlaams-Brabant

24/02/2014
FIETS-GEN
BEPOMM
25/02/2014
Brussel
Aanleiding fiets-GEN

2008, 2010: resoluties Brussels en Vlaams parlement - aanpak
verkeerscongestie Brussel en Vlaamse Rand – uitbouw fietsGEN

Economische ontwikkeling regio komt in gedrang

Aandeel fietsverplaatsingen in Brussel en Vlaamse Rand is
slechts 4%

Ambitie Iris-II en mobiliteitsplan Vlaanderen naar ca. 20%
fietsverplaatsingen tegen 2020.

Snelfietsroutes voor Brussel en Vlaamse Rand voor lokale en
bovenlokale (15 km) fietsverplaatsingen
1
24/02/2014
 Aanvullend op GEN –
OV
 Verplaatsingsmarkt van
korte en middellange
verplaatsingen
 Snelle realisatietermijn
 Kostprijs – 120 à 150
milj. €
 Grote maatschappelijke
winst
Intergewestelijk project
Drie opdrachtgevers:
 Provincie Vlaams-Brabant
 Vlaams Gewest
 Brussels Hoofdstedelijk Gewest
10 Consultatierondes :
 Gemeenten Vlaamse Rand en BHG + Waterloo, La
Hulpe
 Infrabel, De Lijn, MIVB
 VLM, BIM, ANB
 Haven van Brussels, W&Z
 Fietsersbond, Gracq
2
24/02/2014
Uitgangspunten Fiets-GEN
 Gelaagd fietsnetwerk
 Snelfietsroutes – grensoverschrijdend
 Fiets-GEN moet ook mikken op korte
verplaatsingsafstanden
 Afstemming met GFR - BFF
 Conflictvrije, gestrekte, vlakke routes ↔
lokale meerwaarde
Uitgangspunten Fiets-GEN
 Hoge kwaliteitseisen vooral gericht op reissnelheid
Ontwerpsnelheid van min. 15 km/u nastreven
Reissnelheid
Afstand
10 km/u
15 km/u
20 km/u
25 km/u
10 km
60 min
40 min
30 min
24 min
15 km
90 min
60 min
45 min
36 min
20 km
120 min
90 min
60 min
48 min
3
24/02/2014
Fiets-GEN - startoverleg
4
24/02/2014
Fiets-GEN - startoverleg
5
24/02/2014
Fiets-GEN - startoverleg
Fiets-GEN - startoverleg
6
24/02/2014
Maximale lokale meerwaarde
1 km
1,5 km
0 km
10 km
1,5 km
 snelroute capteert 50% van lokale fietsverplaatsingen
 Bereik snelroute: 1,5 km aan weerszijden  Potentieel bereik: 39 km2
 Onderliggend fijnmazig lokaal fietsnet over de hele lengte (toevoer)
 Vereiste min. bevolkingsdichtheid over de hele lengte:
3500 inw/km² (primair H-gebied)/2000 inw/km² (secundair H-gebied)
7
24/02/2014
Doorrekening multimodaal model
• Alle verplaatsingen 0 – 15 km
• 2009 – 2020
• 72% van de verplaatsingen < 15 km
2009
2020
72%
72%
0-5 km
51%
52%
5-10 km
14%
14%
10-15 km
7%
7%
0-15 km
