slides downloaden

PSYCHOLOGISCHE
GESPREKSVOERING
Dirk-Jan Andriessen
06 20 30 11 88
17 april 2013
Dirk-Jan Andriessen, 06-20301188
[email protected]
Dirk-Jan Andriessen
theoloog
werkzaam als consultant en partner
in TalentView
VERTROUWENSPERSOON
ONDERZOEKER
DOCENT
SUPERVISOR
slides te downloaden via: www.talentview.nl
GESPREKSVOERING BIJ
VERLIES EN ROUW
Ondersteunen en begeleiden van cliënten bij het
verwerven van een nieuw evenwicht, in gedachten,
gevoel en gedrag.
cliënten: breed scala van gewone, aanspreekbare
mensen met allerlei vormen van verlies- of rouw
ervaringen.
RELATIE EN DIMENSIES
bewust
inhoud
cliënt
HV
betrekkings
niveau
vaardigheden
voorkeuren en stijlen
eigenschappen
onbewust
vaardigheden
voorkeuren en stijlen
eigenschappen
GEZINDHEID
bewust
1. hoe wil ik met de ander omgaan?
2. welke technieken zet ik in?
3. welke belangen spelen mee?
HV
onbewust vaardigheden
voorkeuren en stylen
eigenschappen
GEZINDHEID
ondersteunend
1. hoe wil ik met de
ander omgaan?
2. welke technieken
zet ik in?
3. welke belangen
spelen mee?
1. mijn cliënt moet zelf leren
oplossingen te kiezen voor zijn
problemen, ik help nadenken
2. ik werk obv inzicht in de
gevoels-, denk- en leefwereld van de
cliënt
3. kans op identificatie met cliënt
Het hulpverleningsgesprek in fasen,
per fase heeft de hulpverlener een andere rol
fase 1
Probleemverheldering
Vertrouwensfiguur
fase 2
fase 3
Probleemnuancering
Mededeelzame detective
docent
Probleembehandeling
coach
sch
i
g
o
l
lkaar
e
n
e
rt
volg
o
n
o
e
v
l
l
r
o
en r
elkaa
n
p
e
o
s
wen
de fa
u
o
b
op, en
differentiatie
Probleemverheldering
integratie
Cognitief leerproces:
nieuwe perspectieven & overzicht
Probleemnuancering
Probleembehandeling
latie)
u
cumm
kken
(
e
r
e
p
s
a
s
f
ge
eigen
rdere
n
e
i
e
k
m
l
e
it
:
ema’s
taat u
h
s
t
e
/
b
n
e
ie
derdel
srelat
n
g
o
n
i
e
n
r
e
e
lpverl
meerd
t
i
u
een hu
m
roblee
p
t
e
en h
tot
s
i
m
ee
syst
n
j
te
i
“M
t bes
e
h
oe
raak
k
nu t
I
.
d
ik ha
t
a
t
w
ls di
a
jn
d
r
a
s mi
i
t
verw
i
D
dert.
n
denk
a
r
o
e
z
v
,
n
stzij
u
e ik.”
w
o
e
d
b
n
e
el ik
o
v
,
ik
fase 1
Probleemverheldering
vanuit referentiekader
cliënt
Vertrouwensfiguur
duidelijkheid
rust
aandacht & begrip
stimuleren tot
praten
houding:
onvoorwaardelijke acceptatie
richtinggevende aandacht
denk,
k
i
t
a
ies w
k
k
er en
“I
e
i
t
n
fere
jn
ik dif
p mi
o
r
e
re
egrijp
integ
b
k
er. I
gen
jn ei
mani
i
m
n op
dinge
er.”
mani
fase 2
s
ander
l
e
wil w
t
“Ik
r wa
a
a
m
n,
voor
denke
t
a
d
t
ent
ik da
betek
f
o
Gelo
mij?
”
wel?
