Accountant Worden 15

ACCOUNTANT
2014-2015
WORDEN
magazine over accountancy
“DIT IS HET
SOORT KLUSSEN
WAAR JE HET
VOOR DOET ALS
ACCOUNTANT”
DE HERSTART VAN EEN
VAN NEDERLANDS
BEROEMDSTE BOEKWINKELS
RA AnneMartine
deelt een dag
De dilemma’s van
een accountant
De accountantstitel
opent deuren
Ik adviseer klanten
over crowdfunding
ACCOUNTANT WORDEN IS EEN UITGAVE VAN DE NBA, DE NEDERLANDSE
BEROEPSORGANISATIE VAN ACCOUNTANTS. NBA, POSTBUS 7984, 1008 AD
AMSTERDAM REDACTIE NBA: JUDITH LIEVERSE, MILKA LESPARRE ARA: MIKE
DEMELINNE, AUDREY VAN REIJSWOUD ART DIRECTION: LEON BOUWMAN, MARCO
ARKEMA COPY: FRANK VAN VENROOIJ ­FOTOGRAFIE: OSCAR SEIJKENS ACCOUNTANT WORDEN KWAM TOT STAND NAAR EEN IDEE VAN ARA M/V EN NBA.
© 2014-2015. AAN DE INHOUD KUNNEN GEEN RECHTEN WORDEN ONTLEEND.
Als accountant
kom je overal
Bij veel beroepen hoort een werkplek. Een chirurg werkt
in een ziekenhuis, een leraar staat voor de klas, en een
stratenmaker kom je tegen op straat. Maar het accoun­
Accountancy date:
er gaat niks boven
een persoonlijk
gesprek
10
tantsberoep kun je zowat overal uitvoeren.
Dat blijkt wel uit dit nummer van Accountant Worden.
We hebben accountants geïnterviewd die bij een van de
vier grote kantoren werken en accountants die bij een
klein kantoor werken. We spraken accountants die bij de
overheid werken en anderen die voor een bedrijf werken.
Accountants die in Nederland actief zijn en accountants
Mensen vragen me
of ik nog een goede
belastingtip heb
24
die een baan hebben in het buitenland. Wat al deze
accoun­tants gemeen hebben, is een unieke combinatie
van vaar­digheden en kennis. Een manier van denken
waarmee je eigenlijk overal terecht kunt.
Als accountant heb je veel meer mogelijkheden dan wij in
36 bladzijden kunnen behandelen. Een volledig beeld kan
dit nummer van Accountant Worden je dan ook niet
+
€
=
-
Wat moet je
als accountant
in huis hebben?
28
geven. Maar hopelijk krijg je wel een indruk van de rijkheid
en gevarieerdheid van dit prachtige beroep. We wensen
je veel leesplezier.
Groet,
Milka en Judith
P.S. Wil je verder lezen over het accountantsberoep?
“Ons werk haalt
met regelmaat
de voorpagina”
30
Bezoek dan onze website accountantworden.nl,
volg ons op Twitter (@wordaccountant) en praat mee
op onze facebookpagina!
MILKA
[email protected]
JUDITH
[email protected]
2
“DIT IS HET SOORT
KLUSSEN WAAR
JE HET VOOR DOET
ALS ACCOUNTANT”
De herstart van een
van Nederlands
beroemdste boekwinkels
Al sinds 1908 is het Rotterdamse Donner een van de
bekendste boekhandels van Nederland. In 2006 verandert
de naam in Selexyz Donner. Niet veel later komt het bedrijf
in zwaar weer. Begin 2014, het bedrijf heet dan Polare
Rotterdam, wordt het faillissement aangevraagd. Met een
uiterst succesvolle crowdfunding-campagne weten vijf
medewerkers een doorstart te maken.
3
4
LINKS: ACCOUNTANT Marc Groenen RA. Marc begint zijn carrière in de controlepraktijk. Hij wordt financieel directeur van een
handelsorganisatie, runt twee jaar lang zijn eigen bedrijf en keert dan terug naar de accountancy bij BDO. Daar houdt hij zich vooral
bezig met advisering aan startende ondernemers.
RECHTS: BESLISSER Eelco Zuidervaart. Als student Geschiedenis verdient Eelco bij als boekverkoper bij Donner. Hij zal er niet meer
weggaan. In 19 jaar heeft hij verschillende functies. Zo is hij projectleider bij de invoer van een nieuw IT-systeem, en lid van de OR.
Na de herstart houdt hij zich bezig met de financiën, de logistiek en de IT.
Hoe kwamen jullie op
het idee om geld op te halen
via crowdfunding?
onderhandelingen met de curator,
Eelco: “We lazen in een vakblad
hij onder meer geadviseerd over
over een boekhandel in Haren die
de administratie.”
een doorstart maakte. Zij hadden
Marc: “In het begin heb ik Eelco
ook gebruikgemaakt van crowd-
gratis bijgestaan. Ik begeleidde het
de bank en met particuliere investeerders. En na de herstart heeft
funding. Dat konden wij ook,
proces en was een sparringpartner.
Wanneer besloten jullie om
een doorstart te maken?
dachten we. Via Symbid, het crowd-
Ik heb Eelco geadviseerd:
fundingplatform waar we mee
hoeveel financiering heb je nodig?
Eelco: “In 2013 zaten we in zwaar
werkten, leerden we Marc kennen.
Hoeveel moet je ophalen met
weer. We vielen onder de Polare-
Oorspronkelijk zouden we alleen
vlag, De Slegte zat bij ons in huis,
met hem werken voor het crowd-
en de zaken gingen slecht.
funding-verhaal, maar later is hij
Zo slecht dat de winkel een paar
veel meer werkzaamheden gaan
weken dicht moest. Zo werden
doen.”
schuldeisers buiten de deur
Marc: “Symbid was al langer een
gehouden en was er tijd om te
klant van mij. Bij BDO hebben we
onderhandelen, maar natuurlijk
het framework voor dit platform
liepen de salarissen en andere
bedacht. Symbid onderscheidt
kosten door. De onderhandelingen
zich van andere crowdfunding-
crowdfunding? Samen hebben we
met de schuldeisers liepen uit-
platforms omdat het altijd om
een investor-businessplan opgesteld. Geen dagelijks werk voor
“De curator kreeg ineens haast.
Binnen drie weken moest er geld zijn”
iemand als Eelco.”
Donner haalde € 250.000,op in twee maanden.
Verbaasde het succes jullie?
eindelijk op niets uit en het fail-
eigendom gaat, niet om een lening
Eelco: “We wisten dat het mogelijk
lissement werd aangevraagd.
of om een gift. Toen Donner zich
moest zijn, maar het blijft toch
Wat te doen? Was er een manier
aanmeldde, nam Symbid contact
verbazingwekkend als het dan ook
om verder te gaan? Was het
met me op. Kun jij hen adviseren en
echt lukt. Door alle aandacht in
sowieso levensvatbaar? Wij, de
hen helpen met een bedrijfsplan?”
de pers en op Facebook wisten we
al dat mensen Donner een warm
medewerkers, dachten van wel.
Met een kleinere organisatie,
Wat heeft Marc toegevoegd?
hart toedroegen. Zakelijk is er niks
zonder duur hoofdkantoor en
Eelco: “Heel veel. Veel financiële
mis met de deal, maar passie voor
andere overhead, zou het moeten
kennis vooral. Hij heeft het bedrijf
de boekhandel stond voor de mees-
lukken.”
gewaardeerd. Hij hielp met de
te mensen waarschijnlijk voorop.”
5
Marc: “In totaal heeft Donner
nu eenmaal veel geld gekost. We
trouwens heel wat meer dan
rekenen erop dat we volgend jaar
€ 250.000,- opgehaald. Naast de
winst gaan maken. Dat betekent
1.771 crowdfunders zijn er name-
niet dat de aandeelhouders dan
lijk nog zeven particuliere inves-
meteen een uitkering kunnen
teerders die een flink bedrag in het
verwachten. We gaan eerst een
bedrijf hebben gestopt. Dit was
reserve opbouwen – een gezond
bedrijf staat voorop.”
nodig, want terwijl de crowdfund­
ing-campagne al liep, kreeg de
langskwamen voor de controle,
Marc: “Ik ben op dit moment bezig
curator ineens haast. Binnen drie
keken altijd heel streng. Zo is Marc
met de waardering. Dat is best
weken moest er geld zijn. Eelco
niet. Hij is juist heel open.”
een complex verhaal. Je moet je
heeft die mensen toen in zijn net-
Marc: “Eelco is een kundige vent
bijvoorbeeld afvragen of de aan-
werk gevonden. Het succes van
en hij is heel gedreven. Ik kan hem
delen van de crowd hetzelfde
de crowdfunding-campagne heeft
dag en nacht bellen. Zonder zijn
waard zijn als de aandelen van de
vast bijgedragen aan hun bereid-
doorzettingsvermogen was het
zeven particuliere investeerders.
heid om te investeren. Alle 1.771
nooit gelukt. Structuur is echter
Of moet er een ander bedrag aan
funders zijn nu verenigd in een
niet zijn sterkste punt. Maar hij is
worden toegekend? Interessante
vragen. Voor wat betreft de
“We rekenen erop dat we
volgend jaar winst gaan maken”
toekomst denk ik dat Donner het
zeker gaat redden. Het is een
prachtige winkel – ik kom er zelf
ook graag – en veel mensen dragen
de zaak een warm hart toe. Voor
coöperatie. Die coöperatie is aan-
enorm gegroeid in dit traject. Hij
Donner is het een nieuw begin.
deelhouder van de BV Donner. In
stelt nu de juiste vragen en let op
Het is heel leuk om daarbij te
totaal zijn er acht aandeelhouders:
de juiste zaken. Het is natuurlijk
mogen adviseren. Dit is toch het
de coöperatie en de particuliere
ook nogal wat om in korte tijd van
soort klussen waar je het voor
investeerders. Een vrij unieke con-
medewerker uit te groeien tot
doet als accountant.”
structie, kortom.”
financieel directeur.”
www.donner.nl
Wat vinden jullie van elkaar?
