vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:35 Pagina 1
Vrienden
nieuws
1/2014
Hart van Afrika
10
Opening penselen
12
Neushoorns
Algemene
Ledenvergadering
Vereniging
Vrienden van Blijdorp
Zaterdag 19 april 2014
18
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:35 Pagina 2
E
V
E
N
B
I
J
P
R
A
T
E
N
Penseeloorzwijn met biggen - foto: Koos Net
Beste Vrienden en Vriendinnen,
Dat het maar een mooi jaar mag worden! Wij zullen in ieder geval ons best doen.
We hebben het jubileumjaar nog nauwelijks ‘verwerkt’, maar de nieuwste actie staat alweer voor de deur. De komende jaren zetten wij ons in voor het project ‘Hart van Afrika’.
Daarmee wordt Blijdorp weer een stukje mooier. We beginnen met de opening van het
verblijf voor penseelzwijnen en bosbuffels op 19 april aanstaande. U komt toch ook?
In 2015 brengen we de okapi’s weer terug naar Blijdorp. Een grote wens van velen van u.
Het hele project kost €750.000,-. We hebben uw hulp dan ook weer hard nodig!
Het is even wennen. Vriendennieuws heeft weer de oude omvang van 24 pagina’s.
Wij hebben echter ons uiterste best gedaan om u weer een gevarieerd en informatief
blad voor te schotelen. We informeren u natuurlijk over de plannen rond ‘Hart van
Afrika’. Ook kunt u zich weer aanmelden voor twee Vriendenreizen. Verder bieden wij
u achtergronden bij de neushoorns, de zeeleeuwen en het Homerus vlinderproject dat
wij ondersteunen als onderdeel van ons jubileumgeschenk Amazonica.
I
N
H
O
U
Vrienden
nieuws
Leuk is ook dat een aantal van u een bijdrage levert aan dit nummer. Heeft u iets dat u
wilt delen met de leden van onze Vereniging? Schroom niet en bel of mail ons. Eén van
onze redacteuren komt u dan interviewen.
D
1/2014
Ik hoop u te mogen ontmoeten op 19 april, tijdens de Algemene Ledenvergadering en/of
de opening van het nieuwe verblijf. Tot dan!
Even bijpraten
2
Nieuws uit Blijdorp
3
Je wordt blij in Blijdorp!
5
Algemene Ledenvergadering 2014
8
Kloppend hart van Afrika!
10
Vrienden met een dubbele passie
7
Lijn 13
12
Opening verblijf penseelzwijnen
en bosbuffels
12
Koala’s op de Kaiserberg –
Vriendenreis naar Zoo Duisburg
13
Herinneringen aan de Diergaarde
15
Vijf dierentuinen in subtropisch
Engeland – Meerdaagse Vriendenreis
naar Zuidwest Engeland
16
Hartelijk dank!
17
Twee soorten neushoorns
18
Californische zeeleeuwen
20
Wat gebeurt er met Fikkie
of Felix als …
22
Mutaties in de Diergaarde
23
Agenda
24
2 | Vriendennieuws
1 | 2014
Marcel Kreuger,
Voorzitter
BEZOEK OOK ONZE VRIENDENSHOP
IN DE RIVIERAHAL
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:35 Pagina 3
Blijdorp
N
I
E
U
W
S
Tekst: Gerda Nijssen
Koedoeknoop
Onze laatste vriendenlezing van 2013 zullen we niet snel vergeten. Onze voorzitter
had me al nieuwsgierig gemaakt: “Gerda,
er komt een verrassing”. Een ijsbeertje,
een hoge gast komt optreden? Nee, het
pakte heel anders uit. Enfin we zaten
klaar om ons bij te laten praten over het
geplande verblijf voor de penseelzwijnen.
In plaats daarvan kregen we een spannend verhaal over een geheel nieuw avontuur. Ben Westerveld maakte ons extra
nieuwsgierig door eerst een tipje van de
sluier op te lichten en te beginnen over de
ontwarring van de koedoeknoop. “Beste
vrienden, er zijn nog veel mitsen en
maren, zoals de monumentencommissie
en financiën, maar we hebben een ingeving gekregen om de grote wens van
velen van u en van ons, Blijdorp management, voor elkaar te krijgen. En dat is
(tromgeroffel) de okapi’s terughalen naar
onze tuin.” Heet van de naald is het plan
waar Ben ons deelgenoot van maakte.
Hij vertelde over hoe directie en curatoren
gepuzzeld hebben waar en hoe een nieuw
verblijf te realiseren dat aan de wensen
van deze extreem gevoelige dieren voldoet. Tot een lampje op ging: waarom niet
op de plek van de huidige weidevogelvolière? Er staat al een mooie hoge kooi.
Waar -naast okapi’s- ook een geschikte
Penseelzwijnen nieuwbouw - foto: Greet van Norde
ruimte is voor een combinatie met Afrikaanse vogels. Voor de Kosterkas is nog
geen bestemming gevonden na het vertrek van de vlinders richting Amazonica.
Die staat er nu wel heel leeg en ellendig
bij. Die kas zou mooi als binnenverblijven
kunnen dienen. Aan het bestuur van de
vrienden is het eerste idee voorgelegd om
te kijken of wij een bijdrage zouden kunnen leveren. En ja, dat viel in goede aarde.
Ademloos luisterden we naar het plan dat
Ben voor ons ontvouwde. Duidelijk was
dat de hele zaal blij verrast was door het
idee van de terugkeer van de okapi’s op
een redelijk korte termijn. Er moet nog
het nodige water door de Maas stromen,
maar het vooruitzicht is fantastisch. We
zullen er nog veel over schrijven in de komende tijd om alle vrienden op de hoogte
te houden. Verderop in dit nummer vindt
u het eerste artikel.
Kwastjes van Picasso
Ook het verhaal over de penseelzwijnen
kreeg nog een, zij het wel wat verkorte,
update. Het penseelzwijn (Potamochoerus
porcus) of rivierzwijn is een wild varken
uit de wouden van West- en CentraalAfrika, ten zuiden van de Sahara. In Oost-
Afrika woont zijn nauwe verwant, het
boszwijn (Potamochoerus larvatus).
De jonge biggetjes zijn bruin, zwart gestreept, zoals bij veel andere soorten
zwijnen. Na twee jaar zijn ze volwassen
en na drie jaar kunnen ze drachtig worden. Per keer werpen ze drie à zes jongen.
Zoveel heb ik er in Blijdorp nooit tegelijk
gezien. Meestal blijft het bij twee of drie.
Ze zijn evenhoevig, met twee tenen.
Ze leven langs de randen van de meren.
In familieverband. Per groep zo’n acht tot
twaalf dieren bij elkaar.
Ze zijn niet echt bedreigd. Er wordt wel op
ze gejaagd. Ze worden gegeten door de
plaatselijke bevolking en ze worden ook
wel als plaagdieren beschouwd. Ze eten
namelijk van de landbouwgewassen. Per
familie is een volwassen man de baas. Bij
ons is dat Roy. Verder zijn er nog volwassen vrouwtjes zoals Livanne en Serena.
Ze worden circa twaalf jaar oud. Eigenlijk
zijn ze teveel familie van elkaar aan het
worden. Tot nog toe geeft dat geen afwijkingen, maar we zouden graag nieuw
bloed willen. Dat zou uit Amerika moeten
komen, maar daarop rustte tot op heden
een uitvoerverbod. Daar lijkt verandering
3 | Vriendennieuws
1 | 2014
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 4
in te komen. U begrijpt, er wordt druk
over onderhandeld. Laten we hopen voor
deze mooie groep dat dat gaat lukken.
Het plan is om in hetzelfde perk bosbuffels te gaan houden. Dat zijn weliswaar
temperamentvolle en met circa 300 kilo
veel zwaardere dieren, maar naar verluid
kunnen ze prima met penseelzwijnen
samen.
Momenteel wordt er druk gewerkt aan
het nieuwe verblijf dat dankzij de vriendenbijdrage gerealiseerd wordt. Het
grootste karwei is restauratie van de stal.
Zoals bekend is de stal onderdeel van het
monumentale deel van de Diergaarde. Dat
betekent extra zorgvuldig omgaan met
vorm (het gebouw is niet helemaal recht,
er zit een mooie curve in) en kleurstelling
van dak en wanden. Plus nog veel meer
details waarschijnlijk. En volgens de standaard van Blijdorp moet het gebouw ook
duurzaam zijn. Dus goed geïsoleerd en
toegerust met de laatste snufjes op het
gebied van elektrische voorzieningen.
Op paaszaterdag, ’s middags na de
Algemene Ledenvergadering kunnen
we het resultaat bekijken.
Koningspinguïn met ei - foto: Peter van Norde
N
I
E
U
W
S
Jonge pelikanen - foto: Fred van Tiel
Voer voor vissen
In de haaientunnel zwemmen koraalvlinders. Ze zijn vrij makkelijk te vinden
omdat ze felle kleuren hebben. Er bestaan
wel 127 soorten. In dit geval zijn ze geel
met zwarte felle strepen dwars over hun
baarsachtige lijf. Ze hebben een speciale
functie. Hun taak is het om de koraalbrokken schoon te houden. Daar zijn ze dan
ook de hele dag mee bezig, zoals ik observeerde op een rustige doordeweekse dag.
Prima schoonmakers dus, die de duikers
een hoop werk besparen. Hetzelfde karwei is toebedacht aan de gehoornde slijmvissen die in de haringbak geplaatst zijn.
Of die zich ook zo goed van hun taak gaan
kwijten, is nog moeilijk te constateren.
Ze zijn er pas in gezet en lieten zich tijdens mijn rondje nog niet zien aan het
publiek. In de sepiabak (aan het begin bij
de Bass Rock) huizen sinds kort ook kokerwormen en kliplipvissen. De koudwaterkoraalbak is aangevuld met gorgonen en
een zeeanjelier (paarse ‘voet’ met roze
tentakels). Deze zijn ook in de Noordzee
te vinden, maar dan alleen voor de uitstekende duikers onder ons.
Ik kom te weinig in het publiekslab constateer ik. Meestal vind ik het te druk met
nieuwsgierige kids. Ten onrechte. Er is veel
4 | Vriendennieuws
1 | 2014
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 5
nieuws te aanschouwen. Naast de gebruikelijke hondshaaieieren hangen er ook
kathaaieieren. Die zijn een stuk groter en
in tegenstelling tot hun buren ondoorzichtig. Er zijn weer tal van leuke garnalen te
spotten. Onder andere sexy shrimps: piepklein en rood met witte stippen. En helemaal nieuw en zeer spannend om te zien:
kruiskwallen (Gonionemuis vertens).
Gaat dat zien! Een volledig doorzichtig lijf
met een heus kruis erop en rondom witte
draadjes om mee te zwemmen.
Verder vond ik de tijgerschelp indrukwekkend. Je vindt ze op het strand, maar dan
zonder levend wezen erin.
In de kaaimanbak zitten nieuwe bewoners. Het zijn de pauwoog cichliden (Astronotus acellatus). U herkent ze aan het
pauwenoog op de staart en drie zwarte
strepen over hun lichaam.
De mangrovebak is tot ieders vreugde eindelijk weer gevuld en de mankementen
aan de zandzeef verholpen. In het diepe
gedeelte zwemmen zoals vanouds de koeneusroggen. Het is weer paartijd voor ze.
Dat betekent dat de mannen de vrouwen
in de vinnen bijten. Die zien er dus een
beetje gehavend en rafelig uit met witte
vlekjes. Daar waar ze blijkbaar liefdevol
aangepakt zijn. In het ondiepe deel van
het mangrove aquarium huizen flink grote
roggen. Pijlstaartroggen is mijn gok. En …..
welgeteld één degenkrab. Althans ze kunnen zich goed onder het zand verstoppen.
Dus wellicht heb ik er een paar over het
hoofd gezien. Laten we onze vingers kruisen en hopen dat de bak heel blijft, want
klein en groot geniet van deze Caribische
onderwaterpracht.
Voor- en achteruit kijken
Arie Bos wenste ons een gezond jaar bij de
opening van de nieuwjaarslezing. Hij riep
ons op om lief voor elkaar te zijn en
dankte ons namens het hele bestuur voor
de steun tijdens het jubileumjaar van de
Vrienden. “Dank voor jullie steun, door dik
en dun.” Op 19 december mocht onze penningmeester een cheque van € 25.000,- in
ontvangst nemen uit handen van Coert
Beerman, directievoorzitter van Rabobank
Rotterdam. Het bedrag is tijdens de
ZOOmeravonden bijeengebracht door de
leden van de Rabobank. Op drie stralende
ZOOmeravonden in juli, augustus en sep-
“Je wordt blij in Blijdorp”
Joop en Joke Prins hadden meer dan veertig jaar reisbureaus in
Vlaardingen en Maassluis. Het laatste reisbureau is drie jaar geleden verkocht. Dus er is nu tijd voor de andere passies: Blijdorp
en (natuurlijk!) reizen.
Joke is een gepassioneerd vrijwilliger in Blijdorp. Ze is veel te
vinden in het Publab, maar ook de andere locaties zijn haar lief.
“Je komt altijd weer blij thuis. Rondleiden geeft zoveel energie!
De sfeer is altijd leuk. Er is nooit narigheid. Je krijgt zoveel leuke
reacties. Je wordt elke keer zelf ook weer enthousiast. Vooral
het werken met kinderen is leuk. Aan de manier waarop ze
door de microscoop kijken zie je of ze geraakt worden. Ongelofelijk wat kinderen vaak al weten. In kennis verslaan ze regelmatig hun ouders!”
