ONTWIKKELING - Nederlandse Vereniging voor Kindertandheelkunde

VERENIGING TOT BEVORDERING DER
TANDHEELKUNDIGE GEZONDHEIDSZORG
VOOR GEHANDICAPTEN
VOORJAARSCONGRES
NVvK & VBTGG
ONTWIKKELING
Van alle kanten belicht
20 & 21 maart 2015
Hotel Papendal te Arnhem
Alles beweegt, alles ontwikkelt zich. Het lijkt een open deur, maar tegelijk is het een
intrigerende gedachte. Ontwikkeling is werkelijk óveral. Van evolutie als meest universeel
voorbeeld in het groot, tot het ontwikkelaar- en fixeerbadje van weleer in het klein.
Natuurlijk kunnen wij ons als professionals uit de bijzondere tandheelkundige zorg hier
niet aan onttrekken. En dat willen we waarschijnlijk ook helemaal niet; integendeel.
Naast ontwikkelingen die zich buiten onze invloed afspelen - waar we slechts de
gevolgen kunnen opvangen - kunnen wij voor gunstige ontwikkeling(en) zorgen
die onze patiënten ten goede komen. Ontwikkeling, verdieping, verrijking helpt ons
betere zorg te verlenen en een betere zorgverlener te worden. Daar hopen wij u met
het veelzijdige programma van het Voorjaarscongres 2015 bij van dienst te zijn!
Het thema “Ontwikkeling” wordt ingevuld door lezingen over de nieuwste
beeldtechnieken die ons binnen de zorg ter beschikking staan en over gestoorde
gebitsontwikkeling. Ook de diagnostiek & behandeling bij amelogenesis imperfecta en
de ontwikkeling van het onvolgroeide element na trauma zijn goede voorbeelden die
in de praktijk regelmatig aan de orde zijn.
Lezingen over psychosociale ontwikkeling van kinderen met een verstandelijke
beperking en Totale Communicatie helpen u om bijzondere patiënten en situaties
beter te doorgronden en er op in te spelen. U krijgt handvatten voor het signaleren
van mishandeling bij patiënten met een verstandelijke beperking en een project in het
kader van ontwikkelingswerk wordt gepresenteerd. Flash Forward EMDR is een zeer
interessante ontwikkeling in de behandeling van onder andere angsten en fobieën.
Uitleg over hoe om te gaan met “lastig” gedrag van patiënten zal helpen hier een
functionele draai aan te geven (en u mogelijk een spiegel voorhouden).
En alsof dat nog niet voldoende is, zal een zonsverduistering op 20 maart er als
kosmische ontwikkeling voor zorgen dat het geheel op bijzondere wijze (even niet)
belicht wordt!
We verheugen ons erop om u en uw tandheelkundige team te verwelkomen in Hotel
Papendal te Arnhem op 20 en 21 maart 2015.
Namens de congrescommissie van de VBTGG en NVvK,
Leonard Wetzels
Congrescommissie NVvK & VBTGG
Marloes de Boer
Nanda Greving-Visser
Emmeke de Laat
Karin van Nes
Marieke Schorer-Jensma
Marjolein van Stiphout
Leonard Wetzels
2
PLENAIR PROGRAMMA:
Ontwikkeling
Vrijdag 20 maart 2015
08.15
Registratie en ontvangst met koffie
08.45
Opening en introductie moderator
Drs. P.E. Lansen, voorzitter NVvK
Moderator: Drs. T.G.M. Zuidgeest
09.00
Moderne beeldtechnieken
Dr. T.J.J. Maal
10.00
Herkennen en voorkomen van eruptiestoornissen
Prof.dr. F.P.G.M. van der Linden
11.00Ontwikkelingswerk
Mevr. A. Grasveld MSc. & Drs. A.E. Kraaijenhagen - Oostinga
11.15Pauze
11.45
Psychosociale ontwikkeling in de behandelstoel
Drs. S.J.A. de Vries
12.45Lunch
14.00
Woord van de voorzitters
3
PARALLEL MIDDAGPROGRAMMA:
Ontwikkeling
Vrijdag 20 maart 2015
PROGRAMMA A
Moderator: Drs. T.G.M. Zuidgeest
14.30
Totale communicatie
Mevr. A. Hubbers & Mevr. S. Voortman
15.15Pauze
15.45
Amelogenesis Imperfecta
Drs. R. Pikaar
16.30Biodentine® versus MTA: grensverleggend?