Hoe nu verder?
Eelco: “Marc heeft veel verstand
Eelco: “De zaken gaan goed.
van zaken. Hij communiceert
We presteren beter dan begroot.
makkelijk. Ik heb niet veel ervaring
Dit jaar blijven we nog wel verlies
met accountants, maar de accoun-
draaien – de verhuizing en de af-
tants die vroeger bij Donner
handeling van de herstart hebben
Win voor €50,- aan boeken van Donner!
De crowdfunders van Boekhandel Donner zijn verenigd in een
coöperatie. In welke sector komen we deze rechtsvorm vaak tegen?
a. ICT b. uitgeverij c. landbouw d. toerisme
Mail je antwoord vóór 1 december 2014 naar [email protected]
en maak kans op € 50,- aan boeken van Donner!
6
www.symbid.com
Lorenzo Lippolis AA
leeftijd 32 jaar
opleiding inholland rotterdam
AA
kantoor verstegen accountants
en ­adviseurs
www.verstegenaccountants.nl
functie relatiebeheerder/teamleider
woonplaats barendrecht
hobby hardlopen, koken en uit eten
OP DE
R
STARTE
EER
MIDCAR
EER
TOPCAR
“Leuk om te zien dat je
meegroeit met een klant”
Waar ben je nu mee bezig? “Ik ben bezig met de af­
R
LADDE
Wat zou er moeten veranderen aan het accountants-
ronding van enkele controledossiers en met een paar
beroep? “De laatste tijd zijn er veel nieuwe regels
offerteverzoeken. Het is nu een redelijk rustige tijd, we
gekomen voor accountantskantoren. Maar nog steeds
hebben de piek in werkzaamheden net achter de rug. We
horen we af en toe over schandalen. Tussen de regels
kijken ook alweer vooruit naar het volgende controle­
en de uitvoering gaat er dus ergens iets mis. Waar
jaar: hoe gaan we dat plannen, wat is onze bezetting?
komt dat door? Door tijdsdruk, door krappe budgetten?
Als ik heel eerlijk ben, vind ik dit niet het leukste onder­
Ik weet niet wat het is, maar daar ligt wel de ruimte
deel van het werk. Ik ben liever echt met klanten bezig.”
voor verbetering.”
Wat is de kick van het beroep? “Dat je klanten echt
Waar ben je trots op? “Ik heb zes jaar lang voor Ernst &
kunt helpen. En natuurlijk de variatie in het werk. Er zijn
Young gewerkt. Voor enkele van de klanten die ik toen
zoveel verschillende keukens waar je in mag kijken!
bediende, werk ik nu weer. Ik ben er trots op dat ik na
Soms zit ik wel drie keer per week bij een compleet
acht jaar nog steeds met veel plezier bij dezelfde klan­
ander bedrijf.”
ten kom. Het is ook leuk om te zien dat je meegroeit
met een klant. De band die je hebt, wordt ook beter.
Wat kun je beter doen in je werk? “Ik wil leren om nog
Informeler vooral.”
beter te communiceren met aandeelhouders en bijvoor­
beeld leden van een raad van toezicht. In dit beroep
Wat is de beste tip die je ooit kreeg? “In de tijd dat ik
praat je meestal met mensen van de administratie,
nog vooral uitvoerend bezig was, gaf iemand me de tip
met managers. Als je verder komt in je carrière, overleg
om Excel-lijstjes altijd nog eens door te rekenen. Daar
je met mensen die een treetje hoger staan. Met de
heb ik enorm veel aan gehad. Het zal je verbazen hoe
hoogste beslissers praat je op een ander niveau. Het
vaak er fouten zitten in Excel-sheets die de klant aan­
gaat dan meer om de hoofdlijnen en de strategie en
levert, rekenfouten én verkeerde formules.”
minder om de details.”
7
WAT ZOU JIJ DOEN?
DE DILEMMA’S
VAN EEN ACCOUNTANT
Keuzes maak je de hele dag. Dat doen accountants ook. En met sommige
keuzes hebben ze heel weinig moeite. Technische keuzes bijvoorbeeld, zoals
de vraag hoe een factuur geboekt moet worden. Maar er zijn ook keuzes
waarvan je de uitkomst niet goed kunt overzien. Deze dilemma’s maken het
werk moeilijk, maar ook heel interessant.
8
Je belangrijkste eigenschap:
integriteit Alleen mensen die zijn
wat van hem geëist wordt, is inte­
het beroep krijgt bijvoorbeeld
griteit. Dat betekent allereerst dat
steeds meer aandacht in
ingeschreven in het register van
hij zich aan de wet moet houden.
de Accountancy-opleidingen.
de NBA mogen zich accountant
Dat hij eerlijk en oprecht moet zijn.
Maar wat betekent integriteit in
noemen. Om de titel te behouden,
Maar het betekent ook dat hij, als
de dagelijkse praktijk? Wanneer
moeten zij zich niet alleen continu
hij zaken tegenkomt die niet door
handel je wel integer en wanneer
bijscholen, maar zijn ze ook ge­
de beugel kunnen, maatregelen
niet? De NBA heeft veel aandacht
bonden aan bepaalde gedrags­
moet nemen.
voor de dilemma’s waarmee
regels. Zo moet een accountant
accountants te maken krijgen.
Voor accountants in business is
gedragen. En moet hij vertrouwe­
Dilemma’s staan volop in de
aandacht Sinds de kredietcrisis
lijk omgaan met informatie van
zijn we integriteit steeds belang­
de Dilemma-app.
klanten. Maar het belangrijkste
rijker gaan vinden. Dit aspect van
zich professioneel en objectief
er zelfs een heuse app ontwikkeld,
Dit zijn enkele van de dilemma’s
die accountants in de praktijk tegenkomen:
Van een gemeente aan de andere
gebreide servicepakket, terwijl zij
kant van het land krijg ik een
een contract hebben voor het basis­
aantrekkelijke bedrijfslocatie
pakket. Als ik dit bespreek met
Een openbaar accountant:
aangeboden. De kosten zijn lager
de andere directieleden, vinden zij
“Een klant van me ontvangt dub­
en de infrastructuur beter. Een
dat ik geen slapende honden
bele betalingen van zijn afnemers.
verhuizing zal echter zeer waar­
wakker moet maken. Wat doe ik?”
Ik heb hem hiermee geconfron­
schijnlijk het ontslag betekenen
teerd, maar hij wil dit niet terug­
van een deel van de lokale werk­
betalen zolang de afnemer er
nemers. Tegelijkertijd levert het de
niet zelf mee komt. De dubbele
komende jaren een aanzienlijke
betalingen worden als schuld ver­
besparing op de huisvestings­
De financieel directeur van
een bouwbedrijf: “Ik ben bezig
antwoord in de jaarrekening om
kosten op. Wat doe ik?”
met de inschrijving op een grote
na vijf jaar vrij te vallen. Wat moet
aanbesteding. Een medewerker
ik doen?”
van de concurrent belt mij op en
zegt dat hij met ons en de andere
De financieel directeur van een
technisch onderhoudsbedrijf:
aanbieders wil overleggen over
Een accountant in business:
“Wij bieden bedrijven verschillende
jaren niet meer aan dit soort
“Het bedrijf waar ik werk, is al jaren
onderhoudspakketten aan. Ik kom
praktijken meewerken. Ik hoor
op dezelfde plek gevestigd, in een
erachter dat een grote klant al
verder niets meer. Wat doe ik?
regio waar veel werkloosheid is.
jaren betaalt voor het meest uit­
Meld ik het?”
de prijsvorming. Ik zeg dat wij al
Discussieer mee! Bij niet een van de dilemma’s die hier beschreven zijn, was de oplossing
duidelijk. Ook veel ervaren accountants verschillen van mening over de juiste actie. Wat zou jij
doen? De komende tijd plaatsen we meerdere dilemma’s op onze Facebook-pagina. Like onze pagina
Accountant Worden en discussieer mee over een van de moeilijkste onderdelen van het beroep.