Joop had na het werkzame leven
tijd voor zijn grote passie: reizen in
Afrika. De laatste jaren veel door
Zuid-Afrika. Met vrienden in een
huurauto naar de wildparken. Vaak
eindigend in het Krugerpark. Hier
kan je op je gemak zo een week
rondtrekken. Altijd weer prachtig.
Er is geen alledaags gedoe, geen TV,
geen internet, geen radio. Het
enige dat je hebt is de natuur, de
dieren en de rust. Fantastisch!”
tember maakten bijna 15.000 personen
gebruik van het aanbod van de Rabobank
om voor een symbolisch bedrag van € 2,per entreebewijs in de avonduren een
bezoek te brengen aan Diergaarde
Blijdorp. Dit bedrag kunnen we weer in
gaan zetten voor het bouwen van mooie,
diervriendelijke verblijven en natuurondersteunende projecten.
Vervolgens blikte de directeur vooruit en
achteruit om ons te informeren over dat
wat geschiedde en staat te gebeuren in
2014. Op 18 december kwam de gemeentegarantie voor de lening eindelijk los. Dit
betekent dat een goedkopere lening afgesloten kan worden om de onvermijdelijke
reorganisatie door te voeren en onderhoud dat dringend nodig was en is uit te
voeren. “Noodzakelijk om de toonaangevende dierentuin zoals wij die willen zijn
te blijven”, aldus Damen. De reorganisatie
met onder andere de invoering van een
andere CAO, de leisure CAO die andere
dierentuinen ook voeren, heeft voor veel
reuring gezorgd. Het was pijnlijk om van
collega’s die op zich goed functioneerden
afscheid te moeten nemen.
Joke en Joop voelen al jaren een
grote verbondenheid met Blijdorp. “Je ziet dat de medewerkers er hun ziel en zaligheid in
stoppen. Joke heeft als vrijwilliger prettig contact met de afdeling educatie en de verzorgers.
Zij waarderen het dat je meekijkt
en meedenkt.” Joke en Joop zijn
al jaren lid van de zakenkring,
met het Dieradoptieplan ‘Steek je poot uit voor Blijdorp’ sponsoren ze de verzorging van de zebra’s.
Vanwege het 50-jarig jubileum van de Vrienden van Blijdorp
hebben ze besloten om voor een periode van vijf jaar de Vrienden met een substantieel bedrag per jaar te steunen. Ze hebben een en ander vastgelegd via het kantoor van onze
‘huisnotaris’, mw. Helma Leonhard-Strien, werkzaam bij Kooijman Lambert te Rotterdam. “We willen met deze bijdrage anderen inspireren. Een gift aan de Vrienden wordt altijd volledig
geïnvesteerd in de Diergaarde. Als je in Blijdorp rondloopt zie je
hoeveel projecten de Vrienden hebben gerealiseerd. Wij willen
daar graag een steentje aan bijdragen. Dat de Vrienden de komende jaren het project ‘Hart van Afrika’ mogelijk maken is
extra leuk.”
Het bestuur van de Vrienden dankt Joke en Joop hartelijk voor
hun bijdrage. We hopen dat ze nog jaren kunnen genieten van
onze groene oase in Rotterdam.
5 | Vriendennieuws
jonge kroeskoppelikanen petervannorde sept2012.jpg
1 | 2014
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 6
Koningspinguïn - foto: Joost Hubeek
N
I
E
U
W
S
Eind december won de Olli reclame de
Gouden Loekie. Dat betekent veel exposure; veel media aandacht. Het jaar is afgesloten met 80.000 extra bezoekers ten
opzichte van vorig jaar. Dat is een stijging
van 6%. Op een haar na zijn we de beste
dierentuin van Nederland. Dit ondanks dat
er minder ‘gratis’ dagen georganiseerd zijn.
Die leveren wel veel bezoekers op, maar
“de kachel moet ook roken”. In totaal
waren er 1.692.000 bezoekers. Daar heeft
ongetwijfeld de ondersteuning van de ASR
met de Olli’s zeer aan bijgedragen. De eerste 36.000 stuks waren binnen drie kwartier uitverkocht. Er stond een rij tot aan de
Heemraadssingel en tien politieagenten
hielden een oogje in het zeil. Er volgden
nog vele bestellingen en die verkochten
ook allemaal als warme broodjes. Het is
nog steeds het best verkochte product.
Marc dankt de medewerkers van de vriendenwinkels die ook het hele jaar in touw
geweest zijn om met hun vrijwillige werk
zoveel mogelijk spullen te verkopen. Met
als doel financiële ruimte voor verzorging
van dieren.
Spijtig genoeg is er geen jonge ijsbeer dit
jaar. Erik en Olinka hebben flink hun best
gedaan, maar dat heeft geen kleine witte
beertjes opgeleverd. Het is gissen waar dat
aan ligt. Wellicht heeft de tijdelijke terugkeer van Vicks bij zijn moeder dat in de
hand gewerkt. Of was de wat mindere lichamelijke conditie van Erik daaraan
debet. Het is jammer, maar volgend jaar
beter. De winterrust is goed ingezet. Daar
heeft het niet aan gelegen. En de webcam
is goed in de gaten gehouden. Dus nee,
echt geen jong leven.
Rabobank - foto: Greet van Norde
6 | Vriendennieuws
1 | 2014
Waar wel volop nieuw leven is, is bij de
kroeskoppelikanen. Na de succesvolle
handopfok in 2009 zijn er ondertussen
vele kuikens bij hun ouders op het eiland
uit het ei gekropen en groot gegroeid.
Hadden we oorspronkelijk 12 vogels, ondertussen zijn het er maar liefst 26. Eind
december is er nog een geboren. Dat
maakt het aantal kuikens momenteel op
het nest tot in totaal drie. Morgen kunnen
dat er weer vier zijn. De winter deert ze
niet. Deden de flamingo’s het maar zo
goed. Die laten het jaar op jaar afweten,
ondanks verwennerij met extra baden binnen in de verwarmde stal en buiten op het
perk. De koningspinguïns leveren daarentegen goede fokresultaten. In het blad van
EAZA worden we geroemd. Niemand in
Europa doet dat na. Er zijn al mannetjes
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 7
geleverd aan andere dierentuinen zoals
Odense en München.
Ook bijzonder was de geboorte van Nhi
Linh en de verwarring die er ontstond om
wie het kalf onder haar hoede mocht houden. Bangka ontfermde zich er in eerste instantie over. En moeder Trong Nhi durfde
het niet terug te eisen. Gelukkig eist Faya,
de driejarige dochter van Bangka, haar
eigen moeder weer op. En kon Nhi Linh
terug naar haar biologische moeder.
Uit Praag kwam het droevige bericht dat
Tonya is overleden aan herpes. Tussen hun
eerste en zestiende levensjaar zijn olifanten daar zeer bevattelijk voor. Er wordt ook
door Blijdorp meegewerkt aan onderzoek
om de ziekte onder de knie te krijgen.
ren gesettled zijn. Groot is de belangstelling van kinderen met hun ouders en
menig fotograaf schiet daar zijn mooiste
plaatjes. Het is, herhaalde Marc nog maar
eens, de grootste vlindertuin van Europa.
Vooral door het hoge dak is er mooi licht
en lucht binnen. Het dak met de gevulde
plastic schotten houdt het goed. Ja, na de
grote storm van een aantal weken geleden
waren er aan de buitenkant een paar
schotten gescheurd, maar de binnenkant
bleef gelukkig intact. Een hoogwerker
kwam de plastic schade herstellen en het
leed was weer geleden.
In september was de opening van de geheel vernieuwde vleugel voor de neushoorns en dwergnijlpaarden gereed. Het
bordje ‘neushoorns plassen naar achteren’
is echt niet voor niets geplaatst. Oppassen
geblazen. Zo ook voor de zitelementen. Ze
blijken eerder struikelblokken dan prettige
zitblokken. Een duurzame oplossing is in
de maak. Kortom veel is gebeurd en veel
staat te gebeuren in het hele nieuwe jaar
dat voor ons ligt.
Even pas op de plaats: de sneeuwklokjes
steken hun hoofdjes weer fier in de lucht,
de sneeuwroem kruipt schuchter uit de
grond. De primula’s staan in bloei. De lente
komt of is in aantocht. Een nieuwe lente;
een nieuw geluid.
De opening van Amazonica was natuurlijk
het hoogtepunt van het jaar. De prachtige
vlindertuin wordt met de dag mooier nu
de planten aan het groeien zijn en alle die-
Met dank aan de nieuwsbrief van de vrijwilligers van Diergaarde Blijdorp
V
R
I
E
N
D
E
N
VRIENDEN MET EEN DUBBELE PASSIE
Onze leden hebben wat met de natuur, en
met Diergaarde Blijdorp natuurlijk. Maar
er zijn leden die daarnaast nog iets hebben. Iets dat dieper gaat dan het hebben
van een gewone liefhebberij.
Eén van deze mensen is Tine Buningh.
Tine is iemand die niet veel stil zit of stil
staat. Buiten dat zij als verpleegkundige is
gepensioneerd, is zij drie dagen in de
week beroepsmatig op diverse terreinen
actief. Daarnaast staat zij regelmatig als
vrijwilligster in de Vriendenwinkel.
Na haar jeugd in Rotterdam volgt een omzwerving, jaren in Amsterdam, later weer in Friesland en Texel, en uiteindelijk weer
terug in Rotterdam. “Ik voel me een Rotterdamse, hoor.” Redenen
en drijfveren voor deze ‘reis’ waren een combinatie van zingeving,
de liefde, en toeval. Haar vak als verpleegkundige maakte het niet
moeilijk om ergens anders te werken. Op Texel woonde zij in een
huis waar achter het tuinhek de schapen liepen. Haar favorieten
in de Diergaarde zijn Nico de withandgibbon en zijn partner Saar.
Daar gaat ze op rustige momenten regelmatig even langs. Verder
richt haar dierenliefde zich op Karel de Kat. Een kater die gewoon
is aan komen lopen. Na ongeveer een jaar mee-eten en regelmatig logeren besloten zij samen dat Karel haar kat was.
Nu, op haar 63ste is zij net aangesterkt van een operatie. Ziek?
Nee, juist niet. Ze heeft gekozen om bij leven haar nier anoniem
af te staan. “Ik had er twee en heb er maar een nodig,” zegt zij
droog. “We worden ook wel Samaritaanse donors genoemd. Iets
van jezelf afstaan wat zoveel betekent voor de ontvanger geeft
natuurlijk voldoening. Je moet weten dat er door
160 anonieme donors inmiddels 250 mensen zijn
geholpen. Hoe dat kan? Vaak wil een familielid een
nier afstaan maar is deze niet geschikt. Dan geeft
de anonieme donor een nier op voorwaarde dat het
familielid zijn/haar nier geeft aan iemand waarmee
deze wel overeenkomt.”
Waarom eigenlijk anoniem? “Er wordt zeer zorgvuldig met de donoren omgegaan. Je moet er minstens een half jaar over nadenken, gesprekken met psychologen,
medische tests. En op elk moment mag je stoppen. Door contact
tussen donor en ontvanger uit te sluiten, kun je je nooit verantwoordelijk voelen voor het succes of mislukken en sluit je de kans
op (morele) chantage uit.”
Doen mensen dit vanuit religieuze overweging? “Vaak wel, maar
lang niet altijd. Het aantal postmortale donors loopt terug door
veiliger verkeer en werkomstandigheden. De behoefte is groot.
Natuurlijk maakt ieder zijn eigen afwegingen. Ik wil niet meer
dan de mogelijkheid van Anoniem Donorschap onder de aandacht brengen.”
Informatie over Samaritaanse donors is te krijgen bij het Erasmus
MC en bij de Nierstichting. www.nierstichting.nl/helpen
Heb je naast jouw interesse voor Diergaarde Blijdorp nog een
bijzondere passie of liefhebberij? Stuur een briefje of mail naar
de redactie. [email protected]
Tekst: Theo van de Velde
7 | Vriendennieuws
1 | 2014
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 8
ALGEMENE LEDENVERGADERING VERENIGING
VRIENDEN VAN BLIJDORP ZATERDAG 19 APRIL 2014
Zaterdag 19 april 2014
Eauditorium Diergaarde Blijdorp
(Oceanium)
Aanvang: 11.00 uur
(zaal open 09.30 uur)
AGENDA
1. Opening
2. Notulen Algemene Ledenvergadering
d.d. 27 april 2013
De notulen zijn verkrijgbaar bij het
secretariaat of via onze website,
maar ook ter vergadering aanwezig.
3. Jaarverslag van de secretaris
Schriftelijk jaarverslag elders in dit
Vriendennieuws
4. Jaarverslag van de reiscoördinator
Schriftelijk jaarverslag elders in dit
Vriendennieuws
5. Jaarverslag van de penningmeester
Financieel overzicht 2013 en begroting 2014 elders in dit Vriendennieuws
6. Verslag promotiewerkzaamheden
7. Verslag en benoeming van de kascontrolecommissie
8. Bestuursverkiezing
Aftredend volgens rooster zijn Sylvia
Visser en Marianne Nichting. Beiden
Jaarverslag secretaris 2013
Het was een feestjaar! En dat hebben we
geweten! Lang van tevoren hebben we als
bestuur al plannen bedacht om het 50jarig jubileum luister bij te zetten. Dikke
draaiboeken werden over en weer
gemaild, aangepast, aangevuld, dingen
geschrapt of toegevoegd. Leuk!
