Gastvrijheidszorg met Sterren2014 js

18-6-2014
Ontwikkeling gastvrijheidszorg sinds 2005…
Gastvrijheidszorg met Sterren
terug zien maar ook vooruit zien.
EEN FENOMEEN!
Prof. dr. JMGA Schols
Universiteit Maastricht
12 juni 2014
2005
2014
Zorgproblemen
Het begon snel na 2004…
• In onze high tech gezondheidszorg volgens het strakke
medische model kwamen alledaagse zorgproblemen veel voor
en de aandacht ervoor was ondermaats!
decubitus
ondervoeding
fixatie
Bijvoorbeeld prevalentie ondervoeding in 2004:
Ziekenhuizen:
Verpleeg-/verzorgingshuizen:
ca. 29 %
ca. 32%
polyfarmacie
Kwaliteit en Veiligheid zijn sindsdien belangrijke
issues in de zorg
krantenkoppen
De wijze waarop in de gezondheidszorg omgegaan wordt
met de alledaagse zorgproblemen is een parameter voor
de kwaliteit en veiligheid van de basiszorg..!
1
18-6-2014
Er kwamen diverse up to date richtlijnen
Nationaal bereik
• Verbeterprogramma’s voor basiszorg
vanuit Ministerie van VWS
(vanaf 2006)
• “Sneller Beter” en “Zorg voor Beter”
• Kwaliteitsindicatoren voor:
-Ziekenhuizen
-VVT-instellingen
IGZ: Vertrouwen is goed maar controleren is beter!!
De kwaliteit van de professionele zorgverlening
kreeg er een duidelijke impuls door!
En dat hielp!
Prevalentie verloop ondervoeding
Maar er is VEEL meer…
• Het gaat niet alleen om professionele kwaliteit en veiligheid…
• 2006 Proefschrift Kristel Nijs:
Optimizing the ambiance during mealtimes in
Dutch nursing homes…
Maak van het eten en drinken een feest!
Want ook dat gaat ondervoeding tegen en verbetert de kwaliteit
van leven!
2004
nu
2
18-6-2014
En het strijkt verder dan de maaltijdmomenten!
Betekent opgeborgen worden in een verpleeghuis uiteindelijk
niet meer dan verblijven in de kille wachtkamer van de dood?
Rond 2006 kwam er steeds meer besef dat de omgeving
van zorginstituten ( ziekenhuizen en ouderenzorginstellingen) over
het algemeen maar
kil en zakelijk is!
Naast aandacht voor de Zorg is ook aandacht nodig
voor Wonen (verblijf) en Welzijn noodzakelijk!
Mensen willen behoed blijven voor het juk van
het institutionele regiem!
En dan komen we dus bij het fenomeen
hospitality c.q. gastvrijheid.
Hoe behoud ik mijn eigenheid; houdt men rekening met
mijn vragen en behoeften??
Rapport Kennedie, 2005
Verpleeghuizen moeten hetzelfde
sterrensysteem krijgen als hotels.
Instellingen kunnen dan extra sterren
verdienen door bijvoorbeeld betere service te
bieden.
Ook in de chronische zorg kwam een
veranderproces op gang..
Ondanks veel kritiek heeft het
rapport Kennedie toch veel op gang gebracht
in de totale zorg…
• Veel zorgorganisaties, ziekenhuizen, verpleeghuizen en
verzorgingshuizen besteden nu structureel aandacht aan het
realiseren van een betere service en werken aan echte
klantgerichtheid van hun personeel etc.
3 issues:
1.
Meer evenredige aandacht voor wonen, welzijn en
zorg;
2.
Afstand doen van het medische model;
• Een Tilburgs ziekenhuis verkoopt zichzelf oprecht als een
´lief ziekenhuis´ en een Twents ziekenhuis wil een
´vaardig en aardig ziekenhuis´ zijn…
Paradox?
3.
Meer aandacht voor kwaliteit en veiligheid van
zorg en behandeling.
3
18-6-2014
De kernthema’s waren:…...
Hoe noemden we dat rond 2006
ook al weer?
De zorg-/serviceverlening moet:
-voor 2006 heette dat: normalisatie van de zorg
-
-
vraag-gericht en liefst vraag-gestuurd zijn
op maat gemaakt zijn
leefstijlbestendig zijn
plaatsvinden in een levensloopbestendige
woonomgeving met behoud van mogelijkheden
voor maatschappelijke participatie
van hoge en transparante kwaliteit zijn..