Dr. R.G.E.C. Cauwels
PROGRAMMA B
Moderator: Drs. J. van Lente
14.30
Via flashforwards de wortel van de angstbeleving aanpakken
Prof.dr. A. de Jongh
15.15Pauze
15.45“Lastig” gedrag van patiënten: een verklaringsmodel en
hoe hier mee om te gaan.
Drs. J.J. Arnoldi
16.30Mishandeling
Drs. A. Scharloo
17.15Afsluiting
17.30Borrel
18.15Diner
20.00Feest
4
ALV, CASUÏSTIEK:
Ontwikkeling
Zaterdag 21 maart 2015
08.30
Algemene ledenvergadering VBTGG
09.30
Algemene ledenvergadering NVvK
10.30
Casuïstiek 1e ronde
11.30Pauze
12.00
Casuïstiek 2e ronde
13.00
Lunch en afsluiting
5
SPREKERS, MODERATORS &
KORTE SAMENVATTINGEN
Drs. (Josje) J.J. Arnoldi is klinisch psycholoog en supervisor cogni­tieve
gedragstherapie en schematherapie. Ze werkt bij GGZ Noord-HollandNoord bij een dagbehandeling voor ernstige angst- en stemmings­
stoornissen. Daarnaast heeft zij een praktijk in Amsterdam waar zij zich
hoofdzakelijk richt op de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen.
Tevens is zij docent bij de RINO te Amsterdam.
“Lastig” gedrag van patiënten: een verklaringsmodel en hoe hier mee om te
gaan.
Patiënten en hun naasten kunnen zich angstig, sceptisch, argwanend, agressief,
irreëel of eigenwijs gedragen bij hun bezoek aan de tandarts. In deze voordracht
wordt ingegaan op een verklaringsmodel voor dergelijke gedragingen vanuit de
schematherapie. Het zogenaamde “schemamodel” en “modusmodel” zullen
worden uitgelegd. Met het begrip schema wordt de onbewuste kijk van iemand op
zichzelf, anderen en de wereld bedoeld. Een modus is de overheersende emotionele
toestand die tijdelijk iemands gedachten, gevoel en gedrag domineert. In de lezing
zal bovendien worden stilgestaan bij disfunctionele interactiepatronen tussen
tandarts en patiënt, hoe deze te voorkomen en hoe hier mee om te gaan.
Dr. (Rita) R.G.E.C. Cauwels is sedert 1980 tandarts (UGent) en behaalde
het certificaat van kindertandarts in 1997. Ze is full-time werkzaam op
de dienst Kindertandheelkunde en Bijzondere tandheelkunde in het
Universitair Ziekenhuis te Gent als kliniekhoofd. Ze is er werkzaam in de
2de en 3de lijnszorg met een affiniteit voor dentale traumatologie en
lasertherapie. Ze promoveerde in 2012 aan de UGent met als onderwerp
“Treatment improvement of traumatized immature teeth”. Ze werd recent verkozen
tot president-elect van de EAPD (European Academy of Paediatric Dentistry).
Biodentine® versus MTA : grensverleggend?
Sedert meer dan een halve eeuw kennen we de heilzame werking van calcium
hydroxide en de toepassing bij overkappingen, pulpotomieën en zelfs bij apexificatie
of apexogenesis. Vaak faalt deze aanvankelijk geslaagde behandeling op lange
termijn omwille van de neveneffecten en tekortkomingen van calcium hydroxide.
Meer recent, sedert begin de jaren negentig werd een nieuw generatie product
op basis van calcium silicaten op de markt gebracht en anderen volgden. Het
zijn veelbelovende biocompatibele en bovendien bio-actieve cementen. Hun
toepassingsgebied reikt verder dan wat men tot op heden kende. Aan de hand van
gevallenstudies en indicaties, voornamelijk binnen de kindertandheelkunde, worden
algemeen vernieuwende behandelstrategieën uiteengezet.