En ik denk dat we het afgelopen jaar voor
onze vereniging best als een feestelijke
mijlpaal mogen beschouwen.
Bij de start van het jaar werd door Abraham en Sara ons jubileumlogo in gebruik
genomen en daarmee werd ook het startsein gegeven voor een hele reeks feestelijkheden. Acties als kortingen voor nieuwe
leden en bezoekers, cadeau-lidmaatschappen en cadeaubonnen voor leden die een
nieuw lid aanbrengen waren tevens bedoeld om zoveel mogelijk mensen bekend
te maken met onze vereniging. En we hebben weer ruim 500 nieuwe leden mogen
begroeten!
8 | Vriendennieuws
1 | 2014
hebben zich niet herkiesbaar gesteld.
Het bestuur stelt voor Inge Matheij te
benoemen tot 2e secretaris. Als opvolger van Marianne Nichting, stelt
het bestuur voor Martin van Brenen
te benoemen tot primus inter pares
van het promotieteam binnen het bestuur.
9. Vaststellen contributie 2015
10. Voorstel tot statutenwijziging
De tekst van de wijzigingen staat op
www.vriendenvanblijdorp.nl en is op
te vragen bij het secretariaat.
11. Rondvraag
12. Sluiting
Aansluitend op de Algemene Ledenvergadering praat Blijdorp-directeur Marc
Damen de aanwezigen bij over de laatste
ontwikkelingen in de Diergaarde.
In de middag openen we het
nieuwe verblijf voor penseelzwijnen en bosbuffels.
Zie de aankondiging
op pagina 12
In de tuin waren we zichtbaar met vlaggen
en stempels, onze leden droegen ons speciale speldje, de promotiemedewerkers
waren duidelijk zichtbaar aanwezig in de
versierde winkels. Bekende Rotterdammers maakten ook reclame voor onze vereniging vanaf de vlaggen en folders. Dit
alles werd bekend gemaakt via de media,
onze eigen extra dikke jubileumvriendennieuwsen, onze posters, kalender en website.
Daarnaast ons jubileumboek ‘Springende
pinguïns en lachende hyena’s’ wat we
samen met uitgeverij ‘Lemniscaat’ hebben
gepresenteerd. De veiling op de Vriendendag en de fotocursus door Rob Doolaard
kan ik uiteraard niet vergeten en over de
spectaculaire jubileumreis naar Californië
zal ik hier niets zeggen, u leest daar alles
over in Peter’s verslag, maar het was allemaal in één woord ‘Geweldig!’
Hoogtepunt was uiteraard de feestelijke
opening van ons jubileumgeschenk aan
Blijdorp: Amazonica. Onder enorme belangstelling liepen wij dus onder aanvoering van voorzitter Marcel (die het echt
zichtbaar naar zijn zin had tussen de ZuidAmerikaanse koninginnen) van het terras
van ‘de Lepelaar’ naar Amazonica onder
Zuid-Amerikaanse klanken; kortom: Feest!
Wat jammer dat er achter de schermen
vaak een andere stemming heerste: door
alle bezuinigingen en de daaruit voortvloeiende reorganisaties binnen de Diergaarde hadden vele Blijdorpmedewerkers
geen enkele reden tot juichen. Voor hen
viel het doek door niet verlengde arbeidscontracten, vervroegde pensioenregelingen en zelfs gedwongen ontslagen.
Personeelsleden die enthousiast hebben
meegedacht en meegewerkt aan bijvoorbeeld de realisatie van Amazonica hebben
de opening alleen nog maar als bezoeker
mogen meemaken.
Maar voor ons was het een geweldig jaar
en wij hopen van harte dat u er ook van
genoten heeft.
Onze dank gaat naar iedereen die meegewerkt heeft om dit jaar te maken tot wat
het voor ons was: een feestjaar! En met
dat in onze herinnering gaan we ‘gewoon’
verder met onze niet aflatende steun aan
de mooiste Diergaarde ter wereld: Blijdorp.
Koos van Leeuwen, secretaris
Jaarverslag reisteam
2013 een groots jaar!
2013 was natuurlijk ons jubileumjaar. Het
reisteam heeft getracht een zo bijzonder
en feestelijk mogelijk programma te creëren. Het is aan u om te beoordelen of dat
ook gelukt is. Aan belangstelling hebben
we geen gebrek gehad. Ook het weer was
weer stralend. In 2012 hadden wij 437
Vrienden mee op reis. In 2013 waren dat er
418. Maar in dit cijfer zitten ook de 36
deelnemers aan de grote 16-daagse reis.
De bussen en de vliegtuigen waren goed
met Vrienden gevuld.
In april was Zoo Wuppertal de eerste. De
Vrienden van Wuppertal waren een half
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 9
V
jaar geleden bij ons in Blijdorp op bezoek
geweest en waren op de hoogte van ons
jubileum. Dat hebben we geweten. Wat
een ontvangst in Wuppertal! Een heel buitenbuffet stond voor ons klaar om ons te
feliciteren. De laatste reis ging naar de
eveneens jarige Burgers’ Zoo. Een ongelofelijk aantal van 132 Vrienden heeft in het
Bushrestaurant met een Aziatisch buffet
het reisjaar 2013 afgesloten.
De klapper van 2013 was natuurlijk ‘California Dreaming’. Een reis die in de geschiedenis van onze vereniging uniek was.
Een reis van meer dan 2000 euro. Uitverkocht in een paar weken! Vliegtuigstoelen
bijbesteld. Weer vol. Nogmaals stoelen bij
besteld tot het definitieve aantal van 36!
Rijden met zeven grote Amerikaanse
auto’s onder de Californische zon en dat
zonder problemen. Hulde aan de chauffeurs! Wat een dierentuinen en wat een
botanische pracht! Ook was tijd vrijgemaakt voor de steden San Francisco, San
Diego en Los Angeles. We hebben zelfs nog
een ‘wildlife’ dag gehouden door natuurreservaten langs de kust. Schitterend al die
zeehonden, -otters, -leeuwen en zeeolifanten!
Natuurlijk hadden we ook nog de zomerexcursie naar het altijd zeer gastvrije Rheine.
Zelfs de directeur deed mee met de rondleidingen door zijn NaturZoo. En we hadden natuurlijk nog de weekendexcursie
naar Heidelberg en Stuttgart. Nou ja weekend...het was met 3 dagen meer dan een
weekend. Speciaal voor de vaste deelnemers die niet de mogelijkheid hadden om
met de jubileumreis mee te gaan, was de
weekendreis afgelopen jaar wat langer en
verder.
Wat 2014 ons gaat brengen is geen geheim meer. De aankondigingen van de
voorjaarsexcursie naar Duisburg en de
meerdaagse reis naar de Engelse Rivièra
staan verderop al beschreven. Op onze site,
www.vriendenvanblijdorp.nl en in de kalender staan de overige bestemmingen en
data. En daar zitten een paar hele bijzondere bestemmingen bij... Het reisteam
heeft er weer heel veel zin in. Dus we zien
onze Vrienden graag weer in de bussen!
R
I
E
N
D
E
N
VERENIGING VRIENDEN VAN BLIJDORP
FINANCIEEL OVERZICHT
STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2013
BATEN
LASTEN
Contributie
Giften
Legaten
Rente
Reizen
Verkopen
268.530
90.110
227.883
24.964
115.881
192.915
Vriendennieuws
Administratiekosten
Diversen
Promotiekosten
Reizen
Inkopen
In- en Verkoopkosten
Geschenken: Vlinders
Amazonica
Hart van Afrika
Ex Voorzieningen
300.000
Voorzieningen
Voordelig saldo
TOTAAL
TOTAAL
1.220.283
BALANS PER 31 DECEMBER 2013
ACTIVA
Liquide middelen
Rekening courant
Spaarrekeningen
TOTAAL
Waarde goederen
Te ontvangen bedragen
145.992
806.905
952.897
15.652
1.538
TOTAAL
970.089
BEGROTING 2014
ONTVANGSTEN
Contributie
Giften
Rente
Legaten
Verkopen
Ex voorzieningen
TOTAAL
59.468
11314
2672
8.075
105.203
86.763
11.234
10.000
190.000
100.000
634.850
703
1.220.283
PASSIVA
Reeds ontvangen contr
Te betalen rekeningen
Te betalen BTW
Voorzieningen
Vermogen
128.896
2.874
3.948
823.000
11.371
TOTAAL
970.089
UITGAVEN
275.000
25.000
10.000
100.000
200.000
650.000
1.260.000
Vriendennieuws
Administratiekosten
Diversen
Promotiekosten
Inkopen
In-en verkoopkosten
Geschenken:
Vlinderproject
Hart van Afrika
10.000
650.000
Voorzieningen
440.000
TOTAAL
55.000
10.000
3.000
5.000
80.000
7.000
1.260.000
Peter Biesta
9 | Vriendennieuws
1 | 2014
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 10
KLOPPEND HART VAN AFRIKA!
Opzet Hart van Afrika
Na ons jubileumjaar 2013, waarin we Amazonica geopend hebben, was
het de bedoeling dat de Vrienden in 2014 een kleiner project sponsoren
en zo te sparen voor een groot project in de jaren daarna. Zoals u al
heeft kunnen lezen is dat ‘kleine’ project het nieuwe verblijf voor de
penseelzwijnen geworden. Die kunnen dit voorjaar tegenover de neushoorns naar hartenlust wroeten in de aarde! Maar ja… Blijdorp is een
dynamisch bedrijf vol met plannen… en dus kwam de vraag of de
Vrienden interesse hadden om een flinke bijdrage te doen aan een
nieuw verblijf voor… de okapi’s!!! Daar hoefde het bestuur niet lang
over na te denken: ja, natuurlijk! En zo gaan de Vrienden flink aan de
weg timmeren in het ‘Hart van Afrika’! Ben Westerveld van Diergaarde
Blijdorp heeft tijdens de winterlezing van december uit de doeken gedaan wat er in het “Hart van Afrika” allemaal gaat veranderen en in
dit artikel wordt geprobeerd zijn verhaal over de ‘Koedoe-knoop’ en
‘Okapi’s 2.0’ overzichtelijk weer te geven. Met het kaartje erbij moet
dat lukken…
Bosbuffel, Zoo Madrid - foto: David Verhagen
Wat was het oorspronkelijke plan?
Ja, waar zullen we beginnen. De Aziatische leeuwen moeten weg van de huidige
plek in het Afrika-continent en gaan verhuizen naar het (voormalige) verblijf van
de okapi’s, die op hun beurt tijdelijk de
10 | Vriendennieuws
1 | 2014
dierentuin uit zijn. De penseelzwijntjes
zaten naast de okapi’s en moeten dus ook
verhuizen. Er moest dus in het huidige
Afrika-deel gezocht worden naar een plek
voor de penseelzwijnen en natuurlijk een
plek voor de terugkeer van de okapi’s.
De oplossing leek gevonden in het voormalige Addax-perk. Daar zouden de penseelzwijnen heen verhuizen en de okapi’s
zouden in de koedoestal gaan wonen en
op het voormalige Mhorgazelle-perk buiten mogen lopen. Nadeel was dat de okapi’s dan ’s winters niet of nauwelijks te
zien zouden zijn in de stallen omdat die
niet geschikt zijn om voor het publiek
open te stellen. En verbouwen is nauwelijks haalbaar omdat de gebouwtjes op
het Addax-perk en het Mhorgazelle-perk
monumenten zijn en dus niet zomaar
Tekst: Alex Schouten
uitgebreid of verplaatst mogen worden.
Bijkomende probleem is, dat er natuurlijk
ook een nieuwe stal voor de koedoes
moet komen. Maar waar dan?
Deze puzzel kreeg in de Diergaarde al snel
de naam Koedoe-knoop. Een mogelijke
oplossing voor die Koedoe-knoop werd
gevonden in de bouw van een nieuwe
koedoestal ter plaatse van het perk van
de hyena’s. De koedoe’s kunnen dan
gewoon op de Afrikaanse savanne blijven
lopen. Maar… Waar gaan de hyena’s dan
heen? Het leek een soort domino-effect
te gaan krijgen. Mmmmm, dit wordt erg
ingewikkeld, was dit wel de goede weg
om te bewandelen?
Okapi’s 2.0
Het werd dus tijd voor een ‘alles roepen
sessie’ in Blijdorp om een andere wending
aan de ‘Koedoe-knoop’ te geven. “Kunnen
we geen verblijf voor okapi’s in de weidevogelvolière maken?” opperden Gerard
Visser en Ben Westerveld. Het was even
stil… Hmmmm… Wat zou dat voor voordelen opleveren:
- De stallen voor de okapi’s kunnen relatief goedkoop gemaakt worden in het
huidige kassencomplex. Dit plan is
daarmee financieel makkelijker te realiseren dan de oorspronkelijke opzet.
- Er is in het kassencomplex ook nog
ruimte voor een uitgebreid binnenverblijf, een soort van okapi-wintertuin.
Dit was een grote wens van Blijdorp,
die dan opeens gerealiseerd zou kunnen worden.
- De koedoes kunnen in hun huidige stal
blijven.
- De hyena’s hoeven niet te verhuizen.
- De okapi’s kunnen misschien gecombineerd worden met andere dieren, zoals
vogels.
Maarrrr…. zo eenvoudig zit de dierentuinwereld helaas niet in elkaar. Het nieuwe
plan heeft ook een paar nadelen:
- Wat doe je dan met het Addax-verblijf
als daar geen okapi’s komen?