9
Accountancy Date
Folders, brochures en internetsites kunnen
bergen informatie bevatten. Maar er gaat niks
boven een persoonlijk gesprek. Wij brachten
dat ze me vraagt naar studiever­
enigingen. Zelf ben ik voorzitter
geweest van SV Balans. Ik zal haar
zeker aanraden om ook actief te
een scholiere en een ervaren student bij elkaar
worden in een studievereniging.
en waren benieuwd wat zij elkaar te vertellen
netwerk waarmee je makkelijker
hadden.
Daar heb je veel aan. Zoals een
een stage vindt.”
ACHTERAF
VOORAF
Rick: “Ik verwacht dat Veri heel
Veri te praten. Ze heeft er al veel
wat vragen zal hebben. Wat doet
over nagedacht en stelde interes­
een accountant nu eigenlijk? Hoe
sante vragen. We hebben het
zwaar is de studie? Hoe lang doe
over van alles gehad, onder meer
je erover? En misschien ook: wat
over belastingen. Volgens mij heb
verdient een accountant? Ik hoop
ik haar wel wat nieuwe dingen
r
a
a
j
1
a
2
m
s
r
e
RickDerBodejaars Accountancy
Saxion Hogeschool Enschede
10
Rick: “Ik vond het leuk om met
Locatie: Picknick Rotterdam
kunnen vertellen. Ik denk dat Veri
te kijken hoe mensen omgaan met
zeker een accountant zou kunnen
geld. Mijn moeder is econoom en
zijn. Ze is kritisch en kan haar
vermogensbeheerder, van haar
ideeën goed onderbouwen. Ik heb
krijg ik wel het een en ander mee.
haar aangeboden om een dagje
Aan accountancy heb ik wel ge­
mee te lopen op de hogeschool.
dacht, maar ik weet niet of het
met advies bezighouden. Na dit
Daar zou ze nog over nadenken.
iets voor me is. Ik weet niet echt
gesprek ga ik accountancy zeker
Dat ze Accountancy nu overweegt,
wat een accountant doet.
overwegen. Uit Ricks verhalen
vind ik erg leuk; ze heeft nu in
Daar wil ik Rick wel naar vragen.”
bleek ook dat het verschil tussen
ieder geval een alternatief voor
een universitaire studie Economie.”
hbo en wo niet altijd heel groot
ACHTERAF
is. Ik heb tot nu toe alleen univer­
Veri: “Het was erg leuk, Rick was
sitaire studies overwogen, maar
heel aardig. Accountancy blijkt
een route via het hbo heeft ook
Veri: “Ik doe het Natuur&Techniek­-
veel breder dan ik dacht. Je kunt
voordelen. Je kunt dan meer naast
profiel, met Filosofie en Economie.
er veel meer mee dan alleen con­
je studie doen, zoals Rick doet, en
Ik denk dat ik Economie ga stu­
troleren. Het was voor mij echt
je kunt na het hbo je universitaire
deren. Het lijkt me interessant om
nieuw dat accountants zich ook
studie combineren met werk.”
VOORAF
Veri Stevenson 16 jaar
Erasmiaans Gymnasium
Rotterdam
11
drs. Antoinette Dijkhuizen RA
leeftijd 42 jaar
LIFE
RA
kantoor 4you, aa4u.nl
functie mede-eigenaar en accountant
woonplaats monster
hobby werk en gezin
OP DE
LADDE
R
STARTE
R
MIDCAR
EER
TOPCAR
EER
Antoinettes moeder en dochters
“Accountants zouden wat meer lef mogen tonen”
Waar ben je nu mee bezig? “Vier jaar geleden ben ik,
Wat had je liever anders gedaan in je carrière?
samen met een compagnon, voor mezelf begonnen.
“In het verleden heb ik mezelf een aantal keer weg­
4you is, voor zover ik weet, het eerste compleet digi­
gecijferd. Ik zag collega’s scoren ten koste van
tale accountantskantoor. We doen alles in de cloud
anderen. Dat is funest voor de sfeer en de opbouw
en hebben zelfs geen server. Bij 4you vinden we jaar­
van een team. Ik heb toen wel geprobeerd daar
rekeningen minder interessant. Wij baseren ons op
aandacht voor te krijgen, maar dat heb ik niet goed
realtime informatie en richten ons op wat een bedrijf
genoeg gedaan. Als ik het over mocht doen, zou ik
nú moet doen, wat de ondernemer nú kan verbeteren.
eerder opstaan om er iets van te zeggen.”
Vandaag ben ik nog een beetje in feeststemming,
want gisteren hebben we onze grootste opdracht ooit
Wat kan er verbeteren aan de accountancy? “Het is
binnengehaald.“
een prachtig vak en accountants kunnen van grote
waarde zijn voor bedrijven. Ze zouden alleen wat meer
Wat is de kick van het beroep? “Ik ben accountant
lef mogen tonen. Gisteren hebben we een klant ge­
maar heb ook bedrijfseconomie gestudeerd. Juist
confronteerd met een doemscenario. We eindigden
deze combinatie heeft veel waarde voor ondernemers.
onze presentatie met een plaatje met daarop ‘the end’.
Ik kan hen adviseren over ondernemen én helpen
Hij schrok natuurlijk. Maar we mogen hem nu wel
om in control te zijn. Als klanten me vertellen dat ik
helpen om zaken in zijn bedrijf te verbeteren. Het lef
hen echt geholpen heb, dan voel ik me enorm trots.
om zo confronterend te zijn, missen accountants
Dat geeft echt een kick.”
soms.”
Wat is de beste tip die je ooit kreeg? “In mijn tijd bij
Waar zie je jezelf over 10 jaar? “Over tien jaar heb ik
KPMG had ik een coach. Die vroeg me ooit: ‘Als je later
veel fijne mensen om me heen en is 4you heel groot
in een luie stoel zit met een kleinkind op je arm, waar
geworden. Het liefst zijn we dan landelijk actief. Ik denk
wil je dan trots over kunnen vertellen?’ Ik moest er
echt dat 4you dit succes verdient. We zijn vernieuwend
toen drie maanden over nadenken maar nu weet ik het.
en we willen deze nieuwe manier van werken en van
De dingen waar je dan over wilt vertellen, hebben niets
samenwerken verder in de markt gaan zetten.“
met geld te maken. Het gaat erom dat je van waarde
bent voor anderen, om doen waar je goed in bent,
om lieve mensen om je heen.”
12
“DE ACCOUNTANTSTITEL
OPENT DEUREN”
Bert Meijerink RA is finance controller bij Grolsch,
een van Nederlands grootste en oudste bierbrouwerijen.
Alweer jaren terug besloot hij, na een loopbaan in de
openbare accountancy, zijn geluk te beproeven in het bedrijfsleven.
Bij een goed glas bier vertelt hij over zijn carrière en zijn werk.
Bert Meijerink begon zijn carrière meer
In 2000 vertrok Bert bij de Enschedese brouwer.
dan dertig jaar geleden bij KPMG. In 1995
Maar na enkele banen bij andere bedrijven, keerde
begon hij bij Grolsch, als manager
hij er in 2006 weer terug, ditmaal als finance
financiële administratie. Bert: “Op een accountants­
controller. Bij zijn terugkeer was het bedrijf flink
kantoor krijg je op een gegeven moment altijd een
veranderd: “Grolsch was een familiebedrijf. Sinds
commerciële rol. Je moet netwerken, nieuwe klanten
1984 was het beursgenoteerd. Maar in 2008 werd het
werven. Dat trok mij minder. Ik hoopte dat ik me bij
overgenomen door SABMiller, een Zuid-Afrikaanse
een bedrijf meer met de inhoud bezig kon houden
bierbrouwer. Ik heb het hele proces meegemaakt.
en meer invloed kon hebben. Dat kwam in de
Dat was heel spannend. Vooral de overgang naar de
praktijk ook zo uit.”
rapportage­
techniek van SABMiller was een flinke
13
uitdaging. Alles kwam op dat moment samen: het
verband te werken. Ik werk samen met allemaal
boekjaar wisselde, de afhandeling van de overname
verschillende mensen in het bedrijf, van de admini­s­
speelde, we gingen nieuwe waarderingsmethoden
tratie tot sales.”
gebruiken …”
Managementinformatie
Variatie
“Grolsch is een heel divers bedrijf,” vertelt Bert.
Bij Grolsch heeft Bert de rol van finance controller.