6
Mevr. (Alice) A. Grasveld MSc. is mondhygiëniste en Medisch
Antropoloog. Ze studeerde in 2003 af als mondhygiëniste aan de
hogeschool InHolland. Ze heeft daarvoor o.a. stage gelopen aan
de universiteit van Bologna in Italië op de afdeling Tandheelkunde en
Parodontologie. Daarna heeft ze jaren gewerkt in verschillende (groeps)
praktijken in Den Haag, eerst in loondienst en later als zelfstandige. In
2009 ging zij als mondhygiëniste/vrijwilliger mee met Dutch Dental Care (DDC) naar
Kenia. Daar werd zij gegrepen door de ontwikkelingssamenwerking. Ze besloot in 2010
om weer te gaan studeren aan de Universiteit van Amsterdam. In 2013 rondde zij de
bachelor Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie af en vervolgens in 2014
de master Medische Antropologie en Sociologie, aangezien dat goed aansloot op haar
paramedische achtergrond. Voor deze master ging zij in 2014 weer met DDC naar
Kenia, dit keer voor een langere tijd. Nu deed ze daar onderzoek naar wat de culturele
en sociaal-economische factoren zijn die de mondhygiëne van schoolkinderen in Kwale,
Kenia beïnvloeden. Daar zal ze vrijdag 20 maart 2015 over vertellen.
Mevr. (Andrea) A. Hubbers werkt als logopedist en linguist,
gespecialiseerd in gebarentalen, bij het Communicatie Behandel Team
van Kentalis te Amsterdam. Hier werkt ze met kinderen en volwassenen
die doof of slechthorend zijn of een taalontwikkelingsstoornis of
autisme hebben in combinatie met andere beperkingen. Daarbij richt ze
zich vooral op ouders en anderen uit het sociale netwerk van de cliënt
om via hen de communicatievaardigheden van de cliënt te optimaliseren. Gewerkt
wordt vanuit de visie van Totale / Ondersteunde Communicatie (TOC). Regelmatig
geeft Andrea lezingen of workshops over ontwikkeling van communicatie en taal
bij deze doelgroep, TOC en het inzetten van verschillende communicatiemiddelen
afgestemd op de mogelijkheden en potenties van cliënten. Het inzetten van
gebaren(taal) bij deze doelgroep heeft daarbij haar bijzondere aandacht.
7
Prof. dr. (Ad) A. de Jongh is tandarts en gezondheidszorg-psycholoog
en is als bijzonder hoogleraar angst- en gedragsstoornissen verbonden
aan Stichting voor Bijzondere Tandheelkunde (SBT) en het Academische
Centrum Tandheelkunde (ACTA; Universiteit van Amsterdam en de
Vrije Universiteit). Hij is auteur van meer dan 250 publicaties op het
terrein van psychologische onderwerpen, zoals (de behandeling van)
angststoornissen en publiceerde vijf boeken. Daarnaast is hij onder
andere betrokken bij de opleiding tot tandarts-angstbegeleiding en directeur van de
het Centrum voor Psychotherapie en Psychotrauma te Bilthoven.
Via flashforwards de wortel van de angstbeleving aanpakken
Een Flashforward is het angstwekkend toekomstbeeld dat mensen maken over
wat hen in de toekomst kan overkomen. In feite is dat de mentale representatie
van de anticipatieangst van iedereen die zich zorgen maakt wat er gaat gebeuren,
bijvoorbeeld als je naar de tandarts gaat. Als we weten hoe we deze mentale
representatie van iemands schrikbeeld kunnen beïnvloeden, en bewerken, kunnen
we angst bij de wortel aanpakken. Juist in de tandheelkundige context liggen veel
directe toepassingsmogelijkheden.
In deze lezing wordt uitgelegd hoe flashforwards kunnen worden gedesensitiseerd.
De toepassingsmogelijkheden van interventies gericht op flashforwards worden
besproken en worden geïllustreerd aan de hand van videobeelden.
Drs. (Annelies) A.E. Kraaijenhagen-Oostinga
Tandarts gehandicaptenzorg was tot juni 2013 werkzaam op het CBT
van het HagaZiekenhuis te Den Haag, waar zij bijna 40 jaar lang
mensen met een verstandelijke en /of lichamelijke beperking en met
complexe medische problematiek behandelde.