- Hoe zit het met de nieuwe looproute?
Er is immers een nieuw pad voorzien
tussen de nog op te knappen lelievijver
en de wevervogeltjes. Dat pad moet
dan dwars door de koedoestal heen en
gaat misschien ook wel dwars tegen de
visie van de monumenten-commissie
in….
Opzet okapi-verblijf
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 11
Okapi - foto: Peter van Norde
Het eerste nadeel werd trouwens al snel
een voordeel: er is ruimte voor een
nieuwe diersoort in het voormalige
Addax-verblijf. Al snel viel het oog op bosbuffels, die gecombineerd kunnen worden
met de penseelzwijnen. Ze hebben hetzelfde verspreidingsgebied en ‘kennen
elkaar dus al’.
Omdat de voordelen van deze nieuwe
opzet veel groter waren dan de nadelen,
is Blijdorp aan de slag gegaan met de
nadere uitwerking. Er was ook meteen
een nieuwe werktitel “Hart van Afrika”.
Wat was de volgende stap?
Ondertussen in Doué La Fontaine…
De volgende stap was het brengen van
een bezoek aan de dierentuindirectie van
de Bioparc Zoo de Doué la Fontaine in
het westen van Frankrijk. Waarom? In
deze dierentuin is recent een CentraalAfrikaanse volière met een oppervlakte
van 4000 m2 en een hoogte van 20 (!)
meter geopend. In dit biotoop delen de
okapi’s hun verblijf met duikers, uilkopmeerkatten en diverse soorten vogels.
Er zijn twee perken voor de okapi’s van elk
1000 m2. Door de opzet is de effectief te
gebruiken ruimte helaas maar ongeveer
de helft omdat de vegetatie met schrikdraad is afgeschermd voor deze bladeters.
Het schrikdraad vormt overigens geen
barrière voor de duikers en de vogels.
Spectaculair is een verhoogd observatiepunt, waar ook in de binnenverblijven van
de okapi’s kan worden gekeken. Een paar
medewerkers van Diergaarde Blijdorp
hebben dat nieuwe verblijf afgelopen
najaar bezocht en kwamen heel enthousiast terug. Met name de vogels, zoals
kleurrijke toerako’s en de indrukwekkende
neushoornvogels gaven het verblijf een
extra sfeer. Onder het motto: ‘beter goed
gejat dan slecht verzonnen’ is men in
Blijdorp vervolgens na gaan denken of
zoiets spectaculairs ook in de Diergaarde
zou kunnen worden gerealiseerd.
Uitwerking zwijnen en buffels
De eerste stap in de verbouwing van het
“Hart van Afrika” is een verblijf voor penseelzwijnen en bosbuffels ter plaatse van
het voormalige Addax-perk. De werkzaamheden daarvoor zijn al gestart en
moeten in april 2014 gereed zijn. Blijdorp
begint met twee bosbuffels omdat er in
de stal niet meer ruimte is. In eerste instantie worden de penseelzwijnen én
de bosbuffels namelijk in dezelfde stal
gehuisvest. Zeker de dames bosbuffels
zijn lang niet zo agressief als bijvoorbeeld
bizons kunnen zijn en kunnen prima
samen met de penseelzwijnen in één
verblijf. Omdat beide diersoorten in dichte
bossen leven, wordt het een echt bos/
biotoop. In een later stadium wordt de
koedoestal verbouwd en verhuizen de
penseelzwijnen naar het linkerdeel van
die stal en ontstaat er ruimte om 4 bosbuffels te huisvesten. In die fase wordt
ook een pad aangelegd tussen de twee
delen van het verblijf, waar informatie
over ‘bushmeat’ wordt gegeven.
Uitwerking Okapi’s
Een ander onderdeel van het ‘Hart van
Afrika’ is het nieuwe verblijf van de okapi’s
in de huidige weidevogelvolière. Ook hier
is Blijdorp druk bezig met de uitwerking
van de plannen. Er kunnen twee perken
voor de okapi’s van elk 1000 m2 (effectief
750 m2) gemaakt worden. Dat is wat
kleiner dan de dieren hadden in het oude
verblijf, maar voldoet ruimschoots aan de
eisen. Het publiek loopt aan de buitenrand van de volière en heeft vanuit een
uitzichtpunt aan de zijde van Oewanjalodge goed uitzicht op de beide verblijven.
In de kassen kunnen lichte, vrij grote
binnenruimtes worden gemaakt voor in
totaal vier volwassen dieren (twee mannen en twee vrouwen) en twee jongen.
Bovendien kan in de kassen een winterverblijf gemaakt worden, dat tevens
dienst kan doen als derde perk. Er komen
in ieder geval spectaculaire bosvogels in
het verblijf, maar welke soorten dat gaan
worden is nog niet bekend. Evenmin is het
duidelijk of er nog andere zoogdieren,
zoals duikertjes, rond gaan hobbelen bij
de okapi’s. De bedoeling is dat het begin
2015 geopend kan worden en dat is al
over een jaar!
Tot slot
Het leek in eerste instantie een dwaas
voorstel: okapi’s in de weidevogelvolière.
Maar bij nader inzien is het een prima
plan, dat goedkoper is dan het oorspronkelijke plan en grotendeels op korte termijn (binnen 1,5 jaar) uitgevoerd kan
worden! Bovendien hoeven er minder
andere dieren te verhuizen én krijgen we
bosbuffels in de tuin. Tenslotte gaan de
Vrienden het sponsoren en ook dat is
natuurlijk gunstig voor de Diergaarde!
Kortom, een win-win-win-win situatie!
Met dank aan: Ben Westerveld en Gerard Visser (Diergaarde Blijdorp)
11 | Vriendennieuws
1 | 2014
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 12
Lijn 13
ANDERS
Als ik door de dierentuin loop, zie ik veel veranderen. Waar ooit ijsberen ijsbeerden lopen
nu tijgers. Waar nu kinderen door de Rivièrapret-hal draven, hing eerst nog een walvis aan
het plafond. De ouderen onder ons zullen zeggen dat waar eerst een walvis hing, vroeger
nog modeshows werden gelopen en bokswedstrijden werden gehouden.
Ik bedoel eigenlijk dat de Diergaarde nooit hetzelfde is gebleven. Je vergelijkt een tijdsbeeld
met een volgend tijdsbeeld. Je kiest daarvoor
zelf momenten zoals ‘na de oorlog’ of het moment dat ik mijn vrouw ten huwelijk vroeg
met een bruine beer als getuige. Je kunt ook de
periode Dorresteijn of de Marc Damen-periode
vergelijken. Maar hoe dan ook, het staat nooit
stil.
De tijden veranderen ook en daarmee de natuur en dus de wereld! We hebben nu een
ander klimaat dan in 1646 en ook anders dan in 2090! Dat daaruit volgt dat de
dierenwereld en de natuur niet meer hetzelfde is en blijft, lijkt evident. Mensen
veranderen zelf ook, ik ben in niets meer dezelfde als toen ik twintig was, iedere
cel in mijn lijf is al tien keer geregenereerd. Ik denk niet meer hetzelfde, dus doe
ik niet meer hetzelfde. Hooguit is het beeld wat van mij gevormd is nog een
beetje hetzelfde. Mijn innerlijke kracht is toegenomen (vind ik) wat een geluk is,
want mijn lichamelijke kracht wordt minder. Dat is dan weer jammer.
Met de aarde is het net zo. Er zijn nu bijna zeven miljard mensen op aarde tegen
één miljard in 1804. Overbevolking en aantasting van de biodiversiteit. Dus hoog
tijd dat wij nu de wereld gaan redden! Maar welke wereld dan? Die van vandaag,
waar nog een paar Amoerpanters in het wild leven, of de wereld van morgen zonder poolijs? We willen de wereld natuurlijk wel verbeteren, zonder vervuiling.
We kunnen dus eigenlijk niet vaststellen wat we willen conserveren. Lastig!
Terug naar Blijdorp. De tuin moet meegaan met de maatschappelijke verwachtingen, anders komt er niemand meer. Men wil een belevenispark met een beetje
nostalgie, vandaar dat er omwille van Van Ravesteijn een vermogen is uitgegeven
aan gele tegeltjes. Ik zie zelf de functie van de architectuur van Blijdorp een
beetje als een sfeerbepalend anker in de tijd.
Wat mijn punt is, veranderingen horen erbij, je kunt er wel over zeuren, maar dat
is net zoiets als zeggen tegen iemand waar je net verliefd op bent, “Ik wil dat je er
over veertig jaar nog precies hetzelfde uitziet.”
En nu ben ik benieuwd hoe het nieuwe leeuwenverblijf en straks het Ituriwoud
voor de okapi’s er uit zal zien. Wel weer zonde van de vogelweide!
Ach, wanneer wat hoort te veranderen niet meer verandert, dan is dat ook weer een verandering.
12 | Vriendennieuws
1 | 2014
OPENING
VERBLIJF VOOR
PENSEELZWIJNEN
EN BOSBUFFELS
Op zaterdag 19 april openen wij het
nieuwe verblijf voor de penseeloorzwijnen
en bosbuffels. Dit verblijf is het eerste van
het ‘Hart van Afrika’ project dat de Vrienden de komende jaren zullen steunen. In
2015 zullen ook de okapi’s weer terug
komen.
Het programma is als volgt:
15.00 uur - Verzamelen op plein bij
Vriendenwinkel
15.30 uur – Openingshandeling
15.45 uur – Borrel op het neushoornperk
17.00 uur – Einde
Leden zijn van harte welkom om (met max
1 introducé) de opening en borrel bij te
wonen. U dient uw lidmaatschapsbewijs
van 2014 te overleggen.
Komt allen!
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 13
VRIENDENREIS NAAR ZOO DUISBURG
KOALA’S OP DE KAISERBERG
groep fossa’s en tot slot in het dolfinarium
nog een familie tuimelaars.
Hoewel delen van de tuin verouderd zijn, is
de diercollectie subliem. Tel daarbij op de
relatief korte reistijd -Zoo Duisburg is de
dichtstbijzijnde grote Duitse dierentuinen de warme ontvangst die de Vrienden
meestal krijgen en alle ingrediënten voor
een geslaagde dierentuindag zijn aanwezig.
Wat van belang is:
- Het maximum aantal deelnemers is
110 - 115.
- Vertrek 8.00 uur vanaf metrostation
Capelsebrug in Capelle aan den IJssel.
Aanwezig 7.45 uur. U kunt hier (tot nu
toe) gratis parkeren.
- Aankomst bij Zoo Duisburg ongeveer
11.45 uur. Vertrek uit Duisburg 17.00
uur. Terug in Capelle aan de IJssel
ongeveer 21.30 uur
- De deelnemersprijs is €52,50 voor
Vrienden. Geen Vriend? Dan is
de prijs €55.
Op zaterdag 12 april 2014 gaat het reisseizoen 2014 van start. De eerste
tuin op het programma is Zoo Duisburg.
Duisburg is vooral bekend geworden door
het houden van bijzondere dolfijnen zoals
beloega’s en een commersondolfijn.
N
E
D
N
E
Zoo Duisburg is verder bekend om bijzondere, zelden in dierentuinen gehouden,
diersoorten. Naast de eerder genoemde
rivierdolfijn en koala’s, leven er in Duisburg o.a. boomkangoeroes, wombats,
nevelpanters, reuzenotters, een grote
Aanmelden voor deze excursie:
Het verschuldigde bedrag dient u over te
maken op ING-rekening
NL22INGB0002071059 t.n.v. Vereniging
Vrienden van Blijdorp te Honselersdijk
onder vermelding van ‘Duisburg’ + uw (06)
telefoonnummer. Inschrijven kan tot
1 april 2014. U ontvangt geen verdere
bescheiden of mededelingen, tenzij de
bus vol is. Hiervan krijgt u dan zo snel
mogelijk bericht en het volledige
bedrag wordt teruggestort.
Annuleren kan tot 1 april 2014.
Restitutie vindt plaats onder inhouding
van € 2,50 administratiekosten.
I
Hoewel niet zo steil als de dierentuin in
Wuppertal is de tuin niet vlak. Er zit in de
gehele tuin een geleidelijke stijging. Voor
de deelnemers die niet zo goed ter been
zijn iets om rekening mee te houden.
Zoo Duisburg is de ‘koalahoofdstad’ van
Europa. Geen Europese tuin heeft zoveel
succes met het houden van deze dieren als
Duisburg. De koala’s bewonen het in 1994
geopende ‘Koalahaus’ en Zoo Duisburg had
al in 1995 de Europese primeur met de geboorte van een koala. Sindsdien zijn bijna
jaarlijks jonge koalaatjes uit de buidel gekropen! Nazaten bevinden zich in alle andere dierentuinen in Europa die koala’s
houden.
R
De dierentuin van Duisburg bestaat sinds
1934 en herbergt ongeveer 3600 dieren in
260 soorten. De tuin bestaat uit twee
delen die samen 15,5 ha. groot zijn.
De twee delen zijn met elkaar verbonden
door een groot landschapsviaduct over
e snelweg A3 en een spoorlijn.
In de reissom zijn inbegrepen:
- De busreis v.v.
- Toegang tot Zoo Duisburg
- Voor liefhebbers een rondleiding
- Op de heenreis koffie/thee met
gebak onderweg
- Op de terugreis een driegangen
diner + één consumptie
- Fooi voor de chauffeurs
Tegenwoordig zijn alleen nog tuimelaars
te vinden in het dolfinarium van de zoo en
nog één Orinoco rivierdolfijn in de prachtige tropenhal Rio Negro. Naast ‘Baby’, de
laatste rivierdolfijn in Europa, bevinden
zich in deze hal nog luiaards, roodhandtamarins, toekans en diverse soorten grote
Amazonemeervallen.