> 15 km
Tot. #
verplaatsingen
28%
28%
488.000
568.000
8
24/02/2014
9
24/02/2014
Gewenst FietsGEN
 ca. 280 km
 113 km Vlaams Gewest (40%)
 167 km Brussels Gewest (60%)
 Kwaliteit bestaande routes:
– Ca. 5% voldoet aan Fiets-GEN kwaliteit
– Ca. 10% is aanvaardbaar (redelijk goed)
– Ca. 85% voldoet niet
10
24/02/2014
Baten fiets-GEN
 Maatschappelijke baten
Interval van maatschappelijke baten (1)
Effect meer fietsverplaatsingen
(Aantal € per persoon per jaar)
Gezondheidseffecten
110 – 220 €
Vermindering van luchtverontreiniging en CO2
20 – 80 €
Vermindering van verkeerscongestie
90 – 180 €
Totaal
220 – 480 €
(1) Cycling England, 2007
Fietsaandeel 4%  20%
Baten: ca. 238 mio € tegen 2020
11
24/02/2014
Kostprijs Fiets-GEN
Technnische haalbaarheid / kostpijs
 Richtwaarde van 300.000 à 400.000 €/km
(incl. fietsbruggen, tunnels, liften, …)
++
Zeer goed
+
goed
-
onvoldoende
--
Technische haalbaarheid
Kostprijs
- Voldoet reeds voor het grootste gedeelte
- ca. 10.000 / km
aan de kwaliteitseisen
- Er zijn enkel enkele herstellingswerken nodig
- Er zijn geen onteigeningen nodig
- Beperkte opwaardering naar kwaliteitseisen
(verbreding) van Fiets-GEN
- Heraanleg van oversteekvoorzieningen
- Er zijn een beperkt aantal onteigeningen
nodig
- Er is een vernieuwing nodig van de
fietsinfrastructuur over meer dan 50% van het
tracé
'- Er zijn heel wat onteigeningen nodig
- Er zijn grote infrastructuurwerken nodig
(bruggen, tunnels, liften, …) om bepaalde
barrières in het Fiets-GEN op te lossen
'- Er zijn grootschalige onteigeningen nodig
om ruimte te maken voor de Fiets-GEN routes
slecht
- ca. 25.000 € / km
'- ca. 50.000
€/oversteekplaats
- ca. 200.000 € / km
- ca. 100.000 € / kruispuntoversteekplaats
- ca. 400.000 € / km
'- ca. 500.000 € / barrière
Kostprijsraming Fiets-GEN
Fiets-GEN netwerk
15 hoofdroutes Fiets-GEN
km
300.000 à
400.000 €/km
km
300.000 à 400.000
€/km
Vlaams Gewest
205 km
62 à 82 milj €
113 km
34 à 45 milj. €
Brusselse Gewest
193 km
58 à 68 milj €
167 km
50 à 67 milj. €
398 km
120 à 150 mio. €
280 km
84 à 112 mio. €
Totaal
 Kostprijs fiets-GEN: 120 à 150 MIO €
 Investeringskost per fietsverplaatsing 20 keer kleiner dan
investeringskost per treinverplaatsing (GEN)
12
24/02/2014
Actieplan