Daarnaast werkte zij vele jaren op de afdeling Bijzondere Tandheelkunde
van IPSE de Bruggen, een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking.
Tot eind 2014 maakte zij deel uit van de Onderwijscommissie Tandarts Gehandicapten­
zorg. Vanaf de oprichting in 2008 is zij secretaris van de Dutch Dental Care foundation,
een stichting die zich inzet voor de verbetering van de mondgezondheid in Kenia.
8
Drs. (Jacolien) J. van Lente is in 1998 afgestudeerd als tandarts
algemeen practicus aan het Academisch Centrum Tandheelkunde
Amsterdam (ACTA). Na 4 jaar algemene praktijkervaring besloot ze om
de postacademische opleiding Kindertandheelkunde te volgen.
Na haar differentiatie tot tandarts-pedodontoloog in 2005 was zij
tot oktober 2014 parttime werkzaam op het ACTA. Daar was zij
betrokken bij de postacademische opleiding tot “tandarts-pedodontoloog” en de
opleiding tot “mondzorgkundige”. Zij hield zich bezig met onderwijskundige en
administratieve taken. Daarnaast was ze werkzaam in gedifferentieerde praktijken
voor kindertandheelkunde.
Sinds 2011 is ze mede-eigenaar van Poetz jeugdmondzorg in Haarlem. In deze
praktijk heeft zij een tweedelijnszorg praktijk ontwikkeld, waarnaar kinderen
verwezen worden via andere (kinder)praktijken uit Haarlem en omgeving.
Ze is actief lid van de NVvK en medeoprichtster van de sectie tandartspedodontologen. Hiernaast is ze medeoprichtster van en docent bij de Academie
voor Kindertandheelkunde.
Prof. dr. (Frans) F.P.G.M. van der Linden was van 1962 tot 1995
hoogleraar en hoofd van de Afdeling Orthodontie aan de Radboud
Universiteit te Nijmegen.
Hij heeft zich in het bijzonder toegelegd op het incorporeren van de
resultaten van basaal en klinisch onderzoek in de theorie en praktijk
van de orthodontie. Hij heeft wereldwijd talloze voordrachten gegeven
en meer dan 200 publicaties op zijn naam staan. Daarnaast publiceerde hij 12
boeken, waarvan de meeste in een aantal talen zijn uitgegeven. Zijn laatste boek
‘Gebitsontwikkeling bij de Mens’ geldt daarbij als een internationaal standaardwerk.
Herkennen en voorkomen van eruptiestoornissen
Eruptiestoornissen en daaraan gerelateerde problemen komen veel voor. Uitgegaan
wordt van het tijdig signaleren daarvan en van hetgeen dan gedaan kan worden.
Achtereenvolgens komen aan de orde: prematuur verlies van melkincisieven en
-hoektanden; omgekeerde overbeet; positie van de onderlip; geïmpacteerde
hoektanden; mesiaal ‘slicen’ van melkelementen; ankylose van melkmolaren;
prematuur verlies van melkmolaren; ectopische eruptie; open beten en nonocclusies; marginale randen van frontelementen.
9
Dr. (Thomas) T.J.J. Maal is coördinator van het 3DLab van de afdeling
Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie van het RadboudUMC.
Het doel van dit 3DLab is technologische innovaties in de patiëntenzorg
te integreren en patiënt specifieke oplossingen te kunnen bieden. Deze
innovaties bestrijken een breed toepassingsgebied: van dentoalveolaire
ingrepen tot complexe aangezichtsreconstructies.
Moderne beeldvormende technieken: waarde en toepassing
De afgelopen jaren heeft 3D beeldvorming (CBCT, digitale gebitsmodellen en 3D
fotografie) zich ontwikkeld tot een waardevolle techniek die gebruikt kan worden in
de voorbereiding en evaluatie van een groot aantal chirurgische en niet-chirurgische
ingrepen. Binnen de implantologie worden deze technieken frequent toegepast
om middels guided surgery implantaten optimaal te positioneren. Ook binnen de
aangezichtschirurgie kunnen deze technieken worden toegepast bij het plannen
van verschillende typen operaties en het behandelen van kinderen met aangeboren
afwijkingen. Tot slot worden deze technieken toegepast bij specifieke oncologische
en reconstructieve operaties. 3D planning is hierbij van grote toegevoegde waarde.