V
Het is in 2008 geweest dat deze tuin door
ons werd bezocht. Sinds die tijd is er in de
Zoo al weer veel veranderd. Nieuw voor
ons is het themagebied ‘Erlebniswelt’ en
de prachtige vernieuwde ‘Bärenanlage’
met brilberen. Het oude betonnen restaurant ‘Zoo-Terassen’ is gesloten en vervangen door de nieuwe ‘Afrika Lodge’. Een
prima stek voor een hapje en een drankje.
NB: Denk aan het meenemen van uw
paspoort of identiteitskaart.
13 | Vriendennieuws
1 | 2014
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 14
I
14 | Vriendennieuws
1 | 2014
N
G
E
Z
O
N
D
E
N
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 15
N
HARTELIJK DANK!
In 2013 openden wij Amazonica. Ons jubileumgeschenk. Naar goed gebruik schonken we tegelijkertijd een bedrag aan een natuurbeschermingsproject waar Blijdorp bij betrokken is. In het geval van Amazonica zegden we 2x €10.000,- toe aan een project ter bescherming van Homeruspages op Jamaica. Onlangs ontvingen we een bedankje van de coördinator van het project, Caspar Bijleveld van
Lexmond. Meer informatie over het project vindt u op www.vriendenvanblijdorp.nl.
HERINNERINGEN AAN DE DIERGAARDE
In 1947, kort nadat in ons gezin de Benjamin was geboren, no. dertien,
verhuisden wij naar een grotere woning in Bergpolder (Insulindestraat). Wij woonden vanaf toen met vader en moeder en dertien kinderen in een huis, dat in de oorlog was bewoond door soldaten, eerst
Duitsers, later Canadezen. Het was het huis geweest van de directeur
van de Posterijen met garage ernaast. In die garage was in die tijd
Hooft’s Automobielbedrijf gevestigd van Borgward en Goliath (Duitse
auto’s). In zo’n Borgward (Isabella) heb ik nog rijles gehad. De Goliath
had typische kleine driewielige bestelautootjes met open laadbak.
Tekst en foto’s: Ton Willemsen
Ook gingen we vaak op de fraaie uitkijktoren, veel trappen, maar het uitzicht was
de moeite waard! Helaas is die toren later
gesloopt vanwege betonrot. Gelukkig is de
mooie Rivièrahal met daar o.a. het binnenverblijf voor de apen en het restaurant er
nog steeds. In die hal heb ik nog een boekhoudexamen gedaan en ben ook vaak
naar jazzconcerten geweest, Chris Barber
en ook The Dutch Swing College Band.
rode trapauto, die speciaal voor een fotograaf bij de ingang stond om bezoekertjes
op de gevoelige plaat vast te leggen. Aan
het eind van je bezoek kon je de foto alweer ophalen. Daar hebben wij geen of
weinig gebruik van gemaakt, want vader
maakte al genoeg foto’s van ons.
We kwamen er achter, dat we op loopafstand van de Diergaarde woonden.
Op een gegeven moment hoorden we, dat
je daar een gezinsabonnement voor een
jaar kon kopen, ongeacht de grootte van
het gezin, voor de somma van 40 gulden.
Dat was natuurlijk in ons geval wel héél
voordelig. We kregen voor die prijs 15
abonnementen en zelfs bij elk abonnement nog twee vrijkaarten. Ik was degene
die de abonnementen mocht gaan halen,
gewapend met het trouwboekje van m’n
ouders, en die 40 gulden (pasfoto’s niet
nodig).
Feest! Op woensdagmiddag gingen we
met een of meer broertjes of zusjes en
vaak vergezeld van vriendjes (vrijkaarten)
lopend naar de oude ingang aan de Diergaardesingel. Ik herinner me nog de mooie
In het begin liepen we langs diverse dieren, je had een oude ijsbeer, die alsmaar
heen en weer liep (aan het ijsberen) en als
het heel warm was, wel eens zwom in het
water bij z’n verblijf. De meeste dieren
waren, in tegenstelling tot nu, nog in
kooien gehuisvest. Maar een grote aantrekkingskracht had voor ons de speeltuin.
Daar gingen we meestal het eerst naar
toe. Twee enorme glijbanen, een kabelbaan met een trap naar boven, en als je
niet genoeg vaart naar beneden had,
kwam je met je voeten in een waterpoeltje terecht.
We wisten precies hoe laat het tijd was
voor het voeren van de dieren, ‘s zomers
werd om 15.00 uur aan de rand van de
speeltuin een show opgevoerd met de
apen. Ze moesten aan een tafeltje zitten
en kregen eten op een echt (plastic) bord,
dat aan het eind uitvoerig werd afgelikt.
Dan waren om 16.00 uur de zeeleeuwen
aan de beurt. Ze kregen visjes en deden
daarvoor allerlei kunstjes, zoals “lopen”
naar de oppasser en mooie sprongen
maken.
Pas later ben ik de fraaie architectuur van
architect Sybold van Ravensteyn, bekend
om zijn specifieke architectuur met gebogen vormen, gaan waarderen. Hij was ook
de architect van het na-oorlogse Centraal
Station waar je ook die zelfde beeldtaal in
herkende. Inmiddels is het station in verband met de komst van metro en hoge
snelheidslijn totaal gemoderniseerd.
Nu, meer dan 60 jaar verder, ben ik lid geworden van de Vrienden van Diergaarde
Blijdorp. Ik hoop er nog vaak, nu met m’n
kleinkinderen, van de nu nog steeds heel
mooi aangelegde tuinen en buitenverblijven, te genieten. De dieren zitten niet
langer in kooien en leven in heel wat
natuurlijker omstandigheden dan toen.
Spectaculair is ook het Oceanium, wat
aangelegd is bij de uitbreiding naar de
Abraham van Stolkweg, zelfs onder de
spoorlijn door.
Kortom, Rotterdams trots, een fraaie dierentuin, met behoud van de oorspronkelijke architectuur.
15 | Vriendennieuws
1 | 2014
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:36 Pagina 16
ENGELSE RIVIÈRA!
Vijf dierentuinen in ‘subtropisch’ Engeland
Een zevendaagse dierentuinreis door weelderig Zuidwest Engeland van
vrijdagavond 9 mei 2014 t/m donderdagochtend 15 mei 2014
Living Coasts Zoo & Aquarium
Spectaculair op een klif( je) gelegen in de
mooie vissershaven van Torquay. Een mooi
aangelegd indoor/outdoor complex met
kustlandschappen voor pinguïns, zeeberen, otters en volières voor waadvogels.
Mooi is ‘Auk Cliff’. De Engelse versie van
onze Bass Rock. Bijzonder is dat het hele
buitengedeelte bestaat uit een grote doorloopvolière op meerdere niveaus.
Paignton Zoo
Door het zachte klimaat met veel regen en
zon heeft deze tuin een haast exotische
uitstraling. Deze 40 ha. grote tuin behoort
tot de top van Engeland en is heel compleet. Hoewel, net als de meeste tuinen in
Engeland, gebouwd met eenvoudige materialen toont deze tuin groots. Er is ook
wel erg veel te zien en bovenal te genieten.
Engeland-Ierland augustus 2006
Engeland, het land van sfeer en tradities, is
altijd al populair geweest bij onze Vrienden. Vanuit twee sfeervolle locaties bezoeken we in totaal vijf dierentuinen
variërend van heel klein tot behoorlijk
groot. Wij verblijven eerst twee nachten
in misschien wel de mooiste badplaats van
Engeland. Torquay, een levendig havenstadje en badplaats met subtropische tuinen. De geboorteplaats van Agatha
Christie en Richard Burton. Nog bekender
is Torquay geworden als decor voor de televisieserie ‘Fawlty Towers’. Voor ons is
Torquay natuurlijk interessant door de
aanwezigheid van twee dierentuinen.
De tweede standplaats is Bath. Na Londen
is dit de drukst bezochte toeristenplaats
van Engeland. Bath zelf heeft geen dierentuin, maar in de omgeving liggen een aantal dierentuinen. We logeren net buiten
Bath ook voor twee nachten in een groot
Engels landhuis.
Op zowel de heenweg als de terugweg
hebben we hutaccommodatie op de Stena
Hollandica/Brittannica.
16 | Vriendennieuws
1 | 2014
De volgende 5 tuinen worden
bezocht:
- Living Coasts Zoo & Aquarium
(Torquay);
- Paignton Zoo (Paignton);
- Monkey World Ape Rescue Centre
(Wareham Dorset);
- Marwell Wildlife (Winchester);
- Bristol Zoo Garden (Bristol).
N.B. ‘Living Coasts’ zou qua tijd goed haalbaar moeten zijn vanuit Harwich. Zeker
omdat we al om 7 uur de boot afrijden en
op een zaterdag weinig vertraging verwachten met het ronden van Londen.
Mocht, in het onwaarschijnlijke geval, het
bezoek op zaterdag 10 mei niet lukken,
dan is er de mogelijkheid dat de bus zondag 11 mei om 15.00 uur een keer extra
uit Paignton Zoo vertrekt om alsnog
‘The Living Coasts’ te bezoeken.
De eerste twee tuinen hebben hoogteverschil. De laatste drie zijn vlak. Paignton
Zoo en Marwell Wildlife zijn bovendien
behoorlijk groot. Een dagje met wandelschoenen aan.
De tuin is opgedeeld in zes ‘zoo habitats’
(Deserts, Forest, Tropics, Wetlands etc). Elk
met hun eigen uitstraling. Vrij nieuw en
origineel zijn ‘Crocodile Swamp’en ‘Monkey
Heights’. Wat minder nieuw maar wel indrukwekkend zijn de mensapenverblijven
en het neushoornverblijf met mooie binnenverblijven. Zelfs olifanten, giraffen en
een tropen- en woestijnkas ontbreken
niet. Tot besluit is het zeker de moeite
waard om ‘Clennon Gorge Nature Trail’een stukje puur Devon natuur - te lopen.
Monkey World Ape Rescue Centre
Monkey World is een primatenopvangcentrum in Dorset. Het is opgericht door Jim
en Alison Cronin in 1987. Aanvankelijk bedoeld als opvang van de ‘beachchimps’ uit
de toeristenplaatsen aan de Spaanse costa’s. Tegenwoordig leven in dit park ruim
150 primaten in 15 verschillende soorten.
Veel positieve bekendheid kreeg het park
met de langlopende TV-docusoap ‘Monkey
Business’ uitgezonden door Animal Planet/National Geographic Channel.
Marwell Wildlife
Engelser kan haast niet. De trots van
Hampshire. Een 58 ha. groot landgoed
rondom de monumentale Marwell Hall. De
in 1972 geopende zoo heeft een typisch
Engels open parklandschap met veel Afrikaanse thema’s. De tuin is opgezet als een
fokcentrum voor bedreigde dieren en is
actief op het gebied van natuurbehoud en
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:37 Pagina 17
reïntroductie van gefokte dieren. Marwell
is gespecialiseerd in zeldzame hoefdieren.
Hun laatste trots is ‘African Valley’. Een
10,5 ha. groot themagebied. Binnenmomenten zijn er wel, maar het is een echte
buitentuin.
Bristol Zoo Garden
Een kleine grote dierentuin. Groot qua uitstraling en historie. Een kleine tuin? Ja. Letterlijk genomen wel. De tuin is slechts 5 ½
ha. groot of klein. Deze meer dan 150 jaar
oude tuin heeft zeer veel te bieden en
heeft van alle dierentuinen deze reis de
meeste binnenmomenten. Vogelhuis, reptielenhuis, aquarium, insectenhuis en
nachtdierenhuis. Alles in een setting van
een Engels parklandschap. Voor liefhebbers is dit nog een dagvullende tuin. Wij
blijven ¾ dag in dit kleine juweel. Mooi is
het gorillaverblijf met een nieuw binnenverblijf, origineel mag de Monkey Jungle
genoemd worden en helemaal top is het
Seal & Penguin Coasts complex met twee
onderwatertunnels. De tuin lijkt op een
verkleinde versie van Zoo Antwerpen. Zelfs
¾ dag kan nog te kort zijn.
Het reisprogramma ziet er als volgt
uit:
- Vrijdagavond 9 mei vertrek om 19.00
uur vanaf metrostation Capelsebrug
naar Hoek van Holland. Wij rijden aan
boord van de Stena Brittannica en overnachten aan boord in hutaccommodatie.
- Zaterdag 10 mei aankomst in Harwich
en een reisdag naar Torquay (Devon). In
de namiddag aankomst en gelijk een
kort bezoek aan de eerste en kleinste
dierentuin van de reis: ‘Living Coasts’ in
de haven van Torquay. Aansluitend inchecken in ons hotel ‘Corbynhead’, 2 km
verder. Ons hotel voor de komende
twee dagen. Diner op eigen gelegenheid in Torquay. (reisafstand 460 km).
- Zondag 11 mei hele dag in Paignton
Zoo. Onze bus vertrekt om 17.00 uur
weer terug naar het hotel. U kunt natuurlijk ook eerder teruggaan. Er is een
rechtstreekse busverbinding van de zoo
naar Torquay. Diner weer op eigen gelegenheid in Torquay (reisafstand 2 x 5
km).