“We maken en verkopen niet alleen bier, maar ook
Wat houdt dat eigenlijk in? “Ik ben verantwoordelijk
andere dranken. We hebben meerdere verkoop­
voor alle financiële processen binnen het bedrijf,”
kanalen. Het horecakanaal is het meest onvoor­
vertelt Bert. “Denk aan de boekhouding, belastingen
spelbaar. We leveren niet alleen dranken aan de
of pensioenen.
horeca, maar we bezitten ook vastgoed, helpen
Een belangrijk onderdeel van mijn werk is het
ondernemers met financieringen en we adviseren.
bewaken van de rapportagecyclus. Hieronder vallen
14
de jaarrekeningen en alle rappor­tages. De variatie is
We genereren gedetailleerde financiële manage­
het leukst. Er komt hier steeds weer een nieuwe
ment­
informatie, van cijfers over de branche tot
uitdaging op je pad. Soms is dat een procesmatige
cijfers over de meest verkochte bieren. Zo houd ik
klus, soms betreft het een rappor­tage of een groot
me dus niet alleen bezig met de back-office, maar
project. Daarnaast vind ik het erg leuk om in team­
onder­steun ik ook de business.”
www.grolsch.nl
Internationaal
accountant: “Als accountant heb je jezelf een manier
Sinds de overname door het Zuid-Afrikaanse SABMiller
van denken aangeleerd die je nooit meer kwijtraakt.
is Grolsch onderdeel van een groot internationaal
Die blijft nuttig. Om accountant te blijven moet ik me
bedrijf. Bert vertelt waar je dat aan kunt merken:
blijven bijscholen. Dus lees ik vakbladen, ga ik naar
“We produceren niet alleen ons eigen Grolsch-bier
bijeenkomsten, volg ik cursussen, etc. Ik kies wel
maar ook andere SABMiller-merken. Voor Nederland
dingen die me helpen in mijn huidige werk, zoals een
én voor het buitenland. Er zijn dus veel internationale
cursus over pensioenen of projectmanage­ment.”
transacties. Daarnaast worden beslissingen over fi­
nan­cieringsstromen of valuta steeds meer op inter­
Bert is ervan overtuigd dat hij de goede keuze heeft
nationaal niveau genomen. Voor mij betekent dit dat
gemaakt door voor het acountancyberoep te kiezen.
ik regelmatig contact heb met Europese collega’s.
“De accoun­tants­titel opent deuren. Je kunt enorm
Vooral op fiscaal vlak is er veel overleg. Reizen pro­
veel kanten op; de mogelijkheden zijn grenzeloos.
beer ik te beperken. Meestal is het op te lossen met
Je kunt als openbaar accountant aan de slag of in het
videoconferenties.”
bedrijfs­leven. Als accountant in business kun je door­
groeien naar bijvoorbeeld een functie als controller
Voor altijd accountant
of financieel directeur. Je kunt je specia­
Bert werkt nu bijna twintig jaar in het bedrijfsleven.
liseren of naar het buitenland verhuizen.
Toch heeft hij nog elke dag profijt van zijn kennis als
Ik zou het elke student aanraden.”
“Ik heb regelmatig
contact met
Europese collega’s”
15
EEN WERELD VOL KANSEN
Als accountant kun je bijna overal terecht.
Ook in het buitenland liggen er voldoende kansen.
Gijs van Leeuwen MSc RA – accountant in New York City
“Nadat ik me zes jaar alleen met
Amerika. New York is something
controlewerkzaamheden bij PwC
else. Heel dynamisch en heel com­
had beziggehouden, wilde ik wat
petitief. Enorm internationaal ook
anders. Ik ben toen bij de afdeling
– er zitten mensen uit alle landen
Transaction Services terechtge­
in mijn team. Bij de Big 4 liggen
komen. Ik hou me daar bezig met
er genoeg kansen voor mensen
due diligence-onderzoeken bij
die naar het buitenland willen.
soms om voor hun CPA-titel te
fusies en overnames. Twee jaar
Wil je bij PwC partner worden, dan
gaan. Dat is niet iets wat je in
terug ben ik van Zoetermeer naar
moet je ‘buiten-BU-experience’
een paar maanden doet, je moet
New York verhuisd. Mijn vrouw
hebben: werkervaring buiten je
toch rekening houden met één
heeft hier ook een baan gevonden.
eigen business unit. Dat kan dus
tot twee jaar.”
Zij is ook registeraccountant en
ook een job in het buitenland
werkt nu als intern accountant
zijn. Mijn RA-titel is niet geldig in
bij de grootste afvalverwerker van
de VS, want hier hebben ze hun
eigen titel: CPA (Certified Public
Accountant). Maar dat maakt
voor mijn werk niet uit. Ik mag
hier alleen geen controles doen.
Ik ga over drie maanden weer terug
naar Nederland, maar collega’s
die hier langer blijven, besluiten
16
Accountants
Er werken momenteel 867
Nederlandse accountants in
het buitenland waarvan ruim
400 binnen Europa, 200
op de Nederlandse Antillen
en 100 in Noord-Amerika.
Titels
Wirtschaftprüfer, expert-comptable,
statsautoriseret revisor, chartered accountant,
auditor... het zijn slechts enkele van de bena­
mingen voor een accountant in het buitenland.
Overal zijn de eisen anders, het ene land heeft
één beroepsvereniging, het andere vijf.
$ 113.740.000.000
De omzet van de big four, de
vier grootste accountancy­
kantoren, bedroeg wereldwijd
ruim 113 miljard dollar. Er is
dus werk genoeg!
2,5 miljoen accountants
Beroepsverenigingen zoals de NBA
werken internationaal samen binnen
de IFAC. Hierbij zijn 179 organisaties
uit 130 landen aangesloten. Via hen
vertegenwoordigt de IFAC meer dan
2,5 miljoen accountants.
IFRS Stel je voor dat
Proeve van bekwaamheid
Buitenlandse accountants kunnen niet
zomaar in Nederland aan de slag. Pas
als ze een proeve van bekwaamheid
halen, kunnen ze in het register worden
ingeschreven. Daarvoor moeten ze
vaak cursussen volgen.
accountants in de hele we­
reld op andere manieren
zouden werken. Hoe kun je
dan een jaarrekening uit
een ander land beoordelen?
Daarom zijn er de Interna­
tional Financial Reporting
Standards, een aantal
standaarden waar iedereen
zich aan houdt.
Eisen overal anders De eisen waaraan
accountants moeten voldoen, zijn in elk land
anders. Dat is soms lastig. Daarom zijn verschil­
lende Europese beroepsverenigingen het Common
Content-project begonnen. Hiermee proberen zij
hun opleidingen op elkaar af te stemmen.
17
18
LINKS: DE BESLISSER Renzo Pavanello, partner BCT Architecten. Renzo Pavanello begint zijn carrière 26 jaar
geleden als interieurarchitect in Italië. In 1998 verlaat hij zijn vaderland met het plan op veel plekken in Europa
ervaring op te gaan doen. Hij blijft echter in Nederland hangen. Hij is zowat vanaf de oprichting bij BCT betrokken.
RECHTS: DE ACCOUNTANT Mendel Chiu AA. Na ruim negen jaar bij een groot accountantskantoor lijkt het
Mendel leuk om eens aan de andere kant van de tafel te zitten, aan de kant van de ondernemer. Hij wordt controller
bij BCT Architecten. Nu leidt hij zijn eigen accountantskantoor: Online Accountants MKB Twente.
“IK WIL DINGEN ANDERS DOEN
DAN ANDERE ACCOUNTANTS”
Na ruim vier jaar als controller bij BCT Architecten startte Mendel Chiu zijn
eigen accountantskantoor in Hengelo. Dat financierde hij op opmerkelijke
wijze: door middel van crowdfunding. Aan zijn werkzaamheden voor het
architectenbureau kwam geen einde. Het kantoor is een van zijn eerste
klanten. Hij praat erover met een van de directeuren van BCT.
19
Wat is BCT Architecten
voor een bedrijf?
en het bedrijfsbureau. Toen ik bij
niet als een grote verrassing.
BCT kwam, was alles heel traditio­
Gelukkig kan hij, vanuit zijn eigen
Renzo: “Een vrij bijzonder bedrijf.
neel georganiseerd. Ik heb veel
bureau, zijn werkzaamheden voor
We zijn niet alleen architecten,
geautomatiseerd. Maar op een
ons voortzetten. Ik denk dat dit
maar houden ons ook bezig met
gegeven moment had ik de zaken
een win-winsituatie is.”
bouwmanagement en advisering
Mendel: “Mijn oude functie is deels
op het gebied van onderhoud en
overgenomen door mijn oude
exploitatie. De breedte van onze
teamleden. En deels doe ik het
dienstverlening onderscheidt ons
nog steeds. Ik houd me bezig met
van andere architectenbureaus.
het controleren van de adminis­
We kunnen elk soort gebouw rea­
tratie, de jaarrekening en ik heb
liseren, maar we zijn gespeciali­
een adviserende rol. Regelmatig
overleg ik met de directieleden.
seerd in veiligheid en onderwijs:
brandweerkazernes, politiekanto­
op orde. Alles liep op rolletjes.