49% overlap met gewenst GFR - BFF
Actieplan
 Intergewestelijk akkoord Fiets-GEN:
– Intergewestelijke projectgroep Fiets-GEN
– Investeringsfonds fiets-GEN (ca. 15 MIO €/jaar)
– Taakstelling voor realisatie 15 hoofdroutes
 Samenwerkingsakkoorden verschillende actoren:
Infrabel, VLM, W&Z, ANB, TBAC, gemeenten, …
 Communicatieplan Fiets-GEN
 Zoeken van Europese financiering (o.a. EFRO, …)
 Integratie Fiets-GEN in subsidieregelingen
 Integratie Fiets-GEN ruimtelijke plandocumenten
13
24/02/2014
Fiets: enorm potentieel
53 % van alle verplaatsingen is
korter dan 5 km
51 % van de verplaatsingen is korter
dan 5 km (doorrekening FietsGENstudie)
78% van alle verplaatsingen is
korter dan 15 km (OVG 2013)
77% van de verplaatsingen is korter
dan 15 km (doorrekening FietsGENstudie)
12,6 % van alle verplaatsingen
gebeurt per fiets (OVG 2013)
< 4 % van alle verplaatsingen gebeurt
per fiets (FietsGENstudie, cijfer incl. BXL)
11 % pendelt met de fiets (OVG 2013)
6 % pendelt met de fiets (OVG 2001)
Streefdoel Brussel en Vlaanderen:
20% van alle verplaatsingen in Vlaanderen in 2020
gebeurt met de fiets
Nood aan …
• Fietsinfrastructuur!
• Kwaliteit: vlot, gestrekt, veilig, …
 geschikt voor langere verplaatsingen
• Rol voor e-bike
Fietssnelweg Leuven-Brussel (HST-route)
• Appreciatie 7,8 / 10: “autoluw”, “veilig”,
“aangenaam”, “vlot”, “snel”, …
• Gemiddelde fietser fietst 18,7 km (enkel)
• 95% van de fietsers rijdt > 5 km
(vgl. OVG: 47%);
• 75% gebruikt de route meermaals per week
• 9% rijdt met e-bike
14
24/02/2014
Fietssnelwegen
Fietssnelwegen
BFF: non-stophoofdroutes
Toepassingsgebied subsidiereglement
Geoloket via link rechterbalk op
www.vlaamsbrabant.be/fietssnelwegen
Route 1 t.e.m. 4 hoogste prioriteit
Route 5 t.e.m. 18 andere fietssnelwegen waarvoor reglement van toepassing is
15
24/02/2014
Een fietssnelweg combineert technische kwaliteit
met een ‘zorgeloos’ bovenlokaal traject
1. Routekwaliteit
2. Technische kwaliteit
16
24/02/2014
Routedenken : van lokaal project naar
bovenlokale route
• De fietssnelweg en zijn omgeving
Een fietssnelweg is meer dan asfalt of beton: de fietssnelweg kan de
publieke ruimte ook herwaarderen en ‘opladen’.
Routedenken
• Wegwerken van de “knikjes” in Kortenberg
o Terugkerende vraag in enquête op HST-fietsroute
17
24/02/2014
Routedenken
• Wegwerken van de “knikjes” in Kortenberg
o Verkeersveiligheid, rijcomfort, tijdwinst
Technische kwaliteit - materiaalkeuze
18
24/02/2014
Technische kwaliteit - materiaalkeuze
Technische kwaliteit - breedte
19
24/02/2014
Technische kwaliteit - breedte
Technische kwaliteit - breedte
20
24/02/2014
Technische kwaliteit
•
•
•
•
Ruime bochten (> 20 meter bochtstraal)
Hellingspercentages
Verlichting
Ongelijkgrondse kruisingen met drukke
verkeersaders
Technische kwaliteit
• Lokale woonstraten: streven naar autoluwe zones met
fiets als hoofvervoermiddel
21
24/02/2014
Technische kwaliteit
• De ontwerpsnelheid: van gewoon naar ambitieus
• De ontwerpsnelheid voor fietssnelwegen is min. 20 km/u inclusief stops. Ambitieus?
Met een e-bike haal je vlotjes 25 km/u!
HST-fietsroute deel Machelen-Zaventem
22
24/02/2014
HST-fietsroute deel Machelen-Zaventem
• Studiewerk tot voorontwerpplan 2012-2014
• Technische uitvoeringsplannen en aanbesteding 2014-
2015
• Gelijktijdig opmaak nodige overeenkomsten,
grondverwervingen, …
OMA-B-route Asse-Brussel
23
24/02/2014
Masterplan + haalbaarheidsstudie
Onderzoek samenspel
• fietssnelweg
• park Horing
• researchpark Zellik
• UZ Jette
• Zellik station
Door:
• Asse
• VLM
• Provincie
• Agentschap Ondernemen
Dilbeek: Itterbeeksebaan
24
24/02/2014
Situering Itterbeeksebaan in FietsGEN
Ruimtelijke - Verkeerskundige analyse
25
24/02/2014
Gewenst profiel
• Fietspad: MINIMUM 2 meter – streven naar 2,5 meter
• Mogelijkheid: gemengd fiets/voetpad 3 meter
• Voorkeur: Voetpad 1 m obstakelvrij + fietspad 2,5 m
Mogelijkheden?
• Parkeerstroken voorzien = onteigeningen
• Schrappen parkeerplaatsen = risico parkeren op fietspaden!
• Gecombineerde parkings inrichten
• Voetpaden slechts langs één zijde voorzien?
• Alternatieve route parallel Itterbeeksebaan
• Visie en budgetten Anderlecht-BHG -> Samenwerkingsakkoord
26
24/02/2014
Meer info?
• www.vlaamsbrabant.be/fietssnelwegen
• Brochure fietssnelwegen
• Vademecum fietsvoorzieningen
(www.mobielvlaanderen.be)
27