- Maandag 12 mei vertrek naar Monkey
World in Dorset (145 km). Om 14.00
uur vertrek naar Bath (92 km) en namiddag en avond vrij in de mooie stad
Bath. Om 21.00 uur pikt de bus ons op
en brengt ons naar het hotel ‘Limpley-
stoke hotel’. Diner op eigen gelegenheid
in Bath.
- Dinsdag 13 mei lange dagtocht naar
Marwell Wildlife in Winchester. Dinerstop onderweg in Salisbury in het pubrestaurant Hampton Inn. (reisafstand
2x 125 km).
- Woensdag 14 mei vertrek naar de Bristol Zoo Garden (25 km). Om 14.30 uur
vertrek naar Harwich met onderweg in
Reading een dinerstop in het pubrestaurant ‘The Fat Goose’ (reisafstand 342
km).’s Avonds inschepen aan boord van
de Stena. Overnachting aan boord in
hutaccommodatie.
- Donderdag 15 mei aankomst in Hoek
van Holland en aansluitend door naar
metrostation Capelsebrug met een geplande aankomst om 9.15 uur.
Kosten
€ 600 gebaseerd op een arrangement in
een 2-persoonskamer. Niet-leden betalen
€ 41 extra en zijn daarmee automatisch lid
voor het komende jaar. Voor een 1 persoonskamer en een eigen hut geldt een
toeslag van € 75.
In de reissom zijn begrepen:
- Vervoer per eigen touringcar van metrostation Capelsebrug – Hoek van Holland v.v.
- Overtocht met de Stena-line Hoek van
Holland – Harwich in een binnenhut op
basis van logies v.v.
- Al het vervoer met eigen touringcar
conform het programma.
- Lokale belastingen, tol en parkeergeld.
- Twee nachten in hotel Corbynhead in
Torquay en twee nachten in het Limpleystoke hotel in Bath. Beide hotels op
basis van logies/ontbijt.
- Een diner in The Hampton Inn (Salisbury) op 13 mei en een diner in The Fat
Goose (Reading) op 14 mei.
- Toegang tot alle vijf de dierentuinen
conform het programma.
- Een busfolder.
Niet inbegrepen zijn:
- Overige maaltijden;
- Ontbijt aan boord van de Stena;
- Persoonlijke uitgaven;
- Fooi voor de chauffeur;
- Persoonlijke verzekeringen zoals annuleringsverzekering, reis en/of ongevallenverzekering.
Wat is verder van belang
Voor deze reis dient u te beschikken over
een geldig paspoort of een geldige I.Dkaart . Het minimum aantal deelnemers is
33. Er is een maximum aantal van 45 deelnemers.
Boeken van deze reis
Wilt u mee met deze reis? Graag voor 1
april aanstaande € 150 p.p. als aanbetaling
over maken op ING-rekening
NL22INGB0002071059 t.n.v. Vereniging
Vrienden van Blijdorp te Honselersdijk
onder vermelding van ‘Engeland’ en uw
telefoonnummer.
Als u een 1-persoonskamer wenst, dient u
dit aan te geven met de code 1-P. Boekt u
gescheiden, maar reist u samen, vermeldt
dan de naam van de kamergeno(o)t(e).
Bent u alleen reizend en wilt u de 1-persoonskamertoeslag vermijden, dan kunt
u dat met de code ‘Ind’ kenbaar maken.
De reiscoördinator zal dan kijken of een
kamerdeling mogelijk is.
Wilt u, als u voor de eerste keer mee gaat
of een nieuw paspoort/ID-kaart heeft dit
per e-mail doorgeven aan
[email protected].
Op 1 april besluit het bestuur of de reis
doorgaat. U wordt daarvan zo spoedig
mogelijk op de hoogte gebracht. Ook ontvangt u dan nadere informatie over de
reis. Het is niet mogelijk de eerste aanbetaling terug te storten voor afmeldingen
die na 1 april zijn ontvangen. Voor meer informatie over deze reis kunt u zich wenden tot Peter Biesta (zie colofon).
17 | Vriendennieuws
1 | 2014
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:37 Pagina 18
Namaste met Zwatra
Tekst: Karin van Leeuwen
TWEE SOORTEN NEUSHOORNS IN BLIJDORP
Het zal u niet ontgaan zijn, sinds september vorig jaar is de dikhuidenvleugel van de Rivièrahal weer bewoond door dikhuiden. Het perk
waar tot 1994 olifanten op hebben geleefd en waar sindsdien jarenlang giraffen hebben gestaan, gevolgd door diverse andere diersoorten,
is nu bewoond door twee zwarte neushoorns. Na ongeveer vijftig jaar
is de zwarte neushoorn nu dus terug in Blijdorp en daarmee zijn het
de enige twee zwarte neushoorns van de Benelux.
In Europa leven momenteel rond de 75
zwarte neushoorns, die worden gehouden
in nog geen twintig dierenparken. Jaarlijks
worden er gemiddeld drie à vier zwarte
neushoorns geboren in Europa. De stamboekhouder was op zoek naar nieuwe
houders. Na jarenlange ervaring met Indische neushoorns, was Blijdorp toe aan een
nieuwe uitdaging en bereid om hieraan
mee te werken. Zwarte neushoorns zijn in
het wild ernstig bedreigd, terwijl Indische
neushoorns tegenwoordig ‘slechts’ als
kwetsbaar worden gekwalificeerd.
Zwarte neushoorns zouden minder
pootproblemen hebben dan Indische
neushoorns, maar er komen wel andere
aspecten kijken bij de aspecten van de
verzorging van deze gevoelige, stressvolle
dieren.
De bewoners
Vungu, het mannetje, is twaalf jaar oud en
afkomstig uit Howletts Wild Animal Park
(Engeland). Daar heeft hij al laten zien dat
hij weet hoe hij een vrouwtje moet besteigen. Het vrouwtje Naima (spreek uit als
18 | Vriendennieuws
1 | 2014
Naima
Na-iema) is in december 2011 in Zoo Leipzig (Duitsland) geboren. Over ongeveer
een jaar zal ze geslachtsrijp zijn, maar het
is nog de vraag of ze dan ook groot en stevig genoeg is om het gewicht van een
mannetje te kunnen dragen. Het zou dus
nog iets langer kunnen duren voor de
twee dieren bij elkaar gezet zullen worden.
Voortplanting
Het voortplantingsproces bij zwarte neushoorns gaat er wild aan toe. Voordat het
tot een paring komt, zullen de dieren flink
sparren met elkaar. Zeven dagen nadat
het vrouwtje in cyclus is geweest, worden
de dieren bij elkaar gezet en blijven ze
overdag bij elkaar. Zo kunnen de dieren alvast een beetje aan elkaars gezelschap
wennen tot het vrouwtje 22 tot 25 dagen
na de eerste keer, weer in cyclus komt.
Doordat ze elkaars gezelschap dan al een
beetje gewend zijn, zal het sparren er als
het goed is iets minder ruig aan toe gaan.
Bovendien zit het mannetje op deze manier in ieder geval op het moment van de
ovulatie al bij het vrouwtje. Als de dekking
succesvol is geweest, volgt er een draagtijd van vijftien tot zestien maanden.
Maar zover is het voorlopig dus nog niet!
Het verblijf
De dikhuidenvleugel van de Rivièrahal is
helemaal vernieuwd, wat mogelijk was
dankzij de jubileumgift van de gemeente
Rotterdam voor het 150-jarig bestaan van
de Diergaarde. Voor een groep olifanten
was het verblijf niet meer geschikt, maar
voor de solitair levende en relatief kleine
zwarte neushoorns was er voldoende
ruimte om drie afzonderlijke buitenperken te maken. De middelste staat met
beide andere perken op twee plaatsen in
verbinding, zodat de dieren rondjes kunnen lopen. Beide bewoners zijn zowel binnen als buiten aan alle perken gewend.
Binnen zijn er zes ‘ouderwetse’ stallen gemaakt, waarbij geen natuurlijk leefgebied
is nagemaakt, maar waarbij er meer op de
architectuur gelet is. Deze stallen zijn
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:37 Pagina 19
voorzien van vloerverwarming en er is
zowel koud als warm water aanwezig. Op
dit moment wordt het binnenverblijf in
tweeën verdeeld en blijft er een lege stal
tussen beide dieren, zodat ze elkaar niet
door de traliehekken kunnen verwonden.
De dieren staan erg dicht bij het publiek,
wat voor de bezoekers natuurlijk erg indrukwekkend is, maar voor de dieren wellicht niet altijd even fijn is. Vungu is de
onrustigste van de twee en daarom heeft
hij meestal de beschikking over de stal die
aan de voorkant dicht is - de voormalige
stal van olifant Ramon -, zodat hij zich
daar terug kan trekken.
En pas op, want het zou zo maar eens
kunnen gebeuren dat de dieren richting
het publiek urineren! De urine blijkt heel
hardnekkig te zijn, zelfs met de hoge drukspuit is het niet zomaar schoon te spuiten. Nu hebben de verzorgers iets
gevonden met azijn, dat hopelijk kan helpen om het verblijf schoon te houden.
mogelijk variatie wordt aangebracht. In
de zomer zijn deze takken natuurlijk meer
verkrijgbaar dan in de winter. Verder krijgen ze brok (speciaal voor deze neushoorns, ijzerarm) en ongeveer twee
kilogram aan groente en fruit te eten.
Dit voedsel wordt hen ‘s ochtends vroeg
en op het eind van de dag gegeven. Net
als in het wild hebben de dieren namelijk
een ritme dat ze alleen in de schemering
foerageren. Zwarte neushoorns eten voornamelijk bladeren en takken van lage
bomen en struiken. Het zijn dus geen graseters en ze zijn er dus voor gebouwd om
‘uit de lucht’ te eten. Het is de bedoeling
dat er nog voerruiven in het verblijf
komen, zodat de dieren in Blijdorp ook
niet helemaal tot aan de grond hoeven
te bukken, maar zo’n ruif moet natuurlijk
wel neushoorn-proof zijn! Dus daarvoor
wordt er eerst nog informatie ingewonnen bij collega-dierentuinen.
De bodem is gemaakt met een speciale
coating er op. Dit blijkt echter heel glad te
zijn, waardoor de neushoorns soms als
‘Bambi’s’ over de vloer glijden met hun
poten, zeker als de bodem nat is. Dit is natuurlijk niet de bedoeling en daarom is er
in één van de stallen een test-bodem gelegd. Als deze bodem helemaal naar wens
is goedgekeurd, zal het ook in de andere
stallen worden aangelegd. Als u binnenkort dus nogmaals werkzaamheden ziet
bij de stallen van de zwarte neushoorns,
weet u dat de neushoorns daarna weer
stevig op hun voeten kunnen staan!
Verzorging
Zwarte neushoorns zijn heel gevoelig voor
ijzeropstapeling en het is dus belangrijk
dat ze een ijzerarm dieet krijgen. Tevens
zijn er bepaalde voedingsmiddelen die
het ijzer aan het dier kunnen onttrekken,
wat dus juist gunstig is. Er wordt een
trainingsplan opgesteld om de dieren
in Blijdorp te trainen, zodat er zonder
verdoving bloed kan worden geprikt bij
de dieren. Zo kan het ijzerniveau in de
gaten worden gehouden.
De dieren krijgen luzerne en rozenblad als
hoofdvoer te eten. Daarnaast krijgen ze
verschillende soorten takken met blad
(zoals bijvoorbeeld kastanje, wilg, eik,
beuk, enzovoort), waarbij het liefst zo veel
Vungu
Zwarte neushoorns zijn erg gevoelig voor
kou. Ze kunnen er meer stress door krijgen, waardoor er weer meer ijzeropstapeling ontstaat en er meer kans is op andere
aandoeningen. Als de dieren met een
beetje guur weer te lang buiten blijven,
kunnen ze bijvoorbeeld last krijgen van
bloederige oren, bloed aan de staart en
bloed in de urine. Met koud weer, en dan
hoeft het nog niet eens te vriezen, worden
de dieren dus maar even naar buiten
gelaten en is de kans groter dat u ze
binnen zult treffen.
Twee soorten
Diergaarde Blijdorp heeft nu dus twee
soorten neushoorns. Niet alleen qua uiterlijk verschillen zwarte neushoorns - die
geen pantserplaten hebben en iets kleiner
zijn - van Indische neushoorns. Ook qua
karakter zit er verschil tussen de dieren.
Indische neushoorns zijn iets gemoedelijker en rustiger. Bijvoorbeeld bij het opstaan is goed te zien hoe rustig en
beheerst ze omhoog komen. Bij zwarte
neushoorns hoef je maar even met je
ogen te knipperen of je hebt al gemist dat
ze van een liggende positie snel ergens op
af kunnen gaan.
In tegenstelling tot eerdere berichten,
zullen de Indische neushoorns in Blijdorp
blijven, zelfs al zijn er nu ook zwarte neushoorns te zien. Zo kan het publiek goed de
verschillen tussen beide soorten zien. In
Taman Indah leven nu Namaste en haar
dochter Zwatra. Namaste heeft een ontstoken voet gekregen, doordat de ondergrond van het binnenverblijf niet geschikt
was voor haar poten. Inmiddels is er een
laagje kokos op de bodem aangebracht,
wat de bodem zachter maakt, maar de
ontsteking die er nu eenmaal zit, is helaas
niet te verwijderen. Namaste zou hiervoor
wekenlang plat moet liggen met haar
poot omhoog en dat is voor een neushoorn natuurlijk geen optie!