Probleemnuancering
vanuit denkkader
cliënt
Mededeelzame detective
stelt vragen en geeft aan
waarom
zoekt naar beeld bij
denken en doen van
cliënt
functionele diepte
houding:
transparantie
verkennende aandacht
wel
t
e
h
r
wil
“Ik
, maa
n
e
o
s d
ander
”
hoe?
fase 3
Probleembehandeling
docent
helpt anders te
denken
houdt rekening
met cognitief
vermogen en denkstijl
houding:
tentatief = proberend
Coach
begeleidt bij het in
praktijk brengen
van nieuw gedrag
en traint indien
nodig
houding:
stimulerend
evaluatief
Gespreksvaardigheid:
> deelvaardigheden: gedragseenheden
> als gedrag oefenen in “stukken” en in gespreksvoering
in nuttige opvolging samenvoegen
> alledaags niet-effectief gedrag afleren
Basisvaardigheden
1. Luistervaardigheden (80%)
> verhaal wordt verteld
2. Regulerende vaardigheden
> het gesprek wordt gestuurd: doelgericht
de hulpverlener is actief
Basisvaardigheden (“werkfase” cliënt)
1. Luistervaardigheden
a. niet-selectief
> geeft cliënt de ruimte
b. selectief
> geeft richting, verdieping
2. Regulerende vaardigheden
Basisvaardigheden
1. Luistervaardigheden
a. niet-selectief:
> non-verbaal gedrag
> verbaal volgen
> gebruik van stiltes
b. selectief
2. Regulerende vaardigheden
Basisvaardigheden
1. Luistervaardigheden
a. niet-selectief:
> non-verbaal gedrag
> verbaal volgen
> gebruik van stiltes
1. het verhaal stokt,
cliënt weet het even niet uit te leggen
cliënt vindt het moeilijk (emotioneel) om te bespreken
cliënt weet niets meer te vertellen
2. cliënt is uitgepraat maar HV verwacht meer
3. cliënt is uitgepraat en HV weet het even ook niet...
in geval van 3.: bespreken, congruent blijven als HV
Basisvaardigheden
1. Luistervaardigheden
a. niet-selectief:
b. selectief
>
>
>
>
>
Vragen stellen
Parafraseren van inhoud
Reflecteren van gevoel
Concretiseren
Samenvatten
2. Regulerende vaardigheden
Basisvaardigheden
1. Luistervaardigheden
a. niet-selectief:
b. selectief
> Vragen stellen
Open vragen
1. Open vragen over deelgebieden ... (werk, relatie, etc.)
2. Open vraag over momenten ... (vroeger, nu, toekomst)
3. Open vraag die aansluit op wat is gezegd
4. Open vraag over een nieuw onderwerp
Gesloten vragen
beperken cliënt, kunnen suggestief zijn, haal initiatief weg bij cliënt
nut: om een gesprek op gang te brengen
Waarom vragen: kunnen ter verantwoording roepen en weerstand oproepen
Luister-grondhouding
Waardevrij aanhoren; je Zelf even vergeten;
tentatief spreken; reflecteren; en zelf-controle
dus:
niet interrumperen of
ingaan op niet relevante details of
eigen ervaringen inbrengen
Basis vaardigheden
1. Luistervaardigheden
2. Regulerende vaardigheden
1. Openen van het gesprek
2. Begincontract sluiten
3. Terugkoppelen naar begindoelen
4. Situatie verduidelijken
5. Hard-op denken
6 Het afsluiten van een gesprek
SLIDES door: D.J. Andriessen 2013 (c)
literatuur:
Lang, G., & Molen, T.H. van der (2012).
Psychologische gespreksvoering, een basis voor
hulpverlening. Amsterdam: Boom Nelissen
Egan, G.(2009). Deskundig hulpverlenen, een model,
vaardigheden en methoden. Assen:Van Gorcum,
hoofdstuk 2
Maes, J., & Jansen, E.(2010).Ze zeggen dat het over
gaat, leven met rouw en verdriet, Antwerpen: Witsand

Download Report