Drs. (Ronald) R. Pikaar, In 1988 afgestudeerd als tandarts
in Nijmegen. Vanaf 1991 parttime werkzaam in de bijzondere
tandheelkunde te Nijmegen met als aandachtsgebieden schisis,
oligodontie en amelogenesis imperfecta.
Vanaf oktober 2004 heeft deze werkzaamheden voortgezet in het CBT van
het Rijnstate Ziekenhuis te Arnhem. Daarnaast tevens parttime werkzaam
in de algemene praktijk, ook eerst in Nijmegen, sinds 2005 in Dieren.
10
Drs. (Aafke) A. Scharloo is als zelfstandig klinisch psycholoog en
orthopedagoog gespecialiseerd in seksueel misbruik en trauma bij
mensen met een beperking. Ze is lid van de Taskforce kindermishandeling
en seksueel misbruik. Deze taskforce is ingesteld door de ministeries van
Ven J en VWS om bestuurders, managers en professionals tot gerichte
actie aan te zetten om mishandeling en seksueel misbruik van kinderen
te voorkomen of effectief aan te pakken.
Aafke heeft jarenlange werkervaring als hoofdbehandelaar, manager en supervisor
en is gespecialiseerd in het afnemen van forensische interviews bij mensen met
een beperking. Ze werkt voor diverse centra voor consultatie en expertise voor
verstandelijk gehandicapten met ernstig probleemgedrag in het hele land. Aafke
heeft in haar carrière aan diverse publicaties meegewerkt en is mede auteur van een
handboek voor professionals dat in 2013 verscheen.
Drs. (Sander) S.J.A. de Vries is opgeleid als ontwikkelingspsycholoog,
gezondheidszorgpsycholoog en gedragstherapeut. Hij werkt
momenteel bij de Opvoedpoli in Amsterdam. Voorheen was hij
werkzaam als gedragswetenschapper in de gehandicaptenzorg.
Zijn interesse gaat uit naar de invloed van trauma en
gehechtheidsproblematiek op de psychosociale ontwikkeling van
kinderen met en zonder verstandelijke beperking.
Psychosociale ontwikkeling in de behandelstoel
In de tandheelkundige behandeling van kinderen en mensen met een verstandelijke
beperking vormen psychosociale aspecten regelmatig een complicerende factor;
de communicatie verloopt moeizaam, de patiënt is buitensporig angstig of
adviezen worden niet opgevolgd. De spreker geeft een overzicht van de normale
psychosociale ontwikkeling en van invloeden die kunnen leiden tot een stagnatie
of verstoring. Daarbij wordt steeds de relevantie voor de tandheelkundige
praktijk aangegeven. U krijgt handreikingen om het niveau van de psychosociale
ontwikkeling vlot te taxeren en daarbij in de behandeling aan te sluiten.
11
Drs. (Ted) T.G.M. Zuidgeest, afgestudeerd in Groningen in 1988 en
sindsdien werkzaam als algemeen practicus en als tandarts binnen de
gehandicaptenzorg en ouderenzorg. Sinds 2011 alleen nog binnen de
bijzondere tandheelkunde (BT) actief. Als tandarts gehandicaptenzorg
binnen Kon. Visio de Brink in Vries, de Trans in Nooitgedacht en met
een eigen verwijspraktijk voor BT in Vries. Sinds 1993 worden narcose
behandelingen uitgevoerd in het Wilhelmina Ziekenhuis te Assen. Binnen Interzorg,
een keten verzorging- en verpleeghuizen in Assen en omstreken als tandarts in
de ouderenzorg. Sinds augustus 2014 maakt hij deel uit van het CBT binnen het
Martini Ziekenhuis te Groningen.
Ted is voormalig voorzitter van de VBTGG, lid van de onderwijscommissie van de
opleiding TG en actief binnen verschillende werkgroepen en commissies van de KNMT.