De voet moet nu iedere drie dagen behandeld worden. Namaste ligt in het verblijf
en wordt geborsteld door de verzorgers,
die bij haar, in tegenstelling tot bij de
zwarte neushoorns, wel in het verblijf
kunnen. Ze is hier altijd heel rustig bij.
De onderkant van haar poot wordt open
gemaakt, zodat het pus er uit kan. Hierna
kan Namaste er altijd snel weer op lopen.
Aangezien de verzorgers van Namaste in
Blijdorp inmiddels zeer veel ervaring met
deze behandeling hebben gekregen,
geven ze de specifieke verzorging van
haar niet graag uit handen. Hierom is, in
overleg met de stamboekhouder, besloten
om Namaste in Blijdorp te houden.
Namaste heeft in Blijdorp zes jongen
op de wereld gezet. Haar laatste jong,
Zwatra, is inmiddels ruim een jaar oud.
Op den duur zal zij Blijdorp gaan verlaten.
Het is nog afwachten wanneer dat zal zijn
en of er dan weer gefokt zal worden met
Namaste, maar ‘Nammie’ zelf zal dus in
ieder geval in Blijdorp te zien blijven.
Zo kunnen we de komende jaren dus van
twee van deze bedreigde soorten grijze
reuzen genieten in Blijdorp!
Met dank aan Melle van Iperen (Blijdorp). Foto’s: David Verhagen
19 | Vriendennieuws
1 | 2014
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:37 Pagina 20
Zeeleeuw Billy - foto: Joost Hubeek
Jonge zeeleeuw - foto: Peter van Norde
Tekst: Trix Vermeulen
DE CALIFORNISCHE ZEELEEUWEN IN BLIJDORP
Bij het zeeleeuwenverblijf blijf je met plezier even staan. Tien zeeleeuwen in een ruim verblijf waar je vanaf verschillende punten naar kunt
kijken. Er is altijd iets leuks te zien. De grote Billy die rustig zijn baantjes trekt, drie jongere dieren die onder water met elkaar spelen, het
lijkt wel kunst. De soepelheid en het gemak waarmee de zeeleeuwen
zich in het water bewegen is een lust voor het oog. Kijken en genieten!
In het wild
Californische Zeeleeuwen zijn zeezoogdieren die leven aan de westkust van NoordAmerika, naar het zuiden richting Mexico
en naar het noorden richting Canada. Met
een populatie van drie à vierhonderd duizend dieren gaat het om een niet bedreigde soort. Ze zijn volledig uitgerust
voor het leven onder water: ze zijn uitermate gestroomlijnd, ze hebben neusgaten
die ze kunnen afsluiten, ze gebruiken hun
snorharen om prooidieren onder water te
lokaliseren, aan hun poten hebben ze flippers. Ze jagen meestal tussen de oppervlakte van het water en twintig meter
diep. Er zijn zelfs zeeleeuwen waargenomen op een diepte van honderdveertig
meter. Gemiddeld kunnen ze hun adem
zo’n anderhalve minuut inhouden, met
een maximum van tien minuten. Ook al is
de Californische zeeleeuw geen bedreigde
diersoort, de zeeleeuwen kennen wel bedreigingen: vervuiling, netten van schepen en hun natuurlijke vijanden, de witte
haai en de orka.
20 | Vriendennieuws
1 | 2014
Zeewater
In het Oceanium en het ijsberenverblijf zit
alleen zeewater. Verschillende schepen
halen dit water speciaal voor Blijdorp op
uit gebieden waar het water schoon is,
bijvoorbeeld in de buurt van Ierland of
Spanje. Dit water wordt door de schepen
aan boord gehaald als zogenaamd ballastwater. Het zorgt ervoor dat het schip op
het juiste niveau in het water ligt. Totaal
zit er negen miljoen liter zeewater in het
Oceanium en het ijsberenverblijf samen.
Elke anderhalve week wordt hiervan zo’n
driehonderd duizend liter ververst. In de
haven van Rotterdam wordt het overgebracht in een schip dat in de Schie ligt. Dit
schip vervoert het vervolgens naar Blijdorp. In het verblijf van de zeeleeuwen zit
ongeveer anderhalf miljoen liter water.
De zeeleeuwen
De zeeleeuwengroep van Blijdorp bestaat
uit tien dieren: Billy (7-6), Toya (1-6), Loes
(11-6), Tessa (18-6), Sara (‘Saar’) (4-6), Toos
(2-6), Nick (9-6), Tobias (14-6), Vincent (23-
6) en Jaap (2-7). De getallen achter de
namen zijn de geboortedata. Valt u al iets
op?
Billy is de oudste. Hij komt uit Ouwehands
dierenpark. De Diergaarde heeft hem destijds geruild voor Maarten. Billy mag met
zijn haast 22 jaar best een oude man genoemd worden. Hij is de vader van Toya
en Loes. In 2009 is Nick uit Belfast gekomen. Hij was toen anderhalf jaar. Dat Billy
al een beetje op leeftijd raakte was de
reden van Nicks komst in de dierentuin.
Blijdorp wilde doorgaan met het fokken
van zeeleeuwen en daar zou snel een
nieuwe man voor nodig zijn. Het doel was
om Nick groot te laten worden in de
groep, dat hij op een dag zou ‘doorgroeien’
als haremleider en dat er wederzijds respect en acceptatie tussen Billy en Nick zou
bestaan. Zo zou Billy in de tuin van zijn
oude dag kunnen genieten.
Tot nu toe lijkt dit plan heel goed uit te
pakken. De heren houden elkaar goed in
de gaten, maar er is stabiliteit binnen de
groep. Billy is nog steeds de haremleider,
maar hij laat het ‘gedoe’ met de vrouwen
aan Nick over. Afgelopen zomer zijn er
drie jongen geboren en men vermoedt
dat Nick de vader is van zeker twee van
deze drie jongen.
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:37 Pagina 21
Zeeleeuwen - foto: Joost Hubeek
Voortplanting
Vrouwtjes zijn veel op zee en brengen periodes van rust door op het land of op
steigers. Ze verblijven dan in grote groepen. Op dit moment is er geen sprake van
harems, dat komt pas als de vrouwtjes op
zoek gaan naar een geschikte man voor
hun jongen. Ze zoeken de stoerste man
uit. Zo’n man zal uiteindelijk een harem
om zich heen hebben van vijf tot vijftien
vrouwtjes. Alle partijen hebben voordeel
van het leven in zo’n harem. De vrouwen
kunnen rekenen op een rustige en beschermde omgeving, omdat het mannetje
over hen waakt. Het voordeel voor de
man is dat er gepaard moet worden. Snel
na het krijgen van hun jong kunnen de
vrouwtjes alweer drachtig worden. De
jongen worden geboren in de harem waar
hun moeder ze verzorgt. Als ze nog heel
klein zijn, blijven ze op de kant dichtbij
hun moeder. Later vormen de jongen crèches en beginnen ze hun zwemkunsten te
oefenen in kleine poeltjes.
De cyclus van de zeeleeuw is een zeer regelmatige. De vrouwen raken in dezelfde
periode drachtig en de jongen worden nagenoeg allemaal in juni geboren. (Dit betekent ook dat een vrouwtjeszeeleeuw
haast haar hele volwassen leven drachtig
is.) Terugkomend op de Blijdorpse zeeleeuwengroep: aan de geboortedata is te zien
dat deze regelmaat voor de dieren in Rotterdam dezelfde is.
De eerste negen maanden drinken de
jonge zeeleeuwen melk bij hun moeder.
Daarna moeten ze over op het eten van
vis. Daar zijn ze in het begin helemaal niet
blij mee. De overgang van die warme,
vloeibare melk naar koude, vaste vis is
geen gemakkelijke. Sommige leren het uit
zichzelf. Eerst een beetje spelen met een
visje, een hapje proberen. Zo wennen ze
langzaam. Andere hebben hulp nodig. In
het wild verstoot de moeder haar jong om
hem te dwingen zelf voor zijn eten te zorgen. In de dierentuin gaat het even anders. Als het niet lukt om een jonge
zeeleeuw spelenderwijs aan de vis te krijgen, dan wordt hij afgezonderd van zijn
moeder. Hij zit dan in een binnenverblijf.
Steeds wordt er geprobeerd hem vis te
voeren. Met gemak houdt hij het twee
weken vol om niet te eten. Hij teert dan
op zijn vetvoorraden. Uiteindelijk begint
hij de vis wel te eten en kan hij weer terug
in de groep.
Emmers
In Blijdorp krijgen de zeeleeuwen twee
keer per dag eten. Om half elf is de eerste
voerbeurt, om kwart voor vier de tweede.
Per keer zijn er twee emmers vis te verdelen onder de zeeleeuwen. De eerste
emmer zit vol met haring. De verzorger
verdeelt de haring zelf over de zeeleeuwen. De zeeleeuwen hebben een vaste
plek waar ze het liefst gevoerd worden.
Dit is handig voor de verzorgers, want zij
hebben zo een goed overzicht en ze kunnen de dieren afzonderlijk in de gaten
houden. Ook in het geval van medicatie
kan deze eenvoudig aan het juiste dier gegeven worden. De vaste plekken zorgen
ook voor rust tijdens het voeren. Elk dier
krijgt zijn haring en kan deze rustig opeten. Soms veranderen de dieren van plek.
Zo zat Tessa eerst het verst naar achter
(het dichtst bij het publiek) en nu zit ze
dichter bij de verzorger. Tijdens het voeren
joeg Nick haar op en daarop besloot ze
dichter bij de verzorger te gaan zitten,
zodat ze ongestoord kan eten. De verzorgers proberen dit gedrag ook weer te
doorbreken. Een mogelijkheid is om Nick
eerst goed ‘vol te gooien’, zodat zijn ergste
honger gestild is en hij niet meer agressief
hoeft te reageren.
De tweede emmer is gevuld met zogenaamde ‘werpvis’, een combinatie van
onder andere haring, sprot en capelin.
Deze vis moet door de zeeleeuwen uit het
water gevist worden. De zeeleeuwen
laten dan hun natuurlijke gedrag zien. Ze
hebben hier duidelijk plezier in. Voor de
bezoekers is het minstens zo leuk om te
zien hoe snel en wendbaar de zeeleeuwen
zich bewegen in het water.
Het verzorgen van de zeeleeuwen betekent elke dag nieuwe ervaringen opdoen,
dat maakt het ook zo interessant. Zeeleeuwen zijn erg intelligente dieren en
dagen de verzorgers ook uit. Nick is nu gezellig aan het puberen en aan de verzorgers de schone taak om hier op een goede
manier mee om te gaan. Dit gebeurt allemaal door met de dieren te communiceren, een blik of een woord kan voldoende
zijn. Deze verstandhouding moet je als
verzorger langzaam opbouwen met de
dieren. Je moet je zeker niet laten intimideren.
Voor de komende tijd blijft het spannend
hoe Billy en Nick naast elkaar in de groep
kunnen leven. Het ziet er in ieder geval
veelbelovend en hoopvol uit. Daarnaast
verwacht Blijdorp dat er ook dit jaar jonge
zeeleeuwen geboren zullen worden, ik
voorspel in juni!
Met dank aan Stefan Timmermans (Diergaarde Blijdorp)
21 | Vriendennieuws
1 | 2014
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:37 Pagina 22
“WAT GEBEURT ER MET FIKKIE EN FELIX ALS…”
De Vereniging Vrienden van Blijdorp heeft een huisnotaris, mevrouw
mr. Helma Leonhard-Strien van Kooijman Lambert Notarissen.
Zij helpt bijvoorbeeld mensen die de ‘Vrienden’ via een legaat of schenking een bedrag willen toebedelen. Maar het gaat niet altijd om geld,
ook met betrekking tot (huis)dieren zijn er zaken te regelen.
Daarom hebben we de notaris vragen voorgelegd over een onderwerp
waar we eigenlijk niet zo graag mee bezig willen zijn. “Wat gebeurt er
met Fikkie en Felix als wij zelf niet meer voor hen kunnen zorgen?”
Hieronder geven we drie fictieve situaties en het antwoord van de
notaris.
Mevrouw Verhaar zit met haar kater Felix
op schoot. Ze denkt aan de tijd dat ze alles
nog kon. Maar ze merkt dat alles de laatste tijd minder gemakkelijk gaat en dat ze
vergeetachtiger wordt; op zich niet
vreemd boven een bepaalde leeftijd. Ook
denkt ze soms aan wat er met Felix kan
gebeuren als zij zelf geen beslissingen
meer zou kunnen nemen. Zelfs al is het
maar tijdelijk. Als er bijvoorbeeld tijdelijk
revalidatie nodig zou zijn. “Je moet er toch
niet aan denken dat er wel voor haarzelf
zou worden gezorgd maar niet voor Felix?
Wat als hij niet mee zou kunnen en ze zelf
niets meer kan regelen?” Haar hand gaat
door de vacht van Felix, Felix spint…
Mevrouw Verhaar kan haar wensen vastleggen in een zogenaamd levenstestament.
Het levenstestament is juist bedoeld voor
de situatie dat zij zelf wegens haar geestelijke of lichamelijke toestand niet meer in
staat is haar belangen te behartigen. Ook
voor de situatie dat dit slechts tijdelijk is.