Sociologie:
het begrip leefstijl deed zijn
intrede in de zorg..!
-rond 2006 noemden we dat: vermaatschappelijking van de
zorg
Eigenlijk
betekent
het:
de cliënten dat teruggeven, wat wij
zelf zo vanzelfsprekend vinden en
wat we ze eerst afgenomen hebben…!
Een groep
- opbloeiende aandacht voor ”leefstijlen”
- leefstijlen beïnvloeden voorkeuren t.a.v. wonen zorg en
welzijn..
- groepsvorming: de stijl van leven is de etalage van de
culturele identiteit..
- het aanbod op het gebied van wonen, zorg en welzijn
moe(s)t o.b.v. hoge kwaliteit, flexibiliteit en differentiatie
leefstijlbestendig worden
Een andere
groep...
Weer een andere
groep
4
18-6-2014
Elke oudere is ook weer anders…;
of als het uiteindelijk niet echt meer overhoudt..
als het allemaal nog lukt..
ook
Kwetsbare ouderen willen
ruimte voor eigen leven
houden..
Naast leefstijl kwam er het begrip
levensloopbestendig wonen in de zorg
Een levensloopbestendige woonruimte is een
woonruimte die van de wieg tot het graf een
geschikte woonruimte is..
En in de zorg…: een woonruimte die van de wieg
tot het graf voor vrijwel alle (technische)
zorgfuncties toegankelijk is...
Vermaatschappelijking van de chronische
(verpleeghuis)zorg: 2006-2012..
Aandacht voor materiële hospitality-aspecten…;
een gebouw waarin men zich thuis moet voelen!
Ontwikkeling van traditioneel intramuraal verblijf naar
minder klinische vormen van langdurig verblijf...
•
Moderne (niet te grote) verpleeghuizen met veel aandacht voor
privacy (eigen kamer voor elke cliënt)
•
Levensloopbestendig WoonZorgComplex, met wijkfunctie!
•
Kleinschalige woonvorm
Maar ook
•
Zorg aan huis in levensloopbestendige woning in de wijk…
•
DOEL: MEER RUIMTE VOOR EIGEN LEVEN VOOR DE FRAGIELE
OUDERE EN DE MENS MET EEN CHRONISCHE ZIEKTE
5
18-6-2014
Maar hospitality is meer dan een gezellig en
gastvrij gebouw;
het gaat ook om het veilig, gezellig en gastvrij
leven en genieten.., door:
AANDACHT
Maar hospitality is meer dan een gezellig en
gastvrij gebouw;
het gaat ook om het veilig, gezellig en gastvrij leven en
genieten.., door:
ZINVOLLE BEZIGHEDEN
https://www.google.nl/search?q=activiteiten+voor+ouderen
Maar hospitality is meer dan een gezellig en
gastvrij gebouw;
het gaat ook om het veilig, gezellig en gastvrij leven en
genieten.., door:
En…….lekker eten en drinken!
BEWEGING
letten op keuze en wens van de cliënt
“Foei! Is dat eten?!!”
“John..die fazant!! Ik moet het
recept hebben!!”
voldoende tijd en hulp om te eten
“Moet je niet meer..??
6
18-6-2014
LPZ 2013:
Ook de buitenwereld is welkom; van jong tot oud!
op > 90% van de zorgafdelingen in de VVT-sector is er
aandacht voor ambiance, tot grote tevredenheid van de
cliënten en medewerkers!
Er zijn vanuit vele woonzorgcentra al goede
stappen gezet richting echte wijkzorg!!
Maar vooral hebben we geleerd
dat gastvrijheidszorg
mensenwerk is!
• Aspecten die vaak vooral bij cliënten blijven hangen
als ze in zorginstellingen komen of verblijven zijn:
de ontvangst, de vriendelijke begeleiding en
bejegening, de zorgzaamheid, de sfeer, de inrichting,
de kwaliteit van de schoonmaak, de maaltijden etc.
• Hospitality gaat over alles wat met de verwachting
van de cliënt te maken heeft.
• K= P/V
De essentie van gastvrijheidszorg
K=P/V
K= door cliënt ervaren gastvrijheidszorg
P= performance van professionals
V= verwachtingen van de cliënt
Professionals met een zorghart
én de juiste competenties!
?
Dus staan we nu hier!
7
18-6-2014
Eerst Rutte 1, nu Rutte 2…!