12
ALGEMENE INFORMATIE
Datum
Vrijdag 20 en zaterdag 21 maart 2015
Locatie
Hotel Papendal
Papendallaan 3, Arnhem
www.papendal.nl
Doelgroep
Het congres is bedoeld voor iedereen die breed geïnteresseerd is in de tandheelkunde
en met name in de tandheelkundige verzorging van mensen met een beperking,
angst, psychische problematiek, medisch gecompromitteerden en kinderen.
Tandartsen, mondhygiënisten, mondzorgkundigen, assistenten en alle andere
teamleden zijn welkom.
Inschrijving
Online inschrijven en meer informatie via de website(s):
www.nvvk.org en www.vbtgg.nl
Via het congressecretariaat: www.congresscare.com (zie congreskalender)
Kosten inschrijving
Bij deelname aan het 2-daags congres op vrijdag 20 en zaterdag 21 maart 2015:
t/m 20 februari 2015
vanaf 21 februari 2015
Lid NVvK en/of VBTGG EUR 375
EUR 520
Niet lid EUR 445
EUR 590
*Aspirant lid
EUR 385
EUR 530
Mondhygiënist
EUR 395
EUR 540
Assistent
EUR 325
EUR 470
Voltijd student (kaart tonen)
EUR 150
EUR 295
Ééndagsregistratie: vrijdag 20 maart 2015
t/m 20 februari 2015
vanaf 21 februari 2015
Lid NVvK en/of VBTGG EUR 295
EUR 440
Niet lid EUR 350
EUR 495
*Aspirant lid
EUR 325
EUR 470
Mondhygiënist
EUR 300
EUR 445
Assistent
EUR 245
EUR 390
Voltijd student (kaart tonen)
EUR 100
EUR 245
Ééndagsregistratie: zaterdag 21 maart 2015: EUR 100
* Aspirant leden kunnen zich tot en met 20 februari 2015 inschrijven voor het congres
inclusief lidmaatschap van de wetenschappelijke vereniging (naar keuze VBTGG of
NVvK).
Deelname aan het congres (vrijdag en/of zaterdag) is inclusief:
Deelname aan het plenair en parallel programma, programmaboek, koffie- en
theepauzes, lunch en borrel.
13
Diner en feestavond: vrijdagavond 20 maart 2015
De kosten voor deelname aan het diner en de feestavond bedragen EUR 50
per persoon. U kunt uw deelname kenbaar maken bij uw online inschrijving.
Hotelaccommodatie
Een hotelovernachting van 20 op 21 maart 2015 kost EUR 70 (een kamer op basis van
éénpersoons gebruik, inclusief ontbijt en belasting). Een kamer op basis van tweepersoons
gebruik bedraagt EUR 87 (inclusief ontbijt en belasting).
(Indien u gebruik wilt maken van een roomshare, kunt u dit kenbaar maken tijdens de
online inschrijving).
Accreditatie
Voor het Voorjaarscongres is accreditatie aangevraagd bij het Q-Keurmerk.
Na afloop van het congres zullen de toegekende punten worden bijgeschreven
in de kwaliteitsregisters.
Tevens wordt er accreditatie aangevraagd bij KRT en KRM.
Betaling
Uitsluitend door middel van het afgeven van een éénmalige incassomachtiging of
betaling via iDEAL.
Annulering
Bij ontvangst van uw schriftelijke annulering tot en met 17 februari 2015 vindt restitutie
plaats onder aftrek van EUR 35 administratiekosten. Vanaf 18 februari 2015 kan geen
restitutie meer plaatsvinden. Een annulering dient schriftelijk plaats te vinden via e-mail
aan: [email protected].
Groepsinschrijving
Indien u een groepsreservering wilt maken, vraag dan een speciale inlogcode aan bij
het congressecretariaat via e-mail: [email protected].
Websites
www.nvvk.org
www.vbtgg.nl
Congressecretariaat
Congress Care
Postbus 440
5201 AK ’s-Hertogenbosch
Tel: 073 690 14 15
[email protected]
www.congresscare.com
14
Hoofdsponsor
www.nvvk.org
www.vbtgg.nl
15
Georganiseerd door:
Congress Care
Postbus 440
5201 AK ’s-Hertogenbosch
Tel: 073 690 14 15
[email protected]
www.congresscare.com
16