Het is hierbij een voordeel dat ik
ren, schoolgebouwen … Een van
Dat was bevredigend, maar de
het bedrijf van haver tot gort ken.”
de leukste projecten die we de
uitdaging was ook weg. Toen heb
Renzo: “We zien elkaar nog bijna
laatste tijd hebben uitgevoerd, is
ik besloten om voor mezelf te
elke week. De ene week werkt hij
het politiebureau van Doetinchem.
beginnen.”
een halve dag, de andere week
twee dagen. Hij is meer dan onze
Mendel heeft hier een jaar of vier
gewerkt. Hij heeft vooral veel bij­
Hoe viel dat besluit bij BCT?
accountant. Hij is onze controller
gedragen aan de professionali­
Renzo: “We hadden zeker niet ge­
op afstand.”
sering van de interne organisatie.”
dacht dat Mendel de rest van zijn
Mendel: “Ik gaf leiding aan de
leven bij BCT zou blijven. Daar is
financiële afdeling. Daarnaast was
hij te ambitieus voor. Dat hij voor
ik verantwoordelijk voor de ICT
zichzelf begon, kwam dan ook
Mendel heeft zijn kantoor gefinancierd met crowdfunding.
Wat vinden jullie daarvan?
Renzo: “Ik vind het heel creatief.
“Dat Mendel voor zichzelf
begon, kwam niet als een
grote verrassing”
Het is een enorm leuk initiatief
en heel succesvol. Ik denk dat er
ook een goede boodschap van
uitgaat. Het laat zien dat onder­
nemers niet alleen maar naar de
20
www.bctarchitecten.nl
www.onlineaccountantsmkbtwente.nl
bank hoeven te kijken voor krediet.”
36 zelfstandige kantoren. Ik had
in het oosten en noorden actief
Mendel: “Dat is zo. Ik had mijn kan­
meteen een klik met deze club.
en we zouden wat vaker in het
toor ook kunnen opzetten zonder
Ze doen dingen echt anders dan
westen van het land willen werken.
externe financiering. Maar ik koos
traditionele kantoren. Online zit
Liefst zouden we zelfs een beetje
heel bewust voor crowdfunding.
in het DNA. Dat was ook een van
uitbreiden. Dit zijn allemaal ont­
Ik geloof dat deze manier van finan­
de redenen om voor mezelf te
wikkelingen waar we de expertise
cieren de toekomst heeft. Binnen
een recordtijd van één uur had ik
“Op dit moment adviseer ik
drie klanten over
crowdfunding-trajecten!”
het gevraagde bedrag binnen! Deze
actie kreeg veel aandacht in de
media. Mede daardoor kon ik een
flitsende start maken. Deze erva­
ring is inspirerend voor onderne­
mers en geeft hun vertrouwen in
beginnen: ik wil dingen altijd net
van Mendel goed bij kunnen
deze manier van financieren. Op
anders doen dan andere accoun­
gebruiken.”
dit moment adviseer ik drie klan­
tants.”
Mendel: “En als het gaat om mijn
eigen kantoor: dat is aan het
ten over crowdfunding-trajecten!”
Hoe zien jullie de toekomst?
groeien. In 2015 ga ik verhuizen
Mendel: “Bij BCT spelen op dit mo­
naar een andere locatie. Ik hoop
ment geen grote klussen; ik houd
binnenkort mensen aan te kunnen
me nu bezig met tussentijdse
nemen zodat ik verder kan groeien.
cijfers en de jaarrekening van de
Een stagiair is trouwens van harte
bovenliggende BV. Op termijn
welkom. Als lezers van Accountant
gaan we het huidige boekhoud­
Worden geïnteresseerd zijn,
pakket vervangen door online
kunnen ze me altijd mailen:
Je accountantskantoor maakt
deel uit van Online Accountants
MKB, waarom heb je hiervoor
gekozen?
software. De facturenstroom gaan
[email protected].”
Mendel: “Online Accountants
Daarnaast willen we ons werkge­
MKB is een landelijk netwerk van
bied uitbreiden. We zijn nu vooral
we dan helemaal digitaliseren.”
Renzo: “We willen ook wat vaker
meedoen aan aanbestedingen.
21
AA
Lisette van Hamburg AA
LIFE
leeftijd 37 jaar
opleiding markus verbeek,
erasmus universiteit
kantoor l&m accountants
functie eigenaar en accountant
woonplaats fijnaart
hobby werk en sport, in het bijzonder tennis
OP DE
LADDE
R
STARTE
R
MIDCAR
EER
TOPCAR
EER
“Mijn ervaringen als ondernemer
helpen me als accountant”
Waar ben je nu mee bezig? “Op dit moment ben ik op
Waar ben je trots op? “Ik heb een eigen accountants­
zoek naar Birkenstocks voor de nieuwe collectie van
kantoor en meerdere handelsbedrijven vanaf de grond
mijn sportwinkel. Naast mijn eigen accountantskantoor
opgebouwd. Daar ben ik erg trots op.”
heb ik namelijk meerdere bedrijfjes. Behalve die sport­
winkel nog een interna­tio­naal handelsbedrijf waarmee
Wat is je grootste blunder? “Ik heb weleens ooit een
ik allerhande spullen importeer uit het Verre Oosten,
slechte partij gekocht, maar dat zie ik niet echt als een
van bedrukte pennen tot t-shirts, een hobbywinkel en
blunder. Dat is gewoon het risico van ondernemen.
webshop, en een bonbonatelier. Mijn ervaringen als
En ik heb er later toch nog best een mooi prijsje voor
ondernemer helpen me als accountant. De zaken waar
gekregen.”
mijn klanten tegenaan lopen, daar heb ik ook mee te
maken gehad. Daardoor kan ik hen nog beter adviseren.”
Waar zie je jezelf over 10 jaar? “Dan ben ik afgestu­
deerd aan Fiscaal Recht, een opleiding die ik nu volg.
Wat is de kick van het beroep? “Er zijn een aantal
De zaken gaan goed, ik heb meer winkeloppervlakte
ondernemers die ik vanaf het aller­eerste begin heb
en ik ga met het hele gezin een Disney Cruise maken.
begeleid. Van zolderkamer tot meer­dere bv’s. Het is
Ik vrees alleen voor het voortbestaan van mijn ac­
super om er al die tijd bij betrokken te zijn. Daar
countantskantoor. Kleine kantoren krijgen het steeds
geniet ik echt van.”
moeilijker. Als dat doorzet, wordt het nog moeilijk om
het hoofd boven water te houden. Hoewel, met mijn
Wat kan er verbeteren aan de accountancy? “Omdat
de grote kantoren fouten hebben gemaakt, worden we
bedolven onder wetgeving. Kleinere kantoren zoals
die van mij zijn hier de dupe van. Deze wetgeving is
een reactie op enkele recente schandalen. Ik heb die
schandalen niet veroorzaakt, maar ik heb wel te lijden
onder deze wetgeving.”
22
fantastische team moet dat eigenlijk wel lukken.”
100%
AnneMartine Verloop RA
Deelt een dag als financial controller bij de Telegraaf Media Group
Klaar voor een leuke dag.
Gisteren om 8.30 •
Ik werk nu een maand bij TMG. Saai is het nog
geen moment geweest.
Als accountant moet je je kennis altijd
up-to-date houden.
Gisteren om 11.30 •
Vandaag volg ik een updatecursus over IFRS,
de internationale rapportagestandaard.
TMG geeft veel verschillende titels uit.
Gisteren om 8.50 •
Waarvan de Telegraaf de bekendste is.
‘s Morgens blader ik een kwartiertje de producten
door. Zo blijf ik op de hoogte van wat er speelt.
Tijd voor een lekker opkikkertje.
Gisteren om 15.15 •
Er is niets mis met de koffie op kantoor, maar
het kan niet tippen aan de cappuccino dat het
koffietentje in ons pand verkoopt.
Veel overleggen, vooral intern.
Gisteren om 9.10 •
Bijvoorbeeld met de business controllers en
de financiële administratie. Kort overleg doe
Naar huis.
Gisteren om 18.15 •
Ik heb nog geen leaseauto, dus ga ik met de fiets.
ik telefonisch.
Overleg met een collega.
Ik heb een kantoorbaan, dus het is belangrijk
om te blijven bewegen.
Gisteren om 9.35 •
Gisteren om 20.45 •
Zeker omdat ik hier nog niet zo lang werk, moet ik
2x per week ga ik een paar km rennen. Vandaag dus!
nog veel kennis vergaren. Er zijn zoveel producten
en er gebeurt zoveel, dat het wel even duurt
voordat ik alles weet.