Maar……
De actuele transformatie in de
ouderenzorg zet zowel de zorgvrager
als de zorgaanbieder op scherp!
De zorg is (te) duur!
Institutionele zorg toekomst
• 163.000 - 100.000 + 33.000 = 96.000
VH + VZH
-
VZH
+
extra VH
Dus ca. 100.000 bedden over
(alleen verpleeghuiszorg)
=
Toekomstige verpleeghuis is de intensive care
van de toekomstige ouderenzorg
en niet het afvalputje van de ouderenzorg!
en hun wijkfunctie
Rutte 2 in 1 zin!
Veel kwetsbare burgers verliezen hun ZZP en
moeten zelf ZZP-er worden om hun
zorgproblemen op te lossen!
Zet dat niet iedere oudere op scherp?!
In ieder geval ook alle andere actoren in de ouderenzorg!
8
18-6-2014
Kwetsbare ouderen zijn straks weer meer op zichzelf
en hun omgeving aangewezen…
Zijn wij zelf klaar voor een dergelijke civil society?
Hoe zit het dan straks met die good homes??
Die sterren zijn toch niet voor NIETS geweest?!
Verdwijnt er niet een stukje ondersteunende
(wijk)gastvrijheid…?
Splinter, 2004
We moeten samen in gesprek (gaan en blijven)
over het realiseren van echt duurzame
gastvrijheidszorg 2.0….!
• Over tastbare zorg voor de zorgvrager;
Familiewerk
• Over tastbare zorg voor de informele zorger,
de mantelzorger en de vrijwilliger.
• Over tastbare zorg voor de professionele zorgverleners;
want straks komt er schaarste…!
WANT:
• Gastvrijheids zorg wordt nu NOG MEER mensenwerk!
https://www.google.nl/search?q=gastvrijheidsbarometer&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=Br2hU5zbJcGBy
wP8noK4Bg&sqi=2&ved=0CAcQ_AUoAg&biw=1920&bih=871
Burgerwerk: Uitgedaagde burgers zullen
meer power tonen..
En professionele zorg die vooral
ambulant ondersteunt en ‘empowert’..
https://www.google.nl/search?q=gastvrijheidsbarometer&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=Br2hU5zbJcGBy
wP8noK4Bg&sqi=2&ved=0CAcQ_AUoAg&biw=1920&bih=871
https://www.google.nl/search?q=gastvrijheidsbarometer&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=Br2hU5zbJcGBy
wP8noK4Bg&sqi=2&ved=0CAcQ_AUoAg&biw=1920&bih=871
9
18-6-2014
Tijden zullen veranderen…;
oud en kwetsbaar betekent niet meer dat je als
mens én ook voor de samenleving hebt
afgedaan…
Gastvrijheidszorg
komt nog nadrukkelijker in beeld
Het gaat niet meer om aanbodgestuurde gastvrijheidszorg
versus vraaggestuurde gastvrijheidszorg
Gastvrijheidszorg vanuit gezamenlijkheid en
wederkerigheid in de zorgrelatie!
WEDERKERIGE GASTVRIJHEIDSZORG
gastvrijheidszorg 2.0!!
https://www.google.nl/search?q=gastvrijheidsbarometer&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=Br2hU5zbJcGBywP8noK4Bg&sqi=2&ved=0
CAcQ_AUoAg&biw=1920&bih=871
Jong en oud, oud en oud, professioneel en niet-professioneel;
het gebeurt straks echt samen!
Gastvrijheidszorg blijft ook geboden in en vanuit
‘instellingen’ of ‘andere (wijk)ontmoetingsplekken…
Ziekenhuizen
Verpleeghuizen
GGZ-instellingen
VG-instellingen
Maar ook in nieuwe ontmoetingsplaatsen, zoals
wijkcentra en wooncomplexen met centrale
ontmoetingsruimten…
https://www.google.nl/search?q=jong+en+oud+doen+het+samen&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=fCCUU8efPIWvO5PFgfgF&ved=0C
AYQ_AUoAQ&biw=1920&bih=871
Ook het werken in de zorg blijft er leuk en uitdagend door!
Ook gemeenten zijn daartoe uitgedaagd!
De verzorgingsstaat is in transitie!
https://www.google.nl/search?q=jong+en+oud+doen+het+samen&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=fCCUU8efPI
WvO5PFgfgF&ved=0CAYQ_AUoAQ&biw=1920&bih=871
10
18-6-2014
EPILOOG…
11

Download Report