Meestal wordt in een levenstestament bepaald dat het pas in werking treedt als een
22 | Vriendennieuws
1 | 2014
arts verklaart dat je daar zelf niet meer toe
in staat bent. Mevrouw Verhaar kan in dit
levenstestament iemand aanwijzen die
haar financiële belangen gaat behartigen
(een gevolmachtigde), maar zij kan ook andere wensen in het levenstestament vastleggen. De gevolmachtigde dient deze
wensen uit te voeren. Zo kan zij dus bepalen wat er met Felix
moet gebeuren, bijvoorbeeld dat Felix
naar één van haar
familieleden of
kennissen gaat. Of
bijvoorbeeld dat
Felix naar een dierenopvang gaat.
Let op: een levenstestament is iets
anders dan een ‘gewoon’ testament.
Een testament begint namelijk pas te
werken bij het
overlijden van mevrouw Verhaar.
In het 55+ huis zit Willem Galjoen. Willem
woont al jaren alleen. Na de grote vaart
moest hij na een ongelukje dat hem zijn
knieschijf kostte, de wal op. Willem is 74
jaar en heeft een kaketoe van ongeveer 30
jaar oud. Hij heeft hem als jong vogeltje
zelf meegenomen. Kaketoes kunnen wel
90 jaar worden dus waarschijnlijk overleeft hij Willem. Op de markt is deze vogel
veel geld waard; wit met een gele kuif en
hij kent schuine zeemansliedjes. Het is
geen allemansvriend, en als Willem wat
overkomt, wil hij per sé NIET dat hij verkocht zou worden. Dat de bezittingen naar
neef of nicht gaan is prima, maar voor
‘Coco’ moet iets geregeld worden. Dus of
naar een goede baas waar het mee klikt,
of naar de papegaaienopvang! Maar hoe
regel je dat, en kun je geld voor zijn verzorging reserveren?
Het is verstandig als Willem rekening
houdt met twee situaties. Ten eerste de
situatie dat hij bij leven zelf niet meer in
staat is om voor Coco te zorgen, en ten
tweede de situatie dat hij overlijdt.
Voor de eerste situatie kan Willem een
levenstestament maken, voor de tweede
situatie een testament.
In beide documenten kan Willem zijn
wensen ten aanzien van Coco vastleggen,
en dus bijvoorbeeld bepalen dat Coco niet
verkocht mag worden, maar naar een bepaalde persoon of naar de papegaaienopvang moet gaan. Als dit als last wordt
opgelegd moeten de gevolmachtigde of de
executeur en de erfgenamen deze wensen
uitvoeren. Ook kan Willem in zijn levenstestament bepalen dat de gevolmachtigde
een bepaald bedrag reserveert
dat besteed
moet worden
aan de zorg
voor Coco. In
zijn testament
kan Willem regelen dat een
bepaald bedrag
wordt nagelaten aan de persoon of
instelling die
Coco gaat verzorgen.
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:37 Pagina 23
Het is koud en glad buiten. Mevrouw De
Sterke is 86 jaar en zit voor het raam. Drie
keer per dag liet zij haar hondje uit maar
gelukkig wil een buurmeisje het ’s avonds
van haar overnemen. Zij kreeg Fikkie elf
jaar geleden, na het overlijden van haar
man. “Mocht jij er niet meer voor kunnen
zorgen ma, dan nemen wij hem wel in
huis, hoor”, zei haar dochter. Maar het
hondje heeft artrose, een slecht gebit en is
heel erg aan mevrouw gehecht. Eigenlijk
wil zij haar dochter hier niet mee opzadelen en zelf kunnen beslissen: “Als het mijn
tijd is dan is het misschien maar tijd voor
ons alle twee, dan wil ik het liefst dat ze
Fikkie ook laten inslapen.” Maar hoe regel
je dat? Mag dat wel?
haar testament aan de erfgenamen en/of
aan de executeur deze wens te kennen
geven of een last opleggen.
Of het mag? Dat is een ethische vraag. Mijn
ervaring is dat daar heel verschillend over
wordt gedacht als je dit in een gesprek aan
de orde stelt. Veel mensen willen de nabestaanden niet met een ziek of hulpbehoevend huisdier opzadelen, maar vinden het
ook geen goede oplossing als hun oude en
Mevrouw De Sterke kan in haar testament
bepalen dat zij wil dat de dierenarts ervoor
zorgt dat Fikkie inslaapt als zij zelf komt te
overlijden. Om dat te bereiken kan zij in
M
U
T
A
T
I
E
S
zieke huisdier naar een asiel gaat. De kans
dat een dergelijk huisdier een nieuw baasje
krijgt is veel kleiner dan bij een dier dat
nog jong en gezond is. En het hangt er
veelal ook van af wat voor dier het is; of je
een beslissing neemt over een guppy of
over een paard kan wezenlijk verschillen!
Het is verstandig als mevrouw De Sterke
haar wens tevoren even met haar dierenarts bespreekt, zodat zij zeker weet dat de
dierenarts te zijner tijd die wens ook wil
uitvoeren. Er zijn dierenartsen die daaraan
meewerken. Er zijn ook dierenartsen die de
betreffende persoon een afstandsverklaring
laten tekenen en dan zelf het dier naar een
asiel brengen. In dat laatste geval kan
mevrouw De Sterke altijd nog bepalen dat
Fikkie dan naar haar dochter dient te gaan,
mocht de arts niet meewerken aan het verzoek.
VIERDE KWARTAAL 2013
In deze rubriek vindt u een selectie uit de mutatielijst van de
Diergaarde. Er kan tussentijds het een en ander zijn veranderd.
Ook kunnen dieren zich (niet zichtbaar voor publiek) achter de
schermen bevinden. Waar bekend wordt aangegeven of het een
mannetje (het eerste cijfer) of een vrouwtje (het tweede cijfer) betreft,
of dat het geslacht nog niet bekend is (het derde cijfer). Voorbeeld:
1.1.0 Leeuw = Twee leeuwen, één mannetje en één vrouwtje.
Geboren
Geboren
3 okt/1.0.0 Thomson gazelle, 4 okt/0.1.0
Kirk’s dik dik/ 7 okt/1.0.0 Kirk’s dik dik, 11
okt/1.0.0 Balabacdwerghert (kantjil).
(uit Düsseldorf), 3 dec/1.2 blauwe stekelleguaan (uit Jersey), 7 dec/1.2 hutia (uit
Madrid).
Verzonden
Verzonden
Kantjil - foto: Peter van Norde
Gestorven
Gestorven
9 okt/0.1.0 poedoe (ruim 10 jaar), 10
okt/1.0.0 kuifhert (ruim 13 jaar), 21
okt/0.1.0 papegaaiduiker (ruim 14 jaar).
Gearriveerd
Gearriveerd
15 okt/0.0.6 pauwoogbaars (van particulier), 17 okt/0.1.0 Maleise tapir (uit Kopenhagen), 17 okt/1.0.0 Indische antilope
(uit Dortmund), 29 okt 1.1.0 kroonduif
(uit Pairi Daiza), 31 okt/0.1.0 banteng
(uit Lisieux), 28 nov/0.0.10 rode piranha’s
8 okt/2.0.0 koningspinguïn (naar München), 9 okt/0.1.0 hamerkop (naar Doué la
Fontaine), 23 okt/1.1.0 groene pauw (naar
dierenpark Zie-Zoo, Volkel), 28 okt/1.0.0
ijsbeer (Vicks naar Mulhouse), 28 okt/1.1.0
Prins Alfredhert (naar Parc du Reynou), 29
okt/0.2.0 maraboe (naar Pairi Daiza), 11
dec/0.0.20 kluut (Dierenrijk Europa), 30
dec/3.2.0 prairiehond (naar Olmense Zoo),
30 dec/0.2.0 zebra (naar Olmense Zoo).
Poedoe - foto: Theo vd Velde
23 | Vriendennieuws
1 | 2014
vn1-2014_Opmaak 1 5-2-2014 10:38 Pagina 24
c
o
l
o
f
o
n
36e jaargang, nummer 1, oplage: 6500
Denkt u na over een periodieke
schenking aan onze vereniging?
Vereniging Vrienden van Blijdorp
Sonoystraat 6a, 3039 ZT Rotterdam
Vriendennieuws is een uitgave van de Vereniging
Vrienden van Blijdorp en verschijnt vier maal per jaar.
Kijk op www.schenkservice.nl
en zoek op Vrienden van Blijdorp
Alvast hartelijk
dank!
a
g
e
n
d
a
Zondag 9 maart 2014
11.00-12.30 uur. Winterlezing Louwerens-Jan Nederlof
over één jaar Amazonica.
Zaterdag 12 april 2014
Vriendenreis naar Zoo Duisburg (zie blz. 13).
Zaterdag 19 april 2014
11.00-12.30 uur. Algemene Ledenvergadering 2014 (zie blz. 8).
Zaterdag 19 april 2014
15.00-17.00 uur. Opening verblijf penseelzwijnen en bosbuffels.
Verzamelen op plein bij Vriendenwinkel (zie blz. 12).
De Vereniging Vrienden van Blijdorp stelt zich ten doel: “Het
in zo breed mogelijke zin ondersteunen van Diergaarde Blijdorp”. De jaarlijkse minimale contributie bedraagt € 41,-,
waarvoor de leden 4 keer per jaar het verenigingsorgaan
Vriendennieuws ontvangen, alsmede 2 gratis toegangsbewijzen voor Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. Bovendien
worden de leden in staat gesteld deel te nemen aan diverse
activiteiten, die speciaal voor hen georganiseerd worden,
zoals excursies en lezingen.
Secretariaat:
Koos van Leeuwen, Sonoystraat 6a,
3039 ZT Rotterdam - Telefoon 010-4676637
Email: [email protected]
IBAN/SEPA nummer: NL39INGB 0001 3578 03
BIC nummer: INGBNL2A
Fiscaal nummer: 0071.88.869
Reizen:
Peter Biesta, Dijkstraat 7-B, 2675 AT Honselersdijk
Telefoon: 06-48808538
Email: [email protected]
Promotieteam:
Email: [email protected]
Redactie-adres Vriendennieuws:
Marcel Kreuger, hoofdredacteur
Goudsesingel 235d, 3031 EL Rotterdam
Email: [email protected]
TWITTER
@BLIJDORPVRIEND
Vrijdag 9 mei t/m donderdag 15 mei 2014
Meerdaagse Vriendenreis naar Zuidwest Engeland (zie blz. 16).
Redactie-medewerkers:
Karin van Leeuwen, Angeline Peters, Alex Schouten,
Gerda Nijssen, Theo van de Velde, Trix Vermeulen
Zaterdag 19 juli 2014
Vriendenreis naar Zoo Osnabrück.
De lezingen worden gehouden in het Eauditorium in het Oceanium. Vrienden hebben op de genoemde data gratis toegang tot de Diergaarde tot aanvang van de bijeenkomst en op vertoon van hun lidmaatschapskaart voor het betreffende jaar. Er is
niet meer dan één introducé per lid toegestaan. U kunt in het Eauditorium uitrijkaarten kopen.
NB. De zaal gaat al om 9.30 uur open. U heeft dan alle tijd om onder het genot van
een kopje koffie of een andere versnapering bij te praten met collega-leden of te kijken of Koos van Leeuwen iets interessants voor u heeft op zijn curiosa-kraam.
BEZOEK EN LIKE OOK
DE FACEBOOKPAGINA
www.facebook.com/vriendenvanblijdorp
a
d
r
e
s
B
l
i
j
d
o
r
p
Diergaarde Blijdorp, Blijdorplaan 8, Rotterdam
Bezoekersinformatie: 010 - 443 14 95
Postadres: Postbus 532, 3000 AM Rotterdam
Openingstijden: Het gehele jaar, iedere dag geopend!
Wintertijd: 09.00 tot 17.00 uur. Zomertijd: 09.00 tot 18.00 uur
Vriendennieuws ontvangt regelmatig foto’s van
Rob Doolaard, Joost Hubeek, Koos Net, Koos van Leeuwen,
Aart Pijl, Greet en Peter van Norde en Fred van Tiel
Vormgeving en druk: Argus, Rotterdam
Vrienden van Blijdorp op Internet:
Website: http://www.vriendenvanblijdorp.nl
Samenstelling Verenigingsbestuur:
Voorzitter
Marcel Kreuger
Secretaris
Koos van Leeuwen
Tweede secretaris
Sylvia Visser-Noordijk
Penningmeester /
Vice-voorzitter
Arie Bos
Leden
Peter Biesta - Reizen
Bart Noordegraaf - Ext. comm. / PR
ISSN: 1568-3400
Artikelen geschreven door derden vertegenwoordigen
de mening van de auteur en niet noodzakelijkerwijs die van de redactie. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen in te korten of te weigeren.
Toegezonden foto’s kunnen met vermelding van de naam van de
fotograaf rechtenvrij gebruikt worden ten behoeve van activiteiten zonder winstoogmerk van de Vereniging Vrienden van
Blijdorp. Tenzij schriftelijk anders wordt aangegeven worden toegezonden foto’s opgenomen in het fotoarchief van de Vereniging
Vrienden van Blijdorp en aldus niet geretourneerd.

BO_Lesprogramma - Diergaarde Blijdorp

Informatie bouwaanvraag

Beschermd stadsgezicht Blijdorp/Bergpolder

Dervingstoolbox

UE-111130-vacature projectmanager

SUN GARDEN JEUGD TOERNOOI v.v. ROCKANJE

Via deze link kunt u onze brochure downloaden.

MEER WETEN? het dierenpaspoort.

korte presentatie

Klik hier voor een uitgebreide tarievenlijst voor 2015 (PDF)

Nachtprijzen Periode van K am pe erplaa ts Kampeeraanbiedingen