Als het zo uitkomt en het werk laat
het toe, dan werk ik een dagje thuis.
9.00 •
23
“Mensen vragen
me of ik nog een goede
belastingtip heb”
Bij de Belastingdienst werken honderden accountants. Daarmee is het een van
de grootste werkge­vers in de accountancy. Maar wat doet een accountant bij
de Belastingdienst nu eigenlijk? Emiel Bijkerk vertelt er meer over. Hij werkt sinds
2007 voor de Nederlandse fiscus.
Wie werkt als ambtenaar kan
stappen. “Ik miste daar de tijd om
rekenen op reacties. Zeker als je
me ergens echt in te verdiepen.
bij de Belastingdienst werkt. “Of
Dat kan bij de Belastingdienst wel.”
ik nog een goede belastingtip heb,
Hij is vooral te spreken over de
dat is meestal het eerste wat
vele mogelijkheden om jezelf te
mensen me vragen,” vertelt Emiel.
ontwikkelen: “Als je ergens talent
“Ook worden er regelmatig grap­
voor hebt, krijg je de kans om daar
pen gemaakt. Ik heb daar geen
iets mee te doen. Je kunt door­
“Regelmatig delen we kennis.
Vorig jaar zat ik in Turijn”
moeite mee. Voor de mensen die
groeien binnen de dienst zelf of
me kennen, is het geen issue.
bijvoorbeeld overstappen naar
Ik vind het wel vervelend als de
de douane, of je op opsporing
Belastingdienst negatief in het
richten bij de FIOD.”
nieuws komt. Vaak gaat het dan
pers bovenop duikt. Die aandacht
Anders dan een
­accountantskantoor
we zijn geen adviseurs.” Een ander
voelt voor mij niet helemaal
Bij de Belastingdienst werken
verschil is de werkdruk.
terecht. We werken hard en we
zowel AA’s als RA’s. Vooral voor
“Kantoren kennen in het voorjaar
doen ons werk goed.”
de AA’s is de inhoud van het werk
een heel hoge werkdruk. Je maakt
anders dan op een accountants­
dan al snel weken van 60 uur. Dat
kantoor. Emiel: “Hier houden we
heb je hier niet. Dat wil niet zeggen
Emiel werkte bij een accountants­
ons bezig met controleren. We
dat we niet hard werken. Ik ga
kantoor, maar wilde al snel over­
stellen geen jaarrekeningen op en
regelmatig pas naar huis als de
om technische fouten, waar de
Jezelf ontwikkelen
24
www.belastingdienst.nl
schoonmakers hier al rondlopen.
vragen zijn, over wetgeving bijvoor­
landse belastingdiensten.
Maar dat is omdat ik met een
beeld, dan kan ik altijd een beroep
Emiel: “Vorig jaar zat ik een week
interessante klus bezig ben, niet
doen op zogenaamde middel­
in Turijn om informatie uit te
omdat het moet.”
specialisten.” Alle bedrijven in
wisselen met collega’s uit andere
Nederland kunnen gecontroleerd
landen. Volgende week ga ik
worden. De bedrijven die Emiel
enkele dagen op pad met Duitse
Aanvaardbaarheid
van aangiften
controleert, zijn vaak internatio­
collega’s en de week daarna
Als Emiel vertelt dat hij controles
naal actief. “Je hebt dan te maken
komen zij naar Den Haag. Zulke
uitvoert, wat bedoelt hij dan
met jaarrekeningen en controles
ervaringen zijn niet alleen leuk,
eigenlijk? Emiel: “Ik kijk naar de
daarop die in het buitenland zijn
maar ook erg leerzaam.”
aanvaardbaarheid van aangiften.
opgesteld en uitgevoerd.
Heeft het bedrijf niet onterecht
aftrekposten opgevoerd? Is de
“Ik ben regel­matig
weken met
een c­ ontrole bezig”
omzet wel volledig aangegeven?
Voldoet alles wel aan de fiscale
Goede sfeer
Leuker kunnen we het niet maken,
zegt de Belastingdienst al jaren
in commercials en advertenties.
Geldt dat ook voor de werksfeer?
“Integendeel,” zegt Emiel. “De sfeer
is juist heel informeel. Collega’s
denken graag mee en je kunt altijd
bij iemand binnenlopen met een
vraag. Heel anders dan bij het
accountantskantoor waar ik werkte.
Het is een zeer groot bedrijf en je
kunt niet iedereen kennen. Maar
met mijn directe collega’s is het
erg gezellig. Gisteren hebben we
nog gebarbecued. Vaak lunchen
we samen of wandelen we
’s middags even door de stad.”
wet- en regelgeving? Om dit te
Dat maakt het technisch complex.
De Belastingdienst is onderdeel
bepalen, kijk ik allereerst naar de
Gemiddeld ben ik enkele weken
van het Ministerie van Financiën.
aangifte en de jaarrekening van
met één controle bezig.”
De dienst heeft verschillende
een bedrijf. Ook ga ik bij het bedrijf
taken, waarvan het innen van
langs om extra informatie te ver­
Internationaal
zamelen of toelichting te vragen.
Wat het werk bij de fiscus voor
De douane en de FIOD, de fiscale
Soms doe ik dat alleen, soms in
Emiel extra interessant maakt,
opsporingsdienst, vallen ook
een team. En als er specialistische
is de samenwerking met buiten­
onder de Belastingdienst.
belasting de belangrijkste is.
25
STUDIE KIEZEN? EFFE CHECKEN!
Een verkeerde studie kiezen is altijd vervelend. Voor studenten, maar ook
voor de opleidingen. Studenten die niet afstuderen, kosten hun alleen maar geld.
Voor de overheid is het dus van belang om studie-uitval en het switchen van
studie te verminderen. Daarom is er vanaf dit jaar het een en ander veranderd.
Het belangrijkste? Een studiekeuzecheck die je helpt om goed te kiezen.
dan geef ik een D-advies. Een B-advies betekent
dat er nog aandachtspunten zijn, een C-advies dat
ik twijfel. Ik heb nu ongeveer dertig studenten
Wie zich nog moet aanmelden voor een studie, moet
gesproken en nog niemand een D-advies gegeven.
rekening houden met de uiterste inschrijfdatum.
Bij één op de drie twijfel ik. Zo had ik pas een leuk
Kon je jezelf voorheen tot september aanmelden
meisje uit Aruba. Ze had de juiste diploma’s en de
voor een studie, nu doe je dat liefst vóór 1 mei.
juiste motivatie. Haar kennis van het Nederlands
Aanmelden doe je op studielink.nl. Schrijf je jezelf
was echter onvoldoende. Daarom vroeg ik me af of
later in, dan kun je in sommige gevallen pech hebben.
ze de studie wel zou kunnen afmaken. Ik heb haar
Opleidingen zijn dan namelijk niet verplicht om je
geadviseerd om eerst een half jaartje Nederlandse
toe te laten, ook al voldoe je aan alle eisen.
les te volgen.” Mocht je een C- of D-advies krijgen,
dan heb je nog tot 1 september de tijd om een
andere studie te kiezen.
Wie zich voor 1 mei aanmeldt, heeft recht op een
zogenaamde studiekeuzecheck. Deze test bestaat
uit een uitgebreide vragenlijst en een persoonlijk
De studiekeuzecheck is niet verplicht en het advies
gesprek. Docente Leone Kelleners van de Fontys
van de school is niet bindend. Toch stellen veel
Hogeschool Financieel Management in Eindhoven
studenten er prijs op. Leone Kelleners: “Wij zien het
vertelt hoe dit in zijn werk gaat: “In de vragenlijst
als een service aan studenten. Ik merk ook dat zij
worden verschillende zaken onderzocht, zoals je
het heel fijn vinden. Zeker studenten die twijfelen
persoonlijkheidskenmerken, je vaardigheden en je
of die al een andere opleiding hebben gedaan.
vooropleiding. Aan de hand van de uitkomsten van
Vooral die laatste groep wil heel zeker weten dat ze
deze test voer ik een kort gesprek met een student.
nu de juiste keuze maken.”
Daarbij gaat het om vragen als: hoe heb je jezelf
Voor scholieren die het komende jaar een studie
georiënteerd, wat verwacht je van de studie, wat
moeten kiezen, heeft Leone één tip: wacht niet te
weet je van het beroep? Na afloop van dat gesprek
lang. “Hoe eerder je jezelf aanmeldt, hoe sneller
geef ik een advies.”
je de test kunt doen en hoe eerder je weet of de
studie bij je past. Je bent dan nog op tijd om open
dagen en meeloopdagen van andere opleidingen
te volgen.”
