Bodembeheer in functie van ziekteweerbaarheid Jane Debode Caroline De Tender, Wim Wesemael, Nicole Viaene, Johan Van Vaerenbergh, Koen Willekens, Tommy D’Hose, Greet Ruysschaert, Bart Vandecasteele & Martine Maes CriNglooP Collectief 9 oktober 2014 Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant www.ilvo.vlaanderen.be Inhoud • Wat bepaalt ziekte en ziekteweerbaarheid? • Hoe meten we ziekteweerbaarheid? • Bodembeheersmaatregelen om ziekteweerbaarheid te stimuleren • Hoe achterhalen we ziekteweerbaarheid? Gewasbescherming IPM = geïntegreerde bestrijding met een minimale verstoring van het landbouwecosysteem en de aanmoediging van natuurlijke ziekte- en plaagbeheersing Bodembeheer Bodem pathogenen Plant resistentie Wat bepaalt ziekte & ziekteweerbaarheid? ziekteweerbaarheid ziekte Bodem Chemisch Gevoelige Plant Omgeving (Bodem) Pathogeen • pH • Organische stof • Macronutriënten • Micronutriënten • … Fysisch • Verdichting • Waterhuishouding • … Biologisch • Micro-organismen • • bacteriën schimmels • … • Macro-organismen • • regenwormen … Hoe meten we ziekteweerbaarheid? • Biotoetsen – direct & indirect • overleving cysten – scleroten • bovengrondse pathogenen – kleinschalig & relatief snel – gecontroleerde omstandigheden Sclerotinia bij sla Aardappelcysten Botrytis bij aardbei Hoe meten we ziekteweerbaarheid? • Biotoetsen – Direct & indirect • overleving cysten – scleroten • bovengrondse pathogenen – Kleinschalig & relatief snel – Gecontroleerde omstandigheden • Veldproeven (BOPACT – Boerderijcompostproef) – Natuurlijke besmettingen • Vb. plant parasitaire nematoden – Zelf besmetten • Vb. Dickeya bij aardappel Bodembeheersmaatregelen die ziekteweerbaarheid stimuleren 1) Aangepaste bodembewerkingen 2) Organisch materiaal biochar groenbedekkers compost chitine Bodembeheersmaatregelen die ziekteweerbaarheid stimuleren Voorbeeld veldproeven met nematoden & groenbedekkers compost %bac %fung %pp %omn Abundance of nematode trophic groups (%) 100 90 100 80 90 70 60 50 40 30 20 Herbivores 80 Fungivores 70 Omnivores 60 Predators 50 Bacterivores 40 30 10 20 0 Fallow YM Yminc Ymcov 10 0 Treatments BC0 BC1 %carn Bodembeheersmaatregelen die ziekteweerbaarheid stimuleren Voorbeeld biotoetsen met biochar & pathogene schimmels Sclerotenvormers bij sla • Weinig effect op overleving van scleroten • Weinig effect op resistentie tegen Rhizoctonia solani Botrytis bij aardbei 1,5 B. cinerea score (0-4) a 6 weeks a a' 1 a' 12 weeks b b' 0,5 0 0% 1% biochar 3% Hoe achterhalen we ziekteweerbaarheid? Bodem Chemisch • pH • Organische stof • Macronutriënten • Micronutriënten • … Fysisch • Verdichting • Waterhuishouding • … Biologisch • Micro-organismen • • bacteriën schimmels • … • Macro-organismen • • regenwormen … Hoe achterhalen we ziekteweerbaarheid? NO3-N NH4-N Bodem Chemisch Fysisch • Verdichting • Waterhuishouding • … • pH • Organische stof • Macronutriënten • Micronutriënten • … DS OC pH-KCl Fe_Amlact K_Amlact Mg_Amlact Ca_Amlact Mn_Amlact Na_Amlact P_Amlact Pox FBV FVG HWC HWP P_org P_CaCl2 Ndumas Hoe achterhalen we ziekteweerbaarheid? Bodem – Macro-organismen • Regenwormen – Micro-organismen Biologisch • Micro-organismen • • bacteriën schimmels • … • Macro-organismen • • regenwormen … • Bacteriën, schimmels, nematoden bepalen d.m.v. – Microscopie – Vetzuren (PLFA) – DNA/RNA (DGGE, NGS) NGS? • Next Generation Sequencing • www.ilvogenomics.be Elke kleurband vertegenwoordigt een bacteriële groep Potgrond Bodem Bodem + 1% bodembehandeling Acidobacteria veel meer in potgrond Actinobacteria veel meer in veldgrond Bacteriële groepen (OTU’s) Hoe achterhalen we ziekteweerbaarheid: voorbeeld veel ziekte minder ziekte Besluit • Bodembeheer heeft invloed op – bodempathogenen – plantgezondheid & -resistentie • Toevoegen van organische materiaal heeft potentieel om ziekteweerbaarheid te verhogen – – – – plant/pathogeen/teeltsysteem dosis toepassingswijze … • Achterhalen van mechanismen van ziekteweerbaarheid via – fysische – chemische – biologische karakterisatie van de bodem Vragen? [email protected] Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant Onderzoeksdomein ‘Gewasbescherming’ Burg. Van Gansberghelaan 96 9820 Merelbeke Tel. 09 272 24 00 Onderzoeksdomein ‘Teelt en Omgeving’ Burg. Van Gansberghelaan 109 9820 Merelbeke Tel. 09 272 27 00 www.ilvo.vlaanderen.be
© Copyright 2024 ExpyDoc