Leone kan vier soorten adviezen geven: “Als er een
goede match is tussen de student en de opleiding
geef ik een A-advies. Is die match er helemaal niet,
26
100%
Remco van den Akker, AA
Deelt zijn dag als accountant adviseur MKB
De Week van de Ondernemer is een mooie
gelegenheid om te netwerken.
2 dagen geleden om 14.30 •
Hier sta ik op de foto met een van mijn contacten
bij de bank
Ik ben vandaag 34 geworden!
Gisteren om 15.15 •
Op kantoor is het een goede gewoonte om te
trakteren.
Ik ben docent voor een intern
opleidingsprogramma.
Gisteren om 14.30 •
Vandaag volg ik zelf een cursus. Onder het motto
‘train de trainer’ krijg ik les in onder meer
didactiek en communicatie.
Vandaag werk ik een dagje
op ons kantoor in Groningen.
Gisteren om 18.15 •
Door het Nieuwe Werken kan ik op elke BDO-vestiging werken. Ik heb daar toegang tot alle dossiers
van mijn klanten. Erg prettig, die flexibiliteit.
Ik heb even mijn agenda geopend.
Op weg naar een klant.
Gisteren om 9.35 •
Gisteren om 10.45 •
Die blijkt lekker gevuld. Mijn iPad gebruik ik
Gemiddeld zit ik een uur of twee per dag in
voor aantekeningen, takenlijst en om snel dingen
de auto. Blij dat ik een goede leaseauto heb!
op te zoeken.
Afspraak bij een van mijn klanten,
een dierenarts.
Gisteren om 15.45 •
Een mooie gelegenheid om eens in de operatiekamer te kijken. Het is belangrijk om meer van
een bedrijf te zien dan alleen de cijfers.
Eerst een lekker bakje.
Gisteren om 18.15 •
Koffie drinken is eigenlijk een van de belangrijkste
onderdelen van mijn werk. Het is een prettige
manier om even bij te praten met collega’ s of met
klanten. Soms drink ik wel 10 koppen per dag.
27
Wat moet je als accountant
Natuurlijk, je vindt het leuk om met cijfers te werken.
Maar is dat genoeg? Red je het daarmee als je
straks bij een klant zit? Wat heb je eigenlijk nog meer
nodig voor een topcarrière in de accountancy?
Kennis Administratie, verslag­
legging, belastingwetten, personeel,
organisatie... wat je als accountant
écht onderscheidt, is je kennis.
En misschien nog belangrijker: je weet
wanneer je kennis tekortschiet en
je een specialist moet inschakelen.
Je bent nooit uitgeleerd.
2
1
Sociale vaardigheden
Veel accountants werken regelmatig samen in
teams. Je kunt je standpunten duidelijk presenteren,
uitleggen en verdedigen. Je weet hoe je complexe
zaken begrijpelijk moet verwoorden. Je luistert goed
en je kunt je goed inleven in anderen.
28
+
=
€
-
in huis hebben?
Analytisch vermogen
3
Waar een ander alleen maar
cijfers ziet, zie jij de verbanden.
Je kijkt verder dan de details
en je hebt snel door waar
problemen en uitdagingen
liggen, welke gevaren op
de loer liggen en welke
oplossingen mogelijk zijn.
Een kritische blik
4
Kloppen die cijfers? Zijn de zaken
wel echt zoals de klant zegt?
Zijn er geen verborgen risico’s?
Ondernemers kijken vaak door een
roze bril. De accountant is degene
die de lastige vragen stelt.
Een onafhankelijke houding
Als accountant ben je eerlijk en onpartijdig.
Je vormt je oordeel onafhankelijk en je houdt
je rug recht. Je bent je er altijd van bewust
dat je het maatschappelijk belang dient.
5
29
“Ons werk haalt met
regelmaat de voorpagina”
De carrière van een accountant kun je op de meest bijzondere plekken brengen.
Dr. Ellen van Schoten RA (48) is daar een schoolvoorbeeld van. Ze begon haar
carrière in de accountancy. Nu is ze secretaris van de Algemene Rekenkamer
en geeft daar leiding aan ongeveer 300 medewerkers, onder wie accountants en
bestuurs­kundigen, maar ook wis- en natuurkundigen en historici.
Na haar studie Bedrijfseconomie
zoals afgesproken? Hebben ze het
koos Ellen van Schoten al snel
goed verantwoord? Is de bedrijfs­
voor accountancy. “Financierings­
vraagstukken en bedrijfsprocessen
interesseerden mij enorm. Zo ben
ik erin gerold. Als accountant kun
je veel doen en je leert in korte
tijd veel verschillende bedrijven
kennen. Maar inhoudelijk vond ik
“We willen
­bijdragen aan
een betere
overheid”
het controlewerk na een paar
jaar toch een beetje saai worden.
Verantwoordingsdag
te zoeken.”
Bijna iedereen heeft de naam
Die uitdaging vond Ellen oorspron­
weleens horen noemen. Maar wat
kelijk bij de overheid. Enkele jaren
doet de Algemene Rekenkamer
later kwam ze terecht bij de
eigenlijk? “We kijken of de over­
Algemene Rekenkamer.
heid haar middelen rechtmatig en
doelmatig besteedt. Kortom, wordt
STAGE-TIP Kan onderzoek
lijkt het je leuk om je tanden
te zetten in de publieke sector?
Neem dan eens contact
op met personeels­adviseur
mevrouw A. Jansen via
[email protected].
De Algemene Rekenkamer
heeft regelmatig plekken
voor stagiairs.
30
Volledig onafhankelijk
Naast dit verantwoordings­onder­
zoek, buigt de Algemene Reken­
kamer zich over specifieke dossiers.
Zo brachten ze het hele traject in
kaart rondom de aanschaf van de
Reden om een nieuwe uitdaging
jou niet diep genoeg gaan en
voering op orde?”
het geld op een goede manier
uitgegeven en levert het ook iets
JSF, de beoogde opvolger van de
“Het gaat
om z­ aken die
iedereen
raken”
op? Elk jaar voeren we een ver­
antwoordingsonderzoek uit naar
de inkomsten en uitgaven van
F-16. Maar ook grote ICT-projecten,
alle ministeries. Op Verantwoor­
de HSL-Zuid, de bekostiging van
dingsdag, de derde woensdag in
het Voortgezet Onderwijs en de
mei, publiceren we onze bevin­
onafhankelijke controle op de
dingen bij de jaarverslagen van
bankenunie leidden tot publicaties.
de ministeries en geven we een
De Algemene Rekenkamer bepaalt
oordeel over de Rijksreke­ning.
zelf wat onderzocht wordt.
Hebben ministers het geld besteed
“We zijn een van de Hoge Colleges
www.rekenkamer.nl
van de Staat, net zoals de Tweede
Kamer of de Nationale Ombuds­
man. Dat betekent dat we 100%
zelfstandig en onafhankelijk zijn.
We krijgen weleens een verzoek
van de Tweede Kamer, maar we
bepalen zelf wat we wel en niet
onderzoeken.”
VERANTWOORDINGS­
ONDERZOEK Het laatste
verantwoordings­onderzoek
van de Algemene Rekenkamer
vind je op rekenkamer.nl/
verantwoordingsonderzoek.
Hierin is veel aandacht voor
de overheveling van belang­
rijke taken van het Rijk naar
“Ik word
­gedreven
door een
liefde voor
­onderzoek”
Onderzoek met impact
de gemeenten.
Onderwerpen die je­­raken
Ellen van Schoten heeft het erg
naar haar zin bij de Algemene
Rekenkamer. “Zoals iedereen hier
word ik gedreven door een liefde
voor onderzoek, voor de inhoud.
En een passie voor de publieke
zaak. Ons werk lijkt technisch.
Maar het gaat over zaken die
iedere burger direct raken. Zaken
als zorg of onderwijs. Iedereen
wil dat het geld dat daaraan uit­
dat er daadwerkelijk iets met onze
gegeven wordt, op een goede
rapporten gebeurt? Daarbij gaat
manier wordt besteed. Daar heeft
het niet alleen om media-aandacht.
de belastingbetaler gewoon recht
We willen dat ons onderzoek bij­
op.” Als ze ooit nog eens in een
draagt aan een betere overheid.
andere functie begint, is één ding
Als we dat beter kunnen bereiken
zeker. “Het wordt zeer waarschijn­
met een rondetafelgesprek
­lijk weer een combinatie van onder­
dan met een publicatie, dan is
zoek en accountancy. Daar ligt
dat prima.”
toch mijn hart.”
Onderzoeken van de Rekenkamer
verdwijnen doorgaans niet in
een la. Met grote regelmaat wordt
de voorpagina van de kranten
gehaald. En veel Kamerdebatten
beginnen met een rapport van
de Rekenkamer. “Het is ons doel
zoveel mogelijk impact te berei­
ken. Het is een van mijn taken
om te kijken hoe we dat zo goed
mogelijk voor elkaar krijgen.
Moeten we een boekje publiceren
of een bijeenkomst organiseren?
Moeten we alle onderzoeksgege­
vens online zetten? Kortom,
wanneer is de kans het grootst
31
7
meestgestelde vragen
Regelmatig krijgen we vragen van scholieren en studenten.
Bijvoorbeeld via e-mail, onze Facebook-pagina of op een
voorlichtingsdag. Dit is de top 7 van vragen. En de antwoorden.
1 Welk profiel en welke vakken
moet je kiezen op havo/vwo
als je accountant wilt worden?
der dan de andere student. Het is een feit dat het
opleidingstraject richting de titel best lang is. Door­
Het profiel E&M sluit het best aan, maar met
zettingsvermogen is een belangrijke eigenschap
andere profielen word je ook toegelaten. Zolang
om het traject succesvol af te ronden.
je maar enige vorm van wiskunde en economie
in je pakket hebt. Het keuzevak M&O is een pre,
maar geen vereiste.
2 Wat is de opleidingsroute om
accountant te worden?
Er zijn meerdere opleidingsroutes mogelijk.
De meest voorkomende routes vind je in het over­
zicht op pagina 34.
3 Wat is het verschil tussen
een AA en een RA?
AA en RA zijn wettelijk beschermde titels. Je mag
met beide wettelijke jaarrekeningcontroles uitvoeren.
In de praktijk voeren meer RA’s dan AA’s jaarrekening­
controles uit. De AA is veelal werkzaam voor het
mkb. De RA werkt vaker voor grotere ondernemingen.
Bij de Big 4-kantoren werken relatief gezien veel
RA’s, terwijl AA’s vaker voor de kleinere accountants­
kantoren werken. De AA-opleiding is een hbo+
opleiding. De RA-opleiding is een wo+ opleiding.
4 Wat verdien je als accountant?
Als accountant heb je goede vooruitzichten.
De salarissen lopen sterk uiteen. Van ongeveer
€ 30.000,- per jaar tijdens je Praktijkopleiding tot het
dubbele of drievoudige voor een senior manager.
5 Ik hoor van iedereen dat de
opleiding zo pittig is. Klopt dat?
Wat moeilijk is, verschilt per student. Zo is de één
analytisch sterker en een ander meer communi­
32
catief ingesteld. De ene student is ook gemotiveer­
6 Kan ik met de accountantstitel
aan de slag in het buitenland?
Niet direct, maar er liggen wel veel kansen. Menig
Nederlands accountant is internationaal bezig.
Je leest meer over dit onderwerp op pagina 16 en 17.
7 Hoe word ik forensisch
accountant?
Volg eerst het reguliere opleidingstraject tot
accountant. Daarna kun je bij de Leyden School
of Law & Economics in Den Haag de leergang
Forensisch Financieel Deskundige volgen.
Kevin Bakker RA
leeftijd 20
woont in limmen
RA
werkt bij kpmg
functie stagiair
studeert aan hogeschool inholland
alkmaar (3e jaar)
hobby’s rugby, fitness
OP DE
R
LADDE
R
STARTE
EER
MIDCAR
EER
TOPCAR
“Mijn docent grapte dat ik zelf
maar accountant moest worden.
Zo is het balletje gaan rollen”
Waar ben je nu mee bezig? “Ik ben nu bezig met het
Waarin kun je jezelf nog verbeteren? “Ik heb me nog
inboeken van een administratie, ik loop namelijk even
niet met alle posten beziggehouden. Tot nu toe heb
mee op de samenstel­afdeling. Heel interessant. Het is
ik me vooral gefocust op liquide middelen, schulden
echt iets anders dan het werk op de auditafdeling waar
en kortlopende schulden. De controleprocessen voor
ik de rest van mijn stage heb gewerkt. Ik denk wel dat
andere posten moet ik nog onder de knie krijgen.”
ik later de controlekant op ga. Ik ga in ieder geval de
RA-opleiding doen.”
Waar ben je trots op? “Ik zit in de voorselectie voor
het Nederlandse rugbyteam. Dat betekent dat ik elke
Waarom ben je Accountancy gaan studeren? “Ik
dag moet trainen. Ik ben er trots op dat het me lukt
deed eerst een andere opleiding. Daar kreeg ik be­drijfs­
om deze stage te blijven combineren met het rugby.
administratie. Dat vak bleek me op het lijf ge­schreven.
Het zijn soms wel lange dagen. Regelmatig sta ik om
Daarom ben ik overgestapt naar Accountancy. In het
zes uur op en ben ik pas om tien uur ’s avonds thuis.”
begin dacht ik dat het net zoiets zou zijn als boekhou­
den. Maar in de praktijk komt er veel meer bij kijken,
bijvoorbeeld advies geven over belastingen of bedrijfs­
processen. Het zijn juist die zaken die me nu aantrekken
Heb je een tip voor scholieren die accountancy
overwegen? “Maak altijd je huiswerk. Dat maakt de
studie een stuk makkelijker.”
aan het beroep.”
Wat is de kick van het beroep? “Als accountant leer
je veel verschillende bedrijven goed kennen. Je ziet
dan waar het beter kan en je krijgt de kans om ze echt
te helpen. Bijvoorbeeld door het verbeteren van de
processen.”
33
De meest voorkomende routes naar je titel
VWO
Universiteit Bachelor of Science
Accountancy
voltijd - 3 jaar
deeltijd - 4,5 jaar
Bedrijfseconomie
en Economie
duur afhankelijk van keuze
voltijd, deeltijd of duaal
Master of Science Accountancy
voltijd - 1 jaar | deeltijd - 2 jaar
Postmaster RA
Praktijkopleiding RA
alleen deeltijd gem. 2 jaar
duur 3 jaar
Registeraccountant
34
Pre Master
duur 0,5 - 1 jaar
ACCOUNTANT
WORDEN
HAVO
MBO
HBO Bachelor
Accountancy
voltijd - 4 jaar
deeltijd - afhankelijk
van indeling
duaal - 4 jaar
Bedrijfseconomie
(SPD)
duur afhankelijk van keuze
voltijd, deeltijd of duaal
Schakelprogramma
duur 0,5 - 1 jaar
Post HBO AA
Praktijkopleiding AA
duur 1 – 3 jaar
(afhankelijk van vooropleiding)
duur 3 jaar
AA-Accountant
Kijk voor een overzicht van alle opleidingen op accountantworden.nl
35
ACC PZZL
L
G
G N
R O O T
S
B O E
K M S
E N H N C N V
L
T
V
U
E
N
I
T
B
B
Y
C
E
V
R
E
E
R
I
V A
E
E
P
T
S
N
I
W V D
L
N
J
L
G O O D W
I
L
I
R
E
I
T
A R
K
R
K
E H A
T
S
E
L
R
credit
fusie
winst
goodwill
omzet
grootboek
belasting
hypotheek
administratie
kostprijs
dividend
krediet
afschrijving
rente
balans
reserve
N
I
M D A
E
S
O H C
R
E
D
I
T
S
T
T
S
U
F
I
E W J
jaarrekening
startkapitaal
begroting
verlies
E
I
I
A
P
I
E
T
E
I
D
E
R
K M
R
S
I
N N K
T
E
B
E
D
E
E
A
F
T
G G
S
J
I
R
P
T
S
O K
A A A D N E
D
I
V
I
D N B
E
S
N A
L
A
B H H E
C
H
S
C
T
E
R A R
L
cashflow
I
C
W O
debet
S
R
J
1. Woordzoeker
F
A
R
Z M O R
boekwaarde
3. Nadenkertje:
de missende euro
Mick gaat studieboeken kopen.
Hij leent hiervoor € 50,- van
2. Kruiswoordpuzzel
Maaike en € 50,- van Mohammed.
De boeken kosten € 97,-.
Vul de antwoorden horizontaal in de puzzel in. Het woord in het
Hij betaalt en krijgt € 3,- terug.
midden geeft je een idee wat wij van accountancy vinden!
Daarvan geeft hij vast € 1,- aan
1. De posten aan de debetzijde 2. Afzet x verkoopprijs 3. Brutowinst
Maaike en € 1,- aan Mohammed.
- bedrijfskosten 4. Overzicht van bezittingen en schulden
Nu krijgen zij allebei nog € 49,-.
Maar wacht eens even! Als hij hun
beiden € 49,- geeft, is dat samen
1
2
€ 98,-. Met die ene euro in zijn
zak is dat samen € 99,-.
Waar is die ene euro gebleven?
3
4
Antwoord kruiswoord: cool. Antwoord Missende Euro: dit is een instinker. Je kunt die € 1,- niet bij die € 98,- optellen. Maaike
en Mohammed betaalden 2 x € 49,- = € 98,-. Dat is € 1,- méér dan de boeken kostten. Die ene euro heeft Mick nog op zak!